ΚΥΡΑΝΩ

ΘΕΜΑ 4
Η στάση της γιαγιάς σχετικά με τη μόρφωση της κόρης τους ξεπερνάει τα στερεότυπα της
εποχής της , αναλαμβάνει πρωτοβουλίες στην οικογένεια και αποφασίζει να την στείλει
στο σχολείο «Ας είναι… που είμαι εγώ». Την συμπαραστέκεται και την συνοδεύει ως το
χάραμα επειδή το σχολείο ήταν στη γειτονική κωμόπολη και σε μεγάλη απόσταση που
έπρεπε να πάει με τα πόδια «Κι αυτήν … δε φοβάμαι». Επίσης φροντίζει για τις σχολικές
ανάγκες της «Της έχει υφάνει τη σάκα η μάνα της». Ο παππούς κρατά επιφυλακτική
στάση, αλλά βοηθάει στη μεταφορά της κόρης του σε δύσκολες συνθήκες «Κι όταν…
πήγαινε να την πάρει.» και αποδέχεται, ως ένα σημείο, τη μόρφωση των κοριτσιών «Η
Κυράνω τελειώνει και την τέταρτη τάξη». Είναι όμως αρνητικός ως προς τη συνέχιση των
σπουδών της Κυράνως και θεωρεί ότι πλέον πρέπει να ασχοληθεί με τις οικιακές εργασίες,
αφού προτεραιότητα στη μόρφωση έχουν τα αγόρια.

2ο υποερώτημα
Μικροπερίοδος (βραχυπερίοδος) λόγος: Ο μικροπερίοδος λόγος
προσδίδει αμεσότητα, οικειότητα και προσφορικότητα στο ύφος του συγγραφέα.
Δηλώνει αυθορμητισμό, γι’ αυτό, ο λόγος είναι γοργός και κοφτός με αποτέλεσμα το
μήνυμα να αποδίδεται με σαφήνεια, παραστατικότητα και ζωντάνια.
Παράδειγμα: «Οι νέοι έχουν φόβους και αναστολές. Φόβους για το παρόν αλλά και για το
μέλλον. Ένα μέλλον αβέβαιο και σκοτεινό. Έτσι κουράζονται ψυχικά και οδηγούνται στη
φυγή».

Μακροπερίοδος λόγος: Ο μακροπερίοδος λόγος

προσδίδει σοβαρότητα και επισημότητα στο ύφος του συγγραφέα. Υποδεικνύει
άριστη γνώση και χρήση της γλώσσας από την πλευρά του γράφοντος, που δε
δημιουργεί νοητικά χάσματα και ασάφειες. Έτσι,
ο λόγος αποκτά συνθετότητα και πολυπλοκότητα.
Παράδειγμα: «Τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας είναι καταλυτικά, αφού αποδεικνύουν
με τον πλέον αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι ενώ υπάρχουν θέσεις εργασίας, και μάλιστα πολλές,
δεν υπάρχουν οι ικανοί να τις καταλάβουν».

Η γιαγιά τηρεί πολύ θετική στάση για τη μόρφωση των κοριτσιών γενικά και της κόρης της
ειδικότερα «Ας είναι … που είμαι εγώ!». Θετικά αξιολογείται και ο σχολιασμός των θαυμαστικών
που επιτείνουν το νόημα και υπογραμμίζουν τη θέρμη των λεγομένων.
 Εκδηλώνει έμπρακτα την υποστηρικτική της στάση με το να συνοδεύει την κόρη της ως το
χάραμα, για να μη φοβάται «την ξέβγαζε ως μακριά η μάνα της» και με το να μεριμνά για τις
σχολικές ανάγκες της «έχει υφάνει τη σάκα η μάνα της».
 Ο παππούς έχει λιγότερο θερμή στάση, αν και όχι απολύτως απορριπτική.
 Αποδέχεται, ως ένα σημείο, τη μόρφωση των κοριτσιών «τελειώνει και την τέταρτη τάξη»
διευκολύνοντας, μάλιστα, τη διαδικασία «ο παππούς καβαλίκευε τ’ άλογο και πήγαινε να την
πάρει», χωρίς, όμως, να είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδης «Αι, κυρά-δασκάλα … η νύχτα!».
 Αρνητική στάση τηρεί, όταν μεγαλώνει η κόρη του και θεωρεί ότι πρέπει να ασχοληθεί, πλέον,
με τις οικιακές εργασίες «Κορίτσι πράμα … δεν της χρειάζουνται».
 Θετικά αξιολογείται ο σχολιασμός της αντίθεσης της στάσης του παππού αναφορικά με τα
αγόρια της οικογένειας που μορφώνονται «Κι ύστερα … στον Τύρναβο».