Ερωτήσεις ενότητας 3-1-1 Η διαµόρφωση της µεσαιωνικής ελληνικής βυζαντινής

αυτοκρατορίας

Όροι – κλειδιά της ενότητας

Σταθεροποίηση συνόρων,
στρατιωτική αντεπίθεση,
ενίσχυση ελληνικότητας,
κεντρικές διοικητικές υπηρεσίες,
επέκταση θεμάτων, στρατιώτης-αγρότης,
αύξηση πληθυσμού,
κακώσεις,
ανάπτυξη εμπορίου - βιοτεχνίας.

Ερωτήσεις για την ευκολότερη κατανόηση του κειµένου.

01 Σε ποιο χρονικό διάστηµα και κατά τη διάρκεια ποιων δυναστειών διαµορφώθηκε το µεσαιωνικό

ελληνικό βυζαντινό κράτος;

02 Ποια είναι τα σύνορα του βυζαντινού κράτους; Πότε άρχισε η βυζαντινή αντεπίθεση στη Μ. Ασία;

Ποια η σχέση µε τους Βούλγαρους και τους σλαβικούς πληθυσµούς που είχαν εγκατασταθεί στον

ελλαδικό χώρο;

03 ∆ιάβασε ξανά για τα θέµατα; Ποια είναι η πολιτική που εφαρµόζεται αυτή την περίοδο για τα

θέµατα. Πόσο επικίνδυνος µπορούσε να είναι ένα στρατηγός για την κεντρική εξουσία;

04 Ποιες ήταν οι συνέπειες από την ανάπτυξη του θεµατικού στρατού;

05 Ποια περίοδο ανακάµπτει η οικονοµία; Πώς διαπιστώνουµε ότι βελτιώθηκαν τα οικονοµικά του

βυζαντίου;

06 Τι είναι οι κακώσεις του Νικηφόρου Α'; Τι στόχο είχαν;

Θέµατα: θέµατα, διοικητικές περιφέρειες µε δικό τους στρατό στον οποίο υπηρετούσαν ελεύθεροι αγρότες,
στους οποίους το κράτος παραχωρούσε στρατιωτικά κτήµατα ή στρατιωτόπια. Με τα έσοδά τους οι
στρατιώτες συντηρούσαν τις οικογένειές τους, αγόραζαν τον οπλισµό τους και κάλυπταν τα έξοδα των
εκστρατειών. Ο θεµατικός στρατός αντικατέστησε τους παλαιούς µισθοφορικούς στρατούς και αποτέλεσε
ένα είδος εθνικού στρατού που αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσµατικός για την άµυνα της αυτοκρατορίας.
Η στρατιωτική και πολιτική διοίκηση των επαρχιών, η οποία στο παλαιό διοικητικό σύστηµα της
αυτοκρατορίας ασκούνταν από διαφορετικά πρόσωπα, ενώθηκαν τώρα στο πρόσωπο του στρατηγού. Ο
στρατηγός ασκούσε την ανώτατη εξουσία µέσα στα όρια του θέµατος.
Προς τα τέλη του 7ου αι. το σύστηµα των θεµάτων σταθεροποιήθηκε και άρχισε να εξαπλώνεται και στις
ευρωπαϊκές επαρχίες του κράτους.