Decadencia da filguía e consolidación da burguesía

Durante os 1os anos do s.XX en Galicia América

Emigración a Cidades

Irmandades da Fala (1916) creadores: Antón e Ramón Vilar Ponte// Aparición do agrarismo. Basilio Álvarez (fundou Acción Gallega)
Partido galeguista (1931)// 1°estatuto de autonomía de Galicia (1936)

A Nosa Terra, periódico voceiro das Imandades. Obxectivos: Autonomía de Galicia

A oficialidade da lingua galega
Antón Noriega Vela
Naceu en Mondoñedo e foi mestre en Foz. Foi amigo de Vilar Ponte. Foi autor dun 1° título Montañesas
• Compón poemas cívicos (protesta) e forma parte do periódico Guau Guau único poemario 2° título Do ermo
• Coñece a Otero Pedrayo en Ourense.

Dura vida dos labregos Céntrase nas cousas humildes da paisaxe

Poesía costumista
Alegrías festeiras da aldea Lirismo da natureza O poeta identifícase coa soidade do ermo
Nos sonetos -> introduce cultismos

Ramón Cabanillas (poeta de raza)

1° libro -> Na habana (1913) co título No desterro
Poesía lírica:
1. Etapa pregaleguista
(Poesía costumista)
2. Etapa galeguista
(Poesía cívica)
Poesía narrativa:
“A espada Escalibor”
Na noite estrelecida: 3 partes “O cabaleiro da táboa redonda”
(longo poema narrativo) “O soño do rei Arthur”
Exaltación da natureza
• Materia de Bretaña
Tipos e costumes rurais perspectiva crítica Temas: - Épica celta
• Outras materias: - Tradición cristiá
No desterro e Vento mareiro
Samos: longo poema que fala do mosteiro de Samos.
Recolle: ideario galeguista e das irmandades
aldea
Temática anticaciquil (en contra foros, exaltación labregos
Da terra asoballada

3. Poesía intimista Temas: amor, natureza e recreación de vivencias do pasado

A rosa de cen follas

• Vicente Risco
Ao labor desenvolvido polas Irmandades da Fala sumáronse grupos de intelectuais. O grupo ourensán: • Otero Pedrayo
• Florentino Lpz Cuevillas
O Grupo Nós (ou cenáculo ourensán), chamado así polo título da revista que publicaron, son os
representantes dunha xeración de "inadaptados". Castelao ten unha estreita relación con este grupo

iniciar o ensaísmo político

Vill Ponte cobra especial relevancia por: o seu labor periodístico
Lois Porteiro Gea, do que quedan sobre todo pezas oratorias sobre o galeguismo.

Xoán Vicente Viqueira, foi autor de numerosas prosas de carácter galeguista, ensaios, artigos e conferencias.

A actividade editorial adquiriu un pulo sen precedentes. Ademais de A Nosa Terra e a Revista Nós, a prensa en castelán
contaba con frecuentes seccións en galego. A editorial Lar (fundada por Ánxel Casal) foi decisiva para a consolidación da prosa.

O Grupo Nós supuxo a consolidación e modernización da prosa galega (narrativa curta, novela, ensaio, discurso científico...).
Con Nós, os inadaptados, Arredor de si e Dos nosos tempos, inician un traballo sistemático e colectivo d estudo, desenvolvemento
e dignificación da realidade de Galicia, conectándoa directamente con Europa nun afán de modernización e de superación do illamento
rural da cultura galega. Conxugan enxebrismo e europeización, o amosa o interese á literatura irlandesa e á cultura bretoa.

Vicente Risco, autor de Teoría do Nacionalismo Galego, tivo unha evolución ideolóxica que o afastou do Partido
Galeguista e o levou, despois da Guerra Civil, a mostrar o seu apoio ao réxime franquista.
- Do caso que lle aconteceu ao doutor Alveiros foi a súa primeira novela.
- O porco de pé (1928) foi o seu cume narrativo. Don Celidonio, comerciante de orixe castelá que chega a ser alcalde
dunha cidade galega, configura a vulgaridade e o materialismo dunha familia da nova burguesía.