.

Anatomia

Anatomia eshte shkenca qe merret me studimin e ndertimit

te trupit te njeriut.Ajo ndahet ne
✓ anatomi sistemike-studion trupin sipas sistemeve
✓ Anatomi regjionale-studion trupin sipas regjioneve

Planet anatomike jane :

✓ Plani sagital
✓ Plani frontal
✓ Plani horizontal

Sistemi kockor perbehet nga teresia e kockave qe formojne

skeletin
Skeleti ka 206 kocka dhe ka funksion :
✓ Mbeshtetes
✓ Mbrojtes
✓ Levizes
✓ Sherben si depo x
mineralet
✓ Ndihmon ne prodhimin e
q te gjakut

Kockat ndertohen nga :

✓ Lenda
organike(kolagjeni)
 • Matriksi :
✓ Lenda
inorganike(kalciumi,f
osfor

• Qelizat kockore :
✓ Osteoplastet
✓ Osteoklastet
✓ Osteocitet

• Lenda kompakte -anash kockes

• Lenda e sfungjert -brenda kockes

✓ Te gjata -te kofsha

Kockat klasifikohen ne : Tubulare
✓ Te shkurtra-gishtat e
kembeve e duarve
• Te sheshta-ne kafk
• Te crregullta-brenda kafkes
• Pneumatike-kane hapsira ajrike qe
quhen sinuse , ne kafk
• Sesamoide-ne kupen e gjurit

2-Kolona vertebrale
Kolona vertebrale formohet nga 33-34 vertebra.

a) Vertebra cervikale

-kane trup te vogel

-kane proces spinoz te ndare ne maje
-ne procesin transversal ato kane nje vrime : foramen
transversale
Tek keto vertebra jane

❖ Atlasi :
✓ Nk ka trup as proces spinoz
✓ Ka harkun anterior dhe
posterior
✓ Ka dy masa laterale qe
artikulojne me kocken
oksipitale
✓ Anash ka dy zgjatime
anesore:foramen transversle

❖ Densi :
✓ Ka posht saj qafen
✓ Ne nivelin e vertebres se dyt shfaqet procesi
spinoz
✓ Ne pjeset anesore kemi foramen transversale

❖ Prominenc:
✓ Ka nje proces spinoz te gjate unik
✓ Mund te mungoj foramen transversale
b) Vertebra torakale :
✓ Kan trup me te madh se vertebrat
cervikale
✓ Kn proces spinoz te gjat e te pjerret
✓ Ne keto vertebra artikulojne brinjet
✓ Ne trup kann 4 gropa te vogla ne
secilen ane :Fovea kostale superiore
dhe F K inferiore
✓ Aty ku bashkohet V 2 me te 3
artikulon koka e brinjeve

c) Vertebra lumbare :
✓ Kan trup me te madh
✓ Foramen vertebrale ka form
trekendeshi ,is m e vogel se v c por
me e madh se VT
 ✓ Proceset spinoze jane si pllaka
katerkendeshe me vendosje vertikale
✓ Trupi i v l me ….. formon nje kend qe
quhet Promonterium

d) Vertebra sakrale
✓ Jan 5 v te bashkuara ne nje kock-
sakrumi
Npm tij trasportohet pesha e trupit
ne te dy gjymtyret e poshtme
✓ Ka faqen posteriore dhe
anteriore ,ndrs anash midis tyre
gjendet nje faqe:Aurikulare
✓ Ne faqen anteriore jan 2 rreshta
vrimash:Foramen sakrale
anteriore
✓ Ne faqen posteriore-foramen
sakrale posteriore
✓ Gjithashtu dallojme edhe disa
kreshta
1. Krista sakralis media-si
rezultat i bashkimit te
proceseve spinoz
 2. Krista sakralis intermedia-si
tezultat i bashkimit te
proceseve artikulare
3. Krista sakralis lateralis-si
rezultat i bashkimit te
proceseve laterale

e) Vertebra koksigeale
-Jane 3-4 vertebra te bashkuara ne nje nodus kockor qe
quhet -koksis
-koksiki sherben sin je nga strukturat anatomike ku
mbeshtetet trupi i njeriut ne pozicionin ulur

Perkuljet

1-Kifoza torakale dhe sakrale

2-Lordoza cervikale
3- Lordoza Lumbare
4-Sakrumi

Kifoza e lordoza jane perkulje nrm

Perkuljet ne pamjen perball quhen skolioza dhe jan
perkulje jo nrm
Kolona vertebrale pershkrohen nga kanali vertebral

Vertebrat perbehen nga:

 ✓ Harku -gjendet prapa trupit dhe fiksohet nen
te.Midis trupit dhe harkut formohet forame
vertebrale
✓ trupi -ka dy faqe , roli eshte trasmetimi i peshes
✓ Proceset-jane zgjatime kockore qe dalin nga harku
vertebral
Ato jane:
✓ Procesi spinoz-del prapa nga pjesa e mesme e harkut
✓ Prceset transversale-drjtohet anash,dalin ne pjesen
anesore te harkut
✓ Proceset artikulare-jane dy ne secilen ane.Nje drejtohet
siper dhe eshte proces artikular superior dhe nje poshte
dhe quhet proces artikular inferior
Pra cdo verteber ka nje proces spinoz,2 procese transversale,
4 artikulare.

Kafazi i kraharorit
Formohet nga
-pjesa torakale e shtylles kurrizore
-nga sternumi
-nga 12 ciftet e brinjeve
Ne te gjenden dhe mbrohen organe me rendesi jetike

Ne te gjenden dy hapje
• E siperme =apertura thoracis superior

Kufizohet nga para me icisura jugularis

Anash nga brinja e pare
Prapa nga vertebra e pare torakale
 • E poshtme=apertura thoracis inferior

Is me e madhe dhe mbyllet plotesisht nga diafragma.

Kufizohet para nga procesi ksifoid
Anash nga brinja e 11 dhe 12 dhe nga harqet brinjore
Prapa nga trupi i vertebres se 12 torakale
• Kavitetin =cavum thoracis

Ne kafazin e kraharorit vihen re. 4 faqe

❖ E perparmja

Formohet nga sternumi,nga artikulacionet e brinjeve me

sternumin.Kjo faqe siper paraqitet e ngusht ndrs posht vjen
duke u zgjeruar.Is me e ngusht se faqja e pastme
❖ E pasmja

Formohet nga pjesa torakale e shtylles kurrizore dhe nga

fundet e pasme te brinjeve se bashku me artikulacionet w
tyre perkatese me shtyllen kurrizore.
Kjo faqe is me e gjat.
Diferenca ne gjatesi ne mes dy faqeve ,n pjesen e siperme is
e = me gjatsin e dy trupave te vertebrave,kurse ne pjesen e
poshtme ne gjatsin e 3 vertebrave.

❖ dy faqet anesore
Ketu cdo gjysem e kafazit te kraharorit ka midis brinjeve
spatia intercostalia qe jn 11 per cdo ane.
Keto mbushen nga muskujt e ligamentet dhe paraqiten si
faqe te aneshme e kafazit te kraharorit

Edhe nga brenda ai ka 4 faqe.

F e perparme is konkave
E pasme paraqet ne vijen e mesit nje te ngritur te shkaktuar
nga truprat e vertebrave te kraharorit dhe anash kesaj ngritje
duken sulci pulmonales ku vendosen buzet e pasme te dy
mushkerive

Kafazi i kraharorit peson ndryshime gjat zhvillimit

Tek fetusi is me i zhvilluar ne drejtim anterioro-posterior
Ndersa gjate rritjes fillon te zhvillohet ne te gjitha anet

Forma e tij ndrsh sipas moshes dhe seksit

Tek te porsalindurit is me i gjer dhe i rrumullaket. ,ne
formen e nje piramide .
Ne moshen 2 3 vjecare ka form koni ndrs tek te rriturit
forma is vezake .Mbizoterojne diametrat anterposterior
tek femijet .Kurse te rriturit diametrat transversal
Meshkujt k k ka baze te gjere kurse ne femra is i ngusht.
Tek asteniket is i ngusht e i lart
Tek hiperasteniket is. I shkurt e i gjer
Ne formen e tij ndikojne edhe disa semundje si
Astmabronkiale ku is i gjer dhe i fryre
Ne diametrin anterioro-posterior kuptojme ate vije qe
kalon nga baza e procesit ksifoid deri ne procesin spinoz
te vertebres korosponduese
Kurse diametri transversal kalon nga mesi i brinjes Vll te
njeres ane ne ate te anes tjt.
Indeksi i kraharorit is diametri transversal

Kafka Cranium
 • Kockat e kafkes jan 22
• Kafka perbehet nga kocka qe lidhen me njera tjr npm
suturave

Kafka ndahet ne

1.cerebrale
❖ Frontale
❖ ,parieteale
❖ Oksipitale
❖ Temporale
❖ Sfendoideale
❖ ermoideale

2.Viscerale
❖ k.nazale,
❖ palatine,
❖ lakrimale,
❖ zigimatike
❖ maksilare,
❖ konka nazale inferiore
❖ vomeri

Kafka frontale ,nga perpara

❖ 2 harqet superciliare (vetullat)

❖ misid tyre is glabela
❖ nen harqe ndodhet :foramen supraorbitale
❖ posht k .frontale jn 2 k. nazale,ndrs anash 2 k.zigomatika
❖ posht tyre ndodhet maksila
❖ 2 maksilat formojne nofullen e siperme
❖ ne secilen ane te maksiles gjendet formen infraorbitale
❖ nen foramen gjendet fosa kanina
❖ alveolat jn posht maksiles
❖ muri i jashtem i alveolave formon joga alveolaria

Ne pamjen laterale(anesore)

Kocka :
❖ Frontale,
❖ Nazale
❖ zigimatika,
❖ maksila,
❖ parietale
❖ temporale,
❖ sfendoideale,
❖ oksipitale,

❖ k parieteale formon murin e kafkes

❖ k temporale is posht k parietale
❖ k temporale paraqet kanalin e degjimit :meatusi akustik
ekstern
❖ pran tij jn dy zgjatime kockore :procesi stiloid,procesi
mastodi
❖ midis k zigomatike e temporale is harku zigomatik
❖ duket njeri krah i madh(ala major) dhe procesi pterigoid
i k sfenoideale

Suturat qe formohen
1.Sutura koronale:k parieteale me frontalen
2.sututura sqaumoze :me k tempo
3.s lambdoide:me k oksipitale
4.s sagitale : me k parieteale

Kafka nga siper duket

❖ k frontale
❖ pariteale
❖ oksipitale

1.sutura saditale- midis k parieteale

2.sutura koronale-mes k pari m fron
3.sutura lambdoide'-k oks me pari

Bregma is vendi i bashkimit te suturrs sagitale me koronale

Lambola-sutura sagitale me lamboide

Tek femijet quhen fontanela anteriore dhe posteriore

Nga prapa duket

❖ K oksipitale
❖ 2 k parieteale
❖ Sutura lambdoide-vendi i baahkimit te tyre

Pamja e kafkes nga posht

❖ -baza (basis crani externa)

❖ -tek baza dallohet foramen magnum tek k oksipitale

Kjo faqe ndahet ne 3 pjese

1.E perparme -is qiellza kockore
Ne formim marrin pjese 2 maksilat dhe 2 k palatine

2.E mesme
Formohet nga k sfenoideale,temporale,oksipitale

3.E pasme
I takon k oksipitale

Hapsirat kockore

1.Sinuset jn hapsira ajrike brende k te kafkes qe komunikojne

me.hapsiren e hundes

Kemi
❖ Sinusi frontal ne k fron
❖ Sinusi maksilar ne maks
❖ Sinusi sfenoideal ne k sfeno
❖ Celula etmoideale ne k etmoid

Hapsira timpanike
Is ne brendesi te piramides petroze te k temporale,ne te
vendosen kockat e degjimit

Orbita is zgavra e syrit

Prapa ka fisuren orbitale supeeiore dhe inferiore
Lart dhe anash is gropa ku vendoset gjendra e lotit
Posht dhe medialisht is kanali nazolakrimal npm te cilit lotet
zbresin e derdhen ne hapsiren e hundes
Hapsira e hundes

Ka hapje te perparme dhe te pasme

Hapja e perparme kufizohet nga 2 maksilat anash dhe siper
nga 2 kockat nazale.Quhet apertura piriforme
Hapja e pasme formohet nga 2 koanet

Hapsira e hundes ndahet ne 2 gjysma nga nje septum kockor.

Ne murin lateral te hundes gjenden 3 flet kockore

-konka nazale e siperme

-konka nazale e mesme
-konka nazale e poshtme

Midis tyre gjenden kanale ose meatuse

-meatusi nazal i siperm
-meatusi nazal i meses
-meatusi nazal i poshtem

Fosa temporale (gropa e temthave)

Gjendet ne harkun zigomatik
Dyshemeja e saj formohet nga k temporale dhe sfenoidale

Fosa infratemporale
Gjendet e fosen temporale
Dyshemeje formohet nga k sfenoidale
Fosa pterigopalatine
Gjendet ne vazhdim te foses infratemporale
Komunikon vec te tjerash perpara me orbiten dhe siper me
hapsiren e kafkes npm foramen rotundum

Hapsira kraniale(hapsira e kafkes)

Is hapsira ku vendoset truri

Baza e kafkes ne faqen e brendeshme te saj is vendi ku

mbeshtetet truri.Kjo faqen ndahet ne 3 gropa

1.Fosa kraniale anteriore

Formohet nga k frontale
Ne qender is lamina kribroza
Nga pas jan 2 krahet e vegjel te k sfenoidale

2.Fosa kraniale e mesme

Formohet nga k sfenoideale dhe temporale
Ne qender is nj fos hipofizeale
Ka disa komunikime:
-npm kanalit optik dhe fisures orbitale superiore komumikon
me hapsiren e orbites
-npm foramen ovale dhe lacerum komunikon me faqen e
jashtme te buzes se kafkes

3.Fosa kraniale posteriore

Formohet nga k temporale dhe oksipitale

Ne faqen e pasme duket meatusi akustik intern(kanali i
brendeshem i degjimit)
Ne pjesen e pasme ne k oksipitale ne secilen ane gjendet
sulkusi i sinusit sigmoid i cili shkon deri ne foramen
jugulare.Ketu gjendet edhe foramen magnum e.cila is vrima
me e madhe e kafkes

Kalvaria
Ka brenda sulkusin e.sinusit sagital superior i cili kalon ne
planin median nga kocka frontale ne ato parietale dhe
perfundon ne.k oksipitale.

Mandibula

Formohet nga trupi dhe 2 deget

Siper trupit gjenden alveolat dentare te cilet ndahen nga
septumet interalveolare
Ne faqen e jashtme te trupit is protuberanca mentale
Brenda trupit is linja milohioide
Trupi vazhdon me ramuset
Midis trupit dhe ramuset is kendi mandibular
Brenda ramusit mandibular is foramen mandibulare
Ramusi larte fillon me.2 zgjatime
1.Procesi koronoid ,i perparem
2.Procesi kondilar,i pasem
Ky proces artikulon me fosen mandibulare te k te

Os.Partietal
 • Ka forme katerkendeshi te parregullt qe formon pjesen
me te madhe te fornix crani, te dyja kockat bashkohen
me ane te sutura sagitalis superior.
• Nga perpara bashkohet me kocken frontale me ane te
sutura coronaria, prapa me kocken oksipitale me ane te
sutura lamboidea, ndersa anash me kocken temporal
dhe me fletet e medha te kockes sfenoidale me ane te
sutura squamosa.
• Ne kocken parietale ka 4 kende dhe , kater buze dhe dy
faqe.
❖ Margo frontalis-buza e perparme
❖ Margo occipitaleis –buza e pasme
❖ Margo sagitalis-buza mediale
❖ Margo squamosis-buza anesore

Kendet:
• kendi I perparem-angulus frontalis formohet nga
bashkimi I sutura sagitalis me sutura coronaria,
kendi I perparem I poshtem angulus sphenoidalis.
• //kendi I I pasem I siperm angulus occipitalis I cili
formohet midis sutura sagitalis dhe lammboidea,
• kendi I pasem I siperm angulus occipitalis dhe kendi I I
pasem I –angulus mastoideus Facies externa eshte
konvekse, dallojme dy linja linea temporalis superior
dhe inferior
• . Ne 1/3 te pasme te bizes te siperme gjendet foramen
parietale neper te cilen kalon vena emissaria.
• Facies interna eshte konkave, ku duken sulci arteriosi, ,
ku ne margo sagitale duket sulci arteriosi
Maxilla

❖ Eshte kocke cifte dhe te dyja kufizojne hapjen e

perparme te fytyres
❖ aperture piriformis, eshte kocke pneumatike ku ndodhet
sinus maxillaries.Merr pjese ne forminin e tre kaviteteve
cavum oris, cavum orbitae dhe cavum nasi xi edhe te
fossa pterigopalatina dhe infratemporale
❖ Dallojme : corpus maxillae- trupi, dhe kater zgjatime-
processus zygomaticus, frontalis, alveolaris dhe
palatines.

Corpus maxillae
❖ Ne trupi e nofulles te siperme dallojme trefaqe: facies
lateralis, orbitale dhe nasalis.
❖ Facies lareralis nga procesus zygomaticus ndahet ne dy
pjese ne facies anterior dhe infratemporalis.
Facies anterior
Si kufi I kesaj faqe me facies orbitalis eshte margo
infraorbitale. , nen te eshte foramen infraorbitale. Kjo faqe
eshte konvekse dhe jy konkavitet eshte me I shprehur ne
fossa canina.
 ❖ Facies anterior ndahet nga facies nasalis nga incisura
nasalis, duke u bashkuar me ate te anes tjeter formon
aperture piriformis, ne vendin e bashkimit ndodhet
spina nasalis anterior.
❖ Facies infratemporalis-paraqet tuber maxillae qe
pershkohet nga foramina alvelaris.
❖ Ne pjesen e pasme gjendet sulcus pterigopalatinus, I cili
duke u bashkuar me sulcuset me te njejtin emer qe

ndodhen ne proceset pteroigide te kockes sfenoidale dhe te

lamina perpendicularis te kockes palatine palatine formojne
canalis pteripalatinus. Qe hapet ne foramen palatimun
majous.
Facies orbitalis formon dyshemene e cavum orbitae. Margo
infraorbitalis qe shenon kufirin e perparem, ne anen mediale
te saj vazhdon me crista lacrimalis anterior kurse lateralisht
me procesin zigomatik. Ndermjet buzes te pasme te kesaj
faqe dhe facies orbitalis te fleteve te medha te kockes
sfenoidale kufizohet fisura orbitale inferior. Ne mesin e saj
kalon sucus infraorbitalis qe vazhdon me canalis infraorbitalis
dhe hapet ne foramen infraorbitale.
Facies nasalis formon murin anesor te zgavres te hundes, ne
qender ndodhet hiatus maxillaries qe vazhdon me sinus
maxillaries. Trupi I nofulles te sio eshtre nje kavitet
pneumatik te veshura me mukoze, hapet ne meatus nasi
media

Proceset
.
1.processus zygomaticus eshte nje zgjatim I shkurter qe
vazhdon me kocken zygomatike.
2.Processus frontalis eshte zgjatimi perparem I nofulles te
siperme, poshte eshte I gjere , kurse siper vjen duke u
ngushtuar. Ne faqen hundore ndodhet crista conchalis dhe
crista ethmoidalis
3. Processus palatines duke u bashkuar me ate te anes tjeter
dhe me lamina horizontalis te kockes palatine formojne
palatum durum. Bashkimi I dy proceset palatine kryhet nga
sutura palatine media, ndersa bashkimi me lamina
horizontalis te kockes palatine kryhet me sutura palatine
transversa. Dallojme facies nasalis dhe oralis. Ne faqen nazale
vihet re crista nasalis, e cila prapa bashkohet me vomer, para
dhe siper me laminen perpendikulare te kockes etmoidale.
Ne pjesen e perparme te ketij procesi dallojme canalis
incisivus.
4.Processu alveolaris ka forme harku ku buza e lire quhet
margo alveolaris, kemi facies labialis dhe oralis . alveoli
dentales ndahen nga septa interalveolaris dhe septa
interadicularis ne nivelin e premolareve dhe molareve.. ne
pjesen e perparme vihen re juga alveolaris
Os occipitale

Eshte kocke teke dhe formon murin e pasem te e te poshtem

te kafkes. Perbehet nga :

1. Pars basilaris
2. Partes laterals
3. Squama occipitalis siper dhe perpara

Te gjitha rrethojne foramen magnum, me ane te te cilit kanali

vertebral komunikon me hapesiren intrakraniale. Kjo kocke
meer pjese ne formimin e bazes te kafkes dhe te kapakut

1. Pars basilaris eshte e vedndosur perpara foramen

magnum. Ne te dallojme faqen e brendshme dhe te jashtme.
Faqja e brendshme eshte e lemuar, e pjerret , quhet clivus,
ku vendoset medulla oblongata dhe nje pjese e pons cerebri.
Ne te dy anet kemi sulcus sinus petrosus inferior. Ne faqen e
jashtme gjendet tuberculum pharyngeum ku fiksohet
membrane fibroze e farngut.
2. Partes lateralis gjenden anash foramen magnum, ne
pamjen e jashtme ndodhen condylus occipitalis te pajisura
me siperfaqe artikulare qe artikulojne me vertebren e pare te
qafes, atlas. Prapa tyre gjendet fossa condylaris, e cila ne disa
raste pershkrohet nga canalis condylaris. Ne bazen e
kondileve gjendet canalis hypoglossi, ku kalon nervi me te
njejten emer. Anash ndodhet incisura jugulare, e cila duke u
bashkuar me fossa jugularis te kockes temporal, formon
foramen jugulare. Kjo e fundit me ane te processus
intrajugularis ndahet ne dy pjese, ne pjesen e perparme
kalojne cifti IX, X, XI I nervave kraniale, ne anen e pasme
kalon vena jugulare interne.
3. Squama occipitalis ka forme katerkendeshe, pak te
rrumbullaket, ne te cilen dallojme dy faqe: te jashtme dhe te
brendshme. Faqja e jashtme eshte konvekse dhe e ashper, ne
qender dallohet protuberatia occipitalis externa. Nga kjo
nisen dy vija ne forme harku qe quhen linea nuchae superior.
Nga protubernca occipitalis externa me drejtim per ne
foramen magnum niset crista occipitalis externa. Nga mesi I
crista occipitalis nisen dy vija paralele me ato te sipermet qe
quhen linea nuchae inferior. Ne disa raste mbi tem und te
gjendet linea nuchae suprema. Ne kete menyre siperfaqja e
jashtme e skuames ndahet ne planum occipital qe ndodhet
siper linea nuchae superioe dhe planum nuchae poshte
nuchae inferior. Faqja e bdrenshme e skuames ndahet ne
kater gropa: dy te sipermet fossa occipitalis superior, ku
vendosen lobet lobet oksipitale te trurit te madh dhe dy te
poshtmet fossa occipitalis inferior ku vendosen hemisferat e
trurit te vogel. Kjo ndarje behet nga crista occipitalis interna e
sulcus sinus sagitalis superior te cilet kane drejtim vertical
dhe nga ana tjeter nga sulcus sinus transverses qe shkon
horizontalisht. Keto ne mes kryqezohen ne nje kend te drejte
duke formuar nje ngritje ne forme kryqi qe quhet eminentia
cruciformis. Sulcus sinus transverses anash vazgdon me
sulcus sinus sigmoidei.
Os sphenoidale

Eshte kocke teke e vendosur ne qender te bazes te kafkes,

me fletet e saj merr pjese ne formimin e mureve anesore te
kafkes
❖ . Ne té dallojmé kéto pjesé: trupin sinus sphenoidalis me
flelét e médha (alae majora, flete te vogla (alae minora)
dhe zgjatimet fletore (processus pterygoidei)
1.Trupi ka formén e njé kubi té erregullt dhe dallojmé giashté
fage: faqen e siperme, té poshtmen, té pérparmen, te
pasmen dhe dy anésoret,
❖ Trupi I sfenoidit ne brendesi ka nje kavitet pneumatic
ten dare ne dy pjese simetrike nga septum sinus
sphenoidalium.
❖ Faqia e sipévme e trurit paraqitet nje te thelluar dhe
quhet shala turke (sella turcica). Ne fundin e saj gjendet
nje grope e vogel hipofizare (fossa hypophysialis) ne te
cilen vendoset hipofiza.
❖ Si kufi I perparem I shales turke eshte nje tuberculum
sellae, I cili perfundon me dy zgjatime procesus clinoidei
medii.
❖ Tuberculum sekkae nga perpara kufizon nje brazde ku
ndodhet kryqezimi I nervave optike qe q sulcus
chiasmatis.
❖ Ndersa nga prapa kemi dorsul sellae qe perfundon
anash me dy zgjatime processus clinoide posteriors. Né
sipérfaget anésore té trupit té sfenoidit duket njé brazdé
e shkaktuar nga arteria carotis interna, qe quhet sulcus
caroticus Né metesin e fages sé pérparme duket rjé
kreshte mprehte — crista sphenoidalis dhe anash
saj gienden dy vrima te vogla — aperture sinus sphenoidalis.
Ne pjesen e poshtme
crista sphenoidalis mbaron me nje zgjatim te vogel ne forme
sqepi- rostrum sphenoidalis. Ky I fundit se bashku me lamina
perpendikularis te kockes etmoidale formon nje pjese te
septum nasi.
2. Fletet e medha (alae majores) formojne pjesen me te
madhe te fossa crania media. Ne te dallojme tri faqe:
a. Facies cerebralis eshte konkave dhe e pershkruar nga
gjurmet e sulcuseve dhe giruseve te trurit ( juga cerebralis
dhe impresiones digitatae).
Nga ana mediale dhe duke shkuar lateralisht ne te gjejme
foramen rotundum ku kalon n. maxillaries ( dega e 2 e n.
trigeminal), foramen ovale ne te cilen kalon n. mandibularis
(dega e 3 e n. trigeminal) dhe foramen spinosum ku kalon a.
menigea media. Ne disa raste mund te kemi dhe foramen
inominatum ku kalon n. petrosus ,imor.
b. Facies orbitalis –formon murin lateral te orbites, pjesen me
te madhe te tij. Ndermjet buzes se siperme te kesaj faqe dhe
buzes te poshtme te fletezave te vogla kufizohet fisura
orbitalis superior, ndersa ndermjet buzes te poshtme te saj
dhe buzes te pasme te facies orbitalis maxillae kufizohet
fissure orbitalis superior.
c. Facies temporalis-ne pamjen e jashtme te kafkes, nga crista
infratemporalis ndahet ne dy pjese ne te supermen facies
temporalis dhe ne te poshtmen facies infratemporalis
3. Alea minors (fletet e vogla) fillojne nga ted y anet e trupit
sfenoidal nga pjesa e siperme e tij dhe kufizojne midis tyre
canalis opticus ku hyn ne orbite a. ophtalmica dhe hyn ne
kafkr n.optik. Buza e pasme eshte e mprehte dhe vazhdon
anash me processus clinoidea anteriores.
Faqja e siperme ben pjese ne fossa crani anterior, faqja e
poshtme kufizon me fletet e medha fissure orbitalis superior
ku kalojne cifti 3,4 dhe 6 I nervave kraniale.
4.Processus pterigoideus- jane dy pllaka paralele te cilat nga
njera ane fiksohen ne bazen e kafkes dhe nga ana tjeter jane
te lira, lamina lateralis dhe medialis. Lamina lateralis merr
pjese ne formimin e murit medial te fossa infratemporalis, ne
laminen mediale gjendet fossa scaphoidea e cila vazhdon me
sulcus tubae auditivae. Laminae mediale perfundon me nje
zgjatim hamulus pterygoideus. Ne bazen e proceseve
pterigoide pershkrohen nga canalis pterygoideus (Vidi) kurse
perpara kane sulcus pterygopalatimus, qe duke u bashkuar
me sulcusin me te njejtin emer te maxiles dhe lamines
perpendikulare te kockes palatine canalis pterigopalatinus.

Os. Frontale
Os. Frontale Vendoset ne pjesen e perparme te kafkes, merr
pjese ne formimin e fornix crani, te basis
crani (fossa crani anterior) dhe pjeserisht te cranium
viscerale. Dallojme tre pjese: a. squama frontalis, b pars
orbitalis, c pars nasalis
a. Squama Frontalis eshtenje pllake katerkendore, ku ne
pjesene pasme eshte margo parietale sepse kufizohet nga
kockat parietale. Keto bashkohen nga sutura coronaria.Ne
pjesen eposhmte kemi margo supraorbitale ku gjendet
incisura supraorbitalis qe mund te jetee edhe foramen
supraorbitale. Mardo supraorbitalis vazhdon anash me
processus zygomaticus. Keto zgjatime duke u bashkuar me
procesin zygomatik te kockes temporal dhe me procesin
frontal te kockes zygomatica formojne arcus zygomaticus. Ne
pamje te jshtme skuama ka dy vija me konveksitet nga siper
qe e marrin fillimin nga pjesa e siperme e processus
zygomaticus, linea temporalis superior dhe inferior. Skuama
ka dy faqe faqen e jashtme (facies ecterna) dhe interna
Ne faqn e jashtme mbi buzest e siperme te orbites gjendet
arcus superciliaris qe kufizojne nje plan te sheshte glabella.
Ne faqen e brenshme gjendet crista frontalis e cila perpara
vazhdon me foramen caecum ndersa prapa me sulcus sinus
sagitalis superior.
2. Partes orbitales jane cifte dhe kane dy faqe : cerebrale dhe
orbitalis Ne faqen cerebrale gjendet juga cerebralis dhe
impressions digitae, ndersa faqja orbitale formon murin e
siperm te orbites. Ne enen laterale ndodhet fossa glanule
lacrimalis, kurse medialisjt fovea trochlearis
3. Pars nasalis ka formen e germs u te permbysur e cila nga
mbrapa eshte e hapur dhe quhet incissura ethmoiale, ne
qender ndodhet spina nasalis, ndersa anash foveolat
ethmoidale Sinus frontalis I vendosur ne pjesen e poshmte te
skuames.

Kockat e ekstrimiteteve
Skeleti I gjymtyreve te siperme ndahet ne

2-Rrethin e gjymtyreve te siperme

3-Kockat qe formojne pjesen e lire te saj

1-Rrethi I gjymtyreve te siperme perbehet nga klavikula dhe scapula

Klavikula

• Is kock e gjate
• Vendoset horizontalisht
• Gjendet direct nen lekure
• Is e palpueshme gjate gjithe jetes
• Kalon arteria subclavia
• Lidhet ne :linja trapozeidea dhe tuberculum koneideum
• Eshte e perber nga
1. Trupi
2. Skajet :
A. Sternal-drejtohet medialisht nga
incizura klavikulare e sterniumit -
B. Akrimial-drejtohet lateralisht nga
akromiomi I scapules

Scapula
 • Ka form trekendeshi
• Ka faqen
A) anteriore -is e luget ,formon fosa subskapulare
B) posteriore ka nje zgjatim :spina scapule(anash ka zgjatimin qe
auhet acromion I cili artikulon me skain acromial te
klavikules) qe e ndan ne dy pjes kte faqe :fosa supraspinata
dhe infraspinata
• Ks kendin e
i. Siperm
ii. te poshtem
iii. lateral :gjendet hapsira glenoidale ku futet koka e
humerusit
• Ka margon e
i. siperme :ka nje zgjatim anash :procesi corakoid
ii. laterale
iii. mediale

2-Kockat qe formojne pjesen e lire te saj

Perbehet nga kockat e krahut (humerusi) dhe kockat e parakrahut (radiusi dhe
ulna )

Humerusi

Ka :
i. Skain proksimal
a) Ndodhet koka e humerusit ,futet ne kavitetin
gleonoidal te scapules
b) Posht saj is qafa
c) Ka dy te ngritura : tuberculum minor dhe
major.Midis tyre is sulkusi intertuberkularis
ii. Skain distal
Perfaqesohet nga kondili I humerusit .ky kondil ka dy dalje anesore :epikondili
medial dhe lateral
Medialisht is nje sip cilindrike :troklea humeri qe lidhet me ulnen
Lateralisht is nje sip sferike qe formon kapitulimin e humerusit (koka e dyte)
Prane trokleas is nj brazd ku kalon nervi ulnar :sulkus nervis ulnaris
Prapa kondilit is fosa e olekranit
Ka dy gropeza :
i. Fosa radialis -futet radiusi
ii. Fosa koronoida -futet procesi koronoid I
ulnes

iii. Trupin ,ndodhet tuberoziteti deltoid .Prapa is nje brazd ku kalon

nervi radial qe quhet sulkus nervis radialis
Radiusi

Gjende ne parakrah dhe ka skain proksimal,distal dhe trupin.

 • Ne skain proksimal
a) Is koka e radiusit
b) Koka ka nje grop fovean articulare ku futet
kapitulimi I humerusit
c) Rreth kokes is nje sip0 cilindrike
:cirkumferenca artikulare
-artikulon me ulnen

• Trupi ka tre margo ;anterior,posterior dhe interior

• Ne skain distal ka
a) Medialisht incizuren per ulnen
b) Distalisht faqen artikulare per karpet
c) Lateralisht nje zgjatim :procesi stiloid (bn te mundur
qe artikulacioni karpal ms dal nga vendi

Ulna

Vendoset medialisht rediusit

Ka skain proksimal,distal,trupin

• Ne skain proksimal
a) Ka dy procese
i) Koronoid -drejtohet
para
ii) Olekrani-drejtohet
prapa
b) Midis olekranit dhe procesit koronoid
gjendet incizura trokleare (ku futet
troklea e humerusit)
c) Lateralisht saj is incizura radiale per
cirkumferencen artikulare te radiusit
 • Trupi ka margon anteriore,posteriore ,interosea

• Ne skain distal is koka e ulnes ku ka

a) Laterisht nje sip cilindrike cirkumferencen
artikulare per incizuren ulnare te radiusit
b) Medialisht nje zgjatim I ngjashem me
procesin stiloid te radiusit qe quhet
process stiloid

Karpet
• Jane gjithsej 8
• Vendosen ne dy rreshta
• Nje rresht proksimal dhe nje distal me nga kater kocka secili
• Mund te vecohem dy kockat e rreshtit proksimal
a) Kocka skafoide -realizon kontraktimim me te madh midis
karpeve dhe radiusit
b) Kocka piziforme -is kock sesamoide

Karpet formojne harkun karpal

Metakarpe
Jan 5
Artikulojne me karpet dhe falengjet

Falengjet

• Jan 3 per secalin gisht,vec I pari ka 2

• Ato emertohen
i. Falengu proksimal
 ii. Falengu I mesem
iii. Falengu distal ,nje pjes e falengut distal
mbulohet nga thonjt

Skeleti I gjymtyreve te poshtme

Ndahet ne
1- Rrethin e gjymtyreve te poshtme
2- Pjesen e lire te saj

1- Rrethi I gjymtyreve te poshtme perbehet nga kocka pelvike

K pelvike perbehet nga k iliake,iskiadike dhe pubike

a) Kocka iliake
• Perben pjesen m te madhe te k pelvike
• Ka trupin dhe fleten iliake
• Trupi merr pjes ne formimin e acetabulimit
• Fleta iliake ka faqen
a) Anteriore -formon fosen iliake
b) Posteriore -quehr ndrsh fosa gluteale
c) Kreshten midis tyre -gjendet ne
pjesen e siperme te fletes iliake
• Ne anen mediale te fletes iliake gjendet faqja aurikulare

b) Kocka iskiadike
 • Ka trupin -formon acetabulumit
• Ka ramusin
• Is e perkulur
• Bashkohet me ramusin e poshtem pubik
• Is nje e fryr : tuber iski ne vendin e perkuljes
• Spina iskiadike (e dal e holl) ne pjesen e pasme te saj.

c) Pelvesi ka ndryshime te theksuar midis sekseve

1- Visual :knte bejn me formen e pelvesit
.pelvesi femeror is I shesht ,I ceket ,I
gjere,hapsira nen simfen pubike ka
formen e nje harku .Tek meshkujt
pelvesi is I ngusht ,I thell,ndersa
hapsira nen simfen pubike ka formen
e nje kendi
2- Ndryshime metrike kn te bejn me
vlerat e diametrave te pelvesit qe jn
me te medha tek femrat

2-Pjesa e lire e saj

Perbehet nga
a) Kocka e kofshes (femuri )
b) Kupa e gjurit (patella)
c) Kockat e kercit (tibia e fibula)
d) Kockat e kembeve (tarset,metatarset,falengjet )

Femuri

Ka skain proksimal,distal,trupin

• Skai proksimal
 i) Ka koken qe futet ne gropen e acetabulimit te
kocka pelvike
ii) Qafa ka pozicion te pjerret per te siguruar nje
distanc te trupit te femurit nga pelvesi
iii) Lateralisht qafes gjenden 2 ngritje kockore -
Trokanter major dhe minor

• Trupi ne sip e pasme ka disa linea aspera .Siper 2 buzet e

kesaj shkojn drejt 2 trokantereve ndrs posht formojn prapa
gjurit faqen popliteale

• Ne skain distal
i) Gjenden kondili medial dhe lateral
ii) Pjeset me te dala jane epikondili medial dhe
lateral
iii) Midis 2 kondileve is fosa interkondilare
iv) Perpara faqja patelare ,ku mbeshtetet pantela

Pantela

• Is kock sesamoide
• Ka nje faqe anteriore e posterior ose artikulare qe artikulon me faqen
patelare te femurit

Tibia

• Is kock kryesore e kercit

• Vendoset medialisht fibules
• Ne skain proksimal :
 i) Ndodhen kandili medial dhe lateral
ii) Keto vendosen perball kondileve respective te femjurit
iii) Midis kondileve is eminenca interkondilare
iv) Kondili lateral ka
a) Nje faqe artikulare per fibulin
b) Ka para tuberozitetin tibial
c) Me posht ka 3 buzet:margon
anteriore,posterior,infeiore

• Ne skain distal ka
a) Medialisht nje zgjatim -maleolusi medial
b) Ka nje faqe artikulare per fibulin dhe nj tjt per tarset

Fibula

• Is k e holl
• Vendoset lateralisht tibias
• Trupi ka ,margon anteriore ,posterior e inferior
• Ne skain distal ka nje zgjatim -maledusi lateral
• Ne skain proksimal is
➢ Kocka e fibules
➢ Nje faqqe artikulare per tibian

Tarset

1. Jn 7
2. Vendosen ne 2 grupe
 3. Nga tarset vecohet talusi I cili artikulon me kockat
e kercit dhe kalkaneusi
4. Formojne nje hark transversal e nje longitudinal
5. Roli I harqeve Is amortizimi I tronditjeve gjate ecjes

Metatarset

Jan 5
Artikulojne me tarset dhe falengjet

Falengjet

Jn 3 per secalin gisht ,I pari ka 2

Falengu proksimal,I mesem dhe distal

Nje pjese e sip0 se falengjeve distale mbulohet nga

thonjt

Artikulacionet
 1- Lidhjet e rrethit t gjymtyreve te siperme ose rrethit pectoral

✓ Artikulacioni sternoklavikular

Midis skait sternal te klavikules dhe incisures klavikulare te

sternumit.Levizjet jn minimale

✓ Artikulacioni akromioklavikular

Skai akrimal I klavikules me skain akrimal I akromionit

2- Lidhjet e pjeses se lire te gjymtyreve te siperme

a) Artikulacioni skopulohumoral (I supit)

✓ Midis kokes se humerusit dhe hapsires gleonoidale ne
kendin lateral te skapules.Ky artikulacion ka amplitude
me te madhe te levizjeve dhe is me I paqendrueshmi

b) Artikulacioni I brrylit
✓ Marrin pjese 3 kocka :humerusi,radiusi,ulna
✓ Perberesit e ketij artikulacioni jane
a. Humeroradial : mes kapitulimit te humerusit
dhe foveas artikulare te kokes se radiusit ::
b. Humeroulnar : mes trokleas se humerusit dhe
incizures trokiale te ulnes
c. Radioulnar proksimal : mes cirkumferences
artikulare te kokes se radiusit fhr incizures
radiale ne skain proksimal te ulnes

c) Sindesmoza radionale -lidhja me membrane nderkockore e radiusit me

ulnen
d) Artikulacioni radioulnar distal-mes cirkumferences artikulare te kokes se
ulnes dhe incizures ulnare te radiusit
e) Artikulacionet radiokarpale -mes radiusit nga njera ane dhe karpet e
rreshtit proksimal nga ana tjt
 f) Artikulacionet interkarpale-mes karpeve fqinje
g) Artikulacionet metakarpofalangeale-mes metakarpeve dhe falengjeve
proksimale
h) Artikulacionet interfalangeale-mes falangjeve proksimale e te mesme
dhe falengjeve te mesem dhe distal

Ligamentet

Ligamentet qe perfaqesojn artikulacionin e berrylit jan 3

1- Ligg kolateral ladial -lidh humerusin me radiusin

2- Ligg kolateral -lidh ulnen me humerusin
3- Ligg anular -rrethon e shterngon cirkumferencen artikulare te radiusit
rreth incizures radiale te ulnes

Artikulacionet e gjymtyreve te poshtme

1- Lidhjet e gjymtyreve te poshtme

a) Simfiza pubike -midis faqeve simfiziale te 2 kockave pubike

b) Artikulacioni sakro-iliak -midis faqes aurikulare te sakrumit dhe faqes
aurikulare te kockes iliake .Ne kete artikulacion behet kalimi I peshes
se trupit ne gjymtyret e poshtme prnd is artikulacioni m e I
qendrueshem I trupit.
Siperfaqet artikulare jan te crregullta ndrs hapsira artikulare mund te zhduket
me kalimin e kohes .
Ligamentet gjenden midis sakrumit ne njeren ane dhe k iliake dhe iskiadike
nga ana tjt

2, Lidhjet e pjeses se lire

Bejn pjese :

1- Artikulacioni koksofemoral
2- A I gjurit
3- A tibiofibular
4- A e kembes
5- Lidhja me membrane nderkockore e tibias me fibulin.

1- Realizohet midis kokes se femurit dhe foses acetabulare

Duke qene se faqet artikulare jan jo te perputhshme thellesia e gropes
artikukare thellohet me ane te Labrumit acetabular

Ligamentet qe e perfaqesojne kete artikulacion jane :

a) Intra-artikular (ligg I kokes se femurit).Brenda tij kalon arteria qe

vaskularizon kokes e femurit prnd roli I tij esht me teper mbrojtes I
arteries sesa I artikulacionit
b) Ekstra-artikukare -lidh femurin me kocken iliake,pubike dhe
iskiadike.Ky artikulacion kryen levizje qe jn
a) Fleksioni-ekstensioni
b) Aduksioni-abduksioni
c) Rotacioni intern-rotacioni ekstern
d) Cirkumduksioni
2- Artikulacioni I gjurit

✓ Is m I madhi marrin pjes 3 kocka

✓ Perberesit e tij jan :
a) Artikulacioni tibiofemoral
 Mes faqeve artikulare t kondileve te tibias dhe te femurit
Dkq se faqet nk perputhen ,kjo rregullohet nga Menisku lateral dhe
medial

Ligamentet jane ;

a) Intra-artikukare :
✓ Ligg krucia anterior
Nga tibia ne zonen interlondilare anteriore shkon prapa
e perfundon ne femur ne fosen interkondilare
✓ Ligg kurcia posterior
Njejta vtm se perfundon prapa

Dy ligamentet quhen kruciale sps nkryqesohen me nj tjt

b) Ekstra-artikulare

✓ Vendosen para -ligg patelare: is vazhdimi I tendinit te

muskulit kuadriceps te kofshes.Is mes panteles e tibias
✓ Anash : ligg kolateral tibial-lidh medialisht femurin me
tibian
✓ Ligg kolateral fibular – lidh lateralisht femurin me
fibulin

Ky artikulacion is I tipit bikondilar

3- Tibio fibular
✓ Relizohet midis sip artikulare te kondilit lateral te tibias
dhe te kokes se fibules

4- Sindesmoza tibiofibulare
Is lidhja me membrane nderkockore e tibias me fibulin
Membrana fiksohet ne margot perkatese te 2 kockave

5- Artikulacioni talocrural
 ✓ Mes maleolusit medial dhe lateral nga njera ane dhe
trokleas se talasit nga ana tjt qe futet ne hapsiren mes
dy maleoluseve

Ligamantet qe perfaqesojne artikulacionin vendosen anash tij dhe

lidhin tibia e fibulen me tarset

Artikulacionet inter-tarsale

✓ Mes tarseve fqinje

Artikulacionet tarsometatarsi

✓ Mes k kuboide e 3 kockave kuneiforme dhe metatarsve

Artikulacionet metatarsofalangeale

✓ Mes metatarsve dhe falengjeve proksimal

Artikuklacionet inter falangeale

Sistemi muscular

Muskuli mund te jet I lemuar ose I striuar.(qe ndahen ne muskujt e skeletit te

zmr)

• Muskuli fillon me koken,barkun dhe perfundon duke u fiksuar ne kock.

• Vendi I fillimit is origjina

• Vendi I perfundimit inserimi I tij

Muskujt klasifikohen

1- Sipas formes
a) I drejt
b) Fuziforme
c) I shesht
d) Trekendor
e) Katerkendor
f) Rrethor ose arbikular

2- Sipas nr te kokeve
a) Biceps :me 2 kok
b) Triceps : me 3 kok
c) Quadriceps : me 4 kok

3- Sipas ne te barqeve

a) Me nje bark
 b) Me dy barqe

4- Sipas veprimit qe kryejn mund te jene

a) Abductor ose aduktor

b) Flrktor ose ekstensor
c) Pronator ose supinator
d) Lavator ose depressor
e) Sfinkter ose dilator

Formacionet ndihmese jane

1- Tendinet
a) Jn elastic
b) Kn formen e kordoneve fibroz
c) Me sip te lemuar
d) Fiksohen shm ne kock

2- Apeneurozat

a) Jn flet fibrose
b) Zevendesojn tendinet ne muskujt e shesht

3- Fasciet

a) Jn flet fibrotike
b) Veshin muskulin

Muskujt e kokes
Ndahen ne

1- Muskuj te fytyres
2- Muskuj te pertypjes

Muskujt e fytyres

✓ Quhen ndrsh muskuj te mimikes

✓ Vendosen rreth orificiumeve te fytyres
✓ E kn fillimin ne kock
✓ Perfundimin ne lekur
✓ Inervohen nga nervi facial

Klasifikohen ne varesi ku vendosen

1- Grupi orbital – rreth orbites

2- Grupi nazal -rreth hundes
3- Grupi oral – rreth gojes
4- Grupi auricular -rreth veshit

1- Grupi orbital perfshin 2 muskuj

a) Orbikularis okuli
✓ Vendoset rreth orbites
✓ Ka pjesen orbitale qe rrethon buzen kockore gte
orbites.Tkurrja e saj mbyll syrin
✓ Ka pjesen palpebrale -is ne lekren e palpebres se
siperme e te poshtme .Tkurrja e saj leviz qepallat
✓ Pjesen lakrimale -rrethon sakusin lakrimal duke
ndryshuar pozicionin Brenda tij,shton ose pakeson
drenimin e loteve
b) Korrugator supercili

✓ Vendoset horizontalisht ne nivelin e secilit hark

superciliar
✓ Tkurrja e tij shkakton tkurrjen e vetullave

2- Grupi nazal perfshine

a) M. nazal
b) M. procerus
c) M. depressor te septumit te hundes

a) Perbehet nga dy pjes

✓ Pjesa transversal qe vendoset mbi flegrat e hundes dhe

tkurrja e saj ngushton vrimat e hundes
✓ Pjesa oblike vendoset obligisht ne pjesen anesore te
seciles fleger te hundes .tkurrja e saj zgjeron vrimat e
hundes

b) Fillon nga rrenja e hundes e perfundon ne lekuren e glabeles.

Tkurrja ul lekuren e glabeles

c) M depressor I septumjit nazal

✓ Drejtohet vertikalisht drejt ktij septum

✓ Tkurrja ul septumin e hundes duke ndihmuar ne
zgjerimin e vrimave te hundes

3- Grupi oral perfshin muskujt qe ngushtojn ose zgjerojne gojen

a) Muskuli qe ngushton gojes is muskuli orbicularis oris

b) Muskujt qe zgjerojne gojen :
✓ Ose kapen ne buzen e siperme dhe e ngren ate
✓ Ose kapen n buzen e poshtme dhe e ulin
✓ Ose kapen ne kendin e gojes dhe e ngren,e ulin,e
terheqin anash ate

✓ Ne buzen e siperme kapet

a) muskuli levator,labi superioris
b) m zigomatik minor

✓ Ne buzen e poshtme kapet

a) m depressor ,lobi inferioris

✓ Ne kendin e gojes kapen

a) m. zigomatik major,
b) m.levator anguli oris
c) ,m.depresor anguli oris ,
d) m.rizorius
e) m. buccinator

▪ Muskuli orbicularis -formon masen kryesore te buzeve .Tkurrja afron

buzet me nj tjt
▪ M. levator labi superior -zbret vertikalisht ne buzen e siperme .Tkurrja
ngre lart buzen e siperme
▪ M. depresor labi inferior -fillon ne mandibul dhe perfundon ne buzen e
poshtme.Tkurrja ul buzen e poshtme
▪ M. zigomatik minor -fillon me kocken zigomatike dhe perfundon ne
kendin e gojes.Tkurrja realizon te qeshuren
▪ M. levator anguli oris - zbret ne kendin e gojes duke mbuluar nga
muskujt e tjer te ketij grupi .Tkurrje ngre kendin e gojes
▪ M. depresor anguli oris - ngjitet dhe perfundon ne kendin e gojes
.Tkurrja ul kendin e gojes.
▪ M. risorius -fillon anash dhe perfundon ne kendin e gojes duke shkaktuar
te qeshuren ironike .
 ▪ M. buccinator -formon masen kryesore te faqeve.Ai shpohet nga
duktusi I gjendres parotite dhe sherben si sfinkter per te.Keshtu gjate
tkurrjes pakesohet sasia e pershtymes qe derdhet ne goje .Gjithashtu
tkurrja e muskulit ndihmon ne pertypjen e ushqimit dhe nxjerrjen me
forc te ajrit (fishkellima)

4- Grupi I muskulit rreth veshit

• Perfshijne muskujt qe levizin llapen(aurikulen) e veshit .Tek njeriu jan

muskujt rudimentar
• M. epikranus vendoset mbi kalvarian e kafkes
• tkurrja ngre lekuren e ballit duke formuar rrudha horizontale.

2-Muskujt e pertypjes (Mastikatore)

• Kan nje fiksim ne kafk dhe fiksimin tjt ne mandibul dhe gjate tkurrjes
ndodh levizja e mandibules

Jan 4 muskuj te pertypjes :

✓ M. Temporal
✓ M. maseter
✓ M. pterygoid medial
✓ M. pterygoid lateral
1.M. temporal : fillon me fosen temporale -procesin koronoid te mandibules
.Tkurrja ngre mandibulen lart

2.M. maseter :follon me harkun zigomatik- anen e jashtme te kendin te

mandibules .Tkurrja ngre mandibulen lart

3.M. pterygoid medial- fillon me procesin pterygoid te kockes sfenoidale dhe

perfundon ne pjesen e brendeshme te kendit te mandibules >Tkurrja ngre lart
mandibulen .

4.M. pterygoid lateral : is m I vecanti .

Fillon me procesin pterygoid te mandibules deri n procesin kondilar te
mandibules

Tkurrja e dy muskujve njekohesisht e leviz mandibulen para ndrs tkurrja e

vecuar e njerit muskul e rrotullon mandibulen nga ana tjt .

Muskujt e qafes

Muskujt e qafes perfshijne muskujt qe gjenden ne pjesen e perparme te saj

ndersa muskujt qe gjenden ne pjesen e pasme te qafes pershkruhen ne
muskujt e shpines.
Disa prej muskujve te qafes sherbejn si kufinj per percaktimin e trekendeshve
te qafes te cilet kan rendesi descriptive dhe topografike.
Muskujt e qafes ,organet dhe tufa neurovaskulare e qafes vishen nga fascia e
qafes .

• Muskujt e qafes jane :

✓ M. platizma
 ✓ M. sternocleidomastoid
✓ M. e kockes hioide
✓ M. skalene
✓ M. prevertebrale

1- M. platizma
✓ Is muskul I shesht,I gjere dhe I holl
✓ Vendoset nen lekuren e qafes
✓ Fillon nen klavikul ne regjionin e toraksit e perfundon
mbi mandibul ne nivelin e qafes
✓ Tkurrja tendos lekuren e qafes

2- M. sternocleidomastoid
✓ Esht nje muskul I gjat
✓ Fillon ne sternum dhe ne skain sternal te klavikules dhe
perfundon lart ne procesin mastoid te kockes
temporale.
✓ Tkurrja e tij e perkul koken ne anen e muskulit dhe ne te
njejten kohe kthen fytyren nga ana e kundert
✓ Ndrs tkurrja e dy muskujve njekohesisht perkul koken
prapa

3- M. e kockes hoide
✓ Jn muskuj qe vendosen mbi kocken hioide ose muskuj
suprahioide dhe muskuj qe vendosen nen kocken hioide
ose muskuj infrahioide
 a) M. suprahioide

✓ Jn muskuj stilohoid -terheq k hioide siper e para

✓ Muskuj geniohyoid-ngre k hioide ose ul mandibulen
✓ Muskuj milohioid -2 muskuj formojn dyshemen e gojes
✓ Muskuj digastrik-ngre k hioide ose ul mandibulen

1- Fillon me procesin stiloid te kockes temporale dhe perfundon me kocken

hioide. Tkurrja terheq kocken hioide siper e prapa
2- Fillon ne mandibul dhe perfundon ne kocken hioide.Tkurrja ngre
kocken hioide ose ul mandibulen ne varesi te pikes fikse
3- Fillon me linjen milohioide te mandibules pastaj shkon horizontalisht
per tu bashkuar me muskulin e anes tjt ne planin median.Muskuli prapa
fiksohet ne kocken hioide .dy muskujt milohioide formojne dyshemen e
gojes
4- Ka dy barqe qe bashkohen me nje tendin te ndermjetem I cili fiksohet
ne kocken hioide.Barku I perparem fillon ne mandibul ndersa barku I
pasem prane procesit mastoid ne kocken temporale .Tkurrja e muskulit
ngre kocken hioide ose ul mandibulen ne varesi te pikes fikse

b) Muskujt infrahyoid

✓ M. sternohioid -ul kocken hioide

✓ M. sternotiroid -ul kercin tiroid
✓ M. tirohioid -ul k hioide ose ngre kercin tiroid
✓ M. omohyoid -ka dy barqe qe bashkohen ne nj tendine
te ndermjetme

1- Fillon ne sternum dhe perfundon ne kocken hioide

Tkurrja ul kocken hioide
 2- Fillon ne sternum dhe perfundon ne kercin tiroid .
Tkurrja e ul kercin tiroid
3- Fillon ne kercin tiroid dhe perfundon ne kocken hioide .
Tkurrja ul kocken hioide ose ngre kercin tiroid
4- Ka dy barqe ,te siperm(fiksohet ne kocken hioide) e te poshtme( fiksohet
ne margon superior te scapules) qe bashkohen me nje tendin te
ndermjetem .

4-M. skalene :

✓ M. skalen anterior
✓ M. skalen I mesem
✓ M. skalen posterior

Fillojne ne dy brinjet e para dhe perfundojne ne proceset

transversal te vertebrave cervicale
Tkurrja e tyre ngre brinjet ose perkul qafen ne varesi te
pikes fikse .

5- M. prevertebral
✓ Vendosen para truprave te vertebrave
✓ Tkurrja perkul qafen

Trekendeshat e qafes
Ne qaf dallohen 2 trekendesha te medhenj te cilet ndahen ne
trekendesha me te vegjel

a) Trekendeshi anterior
(kufizohet nga muskuli sternocleidomastoid ,buza e poshtme e
mandibules dhe an mediale e qafes )
✓ T. submandibular -kuf nga buxa e poshtme te
mandibules dhe 2 barqet e m. digastrik
✓ T. omotrakeal -kuf nga m.sternokleidomastoid,
barku I sipp I m. omohyoid , linja mediane e qafes
✓ T. omohyoid -kuf nga muskuli
sternocleidomastoid,barku I sip I muskulit
omohoid,barku I pasem I m. digastrik

b) Trekendeshi posterior
(kufizohet nga m. sternokeidomastoid ,buza e perparme
e m. trapezius dhe klavikula )

✓ T. omoklavikular – kuf nga m.

sternocleidomastoid,barku I poshtme I
muskulit omohyoid dhe klavikula
✓ T. omotrapezoid -kuf nga m.
sternocleidomastoid ,barku I poshtem I m.
omohoid dhe buza e perparme e m.
trapezius
Fascia e qafes

Perbehet nga disa lamina qe veshin muskujt,organet dhe tufen

neurovaskulare te qafes

1- Lamina superficiale
✓ Rrethon komplet qafen
✓ Para vesh m.trapezius
✓ Prapa vesh m. sternocleidomastoid dhe muskujt
infrahoid
2- Lamina pretrakeale
✓ Vesh gjendren tiroide
✓ Traken
✓ Ezofagun dhe faringun
3- Lamina prevertebrale
✓ Veshk kolonen vertebrale dhe muskujt qe e
rrethojne ate
4- Vagina karotike
✓ Vesh ne secilen ane tufen neurovaskulare te
qafes
5- Hapsirat potenciale
✓ Gjendet midis laminave te mesme dhe
permbajne ind lidhor fijeshkrithet

Muskujt e shpines
Muskujt e shpines fillojne ne kolonen vertebrale dhe perfundojne ose ne
kockat e gjymtyreve te siperme ,ose ne brinje ose serish ne kolonen vertebrale

Ndahen ne 3 grupe

1- Grupi siperfaqesor (apendikular)-perfundojn ne k e rrethi t gjym te siper

✓ M. trapezius
✓ M. latisimus dorsi
✓ M. rambdoid major e minor
✓ M. levator scapule

2- Grupi I ndermjetem (respirator)-perfundojn ne brinj

✓ M. serratus posterior superior
✓ M. serratus posterior inferior

Keto jn muskuj ekstrinsek

3- Grupi I thell -fillojne dhe mbaroojne ne shpine

✓ Muskuj qe bashkojn proceset spinoze me proceset
transversale te vertebrave ose anasjelltas (muskuli
spinotransversal ose transversalspinal
✓ Muskuj qe bashkojne procese spinoze fqinje (muculi
interspinalis
✓ Muskuj qe bashkojne proceset transversal fqinje
(muskuli intertransversali )

Kto jn muskuj intrinsek

Fascia e shpines eshte fascia torakolumbare .Ajo esht evazhdimi I lamies
superficiale te fascies se qafes

M. trapezius
- ka formen e trekendeshit
- dy muskuj formojen formen e nje trapezi
- tkurrja e pjeses se siperme ngre skapulen
-tkurrja e pjeses se mesme afron skapulen me kolonen vertebrale
- Tkurrja e pjeses se poshtme ul skapulen

M. latisimus dorsi
- is me I gjeri I shpines
- tkurrja ben abduksion dhe rotacion intern te krahut

M. rombdoid minor dhe major

- tkurrja afron scapulen me kolonen vertebrale

M. levator I scapules
- fillon ne proceset transversal te vertebrave cervicale
- perfundon ne kendin e siperm te scapules
- Tkurrja ngre scapulen

M. serrataus posterior superior

- tkurrja ngre lart brinjet e 2-5

M. serrataus posterior inferior

- tkurrja ul brinjet e 9-12

Muskujt e toraksit
I ndajm ne dy grupe

1- Te jashtme : fillojn ne toraks dhe perfundojne ne kockat e

rrethit te gjymtyreve te siperme ose humerus
2- Te brendeshme : fillojne dhe mbarojne ne toraks
3- Nje muskul I vecant eshte edhe diafragma

Muskujt e jashtem

✓ M. pectoral major

✓ Is I gjer ne form trekendeshi

✓ Tkurrja afron krahun me toraksin

✓ M. pectoral minor

✓ Is I vogel ne form trekendeshi

✓ Tkurrja ul skapulen ose ngre brinjen
ne varesi te pikes fikse

✓ M. subclavius

✓ Is muskul I vogel qe vendoset nen

klavikul ,midis saj dhe brinjes se pare

✓ M. serratus anterior
 ✓ Fillon me faqen anteriore te brinjeve
,perfundon n margon mediale te
skapules
✓ Me kete margo fiksohen edhe dy
musjuj rombdois dhe se bashku te tre
muskujt afrojne skapulen me toraksin

Muskujt e brendeshem
✓ Mm. interkostale eksterne
✓ vendosen midis brinjeve fqinje
✓ Tkurrja ngre brinjet para .Pra jane
muskuj inspirator

✓ Mm. interkostale interne

✓ Vendosen midis brinjeve fqinje
✓ Tkurrja ul brinjet .
✓ Jane muskuj ekspirator

✓ M. transversal I toraksit
✓ Fillon ne faqen e pasme te sternumit
✓ Fijet kapen ne secilen ane ne brinjet e
siperme
✓ Tkurrja ul brinjet
✓ Is muskul inspirator

Diafragma (muskuli frenik)

 ✓ Is muskuli kryesor I frymemarrjes
✓ Is muskul tek,I gjer
✓ Ndan hapsoren torakale me hapsiren abdolinale
✓ Perbehet nga dy pjes
✓ Pjesa muskulare, ne periferi
✓ Pjesa tendinoze ne qender

Pjesa muskulare ne varsi nga vendi I fillimi ndahet ne

✓ Pjesa sternale:fillon ne sternum

✓ Pjesa kostale : fillon ne brinj dhe pjesen lumbare
✓ Pjesen lumbare :fillon ne vertebrat lumbare
Tek kjo pjes gjenden dy hapje
1- Hiatusi I auortes ku kalon aorta abdominale
2- Hiatusi I ezofagut ku kalon ezofagu

Pjesa tendinoze

✓ Gjendet ne qender
✓ Rrethohet nga pjesa muskulare
✓ Ketu gjendet nje foramen ku kalon vena kava
inferior

Muskujt e abdomenti
Ndahen ne grupin
✓ Anterior : perfshin muskulin rectus abdominis
✓ Lateral : perfshin 3 muskuj te shesht
a) M. oblik ekstern
b) M. oblik intern
c) M. transvers
✓ Posterior : perfshin
a) M. kuadratus lumborum
b) M. iliopsoas

Muskuli rectus abdominis

✓ Fillon ne procesin ksifoid te sternumit
✓ Perfundon ne degen e siperme te kockes pubike
,anash simfizes
✓ Ky muskul ka pergjat tij nderprerje tendinoze per
te rritur forcen tkurrese

Muskuli oblik ekstern

✓ Vendoset pjetrrazi ne drejtim para posht dhe pastaj
kalon ne aponeuroze

Muskuli oblik intern

✓ Gjenden nen m. oblik ekstern
✓ Kalnon perpara ne aponeuroze
Muskuli transversal I abdomenit

✓ Gjendet nen muskulin oblik intern

✓ Kalon ne aponeuroze

Muskuli kuadratus lumborum

✓ Ka pamje katerkendeshe
✓ Filllon ne kreshten iliake
✓ Perfundon ne brinjen e fundit

Muskuli iliopsoas

Perbehet nga
✓ M. psoas major
✓ M. psoas minor
✓ M. iliak

Tkurrja e ktij muskuli ben fleksionin e kofshes

Apeneurozat e muskujve abdominale te grupit

lateral marrin pjese ne formimin e
1- Vagines se m. rektus abdominis
2- Te linjes alba
3- Te kanalit inguinal
 1- Vagina e m. rektus abdominis formohet nga
a) Aponeurozat e m. oblik ekstern
b) E m. oblik intern
c) E m. transversal

2- Linja alba
✓ Gjendet ne planin median midis procesit ksifoid
te sternumit dhe simfizes pubike

3- Kanali inguinal
✓ Gjendet mbi ligamentin inguinal dhe vendoset
parallel me te
✓ Ka hapjen e jashtme dhe te brendeshme
✓ Hapja e jashtme formohet mbi ligamentin
inguinal nga carja e apeneurozes se m. oblik
ekstern
✓ Hapja e brendeshme gjendet mbi ligamentin
inguinal ne peritoneumin parietal qe vesh
paretin anterior abdominal
✓ Ketu mund te kemi hapje dhe dalel premajtja
abdominale jasht

Diafragma pelvike
✓ Is pjesa muskulare e dyshemes pelvike
✓ Fiksohet siper ne pelvesin kockor
 ✓ Ne secilen ane formohet kryesisht nga m. levator ani 4

Muskuli levatro ani

✓ Perbehet nga fije qe nisen nga k. iliake dhe pubike dhe

perfundojne ne koksiks
✓ Dy muskuj bashkohen ne planin median dhe midis tyre
gjendet nje carje ku kalon uretra (ndrs te femrat vagina
)

Fascia transversale -is fascia kryesore e abdomenit .

Gjendet midis peritoneumit parieteal he muskulit transversal te abdomenit e
apeneurozes se tij .

Muskujt e gjymtyres se siperme

 • .Muskujt ndahen ne muskujt e e rrethit te gjymtyreve te
siperme ku ben pjes muskuli I supit
• Dhe muskuj te pjeses se lire te saj ku bej n pjes:
✓ M. supit
✓ M. krahu
✓ M. parakrahu
✓ M. e dores

Muskujt e supit bejn pjes :

1- M. deltoid
2- M. supra spinata
3- M. infraspinata
4- M. subscapular
5- M. teres major
6- M. teses minor

1- Muskuli deltoid
✓ Fillon me spinen e skapules
✓ Perfundon ne tuberozitetin deltoid te humerusit
✓ Tkurrja e ngre krahun perpara ,anash apo prapa ne
varesi te grupit te fijeve qe tkurren

2- Muskuli supraspinat
✓ Kalon mbi atikulacionin scapulohumoral
✓ Perfundon ne tuberculum major te humerusit duke u
vendosur nen muskulin deltoid
✓ Tkurrja ben amduksion te krahut (ashtu si m. deltoid)

3- Muskuli infraspinata
✓ Kalon prapa artikulacionit scapulohumoral
✓ Perfundon ne tuberculum major te humerusit
 ✓ Tkurrja ben rotacionin ekstern te krahut

4- Muskuli scupscapular
✓ Mbush fosen subscapulare
✓ Kalon perms artikulacionit scapulohumoral
✓ Fiksohet prane tuberkulumit minor te humerusit
✓ Tkurrja ben rotacionin intern te krahut

5- Muskuli teres major

✓ Fillon ne scapul
✓ Fiksohet prane tuberculum minore te humerusit
✓ Tkurrja ben rotacionin intern te krahut

6- Muskuli teres minor

✓ Fillon ne scapul
✓ Perfundon ne tuberculum major te humerusit
✓ Tkurrja ben rotacionin ekstern te krahut

Pra muskujt e supit

✓ Kalojne ose mbi artikulacionin scapulohumeral dhe bejn
abduksipnin e krahut (m. deltoid dhe supraspinat)
✓ Ose kalojne prapa artikulacionit scapulohumloral dhe
bejn rotacionin ekstern te krahut (m. infraspinata dhe
teres minor )
✓ Ose kalojne perpara artikulacionit scapulohumoral
dhe bejn rotacionin intern te krahut(m. scupscapular
,teres major bashk me m. latissimus dorsi, te shpines )

Ketu vecohen muskujt supra dhe infraspinata , subscapular dhe teres minor
qe formojne grupin rotator qe rrethon artikulacionin scapulohumoral
Ket realizojne qendrueshmeri te kokes se humerusit ne fosen glenoidale te
scapules
Muskujt e krahut ndahen ne muskuj anterior dhe posterior

Grupi anterior perfshi : Grupi posterior perfshin

1.M korakobrakial 1.M triceps braki

2.M brakial
3.M biceps braki

M. korakobrakial
- fillon ne procesin korakoiid te scapules dhe perfundon ne trupin e
humerusit
- tkurrja ben fleksion te krahut

M. brakial
- fillon ne trupin e humerusit
- perfundon ne tuberozitetin ulnar
- tkurrja bn fleksion te parakrahut

M. biceps braki
- vendoset mbi dy muskujt e siperm
- ka 4 kok
- tkurrja bn fleksionin e parakrahut

M. triceps braki
- ka 3 kok
-Koken e gjat
- koken laterale
-koken mediale
Tkurrja bn ekstencion te parakrahut

Aksila (sqetulla )
-kufizohet nga muskujt te supit dhe te krahut
Ktu kalojne drejt gjymtyres se siperme trupa neurovaskulare

Muskujt e parakrahut

Ndahen ne anterior dhe posterior

Grupi anterior

✓ M. pronator
✓ M. flektore te pellembes
✓ M. flektore te gishtave

Grupi posterior
✓ M. supinsator
✓ M. ekstensor te pellembes
✓ Muskuj ekstensor te gishtave
✓ M. brakioradial

1- M. pronator jn
a) Pronator teses qe gjenden ne sip
 b) Pronator kussadrat qe gjenden ne thellesi

2- M. flektore te pellembes jn
a) M. fleksor karpi radialis
b) M. palmaris longus
c) M. fleksor karpi ulnaris

3- M. flektore te gishtave jn
a) M. fleksor digitorum profuduns

M. supinator jn te shtreses se thell

M. ekstensor te pellembes jn

a) m. ekstensor karpi radialis longulus

b)m. ekstensor karpi radialis brevis
c) m. ekstensor karpi ulnaris
T te tre jn te shtreses se siperfaqes

M. ekstensor te gishtave

✓ M. ekstensor digitorum I shtreses se

siperfaqshme per 3-5 gishta
✓ M. ekstensor policis brevis e longus
✓ M. ekstensor indicis
Te tre te shtreses se thell per gushtata 1-2

Muskujt e dores

✓ Muskuj tenare : bejn abduksion ose fleksion te

gishtit te madh
✓ M.hipotenare :bjn abduksion ose fleksion te
gishtit te vogel
✓ M. interose(nderkockor) : vendosen midis
✓ metakarpeve
✓

✓ Faciet e gjymtyres se siperme veshin

muskujt e saj

Muskujt e gjymtyre se poshtme

Muskujt e rrethit te gjymtyreve te poshtme jn muskuj gluteal
Muskujt e pjeses se lire te saj jan muskujt e kercit,te kembes dhe kofshes
Muskujt gluteal

1- Grupi siperfaqesor
a) M. gluteus maksimus -ekstension te kofshes
b) M. gluteus medius -abduksion t kofshes
c) M. gluteus minimus – abduksion te kofshes
d) M. tensor facie late -perforcon artikulacionin e gjurit

2- Grupi grupi I thell

a) M. piriform -rotacion ekstern te kofshes
b) M. obturator- e njejta
c) Gemel superior-e njejta
d) Gemel inferior-e njejta
e) M. kuadratus femoris -e njejta

M. gluteus maksimus
✓ Is me siperfaqesori I ketyre muskujve
✓ I jep formen regjionit kluteal
✓ Tkurrja bn ekstension te kofshes

M. gluteus medius
✓ Gjendet nen m. gluteus maksimus
✓ Fillon ne faqen posterior te fletes iliake
✓ Perfundon ne femur
✓ Tkurrja ben abduksion te kofshes

M. gluteus minimus
✓ Gjendet nen muskulin gluteal te mesem
✓ Fillon ne faqen posterior te fletes iliake
✓ Perfundon ne femur
 ✓ Tkurrja ben abduksion te kofshes

M. tensor facie lata

✓ Fillon me spinen iliake anteriore superior
✓ Perfundon ne skain proksimal te tibias
✓ Perforcon artikulacionin e gjurit

M. piriform
✓ Fillon ne faqen anteriore te pelvesit
✓ Perfundon ne femur
✓ Tkurrja bn rotacion ekstern te kofshes

M. obturator intern
✓ Fillon ne hapsiren pelvike
✓ Perfundon n femur
✓ Tkurrja bn rotacionin ekstern te kofshes

M. gemelus superior
✓ Fillon me spinen iskiadike
✓ Perfundon ne femur
✓ Tkurrja bn rotacionin ekstern te kofshes

M. gemelus inferior
✓ Fillon ne tuberin iskiadik
✓ Perfundon n femur
✓ Tkurrja bn rotacionin ekstern te kofshes

M. kuadratus femoris
 ✓ Fillon ne tuberin iskiadik
✓ Perfundon ne femur
✓ Tkurrja bn rotacionin ekstern te kofshes

M. obturator ekstern
✓ Fillon jasht hapsires pelvike
✓ Perfundon ne femur
✓ Tkurrja bn rotacionin ekstern te kofshes

Muskujt e kofshes

Ndahen ne grupin

1- Anterior
✓ M. sartorisus
✓ Fillon ne spinen iliake anteriore superior
✓ Perfundon ne tuberozitetin tibial
✓ Tkurrja flekton njekohesisht kofshen dhe kercin
✓ M. kuadriceps femoris
✓ Ka 4 kok qe perbejn 4 muskuj
✓ M rektus femories
✓ M vastus lateral
✓ M vastus intermedius
✓ M vastus medial
✓ Tkurrja e ktij muskuli shtrin kercin

2- Posterior
✓ M. biceps femoris
✓ Fillon ne tuberin iskiadin me njeren kok dhe ne
trupin e femurit me tjetren
✓ Perfundon ne skain proksimal te fibules
✓ Tkurrja shtrin kofshen dhe flekton kercin
 M. semimembranoz
✓ Fillon ne tuberin iskiadik
✓ Perfundon ne kondilin medial te tibias
✓ Tkurrjsa shtrin kofshen dhe flekton kercin
M. semitendicioz
✓ Fillon ne tuberin iskiadik
✓ Perfundon ne kondilin medial te tibias
✓ Tkurrja shtrin kofshen dhe flekton kercin

3- Medial
M. gracilis
✓ Fillon ne degen e poshtme te kockes pubike
✓ Perfundon ne kondilin medial te tibias

✓ 3 muskuj aduktore
✓ Jn muskujt brevis,longus dhe mangus
✓ Fillojne ne trupin e k pubike
✓ Perfundojne ne trupin e femurit

M .pectineus

✓ Fillon ne degen e siperme pubike

✓ Perfundon ne trupin e femurit

Muskujt e kercit

Ndahen ne grup
1- Anterior
✓ Muskuj qe bj fleksionin dorsal te kembes : m. tibial anterior
 ✓ Muskuj ekstensor te gishtave :m. ekstensor hallucis longus dhe m.
ekstensor digitorum longus

2- Posterior
✓ Muskuj qe bjn fleksionin plantar te kembes : m. triceps sure( perbehet
nga m. gastrocnemius dhe m. soleus) dhe m tibial posterior

3- Lateral
✓ Perfshijne muskuj qe bejn perkulje nga jasht te kembes
✓ Muskujt fibulare jan 2
➢ M. fibularis longus
➢ M. fibularis brevis

Muskujt e kembes

➢ Vendosen ne anen drzale te kembes dhe bejn

ekstension ne gishtave dhe (plantare bjn fleksion te
tyre

Faciet e gjymtyres se poshtme veshin muskujt e ssaj.vecohet fascia lata qe

vesh muskujt e kofshes

Kanali femoral
 ➢ Is hapsir e kalimit nga hapsira pelvike ne gjymtyren e
siperme
➢ Gjenden disa liggamente qe marrin pjese ne formimin e
kanalit femoral dhe lakunes vazore dhe muskulore

Lakuna vazore e muskulore gjenden ne kufirin midis hapsires abdominale dhe

kofshes pra midis ligamentit inguinal dhe buzes kockore te pelvesit
Ne lakunen muskulore kalon muskuli iliopsoas dhe femoral
Ne lakunen vazore kalon a.femoral dhe v. femoral
Vena safena marko

Sistemi digjestiv
 1- Goja
2- Faring
3- Ezofagu
4- Stomaku
5- Zorra e holl
6- Zorra e trash
7- Hepari dhe rruget biliare
8- Pankreasi
9- Peritoneumi dhe hapsira peritoneale

Perbehet nga
➢ Tubi digjestiv
➢ Organet ndihmese

Tubi digjestiv perbehet nga disa pjese

➢ Fillon me gojes ku ndodh perpunimi mekanik I ushqimit
dhe perzierja e tij me pershtymen
➢ Me pas ushqimi kalon ne faring
➢ Pastaj ne ezofag
➢ Me pas ne stomak , ketu ushqimi qendron per nje fare
kohe per tju nenshtruar fillimit te procesit te tretjes
➢ Me pas kalon ne zorren e holl e cila ndahet ne 3 pjese
a) Duodenum
b) Jejunum
c) Ileum
Ne zorren e holl vazhdon dhe perfundon procesi I
tretjes duke I bere produktet ushqimore te
absorbueshme nga gjaku
➢ Me pas vjen zorra e trash
Kjo perbehet nga
a) Cekumi
b) Koloni
c) Rektumi
d) Kanali anal I cili perfundon ne anus
 Ketu ndodh perthithja e ujit si dhe formimi dhe
eleminimi I mases qe mbetet ne fund te procesit te
tretjes(feceve )

Muri I tubit digjestiv ose ndrsh pareti perbehet nga

4 shtresa

1- Mukoza – shtesa e brendeshme

2- Submukoza –
3- Musklatura
4- Adventicia ose seroza – shtresa e jashtme

1- Mukoza
➢ Formon palosje ose plika ne pjesen me te madhe te saj
➢ Keto mund te jen gjatesore ,te crregullta ose cirkulare
➢ Ne mukoz ka nje nr te madh gjendrash qe prodhimin e
tyre e sekretojne ne hapsiren (lumenenin ) e tubit
degjestiv

2- Submukoza
➢ Ketu gjenden ene gjaku ,ene limfatike dhe plekse
nervore

3- Musklatura
➢ Is shtresa m e trash
➢ Perbehet nga nje shtres e brendeshme me fije cirkulare
dhe nga nje shtres e jashtme me fije gjatesore
➢ Tkurrja e kombinuar e ketyre fijeve quhet peristaltike
➢ Peristaltika ndihmon perzierjen mekanike te
permbajtjes se tubit digjestiv si dhe transportin e saj
per ne liumenin e tij.
➢ Ne disa vende kjo shtres is m e trash dhe formon
sfinktera
➢ Keto sfinktera kontrollojn transportin e permbatjes
 4- Adventicia
➢ is ind lidhor qe vesh pjeset e tubit digjestiv qe nk jn te
levizshme
➢ Seroza vesh pjeset e levishme te tubit digjestiv duke
pakesuar ferkimin midis tyre .

Organet ndihmese

1- Gjendrat e peshtymes -prodhon pershtym

2- Hepari- melcia
3- Pankreasi bashk me heparin prodhojne perkatesisht lengun biliar dhe
lengun penkreatik te cilet ndihojne procesin e tretjes
4- Dhembet
5- Gjuha

Goja
➢ Is pjes fillestare e tubit digjestiv
 ➢ Hapsira e gojes perbehet nga 2 pjese
1- Pjesa hyrese (vestibulumi)
2- Is vet hapsira e gojes ( cavitas oris propia)

Vestibulumi is nje hapsir e vogel qe kufizohet jasht me buzet e faqet dhe

nga Brenda me dhembet e gingivat
Ketu derdhet sekrecioni I gjendrave parotide

Vet hapsira e gojes

-kufizohet nga para dhe anash nga gingivet dhe dhembet
- Posht ka dyshemen qe formohet nga dy muskujt myelohioid
- Siper ka qiellzen
- komunikon prapa me faringun ndermjet istmusit orofaringeal ose faucium
- ne kete hapsir gjendet gjuha dhe derdhet sekrecioni I gjendres
submandibulare dhe I gjendres sublinguale .

Buzet

➢ Buzet formohen nga muskuli orbikularis oris.

➢ Hapsira midis buzeve quhet rima oris
➢ Midis buzeve anash formohen kendet e gojes
➢ Buzet nga jasht vishen me lekur ,nga Brenda me mukoz
,ne mes nje ngjyre te kuqe
➢ Midis buzes se siperme dhe hundes gjendet nje ulluk
,filtrum ndrs anash tij sulkusi nasolabial qe is kufiri me
faqen

Faqet

➢ Jan vazhdimi buzeve

➢ Masen kryesore e formon muskuli buccinator
 ➢ Nga Brenda vishen me mukoze ,nga jasht me lekur
➢ Ne mukozen e qafeve ,ne vestibulum oris hapet duktusi
gjendres parotide

Gingiva – is mukoza qe vesh proceset alveolare te maksiles e mandibules

Dhembet

➢ Te njeriu dlin 2 her

➢ Nga muaji I 6 deri ne 24 muj jn dhembet e qumeshtit
➢ Pas vitit te 6 ato bijen dhe dalin dhembet e perhershem
➢ Dhomet ndahen ne
1- Incisive ose preres
2- Kanine ose te qenit
3- Premolare
4- Molare
➢ Dhembi molar I tret is I fundit nga dhembet qe del dhe
quhet I pjekuris
➢ Dhembet e perkohshem jn 22 ,formula dentare 2.1.0.2
➢ Te perhershemmit jn 32 ,2.1.2.3
➢ Dhembet e siperm perjektohen perpara atyre te
poshtmve

Pjeset e dhembeve jane :

1- Rrenja
➢ Futet ne alveol
➢ Vishet me periost
➢ Dhembet kn nje rrenj (inciziv,kanin,premolaret)
➢ Dy rrenj (molaret e poshtem )
➢ Tre rrenj molaret e siperm
2- Qafa
➢ Is pjesa midis rrenjes dhe kurore
➢ Mbulohet nga gingivat
 3- Kurora
➢ Is pjesa e dukshme e dhembit
➢ Ka disa faqe
➢ Ka formen e daltes (incizivet )
➢ Ka formen e konit ( kaninet )
➢ Ka formen e prizmit (premolaret,molaret)

Hapsira e dhembit

➢ Gjendet ne kuror ku formon dhomen pulpare dhe ne

rrenj ku formon kanalin e rrenjes
➢ Ne hapsiren e dhembit gjendet pulpa e tij e perber nga
ene gjaku dhe fije nervore

Masen kryesore te dhembit e formon dentina .

Ajo vishet ne rrenj nga cementi dhe ne kuror nga smalti

Qiellza
➢ formon tavanin e gojes
➢ perbehet nga qiellza e fort dhe e but
qiellza e fort
➢ ka skelet kockor
➢ para formohet nga maksila dhe prapa nga kocka
palatine
➢ sip nk is e lemuar dhe kjo ndihmon ne perzierjen e
ushqimit ne goje

Qielleza e bute
➢ gjendet pas qiellzes se fort
➢ buza e poshtme e kesaj ne planin medial paraqet nje
zgjatje konike qe quhet avula
➢ ne secilen ane qiellza e bute formon 2 harqe
1- harku palatoglos
2- harku palatofaringeal
➢ midis tyre ndodhet tonsila palatine
➢ qiellza e but formohet nga muskujt
a) m. tensor veli palatini ,tkurrja terheq anash
qiellzen e but
b) m. uvules , se bashku mu muskulin e anes tjt
formon zgjatimin e uvules dhe tkurrja e ketyre
shkurton e uvules
c) m. palatoglos ,tkurrja ngushton istmusin
orofaringeal
d) m. palatofaringeal,tkurrja ngre faringun

istmusi orofaringeal
➢ quhet edhe si istmus faucium
➢ is kufiri midis hapsires se gojes dhe hapsires se faringut
 ➢ siper ka qiellzen e but,posht rrenjen e gjuhes dhe ne
secilen ane harkun palatoglos

Gjuha

➢ is organi kryesor I shijes dhe shm I rendesishem ne te

folur
➢ ndihmon ne perzierjen dhe gelltitjen e ushqimit
➢ perbehet nga maja qe formon pjesen e perparme
➢ trupi qe formon pjesen me te madhe
➢ rrenja qe formon pjesen e pasme
➢ ka faqen e siperme dhe te poshtme ( ka ne planin
medial nje plik te mukozes ,frenulumin .Anash saj
gjendet plika sublinguale.
➢ ne faqen e siperme ndodhet sulkus medianus linguae
dhe sulkusin terminal
➢ sulkusi terminal is kufiri midis trupi dhe rrenjes dhe e
ndan faqen e siperme ne
1- ne nje pjes te perparme me vendosje horizontale
2- ne nje pjese te pasme me vendosje vertikale
➢ ne pjesen e perparme gjenden papilat e shumta qe jn te
paisura me receptore te shijes
➢ ne pjesen e pasme ( ne rrenj )ka ka ngtumbullim te
indit limfoid qe formon tonsilen linguale.

Gjuha is organ muskulore dhe formohet nga muskuj te cilet ndahen ne

muskuj te brendesh dhe muskuj te jashtem

Muskujt e brendeshem
➢ fillojne dhe perfundojne ne gjuhe
➢ M. longitudinal superior , tkurrja I jep gjuhes forme te
luget nga siper
 ➢ M. longitudinal inferior , tkurrja I jep gjuhes form te
myset nga siper
➢ M. transversal ,tkurrja e trash gjuhen
➢ M. vertical ,tkurrja e hollon gjuhen

Muskujt e jashtem
➢ Fillojne jasht gjuhes dhe perfundojne ne gjuhe
➢ M. genioglas ,is I rendesishem per funksionin e gjuhes ,
➢ M. hioglos , tkurrja e terheq gjuhen posht e para
➢ M. stiloglos ,tkurrja e terheq gjuhen lart e prapa
➢ M. palatoglos , tkurrja e ngushton istmusin orofaringeal

Pra funksioni I muskujve te brendeshem te gjuhes eshte ndryshimi I formes se

saj ndrs I muskujve te jashtem ndryshimi I pozicionit te saj

Gjendrat e pershtymes
➢ Jn te shumta
➢ Gjendrat e vgl jn te shperndara kudo ne mukoz
➢ Gjendrat e medha jan 3 cifte
1- Gjendra parotide
2- Gjendra submandibulare
3- Gjendra sublinguale

Gjendra parotide
➢ Is m e madhja vedoset prane veshit te jashtem
 ➢ E mbeldh pershtymen ne duktusin parotid I cili shkon
horizontalisht mbi muskulin maseter dhe hapet ne
vestibulumin e gojes

Gjendra submandibulare
➢ Is me e vogel
➢ Vendoset ne trekendeshin submandibular te qafes,nen
m. milohioid
➢ E mbledh pershtymen ne duktusin submandibular , qe
hapet ne dyshemen e hapsires se gojes ne fillim te
plikes sublinguale

Gjendra sublinguale

➢ Is me e vgl ng ate gjitha

➢ Vendoset ne dyshemen e hapsires se gojes ,nen piken
sublinguale ,mbi m. milohioid
➢ E mbledh pershtymen ne disa diktuse te vegjel te cilet
happen pergjat plikes sublinguale

Faringu

➢ Is pjese e tubiut digjestiv

➢ Vendoset prapa hapsires se hundes ,hapsires se gojes
dhe laringut
➢ Sherben si rrug e perbashket per kalimin e ushqimit
dhe ajrit
➢ Ne dy anet e faringut kalojne ene te medha gjaku dhe
nerva
➢ Faring ndahet ne 3 pjese
1- Nazofaring
2- Orofaring
3- Laringofaring
 Nazofaringu
➢ Is kati I siperm I faringut
➢ Gjendet prapa hapsires se hundes
➢ Komunikon perpara me hapsiren e hundes ndermjet dy
koaneve
➢ Ne murin lateral gjendet hapja faringeale e tubit
auditive
➢ Ky tub ve ne komunikim nazofaringun me hapsirat e
veshit te mesem
➢ Ne kufirin midis murit te siperm dhe te pasem te
nazofaringut gjendet nje grumbullim indi limfoid ,me I
thekesuar ne femijeri qe quhet tonsila faringeale

Orofaringu

➢ Is kati I mesem I faringut

➢ Gjendet prapa hapsires se gojes
➢ Ne pjesen e perparme orofaringu kominikon me pjesen
e gojes npm istmus faucium
➢ Kufiri midis nazofaringut dhe orofaringut quhet istmus
faringeal
➢ Qiellza e but sherben si valvul qe kur ngrihet lart prapa
mbyll istmusin faringeal duke ndare nazofaringun nga
orofaringu ,,ndersa kur ulet posht mbyll istmus
faucium ,duke ndare hapsiren e gojes nga orofaringu
➢ Keto levizje ndodhin perkatesisht gjate gelltitjes dhe
frymemarrjes
➢ Rrenja e gjuhes bashk me tonsilen linguale gjendetet
ketu nen istmusin orofaringeal
➢ Harku palatofaringeal gjendet ne murin lateral
➢ Harku palatoglos is perpara tij
➢ Midis dy harqeve gjendet nje grop ku vendoset tonsila
palatine
➢ Harqet palatoglose ,harqet palatofaringeal dhe tonsilat
palatine formojne gryket
 Laringofaringu
➢ Is kati I poshtem
➢ Ne pjesen e perparme ai komunikon me laringun npm
hyrejes ne laring (aditusit te laringut)
➢ Kjo hyrje hapet ose mbyllet nga epiglotisi

➢ Unaza tonsilare e faringut formohet nga tonsilat

linguale ,2 tonsilat palatine dhe tonsila
faringeale .
➢ Ajo sherben si mbrojtese ne rruget e futjes se
ajrit dhe ushqimeve ne organizem

➢ Muri I faringut formohet nga

1- Shtresa e mukozes
2- Shtresa e submukozes
3- Shtresa e muskulare
Kjo shtres perbehet nga muskuj me drejtim circular
dhe gjatesor te fijes
Fijet cirkulare formojne muskujt konstriktor te cilet
jn 3 ne secilen ane
a) M. konstriktor superior
b) M. konstriktor I mesem
c) M. konstriktor inferior

➢ Muskujt gjatesor te faringut e ngren ate lart gjate tkurrjes se tyre

➢ Tkurrja e njepasnjeshme e muskujve cirkulare ,kombinuar me tkurrjen e
muskujve gjatesore ,zbret shukun ushqimor drejt ezofagut

Ezofagu
 ➢ Is pjesa me e ngusht e tubit digjestiv
➢ Shtrihet nga faring ne stomak
➢ Fillon n nivelin e vertebres se C6 dhe perfundon ne stomak ne nivelin e
vertebres T11

Pjeset e ezofagut jane :

1- Pjesa cervicale
➢ Is pjesa m e shkurt e tij
➢ Prapa ka trupat e dy vertebrave te fundit cervicale
➢ Perpara ka traken dhe anash lobet e gjendres tiroide e
tufen neurovaskulare te qafes

2- Pjesa torakale
➢ Is pjesa m e gjate e tij
➢ Gjendet ne hapsiren torakale,ne medistum
➢ Kalimin ne hapsiren abdonimale ezofagu e ben neper
hijatusin ezofagial te diafragmes
3- Pjesa abdominale
➢ Is e shkurter
➢ Gjendet nen diafragm
➢ Perfundon ne stomak

Muri I ezofagut

Formohet nga
➢ Shtresa e mukozes
✓ Formon pal ate shumta gjatesore
✓ Gjate kalimit te mases ushqimore ezofagu
zgjerohet ,portreti I tij tendoset dhe palat
zhduken
➢ shtresa e submukozes
➢ Shtresa muskulare
✓ Ka nje shtres te brendeshme cirkulare dhe nje
shtres te jashtme gjatesore
 ✓ Ne 1/3 e siperme is musklatura e strijuar ,ndrs
posht e lemuar
➢ Shtresa adventicias

✓ Shtresa qe vesh nga jasht ezofagun

✓ Is ind lidhor fijeshkrithet
✓ Mungon vtm ne pjesen abdominale te tij ,qe
vishet nga seroza .

Stomaku

➢ Is pjesa m e gjere e tubit digjestiv

➢ Vendoset ne hapsiren abdominale nen diafragme
➢ dhe projektohet ne epigaster dhe ne hipokondrin e
majt

ne pamjen e jashtme te stomakut gjenden :

➢ Paretet e stomakut
➢ Kurvaturat e pjeset e tij
Pjeset e stomakut jane ai anterior dhe posterior
Midis tyre gjenden kurvaturat minor e vogel djathtas dhe major e madhe
majtas.
Stomaku ndahet ne
a) Kardia – is nje zon e vogel rreth vendit ku ezofagu hapet ne stomak
b) Fundusi -is pjesa e stomakut qe ndodhet mbi nivelin e kardias
c) Trupi -is pjesa me e madhe e stomakut
d) Pilori -is pjesa distale e stomakut dhe fillimi I saj quhet antriumi pilorik

Muri I stomakut formohet nga

1- Shtresa e mukozes
 2- Shtresa e submukozes
3- Shtresa muskulare
4- Shtresa seroze
Mukoza ne stomakun e zbrazur formon plika te shumta ,te crregullta
Ne stomakun e tendosur plykat zhduken

Musklatura e stomakut perbehet nga 3 shtresa

1- Nje te jashtme gjatesore
2- Nje te mesme cirkulare
3- Nje te brendeshme oblike

Seroza
➢ Is shtresa e jashtme e stomakut
➢ Is peritoneumi visceral qe vesh stomakun
➢ Kjo veshje is e plote prandaj stomaku is organ
intraperitoneal

Ligamentet e stomakut
➢ Jn pjese te peritoneumit qe formohet nga kalimi I tij
midis stomakut dhe organeve fqinje
➢ Nga kurvatura minor deri ne hepar peritoneumi formon
ligg hepatogastrik
➢ Nga kurvatura major ne kolonin transvers formon ligg
gastrokolik.

Zorra e holl
 ➢ Is vazhdimi I stomakut
➢ Perben pjesen me te gjate te tubit digjestiv
➢ Vendoset ne pjesen qendrore te abdomenit
➢ Formon perkulje te shumta qe njihen si ansa
(intestinale)

Zorra e holl perbehet nga 3 pjese

1- Duodeni
2- Jejunumi
3- Ileumi

Duodeni
➢ 3/5
➢ Is pjesa e pare ,vazhdimi I stomakut
➢ Nga jasht forma I ngjan nje patkoi
➢ Ka pjesen e siperme horizontale DI: nukmka plika dhe
quhet bulbi I doudenit
➢ Ka pjesen zbritese D2 : ka ne murin e saj ka papilen
duodenale te madhe ne te cilen hapet duktusi I
koledokut dhe pankreatik dhe npapilen deuodenale te
vogel ne te cilen hapet duktusi pankreatik akcesor
➢ Pjesen e poshtme horiontale D3: kalon para aortes
➢ Pjesen ngjitese D4: is m e shkurter ,perfundon ne
fleksuren duodenojejunale ,pas se ciles vazhdon
jejunumi

Jejunumi dhe ileumi

➢ Kan 2/5 e zorres
➢ Nk kan kufij ndares midis tyre
➢ Jejunumi vendoset ne pjesen e siperme te abdomenti ,
me teper majtas ne planin medial
 ➢ Ileumi vendoset ne pjesen e poshtme ,me teper
djathtas ne planin medial
➢ Jejunumi is me I varkularizuar se ileumi dhe ka ngjyre te
kuqe
➢ Jejunumi ka paret me te trash ,plika me vile m te
shumta e me te medha
➢ Ileumi ka m shum nyje limfatike

Muri I zorres se holl

➢ Ka ndertim te ngjashem ne gjith gjatesin e saj

➢ Perbehet nga shtresa e mukozes ,submukozes ,shtresa
muskulare dhe seroze
Mukoza
➢ Is me e trash dhe me e vaskularizuar ne pjesen
proksimale
➢ Formon plika cirkulare qe ngadalsojn zbrazjen e tij
➢ ne jejunum dhe ileum formon plika cirkulare dhe vile
intestinale qe projektohen ne lumenin e zorres.
➢ Ne ndryshimnga plikat te stomakut ato persistojne dhe
kur zorret e holla distendohen.
➢ Vilet jn zgjatime te mukozes shume te vaskularizuara
,mund te shihen me sy te lire

Musklatura
 ➢ Perbehet nga 2 shtresa :e brendeshme cirkulare dhe
gjatesore
➢ Edhe musklatura eshte me e duendur ne pjesen
proksimale te zorres se holl

Seroza ose adventicia

➢ Jn shtresa te jashtme
➢ Doudeni vishet nga adventicia ,keshtu ne raport me
peritoneumin ai eshte organ ekstraperitoneal
➢ Pjesa me e madhe e zorres se holl vishet nga seroza ,pra
nga peritoneumi vi
➢ sceral dhe eshte intraperitoneale
➢ Mesenteri ( mezzo e zorres se holl) formohet nga pjesa
e peritoneumit nga pareti abdominal deri ne jejunum e
ileum.Ketu kalojne enet e gjakut dhe nervat

Zorra e trash

Is vazhdimi I zorres se holl dhe perfundon ne anus

Ndertohet nga 4 pjese

1- Cekumi
2- Koloni
3- Rektumi
4- Kanali anal
 • Koloni descedent -( eshte mezoperitoneal) shtrihet nga fleksura kolike
e majt deri ne planin e hyrjes ne pelvis ne nivelin e kreshtes iliake te
majt ,ku vazhdon me kolonin sigmoid .Vishet nga peritoneumi
pjeserisht vetem nga perpara anash
• Koloni sigmoid (sigma) – (eshte intraperitoneal)is vazhdimi I kolonit
decedent ,fillon ne nivelin e kreshtes iliake te majt dhe perfundon
duke kaluar rektumin ne nivelin e kufirit rektosigmoiden.Vishet
plotesisht nga peritoneumi qe vjen nga pareti posterior abdominal
.Mezosigme quhet intervali peritoneal nga pareti posterior abdominal
ne sigma

Rektumi
➢ Is vazhdimi I kolonit sigmoid deri ne kanalin anal
➢ Ne pjesen e mesme ka nje zgjerim qe quhet ampula
rektale ,qe sherben si deposit ne mbajtjen e tij
➢ Para tek femrat ka vaginen ndrsh tek meshkujt prostate
e vezikulat seminale
➢ Para dhe anash vishet me peritoneum 1/3 ,ndrs pjesa
tjt is ekstraperitoneale

Kanali anal
➢ Is pjes fundore e tubit digjestiv
➢ Is vazhdim I rektumit dhe perfundon ne ne anus
➢ Submukoza e kanalit anal eshte e pajisur me ene gjaku
arterial dhe venoz,keto formojne kompleksin
hemoroidal

Muri I zorres se trash

➢ Ka diameter me te madh te lumenit se zorr e holl dhe m

pak te vaskularizuar
➢ Perbehet nga shtresa e
1- Mukozes
2- Submukozes
3- Muskulare
4- Seroze dhe adventicia
Mukoza
➢ Is e lemuar
➢ Nk ka plika dhe vile karakteristike te zorres se holl

Musklatura
➢ Ka shtresen e jashtme gjatesore dhe te brendeshme
cirkulare
➢ Ne lumenin e zorres midis haustrave ka plika
semilunare
➢ Musklatura cirkulare e erektumit ne kanalin anal
dendesohet dhe formon sfinkterin anal te
brendeshem I cili eshte I pavullnetshem.Rreth ketij
muskuli gjendet sfinkteri anal I jashtem I cili eshte
njemuskul I vecant,I vullnetshem

Seroza
➢ Eshte peritoneumi visceral qe vesh pjesen me te madhe
te zorres se trash ,ndrs atje ku mungon seroza vishet
nga adventicia.
Hepari e rruget biliare

➢ Is organi me I madh abdominale

➢ Ka shm funksione si : depozitimi I gluciteve dhe
prodhimi I lengut biliar I cili npm rrugeve biliare shkon
dhe derdhet ne duoden ku realizon emulgimin e
yndyrnave
➢ Ne pamjen e jashtme ka dy faqe
1- Faqja diafragmatike
2- Faqja viscerale

1- Faqja diafragmatike
➢ mbeshtetet ne diafragem
➢ Is e shesht dhe dallohet ligament falciform
➢ Ky ligg e ndan hepasin ne lobin e djatht me te madh
dhe ne te majtin me te vogel
➢ Tjt dallohet ligament koronar I cili ka dy flet ,nje
anteriore dhe posterior ne distanc me nj tjt
➢ Siperfaqja e heparit midis ketyre dy fleteve te lig
koronar nk vishet nga peritoneumi dhe quhet area nuda

2- Faqja viscerale
➢ Ka gjurem te oraganeve qe kan rapport me te
➢ Ketu dallohen impresione qe le stomaku ,ezofagu
,duodeni etj
➢ Dallohen edhe brazda dy sagitale dhe nje midis
tyre.Keto kan pamjen e shkronjes H.

Brazda transversal quhet porta hepatike dhe ktu kalojne struktura anatomike
qe hyjne ose dalin nga hepari
Brazda e siperme e ndajn faqen viscerale ne 4 lobe:
1- Lobi I djatht
2- Lobi I majt
3- Lobi kuadat
4- Lobi kuadrat
Midis faqes diafragmatike dhe faqes viscerale ,perpara dhe posht gjendet buza
e poshtme e heparit ,margoja inferior e tij.

Ne raport me peritoneumin hepari konsiderohet mezoperitoneal .Pjjesa me e

madhe e tij eshte e veshur nga peritoneumi ,pervec zones : area nuda

Rruget biliare

➢ Mbledhin dhe dergojne lengun biliar nga hepari ne

pjesen zbritese te doudenit .Ato perbehen nga duktuset
biliare dhe vezika biliare .

Duktuset biliare
➢ Formojne nje system qe fillon ne brendesi te heparit
me duktuset biliare segmentare ,te cilet bashkohen me
duktusin hepatic te majt e te djatht
➢ Dy duktuset hepatike me tej bashkohen ne porten
hepatike duke formuar duktusin hepatic te perbashket
ose komun
➢ Duktusi hepatik komun I bashkohet ne nj kend te
ngusht duktusi cistik,I cili vjen nga vezika biliare ,duke
formuar keshtu duktusin e koledokut
➢ Koleidoku zbret prapa doudenit e pankreasit dhe
bashkohet me duktusin pankreatik dhe se bashku
derdhen ne papilen duodenale te madhe

Vezika biliare (kolestica)

➢ Is rezervuar I biles
 ➢ Vendoset ne faqen viscerale te heparit

Ne pamjen e jashtme
➢ Vezika biliare ka trupin fundusin dhe qafen
➢ Fundusi gjendet prapa buzes se poshtme te heparit,kur
kolecista fryhet ai mbeshtetet ne paretin anterior
abdominal dhe mund te palpohet
➢ Trupi gjendet mbi fundusin e mbeshtetet ne faqen
viscerale te heparit
➢ Qafa gjendet ne vazhdim te trupit ,is e perkulur dhe
vazhdon me duktusin cistik.

Vezika biliare ne faqen e lire te saj nk mbeshtetet ne hepar ,vishet nga

peritoneumi.

Pankreasi

➢ Is gjender e madhe e sistemit digjestiv

➢ Prodhon lengun pankreatik qe derdhet ne douden dhe
insulinen qe kalon ne gjak

Ne pamjen e jashtme ka
1- Koken
➢ Is e shesht
 ➢ Vendoset Brenda patkoit duodenal duke pasur raport
me te gjith pjeset e doudenit
➢ Ka raport te ngusht me duktusin e koledookut
2- Trupin
➢ Ka form prizmatike
➢ Perben pjesen me te madhe te pankreasit
➢
3- Bishtin
➢ Shtrihet majtas
➢ Arrin deri ne hilusin e lienit

Duktusi pankreatik
➢ Shtrihet pergjat gjith gjendres
➢ Fillon ne nivelin e bishtit dhe derdhet ne pjesen
descedente te doudenit ,ne papilen deodunale te
madhe
➢ Ne pancreas gjendeet edhe duktusi pankreatik aksesor ,I
cili mbkedh lengun pankreatik ,kryesisht nga koka e
pankreasit dhe derdhet ne pjesen descedente te
duodenit ,ne papilen duodenale te vogel ,

Ne raport me peritoneumin pankreasi eshte ekstraperitoneal.

Peritoneumi dhe hapsira peritoneale

Peritoneumi is cipa seroze e lemuar , e lagur qe vesh paretin e brendeshem

abdominal dhe organet abdominale
➢ Peritoneumi parietal : vesh paretin e brendeshem
abdominal
➢ Periteumi visceral : vesh organet
 ➢ Hpasira misdis ketyre te dyjave quhet hapsira
peritoneale
➢ Mezo- quhet pjesa e peritoneumit midis atij parietal
dhe visceral qe shkon per te veshur organet
Per zorren e holl quhet mezenterium per te trashen
mezokolon
➢ Ligamentet peritoneale formohen gjate kalimit te
peritoneumit nga nje organ ne tjt

Sistemi respirator

Perbehet nga
1- Hunda
2- Laringu
3- Trakea
4- Bronket
5- Mushkerit
Hunda dhe laringu konsiderohen si rruge respiratore te siperme ndersa
trakeja dhe bronket dhe alveolat ne mushkeri konsiderohen si rruge
respiratore te poshtme

Sistemi respirator ka disa funksione

1- Olfaktor - siguron nuhatjen
2- Respirator -nenkupton percjelljen e ajrit nga mjedisi I jashtem ne
mushkeri (npm pjeses konduktore te sistemit )dhe se dyti shkembimin
 e gazeve ne mushkeri ,ne pjesen respiratore te tij .KY funksion perbehet
nga 2 procese frymemarrja dhe frymenxjerrja
3- Fonator -nenkupton prodhimin e tingujve

Hunda
➢ Is pjesa fillestare e sistemit respirator
➢ Ajri I nenshtrohet pastrimit,ngrohjes dhe lageshtimit
➢ I jep zerit timbrin e tij
Pjesa e jashtme e hunde
➢ Paraqet rrenjen,shpinwn,majen dhe flegrat
➢ Skeleti eshte pjeserisht kercor dhe pjeserisht kockor
➢ Kercet formojne flegrat e hundes ,pjeserisht septumin
nazal me kartilagon perkatese

Hapsira e hundes
➢ Perbehet nga dy gjysma qe fillojne ne vrimat e hundes
,perfundojne me koanet dhe ndahen nga nj tjt me
septumin nazal
➢ Perbehet nga
1- Vestibulumi
2- Pjesa olfaktore
3- Pjesa respiratore

Vestibulumi
➢ Gjendet pas vrimave te hundes
➢ Vishet me lekur (jomukoze)

Pjesa olfaktore
➢ Gjenden receptoret e nuhatjes
➢ Is e vogel
➢ Gjendet ne tavanin e hapsires se hundes

Pjesa rspiratore
➢ Is pjesa me e madhe dhe me e vaskularizuar e hundes
➢ Ne murin lateral ka 3 konkat kockore nazale
1- Konka nazale superior
2- Konka nazale media
 3- Konka nazale inferior
➢ Funksioni I konkave eshte te rrisin siperfaqen e
kontaktit te ajrit me mukozen e hapsires se hundes
➢ Hapsirat midis konka nazale jane kanalet ose meatuset
nazale .Ne keto meatuse kalon ajri
➢ Ne meatuse ne secilen ane happen edhe sinuset
paranazale qe ne kete menyre komunikojne me te

Sinuset para nazale

➢ Paraqiten si gjerime te hapsires se hundes ne kockat qe
rrethoje kete hapsire
➢ Vishen me te njejten mukoz si hapsira e hundes
➢ Emertohen sipas kockave ne te cilat gjenden dhe
happen ne murin lateral te hapsires se hundes

Sinuset
1- Sinusi frontal : gjendet ne kocken frontale ,nen pjesen mediale te harkut
superciliar dhe hapet ne meatusin nazal te mesem
2- Sinusi maksilar : gjendet ne trupin e maksiles dhe hapet ne meatusin
nazal te mesem
3- Sinusi sfenoidal : gjendet ne trupin e kockes sfenoidale dhe hapet ne
meatusin nazal te siperm
4- Celulat etmoidale : gjenden ne kocken etomideale dhe happen ne
meatusin nazal te siperm dhe te mesem

Laringu
➢ Fillon ne nivelin e vertebres C4
➢ Perfundon ne nivelin e vertebres C6
➢ Pervec rruge kalimi te ajrit eshte dhe organ I prodhimit
te tingujve
➢ Perbehet nga nje numer kercesh qe formojne skeletin e
tij
➢ Levizja e kerceve te laringut behet e mundur nga
muskujt e tij
Skeleti I laringut perbehet nga kerce qe artikulojne me nj -tjt .Ato jn kerce
teke ose cifte dhe te levishem ose te palevizshem

• Kerci krikoid
➢ Is tek
➢ I vetmi kerc I paleviseshem I laringut
➢ Is themeli I laringut mbi te cilin vendosen kercet e tjer

• Kerci tiroid
➢ Is tek
➢ Ka dy lamina dhe prominon ne qaf
➢ Prominimi I me shprehur tek meshkujt dhe qe njihet si
molla e Adamit
➢ Ky kerc ka dy brinj te poshtme(kornio inferior) qe
artikulojne me kercin krikoid dhe dy brinje te
siperm(kornio superior)

• Kercet aritenoide
➢ Jn cift
➢ Vendosen mbi kercin krikoid
➢ Kn formen e nje piramide me baze posht
➢ Secili kerc ka procesin vocal te drejtuar perpara
medialisht dhe procesin muskulor te drejtuar prapa e
lateralisht

• Epiglotisi
➢ Leviz me shume
➢ Ka formen e nje rakete pingpongu
➢ Bishti I seciles kapet ne kercin tiroid , ne faqen e
brendeshme ne kendin midis dy laminave
➢ Ky kerc kockezohet gjate jetes ,ndryshe nga kercet e
tjere te laringut

Kerci hioide ndonese nk eshte pjese e laringut ,eshte lidhur me kercet e tij
Artikulacionet e laringut jane :
a) 2 Artikulacionet krikotiroide
➢ Realizohen midis kercit krikoid dhe brireve inferior te
kercit tiroid
➢ Kerci I levisheshem eshte ai tiroid qe rrotullohet rreth
nje boshti transversal
➢ Gjate kesaj levizje pjesa qendrore e kercit tiroid leviz
perpara ose prapa
b) 2 Artikulacionet krikoaritenoide
➢ Realizohet midis kercit krikoid dhe kerceve arytenoid
➢ Kerce te levizeshme jane ata arytenoid qe rrotullohen
rreth bushtit vertical
➢ Gjate kesaj levizje proceset vertikale afrohen ose
largohen

Membranat e ligamentet e laringut lidhin midis tyre kercet e tij

• Membrana fibroelastike e laringut kufizon hapsiren e laringut .

Perbehet nga dy pjese : e siperme eshte membrana kuadrangulare ,ndrs
pjesa e poshtme eshte koni elastic

• Membrana kuadrangulare fillon ne buzen laterale te epiglotisit dhe

perfundon ne majen e kercit arytenoid dhe kendin midis dy laminave te
kercit tiroid
Mukoza qe vesh buzen e siperme midis epiglotisit dhe kercit arytenoid
formon pliken ariepiglotike
Buza e poshtme midis kercit arytenoid dhe kercit tiroid formon ligg
vestibular dhe mukoza qe vesh ate formon pliken vestibulare ose pliken
vokale te rreme
Hapsira midis dy plikave vestibulare eshte rrima vestibulare
 Koni elastic
➢ Fillon posht ne kercin krikoid
➢ Perfundon siper ne procesin vocal te kercit arytenoid
dhe ne kendin midis dy laminave te kercit tiroid
➢ Ai ka te lire buzen e siperme qe midis majes se procesit
vocal dhe kercit tiroid formon lig vocal
➢ Ndersa mukoza qe vesh ate dhe procesin vokla formon
pliken vokale .
➢ Hapsira midis dy plikave vokale eshte rrima vokale

Ligg krikotrakeal – gjendet midis unazes se pare te trakes dhe kercit krikoid
Ligg krikotiroid – gjendet midis kercit krikoid dhe tiroid
Membrana tirohioide _ gjendet midis buzes se siperm te kercit tiroid dhe
kockes hioide

Muskujt e laringu
➢ Realizojne levizjen e kerceve
➢ E ngushtojne ose e zgjerojne rimen vokale
➢ E tendosin ose e ctendosin ligamentet vokale dhe
muskujt qe hapin ose mbyllin hyrjen ose aditusin e
laringut

Rima vokale
➢ Ngushtohet kur proceset vokalet e kerceve aritenoide
afrohen dhe zgjerohet kur ato largohen
➢ Keto levizj kryhet nga tkurrjet e muskujve te caktuar
➢ Muskuli krikoaritenoid lateral gjat tkurrjes terheq
procesin muscular lateralisht ,ndrs procesi vocal shkon
 medialisht duka afruar plikat vokale dhe ngushtuar
rimen vokale
➢ Muskuli krikoaritenoid posterior fillon n pjesen e pasme
te kercit krikoid dhe perfundon ne procesin muscular te
kercit arytenoid .Tkurrja e terheq procesin muscular
medialisht ndrs procesi shkon lateralisht duke larguar
plikat voklale dhe zgjeruar rimen vokale

Ligamentet vokale
➢ Tendosen ose ctendosen kur kerci tiroid largohet ose
afrohet me kercet aritenoide
➢ Muskuli krikotiroid gjat tkurrjes terheq kercin tiroid
perpara duke tendosur ligamentet vokale
➢ Muskuli tiroaritenoid gjat tkurrjes afron kercet
aritenoide me kercin tiroid dhe ctendos ligamentet
vokale
➢ Muskuli vocal kur tkurret ctendos ligamentet vokale

Aditusi I laringut
➢ Hapet kur epiglotisi ngrihet dhe mbyllet kur epiglotisi
ulet
➢ Muskuli tiroepiglotik kur tkurret ngre epiglotisin ,duke
hapur aditusin e laringut
➢ Muskuli ariepiglotik kur tkurret ul epiglotisin ,duke
mbyllur aditusin e laringut

Hapsira e laringut
➢ Gjendet midis dy membranave fibroelastike te tij
➢ Ka hapjes e siperme qe is hyrja ne laring ose aditusi I
laringut midis dy plikave ariepiglotike
 ➢ Ka dhe hapjen e poshtme ne nivelin e kercit krikoid qe
vazhdon me lumenin e trakese
➢ Ndahet ne 3 kate
1- Kati I siperm eshte vestibulumi I laringut
2- Kati I mesem is ventriculi I laringut
3- Kati I poshtem eshte hapsira infraglotike

1- Vestibulumi I laringut
➢ Ka formen e nje koni te crregullt te permbysur
➢ Gjendet midis 2 membranave kuadranguare
➢ Siper fillon ne aditusin e laringut dhe posht perfundon
ne rimen vestibulare
2- Ventriculi I laringut
➢ Is hapsira e vogel midis rimes vestibulare dhe rimes
vokale
3- Hapsira infraglotike
➢ Ka formen e nje koni te crregullt me baze poshte
➢ Gjendet midis 2 koneve elastike
➢ Siper fillon me rimen vokale dhe posht me lumenin e
trakes

Trakea
➢ Ka formen e nje tubi
➢ Fillon ne niveli e vertebres se C6 dhe perfundon ne
nivelin e vertebres T4
➢ Skeleti perbehet nga kercet trakeale ,ne form unazash
jo te plota
➢ Kercet e trakes lidhen midis tyre npm ligamenteve
anulare
➢ Muri I pasem mbeshtetet mbi ezofag
➢ Gjate gjith gjatesis se saj trakea ka prapa ezofagun
➢ Ne qaf traakea rrethohet perpara e anash nga gjendra
tiroide ndrs ne toraks ajo kalon ne mediastinin superior
midis dy mushkerive
Bronket

➢ Jn vazhdimi I trakese
➢ Jn dy bronke principal I djatht dhe bronku principal I
majt te cilet pasi hyjne ne mushkerine perkatese
degezohen duke marr pamjen e nje peme bronkiale
➢ Bronku principal I djatht dhe I majt jn vazhdim I trakes
,nk jn simetrike
➢ B>P I djatht is me vertical ,m I gjere dhe m I shkurter se I
majti prandaj trupat e huaj gjenden me shpesh
djathtas

Ne mushkeri bronket principale degezohen ne bronke lobare

Bronket lobare ne mushkerin e djatht jan 3:
1- Bronk lobar I siperm
2- I mesem
3- I poshtem
Ne mushkerin e majt jane dy :
1- Bronku lobar I siperm dhe I poshtem

Bronket lobare degezohen ne bronke segmentare

Keto jane 10 te mushkerin e djatht dhe 8 ne te majten
Secili degezohet ne bronke intrasegmentare dhe keta vazhdojne te
degezohen deri ne bronkiola
Ne vazhdim edhe bronkiolat degezohen deri sa fillojne e shfaqen alveolat qe
perbejn indin pulmonar

Muri I pemes bronkiale

- Perbehet fillimisht nga unaza kercore dhe pak muskulare
- Me vazhdimin e degezimit unazat kercore fragmentohen te zhytur ne
muskulatur dersa zhduken ne nivelin e bronkeve,pareti I te cileve
perbehet vtm nga musculature cirkulare
Mushkerit

- Vendosen ne hapesiren torakale

- Jan 2 ,mushkeria e majt dhe e djatht
- Ne pamje te jashtme ka formen e nje koni
- Ka faqen kostale dhe diafragmatike dhe mediastinale
- Ne faqen mediastinale te dy mushkerive gjendet hilusi pulmonar ku
kalojne bronku ,arteria dhe venat pulmonare ,te cilat formojne rrenjen e
pulmonit
- Ne sip e mushkeris se djatht dallohen dy fisura ,oblike dhe horizontale
- Keto fisura e ndajne mushkerin e djatht ne 3 lobe : te siperm ,te mesem
dhe te poshtem
- Ne mushkerin e majt dallojm vtm fisura oblike qe e ndan mushkerin ne
lobin e siperm dhe te poshtem
- Ne faqen diafragmatike te saj prania e zemres formon incizuren
kardiake

Bronket e mushkeris ndahen me pas ne segmente bronkopulmonare

Segmented bronkopulmonare
- Jn zona m te vogla te mushkeris
- Funksionalisht te pavarura
- Furnizohen nga bronku perkates segmentar
- Ky bronk degezohet Brenda segmentit deri ne bronkiole dhe keta me tej
deri sa arrihet ne siperfaqen respiratore alveolare
- Mushkeria e djatht ka 10 segmente
- Mushkeria e majt ka 8 segmente
Pleura dhe hapsira pleurale

Pleura is cipa seroze qe vesh mushkerite dhe paretin e hapsires torakale

Pjesa qe vesh mushkerit quhet pleura viscerale
Pjesa qe vesh paretin e hapsires torakale quhet pleura parieteale
Pleura viscerale kalon ne pleuren parietale ne hilusin pulmonar,ku vesh
formacionet qe perbejn rrenjen e pulmonit

Hapsira pleurale

- Gjendet midis pleures viscerale dhe parieteale

- Ne te gjendet nje sasi minimale lengu seroz qe paskeson ferkimin gjate
levizjeve respiratore
- Midis pjeses kostale dhe pjeses diafragmatike te pleures parieteale
gjendet recesi kostodiafragmatik ose frenikokostal qe is pjesa me e ulet
e hapsires pleurale ne te cilen fillon te grumbulohet likidi pleural ne
rastet e inflamacionit te pleures

Mediastini

Ndahet ne
1- Mediastin superior
- Permban gjendren e timusit ,traken ,ezofaqun si dhe venat
brakiocefalike ,venen kava superior dhe harkun e aortes
 2- Mediastin inferior
- Ndahet ne
a) mediastin anterior : gjendet midis perikardit dhe sternumit
b) ,I mesem : permban zemren e cila eshte e veshur nga perikardi
c) posterior : gjendet midis perikardit dhe trupave vertebral .Ne te
gjenden ezofagu ,aorta descedente dhe duktusi torakal

ne mediastum mund te perhapen procese inflamatore nga hapsirat midis

fascieve te qafes

Sistemi urinar

Perbehet nga
1- Veshka
2- Rruget urinare qe jane
a) Ureteret
b) Vezika urinare
c) Uretra

Funksionet :

1- Perberesit e rrugeve urinare sherbejne per transportin, depozitimin

dhe eleminimin e urines
 2- Veshkat kn funksion kryesore rruajtjen e homeostazes qe nenkupton
rruajtjen e ekujlibrit acido-bazik,perqendrimit te elektroliteve si dhe
rregullimin e vellimit dhe presionin e gjakut
3- Gjithashtu npm veshkave ndodh edhe eleminimi I mbetjeve
metabolike,hormoneve etj.
4- Funksion tjt I veshkave is ai hormonal : ne te prodhohet hormoni
eritropoetine I cili nxite prodhimin e rruazave te kuqe te gjakut

Veshkat

• Vendi ku vendosen veshkat(llozha renale ) formohet nga m. kuadrat

lumbor dhe m. psoas major
• Veshka e djatht gjendet me posht se e majta meqe ka heparin mbi t e

Ne pamjen e jashtme

• Ka ngjyre te kuqe
• Ka formen e fasules me polin superior ,inferior
• Faqen anteriore dhe posteriore
• Margon lateraled he mediale
 • Ne margon mediale gjendet hilusi renal ku kalon ureteri,arteria dhe
vena renale

Ne prerje te veshkes vihet re

1- Pjesa parenkimatoze ne periferi

2- Pjesa kavitare medialisht saj

Parenkima e veshkes eshte e perber nga

1- Korteksi renal
2- Medulla renale
Kjo esht evendi ku filtrohet gjaku dhe prodhohet urina
Ky process kryhet nga nefroni , qe eshte njesia funksionale e veshkes .

Nefroni

Secila veshk ka rreth 1 milion nefrone ,poe nje pjese e konsiderueshme

qendrojne rezerv
Nefroni perbehet nga

1- Glomeruli
2- Sistemi I tubulave

Glomeruli is lemsh kapilar ku ndodh filtrimi I gjakut

Gjaku vjen ne glumerul npm arterioles aferente dhe del npm arterioles
eferente .

Sistemi I tubulave perbehet

- Tubulat e permbledhura proksimal
- Ansa e henle
- Tubulat e perndredhur distal
Pas tyre urina mblidhet ne tubat e drejt qe happen ne majen e
piramidave

Pjesa kavitare e veshkes perbehet nga kalicet dhe pelvisi renal te cilet se
bashku konsiderohen si system pielokalicien
Ne te grumbullohet urina qe me pas del ne ureter

Korteksi renal – I spjesa periferike e veshkes ,permban vazave te shumta

te gjakut dhe deperton ne brendesi te medules renale duke formuar
kolonat renale

Medula renale -- gjendet misid kolonave renale dhe ka pamjen e

piramidave me baze periferike

Kalicet renale -- rrethojne majajt e piramidave .Jane vendi ku urina vjen

fillimisht prej piramidave

Pelvesi renal -- ose ndryshe pieloni vezhdon me ureterin pa patur nje

kufi antomik te prer me te

Raportet me organet

Veshka e djatht nga perpara ka raport me doudenit , dhe heparit

 Te dyja veshkat prapa mbeshteten ne brinjen e 12 ,ne diafragem dhe
ne muskulin kuadratus lumborum e psoas major
Siper veshkave gjenden gjendrat mbiveshkore perkatese

Veshka e majt perpara ka raport me pankreasit

Veshkat ne raport me peritoneumin jane retroperitoneale

Ureteret

- Jane dy tuba muskulare qe transportojne urinen nga veshkat ne veziken

urinare
- Ureteri eshte vazhdim I pelvesit renal dhe ka 3 pjese :
1- Pjesen abdominale – gjendet ne hapsiren retroperitoneale, anash
kolones vertebrale ,mbi m. psoas major

2- Pjesen pelvike - -fillon ne hyrjen e pelvesit dhe perfundon ne veziken

urinare

3- Pjesen intra murale –is e shkurter dhe sherben si valvul qe lejon

urinen te kaloj nga ureteri ne veziken urinare dhe jo anasjelltas
Ureteri ka 3 ngushtime gjate rruges se tij

1- I pari eshte ne vendin e fillit te tij,pas pelvesit renal

2- I dyti aty ku kryqezon arterien iliake komune
3- I treti ne pjesen intramurale

Muri perbehet nga ;

a) Shtresa mukoze : formon plika gjatesore
b) Shtresa e musklatures : is e trash ,Brenda ka fije me drejtim gjatesor dhe
circular
c) Shtresa e adventicias

Vezika urinare

- Is rezervuar I urines
- Madhesia ,forma e raportet e saj me organet e tjera ndryshojne ne
varesi te mbushjes
- Kur is e zbrazet vendoset ne pelvis minor ,kur mbushet kufiri I siperm
ngjitet ne hapsiren abdominale

Ne pamje te jashtme vezika e zbrazur ka

1- Fundusin
2- Trupin
3- Qafen