DETYRË KURSI

Universiteti ‘’ Aleksandër Moisiu’’ Durrës.

Fakulteti Studimeve Profesionale.
Departamenti I Shkencave Teknike Mjekesore.
Dega: Fizioterapi.
Kursi: Fiziologji.
Viti Akademik: 2017-2018.

Tema: Fiziologjia e membranes qelizore.

Punoi: Anita Mema

Arbulena Morina
Anxhi Lushi
Anisa Sarika
P r a n o i : D r. E m i r j e t a Ku n i q i
 OBJEKTIVAT E REALIZUARA

Cila eshte struktura e membranes qelizore?

Cilat jane funksionet e saj?
Nga se perbehet membrana qelizore?
Llojet e transporteve.
Rendesia e membranës.
Membrana qelizore është një membranë biologjike e
cila ndan brendësinë e qelizave nga mjedisi
i jashtëm.
Ajo është e përzgjedhshme kundrejt joneve dhe
molekulave organike si dhe kontrollon lëvizjen e
substancave brenda e jashtë qelizës.
STRUKTURA E MEMBRANES

Ka teori të ndryshme e postulate mbi strukturën e

membranës , por njëri prej tyre, më e pranuar nga
shkencëtarët është modeli imozaikut fluid.
Modeli i "mozaikut fluid" e paraqet
membranen si nje shtrese dyfishe lipidike ne te cilin jane
zhytur proteinat. Modeli shërben për të shpjeguar disa
karakteristika të membranës.
Modeli i lëngut mozaik, ka komponente si (lipide,
proteina, karbohidratet, kolesteroli, etj.)
Komponentet nuk janë të fiksuara, ata lëvizin.
FUNKSIONET E MEMBRANËS QELIZORE

1. Kryen ndarjen
fizike.
2. I jep forme qelizes.
3. Realizon
kembimin qelizor
(rol selektiv).
MEMBRANA QELIZORE
PERBEHET NGA:
1. Proteina dhe komplekse
proteinash.
2. Lipidet
(fosfolipide)
(kolesterol)
(glikolipide)
3. Oligosaharide
4. Mikrogypa ,citoskeleti
1. PROTEINAT JANË SEKUENCA
AMINOACIDESH TË LIDHURA
MES TYRE ME LIDHJE
PEPTIDIKE. LUAJNË NJË ROL
SHUMË TË RËNDËSISHËM PËR
NJOHJEN DHE
BASHKËVEPRIMIN MES
QELIZAVE.
JANE DY LLOJE PROTEINASH QE
GJENDEN NE MEMBRANEN
QELIZORE :

1.TE NDËRFUTURA ( INTEGRALE)

2.SIPËRFAQESORE ( GJYSEM INTEGRALE)

1. Në proteinat integrale gjenden disa

kanale në të cilat kalojnë molekula të
vogla të tretshme në ujë. Këto proteina
realizojnë komunikimin e qelizës me
mjedisin e jashtëm.
 FUNKSIONET E PROTEINAVE

 Funksionet e
proteinave jane :
1. Transporti i
lendeve.
2. Sherbejne si
receptor te
mesazheve.
3. Sherbejne si
enzima.
4. Bejne te mundur
njohjen e qelizave me
njera tjetren.
Lipidet e membranes jane:

1- Fofolipidet
2-Kolesteroli
3-Glikolipidet

Zinxhirët yndyrorë të fosfolipideve dhe

glikolipideve zakonisht përmbajnë një
numër atomesh karboni 16-20. Acidet
yndyrore më të zakonshme janë ato me
16-18 atome karboni.
GJITHË MEMBRANA MBAHET E
BASHKUAR NGA LIDHJET JO
K O VA L E N T E M I D I S B I S H TAV E
HIDROFOBIKË, PRANDAJ
STRUKTURA ËSHTË FLUIDE DHE
B I S H TAT N U K J A N Ë T Ë F I K S U A R
S A S I A E T Y R E VA R E T N G A L L O J I I
MEMBRANËS POR
NË SHUMICËN E RASTEVE
FOSFOLIPIDET JANË MË ME SHUMICË
30% E PLAZMËS MEMBRANORE
PËRBËHET NGA LIPIDE .
 KOLESTEROLI

Kolesteroli pengon rritjen e viskozitetit me

temperatura në rritje.
D.mt.h rregullimin e fluiditetit membranor,
pasi kjo është thelbësore për funksionimin e
duhur të membranës.
 KARBOHIDRATET

Karbohidratet gjenden vetëm në pjesën e

jashtme të membranës dhe mund të
lidhen me një protein (glikoproteinë) ose
një lipid, (glykolipid)
 TRANSPORTET

 Membranat plazmatike janë mjaft të

përshkueshme; me fjalë të tjera ato
lejojnë kalimin e substancave që
mund të lëvizin nga jashtë -brenda
dhe anasjelltas. Kalimi i
substancave mund të ndodh me ose
pa përdorimin e energjisë që
furnizohet nga ATP-ja.
 Kalimi i substancave nëpër
membranë mund të jetë aktiv ose
pasiv.
 TRANSPOTI PASIV
 Transporti pasiv ndodh për
molekula të thjeshta, dhe
përfaqësohet nga difuzioni dhe
osmoza.
Difuzioni është kalimi i
vetvetishëm i substancave nëpër
membranë, të cilat lëvizin nga
një gradient përqëndrimi më i
lartë drejt një më të vogli.
 Osmoza është një tip i veçantë
difuzioni ku substanca që lëviz
është uji (molekula e ujit); uji
kalon nga një ambient
hipotonik (ku ka më shumë ujë
dhe më pak substancë) drejtë
një ambienti hipertonik (ku ka më
pak ujë dhe më shumë substancë).
 Një tjetër tip difuzioni  Filtrimi është proçesi
nepërmjet të cilit uji dhe lëndet
është Transporti i e tretura në të përshkojnë një
lehtësuar (transporti i membrane ose murin kapilar,
thjeshtë), ku proteina si rezultat i trysnisë
transporti të veçanta hidrostatike. Ashtu si difuzioni
kontribuojnë në kalimin edhe filtrimi është një proçes
pasiv dhe kerkon nj ë gradient.
e substancave drejt një Te filtrimi, ky gradient është
ambienti ku përqëndrimi gradient trysnie n ëpermjet të
i tyre është më i vogël. cilit zhvendoset lëngu dhe
grimcat e tretura n ë të nga një
zonë me trysni më të lartë
drejtë një zone me trysni më të
ulët .
 TRANSPORTI AKTIV

 Transporti aktiv është lëvizja e substancave

dhe molekulave nga një ambient ku
përqëndrimi i tyre është më i ulët drejt një
ambienti ku përqëndrimi i tyre është më i lartë.
Transporti aktiv, që të mund të relalizohet,
kërkon disa pompa të veçanta që përdorin
energjinë e dhënë nga ATP-ja.
 Transporti i substancave apo molekulave të
mësha kryhet me anë të citozës. Citoza mund
të jetë endocitozë ose ekzocitozë.
Endocitoza mund të ndahet, më tej në:
1. Pinocitozë kur janë të përfshira molekula
apo materiale të tretura.
2. Fagocitoze kur janë të përfshira materiale
të ngurte.
RËNDESIA E MEMBRANEËS
1. Membrana cakton kufijtë dhe
territorin e qelizës.
2. Membrana po ashtu kontrollon
përmbajtjen kimike të qelizës.
3. Membrana plazmatike e qelizës është
mur mbrojtës i qelizës.
4. Membrana e qelizës ka funksion
mbrojtës dhe ushqyes.
5. Membrana qelizore (cipa qelizore)
shërben për të shkëmbyer metabolitet
mes lëngut brendaqelizor dhe atë
përreth qelizës.
FALEMINDERIT PËR VËMËNDJEN TUAJ.