Giao An Ngu Van Lop 9 Ca Nam Day Du Tron Bo

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
NG÷ V¡N 9
TuÇn 1:
Bµi 1:
TiÕt 1-2: V¨n b¶n
PHONG ÇCH Hå CHÝ MINH
- Lª Anh Trµ -
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp hs:
1- ThÊy ®îc vÎ ®Ñp phong çch Hå ChÝ Minh lµ sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a truyÒn thèng
vµ
hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i, vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ.
2- Tõ lßng kÝnh yªu vÒ B¸c, tù hµo vÒ B¸c, Hs cã ý thøc tu dìng, häc tËp rÌn luyÖn theo
g¬ng B¸c.
II/ Çc bíc tiÕn hµnh:
H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

* H® 1: KTBC:
Ktra SGK, vë ghi chÐp nh¾c Hs çch häc
tËp bé m«n.
* H® 2: Bµi míi 1. §äc
§©y lµ VBND cã tÝnh chÊt thuyÕt minh - Chó thÝch
k/hîp víi lËp luËn theo PCCL.
§äc víi giäng khóc triÕt, m¹ch l¹c thÓ hiÖn
niÒm t«n kÝnh, tù hµo vÒ Chñ tÞch HCM.
- GV ®äc mÉu, söa ch÷a, uèn n¾n
- GV Ktra viÖc ®äc chó thÝch ë nhµ cña Hs. Hs ®äc. - Chó thÝch
Lu ý víi Hs vÒ VBND víi çc chñ ®Ò:
+ QuyÒn sèng cña con ngêi.
+ B¶o vÖ h/b×nh, chèng chiÕn tranh
+ V/®Ò sinh th¸i, m«i trêng
Chñ ®Ò cña VB nµy: Sù héi nhËp TG vµ
B/vÖ b¶n s¾c VHDT.
H? VB cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? ND 2 phÇn 2. T×m hiÓu
chÝnh cña tõng phÇn? + Tõ ®Çu ... rÊt hiÖn ®¹i VB:
(HCM víi sù tiÕp thu tinh hoa
VH nh©n lo¹i)
+ Cßn l¹i: Nh÷ng nÐt ®Ñp
Gäi Hs ®äc ®o¹n (a) trong lèi sèng cña HCM. a. HCM víi
H? HCM ®· tiÕp thu tinh hoa VH nh©n lo¹i Hs ®äc sù tiÕp thu
trong hoµn c¶nh nµo ? - Trong c/®êi h/®éng CM tinh hoa VH
®Çy gian nan, vÊt v¶,  ®· nh©n lo¹i.
Gv sö dông vèn kthøc l/sö ®Ó g/thiÖu cho qua nhiÒu n¬i, tiÕp xóc víi
Hs. nhiÒu nÒn VH tõ P.®«ng tíi
H? §Ó cã ®îc vèn tri thøc VH nh©n lo¹i, P.T©y.
HCM ®· lµm ntn? - Ngêi cã hiÓu biÕt s©u réng
Gv nhÊn m¹nh: §©y chÝnh lµ ch×a khãa ®Ó nÒn VH çc níc ch©u ¸, ¢u,
më ra kho tri thøc VH cña nh©n lo¹i. Phi, Mü.
B¸c nãi, viÕt kho¶ng 28(N2) tiÕng nãi cña * §Ó cã ®îc vèn tri thøc VH,
1
çc níc. B¸c ®·:
H? Ngêi ®· kh¸m ph¸ kho tµng tri thøc b»ng + N¾m v÷ng p/tiÖn giao tiÕp
çch nµo ? lµ ng«n ng÷.
H? Ngêi ®· häc hái ntn?
H? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, gióp em hiÓu Hs kÓ c©u chuyÖn vÒ B¸c.
g× vÒ HCM ?
Gv b×nh gi¶ng: - Qua c«ng viÖc, qua lao ®éng
M/®Ých cña B¸c lµ ra níc ngoµi t×m ®êng mµ häc hái (lµm nhiÒu nghÒ
cøu níc,  ®· tù m×nh t×m hiÓu nh÷ng mÆt kh¸c nhau)
tÝch cùc cña triÕt häc P.®«ng: Muèn - HCM lµ ngêi s¸ng suèt, th«ng
g.phãng d.téc ph¶i ®¸nh ®uæi TD Ph¸p & minh, cÇn cï, yªu lao ®éng,
CNTB. ham häc hái.
Muèn vËy, ph¶i thÊy ®îc nh÷ng mÆt u viÖt,
tÝch cùc cña çc nÒn VH ®ã.
H? Ngêi ®· tiÕp thu çc nÒn VH ®ã theo
tinh thÇn ntn ?
+ Ngêi ®· tiÕp thu mét çch cã

chän läc tinh hoa VH níc
ngoµi.
H? §iÒu kú l¹ trong viÖc tiÕp thu tinh hoa + Kh«ng ¶nh hëng 1 çch thô
VH nh©n lo¹i cña HCM lµ g× ? ®éng.
+ TiÕp thu mäi çi ®îc, çi
H? §Ó thÓ hiÖn n/d trªn, ®o¹n v¨n ®· ®îc t¸c hay, phª ph¸n çi ...
gi¶ sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo ? + Trªn nÒn VH d©n téc mµ
GVKQ: Sù tiÕp thu VH nh©n lo¹i cña HCM tiÕp thu nh÷ng ah’ quèc tÕ.
®· t¹o nªn mét nh©n çch, 1 lèi sèng rÊt VN, TÊt c¶ nh÷ng ah’ quèc tÕ ®ã
rÊt P.®«ng nhng ®.thêi còng rÊt míi, rÊt ®· nhµo nÆn víi çi gèc VH
hiÖn ®¹i. d©n téc kh«ng g× lay chuyÓn
H? B»ng sù hiÓu biÕt vÒ l.sö em h·y cho ®îc ...
biÕt phÇn VB võa t×m hiÓu nãi vÒ thêi kú KÕt hîp gi÷a kÓ vµ b×nh luËn
nµo trong sù nghiÖp h/® CM cña l·nh tô VD: Ýt cã vÞ l·nh ....
HCM ?
GV: KÕt thóc phÇn 1, VB cã dÊu (...) biÓu
thÞ cho ta biÕt ngêi biªn so¹n ®· lîc bá phÇn
tiÕp theo cña bµi viÕt.
§äc phÇn cßn l¹i cña bµi.
H? Theo em, phÇn nµy nãi vÒ thêi kú nµo
trong SNCM cña HCM ? + Thêi kú B¸c h/® ë níc ngoµi.
GV: Nãi ®Õn phong çch lµ nãi ®Õn sù
nhÊt qu¸n. Chóng ta h·y xem khi ®· trë thµnh b. NÐt ®Ñp
chñ tÞch níc, p/çch HCM cã g× næi bËt. trong lèi
Gäi Hs ®äc ®o¹n (b). sèng cña
H? ë c¬ng vÞ l·nh ®¹o cao nhÊt cña ®¶ng vµ + Khi Ngêi ®· ë c¬ng vÞ chñ HCM.
nhµ níc nhng HCM cã lèi sèng ntn ? tÞch níc.
H? lèi sèng rÊt gi¶n dÞ, rÊt ph¬ng ®«ng, rÊt
VN cña HCM ®îc biÓu hiÖn ntn?
2
H? N¬i ë, n¬i lµm viÖc cña B¸c ®îc giíi
thiÖu ntn?
GV ®äc ®o¹n <<Theo ch©n B¸c>> (Tè
H÷u). - Lèi sèng gi¶n dÞ
H? Theo c¶m nhËn cña t/g’ trang phôc cña - Lèi sèng gi¶n dÞ ®ã ®îc
B¸c ntn? biÓu hiÖn ë n¬i ë n¬i lµm
viÖc
H? ViÖc ¨n uèng cña B¸c ®îc giíi thiÖu ntn? N¬i ë, n¬i lµm viÖc: ChiÕc
H? Qua nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu vÒ B¸c, nhµ sµn nhá b»ng gç bªn c¹nh
em cã c¶m nhËn g× vÒ lèi sèng cña Ngêi? chiÕc ao nh c¶nh lµng quª
H? Theo em, lèi sèng ®ã cã ph¶i lµ lèi sèng quen thuéc.
tù vui trong c¶nh nghÌo khã kh«ng? Cã ph¶i
lµ tù thÇn th¸nh hãa cho kh¸c ®êi kh«ng?
Trang phôc hÕt søc gi¶n dÞ:
H? T¹i sao B¸c l¹i chän lèi sèng ®ã? Bé quÇn ¸o bµ ba, chiÕc ¸o
trÊn thñ, ®«i dÐp lèp th« s¬.
Gäi hs ®äc ®o¹n: ¡n uèng ®¹m b¹c: Ç kho, rau
<<Vµ Ngêi sèng ë ®ã ... hÕt>> luéc, cµ muèi, ch¸o hoa.
Lèi sèng gi¶n dÞ ®¹m b¹c.
HS th¶o luËn.
Çch sèng gi¶n dÞ, ®¹m b¹c
H? Tõ lèi sèng cña  ®îc tg' liªn tëng tíi lèi cña HCM nhng l¹i v« cïng
sèng cña nh÷ng ai trong lÞch sö d©n téc? thanh cao, sang träng.
H? ViÖc liªn tëng cña tg nh»m nhÊn m¹nh  §©y lµ çch sèng cã v¨n hãa
®iÒu g× ? ®· trë thµnh quan niÖm thÈm
H? Häc VB nµy em nhí l¹i VB nµo ®· häc líp mü: Çi ®Ñp lµ sù gi¶n dÞ, tù
7 còng nãi vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cña B¸c ? nhiªn.
H? Qua phÇn VB võa häc em h·y tr×nh bµy - Çc vÞ hiÒn triÕt nh:
c¶m nhËn s©u s¾c cña em vÒ vÎ ®Ñp trong NguyÔn Tr·i C«n s¬n ca.
phong çch HCM ? NguyÔn BØnh Khiªm
Thu ¨n m¨ng tróc, ®«ng ¨n c. ý nghÜa
GV dÉn d¾t: Çc em ®îc sinh ra lín lªn trong gi¸ cña viÖc
®k v« cïng thuËn lîi nhng còng tiÒm Èn Xu©n t¾m hå sen, h¹ t¾m häc tËp, rÌn
®Çy nguy c¬. ao luyÖn theo
H? XÐt vÒ ph¬ng diÖn vh, em h·y tr.bµy - NÐt ®Ñp cña lèi sèng rÊt p/çch
nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng nguy c¬ theo d©n téc rÊt VN trong phong HCM.
n/thøc cña em? çch HCM.
H? Víi ®k ®ã v/®Ò ®Æt ra víi Hs ph¶i lµm §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå,
g× ? P.V§ång.
Ghi nhí
H? Tõ tÊm g¬ng nhµ vh lín HCM, çc em cã
suy nghÜ g× víi b¶n th©n? - §ã lµ sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a
H? Em h·y nªu vµi biÓu hiÖn vÒ lèi sèng cã truyÒn thèng v/h d©n téc vµ
vh vµ kh«ng cã vh? tinh hoa v/h nh©n lo¹i. Lµ sù
H? Qua bµi, nh÷ng ®iÓm t¹o nªn vÎ ®Ñp kÕt hîp gi÷a truyÒn thèng vµ
trong phong çch HCM lµ g× ? hiÖn ®¹i, gi÷a çi vÜ ®¹i vµ
b×nh dÞ.
3
* H§3: LuyÖn tËp .
GV nªu yªu cÇu luyÖn tËp. 3. LuyÖn
HS th¶o luËn. tËp: KÓ 1 sè
* H® 4: HDVN: - Cã ®k tiÕp xóc víi nhiÒu c©u chuyÖn
+ Su tÇm nh÷ng mÈu chuyÖn kÓ vÒ lèi nÒn vh. vÒ lèi sèng
sèng §îc hßa nhËp víi khu vùc vµ gi¶n dÞ mµ
gi¶n dÞ mµ thanh cao cña B¸c. quèc tÕ. cao ®Ñp
+ §äc thªm. - CÇn ph¶i hßa nhËp víi khu cña chñ tÞch
+ So¹n: §.tranh cho mét TG hßa b×nh. vùc vµ Q.TÕ nhng còng cÇn HCM.
b.vÖ & ph/huy b¶n s¾c dt.
- Sèng vµ l/viÖc theo g¬ng
B¸c Hå vÜ ®¹i.
Tù tu dìng, rÌn luyÖn phÈm
chÊt ®¹o ®øc,lèi sèng cã vh.
HS ph¸t biÓu.
HS kÓ.
4
TiÕt 3: Çc ph¬ng ch©m héi tho¹i
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp hs:

1/ N¾m ®îc néi dung ph¬ng ch©m vÒ lîng vµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt.
2/ BiÕt vËn dung nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp.
K,
II. Çc bíc tiÕn hµnh:

* H§ 1: KTBC
H? HiÓu thÕ nµo lµ vai XH trong héi Hs tr¶ lêi theo kiÕn thøc ®· häc
tho¹i? ë líp 8.
H? Çc vai XH thêng gÆp trong héi tho¹i
* H§ 2: Bµi míi: HS ®äc.
Gäi hs ®äc ®o¹n ®èi tho¹i (1) 1/ Ph¬ng
H? Khi An hái: <<Häc b¬i ë ®©u ?>> mµ ch©m vÒ lîng:
Ba tr¶ lêi: “ë díi níc” th× c©u tr¶ lêi cã VD1: SGK/ tr 7
mang ®Çy ®ñ n/d mµ An cÇn biÕt kh«ng.
GV gîi ý b»ng c©u hái nhá :
H? Em hiÓu b¬i lµ g× ?
- B¬i lµ di chuyÓn trong níc
hoÆc trªn mÆt níc b»ng cö
H? Tõ viÖc hiÓu nghÜa tõ <<b¬i>> em ®éng cña c¬ thÓ.
h·y tr¶ lêi c©u hái trªn ? - C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng mang
®Çy ®ñ n/d mµ An cÇn biÕt.
V× trong nghÜa cña <<b¬i>>
®· cã <<ë díi níc>>. §iÒu mµ
H? NÕu nãi mµ kh«ng cã néi dung nh thÕ An muèn biÕt lµ 1 ®/®iÓm cô
cã thÓ coi ®©y lµ c©u nãi b/ thêng kh«ng thÓ nh : BÓ b¬i, s«ng ...
+ NÕu nãi mµ kh«ng cã n/d dÜ
nhiªn lµ 1 h/tîng kh«ng b/thêng
trong giao tiÕp, v× c©u nãi ra
H? NÕu lµ ngêi ®îc tham gia héi tho¹i, em trong giao tiÕp bao giê còng
sÏ tr¶ lêi ntn ®Ó ®¸p øng y/cÇu cña An? truyÒn t¶i 1 n/d nµo ®ã.
H? Tõ ®ã em rót ra bµi häc g× trong giao + ë bÓ b¬i + ë s«ng
tiÕp? + ë hå ...
Gv híng dÉn Hs ®äc hoÆc kÓ l¹i truyÖn: Khi nãi trong c©u nãi ph¶i cã
<< lîn cíi, ¸o míi >> n/d ®i víi y/c cña g.tiÕp kh«ng
H? V× sao truyÖn l¹i g©y cêi ? nªn nãi Ýt h¬n nh÷ng g× mµ
giao tiÕp ®ßi hái.
H? LÏ ra anh <<lîn cíi>> vµ anh <<¸o míi>>
chØ cÇn hái vµ tr¶ lêi ntn ®Ó  nghe ®ñ
biÕt ®îc ®iÒu cÇn hái & cÇn tr¶ lêi? Hs ®äc hoÆc kÓ.
H? NÕu chØ hái & tr¶ lêi võa ®ñ th× TruyÖn l¹i g©y cêi v× çc nh©n *Ghi nhí 1/SGK
truyÖn cã g©y cêi kh«ng ? vËt trong truyÖn nãi nhiÒu h¬n 2/Ph¬ng ch©m
Gv: Trong truyÖn cêi t¸c gi¶ d©n gian ®· nh÷ng g× cÇn nãi . vÒ chÊt:
sö dông yÕu tè nµy trë thµnh nghÖ thuËt. LÏ ra chØ cÇn hái: <<B¸c cã VD: SGK/tr7
H? Cßn trong h.c¶nh g.tiÕp b×nh thêng, khi thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y
5
g.tiÕp ta cÇn ph¶i tu©n thñ y/cÇu g× ? kh«ng ?>> vµ tr¶ lêi: <<n·y giê,
Gäi Hs ®äc t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ...>>
H? TruyÖn cêi nh»m phª ph¸n ®iÒu g× ?
H? Nh vËy, trong giao tiÕp cã ®iÒu g×

cÇn tr¸nh ? + Trong g/tiÕp, kh«ng nªn nãi
(*) Cho t×nh huèng: nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.
NÕu kh«ng biÕt ch¾c << mét tuÇn n÷a Hs ®äc.
líp sÏ tæ chøc c¾m tr¹i >> th× em cã th«ng TruyÖn cêi nµy nh»m phª ph¸n
b¸o ®iÒu ®ã víi çc b¹n kh«ng ? v× sao ? tÝnh nãi kho¸c.
H? NÕu cÇn th«ng b¸o ®iÒu trªn th× em sÏ Trong giao tiÕp ®õng nãi nh÷ng
nãi ntn ? ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ
H? Nh vËy, trong g/tiÕp cÇn tr¸nh nh÷ng ®óng sù thËt.
®iÒu g×?
Gv: Nh÷ng ®iÒu cÇn tr¸nh trong giao tiÕp Ghi nhí 2/SSGK
mµ ë truyÖn cêi ®ã vi ph¹m -> chÝnh lµ vi §ã lµ nh÷ng ®iÒu kh«ng cã
ph¹m p/ch©m vÒ chÊt. b»ng chøng x¸c thùc. 3/ LuyÖn tËp.
H? §Ó ®¶m b¶o p/ch©m vÒ chÊt trong héi + Cã lÏ ... Bµi 1 (8)
tho¹i, ta cÇn tr¸nh nh÷ng ®iÒu g× ? + H×nh nh ....
 Trong giao tiÕp ®õng nãi
* H§ 3: LuyÖn tËp
nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng cã
Gv chuÈn bÞ b¶ng phô ®Ó Hs ph©n tÝch
b»ng chøng x¸c thùc.
lçi
Gäi häc sinh lªn b¶ng.
Gv ch÷a bµi: §©y kh«ng thuéc vÒ héi tho¹i
nhng qua viÖc häc vÒ p/ch©m héi tho¹i, vÒ
lîng, Hs cã thÓ vËn dông ®Ó ph©n tÝch lçi
quan träng vµ phæ biÕn nµy.
H? Nh÷ng tæ hîp tõ nµo bÞ thõa, v× sao ?
Hs lµm:
a) Thõa << nu«i ë nhµ >> v× <<
Gv cho Hs tr¶ lêi vµo phiÕu häc tËp
gia sóc >> cã nghÜa lµ << vËt
Gv ph« t« mçi bµn 1 tê
nu«i trong nhµ >>.
Gv chÊm nhanh 5 bµi.
B) Thõa << hai çnh >> v× tÊt
c¶ çc loµi chim ®Òu cã hai
çnh.
H? Nh÷ng tõ trªn nµo ®Òu chØ çch nãi
l/quan ®Õn p.ch©m héi tho¹i nµo ®· häc ?
+ Thõa: V× thªm tõ ng÷ mµ
H? Çch nãi nµo tu©n thñ ?
kh«ng thªm néi dung -> Vi ph¹m
Çch nãi nµo vi ph¹m ?
ph¬ng ch©m vÒ lîng.
... nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng
Gv gäi Hs ®äc truyÖn.
... nãi dèi
H? ChØ ra yÕu tè g©y cêi ? (Råi cã nu«i
... nãi mß
®îc kh«ng ).
... nãi nh¨ng nãi cuéi
H? Víi c©u hái ®ã, ngêi nãi ®· kh«ng tu©n
... nãi tr¹ng
thñ p.ch©m héi tho¹i nµo? Ph©n tÝch
->Nh÷ng tõ ng÷ nµy ®Òu chØ
Gv: YÕu tè g©y cêi -> vi ph¹m p.ch©m héi
çch nãi tu©n thñ hoÆc vi ph¹m
tho¹i vÒ lîng lµ 1 nghÖ thuËt trong truyÖn
6
cêi d©n gian. p.ch©m héi tho¹i vÒ chÊt.
Gv chia 2 nhãm th¶o luËn. a) Tu©n thñ
Gv cã ®Þnh híng. b,c,d,e : vi ph¹m
Bµi 3:
+ Vi ph¹m p.ch©m vÒ lîng. Ng-

êi hái ®· hái thõa c©u hái ®ã v×
nÕu kh«ng nu«i ®îc th× lµm sao
cã << bè t«i >>.
Bµi 4:
* H§ 4: HDVN - Häc bµi

+ Lµm bµi tËp (5) tra tõ ®iÓn ®Ó gi¶i nghÜa çc thµnh ng÷.
+ TËp viÕt mét ®o¹n héi tho¹i, néi dung tù chän, tu©n thñ çc p.ch©m héi tho¹i ®· häc.
+ ChuÈn bÞ: PhÇn 1 + 2 + 3.
__________________________________________________________________
7
TiÕt 4: sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt
minh
1.HiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh lµm cho v¨n
b¶n thuyÕt minh sinh ®éng, hÊp dÉn.
2 BiÕt çch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh.

* H§1: KTBC
- Gv k.tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña Hs.
* H§2: Bµi míi I/ T×m hiÓu
Gv h/d Hs «n l¹i kiÓu VB t/minh. - VB t/m nh»m cung cÊp tri thøc viÖc sö dông
H? VB thuyÕt minh lµ g× ? vÒ çc h×nh tîng, sù viÖc, mét sè biÖn
sv...trong TN vµ XH. ph¸p nghÖ
H? §Æc ®iÓm cña VB thuyÕt minh ? - §Æc ®iÓm: Tri thøc ®îc tr/bµy thuËt trong v¨n
trong vb t.minh lµ tri thøc c.x¸c b¶n thuyÕt
kh¸ch quan thùc dông víi h×nh minh:
thøc diÔn ®¹t râ rµng ng«n ng÷ (1) ¤n tËp v¨n
®¬n nghÜa. b¶n t/minh .
H? Nh÷ng ph¬ng ph¸p ®îc sö dông trong - Tr×nh bµy, g.thiÖu, g.thÝch víi
vb thuyÕt minh ? çc thao t¸c cô thÓ: Nªu ®.nghÜa,
p/p liÖt kª, nªu VD, sè liÖu,
s.s¸nh, p.tÝch, ph©n lo¹i....vv.
Gv híng dÉn hs th¶o luËn vb << H¹ Long §¸
vµ níc>>:
Gäi hs ®äc vb HS ®äc vb (2 ViÕt v¨n
H? VB nµy thuyÕt minh ®Æc ®iÓm g× VB t/minh vÒ ®iÒu kú l¹ cña H¹ b¶n thuyÕt
cña ®èi tîng? Long. - - minh cã sö
H?§Æc ®iÓm Êy cã dÔ dµng thuyÕt minh §©y lµ vÊn ®Ò trõu tîng, khã dông mét sè
b»ng çch ®o, ®Õm , liÖt kª kh«ng? nhËn biÕt, kh«ng dÔ tr×nh bµy. biÖn ph¸p
H? VÊn ®Ò sù kú l¹ cña H¹ Long lµ v« tËn nghÖ thuËt:+
®îc t¸c gi¶ thuyªt minh b»ng çch nµo? VB: << H¹
C©u hái gîi ý: Long §¸ vµ níc
>>.
H? Theo em, ®Õ t.minh nÐt kú l¹ cña H¹
Long chØ dïng p.ph¸p liÖt kª( H¹ long cã NÕu chØ dïng ph¬ng ph¸p liÖt kª
nhiÒu níc, nhiÒu ®¶o, nhiÒu hang ®éng..) th× kh«ng nªu ®îc sù kú l¹ cña H¹
th× cã nªu ®îc sù kú l¹ cña H¹ Long kh«ng ? Long .
H? T¸c gi¶ hiÓu sù kú l¹ nµy lµ g×?
H? H·y g¹ch díi c©u v¨n nªu kh¸i qu¸t sù kú -tîng.
l¹ c¶u H¹ Long? : << ChÝnh níc .... cã t©m hån>>
H? T¸c gØa ®· sö dông çc biÖn ph¸p tëng
tîng , liªn tëng ntn ®Ó giíi thiÖu vÒ sù kú l¹ : Níc t¹o nªn sù di chuyÓn vµ kh¶
cña H¹ Long? n¨ng di chuyÓn theo mäi çch t¹o
nªn sù thó vÞ cña c¶nh s¾c ....
Sau ®ã liÖt kª çc çch di chuyÓn:
Tïy theo gãc ®é & tèc ®é di
8
chuyÓn cña ta.....
Tïy theo c¶ híng ¸.s¸ng räi vµo
H? Sau mçi ®æi thay gãc ®é quan s¸t, tèc chóng....
®é di chuyÓn, ¸nh s¸ng ph¶n chiÕu , ®Ó Miªu t¶ nh÷ng biÕn ®æi cña h×nh
ngêi ®äc cã thÓ c¶m nhËn ®îc sù kú l¹ cña ¶nh ®¶o ®¸, biÕn chóng tõ vËt v«
H¹ Long, tg ®· kÕt hîp sö dông ph¬ng thøc tri thµnh vËt sèng ®éng, cã hån.
biÓu ®¹t nµo?
GV :Çi kú l¹ cña H¹ Long lµ ®· biÕn 1
chÊt liÖu v« tri, v« gi¸c nh ®¸ thµnh nh÷ng *) Ghi nhí
sù sèng cã hån. SGK/ tr.13
H? T¸c gi¶ tr×nh bµy ®îc sù kú l¹ cña H¹
Long lµ nhê biÖn ph¸p nµo?
* H§3: LuyÖn tËp Ghi nhí: tr 13
GV nªu yªu cÇu bt II. LuyÖn tËp
GV gäi hs ®äc vb <<Ngäc Hoµng xö téi 1/ B.tËp 1:
ruåi xanh >>
H? V¨n b¶n nh mét truyÖn ng¾n, truyÖn Ngäc Hoµng
vui, vËy cã ph¶i lµ vb thuyÕt minh kh«ng? ®©y lµ vb thuyÕt minh xö téi ruåi
H? TÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm xanh.
nµo?
TÝnh chÊt thuyÕt minh thÓ hiÖn
ë chç giíi thiÖu loµi ruåi rÊt cã
hÖ thèng : tÝnh chÊt chung vÒ
hä, gièng loµi, tËp tÝnh sinh
H? Nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo ®- sèng, ®Æc ®iÓm c¬ thÓ , cung
îc sö dông? cÊp nh÷ng kiÕn thøc chung ®¸ng
tin cËy vÒ loµi ruåi
- Çc ph¬ng ph¸p thuyÕt minh ®îc
sö dông:
§Þnh nghÜa: thuéc hä c«n trïng...
H? Çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông? Ph©n lo¹i: çc loµi ruåi
Sè liÖu: sè vi khuÈn, sè lîng sinh
H? T¸c dông cña çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt s¶n cña cÆp ruåi.
H? Cã thÓ xem ®©y lµ truyÖn vui cã tÝnh LiÖt kª: m¾t líi. ch©n tiÕt ra chÊt
chÊt thuyÕt minh hay lµ vb thuyÕt minh cã dÝnh.
sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt? b/ Nh©n ho¸, cã t×nh tiÕt.
* H§4: HDVN:
+ Häc ghi nhí G©y høng thó cho b¹n ®äc, võa lµ
+ Hoµn thµnh çc b.tËp cßn l¹i. truyÖn vui, võa häc thªm tri thøc.
ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp..........
Bµi tËp 2
9
TiÕt 5:
luyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt
trong v¨n b¶n thuyÕt minh.
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp hs:

BiÕt vËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyªt minh..

H§ 1: KTBC: Trong bµi v¨n thuyÕt
minh, cã thÓ sö dông biÖn ph¸p
nghÖ thuËt ntn?
Ktra sù chÈn bÞ bµi míi ë nhµ cña

Hs.
H? Muèn cho v¨n b¶n thuyÕt minh
trë nªn sinh ®éng, hÊp dÉn, ngêi ta
cã thÓ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p
nghÖ thuËt nµo?
* H§ 2: T×m hiÓu ®Ò, t×m ý & lËp
dµn bµi víi nh÷ng ý lín. ThuyÕt minh vÒ chiÕc §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ
a) Bíc 1: T×m hiÓu ®Ò nãn. mét trong çc ®å dïng sau:
H? §Ò y/c t/m vÊn ®Ò g×? Nªu ®îc c«ng dông, cÊu chiÕc nãn.
H? Khi thuyÕt minh vÒ chiÕc nãn , t¹o, chñng lo¹i. Yªu cÇu vÒ néi dung:
em cÇn giíi thiÖu nh÷ng ®iÒu g×?
H? VÒ h×nh thøc thÓ hiÖn, em sÏ H×nh thøc kÓ chuyÖn, Yªu cÇu vÒ h×nh thøc.
vËn dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ sö dông phÐp nh©n ho¸.
thuËt nµo ®Ó bµi viÕt trë nªn vui t-
¬i, hÊp dÉn? Dµn ý chi tiÕt:
Gv chia nhãm, Hs tõng nhãm tr×nh HS tr¶ lêi.
bµy çc kiÕn thøc vÒ chiÕc nãn.
H? N¬i lµm nãn næi tiÕng ë níc ta? Lµng T©y Hå , thµnh LÞch sö chiÕc nãn:
Vµo nh÷ng thËp niªn 60, nghÖ nh©n phè HuÕ.
Bïi Quang BÆc lµ ngêi ®Çu tiªn
nghÜ ra çch Ðp nh÷ng bµi th¬ vµo
nãn l¸
H? Çch lµm nh÷ng chiÕc nãn?
Nguyªn liÖu: nh÷ng Çch lµm nh÷ng chiÕc nãn
chiÕc l¸ nãn, l¸ gåi
Lµm khung nãn ®¹t yªu
cÇu trßn.
Lµm 16 nan vµnh ®Ó
xÕp l¸ nãn
XÕp l¸ ®¹t yªu cÇu
kh«ng dÇy qu¸, kh«ng
tha qu¸.
Phñ líp quang dÇu
10
H? C«ng dông cña nh÷ng chiÕc nãn ChiÕc nãn g¾n liÒn víi C«ng dông cña nh÷ng chiÐc
trong ®êi sèng hµng ngµy? ®êi sèng con ngßi : che nãn:
n¾ng , che ma...
ChiÕc nãn ®i vµo th¬ ca
, nh¹c ho¹...
Híng dÉn hs viÕt MB Hs tr×nh bµy dµn ý.
§äc phÇn MB.
Tham kh¶o bµi ®äc thªm
HDVN: N¾m néi dung ghi nhí bµi

tríc. .
So¹n bµi 2
11
TuÇn 2: Bµi 2
TiÕt 6-7: V¨n b¶n
®Êu tranh cho mét thÕ giíi hßa b×nh
(Gac-Xi-A Mac-Ket)
A. Yªu cÇu: Gióp hs:
- HiÓu ®îc v/® ®Æt ra trong vb: Nguy c¬ c.tranh h¹t nh©n ®e däa toµn bé c/s trªn tr¸i ®Êt
& n/vô
cÊp b¸ch cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ ng¨n chÆn nguy c¬ ®ã, lµ ®.tranh cho mét TG hßa
b×nh.
- ThÊy ®îc nghÖ thuËt nghÞ luËn cña bµi v¨n, mµ næi bËt lµ chøng cø cô thÓ x¸c thùc, çc
so s¸nh
râ rµng, giµu søc thuyÕt phôc, lËp luËn chÆt chÏ.
B. Lªn líp: Giíi thiÖu
- Hoµ b×nh lµ kh¸t väng cña mçi , mçi g/®×nh, mçi dtéc. Bëi lÏ, chØ cã h/b×nh th× con 
míi cã ®/k
tån t¹i & p.triÓn, míi cã t¬ng lai, h¹nh phóc. VËy mçi ngêi, mçi dtéc ph¶i lµm g× ®Ó b/vÖ
h.b×nh
trong TG ngµy nay.
- Bµi viÕt << §Êu tranh ...>> cña G.Macket ®· nªu râ vÊn ®Ò ®ã cho toµn thÓ nh©n lo¹i
thÊy ®îc mèi
hiÓm häa cña h¹t nh©n...
* H§ 1: Ktra bµi cò
* H§ 2: Bµi míi
H? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ - G.Macket lµ nhµ v¨n C«-L«m-Bi-A. I.Giíi
v¨n G. Macket ? - Bµi v¨n <<§Êu tranh ...>> xÕp vµo thiÖu t¸c
Gv: T×m hiÓu mét VBNL ta t×m hiÓu côm VBND. gi¶, t¸c
luËn ®Ò, hÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø, - ThÓ lo¹i: Thuéc lo¹i vb nghÞ luËn. phÈm:
luËn chøng vµ çc phÐp lËp luËn cña t¸c
gi¶.
GV nªu y/c ®äc: Hs theo dâi II. §äc
GV ®äc mÉu ®o¹n: <<Tõ ®Çu ... ®èi - Chó
víi vËn mÖnh TG>>. Hs ®äc tiÕp thÝch:
GV k.tra viÖc ®äc chó thÝch ë nhµ cña Hs th¶o luËn: (*) Chó
Hs. + Cã thÓ Hs chØ chó ý ®Õn nguy c¬ thÝch:
H? H·y nªu luËn ®Ò cña vb ? chiÕn tranh h¹t nh©n ®e däa mäi ngêi. DÞch
(Gîi ý: - Néi dung cña bµi tËp trung vµo
+ C/tranh h/nh©n lµ 1 hiÓm häa h¹ch ?
v/® g× ? k/khiÕp ®ang ®e däa toµn thÓ loµi ng- UNICEF
- Chñ ®Ých cña tg’ cã ph¶i chØ lµ chØ êi & mäi sù sèng trªn tr¸i ®Êt, v× vËy ? FAO ?
ra mèi ®e däa cña vò khÝ h¹t nh©n
®/tranh ®Ó lo¹i bá nguy c¬ lµ n/v cÊp
kh«ng mµ cßn nhÊn m¹nh ®iÒu g× b¸ch cña toµn thÓ nh©n lo¹i.
n÷a ?) + Hs t/luËn çc luËn ®iÓm: 4 luËn III. T×m
®iÓm (SGV) hiÓu v¨n
H? LuËn ®Ò ®ã ®îc triÓn khai trong 1 b¶n:
HT luËn ®iÓm ntn ? H·y t×m hiÓu HT Hs ph¸t biÓu 1. LuËn
luËn ®iÓm ®ã ? + T¸c gi¶ x¸c ®Þnh t.gian cô thÓ: ®Ò:
GV gäi Hs ®äc l¹i ®o¹n : <<Tõ ®Çu ... <<H«m nay 8/8/1986>> & ®a ra sè
12
®/v vËn mÖnh TG>>. liÖu cô thÓ ®Çu ®¹n HN víi 1 phÐp
H? Nguy c¬ c/tranh h¹t nh©n ®e däa tÝnh ®¬n gi¶n: <<Nãi n«m na ... trªn 2. T×m
loµi ngêi & toµn bé sù sèng trªn tr¸i ®Êt T§>> -> §Ó thÊy ®îc t/c hiÖn thùc & hiÓu çc
®· ®îc tg’ chØ ra ntn ? sù khñng khiÕp cña nguy c¬ c/tranh l/®iÓm:
GV: Ngµy 8/8/1986 (kû niÖm ngµy Mü HN. a) Nguy
nÐm 2 qu¶ bom nguyªn tö ®Çu tiªn c¬
xuèng 2 Tp. Hiroxima & Nagasaki - c/tranh
NhËt B¶n vµo th¸ng 8/1945 vµ lÇn ®Çu h¹t nh©n.
tiªn trong l/sö nh©n lo¹i, vò khÝ h/n ®îc
s/d).
H? Tg’ ®a ra thêi gian & sè liÖu cô thÓ
®ã nh»m nh÷ng môc ®Ých g× ?
Gv: HiÖn nay TG ®· cã kho vò khÝ
H/nh©n cã søc tµn ph¸ gÊp hµng triÖu
lÇn qu¶ bom n/tö ®Çu tiªn ®ã, ®ñ ®Ó - Tg’ ®a ra nh÷ng tÝnh to¸n lý thuyÕt:
tiªu diÖt hµng chôc lÇn sù sèng trªn tr¸i Kho vò khÝ Êy cã thÓ tiªu diÖt tÊt c¶
®Êt. Sè níc cã thø vò khÝ nµy ®· lªn tíi çc hµnh tinh ®ang xoay quanh mÆt
hµng chôc ... trêi, céng thªm 4 hµnh tinh n÷a & ph¸
H? §Ó thÊy râ h¬n søc tµn ph¸ khñng hñy thÕ th¨ng b»ng cña hÖ mÆt trêi.
khiÕp cña kho vò khÝ h/n, tg’ cßn ®a ra - Çch vµo ®Ò trùc tiÕp & b»ng nh÷ng
®iÒu g× ? nh÷ng chøng cø rÊt râ rµng m¹nh mÏ
cña tg’ ®· thu hót ngêi ®äc & g©y Ên
H? §Ó ngêi ®äc hiÓu râ nguy c¬ khñng tîng vÒ t/c hÖ träng cña v/®Ò nguy c¬
khiÕp Êy, tg’ ®· lËp luËn ntn ? N/xÐt CTHN.
g× vÒ çch lËp luËn Êy ? Hs ®äc.
Hs ph¸t biÓu
Gv: Gäi Hs ®äc tiÕp: ... ®Õn cho toµn
TG. + LÜnh vùc XH, y tÕ, tiÕp tÕ thùc
H? Nh¾c l¹i luËn ®iÓm ®îc nªu trong phÈm, gi¸o dôc b) Cuéc
phÇn vb võa ®äc ? -> §©y lµ nh÷ng lÜnh vùc thiÕt yÕu ch¹y ®ua
H? §Ó lµm râ luËn ®iÓm nµy, tg’ ®a ra trong c/sèng con ngêi, ®/biÖt lµ çc níc vò trang
nh÷ng lý lÏ & d/chøng ë nh÷ng l/vùc nµo nghÌo cha p/triÓn. chuÈn bÞ
H? T¹i sao l¹i xoay quanh nh÷ng lÜnh Hs ph¸t biÓu: cho
vùc ®ã ? CTHN
* Gv lÇn lît nªu l¹i -> Ghi lªn b¶ng nh÷ng ®· lµm
vÝ dô so s¸nh. mÊt ®i
H? á lÜnh vùc XH - lÜnh vùc y tÕ, tg’ kh¶ n¨ng
®· lµm phÐp so s¸nh ntn ? Cuéc ch¹y ®ua vò trang lµ tèn kÐm ghª ®Ó con 
H? á lÜnh vùc tiÕp tÕ thùc phÈm - lÜnh gím vµ phi lý, ®i ngîc l¹i lîi Ých vµ sù ®îc sèng
vùc g/dôc, tg’ ®· so s¸nh ntn ? ph¸t triÓn cña thÕ giíi . tèt ®Ñp
H? Qua nh÷ng d/c vµ çch so s¸nh mµ Nã cíp ®i cña thÕ giíi nhiÒu ®.kiÖn h¬n.
tg’ nªu ra, em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc c¶i thiÖn c/sèng con ngêi .nhÊt lµ ë çc
ch¹y ®ua vò trang ? níc nghÌo .
GV liªn hÖ: Níc ta lµ 1 trong nh÷ng níc Tg’ lÇn lît ®a ra nh÷ng vd s.s¸nh trªn
nghÌo, tr¸ch nhiÖm chóng ta ph¶i ®Êu nhiÒu lÜnh vùc víi nh÷ng con sè biÕt
tranh chèng chiÕn tranh h¹t nh©n nãi khiÕn ngêi ®äc bÊt ngê tríc sù thùc
H? NghÖ thuËt lËp luËn chñ yÕu cña hiÓn nhiªn mµ rÊt phi lý .
tg’ ë ®o¹n nµy lµ g× ?
13
GV gäi hs ®äc tiÕp ®Õn <<.. trë l¹i HS nªu luËn ®iÓm
®iÓm xuÊt ph¸t cña nã >> Ch¹y ®ua vò trang lµ ®i ngîc l¹i lý trÝ
H? LuËn ®iÓm cña phÇn vb võa ®äc ? << Kh«ng ... mµ cßn ®i ngîc l¹i lý trÝ
H? Tg’ kh¼ng ®Þnh t¸c h¹i cña ch¹y tù nhiªn n÷a >>
®ua vò trang lµ g× ? C.tranh HN kh«ng chØ tiªu diÖt nh©n
lo¹i mµ cßn tiªu hñy mäi sù sèng trªn tr¸i
H? Tríc nguy c¬ sù sèng vµ nÒn v¨n ®Êt .
minh nh©n lo¹i bÞ hñy diÖt, tg’ ®· ®a ra
lêi c¶nh b¸o ntn ?
GV gi¶i thÝch k/n: <<Lý trÝ cña tù C) CTHN
nhiªn >> Cã thÓ hiÓu lµ qui luËt cña tù ®i ngîc
nhiªn, l«gic tÊt yÕu cña tù nhiªn . l¹i lý trÝ
H? V× sao tg’ l¹i nãi nh vËy ? Tg’ ®a ra nh÷ng chøng cø tõ khoa häc con ngêi,
H? §Ó lµm râ luËn ®iÓm nµy, tg ®a ra ®Þa chÊt vµ sù tiÕn hãa cña sù sèng ch¼ng
nh÷ng chøng cø ntn? trªn tr¸i ®Êt . nh÷ng
-> NÕu ®Ó c.tranh HN næ ra, nã sÏ thÕ nã
H? Em cã suy nghÜ g× vÒ lêi c¶nh b¸o ®Èy lïi sù tiÕn hãa vÒ ®iÓm x.ph¸t, cßn ph¶n
cña tg’. l¹i sù
tiªu hñy  thµnh qu¶ cña q. tr×nh tiÕn
tiÕn hãa
hãa sù sèng trong tù nhiªn.
cña tù
Hs ®äc
GV gäi hs ®äc phÇn vb cßn l¹i. nhiªn .
Gv: §©y lµ luËn ®iÓm kÕt bµi còng lµ d) N/vô
chñ ®Ých cña bøc th«ng ®iÖp mµ tg’ ®Êu
Hs ph¸t biÓu: (LuËn ®iÓm 4)
muèn göi tíi b¹n ®äc. tranh
<<Chóng ta ®Õn ®©y ... CS’ hßa
H? Bøc th«ng ®iÖp Êy lµ g× ? (LuËn ng¨n
b×nh, c«ng b»ng>>.
®iÓm 4) Chi tiÕt nµo nãi râ n/d bøc chÆn
- §øng vµo hµng ngò nh÷ng ngêi
th«ng ®iÖp ? CTHN
®tranh ng¨n chÆn CTHN.
H? Tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi, mçi dtéc cho 1 TG
- LËp ra mét nhµ b¨ng lu gi÷ trÝ nhí tån
tríc nguy c¬ ctranh HN lµ g× ? hßa b×nh.
t¹i ®îc c¶ sau tai häa HN ... -> Macket
H? KÕt thóc lêi kªu gäi cña m×nh,
muèn nhÊn m¹nh: Nh©n lo¹i cÇn gi÷
Macket ®· nªu ra mét ®Ò nghÞ g× ? Em
g×n ký øc cña m×nh, l/sö sÏ lªn ¸n
hiÓu ntn vÒ lêi ®Ò nghÞ ®ã ?
nh÷ng thÕ lùc hiÕu chiÕn ®Èy nh©n
lo¹i vµo th¶m häa HN.
Hs th¶o luËn: Bµi viÕt kh«ng nh÷ng
H? Theo em, v× sao vb nµy l¹i ®îc ®Æt
chØ râ mèi ®e däa HN mµ cßn nhÊn
tªn lµ <<§Êu tranh cho ... >>.
m¹nh vµo n/vô ®/tranh ®Ó ng¨n chÆn
nguy c¬ Êy -> V× thÕ nhan ®Ò cña bµi
®îc ®Æt tªn lµ <<§Êu tranh cho ... >>.
-Chøng cø cô thÓ x¸c thùc, çc so s¸nh
H? NhËn xÐt g× vÒ ng/th nghÞ luËn
râ rµng giµu søc thuyÕt phôc, lËp luËn
cña bµi v¨n ?
chÆt chÏ.
Gv chèt l¹i nd kiÕn thøc -> Híng Hs vµo
ghi nhí.
+ Ghi nhí (18)
Gäi Hs ®äc ghi nhí.
* H§ 3: LuyÖn tËp
Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi
Hs tù do nªu c¶m nhËn.
<<§Êu ...>>.
14
GV cung cÊp kiÕn thøc: T×nh h×nh thêi
sù c.tranh, xung ®ét vµ ch¹y ®ua vò
trang trªn TG hiÖn nay: Cuéc c.tranh
x©m luîc Iraq cña Mü, cuéc xung ®ét ë
Trung ®«ng. IV.
NhËn thøc ®óng vÒ nguy c¬ c.tranh vµ LuyÖn
tham gia vµo cuéc ®.tranh cho hßa b×nh tËp:
lµ yªu cÇu ®Æt ra cho mçi ngêi . C¶m
nghÜ cña
* H§4: HDVN: em vÒ
+ Hoµn thµnh bt 1 vµ 2. vb:
+ Su tÇm t liÖu l/sö, tranh ¶nh, th¬ ca <<
nãi lªn kh¸t väng h/b×nh cña  ngêi, §.tranh
mäi d.téc trªn TG. cho ....>>
+ So¹n : Tuyªn bè thÕ giíi......... .
15
Bµi 1:
TiÕt 8: Çc ph¬ng ch©m héi tho¹i
(TiÕp theo)
A. Yªu cÇu: Gióp hs:
- N¾m ®îc n/d ph¬ng ch©m quan hÖ, p.ch©m çch thøc & p.ch©m lÞch sù.
- BiÕt vËn dông nh÷ng p.ch©m nµy trong g.tiÕp.
B. Lªn líp:
1. æn ®Þnh;
2. KiÓm tra: Tu©n thñ p.ch©m héi tho¹i vÒ lîng vµ vÒ chÊt, cã nghÜa lµ ntn ?
3. Bµi míi:

* H§ 1: KTra bµi cò
* H§ 2: Gv h/dÉn Hs tr¶ lêi c©u hái: - Hs suy nghÜ ®éc lËp. I. P.ch©m
H? Thµnh ng÷ <<¤ng nãi ...>> dïng ®Ó -> Mçi ngêi nãi mét ®»ng kh«ng q.hÖ:
chØ t×nh huèng héi tho¹i ntn ? khíp nhau, kh«ng hiÓu nhau. VD: Thµnh
H? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu x.hiÖn nh÷ng -> Con  sÏ kh«ng g/tiÕp ®îc víi ng÷ <<¤ng
t×nh huèng héi tho¹i nh vËy? nhau & nh÷ng h/® cña XH sÏ trë nªn nãi gµ bµ
H? Qua ®ã cã thÓ rót ra bµi häc g× trong rèi lo¹n. nãi vÞt >>.
giao tiÕp. - Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng vµo
Gv h/dÉn Hs tr¶ lêi c©u hái: ®Ò tµi giao tiÕp, tr¸nh nãi l¹c ®Ò. II. P.ch©m
H? 2 thµnh ng÷ ®ã dïng ®Ó chØ nh÷ng Hs ®äc vd çch thøc:
çch nãi ntn ? Hs ®éc lËp suy nghÜ:
+ <<D©y ...>> Dïng ®Ó chØ çch
nãi dµi dßng, rêm rµ.
+ <<Lóng ...>> Çch nãi Êp óng
H? Nh÷ng çch nãi nh thÕ ah’ ntn ®Õn kh«ng thµnh lêi, kh«ng rµnh m¹ch.
giao tiÕp? ->Lµm cho ngêi nghe khã tiÕp nhËn
H? Qua ®ã em rót ra ®iÒu g× vÒ g/tiÕp hoÆc tiÕp nhËn kh«ng ®óng n/d ®- (*) Khi
®Ó  nghe dÔ tiÕp nhËn ®óng nd îc truyÒn ®¹t. §iÒu ®ã lµm cho g/tiÕp chó
truyÒn ®¹t ? g.tiÕp kh«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ mong ý ®Õn çch
Gv yªu cÇu Hs ®äc hoÆc kÓ l¹i truyÖn c- muèn. nãi ng¾n
êi << MÊt råi >> & h/dÉn Hs tr¶ lêi c©u gän, râ
hái . Hs ®äc / kÓ rµng.
H? V× sao ¤ng kh¸ch cã sù hiÓu lÇm nh Hs ®éc lËp suy nghÜ
vËy. V× cËu bÐ ®· dïng c©u rót gän
H? ChÝnh v× vËy ®· dÉn ®Õn h¹n chÕ -> T¹o ra mét sù m¬ hå.
g× ?
Gv: Trong héi tho¹i, nhiÒu khi c©u rót
gän cã thÓ gióp ta giao tiÕp mét çch
hiÖu qu¶:
VD: - Bao giê b¹n vÒ quª CËu bÐ ph¶i tr¶ lêi <<Tha b¸c, bè
- Ngµy mai ch¸u ®· vÒ quª >> hoÆc <<Tha ... ,
H? LÏ ra cËu bÐ ph¶i tr¶ lêi ntn ? Bè ch¸u cã ®Ó l¹i m¶nh giÊy cho ...
>>
Gv cã thÓ hái thªm: Lµm cho n/d c©u nãi râ rµng, tr¸nh
H? Nãi ®Çy ®ñ nh c©u tr¶ lêi trªn cña m¬ hå.
cËu bÐ cã t/d g× ?
16
H? Ngoµi ra cßn cã t/d nµo ®¸ng chó ý Cßn thÓ hiÖn ®îc sù lÔ ®é cña ngßi III. Ph¬ng
n÷a ? nãi víi ngêi nghe. ch©m lÞch
H? Qua c©u chuyÖn trªn ta thÊy trong Tr¸nh çch nãi m¬ hå. sù
giao tiÕp cÇn ph¶i tu©n thñ ®iÒu g× ?
* Gv chèt -> Gäi Hs ®äc ghi nhí. Hs ®äc ghi nhí (20)
* Gv híng dÉn Hs ®äc “Ngêi ¨n xin” & tr¶ Hs ®äc
lêi c©u hái: Hs ®éc lËp suy nghÜ hoÆc th¶o
H? V× sao «ng l·o ¨n xin vµ cËu bÐ trong luËn.
c©u chuyÖn ®Òu c¶m thÊy nh m×nh ®· C¶ 2  ®Òu c¶m nhËn ®îc t/c¶m mµ
nhËn ®îc tõ ngêi kia mét çi g× ®ã ?  kia ®· dµnh cho m×nh, ®.biÖt lµ
t/c¶m cña cËu bÐ ®/v  ¨n xin:
Kh«ng hÒ tá ra khinh miÖt, xa l¸nh
mµ vÉn cã t.®é & lêi nãi hÕt søc
H? Qua c©u chuyÖn, em rót ra bµi häc c.thµnh thÓ hiÖn sù t.träng & q.t©m
g× ? ®Õn ngêi kh¸c.
-> Trong g.tiÕp, dï ®Þa vÞ XH &
hoµn c¶nh cña ngêi ®èi tho¹i ntn ®i
(*) Híng dÉn Hs ®äc ®o¹n trÝch trong n÷a th× ngêi nãi còng ph¶i chó ý
<<TruyÖn KiÒu>> & tr¶ lêi c©u hái: ®Õn çch nãi t«n träng ®/v ngêi ®ã.
H? H·y n.xÐt vÒ s¾c th¸i cña lêi nãi mµ
Tõ H¶i nãi víi T.KiÒu & T.K nãi víi Tõ + TK ®ang lµ g¸i lÇu xanh nhng TH
H¶i ? vÉn dµnh nh÷ng lêi rÊt tao nh· ®Ó
Gîi ý: nãi víi nµng KiÒu: << Tõ r»ng ... cã
H? VÞ thÕ, th©n phËn cña hä trong kh«ng >>.
h.c¶nh nµy ntn ? + Cßn TK nãi vÒ m×nh mét çch rÊt
+ TK ®ang ë lÇu xanh khiªm nhêng “cá néi ...” “tÊm th©n
+ TH: Mét kÎ næi lo¹n, chèng l¹i triÒu bÌo bät” & nãi vÒ Tõ H¶i – Mét kÎ ...
®×nh, cha cã c«ng danh g×. B»ng nh÷ng lêi lÏ rÊt trang träng.
H? ThÕ nhng ng«n ng÷ mµ hä ®èi tho¹i Ghi nhí
víi nhau ntn? - 4 con ngêi kh¸c nhau vÒ giíi tÝnh,
H? Cã ®iÓm g× chung trong lêi nãi cña tuæi t¸c, h.c¶nh, t.huèng g.tiÕp nhng
Tõ H¶i vµ Thóy kiÒu víi 2 nh©n vËt ®Òu cã ®’chung: Lêi nãi rÊt lÞch *LuyÖn
trong truyÖn << Ngêi ¨n xin >> sù, cã v¨n hãa, tÕ nhÞ, khiªm tèn vµ tËp
H? Qua nh÷ng v/d trªn, em rót ra bµi häc t«n träng  kh¸c. Bµi tËp 1
g× khi giao tiÕp ? TÕ nhÞ, k.tèn vµ t«n träng ngêi
* H§ 3: LuyÖn tËp : kh¸c .
GV ph¸t phiÕu häc tËp cho hs.
GV gi¶i nghÜa: “Uèn c©u”: Uèn thµnh HS th¶o luËn nhãm.
chiÕc lìi c©u. Kh«ng ai dïng 1 vËt qóy
®Ó lµm 1 viÖc kh«ng xøng ®¸ng víi gi¸ Nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao ®ã
trÞ cña nã . kh¼ng ®Þnh vai trß cña ng«n ng÷ Bµi tËp 2
trong ®/s & khuyªn ta trong giao
tiÕp nªn dïng lêi nãi lÞch sù, nh·
GV híng dÉn Hs gi¶i bµi tËp nhÆn .
Chó ý : B/p tu tõ tõ vùng nµo liªn quan 5 c©u tôc ng÷ ,cadao:
trùc tiÕp. “ Chim kh«n ..... Bµi tËp 3:
Chu«ng kªu thö tiÕng,  ngoan thö
17
lêi ”
GV ph¸t phiÕu cho hs th¶o luËn nhãm “ Mét c©u nhÞn lµ chÝn c©u lµnh ”.
H? Çc tn trªn lµ nh÷ng çch nãi cã liªn BiÖn ph¸p nãi gi¶m, nãi tr¸nh cã liªn Bµi tËp 4:
quan ®Õn çc ph¬ng ch©m héi tho¹i quan trùc tiÕp víi ph¬ng ch©m lÞch
nµo ? sù.
VD: Kú thi nµy Nam bÞ víng 2
m«n .
Bµi viÕt nay cha ®îc hay .
HS th¶o luËn nhãm
.....nãi m¸t, ......nãi hít,......nãi mãc
......nãi leo,......nãi ra ®Çu ra ®òa .
Vi ph¹m ph¬ng ch©m lÞch sù
Th¶o luËn nhãm
Khi  nãi chuÈn bÞ hái vÒ 1 v/®Ò
kh«ng ®óng vµo ®Ò tµi mµ 2 
®ang trao ®æi ®Ó  nghe tr¸nh
hiÓu lµ m×nh ®ang vi ph¹m p.ch©m
quan hÖ.
* H§4: HDVN :
+ Hoµn thµnh bt.
+ Häc bµi & chuÈn bÞ phÇn 1 tr.22 ®Õn
tr.24.
18
TiÕt 9 Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh.
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

- HiÓu ®îc vb thuyÕt minh cã khi ph¶i kÕt hîp víi miªu t¶ th× míi hay.
* H®1: KTra bµi cò
* H§2: Bµi míi: I. KÕt hîp
Gv yªu cÇu Hs thay nhau ®äc bµi Hs thay nhau ®äc (2 Hs) t/minh víi
“ C©y chuèi ... ”. miªu t¶
Gi¶i thÝch nhan ®Ò cña bµi v¨n ? - Nhan ®Ò: Nãi vÒ c©y chuèi nãi chung trong bµi
trong ®/sèng VN (kh«ng ph¶i lµ miªu t¶ v¨n t/m.
mét c©y chuèi nµo, mét rõng chuèi nµo) 1/ §äc vµ
T×m nh÷ng c©u t/minh vÒ ®Æc - ThuyÕt minh: VÒ ®Æc ®iÓm cña c©y t×m hiÓu
®iÓm tiªu biÓu cña c©y chuèi chuèi bµi “C©y
trong bµi ? chuèi ”
Gv híng dÉn Hs tõng ®o¹n: Hs t×m ®Én chøng ë tõng ®o¹n v¨n.
H? §o¹n 1, th©n chuèi ®îc thuyÕt §Æc ®iÓm cña c©y chuèi :
minh víi ®Æc ®iÓm ntn ? + Th©n: “§i kh¾p vv...®Õn nói rõng”
H? §o¹n 2, c©y chuèi cã t/d ntn + C©y chuèi lµ “thøc ¨n ... hoa qu¶”
trong ®/sèng ? + Çc lo¹i chuèi: Chuèi h¬ng, chuèi ngù,
H? §o¹n 3, Tg’ thuyÕt minh ®iÒu chuèi sø, ...
g× vÒ c©y chuèi ? + C«ng dông: Chuèi chÝn ®Ó ¨n, chuèi
H? Nh÷ng c©u v¨n nµo ? xanh ®Ó nÊu thøc ¨n, chuèi thê,...
Gv: Mçi lo¹i l¹i chia ra çch dïng, 2/ Çc yÕu
çch nÊu mãn ¨n, çc dÞp thê cóng Tr×nh bµy ®óng, kh¸ch quan çc ®Æc tè m/t¶
còng kh¸c nhau. ®iÓm tiªu biÓu cña c©y chuèi. trong bµi
H? Çc ®Æc ®iÓm cña c©y chuèi - Gèc chuèi trßn nh ®Çu ngêi ... mÆt <<C©y
®îc tr×nh bµy ntn ? ®Êt ... khi chÝn vá cã nh÷ng vÖt lèm ®èm chuèi ...
H? §o¹n 1, c©u v¨n nµo cã t/c miªu nh vá trøng quèc. >>.
t¶ vÒ c©y chuèi ? - Cã buång chuèi ...
H? §o¹n 2, c©u v¨n nµo cã chøa -> Gîi c¶m gi¸c sinh ®éng vÒ c©y chuèi
y.tè m/t¶...? trong ®/sèng VN.
H? §o¹n 3, ... - C©y chuèi trong ®/sèng VN ®îc hiÖn lªn
H? Nh÷ng y.tè m/t¶ ®ã cã vai trß, mét çch cô thÓ, gÇn gòi, dÔ c¶m, dÔ
ý nghÜa g× trong viÖc thuyÕt nhËn.
minh vÒ c©y chuèi ... ? - YÕu tè miªu t¶ chØ ®ãng vai trß phô trî
trong bµi thuyÕt minh. 3/ Bæ sung
Hs bæ sung thªm 1 sè chi tiÕt ®Ó bµi t/m thªm ®Ó
Gv: §©y lµ bµi trÝch nªn thuyÕt thªm hoµn chØnh. hoµn
minh cha ®Çy ®ñ çc mÆt -> Y/c + L¸ chuèi t¬i, l¸ chuèi kh«, nân chuèi, b¾p chØnh bµi
bæ sung thªm. chuèi,... t/m “C©y
H? Theo y/c chung vÒ vb t/minh, chuèi”.
bµi nµy cã thÓ bæ sung thªm Hs th¶o luËn: C«ng dông
nh÷ng g× ? Th©n chuèi: lµm thøc ¨n cho lîn, ¨n ghÐm
H? Em h·y cho biÕt c«ng dông cña nh÷ng c©y non, trÎ con dïng th©n c©y tËp
th©n c©y chuèi, l¸ chuèi (t¬i, kh«), b¬i .
19
nân chuèi, b¾p chuèi ? L¸ chuèi: gãi b¸nh chng, b¸nh giÇy, gãi giß
ch¶, gãi thøc ¨n.
L¸ chuèi kh«: gãi b¸nh gai, b¸nh mËt
GV ®Þnh híng B¾p chuèi: lµm ném
H? Nªu nh÷ng yªu cÇu tr×nh bµy Gäi 2 hs ph¸t biÓu .
bµi thuyÕt minh ? Th©n c©y chuèi cã h×nh d¸ng ...........
H? YÕu tè miªu t¶ cã vai trß ntn L¸ chuèi t¬i mang mµu xanh mít
trong bµi thuyÕt minh ? L¸ chuèi kh« cã mµu vµng óa
Ghi nhí
tr.24
* H§3: LuyÖn tËp Th©n chuèi cã h×nh trßn , nh½n bãng. II. LuyÖn
Bæ sung, kÕt hîp yÕu tè m/t¶ çc B¾p chuèi h×nh gÇn gièng víi b¾p ng«, cã tËp
chi tiÕt t/ minh mµu tÝa, cã thÓ th¸i máng lµm ném. Bµi 1 tr.24
HS chØ ra nh÷ng c©u miªu t¶ Bµi tËp 3:

VD: Giíi thiÖu vÒ trß ch¬i móa L©n: r©u
ngò s¾c, l«ng mµy b¹c, m¾t lé to, th©n
m×nh cã ho¹ tiÕt ®Ñp...
* H§4: HDVN
+ N¾m çc kiÕn thøc ®· häc
+ Hoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹i
+ ChuÈn bÞ : PhÇn I tr.28
20
TiÕt 10: luyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n
thuyÕt minh.
. RÌn luyÖn kü n¨ng kÕt hîp thuyÕt minh vµ miªu t¶ trong vb thuyÕt minh .
* H§1: KTra bµi cò : §Ó vb thuyÕt minh
®óng vµ hay, cÇn cã yªu cÇu g× ?
* H§2: Bµi míi: A. T×m
GV h/dÉn Hs t×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp hiÓu ®Ò:
dµn ý Con tr©u
H? GV ®äc ®Ò, chÐp ®Ò lªn b¶ng ? V¨n thuyÕt minh ë lµng
H? X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña ®Ò v¨n trªn ? V/®Ò cÇn t/m: Con tr©u ë lµng quª quª ViÖt
H? VÊn ®Ò cÇn t/minh trong ®Ò v¨n lµ VN. Nam
g× ? G/thiÖu vÒ h/d¸ng, ®Æc ®iÓm cña
H? NÕu giíi thiÖu vÒ con tr©u ë lµng con tr©u
quª VN, em sÏ giíi thiÖu nh÷ng ý g× ?
H? ThuyÕt minh vÒ vai trß, vÞ trÝ cña VÞ trÝ, vai trß cña con tr©u trong
con tr©u ë lµng quª VN, theo em cÇn giíi
®/sèng cña  n«ng d©n, trong nghÒ
thiÖu nh÷ng mÆt nµo ? B. T×m ý
n«ng cña ngêi VN.
vµ lËp
H? Bè côc VB thuyÕt minh gåm mÊy dµn ý:
Ba phÇn : MB, TB, KB
phÇn 1. T×m ý
Giíi thiÖu con tr©u ë lµng quª VN
H? Më bµi cÇn ®¹t ®îc néi dung g× ? 2. LËp
HS th¶o luËn
H? Trong th©n bµi , em sÏ lÇn lît giíi dµn ý
§Æc ®iÓm sinh häc cña con tr©u
thiÖu nh÷ng ý g× ?
Con tr©u trong viÖc lµm ruéng .
I/ §Æc
Con tr©u trong mét sè lÔ héi
®iÓm
Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n .
Giíi thiÖu ®Æc ®iÓm sinh häc cña tr©u, sinh häc:
Gv híng dÉn hs tham kh¶o bµi t/m tr.26
Cã sö dông yÕu tè miªu t¶: t¶ h×nh
H? Theo em, khi tr×nh bµy ý trªn cã thÓ
d¸ng, mµu l«ng, ®«i sõng .....
s/d yÕu tè miªu t¶ kh«ng ? NÕu sö dông, II/ Con
em sÏ tiÕn hµnh ntn ? tr©u
Tr©u cµy bõa cÇn mÉn ,nhÉn n¹i trªn
H? Vai trß cña con tr©u trong nghÒ trong
®ång ruéng
n«ng ? viÖc lµm
Con tr©u lµ ®Çu c¬ nghiÖp
GV híng hs vËn dông yÕu tè miªu t¶ vµo ruéng:
Tr©u kÐo xe chë lóa, tr©u kÐo gç.
tõng phÇn giíi thiÖu c«ng viÖc cña tr©u.
- LÔ héi chäi tr©u lµ nÐt ®Ñp truyÒn
(*) GV gäi hs nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña III/ Con
thèng v¨n hãa cña H¶i Phßng.
m×nh vÒ lÔ héi chäi tr©u ë §å S¬n ngµy tr©u
<<Dï ai bu«n ®©u, b¸n ®©u
9 th¸ng 8 ©m lÞch trong lÔ
Mång 9 th¸ng t¸m, chäi tr©u th× vÒ
H? H×nh ¶nh con tr©u ®· g¾n bã víi trÎ héi:
>>.
em th«n quª ntn?
H.¶nh trÎ ch¨n tr©u & nh÷ng con tr©u
H? §Ó thuyÕt minh ý nµy, em sÏ sö dông IV/ Con
ung dung gÆm cá lµ h/¶ cña ®/s
yÕu tè miªu t¶ ntn? tr©u víi
h.b×nh.
H? KÕt bµi cña bµi v¨n thuyÕt minh, em tuæi th¬.
HS th¶o luËn sö dông yÕu tè miªu t¶
cÇn nªu nh÷ng ý g× ?
C¶m nghÜ vÒ con tr©u ë lµng quª VN
* H§3: LuyÖn tËp KÕt bµi
Trong c/s hiÖn ®¹i víi nhiÒu p.tiÖn c¬
GV híng dÉn hs viÕt ®o¹n v¨n tm
21
* H§4 :HDVN giíi hãa, con tr©u vÉn gi÷ ®îc vÞ trÝ,
¤n l¹i lý thuyÕt ®· häc vai trß ®èi víi ®/s cña ngêi n.d©n VN C. LuyÖn
Hoµn thµnh bµi tËp. HS thùc hµnh viÕt tËp
§äc thªm bµi: Dõa s¸p.
TuÇn 3: Bµi 3
TiÕt 11 & 12: Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn

B¶o vÖ & ph¸t triÓn cña trÎ em

- ThÊy ®îc phÇn nµo thùc tr¹ng c/s cña trÎ em trªn TG hiÖn nay, tÇm q.träng cña v/®Ò b¶o
vÖ, ch¨m sãc trÎ em.
b/vÖ trÎ em.
- HiÓu ®îc sù q.t©m s©u s¾c cña céng ®ång quèc tÕ ®èi víi vÊn ®Ò b¶o vÖ, ch¨m sãc trÎ
em.
* H§1: KTra bµi cò: Gi¶i thÝch nhan ®Ò
cña vb: “ §.tranh cho mét TG h/b×nh ”.
Nªu çc l/®iÓm chÝnh cña bµi viÕt ? V×
sao bµi viÕt cña M.KÐt giµu søc thuyÕt
phôc ?
- Tr×nh bµy b/t 2.
* H§2: Bµi míi: Giíi thiÖu bµi
XuÊt xø cña v/b: VB nµy ®îc trÝch lêi
tuyªn bè cña héi nghÞ TG cÊp cao vÒ trÎ
em häp t¹i trô së LHQ, Niu Oãc ngµy
30/09/1990.
T/h×nh TG vµi chôc n¨m cuèi TK 20:
KHKT p.triÓn, k.tÕ t¨ng trëng, tÝnh céng
®ång h.t¸c gi÷a çc quèc gia trªn TG ®îc
cñng cè, më réng. §ã lµ nh÷ng thuËn lîi
®èi víi n/vô b/vÖ, ch¨m sãc trÎ em. Song
bªn c¹nh ®ã còng gÆp nhiÒu khã kh¨n: Sù
ph©n hãa râ rÖt vÒ møc sèng gi÷a çc níc,
vÒ giµu nghÌo, t×nh tr¹ng c.tranh vµ b¹o
lùc ë nhiÒu níc trªn TG, trÎ em cã h.c¶nh
®Æc biÖt khã kh¨n, bÞ tµn tËt, bÞ bãc lét
& thÊt häc cã nguy c¬ ngµy cµng cao. HS ®äc vb I. §äc vµ t×m
* Híng dÉn hs ®äc vµ t×m hiÓu bè côc vb HS th¶o luËn t×m hiÓu bè hiÓu bè côc vb
Y/c hs ®äc víi giäng ®äc râ rµng, ®anh côc vb + §äc
thÐp 17 môc ®îc chia : + Bè côc vb
H? VB §îc chia lµm mÊy phÇn ? néi dung 2 môc ®Çu: Kh¼ng ®Þnh
tõng phÇn ? quyÒn ®îc sèng, quyÒn ®îc
p.triÓn cña  trÎ em trªn TG,
kªu gäi khÈn thiÕt nh©n lo¹i
q.t©m ®Õn v/®Ò nµy. II. T×m hiÓu
22
- PhÇn sù th¸ch thøc: Nh÷ng vb.
thùc tÕ ... 1/ PhÇn sù th¸ch
* Híng dÉn Hs p.tÝch tõng phÇn cña vb: - PhÇn c¬ héi: Nh÷ng ®k thøc:
- Gäi Hs ®äc phÇn <<Sù .... >>. thuËn lîi ...
H? B¶n tuyªn bè ®· nªu lªn thùc tÕ c/s cña - PhÇn n/v: X.®Þnh nh÷ng
trÎ em trªn TG ntn ? n/v cô thÓ ...
Hs g.nghÜa 1 sè tõ khã:
HiÓm häa, c/®é A-Pac-Thai,
th«n tÝnh, tÞ n¹n ?
BÞ trë thµnh n¹n nh©n cña
c.tranh & b¹o lùc, cña n¹n
p.biÖt chñng téc, cña sù XL
chiÕm ®ãng th«n tÝnh cña
H? N.xÐt g× vÒ çch tr×nh bµy cña b¶n níc ngoµi.
tuyªn bè ? ChÞu ®ùng nh÷ng th¶m häa
cña ®ãi nghÌo & K.ho¶ng
H? NhËn thøc, t×nh c¶m cña em sau khi k.tÕ, cña t×nh tr¹ng v« gia c,
®äc xong phÇn nµy ? dÞch bÖnh, mï ch÷, m«i tr-
êng xuèng cÊp.
NhiÒu trÎ em chÕt mçi ngµy 2/ PhÇn c¬ héi:
do suy dinh dìng & bÖnh tËt Nh÷ng ®k
 Tr/bµy ng¾n gän nhng thuËn lîi c.b¶n
* Gäi Hs ®äc phÇn << c¬ héi... >> kh¸ ®Çy ®ñ vÒ t×nh tr¹ng chung cña céng
H? Trong bèi c¶nh TG hiÖn nay, em thÊy bÞ r¬i vµo hiÓm häa, c/s bÞ ®ång Q.tÕ.
viÖc b¶o vÖ ch¨m sãc trÎ em cã nh÷ng ®/k khæ cùc vÒ nhiÒu mÆt cña
thuËn lîi g× ? trÎ em trªn TG.
- Hs tù do nªu c¶m nhËn cña
m×nh:
+ TrÎ em ®ang r¬i vµo
nh÷ng hiÓm häa ...
H? Trong ®/k hiÖn nay cña níc ta, em cã + C¶m th«ng.
suy nghÜ g× ®/v viÖc b¶o vÖ & ch¨m sãc + Kªu gäi toµn thÓ nh©n
trÎ em cña §¶ng & nhµ níc ta ? lo¹i h·y th¬ng yªu, ch¨m
(KÓ vÒ nh÷ng viÖc lµm cô thÓ) sãc ... trÎ em.
Gv liªn hÖ thùc tÕ: Hs ®äc
N¨m 91  95: VN ®îc nhËn cña UNICEF - Hs ph¸t biÓu: Tãm t¾t
(Quü nhi ®ång LHQ) h¬n 90 triÖu USD, nh÷ng ®k thuËn lîi c¬ b¶n
lµ 1 trong 7 níc trªn TG nhËn nhiÒu viÖn + Sù l/kÕt l¹i cña çc Q.gia
trî nhÊt cña UNICEF. cïng ý thøc cao cña céng
* Gv gäi Hs ®äc: ®ång Q.tÕ. §· cã c«ng íc vÒ
Gv: Tõ t.tÕ c/s cña trÎ em trªn TG hiÖn nay quyÒn cña trÎ em.
vµ nh÷ng ®/kiÖn thuËn lîi c¬ b¶n céng + Sù h.t¸c & ®oµn kÕt Q.tÕ 3.PhÇn n/vô
®ång QT, b¶n tuyªn bè ®· x/®Þnh râ n/vô ngµy cµng cã h.qña, phong
cÊp thiÕt cña céng ®ång QT vµ tõng trµo gi¶i trõ qu©n bÞ...
Q.gia. - Hs nªu suy nghÜ:
H? Céng ®ång QT vµ tõng quèc gia cÇn cã + Sù q.t©m cña §¶ng & nhµ
nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ nµo ? níc: C¶i thiÖn ®/s cña trÎ em
GV nhÊn m¹nh: çc nhiÖm vô chñ yÕu ®Ò trªn  lÜnh vùc ...
23
cËp ®Õn: søc kháe, gi¸o dôc, kinh tÕ. Sù nhËn thøc & tham gia
tÝch cùc cña çc tæ chøc
XH.
Toµn d©n nhËn thøc s©u
s¾c v.®Ò b.vÖ & ch¨m sãc
trÎ em lµ viÖc lµm rÊt hÖ
träng <<TrÎ em h«m nay, TG
ngµy mai>>.
H? Em h·y ph©n tÝch t/chÊt toµn diÖn ë
phÇn “NhiÖm vô” mµ b¶n tuyªn bè ®· nªu
ra ? 4. Nh÷ng nhËn
thøc c.b¶n vÒ
tÇm q. träng cña
v/®Ò b¶o vÖ,
HS ph¸t biÓu c.sãc trÎ em, vÒ
T¨ng cêng søc kháe vµ c/®é sù q.t©m cña
dinh dìng cña trÎ: Q.t©m, céng ®ång QT
GV h/dÉn hs tr×nh bµy nhËn thøc cña c/sãc ®Õn trÎ em tµn tËt. ®/víi v/® ®ã.
m×nh T¨ng cêng vai trß cña phô n÷.
H? Qua b¶n tuyªn bè, em nhËn thøc ntn vÒ B¶o ®¶m cho trÎ em ®îc häc
tÇm q.träng cña vÊn ®Ò b¶o vÖ vµ ch¨m hÕt bËc GD c¬ së.
sãc trÎ em ? CÇn nhÊn m¹nh tr¸ch nhiÖm
vÒ mÆt KHHG§.
Kh«i phôc sù t¨ng trëng &
H? V× sao ®©y l¹i lµ nhiÖm vô cã ý p.triÓn nÒn k.tÕ.
nghÜa quan träng hµng ®Çu ? HS th¶o luËn:
Çc n/vô ®îc nªu rÊt toµn
H? Em h·y liªn hÖ ®Þa ph¬ng em ®· cã diÖn vµ cô thÓ. B¶n tuyªn
chñ tr¬ng c.s¸ch, nh÷ng h/® cô thÓ g× ®/v bè ®· x.®Þnh nh÷ng n/vô
viÖc b¶o vÖ & ch¨m sãc trÎ em ? cÊp thiÕt cña céng ®ång vµ
tõng QG:
GV: Qu¶n Träng - Nhµ c.trÞ thêi cæ ®¹i Tõ t¨ng cêng søc kháe vµ ®é
nãi: dinh dìng ®Õn p.triÓn GD
<< NhÊt niªn chi kÕ, m¹c nhi thô cèc, cho trÎ.
ThËp niªn chi kÕ, m¹c nhi thô méc. Tõ çc ®èi tîng cÇn q.t©m
Chung th©n chi kÕ, m¹c nhi thô nh©n >>. hµng ®Çu ®Õn cñng cè g®, Ghi nhí 32
x/d m«i trêng xh. III. LuyÖn tËp:
 Cã nghÜa lµ:
Tõ b¶o ®¶m quyÒn b/®¼ng - B/tËp 1
“Trï viÖc 1 n¨m, kh«ng g× b»ng trång lóa,
nam n÷ ®Õn khuyÕn khÝch
Trï viÖc 10 n¨m, kh«ng g× b»ng trång c©y.
trÎ em vµo çc H§VHXH.
Trï viÖc c¶ ®êi, kh«ng g× b»ng trång  ”.
Hs th¶o luËn:
“V× lîi Ých 10 n¨m ...” (B¸c Hå).
B¶o vÖ q/lîi ch¨m lo ®Õn sù - B/t 2 (32)
H? Nªu n/thøc cña em vÒ sù quan t©m cña
p.triÓn cña trÎ em lµ 1 trong
céng ®ång Q.tÕ ®/v v/®Ò b.vÖ, ch¨m sãc
nh÷ng n/vô cã ý nghÜa
trÎ em ntn ?
q.träng hµng ®Çu cña tõng
H? Nªu nh÷ng néi dung chÝnh cña vb
quèc gia & cña céng ®ång
“Tuyªn bè TG ...” ?
Q.tÕ. §©y lµ v/®Ò liªn quan
Gäi Hs ®äc ghi nhí.
trùc tiÕp ®Õn t¬ng lai cña 1
24
* H§3: LuyÖn tËp. ®Êt níc, cña toµn nh©n lo¹i.
H/dÉn Hs t/bµy ý kiÕn vÒ sù t/hiÖn n/vô Qua nh÷ng c/tr¬ng c.s¸ch,
nµy cña ®Þa ph¬ng m×nh: qua nh÷ng h/® cô thÓ ®/v
+ NhiÒu p/trµo tuyªn truyÒn cña çc h/® viÖc b/vÖ, c.sãc trÎ em mµ
XH... ta nhËn ra tr×nh ®é v¨n minh
+ Më líp GD thanh thiÕu niªn cha ngoan cña 1 XH.
Hs tù do ph¸t biÓu.
T¹o mäi ®/k tèt nhÊt ®Ó ... “V× lîi Ých ...”
(B¸c Hå). + GD søc kháe sinh s¶n vÞ
Gv y/c Hs ph¸t biÓu vÒ n/vô & híng phÊn thµnh niªn.
®Êu cña m×nh. + H/® vui ch¬i bæ Ých cho
H? §Ó xøng ®¸ng víi sù q.t©m c/sãc cña thanh thiÕu niªn b»ng çc
§¶ng & Nhµ níc, b¶n th©n em ®· lµm c©u l¹c bé. H/® ®oµn ®éi,
nh÷ng g× gãp phÇn tham gia vµo p/trµo héi khuyÕn häc, t¨ng cêng
b/vÖ, ch¨m sãc trÎ em. GD phßng chèng ma tóy -
HIV trong trêng häc, T/chøc
gÆp gì giao lu víi çc
t/chøc... ,
+ Chó träng kÕt hîp GD: G§
- NT - XH
+ Çc b.ph¸p XH ®Ó ngêi
* H§4: HDVN : nghiÖn ma tóy, nhiÔm HIV
+ ViÕt ®o¹n v¨n nªu nhËn thøc cña em vÒ ®îc hßa nhËp víi céng
tÇm q.träng cña v/®Ò b¶o vÖ & c/sãc trÎ ®ång,. ..vv.
em
+ ChuÈn bÞ phÇn I,II sgk tr32,33.
Hs th¶o luËn:
- LHQ cã c«ng íc vÒ quyÒn
trÎ em.
- V/®Ò b.vÖ, ch¨m sãc trÎ
em ®ang ®îc céng ®ång
Q.tÕ dµnh sù quan t©m
thÝch ®¸ng víi nh÷ng chñ tr-
¬ng, n/vô cô thÓ toµn diÖn
®îc ®Ò ra.
ND phÇn ghi nhí.

Dùa vµo n/dung cña b¶n
Tuyªn bè (phÇn “ N/vô”)
vµ thùc tÕ cña ®Þa ph¬ng
m×nh.
- Ph¸t biÓu suy nghÜ cña em
vÒ sù q.t©m, c.sãc cña §¶ng,
Nhµ níc, cña çc tæ chøc XH
®/v trÎ em hiÖn nay.
Hs th¶o luËn:
25
Hs tù do nªu ý kiÕn vÒ n/vô
Hs.
Yªu tæ quèc, cã ý thøc xd ....
T«n träng ph¸p luËt ....
Yªu qóy, kÝnh träng «ng
bµ ....lÔ phÐp víi mäi ngêi
Ch¨m chØ häc tËp ...
26
TiÕt 13: çc ph¬ng ch©m héi tho¹i
(TiÕp theo)
- N¾m ®îc mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i vµ t×nh huèng giao tiÕp
- HiÓu ®îc ph¬ng ch©m héi tho¹i kh«ng ph¶i lµ quy ®Þnh b¾t buéc trong mäi t×nh huèng
giao
tiÕp ; V× nhiÒu lý do kh¸c nhau , çc ph¬ng ch©m héi tho¹i ®«i khi kh«ng ®îc tu©n thñ .
* H§1: KTra bµi cò: KÓ tªn çc p/ch©m
héi tho¹i ®· häc ? Tr×nh bµy n/d cña PC
q/hÖ, PC çch thøc vµ p/ch©m lÞch sù ?
* H§2: Bµi míi: I. Quan hÖ
Gv híng dÉn Hs ®äc & kÓ tryÖn <<Th¨m gi÷a PCHT vµ
hái>> & tr¶ lêi c©u hái: t×nh huèng
H? nh©n vËt chµng rÓ cã tu©n thñ ®óng Kh«ng g.tiÕp:
p.ch©m lÞch sù kh«ng ? V× sao ? Trong t/huèng g.tiÕp kh¸c cã thÓ ®- VD: TruyÖn c-
Gîi ý b»ng c©u hái nhá: îc coi lµ l/sù thÓ hiÖn sù q/t©m êi “Chµo hái ”.
H? Em h·y chØ ra yÕu tè g©y cêi ? ®Õn  .
H? C©u hái ®ã thÓ hiÖn ®iÒu g× ? Nhng trong t/huèng nµy,  ®îc hái
H? Trong hoµn c¶nh nµy cã ph¶i lµ quan bÞ chµng rÓ ngèc gäi xuèng tõ trªn
t©m ®Õn ngêi kh¸c kh«ng? V× sao ? c©y cao mµ  ®ã ®ang tËp trung
l/viÖc. Chµng rÓ ®· lµm 1 viÖc
H? Em h·y t×m nh÷ng t/huèng mµ c©u quÊy rèi ®Õn  , g©y phiÒn hµ
hái kiÓu nh trªn ®îc dïng 1 çch thÝch ®Õn  ®ã.
hîp, b/®¶m tu©n thñ p.ch©m lÞch sù ? - Hs tù do ph¸t biÓu.
Hs cã thÓ ®a ra çc VD  nhau. VD: Khi  ®îc hái võa l/viÖc vÊt
H? T×nh huèng gi÷a truyÖn “th¨m hái” v¶, nÆng nhäc xong ®ang ngåi víi
& t×nh huèng b¹n võa nªu  nhau ntn ? tr¹ng th¸i mÖt mái  CÇn ®éng
viªn, th¨m hái.
Gv: Sù  nhau Êy ®îc thÓ hiÖn qua - 2 t×nh huèng  nhau:
nh÷ng yÕu tè thuéc vÒ ng÷ c¶nh, t.huèng + §ang tËp trung, ... l¹i ë trªn cao.
g/tiÕp: Ghi nhí (33)
+ §· lµm xong, ngåi mÖt mái ...
+ Nãi víi ai ? khi nµo ? nh»m môc ®Ých
g× ?
H? Qua truyÖn <<th¨m hái>> em rót ra II. Nh÷ng tr-
®îc bµi häc g× vÒ g/tiÕp ? êng hîp kh«ng
Chó ý ®/®iÓm cña t×nh huèng
Gv chèt l¹i kiÕn thøc & gäi Hs ®äc ghi g/tiÕp, v× 1 c©u nãi cã thÓ thÝch tu©n thñ
nhí. PCHT:
hîp trong t/huèng nµy nhng kh«ng
- TÊt c¶ çc
th/hîp víi t/huèng . t×nh huèng
H? §iÓm l¹i nh÷ng t/huèng g/tiÕp ®· ®îc + §o¹n ®èi tho¹i An, Ba.
®Ò cËp ë phÇn häc vÒ p.ch©m héi + << Lîn cíi, ¸o míi >> trong çc VD
tho¹i ? cña nh÷ng
+ << Qu¶ bÝ to b»ng c¶ çi nhµ >>. PCHT ®· häc
+ << ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt >> ®Òu kh«ng
H? X/®Þnh trong çc t/huèng ®ã, t×nh + .....
huèng nµo p.ch©m héi tho¹i kh«ng ®îc - Çc t/huèng trong 4 p/ch©m héi tu©n thñ
tu©n thñ ? PCHT (trõ 2
tho¹i: Lîng, chÊt, hÖ, thøc  Kh«ng
27
Gv y/c Hs ®äc ®o¹n ®èi tho¹i An - Ba & tu©n thñ t/huèng trong
tr¶ lêi c©u hái: - 2 t/huèng trong truyÖn <<  ¨n xin p/ch lÞch sù).
H? C©u tr¶ lêi cña Ba cã ®/øng nhu cÇu >> & ®o¹n th¬ trong TK lµ tu©n
th«ng tin ®óng nh An mong muèn thñ.
kh«ng ? Cã thÓ do  nãi v« ý, vông vÒ,
H? C©u tr¶ lêi ®ã ®· vi ph¹m p.ch©m héi thiÕu VH.
tho¹i nµo ? Hs ®äc (33)
H? V× sao ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ?
Kh«ng
H? Nh vËy  nãi ®· tu©n thñ p.ch©m héi
tho¹i nµo ? Vi ph¹m p.ch©m vÒ lîng (kh«ng
cung cÊp lîng tin ®óng nh An
muèn).
GV yªu cÇu hs t×m nh÷ng t×nh huèng t- V×  nãi kh«ng biÕt chÝnh x¸c
¬ng tù chiÕc m¸y bay ®Çu tiªn trªn TG ®îc
chÕ t¹o & n¨m nµo.
P.ch©m vÒ chÊt (kh«ng nãi ®iÒu
mµ m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c
H? Qua çc v/d em thÊy v× sao nguêi nãi thùc). §Ó tu©n thñ PC nµy,  nãi ®·
kh«ng tu©n thñ PCHT ®ã ? tr¶ lêi 1 çch chung chung lµ: <<
Gäi hs ®äc vd 3 §©u kho¶ng TK XX >>.
H? PCHT nµo cã thÓ kh«ng ®îc tu©n thñ HS ®a ra 1 sè t×nh huèng giao
? tiÕp : kh«ng tu©n thñ PCHT nµy
H? V× sao b¸c sü lµm nh vËy ? nhng l¹i lµ tu©n thñ PCHT kh¸c.
VD: B¹n cã biÕt nhµ c« gi¸o chñ
nhiÖm ë ®©u kh«ng ?
H? Qua v/d trªn em thÊy khi nµo th× Híng chî Tam b¹c
PCHT cã thÓ kh«ng ®îc tu©n thñ ?
Kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ
GV cã thÓ minh häa thªm: chÊt.
Khi nãi “TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c” th× cã
ph¶i  nãi kh«ng tu©n thñ PCVL hay §ã lµ viÖc lµm nh©n ®¹o vµ cÇn
kh«ng ? VËy ph¶i hiÓu ý nghÜa cña c©u thiÕt, nhê sù ®éng viªn ®ã, bÖnh
nãi nµy ntn? nh©n l¹c quan cã nghÞ lùc.
Khi cã 1 yªu cÇu nµo ®ã quan träng
GV ®a thªm VD: h¬n yªu cÇu tu©n thñ PCHT th×
+ ChiÕn tranh lµ chiÕn tranh PCHT cã thÓ kh«ng ®îc tu©n thñ.
+ Nã vÉn lµ nã
GVKL: Khi ngêi nãi muèn g©y sù chó ý, NÕu xÐt vÒ nghÜa hiÓn ng«n:
híng ngßi nghe hiÓu c©u nãi theo nghÜa Kh«ng tu©n thñ PC vÒ lîng. Nhng
hµm Èn th× PCHT còng kh«ng ®îc tu©n xÐt vÒ nghÜa hiÓn ng«n vÉn
thñ. ®/b¶o tu©n thñ PCVL. TiÒn b¹c Ghi nhí tr.34
H? Nh÷ng trêng hîp nµo PCHT kh«ng ®- chØ lµ ph/tiÖn ®Ó sèng kh«ng ph¶i
îc tu©n thñ ? lµ môc ®Ých... C©u nµy cã ý r¨n III. LuyÖn
* H§3: LuyÖn tËp d¹y  ta kh«ng nªn ch¹y theo tiÒn b¹c tËp:
H? C©u tr¶ lêi cña «ng bè kh«ng tu©n thñ mµ quªn ®i nhiÒu thø  q/träng, 1. Bµi tËp 1
PCHT nµo ? Ph©n tÝch ®Ó lµm râ sù
28
kh«ng tu©n thñ ®ã? thiªng liªng h¬n trong c/s.
GV: Tïy vµo hoµn c¶nh g/tiÕp mµ s/d
çch nãi cho phï hîp. 2. Bµi tËp 2
Gäi Hs ®o¹n v¨n & tr¶ lêi c©u hái. HS ph¸t biÓu n/d ghi nhí
H? Th¸i ®é cña ch©n, tay ®· kh«ng tu©n
thñ P/c nµo trong g/tiÕp ? ViÖc kh«ng
tu©n thñ nh vËy cã lÝ do chÝnh ®¸ng
kh«ng? V× sao ? HS th¶o luËn tr¶ lêi
* H§4: HDVN ¤ng bè kh«ng tu©n thñ PC çch
+ Hoµn thµnh bµi tËp thøc . Çch nãi ®ã víi ®øa bÐ 5 tuæi
+ ¤n tËp giê sau lµm bµi viÕt sè 1. lµ m¬ hå
Hs ®äc & tr¶ lêi

Vi ph¹m PC lÞch sù.
Th«ng thêng, kh¸ch ®Õn nhµ ph¶i
chµo hái chñ nhµ tríc råi míi bµn
®Õn viÖc ...
29
TiÕt 14, 15: viÕt bµi T.L.v sè 1, v¨n thuyÕt minh

ViÕt ®îc bµi v¨n t/minh cña Hs theo yªu cÇu cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶
mét çch hîp lý , cã hiÖu qu¶.
§Ò bµi: Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam.
Dµn ý tham kh¶o:
1/ Më bµi: Giíi thiÖu vÒ con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam.
2/ Th©n bµi:
a/ Nguån gèc , ®Æc ®iÓm sinh häc cña con tr©u:
Tr©u lµ ®éng vËt thuéc hä bß,ph©n bé nhai l¹i, nhãm sõng rçng, bé guèc ch½n, líp thó
cã vó.
Tr©u VN cã nguån gèc tõ tr©u rõng thuÇn ho¸, thuéc nhãm tr©u ®Çm lÇy
L«ng mµu x¸m ®en, th©n h×nh vËm vì, thÊp ng¾n.
Tr©u 3 tuæi cã thÓ ®Î løa ®Çu.............
B/ Con tr©u g¾n liÒn víi ®êi sèng cña ngßi d©n VN
b1/ Con tr©u g¾n liÒn víi viÖc ®ång ¸ng:
Tr©u nu«i chñ yÕu ®Ó kÐo cµy: lùc kÐo trung b×nh trªn ruéng ®ång 70 ®Õn 75
kg ....
ngoµi ra tr©u dïng lµm søc kÐo chë gç, chë lóa...
b2/ Con tr©u ë mét sè lÔ héi:
T©y Nguyªn: lÔ héi ®©m tr©u.
§å S¬n: LÔ héi chäi tr©u.
b3/Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n:
H×nh ¶nh nh÷ng ®a trÎ ch¨n tr©u thæi s¸o trªn lng tr©u
TrÎ lÊy nh÷ng chiÕc l¸ ®a, l¸ mÝt lµm thµnh con tr©u choi trß chäi tr©u.
3/ KÕt bµi:
*BiÓu ®iÓm:
-§iÓm 9, 10:
+ Bµi lµm ®óng p/ph¸p t/minh kÕt hîp víi çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu
t¶ nh»m lµm næi bËt ®Æc ®iÓm cña ®èi tîng thuyÕt minh nhng kh«ng nhÇm lÉn vÒ ph¬ng
thøc biÓu ®¹t.
+ Bè côc râ rµng, m¹ch l¹c.
+ BiÕt kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn çc p.ph¸p t/minh. Lêi v¨n biÓu ®¹t chÝnh x¸c, gän
gµng.
+ Ch÷ viÕt ®Ñp, tr×nh bµy s¹ch, râ rµng, hîp lÝ, c©n ®èi, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶.
-§iÓm 7, 8:
+ §¹t çc y/c trªn.
+ Cßn m¾c vµo lçi diÔn ®¹t & chÝnh t¶.
+ Cã thÓ cßn thiÕu ý trong phÇn th©n bµi (nhng kh«ng ®¸ng kÓ).
-§iÓm 5, 6:
+ Bµi lµm ë møc ®é trung b×nh.
+ Cßn m¾c mét vµi lçi: ChÝnh t¶, dïng tõ, ®Æt c©u ...
+ Cha kÕt hîp ®îc yÕu tè miªu t¶ còng nh çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n
thuyÕt minh.
-§iÓm 1, 2:
+ L¹c ®Ò
30
+ Sai yªu cÇu.
*Gv thu bµi vÒ nhµ chÊm.
TuÇn 4: Bµi 3, 4
TiÕt 16, 17: chuyÖn ngêi con g¸i nam x¬ng

- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp t©m hån truyÒn thèng cña ngêi phô n÷ VN qua n/vËt Vò N¬ng.
- ThÊy râ th©n phËn nhá nhoi, bi th¶m cña PN díi c/®é phô quyÒn phong kiÕn.
- T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng ng.thuËt cña t/phÈm.
* H§1: KTra bµi cò
B¶n tuyªn bè ®· nªu râ nh÷ng n/vô nµo
cña céng ®ång Q.tÕ ®/v viÖc b¶o vÖ,
c/sãc trÎ em.
* H§2: Bµi míi: I. Giíi thiÖu
H? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ tg’ tg’, t/ phÈm:
NguyÔn D÷ ? Dùa vµo chó thÝch SGK/tr. 43 1/ T¸c gi¶:
Gv g/thiÖu vÒ truyÖn truyÒn kú: Lµ lo¹i NguyÔn D÷
v¨n xu«i tù sù cã nguån gèc tõ Vh Trung Hs xem chó thÝch SGK/tr. 43
Quèc.. 2/ T¸c phÈm:
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ TKML ? - TKML: Ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng
®iÒu k× l¹ vÉn ®îc lu truyÒn.
- TKML ®¸nh dÊu 1 bíc tiÕn quan
* Gv bæ sung thªm: TruyÖn ®îc Ng. D÷ träng trong VX tù sù VN.
t¸i t¹o trªn c¬ së 1 truyÖn cæ tÝch cña
VN: “Vî chµng Tr¬ng”. HiÖn nay cßn
®Òn thê nµng VN ë huyÖn LÝ Nh©n,
TØnh Hµ Nam. D©n gian gäi lµ << §Òn
MÉu >>. Hs kÓ
H? KÓ vÒ << Vî chµng Tr¬ng >> ?
- TÝnh kÕ thõa & s¸ng t¹o cña Ng. D÷: II. §äc - chó
+ Chó träng khai th¸c t©m lÝ nh©n vËt. thÝch:
+ Thªm bít 1 sè chi tiÕt ®Çy dông ý
ng.thuËt: ChiÕc bãng trªn v¸ch, sù trë vÒ
cña V.N¬ng.
- ViÕt vÒ th©n phËn  p/n÷: 11/ 20
truyÖn. Hs ®äc tiÕp: <<...ViÖc trãt ®· qua
- K/tra 1 sè chó thÝch. råi >>. III T×m hiÓu
* Gv ®äc mÉu: Tõ ®Çu ...®Õn <<®i vµo Hs ®äc tiÕp: .... hÕt. v¨n b¶n :
lo¹i ®Çu>> 1/ Nh©n vËt
Híng dÉn Hs ®äc: Chó ý ph©n biÖt ®o¹n Vò N¬ng
tù sù & nh÷ng lêi ®èi tho¹i, ®äc diÔn c¶m §©y lµ c©u truyÖn vÒ sè phËn
phï hîp víi t©m tr¹ng cña n/vËt. oan nghiÖt cña 1  p/n÷ cã nhan
H? T×m ®¹i ý cña bµi ? s¾c, cã ®øc h¹nh díi c/®é phô
quyÒn PK.
31
H? TruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n, ý - 3 ®o¹n:
chÝnh cña tõng ®o¹n ? + Tõ ®Çu ...<<Cha mÑ ... ®Î
m×nh>>: Cuéc h«n nh©n gi÷a TS
& VN, sù xa çch v× ch/tranh &
phÈm h¹nh cña nµng.
+ ... ViÖc trãt qua råi: Nçi oan
khuÊt cña VN & çi chÕt bi th¶m
cña nµng.
H? TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo ? + Cßn l¹i: ¦íc m¬ ngµn ®êi cña
Nh÷ng n/vËt nµo lµ n/vËt chÝnh ? n/d©n çi thiÖn bao giê còng
H? Tãm t¾t t×nh tiÕt chÝnh cña truyÖn ? ch/th¾ng çi ¸c...
Giíi thiÖu n/v Vò N¬ng vµ Thóc Khi tiÔn
Sinh lÊy Vò N¬ng lµm vî. chång ®i
Thóc Sinh ®i lÝnh Vò N¬ng ë nhµ lÝnh
ch¨m sãc mÑ giµ con nhá.
T.Sinh trë vÒ nghi oan cho vî
Qua nh÷ng t×nh tiÕt cña truyÖn em h·y khiÕn VN uÊt øc nh¶y xuèng bÕn Khi xa chång.
t×m hiÓu xem n.vËt Vò N¬ng ®îc m/t¶ Hg.Giang tù vÉn.
trong nh÷ng hoµn c¶nh  nhau ntn ? Sù trë vÒ d¬ng thÕ trong chèc l¸t Lµ ngêi vî
GV híng dÉn hs t×m hiÓu tõng t×nh cña VN. thñy chung,
huèng T¸c gi¶ ®Æt n/v vµo nhiÒu t×nh yªu chång tha
huèng kh¸c nhau : thiÕt.
H? Trong c/s vî chång b×nh thêng nµng Trong c/s’ vî chång b×nh thêng
®· xö sù ntn tríc tÝnh hay ghen cña Khi tiÔn chång ®i lÝnh
T.Sinh. Khi bÞ chång nghi oan
GV: Vò N¬ng ý thøc ®îc th©n phËn Gi÷ g×n khu«n phÐp kh«ng ®Ó
m×nh xuÊt th©n tõ con nhµ kÎ khã. Nµng lóc nµo vî chång ph¶i thÊt hßa
ý tø, c xö ®óng mùc, nÕt na hiÒn dÞu.
V× vËy h¹nh phóc gia ®×nh vÉn ®îc b¶o
vÖ.
H? Em h·y t×m chi tiÕt miªu t¶ cö chØ,
lêi nãi cña Vò N¬ng khi tiÔn chång ®i
lÝnh ? Rãt chÐn rîu ®Çy
H? Qua cö chØ vµ lêi dÆn dß Êy gióp em
hiÓu g× vÒ t×nh c¶m cña Vò N¬ng víi Ch¼ng d¸m mong ®eo ®îc Ên
chång ? phong hÇu mÆc ¸o gÊm trë vÒ
GV: X.ph¸t tõ c¶m høng nh©n ®¹o & ngîi chØ xin ngµy vÒ manh theo 2 ch÷
ca Ng.D÷ ®· kh¾c häa mét  p/n÷ b×nh b×nh yªn.
d©n cã vÎ ®Ñp hoµn thiÖn toµn mü, lµ  Hs thÓ hiÖn ý kiÕn cña m×nh.
p/n÷ lý tëng trong XHPK: Mét  p/n÷ nÕt Nh÷ng cö chØ vµ lêi dÆn dß ®Çy
na giµu ®øc hy sinh toµn t©m toµn ý t×nh nghÜa thÓ hiÖn sù th«ng c¶m
dµnh cho chång. tríc nçi vÊt v¶ mµ chång sÏ ph¶i
H? Khi Thóc Sinh ®i v¾ng, t×nh c¶m cña chÞu ®ùng võa nãi lªn nçi kh¾c
nµng víi chång ntn? kho¶i nhí nhung cña m×nh.
H? Qua ®ã em cã n/xÐt g× vÒ Vò N¬ng Mçi khi cã bím lîn .... kh«ng thÓ
Gv: H×nh ¶nh << Bím lîn ®Çy vên >> nµo ng¨n ®îc...
chØ c¶nh mïa xu©n. <<M©y che kÝn nói
>> chØ c¶nh mïa ®«ng ¶m ®¹m. §©y lµ
32
nh÷ng h×nh ¶nh íc lÖ mîn c¶nh vËt thiªn
nhiªn ®Ó chØ sù tr«i ch¶y cña thêi gian. Khi bÞ chång
H? §èi víi mÑ chång nµng c xö ntn ? nghi oan.
H? Qua lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång gióp

em hiÓu g× vÒ Vò N¬ng ? Nµng lµ  d©u th¶o. Nµng hÕt søc
H? §¸nh gi¸ cña em vÒ n/v Vò N¬ng ? thuèc thang lÊy lêi ngät ngµo
khuyªn l¬n.
§ã lµ çch ®/gi¸ kh¸ch quan chÝnh
H? Khi chång trë vÒ, Vò N¬ng bÞ nghi x¸c vÒ c«ng lao cña nµng víi gia
oan ntn? ®×nh chång.
H? Tríc hoµn c¶nh ®ã, Vò N¬ng ®· xö sù Vò N¬ng lµ ngêi phô n÷ lý tëng
ntn? trong XHPK: Lµ ngêi vî ®¶m, d©u
H? ë lêi tho¹i 1, Vò N¬ng ®· lµm g× ®Ó hiÒn ngêi phô n÷ cã ®øc h¹nh.
chång hiÓu râ tÊm lßng cña m×nh ? BÞ chång nghi ngê thÊt tiÕt .
H? §äc lêi tho¹i 2, em hiÓu g× vÒ t©m Vò N¬ng ph©n trÇn: Nãi ®Õn
tr¹ng cña Vò N¬ng lóc nµy ? th©n phËn m×nh, nãi ®Õn t×nh vî
H? Ph©n tÝch t©m tr¹ng ®au ®ín Êy ? chång vµ kh¼ng ®Þnh tÊm lßng
thñy chung, cÇu xin chång ®õng
nghi oan.
H? §äc lêi tho¹i 3 vµ ph©n tÝch t©m Nçi ®au ®ín, thÊt väng khi kh«ng
tr¹ng cña Vò N¬ng lóc nµy ? hiÓu v× sao bÞ ®èi xö bÊt c«ng.
H? Qua 3 lêi tho¹i em hiÓu g× vÒ ®øc Nµng bÞ m¾ng nhiÕc kh«ng cã
h¹nh cña Vò N¬ng? quyÒn tù b¶o vÖ. H¹nh phóc gia
®×nh niÒm khao kh¸t cña c¶ ®êi
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch s¾p xÕp nµng tan vì. C¶ nçi ®au chê chång 2/ Nh©n vËt
çc t×nh tiÕt ë ®o¹n truyÖn nµy ? ®Õn hãa ®¸. Tr. Sinh
H? PhÇn ®Çu truyÖn, cuéc h«n nh©n Còng kh«ng cßn cã thÓ lµm l¹i ®îc
cña T.Sinh vµ Vò N¬ng ®îc giíi thiÖu n÷a.
ntn? ThÊt väng tét cïng. Nµng ®· mîn
H? Tr¬ng Sinh ®îc giíi thiÖu lµ ngêi ntn? dßng s«ng quª h¬ng ®Ó gi·i bµy
H? ViÖc t¸c gi¶ ®a chi tiÕt trªn ë phÇn tÊm lßng.
®Çu truþÖn cã dông ý nghÖ thuËt g× ? Sù s¸ng t¹o cña NguyÔn D÷ lµ:
Gäi hs ®äc “Qua n¨m sau ... viÖc ®· qua S¾p xÕp çc t×nh tiÕt ®Çy kÞch
råi ”. tÝnh: Tõ ph©n trÇn ®Õn ®au ®ín,
H? C/tranh kÕt thóc TS trë vÒ cã ®iÒu thÊt väng tét cïng ph¶i b¶o toµn
g× x¶y ra trong gia ®×nh? T©m tr¹ng cña danh dù nµng ®· trÉm m×nh.
chµng ra sao? Hµnh ®éng ®ã cã sù chØ ®¹o cña
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu lý trÝ.
kÓ chuyÖn ë ®o¹n nµy? Cuéc h«n nh©n cã phÇn kh«ng
H? Trong h/c¶nh vµ t©m tr¹ng nh vËy lêi b×nh ®¼ng.
nãi cña bÐ §¶n cã t¸c ®éng ntn ®Õn Tr- Tr¬ng Sinh lµ ngêi cã tÝnh ®a
¬ng Sinh ? H·y ph©n tÝch ? nghi ®èi víi vî phßng ngõa qu¸ søc.
GV: Tg’ ®i s©u m/t¶ néi t©m n/v. §ã lµ Lµ chi tiÕt cã ý nghÜa ®Õn
s¸ng t¹o cña Ng.D÷ trong thÓ lo¹i truyÒn q/tr×nh diÔn biÕn cña truyÖn cho
kú. HiÖn lªn tõ ®Çu ®Õn cuèi mét T.Sinh hîp lý vµ chuÈn bÞ cho h/®éng
phµm phu tôc tö, hå ®å, thiÓn cËn ... mèi th¾t nót cña c©u chuyÖn.
33
ngê vî ngo¹i t×nh ngµy cµng cao. T¸c gi¶ T©m tr¹ng nÆng nÒ: MÑ mÊt, con
®· thÓ hiÖn tµi n¨ng cña m×nh trong võa häc nãi ....
viÖc n¾m b¾t t©m lý n/v ë t×nh huèng
Ðo le. Giäng kÓ mang vÎ ngËm ngïi rêi
H? Tõ sù nghi ngê Tr¬ng Sinh ®· cã lêi r¹c
nãi vµ hµnh ®éng ®èi víi Vò N¬ng ntn?
H? Qua çch xö sù cña Tr¬ng Sinh, em Lêi nãi ng©y th¬ ®· gieo vµo lßng
thÊy nv nµy lµ ngêi ntn? Tr.Sinh mèi nghi nghê kh«ng thÓ
gi¶i táa ®îc. Chµng kh«ng ®ñ
H? Th«ng qua çi chÕt cña Vò N¬ng t¸c b×nh tÜnh ®Ó ph¸n ®o¸n. §Õn
gi¶ muèn ph¶n ¸nh ®iÒu g× ? ®©y kÞch tÝnh c©u chuyÖn lªn 3. Vò N¬ng
®Õn ®Ønh ®iÓm. sèng ë thñy
GV: §¸ng lÏ truyÖn kÕt thóc. NÕu vËy sÏ cung vµ sù trë
kh«ng cã hËu. Tg’ s¸ng t¹o thªm phÇn thø vÒ trong chèc
2. §©y lµ sù s¸ng t¹o cña NguyÔn D÷ l¸t cña nµng
trong viÖc t¸i t¹o truyÖn cæ tÝch.
H? T×m nh÷nh y/tè kú ¶o hoang ®êng ?
GV nhÊn m¹nh: §©y lµ nh÷ng yÕu tè M¾ng nhiÕc ®¸nh ®uæi vî ra khái
kh«ng thÓ thiÕu trong truyÒn kú. nhµ dÉn ®Õn çi chÕt oan nghiÖt
Nghe lêi con trÎ mét çch hå ®å
cïng chÕ ®é nam quyÒn ®éc ®o¸n
®· dÉn ®Õn çi chÕt ®Çy oan
khuÊt cña ngêi p/n÷ ®øc h¹nh.
Çi chÕt cña VN lµ lêi tè ço ®anh
thÐp chÕ ®é PK. Ngêi phô n÷ nh
VN lÏ ra ph¶i ®îc hëng h/phóc trän
vÑn nhng XHPK ®· ®èi xö víi hä
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch thøc ®a thËt bÊt c«ng IV. Tæng kÕt
yÕu tè truyÒn kú vµo truyÖn cña 1. Néi dung
NguyÔn D÷ ?
H? Çch thøc trªn cã t¸c dông g×?
H? Theo em viÖc ®a yÕu tè truyÒn kú Phan Lang n»m méng
vµo c©u truyÖn cæ tÝch quen thuéc Phan Lang ch¹y trèn giÆc ®îc Linh
nh»m thÓ hiÖn ®iÒu g× ? Phi cøu ....
H? Theo em kÕt thóc cã hËu Êy cã lµm Phan Lang gÆp Vò N¬ng 2. NghÖ
gi¶m tÝnh bi kÞch cña t/p kh«ng ? Çc yÕu tè truyÒn kú ®îc ®a xen thuËt
kÏ víi nh÷ng yÕu tè thùc :
VÒ ®Þa danh : bÕn Hoµng Giang
VÒ thêi ®iÓm lÞch sö: Cuèi thêi
khai ®¹i nhµ Hå.
VÒ n/v lÞch sö : TrÇn Thiªn B×nh
VÒ sù kiÖn l/sö: Qu©n Minh x©m
GV: §óng nh lêi n/xÐt cña Vò Kh©m lîc
L©n “TruyÒn kú m¹n lôc lµ thiªn cæ kú - Lµm cho thÕ giíi kú ¶o trë nªn
bót” (Bót l¹ ngµn xa, 1 ¸ng v¨n hay ngµn gÇn víi cuéc ®êi thêng. Lµm t¨ng
®êi). ®é tin cËy khiÕn ngêi ®äc khái ngì
H? Em h·y nªu g/trÞ néi dung cña t¸c ngµng.
phÈm ? - H/chØnh thªm nÐt ®Ñp cña VN
34
®ång thêi t¹o 1 kÕt thóc cã hËu íc
H? Tr×nh bµy nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt m¬ vÒ lÏ c«ng b»ng trong XH çi
nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ ? thiÖn lu«n chiÕn th¾ng çi ¸c.
X/d tÝnh çch n/v nhÊt qu¸n. §/kÕt cã hËu t¹o nªn hy väng vÒ sù
* H§4: HDVN : Tãm t¾t truyÖn ch/th¾ng cña çi thiÖn. Nhng xÐt
+ Ph©n tÝch gi¸ trÞ nh©n ®¹o, gi¸ trÞ cho cïng c©u chuyÖn vÉn lµ bi
hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña kÞch vÒ c/®êi cña  con g¸i
t/phÈm. ®/h¹nh. XHPK lµ ®Þa ngôc trÇn
+ ChuÈn bÞ phÇn 1 tr.35. gian ®èi víi . ë ®ã  p/n÷ kh«ng
cã quyÒn sèng quyÒn ®îc h/phóc.
TÝnh bi kÞch tiÒm Èn ngay trong
y/tè kú ¶o bëi tÊt c¶ chØ lµ ¶o ¶nh
råi l¹i tan biÕn.
VÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi phô n÷

VN
C¶m th«ng víi sè phËn ®Çy bi
kÞch cña ngêi phô n÷.
Thµnh c«ng vÒ mÆt x/d truyÖn,
x/d n/v.
KÕt hîp c¶ tù sù tr÷ t×nh vµ kÞch.
35
TiÕt 18 : xng h« trong héi tho¹i

- HiÓu ®îc sù phong phó ®a d¹ng cña hÖ thèng çc tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt.
- HiÓu râ mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a viÖc sö dông tõ ng÷ xng h« víi t×nh huèng giao tiÕp.
- ý thøc ®îc s©u s¾c tÇm q/träng cña viÖc s/dông thÝch hîp tõ ng÷ xng h« vµ biÕt s/d tèt
nh÷ng
ph¬ng tiÖn nµy.
36
* H®1: KTra bµi cò : Gi÷a PCHT &

t×nh huèng g.tiÕp cã q.hÖ víi nhau ntn?
H? Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph-
¬ng ch©m héi tho¹i lµ do ®©u ?
* H®2: Bµi míi I. Tõ ng÷ xng
H? H·y nªu mét sè tõ ng÷ chuyªn dïng T«i, chóng t«i, ta, chóng ta. h« vµ viÖc
®Ó xng h« trong tiÕng viÖt vµ cho Mµy, chóng mµy. s/d tõ ng÷ x-
biÕt çch dïng nh÷ng tõ ng÷ ®ã ? Nã, chóng nã, h¾n y, hä. §©y lµ ng h«
Gv: So s¸nh víi tiÕng Anh nh÷ng ®¹i tõ dïng ®Ó xng h«. 1/ Mét sè tõ
TiÕng ViÖt TiÕng Anh ng÷ xng h«
Nh÷ng danh tõ chØ , chØ quan
vµ çch s/d.
+ T«i, ta, tao  I (Ng«i 1) hÖ hä hµng: anh, chÞ, em, «ng, bµ,
Dïng ®¹i tõ
+ Chóng t«i, chóng tao  we chó b¸c ch¸u, con.
®Ó xng h«.
+ Nã, chóng nã  you Dïng danh tõ
 Sù tinh tÕ trong xng h« cña  ViÖt. chØ , chØ
H? Em thö nhí trong giao tiÕp ®· bao hä hµng ®Ó
giê em kh«ng biÕt xng h« ntn ko ? xng h«.
- Gv kÓ mÈu truyÖn nhá (SGV / tr.41) Hs ®a VD
H? Qua ®ã em cã n.xÐt g× vÒ hÖ
thèng tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt ?  TiÕng ViÖt cã HT tõ ng÷ xng
* Gv gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch <<DÕ mÌn h« rÊt ®a d¹ng & phong phó.
...>> (tr. 35)
H? X¸c ®Þnh tõ ng÷ xng h« trong 2 a) Anh, em (DÕ Cho¾t nãi víi
®o¹n trÝch ®ã ? MÌn)
H? ë 2 phÇn trÝch trªn xng h« gi÷a - Chó mµy, ta (MÌn nãi víi DÕ
Cho¾t vµ MÌn cã sù thay ®æi. P/tÝch Cho¾t)
sù thay ®æi trong çch xng h« cña DÕ b) T«i - Anh (DÕ Cho¾t nãi víi
MÌn vµ DÕ Cho¾t ? DÕ mÌn & DÕ mÌn nãi víi DÕ
Cho¾t).
a. Sù xng h« cña 2 n/v lµ sù xng h«
bÊt b×nh ®¼ng: Mét kÎ ë vÞ thÕ
H? Theo em v× sao cã sù thay ®æi yÕu c¶m thÊy m×nh thÊp hÌn cÇn
trong çch xng h« ®ã ? nhê v¶  kh¸c. Mét kÎ ë vÞ thÕ
m¹nh kiªu c¨ng.
b. Sù xng h« thay ®æi h¼n. §ã lµ
H? Trong giao tiÕp cã nh÷ng t×nh sù xng h« b×nh ®¼ng: T«i, anh,
huèng giao tiÕp cã tÝnh chÊt ntn? kh«ng ai thÊy m×nh thÊp h¬n
H? Dùa vµo tÝnh chÊt cña t×nh huèng hoÆc cao h¬n ngêi ®èi tho¹i.
giao tiÕp ta thÊy khi xng h« cÇn chó ý - Do t/huèng g/tiÕp thay ®æi: VÞ
tíi nh÷ng mèi quan hÖ nµo ? thÕ cña 2 n/v kh«ng cßn nh ë ®o¹n
H? Tãm l¹i khi xng h« trong tiÕng viÖt trÝch (a). Cho¾t nãi víi MÌn lêi
cÇn lu ý nh÷ng ®iÓm g× ? tr¨ng trèi víi t çch lµ ngêi b¹n. Ghi nhí tr.35
* Gäi hs ®äc ghi nhí - T×nh huèng g/tiÕp cã t/chÊt nghi II/ LuyÖn
* Gäi hs ®äc b/t 1 thøc. tËp:
H? Lêi mêi ®ã cã sù nhÊm lÉn trong T/huèng g/tiÕp kh«ng cã t/chÊt 1. Bµi 1 tr.36
çch dïng tõ ? nghi thøc.
- Mèi q/hÖ xng h« gi÷a  nãi vµ 
37
nghe:
+ Mèi qh t«n träng.
+ Mèi qh th©n mËt.
H? V× sao cã sù nhÇm lÉn ®ã - Tïy thuéc vµo t/chÊt cña t/huèng
g/tiÕp vµ mèi q/hÖ gi÷a  nãi & 
H? Víi sù nhÇm lÉn trong çch xng h« nghe khi g/tiÕp.
Êy lµm cho chóng ta hiÓu lêi mêi ®ã HS tr¶ lêi theo ý kiÕn cña m×nh. 2. Bµi 2 (36)
ntn ? Chóng ta: ChØ c¶  nãi vµ ngêi
* Gäi Hs ®äc b/t 2. nghe.
H? V× sao l¹i dïng << chóng t«i >> thay Chóng t«i, chóng em: ChØ 1 nhãm 3. Bµi 3 (36)
cho << t«i >> ? Ýt nhÊt 2  trong ®ã cã 1  nãi nh-
ng kh«ng cã  nghe.
H? §øa bÐ ®· dïng tõ nµo ®Ó xng h« Trong tiÕng Anh: c¶ chóng t«i, 4. Bµi 4 (36)
víi mÑ & sø gi¶ ? chóng em, chóng ta : we
H? Sù xng h« nh vËy thÓ hiÖn ®iÒu  Do a/h’ cña tiÕng mÑ ®Î nªn c«
g× häc viªn ®· cã sù nhÇm lÉn trªn.
* Gäi Hs ®äc b/t.4 (36) Trong t/huèng ®ã lµm cho chóng ta
H? P/tÝch çch dïng tõ xng h« & th¸i cã thÓ hiÓu thµnh h«n lµ c« häc
®é cña  nãi trong çch xng h« ? viªn  Ch©u ¢u & vÞ Gi¸o s ViÖt
Gîi ý: Nam.
+ VÞ tíng xng h« víi thÇy gi¸o ntn khi Hs th¶o luËn.
ViÖc dïng “chóng t«i” thay cho 5. Bµi 5 (36)
míi gÆp ?
+ Khi thÇy gi¸o gäi vÞ tíng b»ng “ngµi” “t«i” trong çc VBKH nh»m t¨ng
VÞ tíng vÉn xng h« ntn ? thªm tÝnh kh¸ch quan ... & thÓ
H? Qua ®ã t/hiÖn ®iÒu g× qua t/®é hiÖn sù kh/tèn cña tg’.
cña  nãi ? - Xng h« víi mÑ: MÑ  §øa bÐ
* Gäi Hs ®äc b/t. gäi mÑ theo çch gäi th«ng thêng.
H? Tríc n¨m 1945, Ngêi ®øng ®Çu nhµ - Víi sø gi¶: ¤ng - Ta .
níc xng h« víi d©n chóng cña m×nh ntn
H? ë ®©y, B¸c xng h« víi d©n chóng Xng h«: ë h/c¶nh nµo  häc trß vÉn
ntn ? gäi thÇy gi¸o cña m×nh b»ng
6. Bµi tËp 6
H? Víi çch xng h« Êy gîi cho em ®iÒu “thÇy” & xng “em”.
(37).
g× vÒ mèi q/hÖ gi÷a l·nh tô & nh©n Em / ThÇy
d©n ?
Kh«ng hÒ thay ®æi çch xng h«.
 ThÓ hiÖn t/®é kÝnh cÈn &
* H§3: HDVN lßng biÕt ¬n cña vÞ tíng ®/v thÇy
- Bµi tËp 6 + ViÕt ®o¹n v¨n gi¸o cña m×nh  “T«n s träng ®¹o
- ChuÈn bÞ phÇn I + II/ 47, 48. Bµi ”.
“Çch dÉn tr.tiÕp & çch dÉn g/tiÕp”.
Vua xng << TrÉm >>
B¸c xng “T«i” & gäi d©n chóng lµ

“®ång bµo ”.
 T¹o cho  nghe c¶m gi¸c gÇn
gòi, th©n thiÕt víi  nãi, ®¸nh dÊu
38
1 bíc ngoÆt trong q/hÖ gi÷a L·nh
tô & N/d©n trong 1 ®Êt níc d©n
chñ.
39
TiÕt 19: çch dÉn trùc tiÕp & çch dÉn gi¸n tiÕp

+ Ph©n biÖt çch dÉn trùc tiÕp & c/dÉn gi¸n tiÕp, ®ång thêi nhËn biÕt lêi dÉn kh¸c ý dÉn.
+ Quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn h×nh thøc d/® cña çch dÉn t.tiÕp & çch dÉn g.tiÕp.
+ Gióp Hs biÕt lùa chän nh÷ng ®éng tõ thÝch hîp cho tõng trêng hîp dÉn, nhËn ra ®îc t/d
nhau cña lêi dÉn víi ý dÉn.
* H®1: KTra bµi cò
H·y nªu 1 sè tõ ng÷ chuyªn dïng ®Ó xng
h« trong tiÕng ViÖt. Khi xng h« cÇn lu
ý nh÷ng ®iÓm g× ?
* H§2: Bµi míi: I. Çch dÉn
Gäi Hs ®äc phÇn a, b (SGK/ tr.47) Hs ®äc & tr¶ lêi trùc tiÕp.
H? Trong phÇn trÝch a, phÇn ch÷ in PhÇn in ®Ëm ë phÇn a lµ lêi nãi v× 1/ VÝ dô:
®Ëm lµ lêi nãi hay ý nghÜa ? V× sao ? cã tõ << b¶o >> trong phÇn lêi cña  SGK/ tr.47
H? Nã ®îc t¸ch ra khái phÇn ®øng tríc dÉn. 2/ Çch dÉn:
b»ng nh÷ng dÊu g× ? - T¸ch ra khái phÇn ®øng tríc b»ng DÉn trùc tiÕp
 Gv: §ã lµ çch dÉn lêi kÐp. dÊu hai chÊm & dÊu ngoÆc kÐp. lêi nãi: DÉn
H? PhÇn in ®Ëm trong phÇn trÝch (b) lêi.
ý nghÜ - V× cã tõ nghÜ.
lµ lêi nãi hay ý nghÜ ? V× sao em - DÉn trùc
- DÊu 2 chÊm & dÊu ngoÆc kÐp.
biÕt ? tiÕp ý nghÜ:
H? DÊu hiÖu t¸ch 2 phÇn c©u lµ nh÷ng DÉn ý
Nh¾c l¹i nguyªn vÑn lêi hay ý cña 
dÊu g× ?
hoÆc n/vËt.
Gv: Trêng hîp nµy lµ çch dÉn ý.
H? Lêi nãi & ý nghÜa cña 2 nh©n vËt
Hs dùa vµo ghi nhí ®Ó ph¸t biÓu.
®îc dÉn ntn ?
* Çch dÉn:
(Gîi ý: DÉn nguyªn vÑn hay ®îc thªm
+ Nh¾c l¹i nguyªn vÑn (kh«ng söa
bít ?)
®æi) lêi hay ý cña  hoÆc n/vËt.
Gv: 2 v/dô trªn lµ çch dÉn t.tiÕp.
+ Dïng dÊu (:) thêng kÌm thªm dÊu
H? Em hiÓu çch dÉn t.tiÕp lµ dÉn
(<<...>>) ®Ó ng¨n çch phÇn ®îc
ntn ?
dÉn.
H? PhÇn ®îc dÉn ng¨n çch víi tõng
phÇn ®øng tríc nã b»ng nh÷ng dÊu g× ?
Hs ®äc II. Çch dÉn
* Gäi Hs ®äc phÇn a, b/ tr.48.
Lêi nãi g.tiÕp
H? Trong phÇn trÝch (a), phÇn in ®Ëm
Lêi nãi cña l·o H¹c khuyªn con l·o ... 1/ VÝ dô:
lµ lêi nãi hay ý nghÜ ?
H? §©y lµ lêi nãi cña ai nãi víi ai ? Nãi (cã tõ khuyªn trong phÇn lêi cña 
®iÒu g× ? dÉn)
H? PhÇn in ®Ëm ®îc t¸ch ra khái phÇn Kh«ng s/dông dÊu g× c¶.
®øng tríc b»ng dÊu g× kh«ng ?
H? Trong phÇn trÝch (b), phÇn in ®Ëm ý nghÜa: V× cã tõ << hiÓu >> trong
lµ lêi nãi hay ý ? phÇn lêi.
Gv: - PhÇn in ®Ëm: PhÇn ®îc dÉn
- PhÇn ë phÝa tríc: PhÇn lêi cña
- Tõ << r»ng >>
40
 dÉn - Thay ®îc tõ << lµ >>: Nhng chí cã
H? Trong phÇn trÝch (b), gi÷a phÇn in hiÓu lÇm lµ B¸c sèng...
®Ëm & phÇn ®øng tríc cã tõ g× ?
H? Cã thÓ thay tõ <<lµ>> vµo vÞ trÝ - Cã thÓ thªm <<r»ng/ lµ>> vµo vÞ
cña tõ <<r»ng>> ®îc kh«ng ? trÝ ®ã: L·o khuyªn nã r»ng (lµ) h·y
H? H·y quan s¸t xem gi÷a phÇn in ®Ëm d»n lßng ...
& phÇn ®øng tríc trong v/dô (a) cã tõ
“r»ng” kh«ng ? Cã thÓ ®Æt tõ “r»ng /
lµ” vµo vÞ trÝ ®ã kh«ng ? Nh¾c l¹i lêi/ ý cã ®/chØnh theo kiÓu
Gv: çch dÉn cña 2 vd ®ã lµ çch dÉn thuËt l¹i, kh«ng gi÷ nguyªn vÑn & 2/ Çch dÉn:
g.tiÕp ? kh«ng dïng dÊu.
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ çch dÉn g.tiÕp Hs ®äc ghi nhí.
? DÉn trùc tiÕp cã thÓ thªm <<r»ng/
lµ>>.. Ghi nhí (49)
Gv cñng cè: 2 çch dÉn + VD (a): ... vµ b¶o h¾n r»ng:
* Gäi Hs ®äc ghi nhí. <<®©y ...>>
H? Trong vd (a, b) cña çch dÉn t.tiÕp + VD (b): Häa sÜ nghÜ thÇm lµ:
cã thÓ thªm <<r»ng/ lµ>> vµo vÞ trÝ <<kh¸ch...>>
gi÷a 2 phÇn ®îc dÉn & phÇn lêi cña 
dÉn kh«ng ?
 GVKL: C¶ 2 çch dÉn tr/tiÕp & III. LuyÖn
g.tiÕp ®Òu cã thÓ dïng thªm <<r»ng/ tËp:
lµ>> ... a) PhÇn ®îc dÉn <<A! L·o...>>. 1. Bµi 1 (49)
- Lêi ®îc dÉn. NhËn diÖn &
* H§3: LuyÖn tËp - DÉn trùc tiÕp. çch dÉn, lêi /
Híng dÉn thùc hiÖn phÇn luyÖn tËp. b) PhÇn ®îc dÉn <<Çi vên>> ý ®îc dÉn.
H? Nªu y/c cña b/tËp ? - Lêi ®îc dÉn.
* Gv: Lêi dÉn cã q.hÖ víi nh÷ng ®éng - DÉn trùc tiÕp.
tõ chØ sù nãi n¨ng: Khuyªn, b¶o ... 2.Bµi 2 (49):
- ý dÉn cã q.hÖ víi çc ®éng tõ chØ sù
suy nghÜ, sù hiÓu biÕt: NghÜ, hiÓu,
c¶m thÊy, tëng, ... Hs th/luËn theo 4 nhãm (mçi nhãm 1
- Thùc hµnh t¹o c©u cã chøa phÇn dÉn c©u)
theo mÉu. a) C©u cã lêi dÉn t/tiÕp: Trong b.ço
* Gv chia 4 nhãm. ch.trÞ tai §¹i héi ... cña §¶ng, Chñ
Gäi tõng nhãm ®¹i diÖn ch÷a bµi, çc tÞch HCM nªu râ: <<Chóng ... >>.
nhãm  bæ sung  GVKL. - C©u cã lêi dÉn g.tiÕp: T¹i §¹i héi ...
cña §¶ng, trong b¸o ço chÝnh trÞ,
Chñ tÞch HCM d¹y r»ng chóng ta
ph¶i ...
b) DÉn trùc tiÕp: §Ó lµm næi bËt lèi
sèng gi¶n dÞ cña B¸c, Thñ tíng P-V-
§ång ®· nªu râ: “HCT gi¶n dÞ ... t¸c
phong, Ngêi còng ... lµm ®îc”.
- DÉn g.tiÕp: Nãi vÒ ®øc tÝnh gi¶n
dÞ cña Chñ tÞch HCM, Thñ tíng
Ph¹m V¨n §ång ®· chØ ra r»ng B¸c
gi¶n dÞ trong ®/s ... t¸c phong,  còng
41
... lµm ®îc.
c) DÉn trùc tiÕp: Trong bµi
“T.ViÖt ...” Gs. §-T-Mai ®· tõng nãi:
“ VN... cña m×nh”.
- DÉn g.tiÕp: Theo Gs. §.T.Mai th×
mçi chóng ta nªn hiÓu r»ng  VN...
cña m×nh.
d) DÉn t/tiÕp: Tríc c¶nh  nhµ Lý tr- 3. Bµi 3 (51)
ëng s¾p ®Õn ®¸nh trãi anh DËu khi 4. Bµi 4 (51)
anh cha ®îc ¨n uèng g× tõ s¸ng h«m
qua tíi giê, bµ l·o l¸ng giÒng véi b¶o
chÞ DËu r»ng: <<ThÕ th× ... råi
*Gv híng dÉn Hs vÒ nhµ lµm. ®Êy>>.
*Gv híng dÉn: - DÉn g.tiÕp: Trong t×nh h×nh ®ã bµ
- Ph©n biÖt lêi tho¹i lµ cña ai nãi víi ai ? l·o l¸ng giÒng nãi víi chÞ DËu r»ng
- PhÇn nµo  nghe cÇn chuyÓn ®Õn  chÞ ph¶i giôc anh Êy ¨n ... råi ®Êy.
thø 3 ? Kh«ng cã c©u nµo chøa phÇn dÉn
- Thªm vµo trong c©u nh÷ng bæ ng÷ & c¶.
chñ ng÷ thÝch hîp. + Vò N¬ng nãi víi Phan Lang.
+ NÕu cßn ... trë vÒ.
* H§ 4: HDVN
+ Hoµn thµnh hÕt BT vµo vë.
+ N¾m ®îc çch dÉn t.tiÕp & çch dÉn
g.tiÕp.
+ ChuÈn bÞ: LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n
b¶n tù sù..
42
TuÇn 5: (Bµi 4 + 5)
TiÕt 20: luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù

- Qua viÖc h/d Hs thùc hµnh, gióp çc em «n l¹i môc ®Ých vµ çch thøc tãm t¾t mét t.phÈm
tù sù.
- RÌn luyÖn kü n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù.
43
* H§1: KTra bµi cò: Tr×nh bµy môc

®Ých cña viÖc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù ?
Çch thøc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù ?
* H§2: Bµi míi: I. T¹i sao cÇn
Gäi HS ®äc çc t/huèng SGK/ tr.54, 55 HS trao ®æi rót ra n/xÐt: Tãm t¾t t¸c phÈm
H? Theo em t¹i sao trong çc t×nh huèng Tãm t¾t t/phÈm gióp  tù sù.
trªn l¹i cÇn ®Õn tãm t¾t t¸c phÈm ? ®äc,  nghe n¾m ®îc néi
H? Khi ®äc b¶n tãm t¾t v× sao ngêi dung chÝnh cña c©u
®äc dÔ tiÕp nhËn néi dung chÝnh cña chôyÖn.
t/phÈm ? Do ®· tíc bá çc chi tiÕt, II. Thùc hµnh tãm
H? Em h·y nªu 1 sè t×nh huèng trong n/v, çc yÕu tè phô nªn v/b t¾t 1 t¸c phÈm tù
cuéc sèng mµ em thÊy cÇn ph¶i sö dông tãm t¾t thêng dÔ nhí. sù:
kü n¨ng tãm t¾t ? HS th¶o luËn: Trong cuéc 1. Tãm t¾t t¸c
häp, em ®îc ph©n c«ng lµm phÈm:
GV lu ý: Trong thùc tÕ cuéc sèng, kü th ký... “ChuyÖn  con
n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm tù sù lµ cÇn Lµ líp trëng, ph¶i chuÈn bÞ g¸i Nam X¬ng”.
thiÕt . cho buæi sinh ho¹t cuèi tuÇn 2. Tãm t¾t t¸c
Gäi Hs ®äc bµi tËp 1/ tr55 .... phÈm “ChuyÖn 
H? Çc sù viÖc chÝnh ®îc nªu ®Çy ®ñ SGK nªu 7 sù viÖc kh¸ ®Çy con g¸i Nam X-
cha? Cã thiÕu sù viÖc nµo kh«ng? NÕu ®ñ nhng ®äc kü vÉn thÊy ¬ng” kho¶ng 20
cã ®ã lµ sù viÖc g×? thiÕu 1 sù viÖc quan träng: dßng.
H? T¹i sao ®ã lµ sù viÖc quan träng Sau khi vî trÉm m×nh tù s¸t, 3. Tãm t¾t
cÇn ph¶i nªu? mét ®ªm T.Sinh cïng con t/phÈm: “ChuyÖn
H? Theo em, cã cÇn bæ sung, thay ®æi trai ngåi bªn ®Ìn. §øa con  con g¸i ...”
g× vµo hÖ thèng çc sù viÖc nªu trªn chØ chiÕc bãng trªn têng ng¾n gän h¬n mµ
kh«ng? nãi ®ã chÝnh lµ  hay tíi  ®äc vÉn hiÓu
H? Trªn c¬ së ®· bæ sung vµ ®iÒu víi mÑ ®ªm ®ªm. n/dung chÝnh cña
chØnh ë bµi tËp 1, em h·y tãm t¾t t¸c  Bëi v× chÝnh sù viÖc TP.
phÈm nµy kho¶ng 20 dßng. nµy ®· gióp chµng hiÓu ra: Ghi nhí tr. 56.
GV gäi Hs ®äc, cã söa ch÷a, hoµn vî m×nh bÞ oan . III. LuyÖn tËp
chØnh b¶n tãm t¾t. Bæ sung sù viÖc trªn vµo 1.Bµi 1
GV lu ý víi häc sinh: ViÖc 5,6,7 bá chi sau sù viÖc (4) 2.Bµi 2/ SGK
tiÕt <<biÕt vî bÞ oan >>.
H? §Ó thùc hiÖn yªu cÇu nµy, theo em
nªn lîc bá mét sè chi tiÕt nµo? HS viÕt phÇn tãm t¾t
Yªu cÇu hs nh¾c l¹i ghi nhí
H? Môc ®Ých cña viÖc tãm t¾t t/p tù
sù ?
H? Y/cÇu cña viÖc tãm t¾t t/phÈm tù
sù Nªn lîc bít chi tiÕt:
GV chia nhãm mçi nhãm tãm t¾t 1 t¸c Bá <<®Ó l¹i mÑ .....>>
phÈm. Bá sù viÖc 2 vµ 5
HS viÕt b¶n tãm t¾t
* H§3: HDVN HS nghe yªu cÇu:
+ Häc ghi nhí Nhãm 1: Tãm t¾t <<L·o
+ Hoµn thµnh bµi tËp H¹c >>
+ So¹n “sù ph¸t triÓn cña tõ vùng” Nhãm 2: T¾t ®Ìn
44
Nhãm 3: C« bÐ b¸n diªm
Nhãm 4: ChiÕc l¸ cuèi cïng
TiÕt 21: sù ph¸t triÓn cña tõ vùng
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m ®îc:

- Tõ vùng cña mét ng«n ng÷ kh«ng ngõng ph¸t triÓn.
- Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng ®îc diÔn ra tríc hÕt theo çch p/triÓn nghÜa cña tõ
trªn c¬ së mét nghÜa gèc.
Ph©n tÝch vÎ ®Ñp hµo hïng cña
 anh hïng d.téc NguyÔn HuÖ
trong chiÕn c«ng ®¹i ph¸ qu©n
Thanh ?
* H§2: Bµi míi: I. Sù biÕn ®æi
Gäi Hs ®äc bµi 1 (69) Kinh tÕ: Nãi t¾t cña <<kinh bang tÕ & ph¸t triÓn cña
Gv y/c Hs nhí l¹i kiÕn thøc líp 8. thÕ>> nghÜa lµ trÞ níc cøu ®êi (cßn cã tõ ng÷.
Tõ <<kinh tÕ>> trong bµi th¬ çch nãi  lµ kinh thÕ tÕ d©n nghÜa lµ 1/ VÝ dô:
<<C¶m ...>> cã nghÜa ntn ? trÞ ®êi cøu d©n). “Bña tay «m
H? Ngµy nay chóng ta cã thÓ Ngµy nay: “Kinh tÕ”  ChØ toµn bé chÆt bå kinh
hiÓu nghÜa cña tõ “kinh tÕ nh h/® cña con  trong L§SX, trao ®æi, tÕ”.
vËy n÷a kh«ng” mµ hiÓu theo ph©n phèi & s/dông ... (C¶m t¸c ...
nghÜa ntn ? NghÜa cña tõ kh«ng ph¶i bÊt biÕn. Nã PBC)
H? Qua ®ã em cã n.xÐt g× vÒ cã thÓ thay ®æi theo thêi gian. Cã
nghÜa cña tõ ? nh÷ng nghÜa cò bÞ mÊt ®i & cã nh÷ng
Gäi Hs ®äc bµi 2 (69) nghÜa míi ®îc h×nh thµnh.
Chó ý nh÷ng tõ in ®Ëm: Hs ®äc
<<Xu©n >>, <<tay>>.
H? Gi¶i nghÜa nghÜa cña tõ
<<xu©n>> ë trêng hîp (1) ? Xu©n (1): ChØ mïa chuyÓn tiÕp ®«ng
Trêng hîp (2) ? sang h¹, thêi tiÕt Êm dÇn lªn thêng ®îc
H? Cho biÕt nghÜa nµo lµ coi lµ më ®Çu cña n¨m  NghÜa gèc.
nghÜa gèc, nghÜa nµo lµ nghÜa
chuyÓn?
H? Tõ <<xu©n>> (2) ®îc Xu©n (2): Thuéc vÒ tuæi trÎ  NghÜa
chuyÓn theo ph¬ng thøc nµo ? chuyÓn (theo ph¬ng thøc Èn dô).
H? Gi¶i nghÜa cña tõ - Tay (1): ChØ bé phËn phÝa trªn cña
<<tay>>(1) ? <<tay>> (2) ? c¬ thÓ, tõ vai ®Õn ngãn, dïng ®Ó cÇm
n¾m  NghÜa gèc.
- Tay (2): Ngêi chuyªn h/® hay giái vÒ
H? NghÜa nµo lµ nghÜa gèc, mét m«n, mét nghÒ nµo ®ã  nghÜa
nghÜa nµo lµ nghÜa chuyÓn ? chuyÓn (theo ph¬ng thøc ho¸n dô).
H? Trªn c¬ së nµo ®Ó tõ ng÷ cã Trªn c¬ së nghÜa gèc, ®ãng vai trß
thÓ ph¸t triÓn thªm nghÜa ? q.träng ®Ó tõ vùng cã thÓ p.triÓn
* Gv cñng cè hÖ thèng kiÕn thøc nhiÒu nghÜa.
 Ghi nhí (70) Ghi nhí (70)
45
Gäi Hs ®äc y/c BT + Chia nhãm: II. LuyÖn tËp:
4 nhãm: Mçi nhãm th¶o luËn 1 1/ Bµi 1 (70):
phÇn cña BT. Hs th¶o luËn.
X.®Þnh nghÜa cña tõ <<ch©n>>: 2/ Bµi 2 (71):
* Gäi Hs ®äc BT 2. + <<ch©n>>: §îc dïng víi nghÜa gèc.
NghÜa cña tõ “trµ” trong: Trµ + <<ch©n>>: NghÜa chuyÓn (ho¸n dô)
atis«. Trµ hµ thñ «, trµ s©m, trµ + <<ch©n>>: NghÜa chuyÓn (Èn dô)
linh chi, trµ t©m sen, trµ khæ - Trµ: Bóp hoÆc l¸ c©y chÌ ®· sao, ®·
qua, cã mang nghÜa nh tõ “trµ” chÕ biÕn ®Ó pha níc uèng  nghÜa
®· gi¶i thÝch ? gèc.
- Trµ Atis«, trµ hµ thñ «, ...  nghÜa 3/ Bµi 3 (71)
* Gäi Hs ®äc BT 3. chuyÓn chØ s¶n phÈm tõ thùc vËt ®îc
H? H·y nªu nghÜa chuyÓn cña chÕ biÕn thµnh d¹ng kh« dïng ®Ó pha
çc tõ: §ång hå ®iÖn, ®ång hå n- níc uèng.
íc, §ång hå x¨ng...?
- §ång hå: Dông cô ®o giê, phót 1 çch
chÝnh x¸c 4/ Bµi 4
* Gäi hs ®äc yªu cÇu cña bt.4: - §ång hå ®iÖn, ®ång hå níc, x¨ng ... :
Tõ <<®ång hå>> ®îc dïng víi nghÜa
chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô, chØ
nh÷ng khÝ cô dóng ®Ó ®o cã bÒ ngoµi
gièng ®ång hå.
Tõng nhãm Hs tr/bµy ng.gèc &
ng.chuyÓn:
a/ Héi chøng:
NghÜa gèc: TËp hîp nhiÒu triÖu chøng
cïng xuÊt hiÖn cña bÖnh.
NghÜa chuyÓn: TËp hîp nhiÒu hiÖn t-
îng, sù kiÖn biÓu hiÖn 1 t×nh tr¹ng ,
mét vÊn ®Ò XH cïng xuÊt hiÖn ë
nhiÒu n¬i.
VD: L¹m ph¸t thÊt nghiÖp lµ 1 héi
chøng cña t×nh tr¹ng suy tho¸i kinh tÕ.
b/ Ng©n hµng:
NghÜa gèc: Lµ tæ chøc KT h/®éng
* H§ 3: HDVN: trong l/vùc kinh doanh & qu¶n lý çc
- Hoµn thµnh çc bt cßn l¹i nghiÖp vô tiÒn tÖ, tÝn dông.
- So¹n: ChuyÖn cò trong phñ VD: Ng©n hµng ngo¹i th¬ng.
Chóa TrÞnh. NghÜa chuyÓn: Lµ kho lu gi÷ nh÷ng
thµnh phÇn cña c¬ thÓ ®Ó s/dông khi
cÇn.
VD: Ng©n hµng m¸u.
TËp hîp çc d÷ liÖu liªn quan tíi mét
lÜnh vùc ®îc tæ chøc ®Ó tiÖn tra cøu,
sö dông.
VD: ng©n hµng ®Ò thi.
46
TiÕt 22: chuyÖn cò trong phñ chóa trÞnh
(TrÝch <<Vò trung tïy bót>> - Ph¹m §×nh Hæ)
- HiÓu vÒ cuéc sèng xa hoa v« ®é cña bän quan l¹i, vua chóa díi thêi Lª - TrÞnh.
- Bíc ®Çu nhËn biÕt ®Æc trng c¬ b¶n cña thÓ lo¹i v¨n tïy bót ®êi xa & ®¸nh gi¸ ®îc g.trÞ
nghÖ thuËt cña nh÷ng dßng ghi chÐp ®Çy tÝnh hiÖn thùc nµy.

P/tÝch n/v VN lµm næi bËt vÎ ®Ñp
& th©n phËn cña  p/n÷ díi thêi
PK.
* H§2: Bµi míi: - T¸c gi¶ (1768- 1839). Lµ mét nho sÜ sinh I. Giíi thiÖu
H? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vµo thêi chÕ ®é PK ®· khñng kho¶ng t.gi¶, t¸c
vÒ nhµ v¨n Ph¹m §×nh Hæ ? trÇm träng nªn cã t tëng muèn Èn c. ¤ng phÈm.
®Ó l¹i nhiÒu c«ng tr×nh biªn so¹n, kh¶o 1/ T¸c gi¶:
cøu cã g/trÞ thuéc ®ñ çc l/vùc: TriÕt häc, Ph¹m §×nh
H? Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc ë líp ®Þa lý, l/sö, ng«n ng÷, v¨n häc. Hæ
7, em h·y tr×nh bµy hiÓu biÕt cña - Tïy bót lµ thÓ lo¹i v¨n xu«i, tuy cã chç
em vÒ thÓ tïy bót. gÇn víi bót ký, ký sù ë y/tè m/t¶, ghi chÐp
nh÷ng h/¶nh, sù viÖc mµ nhµ v¨n quan s¸t
nhng tïy bót thiªn vÒ biÓu c¶m, chó träng
GV giíi thiÖu vÒ t/phÈm: §©y lµ thÓ hiÖn c¶m xóc, t×nh c¶m, suy nghÜ cña
t/p v¨n xu«i ghi l¹i mét çch sinh tg’. Ng«n ng÷ giµu h×nh ¶nh vµ chÊt tr÷ 2/ T¸c
®éng, hÊp dÉn hiÖn thùc ®en tèi t×nh. phÈm
cña lÞch sö níc ta thêi ®ã, cung cÊp
nh÷ng kiÕn thøc vÒ VH, vÒ phong
tôc, vÒ ®Þa lý, vÒ danh lam th¾ng
c¶nh, vÒ XH.
Lèi ghi chÐp tho¶i m¸i, nh÷ng chi
tiÕt ch©n thùc ®îc miªu t¶ tØ mØ
xen víi nh÷ng lêi b×nh luËn.
Gäi HS ®äc kÕt hîp k.tra chó thÝch II. §äc, t×m
Gäi HS ®äc ®o¹n 1: Tõ hiÓu chó
®Çu.....triÖu bÊt têng Gäi 2 HS ®äc thÝch:
H? Néi dung c¬ b¶n cña ®o¹n v¨n ? III. T×m
H? Thãi ¨n ch¬i .....®îc miªu t¶ qua hiÓu v/b¶n:
nh÷ng chi tiÕt nµo ? Thãi ¨n ch¬i...... 1. Thãi ¨n
+ Cho x©y dùng nhiÒu cung ®iÖn, ®×nh ch¬i xa xØ,
®µi ë kh¾p n¬i ®Ó tháa ý thÝch. v« ®é cña
+ Mçi th¸ng 3, 4 lÇn, chóa d¹o ch¬i trªn bê chóa TrÞnh
hå T©y. vµ çc quan
+ Bµy ra nhiÒu trß gi¶i trÝ lè l¨ng, tèn l¹i hÇu cËn
kÐm: Huy ®éng thuyÒn ngù d¹o trªn hå trong phñ.
H? T¸c gi¶ cßn kÓ vÒ mét sè viÖc chèc chèc l¹i ghÐ vµo bê mua b¸n, dµn nh¹c
lµm cña chóa TrÞnh ntn ? bè trÝ kh¾p n¬i ®Ó tÊu nh¹c lµm vui.
47
+ Chóa hÕt søc thu lÊy cña qóy trong thiªn
h¹.
+ Huy ®éng mét binh c¬ ®Ó khiªng c©y
®a cæ thô tõ bªn bê b¾c chë qua s«ng ®em
H? Nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t ®îc vÒ.
t¸c gi¶ thÓ hiÖn qua ®o¹n v¨n trªn ?
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc sù §©y lµ ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp yÕu tè
viÖc ®îc kÓ vµ t¶ trong ®o¹n v¨n miªu t¶.
trªn ?
Çc sù viÖc cô thÓ, ch©n thùc, kh¸ch quan
H? C¶m nhËn cña em vÒ c¶nh vËt kh«ng xen lêi b×nh cña tg’, cã liÖt kª, miªu
®îc miªu t¶ trong ®o¹n v¨n trªn t¶ tû mû vµi sù kiÖn ®Ó kh¾c häa Ên tîng.
C¶nh vËt ®îc m.t¶ lµ c¶nh thùc, ë nh÷ng
khu vên réng ®Çy “tr©n cÇm, di thó, cæ
H? ¢m thanh ë nh÷ng khu vên trong méc, qu¸i thanh” l¹i ®îc bµy vÏ, t« ®iÓm
phñ gîi lªn ®iÒu g× ? nh “bÕn bÓ, ®Çu non”.
H? Tríc c¶nh tîng ®ã, t¸c gi¶ ®· ¢m thanh gîi lªn c¶m gi¸c ghª rîn tríc mét çi
kÝn ®¸o béc lé c¶m xóc cña m×nh g× ®ang tan t¸c, ®au th¬ng.
ntn ? §Õn ®©y c¶m xóc cña tg’ míi béc lé nhÊt
GV: qu¶ thùc ch¼ng bao l©u sau lµ khi «ng xem ®ã lµ <<TriÖu bÊt têng>>.
khi TrÞnh S©m mÊt, çc phe ph¸i C¶nh tîng nh b¸o tríc m¾t sù suy vong tÊt
PK tranh giµnh quyÒn lùc, chÐm yÕu cña mét triÒu ®¹i chØ biÕt ¨n ch¬i, h-
giÕt lÉn nhau. ëng l¹c trªn må h«i, x¬ng m¸u cña nh©n 2. Bän ho¹n
Gäi HS ®äc ®o¹n 2: Bän ho¹n d©n. quan, hÇu
quan ... hÕt. cËn trong
H? §o¹n v¨n ghi l¹i ®iÒu g×? phñ chóa.
H? Bän ho¹n quan thêng gië nh÷ng
thñ ®o¹n ntn ?
GV: §©y chÝnh lµ hµnh ®éng buéc
téi giÊu vËt cung phông
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hµnh Miªu t¶ thñ ®o¹n cña bän ho¹n quan, hÇu
®éng cña bän chóng? cËn.
H? §Ó tr¸nh bÞ buéc téi “giÊu vËt Däa dÉm, dß xem nhµ nµo cã chËu hoa,
cung phông”, ngêi d©n ph¶i lµm g× c©y c¶nh th× biÖn ngay vµo 2 ch÷
H? NhËn xÐt cña em tríc sù viÖc <<phung thñ>>.
trªn ? Hµnh ®éng võa ¨n cíp võa la lµng.
H? KÕt thóc ®o¹n v¨n t¸c gi¶ kÓ Ph¶i tù tay hñy bá cña qóy cña m×nh.
vÒ sù viÖc g× ?
§ã lµ ®iÒu hÕt søc v« lý, bÊt c«ng: Bän
H? ViÖc tg ®a sù viÖc vµo ®o¹n ho¹n quan võa v¬ vÐt ®Çy tói võa ®îc IV. Tæng
v¨n nh»m môc ®Ých g×? kÕt
tiÕng lµ mÉn çn.
Sù viÖc x¶y ra ngay t¹i gia ®×nh tg’: Bµ
mÑ cña tg’ ®· ph¶i sai  chÆt 1 c©y lª & 2
H? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em h·y
c©y lùu rÊt ®Ñp.
chØ ra ®iÓm kh¸c nhau gi÷a thÓ
Nh»m t¨ng søc thuyÕt phôc cho nh÷ng chi
tïy bót víi thÓ truyÖn ®· häc ë t/p
tiÕt miªu t¶ ë trªn. §ång thêi lµm cho çch
<<ngêi con g¸i ....>> ?
viÕt thªm sinh ®éng. C¶m xóc cña tg’ còng
48
®îc béc lé, göi g¾m kÝn ®¸o. Ghi nhí
H? T tëng c¶m xóc chñ ®¹o cña tg’ TruyÖn: HiÖn thùc c/s ®îc ph¶n ¸nh th«ng tr.59
lµ g× ? qua sè phËn con ngêi cô thÓ. V. LuyÖn
GV híng hs vµo ghi nhí Tïy bót: Nh»m ghi chÐp vÒ nh÷ng con , tËp
Gäi HS ®äc bµi ®äc thªm: <<Vâ s/v cô thÓ cã thùc. Qua ®ã béc lé c¶m xóc,
Th¸i Phi>>. ®/gi¸ cña tg.
Th¸i ®é phª ph¸n ®èi víi thãi ¨n ch¬i xa xØ
H? Néi dung chÝnh cña phÇn VB vµ tÖ nhòng nhiÔu cña quan l¹i.
trÝch ?
H? T×m nh÷ng chi tiÕt g©y Ên t- §o¹n trÝch ghi l¹i ®êi sèng c¬ cùc cña ND
îng m¹nh vÒ ®êi sèng c¬ cùc cña thêi lo¹n l¹c, ®ãi kÐm.
n/d ? ... Bãc vá c©y, b¾t chuét ¨n.
... Thu nhÆt x¬ng tµn ®em ch«n.
* H§3: HDVN: ... con rËn chÕt trªn mÆt b¸t míi biÕt lµ
+ N¾m vÒ tg’, t/phÈm. thÞt .
+ Néi dung cña v/b
+ So¹n “Hoµng Lª .N. thèng chÝ”
49
TiÕt 23 & 24: hoµng lª nhÊt thèng chÝ
Håi thø mêi bèn
(Ng« gia v¨n ph¸i)
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp hµo hïng cña  anh hïng d.téc Ng. HuÖ trong chiÕn c«ng ®¹i ph¸
qu©n Thanh, sù th¶m b¹i cña bän x©m lîc & sè phËn cña lò vua quan ph¶n níc h¹i d©n .
- HiÓu s¬ bé vÒ thÓ lo¹i vµ ®¸nh gi¸ g/trÞ nghÖ thuËt cña lèi v¨n trÇn thuËt kÕt hîp m/t¶
ch©n thùc.
* H§2: Bµi míi: GV tãm t¾t ®«i nÐt vÒ I. Giíi thiÖu t¸c
diÔn biÕn ë hai håi tríc (håi 12, 13) gi¶, t¸c phÈm:
H? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ Ng« T¸c phÈm do nhiÒu ngêi trong 1. T¸c gi¶.
gia v¨n ph¸i ? dßng hä Ng« Th× (Thanh Oai –
Hµ T©y) viÕt.
Ng« Th× ChÝ (1753 - 1788)
lµm quan thêi Lª -C-Thèng. ¤ng
viÕt 7 håi ®Çu cña t/p.
Ng« Th× Du (1772 - 1840) lµm
quan díi triÒu nhµ NguyÔn. ¤ng 2. T¸c phÈm:
H? Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò cña viÕt 7 håi tiÕp theo.
t/phÈm ? + Hoµng Lª ...: Lµ cuèn s¸ch ghi
chÐp vÒ sù thèng nhÊt cña v¬ng
triÒu nhµ Lª.
GV diÔn gi¶ng g/trÞ cña t¸c phÈm: T/p lµ + ViÕt theo thÓ chÝ .
bøc tranh hiÖn thùc cña XHVN cuèi TK + Hoµng Lª....lµ cuèn tiÓu
XVIII. §©y lµ thêi kú ®Çy biÕn ®éng thuyÕt lÞch sö b»ng ch÷ viÕt
cña XHPK. Çc tËp ®oµn PK x©u xÐ lÉn theo lèi ch¬ng håi.
nhau, ND lÇm than. Çc TG Ng« Th× ®· TP gåm 17 håi. Mçi håi ®Òu më
®ãng gãp mét tiÕng nãi tè ço trùc diÖn, ®Çu b»ng 2 c©u tãm t¾t nd Gi¸ trÞ cña t¸c
m¹nh mÏ vµo bän thèng trÞ PK Ých kû, chÝnh vµ kÕt thóc b»ng sv g©y phÈm:
®íi hÌn. Tp’ to¸t lªn gtrÞ nh©n ®¹o cao c¶ ra t×nh huèng cha cã lêi gi¶i ®¸p
Lµ tiÓu thuyÕt ch¬ng håi nhng t/p vÉn
gi÷ nguyªn thi ph¸p cña VH cæ ®iÓn.
XD ch©n dung NV b»ng bót ph¸p íc lÖ t-
îng trng. Ng«n ng÷ mang ®Ëm p/çch
d©n gian võa gi¶n dÞ, b×nh d©n võa giµu
h×nh tîng, kh«ng bÞ gß bã bëi khu«n
phÐp cña H¸n häc. T/p ®· kh¾c häa
thµnh c«ng nh÷ng nguyªn mÉu ®iÓn
h×nh: NguyÔn HuÖ, Lª-C-Thèng, T«n SÜ
NghÞ võa cã nÐt kh¸i qu¸t ®iÓn h×nh võa VÞ trÝ t¸c phÈm:
cã nÐt ç thÓ sinh ®éng. §©y lµ håi thø 14
§©y lµ t/p v¨n xu«i ch÷ H¸n cã quy m« lín trong 17 håi cña
nhÊt & ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng x/s¾c t/phÈm.
vÒ mÆt n/thuËt, ®Æc biÖt trong l/vùc II. §äc, t×m hiÓu
50
tiÓu thuyÕt. chó thÝch:
H? Néi dung cña ®o¹n trÝch?
§o¹n trÝch ghi l¹i sù kiÖn T«n
SÜ NghÞ mîn tiÕng ®a Lª-C-
Thèng vÒ níc kh«i phôc v¬ng
GV gäi 2,3 HS ®äc: T×m hiÓu chó triÒu Lª nhng thùc chÊt lµ thùc
thÝch. hiÖn ý ®å x©m lîc cña chóng
H? Theo em, phÇn trÝch cã thÓ chia lµm ®ång thêi còng ghi l¹i chiÕn
mÊy ®o¹n ? Néi dung tõng ®o¹n ? c«ng cña Quang Trung b¶o vÖ III. T×m hiÓu v¨n
nÒn ®éc lËp d©n téc. b¶n:
Chia 3 ®o¹n: 1/ H×nh tîng 
§o¹n 1: Tõ ®Çu ... 25 th¸ng 12 anh hïng Ng.HuÖ.
n¨m MËu Th©n. §îc tin b¸o
qu©n Thanh ®· chiÕm Th¨ng
Long, B-B-V¬ng Ng.HuÖ lªn
Gäi hs ®äc tõ ®Çu .....råi kÐo vµo thµnh. ng«i hoµng ®Õ & th©n chinh
H? Nghe tin giÆc ®¸nh chiÕm Th¨ng cÇm qu©n dÑp giÆc.
Long, th¸i ®é cña NguyÔn HuÖ ntn ? §o¹n 2: TiÕp theo ... råi kÐo vµo
Nghe lêi bµn cña çc tíng sÜ, NguyÔn thµnh. Cuéc hµnh qu©n thÇn tèc
HuÖ cha véi ... vµ chiÕn th¾ng lõng lÉy cña
H? ChØ trong vßng mét th¸ng, NguyÔn vua Quang Trung.
HuÖ ®· lµm nh÷ng viÖc g× ®Ó chuÈn §o¹n 3: Cßn l¹i: Sù ®¹i b¹i cña
bÞ? qu©n tuíng nhµ Thanh vµ t×nh
tr¹ng th¶m h¹i cña vua t«i Lª
Chiªu Thèng.
Kh«ng hÒ nao nóng, ®Þnh th©n
chinh cÇm qu©n ®i ngay.
NguyÔn HuÖ ®· lµm nhiÒu
viÖc lín: TÕ ço trêi ®Êt, lªn
H? Qua nh÷ng viÖc lµm chuÈn bÞ cho ng«i hoµng ®Õ ®Ó chÝnh danh
cuéc tÊn c«ng ®ã chøng tá NguyÔn HuÖ vÞ; ®èc xuÊt ®¹i binh ra b¾c;
lµ ngêi ntn? tuyÓn mé qu©n lÝnh, më cuéc
H? Trong kÕ ho¹ch ®èi phã víi nhµ duyÖt binh lín ë NghÖ An; phñ
Thanh, Ng.HuÖ ®· nhËn râ t×nh h×nh dô tíng sÜ, ®Þnh kÕ ho¹ch hµnh
thÕ cuéc ntn? qu©n, ®¸nh giÆc, kÕ ho¹ch ®èi
Tõ viÖc nhËn râ t¬ng quan Êy, NguyÔn phã víi nhµ Thanh sau chiÕn
HuÖ cã kÕ ho¹ch ®¸nh ®Þch. th¾ng.
H? Lêi dô qu©n tríc lóc lªn ®êng cña Lµ con ngêi hµnh ®éng m¹nh
NguyÔn HuÖ cã ý nghÜa g×? mÏ, quyÕt ®o¸n, hµnh ®éng mét
çch x«ng x¸o, nhanh gän, cã chñ
®Þnh vµ rÊt qu¶ quyÕt.
H? Qua sù viÖc trªn cµng gióp em hiÓu NhËn râ t¬ng quan gi÷a ta vµ
thªm ®iÒu g× vÒ NguyÔn HuÖ? ®Þch: “Chóng lµ níc lín gÊp 10
H? Trong xÐt ®o¸n bÒ t«i, NguyÔn HuÖ lÇn níc ta”.
®· thÓ hiÖn lµ ngêi ntn? Lêi dô qu©n nh bµi hÞch ng¾n
H? §êng lèi, chiÕn lîc,tÇm nh×n cña gän mµ ý tø s©u xa cã t¸c ®éng
NguyÔn HuÖ ®îc thÓ hiÖn ntn? kÝch thÝch lßng yªu níc vµ
truyÒn thèng quËt cêng cña d©n
51
téc.
Mét vÞ chØ huy mu lîc, tµi ba,
s¸ng suèt,quyÕt ®o¸n tríc nh÷ng
biÕn cè.
S¸ng suèt trongviÖc xÐt ®o¸n
GV h/dÉn Hs t×m hiÓu vai trß l.®¹o cña bÒ t«i. ¤ng hiÓu râ têng tËn
Ng.HuÖ trong cuéc hµnh binh thÇn tèc. n¨ng lùc cña tõng  vµ cã tµi
H? KÓ tãm t¾t diÔn biÕn cuéc hµnh dïng . ¤ng hiÓu ®îc con  cña
binh thÇn tèc ? Ng«-T-NhËm, s/dông hÕt tµi
n¨ng cña Ng«-T-NhËm.
ý chÝ quyÕt th¾ng vµ tÇm
nh×n xa réng. Víi con m¾t
chiÕn lîc s¸ng suèt, «ng dù ®o¸n
chØ trong vßng 10 ngµy cã thÓ
dÑp yªn giÆc. GiÆc ®ang ®ãng
qu©n ë Th¨ng Long, mµ Quang
H? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ tµi Trung ®· tù tin nãi r»ng “ph¬ng
dïng binh cña NguyÔn HuÖ ? lîc tiÕn ®¸nh ®· cã tÝnh s½n”,
H? §Æc biÖt, h×nh ¶nh Quang Trung l¹i cßn tÝnh s½n c¶ kÕ ho¹ch
trong chiÕn trËn ®îc tg’ miªu t¶ víi vÎ ngo¹i giao sau khi chiÕn th¾ng
®Ñp ntn ? ®èi víi mét níc lín gÊp 10 níc
m×nh.
DiÔn biÕn: 25 th¸ng 12 b¾t ®Çu
xuÊt qu©n Phó Xu©n. Ngµy 29 tíi
H? ë trËn ®¸nh ë §ån Ngäc, h/¶nh Quang NghÖ An. T¹i ®©y, võa tuyÓn
Trung hiÖn lªn ntn ? qu©n, tæ chøc ®éi ngò,võa duyÖt
binh. H«m sau tiÕn qu©n ra Tam
®iÖp. §ªm 30 th¸ng 12 ®· lËp tøc
lªn ®êng tiÕn qu©n ra Th¨ng
Long. KÕ ho¹ch mång 7 TÕt ë
Th¨ng Long (thùc tÕ vît møc 2
H? §o¹n v¨n trªn, tg’ ®· sö dông nh÷ng ngµy).
ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo? Tµi dïng binh nh thÇn, tµi tæ
chøc cÇm qu©n. 2/ Sù th¶m b¹i cña
- §ã lµ h/¶nh lÉm liÖt trong chiÕn qu©n tíng x©m l-
trËn. Mét vÞ tæng chØ huy quyÕt îc nhµ Thanh vµ
®o¸n ph¬ng lîc, tù m×nh x«ng pha sè phËn bi ®¸t
H? Qua ®o¹n trÝch, h×nh ¶nh ngêi anh n¬i khãi löa “ ¤ng cìi voi ®i ®èc cña vua t«i Lª-C-
hïng NguyÔn HuÖ ®îc kh¾c häa ®Ëm thóc ” qu©n lÝnh h¨ng h¸i x«ng Thèng ph¶n níc,
nÐt ntn? lªn h¹ liªn tiÕp çc ®ån ®Þch. h¹i d©n.
- Trong c¶nh “ khãi táa mï trêi, a) Sù th¶m b¹i cña
çch gang tÊc kh«ng thÊy g× ” qu©n tíng nhµ
H? Theo em, v× sao tg vèn cã c¶m t×nh næi bËt lªn lµ h/¶nh vÞ chØ huy Thanh
víi vua Lª l¹i cã thÓ viÕt thùc vµ hay nh cìi voi ®i ®èc thóc. (Cã cuèn sö
thÕ vÒ NguyÔn HuÖ? s¸ch ghi: Khi vµo tíi Th¨ng b) Sè phËn bi ®¸t
Long, tÊm ¸o bµo mµu ®á ®· cña bän vua quan
xËm ®en khãi sóng). ph¶n quèc.
- §o¹n v¨n trÇn thuËt kh«ng chØ
52
Gäi Hs ®äc ®o¹n 3: L¹i nãi....hÕt nh»m ghi l¹i nh÷ng sù kiÖn l/sö
Gv cho hs hiÓu thªm vÒ T«n SÜ NghÞ: mµ cßn chó ý m/t¶ cô thÓ tõng
KÐo qu©n sang An Nam lµ nh»m nh÷ng hµnh ®éng, lêi nãi cña n/v
lîi Ých riªng, l¹i kh«ng muèn tèn nhiÒu x- chÝnh, tõng trËn ®¸nh vµ nh÷ng
¬ng m¸u; H¬n n÷a, y cßn lµ tªn tíng bÊt mu lîc tÝnh to¸n, thÕ ®èi lËp IV. Tæng kÕt:
tµi. CÇm qu©n mµ kh«ng biÕt t×nh h×nh gi÷a 2 ®éi qu©n. 1. NghÖ thuËt
thùc h ra sao, l¹i cßn kiªu c¨ng, tù m·n, chñ
H×nh ¶nh ngêi anh hïng cã tÝnh
quan, khinh thêng ®èi ph¬ng çch qu¶ c¶m, cã trÝ tuÖ s¸ng
H? Khi qu©n T©y S¬n ®¸nh ®Õn n¬i, suèt, nh¹y bÐn, cã tµi dïng binh
T«n SÜ NghÞ ntn? nh thÇn. Lµ ngêi tæ chøc vµ lµ 2. Néi dung
H? Sù ho¶ng lo¹n cña qu©n Thanh khi linh hån cña chiÕn c«ng vÜ ®¹i.
qu©n T©y S¬n ®¸nh ®Õn n¬i ®îc miªu Çc tg’ ®· t«n träng l/sö, ®ång thêi
t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? khi viÕt hä ®· ®øng trªn q/®iÓm,
H? Nh÷ng chi tiÕt trªn gióp em hiÓu g× lËp trêng d/téc vµ tinh thÇn yªu n-
vÒ ®éi qu©n x©m lîc nhµ Thanh? íc nªn nh÷ng trang viÕt vÒ Quang
H? Sè phËn bi ®¸t cña bän vua quan ph¶n Trung rÊt ch©n thùc vµ hay, mang
quèc ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ ntn ? mµu s¾c sö thi (®Æc ®iÓm cña
sö thi: M/t¶  anh hïng theo lËp tr-
H? Qua ®ã gióp em hiÓu g× vÒ vua t«i êng d/téc, nh lµ ®¹i diÖn cho d/téc
Lª Chiªu Thèng ? víi v¨n phong ca ngîi, trang träng,
“Níc Nam tõ khi cã ®Õ v¬ng cha cã «ng thµnh kÝnh).
vua nµo hÌn h¹ nh thÕ ”. §©y lµ lêi kÕt ¸n
Sî mÊt mËt, ngùa kh«ng kÞp
®anh thÐp nhÊt, khinh bØ nhÊt víi Lª
®ãng yªn, ngêi kh«ng kÞp m¾c
Chiªu Thèng.
¸o gi¸p, chuån tríc qua cÇu phao.
- §o¹n v¨n miªu t¶ ch©n thùc t×nh c¶nh
Tan t¸c bá ch¹y...t¾c nghÏn s«ng
khèn quÉn cña vua Lª Chiªu Thèng nhng
NhÞ Hµ
t¸c gi¶ vÉn kÝn ®¸o göi g¾m 1 chót t×nh
Th¸i thó SÇm Nghi §èng th¾t cæ
c¶m , c¶m xóc riªng cña bÒ t«i.
tù vÉn
H? T×nh c¶m, c¶m xóc kÝn ®¸o Êy ®îc
-Çc chi tiÕt trªn ®· lét t¶ b¶n
biÓu hiÖn nth?
chÊt cña ®éi qu©n phi nghÜa
H? N.xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña ®o¹n
thÊt b¹i nhôc nh· ª chÒ.
v¨n?
Lª-C-Thèng cïng mÊy bÒ t«i
H? Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c
th©n tÝn “véi v· ®a th¸i hËu ra
cña ®o¹n trÝch?
ngoµi’’ ch¹y b¸n sèng, b¸n chÕt,
H? Néi dung c¬ b¶n cña ®o¹n trÝch trªn?
cíp c¶ thuúªn d©n ®Ó qua s«ng.
- Lµ bän ngêi hÌn m¹t, bän chóng
®· tõ bá d©n téc, g¾n vËn
* H§3: HDVN: Häc bµi gi¶ng
mÖnh m×nh víi kÎ x©m lîc vµ
- So¹n bµi Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.
ph¶i chÞu sè phËn th¶m b¹i.
Lßng c¶m th¬ng ®îc biÓu hiÖn
qua nh÷ng giät níc m¾t vµ th¸i
®é s¨n sãc tËn t×nh cña ngêi thæ
hµo.
Giäng v¨n ngËm ngïi.
Sö dông ®¾c hiÖu biÖn ph¸p t-
¬ng ph¶n nh»m kh¾c ho¹ ch©n
dung nh÷ng n/vËt lÞch sö:
53
Quang Trung- vÞ anh hïng kiÖt
xuÊt; Lª Chiªu Thèng - kÎ b¸n níc
®e tiÖn ®êi ®êi bÞ nguyÒn rña;
T«n SÜ NghÞ – tªn tíng cíp níc
bÊt tµi.
Giäng v¨n kh¸ch quan nhng
ngÇm thÓ hiÖn th¸i ®é cña t¸c
gi¶
TiÕt 25: sù ph¸t triÓn cña tõ vùng
(TiÕp theo)
I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m ®îc:
HiÖn tîng ph¸t triÓn tõ vùng cña mét ng«n ng÷ b»ng çch t¨ng sè lîng tõ ng÷ nhê:
a/ t¹o thªm tõ ng÷ míi.
b/ Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi
II.Çc bíc tiÕn hµnh:

- Tõ ng÷ tiÕng ViÖt ®îc biÕn ®æi
& p.triÓn ntn ?
- Nh÷ng p.thøc chñ yÕu trong sù
p.triÓn nghÜa cña tõ ?
* H§2: Bµi míi: I. T¹o tõ
Gv ®a b¶ng phô cho tríc mét sè tõ Quan s¸t b¶ng phô. ng÷ míi:
ng÷: §iÖn tho¹i, kinh tÕ, di ®éng, së- §iÖn tho¹i di ®éng: §T v« tuyÕn nhá mang
h÷u, tri thøc, ®Æc khu, nãng, trÝ theo  ®îc s/d trong vïng phñ sãng cña c¬ së
tuÖ. cho thuª bao.
H? Trªn c¬ së çc tõ trªn, cã thÓ t¹o- §T nãng: §T dµnh riªng ®Ó tiÕp nhËn &
thµnh nh÷ng tõ ng÷ míi nµo ? gi¶i quyÕt nh÷ng v/®Ò khÈn cÊp vµo bÊt
H? H·y gi¶i nghÜa nghÜa cña çc tõ k× lóc nµo.
®ã ? - K/tÕ tri thøc: NÒn KT dùa chñ yÕu vµo
viÖc SX, lu th«ng, p.phèi çc s¶n phÈm cã
hµm lîng tri thøc cao.
- §Æc khu KTÕ: Khu vùc dµnh riªng ®Ó
thu hót vèn vµ c«ng nghÖ níc ngoµi, víi
nh÷ng chÝnh s¸ch cã u ®·i.
- TrÝ tuÖ nh©n t¹o: Kh¶ n¨ng cña çc
m¸y tÝnh & c.tr×nh thùc hiÖn 1 sè
q.tr×nh m« pháng, q.tr×nh t duy cña con
.
Gv: Nh vËy, tõ 1 sè çc tõ ng÷ mµ ta - Së h÷u trÝ tuÖ: QuyÒn së h÷u ®/v
®· t¹o ra ®îc 1 sè çc tõ míi lµm s/phÈm do h/® trÝ tuÖ mang l¹i, ®îc ph¸p
giµu cho vèn tõ tiÕng ViÖt. luËt b¶o hé nh quyÒn tg’, quyÒn p/minh,
Gv ®a b¶ng phô: M« h×nh: X + s¸ng chÕ ...
TÆc
VD: Kh«ng tÆc, h¶i tÆc,...
H? Tõ m« h×nh trªn, em h·y t×m Hs quan s¸t b¶ng phô.
nh÷ng tõ ng÷ míi thÓ hiÖn cÊu t¹o + L©m tÆc, tin tÆc, ...
54
theo m« h×nh ®ã ? - L©m tÆc: KÎ cíp tµi nguyªn rõng. Ghi nhí 1
H? Gi¶i nghÜa nghÜa cña çc tõ - Tin tÆc: KÎ dïng kü thuËt x©m nhËp tr¸i (82).
®ã ? phÐp vµo d÷ liÖu trªn m¸y vi tÝnh cña  
H? Tõ çc VD ®îc p.tÝch ta thÊy ®Ó khai th¸c hoÆc ph¸ ho¹i. II. Mîn tõ
p.triÓn tõ vùng TiÕng ViÖt = çch - P.triÓn b»ng çch cÊu t¹o thªm tõ ng÷ míi. ng÷ cña
nµo tiÕng níc
GV ®a b¶ng phô: ngoµi:
* ChÐp phÇn a, b (82 + 83) a) Thanh minh, tiÕt, lÔ, t¶o mé, héi, ®¹p 1/ T×m
thanh, yÕn anh, bé hµnh, xu©n, tµi tö, giai nh÷ng tõ
nh©n. H¸n ViÖt:
Gv ®a b¶ng phô: b) B¹c mÖnh, duyªn phËn, thÇn linh, chøng 2/
ChÐp 2 kh¸i niÖm: a & b (83) gi¸m, thiÕp, ®oan trang, tiÕt, trinh b¹ch,
ngäc.
H? Nh÷ng tõ nµo dïng ®Ó chØ a/ Aids
nh÷ng k/n míi nµy ? b/ Ma-ket-ting. Ghi nhí
H? Nh÷ng tõ ®ã cã ph¶i do TiÕng Mîn tiÕng (83)
ViÖt t¹o ra kh«ng ? Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi, nhÊt lµ
H? Nh vËy ta cã thÓ p/triÓn tõ vùng tiÕng H¸n ...
tiÕng ViÖt = çch nµo n÷a ?
Gv:
+ Mîn TN cña tiÕng níc ngoµi ®Ó
biÓu thÞ K/n míi x.hiÖn trong ®/s
cña  b¶n ng÷ lµ çch thøc tèt nhÊt
®Ó p.triÓn tõ vùng TiÕng ViÖt.
+ CÇn cã ý thøc chän läc c©n nh¾c
khi vay mîn, tr¸nh l¹m dông.
* H§ 3: LuyÖn tËp Quan s¸t SGK (83) III. LuyÖn
Hs ®äc y/c BtËp. - X + trêng: ChiÕn trêng, c«ng trêng, n«ng tËp
H? T×m 2 m« h×nh cã kh¶ n¨ng t¹o trêng, th¬ng trêng, ng trêng. 1. Bµi 1
ra tõ míi theo kiÓu (X + tÆc) ë trªn ? - X + Hãa: ¤xi hãa, l·o hãa, c¬ giíi hãa, (83)
®iÖn khÝ hãa, CN hãa, ...
- X + ®iÖn tö: Th ®iÖn tö, th¬ng m¹i ®.tö,
gi¸o dôc ®.tö, ChÝnh phñ ®.tö, ...
Gv chia nhãm: - Hs çc nhãm thi t×m tõ míi:
H? Gi¶i nghÜa nghÜa cña nh÷ng tõ + Bµn tay vµng + C«ng nghÖ cao 2. Bµi 2
míi ®ã ? + CÇu truyÒn h×nh + C«ng viªn níc (83)
+ C¬m bôi + §êng cao tèc Gi¶i
+ §a d¹ng sinh häc + §êng vµnh ®ai nghÜa:
+ HiÖp ®Þnh khung SGV (94)
Cho Hs th¶o luËn theo nhãm.
Gäi ®¹i diÖn nhãm lªn b¶ng viÕt ra
b¶ng. 3. Bµi 3
(83)
55
Hs th¶o luËn:
* Tõ mîn cña tiÕng H¸n: M·ng xµ, tham «,
H/dÉn Hs th¶o luËn: biªn phßng, t« thuÕ, phª b×nh, phª ph¸n, n«
H? Qua 2 tiÕt häc vÒ sù p/triÓn cña lª, ca sÜ....
tõ vùng, rót ra çc h×nh thøc p/triÓn * Tõ mîn cña çc ng«n ng÷ Ch©u ¢u: Xµ
cña TV ? phßng, « t«, ra-®i-«, cµ phª, ca n«, «-xi,...
H? Sù p/triÓn vÒ sè lîng cña tõ ng÷ - Nh÷ng h/thøc p/triÓn cña TV cã 2 h/thøc:
®îc diÔn ra b»ng çch nµo ? + P/triÓn vÒ nghÜa cña tõ ng÷.
+ P/triÓn vÒ sè lîng cña tõ ng÷.
Th¶o luËn: - Sù p/triÓn vÒ sè lîng cña tõ ng÷ cã thÓ 4. Bµi 4
H? Tõ vùng cña 1 ng«n ng÷ cã thÓ diÔn ra b»ng 2 çch: (83)
kh«ng thay ®æi hay kh«ng? V× + CÊu t¹o TN míi.
sao ? + Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi.
TV cña 1 ng/ng÷ kh«ng thÓ kh«ng thay
* H§ 4: HDVN ®æi.
+ Tr×nh bµy çc BT vµo vë NV
 §Ó ®¸p øng nhu cÇu giao tiÕp khi XH
(nhµ)
kh«ng ngõng vËn ®éng & p/triÓn.
+ Häc ghi nhí SGV-95
+ So¹n: TruyÖn KiÒu cña Ng. Du.
56
TiÕt 26: truyÖn kiÒu cña nguyÔn du

- N¾m ®îc nh÷ng nÐt chñ yÕu vÒ cuéc ®êi, con  & sù nghiÖp VH cña NguyÔn Du.
- N¾m ®îc cèt truyÖn, nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n vÒ néi dung & n.thuËt cña TruyÖn KiÒu. Tõ ®ã
thÊy ®îc truyÖn KiÒu lµ kiÖt t¸c sè 1 cña VHT§ ViÖt Nam, kiÖt t¸c cña VH d.téc & VH
nh©n lo¹i.
Tr×nh bµy sù biÕn ®æi vµ p.triÓn cña
tõ ng÷ tiÕng ViÖt ? Ch÷a BT 5 (71).
* H§2: Bµi míi: I. T¸c gi¶:
Gäi Hs ®äc: NguyÔn Du NguyÔn Du (1765 – 1820) tªn ch÷ lµ Tè
Trªn c¬ së ®· chuÈn bÞ ë nhµ, Gv gäi Nh, hiÖu Thanh Hiªn, quª: Hµ TÜnh.
Hs tãm t¾t vµi nÐt c¬ b¶n vÒ cuéc Sinh trëng trong 1 g/®×nh ®¹i quÝ téc
®êi, con  cña Ng.Du cã ¶nh hëng tíi thêi Lª-TrÞnh, dßng hä cã nhiÒu ngêi ®ç
sù nghiÖp VH cña «ng. ®¹t lµm quan to (cha : NguyÔn NghiÔm,
H? Nªu nh÷ng t¸c phÈm mµ NguyÔn anh c¶ : NguyÔn Kh¶n ®Òu ®ç tiÕn sÜ).
Du ®· ®Ó l¹i cho ®êi? NguyÔn Du häc giái th«ng minh, uyªn b¸c
* ¤ng ®· ®Ó l¹i 1 di s¶n v¨n ho¸ lín tõng lµm quan nhµ Lª chèng l¹i T©y S¬n
gåm çc tËp th¬ ch÷ H¸n : nhng thÊt b¹i, vÒ sau ra lµm quan cho nhµ
+ Thanh Hiªn thi tËp NguyÔn th× t©m tr¹ng lu«n u uÊt.
+ Nam trung t¹p ng©m Lµ ngêi cã n¨ng khiÕu v¨n ch¬ng bÈm
+ B¾c hµnh t¹p lôc sinh, vèn sèng phong phó kÕt tinh ë tr¸i
- Thanh Hiªn thi tËp: S¸ng t¸c trong thêi tim yªu th¬ng vÜ ®¹i ®èi víi con ngêi
gian xa quª long ®ong, khèn khæ, béc trong bèi c¶nh lÞch sö cã nhiÒu biÕn
lé t©m tr¹ng ch¸n n¶n. ®éng d÷ déi ®· t¹o nªn thiªn tµi Ng.Du.
- Nam trung t¹p ng©m: Thêi gian lµm << ... nÕu kh«ng ph¶i cã con m¾t tr«ng
quan nhµ NguyÔn, t©m tr¹ng buån thÊu c¶ 6 câi, tÊm lßng nghÜ suèt c¶
ch¸n lîi danh, bÊt ®¾c chÝ. ngh×n ®êi th× tµi nµo cã çi bót lùc
- B¾c hµnh t¹p lôc: §i sø Trung Quèc, Êy>>.
thÓ hiÖn niÒm c¶m th¬ng s©u s¾c
®èi víi ngêi d©n nghÌo.
* Çc t¸c phÈm ch÷ N«m:
+ §o¹n trêng t©n thanh.
+ V¨n chiªu hån.
+ Th¸c lêi trai phêng nãn.
+ V¨n tÕ sèng 2 c« g¸i Trêng Lu.
Gv nhÊn m¹nh nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n.
ND lµ nhµ th¬ lín, lµ  ®Æt nÒn
mãng cho ng«n ng÷ Vh d©n téc. ND
®îc xÕp vµo hµng danh nh©n Vh TG.
N¨m 1965 níc ta & nhiÒu níc trªn TG
®· long träng kû niÖm 200 n¨m ngµy
sinh ND.
57
GV giíi thiÖu nguån gèc TK: Ng.Du II. T/phÈm
viÕt TK vµo ®Çu TK 19 (1805- Tr. KiÒu:
1809). Mîn cèt truyÖn “Kim V©n 1. Nguån
KiÒu truyÖn” cña Thanh T©m Tµi gèc
Nh©n ë Trung Quèc viÕt thµnh “§o¹n
trêng t©n thanh” (tiÕng nãi míi ®øt
ruét) tªn thêng gäi lµ TK. TruyÖn gåm
3254 c©u th¬ lôc b¸t. Gi÷ l¹i cèt
truyÖn, çc NV, TG s¸ng t¹o thay thÕ
çc chi tiÕt ng«n ng÷ t©m lý NV t¹o ra
thÓ giíi n/vËt ®Æc s¾c. Víi c¶m høng
nh©n ®¹o cao c¶, xuÊt ph¸t cuéc sèng
con  ViÖt. TK lµ s¸ng t¸c v¨n ch¬ng 2. Tãm t¾t
®Ých thùc cña thiªn tµi NguyÔn Du. TruyÖn KiÒu gåm 3 phÇn: t/phÈm:
- GV gäi hs ®¹i diÖn çc nhãm tãm t¾t + GÆp gì vµ ®Ýnh íc.
t¸c phÈm. + Gia biÕn vµ lu l¹c
+ §oµn tô.
TruyÖn kÓ vÒ cuéc ®êi  con g¸i tªn TK.
H? Th«ng qua TP, t¸c gi¶ muèn ph¶n Nµng lµ con nhµ l¬ng thiÖn, tµi s¾c
¸nh nh÷ng ®iÒu g× trong XH cò ? tuyÖt vêi, giµu lßng th¬ng ngêi, can ®¶m
cã t×nh yªu tuyÖt vêi víi Kim Träng. Nhng
tai ho¹ ®· x¶y ra víi gia ®×nh nµng, KiÒu
ph¶i b¸n m×nh chuéc cha. Tõ ®ã cuéc ®êi
nµng tr¶i qua 15 n¨m lu l¹c. Hai lÇn lµm
kü n÷, n« tú bÞ hµnh h¹, vïi dËp cho ®Õn
khi Tõ H¶i chuéc khái lÇu xanh. Nhng sù
ph¶n béi hÌn h¹ cña bän quan triÒu ®×nh
®· h¹i chÕt Tõ H¶i. TK tù trÉm m×nh ë
3. Gi¸ trÞ
s«ng TiÒn §êng vµ ®îc cøu sèng. Cuèi
cña t¸c
cïng nµng ®îc ®oµn tô cïng gia ®×nh.
phÈm.
Gi¸ trÞ hiÖn thùc:
a/ Gi¸ trÞ
TP ®· ph¶n ¸nh s©u s¾c hiÖn thùc XH
H? Th«ng qua t/p, gióp ngêi ®äc cã ®¬ng thêi víi tÊt c¶ bé mÆt tµn b¹o cña néi dung.
thÓ c¶m nhËn ®îc g× vÒ t×nh c¶m, Gi¸ trÞ
tÇng líp thèng trÞ & sè phËn nh÷ng con 
suy nghÜ cña tg’ göi g¾m trong ®ã ? hiÖn thùc.
bÞ ¸p bøc ®au khæ, ®/biÖt lµ sè phËn bi
Gi¸ trÞ
kÞch cña  p/n. nh©n ®¹o.
Gi¸ trÞ nh©n ®¹o :
NiÒm c¶m th¬ng s©u s¾c tríc nh÷ng ®au
khæ cña con , tr©n träng ®Ò cao vÎ ®Ñp
cña con ; híng tíi nh÷ng gi¶i ph¸p XH
®em l¹i h¹nh phóc cho con . b/ Gi¸ trÞ
TK lµ 1 kiÖt t¸c víi bót ph¸p cña 1 nghÖ nghÖ
H? XÐt vÒ nghÖ thuËt, TruyÖn KiÒu sÜ thiªn tµi trªn tÊt c¶ çc ph/diÖn cña thuËt
®· cã nh÷ng thµnh c«ng næi bËt nµo ? n/thuËt truyÖn th¬ N«m: ThÓ lo¹i, ng«n
tõ, bè côc, kÕt cÊu, h×nh tîng n/v, n/thuËt
thÓ hiÖn néi t©m, m/t¶ ngo¹i h×nh, t¶
c¶nh ngô t×nh.
58
Ng«n ng÷ d©n téc vµ thÓ th¬ lôc b¸t ®·
GV nhÊn m¹nh: Víi TK, tiÕng ViÖt ®· ®¹t tíi ®Ønh cao rùc rì.
trë thµnh ng«n ng÷ v/h: Kh«ng chØ cã N/thuËt tù sù ®· cã bíc p/triÓn vît bËc:
chøc n¨ng biÓu ®¹t, biÓu c¶m mµ cßn Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn ®· cã c¶ 3 h×nh
mang chøc n¨ng thÈm mü (vÎ ®Ñp cña thøc:
nghÖ thuËt ng«n tõ). + Trùc tiÕp: Lêi n/v
H¹n chÕ: t tëng mÖnh trêi vµ nghiÖp + Gi¸n tiÕp: Lêi tg’.
chíng Nöa trùc tiÕp: Lêi tg’ nhng mang suy
nghÜ, giäng ®iÖu n/v.
NghÖ thuËt x/d n/v: NghÖ thuËt miªu t¶
* H§ 3: HDVN: thiªn nhiªn.
+ Lµm phÇn luyÖn tr 75.
+ So¹n <<ChÞ em Thóy KiÒu>>
59
TiÕt 27: chÞ em thuý kiÒu

(TrÝch truyÖn KiÒu) - NguyÔn Du
- ThÊy ®îc tµi n¨ng nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt cña NguyÔn Du, kh¾c ho¹ nh÷ng nÐt riªng
vÒ nhan s¾c, vÒ tµi n¨ng, tÝnh çch, sè phËn Thuý V©n, T.KiÒu b»ng bót ph¸p ng.thuËt cæ
®iÓn.
- ThÊy ®îc mét c¶m høng nh©n ®¹o trong truyÖn KiÒu. Tr©n träng, ca ngîi vÎ ®Ñp cña con
.
- BiÕt vËn dông bµi häc ®Ó miªu t¶ nh©n vËt.
* H§1: KTra bµi cò: Tr×nh bµy hiÓu biÕt
cña em vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp v¨n th¬
cña NguyÔn Du ?
Tãm t¾t TK: Nªu g.trÞ néi dung & n/thuËt
* H§2: Bµi míi:
H? Dùa vµo tiªu ®Ò çc phÇn vµ c¨n cø I. VÞ trÝ
vµo néi dung ®o¹n trÝch, theo em ®o¹n ë phÇn ®Çu cña tp tõ c©u 15 ®Õn ®o¹n trÝch:
trÝch n»m ë phÇn nµo cña t¸c phÈm ? c©u 38
H? Néi dung cña ®o¹n trÝch? §o¹n trÝch ®· giíi thiÖu vÎ ®Ñp cña
GV lu ý cho hs çch ®äc thÓ th¬ lôc b¸t Thuý V©n vµ T.KiÒu
§äc chó ý ng¾t nhip 2 vÕ tiÓu ®èi II. §äc vµ
- K.tra phÇn t×m hiÓu chó thÝch cña hs t×m hiÓu
H? Em h·y cho biÕt kÕt cÊu cña ®o¹n - 4 c©u ®Çu : giíi thiÖu chung vÒ 2 chó thÝch:
trÝch trªn? chÞ em Thuý KiÒu.
- 16 c©u tiÕp theo: g.thiÖu riªng vÒ
vÎ ®Ñp cña Th.V©n vµ TK.
- 4 c©u cuèi: cuéc sèng phong lu,
khu«n phÐp mÉu mùc cña 2 chÞ em.
H? Theo em kÕt cÊu ®ã cã liªn quan g× KÕt cÊu chÆt chÏ, bè côc cã dông ý
®Õn tr×nh tù miªu t¶ NV cña t¸c gi¶? ng.thuËt, g.thiÖu theo tr×nh tù tõ
chung ®Õn riªng.
Gäi hs ®äc 4 c©u th¬ më ®Çu III. T×m
H? Em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ “tè hiÓu v¨n
nga”? b¶n:
H? VÎ ®Ñp chung ®ã ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ Mai cèt çch, tuyÕt tinh thÇn 1/ G.thiÖu
qua h×nh ¶nh nµo? Nãi ®Õn mai lµ : Tr¾ng trÎo, trong chung vÒ 2
H? Em c¶m nhËn ®îc g× qua vÎ ®Ñp cña tr¾ng. chÞ em TK.
tuyÕt vµ mai? Mai cèt çch: Vãc d¸ng thanh tao nh
Tõ ®ã gióp em h×nh dung ®îc g× vÒ vÎ cµnh mai.
®Ñp cña 2 chÞ em TK ? TuyÕt tinh thÇn: Tinh thÇn phÈm
h¹nh tr¾ng nh tuyÕt.
Gv: M.t¶ vÎ ®Ñp cña 2 chÞ em TK, Ng.Du
®· lÊy vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn lµm chuÈn
mùc ®Ó so s¸nh. Trong v¨n th¬ cæ thêng
chän nh÷ng vÎ ®Ñp mü lÖ trong thiªn
60
nhiªn: Tïng, cóc, tróc, mai ... ®Ó so s¸nh víi
vÎ ®Ñp cña con   Lµ b.ph¸p íc lÖ tîng
trng, lµ b.ph¸p ng.thuËt cã tÝnh truyÒn
thèng trong v¨n th¬ cæ.
* §äc nh÷ng c©u th¬ m.t¶ bøc ch©n dung
TV:
GV dÉn d¾t: M.t¶ bøc ch©n dung TV, t/g’ 2/ Bøc
vÉn dïng b/ph¸p íc lÖ tîng trng. ch©n dung
H? T.gi¶ ®· s/dông nh÷ng h.¶nh thiªn nhiªn Khu«n tr¨ng, nÐt ngµi, hoa cêi, ngäc TV:
nµo ®Ó m.t¶ vÎ ®Ñp cña TV ? thèt.
H? Dùa vµo phÇn chó gi¶i, em h·y tr×nh Khu«n mÆt ®Çy ®Æn nh mÆt tr¨ng,
bµy c¶m nhËn cña em vÒ vÎ ®Ñp TV ? l«ng mµy cong nh mµy con bím t»m,
miÖng cêi nh hoa, tiÕng nãi trong nh
ngäc, suèi tãc xanh ãng mît h¬n m©y,
da tr¾ng h¬n tuyÕt.
H? Ngoµi ra t.g’ cßn s/d nh÷ng biÖn ph¸p B.ph¸p n.thuËt: ¦íc lÖ tîng trng, Èn dô,
nghÖ thuËt nµo ? nh©n ho¸.
H? N.xÐt g× vÒ bøc ch©n dung TV qua Bøc ch©n dung cña 1  con g¸i ®Ñp:
nh÷ng nÐt gîi t¶ cña t.g’ ? VÎ ®Ñp phóc hËu, ®oan trang, dÞu
dµng.
H? Tríc vÎ ®Ñp ®ã, thiªn nhiªn cã th¸i ®é M©y thua ..., tuyÕt nhêng ... Mét th¸i
ntn ? ®é vui vÎ, tù nguyÖn.
H? Theo em, víi vÎ ®Ñp Êy, Ng.Du ngÇm Bøc ch©n dung ®· thÓ hiÖn kh¸ râ
dù ®o¸n g× vÒ cuéc ®êi, sè phËn cña TV t/çch, sè phËn cña nv. VÎ ®Ñp cña
sau nµy ? V©n t¹o sù hoµ hîp víi chung quanh
nªn nµng sÏ cã cuéc ®êi ªm ®Òm,
ph¼ng lÆng vµ h¹nh phóc.
H? Em häc tËp ®îc g× ë çch m/t¶ ch©n T¶ ch©n dung mang tÝnh çch, sè
dung n/v cña t.g’ ? phËn.
Gäi hs ®äc nh÷ng c©u th¬ t¶ ch©n dung
TK:
H? N.xÐt vÒ sè lîng c©u th¬ mµ t.g’ dµnh 12 c©u th¬
m.t¶ KiÒu so víi V©n ?
H? Theo em viÖc t¶ V©n tríc, t¶ KiÒu sau T¶ bøc ch©n dung V©n ®Ó lµm nÒn
thÓ hiÖn dông ý ng.thuËt g× cña t.g’ ? cho vÎ ®Ñp t¬i th¾m, mÆn mµ cña
KiÒu.
H? Ng.Du ®· tËp trung m.t¶ nh÷ng nÐt Lµn thu thuû, nÐt xu©n s¬n.
®Ñp nµo cña KiÒu ? Hoa ghen thua th¾m ...
H? T.g’ ®· s/d nh÷ng b.ph¸p ng.thuËt nµo ¦íc lÖ, Èn dô, nh©n ho¸, ®iÓn cè ...
®Ó m.t¶ vÎ ®Ñp cña KiÒu ?
H? Dùa vµo chó gi¶i, em h·y dïng lêi v¨n T.g’ ®· dån hÕt bót lùc cña m×nh ®Ó
cña m×nh ®Ó m/t¶ vÎ ®Ñp cña KiÒu ? tËp trung m.t¶ vÎ ®Ñp t©m hån cña
KiÒu qua h.¶nh ®«i m¾t.
§«i m¾t trong xanh nh lµn níc mïa
thu, ®«i l«ng mµy thanh tó nh d¸ng
nói mïa xu©n.
H? Tríc vÎ ®Ñp Êy, thiªn nhiªn cã th¸i ®é Hoa ghen thua th¾m, liÔu hên kÐm
ntn ? xanh  §ã lµ th¸i ®é trong thÕ thua
61
kÐm.
H? Qua viÖc m.t¶ ch©n dung KiÒu, t.g’ Mét cuéc ®êi ®Çy sãng giã, bÓ d©u,
ngÇm dù b¸o ®iÒu g× vÒ sè phËn cña kh«ng thÓ tr¸nh khái tÊn bi kÞch
nµng “hång nhan b¹c phËn”.
“§Ñp ®Õn møc hoa còng ph¶i ghen, liÔu
ph¶i hên lµ nã cha chÞu thua, chÞu nhêng.
Nã ph¶i t×m mäi çch ®Ó tr¶ thï. Ph¶i
ch¨ng chÝnh v× hoa ghen, liÔu hên mµ TK
ph¶i 15 n¨m lu l¹c” (Xu©n DiÖu)
H? Bªn c¹nh viÖc g.thiÖu vÎ ®Ñp nhan VÎ ®Ñp tµi n¨ng
s¾c, t.g’ cßn nhÊn m¹nh nh÷ng vÎ ®Ñp
nµo cña KiÒu ? Tµi cña KiÒu ®¹t tíi møc lý tëng theo
H? §äc nh÷ng c©u th¬ giíi thiÖu tµi n¨ng quan niÖm thÈm mü phong kiÕn: Tµi
cña KiÒu ? §ã lµ nh÷ng tµi g× ? th¬, tµi ho¹, tµi ®µn, tµi nµo còng
tuyÖt. §Æc biÖt lµ ngãn ®µn tuyÖt
Gv: Trong TK cã nhiÒu c©u nãi vÒ ch÷ x¶o cña nµng “lÇu bËc ngò ©m”.
tµi Nµng dêng nh ®o¸n tríc ®îc phÇn
Ch÷ tµi ch÷ mÖnh ... nµo kiÕp tµi hoa b¹c mÖnh cña nµng
Ch÷ tµi liÒn víi ch÷ tai ... qua “cung ®µn b¹c mÖnh” do chÝnh
tay nµng s¸ng t¸c ®Çy sÇu n·o, ®au
khæ.
H? Qua ®ã em hiÓu g× vÒ ch÷ tµi theo Tµi g¾n liÒn víi tai ho¹, gÆp tai ¬ng.
quan niÖm cña Ng.Du ?
Gv: Quan niÖm cæ ®iÓn khi nãi vÒ çi
®Ñp: C«ng, dung, ng«n, h¹nh. KiÒu vît lªn
quan niÖm vÒ çi ®Ñp ®ã: nµng cã c¶ tµi.
§©y lµ q.niÖm hoµn toµn míi cña Ng.Du
vÒ çch nh×n nhËn vÎ ®Ñp ®/v  p/n÷ .
H? Qua ®ã em thÊy tÊm lßng, t×nh c¶m Ngîi ca, tr©n träng, ®Ò cao nh÷ng
cña t.g’ dµnh cho TK ntn ? phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi phô n÷
H? Kh¸i qu¸t g.trÞ n.thuËt cña ®o¹n trÝch III. Tæng
* Gîi ý: Bót ph¸p n.thuËt íc lÖ cæ ®iÓn kÕt:
kÕt hîp so s¸nh, nh©n hãa. Ng«n ng÷ trong 1/ Ng.thuËt
s¸ng, tinh tÕ, chän läc.
T¶ ch©n dung mang tÝnh çch sè phËn. 2/ Néi dung
H? T×nh c¶m cña t.g’ giµnh cho TV & TK Ghi nhí
(tr.78)
* HDVN
+ Häc thuéc ®o¹n trÝch
+ Ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña n/v TK.
+ So¹n: C¶nh ngµy xu©n
62
TiÕt 28: C¶nh ngµy xu©n

TrÝch “TruyÖn KiÒu” cña Ng. Du

- ThÊy ®îc ng.thuËt m.t¶ thiªn nhiªn cña N. Du kÕt hîp víi bót ph¸p t¶ vµ gîi, sö dông tõ ng÷
giµu chÊt t¹o h×nh ®Ó m.t¶ c¶nh ngµy xu©n víi nh÷ng ®Æc ®iÎm riªng. T¸c gi¶ m.t¶ c¶nh
mµ nãi lªn ®îc t©m tr¹ng cña n.vËt.
* H§ 1: KiÓm tra:
§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “ChÞ em
TK”? Ph©n tÝch bøc ch©n dung n/v
TK I.VÞ trÝ vµ
* H§ 2: Bµi míi: kÕt cÊu ®o¹n
H? §o¹n trÝch n»m ë vÞ trÝ nµo trong Hs quan s¸t phÇn chó thÝch ®Ó tr¶ trÝch:
t¸c phÈm ? lêi. 1/ VÞ trÝ
§o¹n trÝch ë phÇn më ®Çu cña ®o¹n trÝch:
H? Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch lµ t/phÈm “gÆp gì vµ ®Ýnh íc”.
g×? §o¹n trÝch t¶ c¶nh ngµy xu©n 2/ KÕt cÊu
H? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy trong tiÕt thanh minh, chÞ em TK ®o¹n trÝch:
phÇn ? Néi dung tõng phÇn ? ®i ch¬i xu©n.
§o¹n trÝch chia lµm 3 phÇn:
+ 4 c©u ®Çu: gîi t¶ khung c¶nh
ngµy xu©n.
+ 8 c©u tiÕp theo: Gîi t¶ khung
c¶nh lÔ héi trong tiÕt thanh minh.
H? NhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù kÕt + 4 C©u cuèi: C¶nh chÞ em KiÒu II. §äc, t×m
cÊu ? du xu©n trë vÒ. hiÓu chó
§o¹n trÝch cã kÕt cÊu theo tr×nh tù thÝch:
Gv: §äc mÉu, gäi hs ®äc. KiÓm tra thêi gian cña cuéc du xu©n. III. T×m
chó thÝch. hiÓu v.b¶n:
1/ Khung
Gäi hs ®äc 4 c©u th¬ ®Çu: c¶nh thiªn
H? 4 c©u th¬ ®· m.t¶ ®iÒu g× ? nhiªn víi vÎ
H? Thêi gian, kh«ng gian mïa xu©n ®- ®Ñp riªng
îc t.g’ g.thiÖu ntn ? Mïa xu©n con Ðn .... cña mïa
H? Em hiÓu “ThiÒu quang” ntn ? xu©n.
H? 2 c©u ®Çu ®· gîi trong em c¶m ThiÒu quang ...
nhËn g× vÒ thêi gian, kh«ng gian mïa
Hs gi¶i thÝch theo chó gi¶i.
xu©n ? Ngµy xu©n thÊm tho¾t tr«i mau
nh thoi dÖt cöi, tiÕt trêi ®· bíc sang
th¸ng 3. Trong th¸ng cuèi cïng cña
H? C¶nh vËt mïa xu©n ®· ®îc gîi t¶ mïa xu©n, nh÷ng çnh Ðn vÉn rén
qua nh÷ng h.¶nh nµo ? rµng bay liÖng gi÷a bÇu trêi trong
s¸ng.
H? Em cã n.xÐt g× vÒ nh÷ng h.¶nh Cá non xanh tËn ...
63
mµ t.g’ sö dông ®Ó gîi t¶ mòa xu©n ? Cµnh lª tr¾ng ®iÓm ...
H? 2 dßng th¬ ®· gîi trong em nh÷ng §ã lµ nh÷ng h.¶nh tiªu biÓu cña mïa
c¶m nhËn g× vÒ c¶nh s¾c ngµy xu©n ®îc t.g’ chän läc kh¸ tinh tÕ.
xu©n ? §ã lµ bøc ho¹ tuyÖt ®Ñp vÌ mïa
xu©n: víi nh÷ng h.¶nh, ®êng nÐt,
mµu s¾c t¬i s¸ng pha hoµ gi÷a
mµu xanh l¸ c©y, mµu xanh non
cña th¶m cá vµ ddieemr xuyÕt mµu
tr¾ng tinh kh«i cña hoa lª. TÊt c¶
H? Em cã n.xÐt g× vÒ n.thuËt m.t¶ vµ ®· gîi lªn vÎ ®Ñp riªng cña mïa
çch dïng tõ ng÷ cña N.Du khi gîi t¶ xu©n: Míi mÎ, tinh kh«i, giµu søc
mïa xu©n ? sèng víi kh«ng gian kho¸ng ®¹t.
Ngßi bót ph¸c ho¹ chÊm ph¸, s.dông
Gäi hs ®äc 8 c©u th¬: tõ ng÷ d.téc, lùa chän h.¶nh, ®êng
H? T.g’ ®· gîi t¶ nh÷ng ho¹t ®éng nµo nÐt, mµu s¾c ®a vµo mét tæng
trong ngµy thanh minh ? thÓ cÊu tróc héi ho¹ hµi hoµ.
-2 h/®éng diÔn ra cïng 1 lóc:
+ LÔ t¶o mé: ViÕng mé, quÐt tíc
söa sang phÇn mé.
H? Kh«ng khÝ vµ h/®éng trong ngµy + Héi ®¹p thanh: §i ch¬i xu©n ë
thanh minh ®· ®îc t.g’ gîi t¶ b»ng chèn ®ång quª.
nh÷ng tõ ng÷ nµo ? GÇn xa, n« nøc yÕn oanh, dËp
H? Nh÷ng tõ ng÷ trªn cã g.trÞ ntn trong d×u, ngæn ngang, s¾m söa.
viÖc gîi t¶ c¶nh lÔ héi ?
H? B»ng çch sö dông nh÷ng tõ ng÷ Nh÷ng tõ ng÷ giµu chÊt t¹o h×nh
trªn ®· gîi lªn kh«ng khÝ & h/®éng lÔ
héi ntn ? Ng«n ng÷ tù sù cïng víi nh÷ng tõ
Gv: Th«ng qua sinh ho¹t du xu©n cña chÞ ng÷ cã g.trÞ t¹o h×nh ®· thÓ hiÖn
em TK, Ng.Du ®· kh¾c ho¹ 1 truyÒn thèng ko khÝ nhén nhÞp, n¸o nhiÖt, t¬i
v¨n ho¸ xa xa: tiÕt thanh minh mäi  s¾m vui cña ngµy héi.
söa lÔ vËt ®Ó ®i t¶o mé, s¾m söa quÇn ¸o
®Ó vui héi ®¹p thanh. C¶nh vËy vÉn mang çi thanh dÞu 3/ 6 c©u th¬
Gäi hs ®äc 6 c©u th¬ cuèi c¶u mïa xu©n, mäi chuyÓn ®éng cuèi:
H? 6 c©u th¬ cuèi m.t¶ c¶nh g× ? ®Òu nhÑ nhµng. tuy nhiªn çi ko C¶nh chÞ em
H? C¶nh vËt, kh«ng khÝ mïa xu©n khÝ nhén nhÞp, rén rµng cña lÔ héi TK du xu©n
trong 6 c©u th¬ cuèi cã g×  so víi 4 ko cßn n÷a, tÊt c¶ ®ang nh¹t dÇn, trë vÒ
c©u th¬ ®Çu ? V× sao ? l¾ng dÇn.
H? nh÷ng tõ (tµ tµ, thanh thanh, nao Nh÷ng tõ l¸y trªn ko nh÷ng biÓu
nao) biÓu ®¹t nh÷ng s¾c th¸i g× ? ®¹t s¾c thai c¶nh vËt mµ cßn béc
Gv: §èi lËp víi c¶nh ®«ng ®óc, ån µo lé t©m tr¹ng con : b©ng khu©ng,
cña lÔ héi lµ 1 ko gian c« tÞch víi th¬ thÈn trªn ®êng vÒ. IV. Tæng
dßng suèi nhá uèn khóc. M.t¶ dßng suèi KÕt cÊu hîp lý theo thêi gian cña kÕt:
hay lµ nçi niÒm nao nao cña lßng ngêi. cuéc du xu©n. 1/ Ng.thuËt
H? ChØ ra nh÷ng nÐt thµnh c«ng Sö dông ng«n ng÷ giµu chÊt t¹o
trong ng.thuËt m.t¶ thiªn nhiªn cña h×nh: tõ ghÐp, tõ l¸y.
Ng.Du qua ®o¹n trÝch ? (kÕt cÊu, KÕt hîp gi÷a bót ph¸p t¶ vµ gîi cã
çch sö dông ng«n ng÷, bót ph¸p m.t¶) t/c ®iÓm xuyÕt.
H? Nªu kh¸i qu¸t néi dung ®o¹n trÝch? §o¹n trÝch lµ 1 bøc tranh thiªn nhiªn
64
*HDVN: vÒ lÔ héi mïa xu©n t¬i ®Ñp, trong
Häc thuéc lßng, häc ghi nhí, so¹n bµi s¸ng. 2/ Néi dung
tiÕp theo.
TiÕt 29: thuËt ng÷

- HiÓu ®îc kh¸i niÖm thuËt ng÷ & 1 sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña nã.
- BiÕt sö dông chÝnh x¸c thuËt ng÷.

* H§1: KTra bµi cò: Nªu 2 çch dÉn lêi
hay ý cña 1 ngêi hay 1 n/v nµo ®ã ?
* H§2: Bµi míi: I. ThuËt ng÷
GV ®a b¶ng phô cã 2 çch gi¶i thÝch vÒ HS quan s¸t trªn b¶ng phô lµ g× ?
tõ “níc” vµ “muèi” ®Ó Hs so s¸nh. 1. So s¸nh 2
H? Çch gi¶i thÝch 1, ngêi gi¶i thÝch ®· Dùa vµo nh÷ng ®Æc tÝnh bªn çch gi¶i
dùa vµo nh÷ng c¬ së nµo ? ngoµi sù vËt: D¹ng láng hay r¾n, thÝch vÒ
GV: Lµ çch gi¶i thÝch h×nh thµnh trªn mµu s¾c, mïi vÞ, cã ë ®©u ? nghÜa cña tõ
c¬ së kinh nghiÖm, cã t/chÊt c¶m tÝnh. “níc” &
H? Çch gi¶i thÝch thø 2 dùa trªn c¬ së Çch 2: ThÓ hiÖn ®Æc tÝnh bªn “muèi”.
nµo ? trong cña sù vËt: Sù vËt ®îc cÊu t¹o
tõ nh÷ng yÕu tè nµo ? Q/hÖ gi÷a
GV: çch 2 lµ qua nghiªn cøu lý thuyÕt nh÷ng yÕu tè ®ã ntn ?
vµ ph¬ng ph¸p khoa häc, qua viÖc t¸c
®éng vµo sù vËt ®Ó s/v béc lé ®Æc Nh÷ng ®Æc tÝnh kh«ng thÓ nhËn
tÝnh. biÕt qua kinh nghiÖm mµ ph¶i qua
H? Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt nh÷ng nghiªn cøu lý thuyÕt .....
®Æc tÝnh ®ã cña níc vµ muèi ?
H? Muèn hiÓu ®îc nghÜa cña tõ “níc” §ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc
vµ “muèi” theo çch gi¶i thÝch 2 th× ng- chuyªn m«n ë m«n hãa häc
êi tiÕp nhËn ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn
thøc chuyªn m«n nµo ? 2. X¸c ®Þnh
GV: ®©y lµ çch gi¶i thÝch nghÜa cña mét sè thuËt
thuËt ng÷. §Þa lý: Th¹ch nhò ng÷ ®îc sø
GV ®a b¶ng phô Hãa häc: Bazo dông
H? Em ®· häc nh÷ng ®Þnh nghÜa ®ã ë Ng÷ v¨n: Èn dô
nh÷ng bé m«n nµo? To¸n : Ph©n sè thËp ph©n
H? Nh÷ng tõ ng÷ ®ã chñ yÕu ®îc sö VB vÒ KH, KT,c«ng nghÖ Ghi nhí (1)
dông trong lo¹i vb nµo? tr.52
Gv nhÊn m¹nh: nh÷ng tõ ng÷ ®ã gäi lµ
thuËt ng÷ x/h.
H? ThÕ nµo lµ thuËt ng÷? II. §Æc ®iÓm
GV lu ý cho hs ch÷ <<chñ yÕu>> cña thuËt ng÷:
§«i khi th/ng÷ ®îc dïng trong nh÷ng lo¹i
v/b kh¸c: B¶n tin, phãng sù, bµi b×nh
luËn.
65
H? Çc tõ <<th¹ch nhò, bazo, Èn dô, Kh«ng
ph©n sè thËp ph©n>> ngoµi nghÜa ®·
nªu cßn nghÜa nµo kh¸c kh«ng ? Trong lÜnh vùc KH, KT, CN, mçi
H? Tõ ®ã em rót ra K/L g× vÒ nghÜa thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 KN vµ
cña thuËt ng÷ ? ngîc l¹i mçi KN chØ ®îc biÓu thÞ
H? Gv ®a tõ <<tai>>. Em h·y t×m çc b»ng 1 thuËt ng÷.
nghÜa cña tõ <<tai>> ? - <<Tai>>:
+ C¬ quan ë 2 bªn ®Çu  hoÆc
®éng vËt, dïng ®Ó nghe.
+ Bé phËn cña 1 sè vËt, cã h/d¸ng
ch×a ra gièng nh çi tai: Tai Êm, tai
H? Tõ “tai” cã ph¶i lµ thuËt ng÷ ko ? TÝnh chÝnh
cèi xay.
H? Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× vÒ x¸c.
Kh«ng.
nghÜa cña tõ lµ thuËt ng÷ hoÆc kh«ng
ph¶i lµ t/ng÷ ?
Nh÷ng tõ kh«ng ph¶i lµ t/ng÷ thêng
GVKL: Nh÷ng tõ kh«ng ph¶i lµ t/ng÷ th-
gåm nhiÒu nghÜa.
êng cã nhiÒu nghÜa. Cßn TN chØ biÓu
thÞ 1 k/n ®ã lµ ...
+ Tõ “muèi” trong v/d (a) lµ 1 t/ng÷,
* Gäi Hs ®äc bµi 2 phÇn II/52.
kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m, kh«ng gîi
H? Trong 2 v/d ®ã, tõ “muèi” trong tr-
lªn nh÷ng ý nghÜa bãng bÈy.
êng hîp nµo cã s¾c th¸i biÓu c¶m ? v×
+ Tõ “muèi” trong v/d (b) lµ 1 tõ
sao
th«ng thêng chØ sù vÊt v¶ gian
tru©n mµ con  nÕm tr¶i trong ®êi
(Gõng cay muèi mÆn).
H? Tõ ®ã em rót ra ®/®iÓm g× n÷a cña
t.ng÷  GVKL & híng Hs vµo ghi nhí. Ghi nhí 2 (53)
* Gäi Hs ®äc ghi nhí. III. LuyÖn
Hs ®äc.
* H§ 3: LuyÖn tËp tËp:
Gv ®a b¶ng phô & gäi Hs lªn b¶ng ®iÒn. 1. Bµi 1:
+ Lùc ... (VËt lý)
+ X©m thùc ... (§Þa lý)
+ HiÖn tîng hãa häc ... (Hãa häc)
+ Trêng tõ vùng ... (Ng÷ v¨n)
+ Di chØ ... (LÞch sö)
+ Thô phÊn .... (Sinh häc)
+ Lu lîng ... (§Þa lÝ)
+ Träng lùc ... (VËt lý)
+ KhÝ ¸p ... (§Þa lÝ)
+ §¬n chÊt ... (Hãa häc)
* Gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch ë BT 2 (52)
+ ThÞ téc phô hÖ ... (L.sö)
H? Th«ng thêng, tõ “ph¬ng tr×nh” lµ 1
- Hs ®äc
t/ng÷ thuéc l/vùc khoa häc nµo ?
- Tõ <<PT>> lµ 1 t/ng÷ to¸n häc.
H? ë ®©y, tõ <<PT>> cã ®îc dïng nh 1
t/ng÷ kh«ng ?
- Nhng ë ®o¹n trÝch nµy tõ <<PT>>
H? VËy nã cã ý nghÜa g× ?
kh«ng ®îc dïng nh 1 t/ng÷.
- ë ®©y chØ mèi liªn hÖ gi÷a v/®Ò
d/sè víi nh÷ng nh©n tè  trong sù
p.triÓn XH. Mèi l/hÖ nµy còng
66
gièng nh mèi l/hÖ gi÷a nh÷ng con sè
cha biÕt (Èn sè) & nh÷ng con sè ®·
biÕt cña 1 ®¼ng thøc to¸n häc  Tõ 3.Bµi 3(53)
* Gv híng dÉn Hs th¶o luËn: “PT” ®îc dïng theo nghÜa Èn dô. §Æt c©u cã
Hs th¶o luËn theo nhãm côm tõ:
a) “Hçn hîp” ®îc dïng nh 1 T/N. + §éi qu©n
b) “Hçn hîp” ®îc dïng nh 1 tõ th«ng hçn hîp.
H? §Æt c©u víi tõ hçn hîp dïng theo thêng. + Thøc ¨n hçn
nghÜa th«ng thêng ? §Æt c©u: Qu©n giÆc M·n Thanh lµ hîp.
* Gäi Hs ®äc BT 4: 1 ®éi qu©n hçn hîp kh«ng cã søc 4. Bµi 4 (53)
H? C¨n cø vµo çch x¸c minh cña sinh chiÕn ®Êu.
häc, h·y ®Þnh nghÜa thuËt ng÷ <<ç>>. - §/nghÜa tõ <<ç>> cña sinh vËt
häc: Ç lµ ®éng vËt cã x¬ng, sèng ë
H? Cã g×  nhau gi÷a çch hiÓu cña díi níc, b¬i b»ng v©y, thë b»ng
t/ng÷ nµy víi çch hiÓu th«ng thêng ? mang.
- Theo çch hiÓu th«ng thêng cña 
* H§ 4: HDVN ViÖt ...
+ BT 5 (54)
67
TiÕt 30: tr¶ bµi T.L.V sè 1

- Gióp Hs ®¸nh gi¸ bµi lµm, rót kinh nghiÖm, s/ch÷a çc sai sãt vÒ çc mÆt ý tø, bè côc,
c©u, tõ
ng÷, chÝnh t¶.
* H§ 1: Gv chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng:
* H§2: Yªu cÇu hs x¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò HS chÐp ®Ò I/ X¸c ®Þnh yªu
Yªu cÇu hs xem l¹i dµn ý ®· x©y dùng bµi: cÇu cña ®Ò:
Trong tiÕt häc nµy, GV tËp trung chñ yÕu vµo nhËn xÐt Giíi thiÖu vÒ T×m hiÓu ®Ò
bµi lµm cña hs. con tr©u ë lµng 1/ ThÓ lo¹i:
N¾m ®îc p/ph¸p t/minh, biÕt vËn dông çc p/ph¸p t/minh, quª ViÖt Nam. ThuyÕt minh
biÕt kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ kÕt hîp miªu t¶
Bè côc râ rµng, biÕt tr×nh tõng ý râ rµng trong th©n bµi. 2/ Néi dung:
Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm sinh häc còng nh tÇm quan träng Con tr©u g¾n
cña con tr©u ®èi víi ®êi sèng con ngêi bã víi lµng quª
Mét sè bµi biÕt kÕt hîp h×nh thøc tù thuËt hoÆc kÓ VN
chuyÖn II/ Dµn bµi:
Tån t¹i:
1 sè bµi cßn cha biÕt ph¸t triÓn ý dÉn ®Õn bµi lµm s¬ sµi III/ NhËn xÐt
Cha vËn dông ®îc yÕu tè miªu t¶ , h×nh thøc kÓ chuyÖn,. bµi lµm:
GV tr¶ bµi: Yªu cÇu hs xem vµ söa lçi. Dµnh thêi gian 1. ¦u ®iÓm:
kho¶ng 15 phót.
2. Nhîc ®iÓm:
* HDVN: So¹n bµi: KiÒu ë lÇu Ngng BÝch vµ M· Gi¸m
Sinh mua KiÒu.
68
TuÇn 7: (Bµi 6, 7)
TiÕt 31: KiÒu ë lÇu ngng bÝch
(TrÝch “TruyÖn KiÒu”) - NguyÔn Du
- Qua t©m tr¹ng c« ®¬n buån tñi, th¬ng nhí cña KiÒu, c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp tÊm lßng
thñy chung nh©n hËu cña nµng.
- ThÊy ®îc n/thuËt miªu t¶ néi t©m n/vËt cña NguyÔn Du: DiÔn biÕn t©m tr¹ng ®îc thÓ
hiÖn qua ng«n ng÷ ®éc tho¹i & n/thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh.
- Hs n¾m ®îc b¶n chÊt xÊu xa cña M· Gi¸m Sinh vµ nçi ®au ª chÒ, xãt xa cña KiÒu.
- TÊm lßng nh©n ®¹o cña NguyÔn Du vµ nghÖ thuËt miªu t¶ n/vËt ph¶n diÖn.
* H§ 1: KTra bµi cò:
§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “c¶nh
ngµy xu©n”. P/tÝch 4 c©u th¬
®Çu/ 8 c©u th¬ tiÕp/ 6 c©u th¬
cuèi ? I/VÞ trÝ ®o¹n
* H§ 2: Bµi míi: Sau khi bÞ MGS lõa g¹t, bÞ Tó trÝch:
H? Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch trong Bµ m¾ng nhiÕc ko chÞu tiÕp
t/phÈm ? kh¸ch lµng ch¬i, uÊt øc nµng
®Þnh tù vÉn. Tó Bµ sî mÊt vèn
dô KiÒu ra lÇu NB thùc chÊt lµ
Gv híng dÉn hs ®äc: giam láng nµng chê thùc hiÖn II/§äc, t×m hiÓu
Gv kiÓm tra chó thÝch ©m mu míi. chó thÝch:
H? Néi dung c¬ b¶n cña ®o¹n v¨n
b¶n trªn ? §o¹n trÝch thÓ hiÖn t©m tr¹ng bi
H? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm kÞch cña TK khi bÞ giam láng ë
mÊy phÇn ? Néi dung cña tõng lÇu NB.
phÇn ? §o¹n trÝch chia lµm 3 phÇn:
+ 6 c©u ®Çu: Hoµn c¶nh c«
®¬n, téi nghiÖp cña KiÒu. III/ T×m hiÓu
+ 8 c©u tiÕp: KiÒu th¬ng nhí ®o¹n trÝch:
Kim Träng vµ th¬ng nhí cha mÑ. 1. 6 c©u th¬
Gäi hs ®äc 6 c©u th¬ ®Çu: + 8 c©u cuèi: C¶nh ®îc c¶m nhËn ®Çu: khung c¶nh
H? Néi dung cña 6 c©u th¬ ? qua t©m tr¹ng ®au buån, ©u lo cña bi kÞch néi
cña KiÒu. t©m.
H? T¶ chÞ em KiÒu trong ®o¹n Khung c¶nh thiªn nhiªn ®îc nh×n
trÝch “KiÒu gÆp Kim Träng”, qua con m¾t cña KiÒu ë lÇu NB.
Ng.Du viÕt “mét nÒn ...”, ë ®©y KiÒu gÆp Kim Träng: Kho¸
t.g’ l¹i viÕt “tríc lÇu ...” theo em xu©n chØ ngêi con g¸i ®Ñp bÞ
“kho¸ xu©n” ë ®©y cã g×  víi lÇn cÊm cung.
tríc ? Kho¸ xu©n: thùc chÊt lµ nµng bÞ
H? Trong c¶nh ngé ®ã, ngåi trªn giam láng.
lÇu cao nh×n ra xa, KiÒu thÊy
nh÷ng c¶nh vËt nµo cña thiªn
nhiªn ? Nói, tr¨ng, cån çt, bôi hång.
H? C¶m nhËn cña em vÒ ko gian Ko gian më ra theo chiÒu réng,
69
n¬i ®©y ? chiÒu xa, chiÒu cao “bèn bÒ b¸t
H? Ko gian Êy ®· gîi lªn ®iÒu g× ng¸t ...”
trong lßng KiÒu ? N.Du ®· ®Ó KiÒu ®èi diÖn víi
chÝnh m×nh, tríc c¶nh ë lÇu NB
réng lín, b¸t ng¸t, v¾ng lÆng
®Õn l¹nh  cµng kh¾c s©u thªm
nçi c« ®¬n, buån tñi. C¶nh nhuèm
mµu t©m tr¹ng.
-VÒ chÝnh m×nh, tõ 1 c« g¸i khuª
çc, phót chèc bÞ ®Èy vµo chèn
lÇu xanh, vµo vòng bïn « nhôc.
Gîi thêi gian tuÇn hoµn khÐp 2.T¸m c©u tiÕp
kÝn, thêi gian còng nh ko gian theo:
H? Qua viÖc kh¾c ho¹ c¶nh vËt giam h·m con . Sím & khuya , T/c¶m cña KiÒu
thiªn nhiªn, t.g’ gióp  ®äc c¶m ngµy vµ ®ªm, KiÒu chØ cã 1 ®/vãi ngêi th©n.
nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ t©m tr¹ng m×nh. Nµng chØ cßn bÇu b¹n víi
cña KiÒu ? c¶nh vËt, c¶nh vËt còng nh ®ång
c¶m víi con . Nçi nhí víi Kim
H? 8 c©u th¬ nãi vÒ t/c¶m, suy 6 c©u th¬ lµ bøc tranh thiªn nhiªn Träng
nghÜ cña KiÒu dµnh cho ai ? nhuèm mµu t©m tr¹ng cña nv: C«
H? §äc nh÷ng c©u th¬ nãi vÒ ®¬n, buån tñi, tr¨m mèi ngæn
t/c¶m cña KiÒu dµnh cho Kim ngang d»ng xÐ: nhí  yªu, th¬ng
Träng ? cha mÑ, th¬ng c¶m cho m×nh tr-
íc.
Kim Träng vµ cha mÑ.
Nçi nhí: Kim Träng
+ Mèi t×nh ®Çu ®ang r¹o rùc
nhÊt bçng dng bÞ c¾t ngang.
+ Nµng c¶m thÊy m×nh lµ  cã
H? LÇn nµy còng nh khi ®ang trªn lçi: ChÐn rîu thÒ nguyÒn díi
®êng ®Õn L©m Tri, KiÒu nhí  tr¨ng h«m nµo, nµng c¶m thÊy
yªu tríc cha mÑ, theo em cã hîp lÝ m×nh phô b¹c chµng Kim.
kh«ng ? V× sao ? + Hµnh ®éng b¸n m×nh dï sao Nçi nhí cha mÑ
“¬n sinh thµnh ®· cã phÇn ...”.
H? Em hiÓu g× vÒ nçi lßng cña  §Çu tiªn KiÒu nghÜ tíi KT,
KiÒu ®èi vãi chµng Kim ? ®iÒu nµy võa phï hîp víi qui luËt
t©m lÝ, võa thÓ hiÖn sù tinh tÕ
H? Em hiÓu c©u th¬ “tÊm lßng cña ngßi bót N.Du. N.Du tá râ
son ...” ntn ? 3.T¸m c©u th¬
thÊu hiÓu t©m lÝ t×nh  vµ
cuèi:
th«ng c¶m víi nçi lßng n.vËt.
Gv: Trong tr¸i tim cña nµng, chµng Nµng ®au ®ín, xãt xa nhí tíi T©m tr¹ng cña
Kim ®· chiÕm 2 phÇn nguyªn vÑn chµng Kim. KiÒu trong c¶nh
trang träng, ch©n thµnh nhÊt. Nµng tëng tîng KT ®ang ngµy ngé hiÖn t¹i
Nµng mÆc c¶m th©n phËn ko cßn ®ªm ngãng tr«ng nµng uæng
xøng ®¸ng. c«ng, v« Ých.
H? T/c¶m cña KiÒu dµnh cho cha TÊm lßng son lµ tÊm lßng nhí th-
mÑ cã g× kh¸c ®èi víi chµng ¬ng KT ko bao giê ngu«i. TÊm
Kim ?
70
lßng son trong tr¾ng cña KiÒu bÞ
H? §Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng cña KiÒu, vïi dËp, hoen è biÕt bao giê gét
tg’ ®· sö dông biÖn ph¸p ng.thuËt röa.
nµo ?
GV: Trong c¶nh ngé hiÖn t¹i, nµng Víi cha mÑ: Xãt th¬ng cha mÑ
®· quªn b¶n th©n ®Ó nghÜ vÒ cha ®ang ngµy ®ªm ngãng chê tin
mÑ, Kim Träng. KiÒu lµ  cã con; th¬ng cha mÑ tuæi giµ søc
t/yªu thuû chung,  con hiÕu th¶o, yÕu, nµng ë xa x«i lÊy ai lµ ngêi
 cã tÊm lßng vÞ tha ®¸ng träng. ch¨m sãc ?
Gv: Cã thÓ coi 8 c©u th¬ cuèi nh Dïng thµnh ng÷,®iÓn cè (qu¹t
bé tranh tø b×nh. nång Êp l¹nh, s©n lai gèc tö) nãi
H? Bé tranh tø b×nh ®îc liªn kÕt lªn t©m tr¹ng nhí th¬ng, tÊm lßng
vãi nhau b»ng tõ nµo ? hiÕu th¶o cña KiÒu.
H? Tõ “buån tr«ng” gîi c¶m gi¸c g×
trong lßng  ®äc ?
H? §o¹n th¬ tg’ ®· sö dông nh÷ng
biÖn ph¸p ng. thuËt nµo ?
T©m tr¹ng cña KiÒu ®îc in Ên
trong tõng c¶nh cña bé tranh tø
b×nh. Mçi c¶nh s¾c lµ 1 ¸m chØ Buån tr«ng
vÒ cuéc ®êi, sè phËn cña nµng T©m tr¹ng buån nh tr«ng ngãng
KiÒu. ®iÒu g× ®ã.
H? §äc cÆp 1 vµ ph©n tÝch ? §iÖp ng÷, tõ l¸y, h×nh ¶nh Èn dô.
H? §äc 2 dßng th¬ tiÕp theo vµ Mét çnh buåm thÊp tho¸ng xa xa
ph©n tÝch cöa bÓ chiÒu h«m gîi sù c« ®¬n IV/ Tæng kÕt:
H? §äc cÆp th¬ thø 3 vµ ph©n lÎ loi. 1. NghÖ thuËt:
tÝch ? Nµng nhí tíi th©n phËn lu l¹c,
trong lßng trçi dËy nçi nhí cha 2. Néi dung:
H? §äc cÆp th¬ thø 4 vµ ph©n mÑ, nhí quª h¬ng tha thiÕt.
tÝch ? Mét çnh hoa tr«i lªnh ®ªnh trªn
dßng níc ch¶y xiÕt gîi nçi buån
man m¸c vÒ th©n phËn lu l¹c, gêi
nçi nhí ngêi yªu.
Néi cá dÇu dÇu n¬i ch©n m©y,
mÆt ®Êt, mÇu m©y, mµu cá óa
H? Nh÷ng biÖn ph¸p ng. thuËt næi hoµ vµo nhau thµnh mét mµu
bËt ®îc tg’ sö dông trong ®o¹n xanh khã ph©n biÖt gîi t©m tr¹ng
trÝch ? bi ai.
Mét c¬n giã cuèn mÆt thuyÒn
H? NÐt tr÷ t×nh ®»m th¾m næi lµm cho tiÕng vang næi lªn nh
lªn tõ bøc tranh t©m t×nh ®Çy xóc bao v©y nµng. §¶o ng÷ “Çm Çm”
®éng lµ g× ? nhÊn m¹nh çi c¶m gi¸c h·i hïng,
* HDVN: ghª sî. §©y lµ ®o¹n th¬ t¶ c¶nh
+ §äc thuéc lßng ®o¹n trÝch. ngô t×nh hay nhÊt cña TruyÖn
+ ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ph©n tÝch KiÒu. C¶nh vËt nh thÊm ®Ém
t©m tr¹ng cña KiÒu trong 8 c©u nçi lßng t©m tr¹ng cña n/v.
th¬ cuèi. S¸ng t¹o trong ng«n ng÷
BiÖn ph¸p t¶ cÈnh ngô t×nh.
71
Ng«n ng÷ th¬ trong s¸ng, phong
phó vÒ mµu s¾c, ©m thanh,
nhÞp ®iÖu.
§i s©u m/t¶ néi t©m n/v.
TÊm lßng thuû chung, nh©n hËu
cña KiÒu.
TiÕt 31: (TiÕp theo)

m· gi¸m sinh mua KIÒU

§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “KiÒu ë
lÇu NB” & p/tÝch t©m tr¹ng cña
Thóy KiÒu trong 8 c©u th¬ cuèi.
* H§2: Bµi míi: I/ VÞ trÝ cña
Gv: giíi thiÖu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch Gåm 34 c©u: 619-652; n»m ë ®o¹n trÝch:
Gv: ®äc mÉu, gäi hs ®äc. phÇn thø hai. II/ §äc vµ t×m
Hs kiÓm tra chÐo chó thÝch hiÓu chó thÝch.
Gäi hs tù ®äc 4 c©u th¬ ®Çu: III/ Híng dÉn Hs
Gv diÔn gi¶ng 1 sè ®iÓn cè vµ 1 sè tù häc:
tõ mang tÝnh Èn dô. 1. H/¶nh M.G
H? Néi dung cña 4 c©u th¬ ®Çu ? Sinh.
Gäi hs ®äc 26 c©u tiÕp: KiÒu quyÕt ®Þnh b¸n m×nh
H? MGS ®îc giíi thiÖu ntn khi h¾n chuéc cha
míi xuÊt hiÖn ?
Tªn tuæi ? Quª qu¸n ? Ng«n ng÷ ? Hái tªn ... hái quª ...
H? VÒ tuæi t¸c, diÖn m¹o ®îc giíi Çch nãi n¨ng céc lèc, mËp mê,
thiÖu ntn ? kh«ng râ rµng.
Tuæi t¸c, diÖn m¹o:
H? Gi¸ trÞ biÓu c¶m cña çc tõ l¸y? “Qu¸ niªn tr¹c ngo¹i tø tuÇn
Mµy r©u nh½n nhôi ...”
§· qu¸ tuæi thanh xu©n mµ vÉn
H? Cö chØ, hµnh ®éng cña MGS ®îc cßn ch¶i chuèt th¸i qu¸ gîi sù
g.thiÖu qua nh÷ng h/¶nh nµo ? kh«ng l¬ng thiÖn cña 1 con ngêi
H? NhËn xÐt vÒ t chÊt con  thùc v« häc.
cña M· víi con  mµ M· ®ãng vai ? “Tríc thÇy sau tí x«n xao
ghÕ trªn ngåi tãt ...”
H? Trong c¶nh mua b¸n, MGS ®· cã Hµnh ®éng “ngåi tãt”: kh«ng
nh÷ng suy nghÜ, cö chØ, viÖc lµm cÇn biÕt kÎ trªn  díi, th¸i ®é
ntn ? trÞnh thîng, hîm hÜnh cña kÎ v«
H? Qua ®ã MGS hiÖn lªn lµ con  häc.
ntn? Tg’ ®· v¹ch trÇn m©u thuÉn ...
Gäi hs ®äc: §¾n ®o, Ðp ... thö, cß kÌ ... 2.H/¶nh TK:
H? KiÒu xuÊt hiÖn trong tr¹ng th¸i
72
ntn? Tr¹ng th¸i Êy béc lé t©m tr¹ng Lµ 1 tay bu«n thÞt b¸n  tµn
g×? nhÉn, bØ æi, ghª tëm, bÊt nh©n.
H? Em hiÓu c©u th¬ “Ngõng hoa ...”
ntn? ThÒm hoa 1 bíc ...
Sù kÕt hîp gi÷a ng«n ng÷ b¸c häc víi T©m tr¹ng ®au ®ín, t¸i tª, buån
ng«n ng÷ b×nh d©n thÓ hiÖn nçi tñi, ª chÒ.
®au khæ cã t/c tét ®Ønh. 3.Th¸i ®é cña
Gäi hs ®äc 4 c©u cuèi: Ngõng: nh×n ng¾m tg’:
H? Qua ®o¹n trÝch, tg’ ®· kÝn ®¸o MÆt dµy: tét cïng cña sù ®au
thÓ hiÖn th¸i ®é cu¶ m×nh ntn? khæ.
H? Qua ®ã, tg’ ®· ph¬i bµy hiÖn
thùc XH ntn ?
IV/ Tæng kÕt:
Nçi ®au ®ín, xãt xa tríc thùc 1.Ng.thuËt:
H? Qua ®o¹n trÝch, em häc tËp ®îc tr¹ng con ngêi bÞ vïi dËp.
nh÷ng g× vÒ n.thuËt m.t¶ ch©n dung Tè ço thùc tr¹ng XH xÊu xa, lªn
n/v ? ¸n thÕ lùc ®ång tiÒn. 2.Néi dung:
H? Çch sö dông ng«n ng÷ n/v ? Khinh bØ, c¨m phÉn s©u s¾c
bän bu«n ngêi tµn nhÉn.
H? §o¹n trÝch gãp phÇn thÓ hiÖn néi Sö dông nhiÒu h×nh th¸i ng«n
dung g× cña t¸c phÈm ? ng÷ ®Ó kh¾c ho¹ tÝnh çch n/v.
*H§ 3: HDVN Ng«n ng÷ ®èi tho¹i

+ Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. Ng«n ng÷ m.t¶ ngo¹i h×nh, cö
+ Ph©n tÝch n/v MGS ®Ó thÊy râ chØ n/v.
b¶n chÊt cña tªn bu«n thÞt b¸n ngêi. Gi¸ trÞ hiÖn thùc: Tè ço XH
+ ChuÈn bÞ: PhÇn I tr.58 “M.t¶ ...”. phong kiÕn; søc giµy xÐo tµn
b¹o cña ®ång tiÒn.
Gi¸ trÞ nh©n ®¹o: C¶m th«ng
s©u s¾c víi sè phËn cña ngêi
p/n÷ díi chÕ ®é PK.
73
TiÕt 32: miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù

- Qua bµi häc gióp Hs biÕt kÕt hîp m.t¶ h/®éng, sù viÖc, c¶nh vËt & con  trong bµi
v¨n tù sù
- RÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông çc ph¬ng thøc biÓu ®¹t trong mét v¨n b¶n.
Nhí l¹i kiÕn thøc líp 8: Nªu vai trß cña
y/tè m/t¶ trong v¨n b¶n tù sù ?
* H§2: Bµi míi: I. V¨n trß cña miªu
Gäi Hs ®äc ®o¹n vb (85) - §o¹n v¨n kÓ chuyÖn vua t¶ trong vb tù sù:
H? §o¹n trÝch kÓ sù viÖc g× ? Quang Trung ®¸nh ®ån Ngäc
H? Çc sù viÖc chÝnh mµ b¹n Hs nªu Håi.
®· ®Çy ®ñ cha ?
H? Em h·y nèi çc s/v ®ã thµnh 1 - §· ®Çy ®ñ.
®/v¨n. - Hs ®äc ®/v¨n sau khi ®· ®-
H? NÕu chØ kÓ l¹i s/v diÔn ra nh thÕ îc nèi
th× cã ®îc kh«ng ? V× sao ?
- Lµm cho ®o¹n v¨n thiÕu
H? So s¸nh çc s/v chÝnh mµ b¹n ®· nªu sinh ®éng. V× chØ ®¬n gi¶n
víi ®o¹n trÝch cña Ng« Gia VP, em cã kÓ l¹i s/v tøc lµ míi chØ tr¶
nhËn xÐt g× ? lêi c©u hái: ViÖc g×? Chø
H? Nhê nh÷ng yÕu tè nµo ? (Y/c Hs cha tr¶ lêi ®îc c©u hái.
kÓ ra nh÷ng y/tè m/t¶ & vai trß cña - TrËn ®¸nh kh«ng ®îc t¸i
chóng) hiÖn mét çch sinh ®éng. Ghi nhí (86)
H? VËy khi kÓ, muèn cho s/v ®îc kÓ - Nhê nh÷ng y/tè m/t¶ míi
sinh ®éng,  kÓ cÇn chó ý ®iÒu g× ? thÊy ®îc trËn ®¸nh diÔn ra
ntn . II. LuyÖn tËp:
1. BtËp 1(86)
* Gäi Hs ®äc y/c BT1:
H? Trong bµi <<ChÞ em TK>> tg’ - Trong khi kÓ,  kÓ cÇn
s/dông nh÷ng y/tè m/t¶ nµo ? m/t¶ chi tiÕt h/®éng, c¶nh
(Gîi ý: Mçi bøc ch©n dung tg’ t¶ ë vËt, con  mµ s/v ®· diÔn ra
p.diÖn nµo ? So s¸nh vÝ von víi nh÷ng ntn th× truyÖn míi trë nªn sinh
g× ?). ®éng.
Çc nhãm th¶o luËn:

T×m nh÷ng y/tè t¶ , t¶ c¶nh
trong 2 ®o¹n trÝch TK võa
H? Víi çch t¶ Êy ®· lµm næi bËt ®îc häc ?
vÎ ®Ñp  ntn ë mçi nh©n vËt ? Hs ®äc çc c©u th¬ m/t¶ 2 2.Bµi 2:
bøc ch©n dung: Hs çc nhãm cïng
viÕt.
Gv: Qua m/t¶ ch©n dung  Dù b¸o sè + Thóy V©n: “Khu«n
phËn cña n/vËt. tr¨ng ....
H? Trong ®o¹n “C¶nh ...” N.Du ®· chän M©y thua níc
74
läc nh÷ng chi tiÕt g× ®Ó m/t¶ & lµm tãc ...”.
næi bËt ... ? + T.KiÒu: “Lµn thu thñy, nÐt
Gv: Bót ph¸p t¶ & gîi, tõ ng÷ giµu chÊt
... 3. G/thiÖu vÎ ®Ñp
t¹o h×nh ®Ó m/t¶ c¶nh ngµy xu©n. Hoa ghen ..., liÔu cña chÞ em TK.
H? Nh÷ng y/tè m.t¶ Êy cã g.trÞ g× trong
hên ...”
®o¹n trÝch ?  Tg’ s/dông bót ph¸p íc lÖ
T/T ®Ó m/t¶ nh»m t¸i hiÖn l¹i
Gv híng dÉn Hs dùa vµo ®o¹n trÝch ch©n dung “mçi  ...”.
“C¶nh ngµy xu©n ...” ®Ó viÕt ®/v¨n.
Dùa vµo ®o¹n trÝch: “ChÞ em TK” ®Ó
giíi thiÖu.
Hs t×m y/tè m/t¶
* H§ 3: HDVN:
+ Hoµn thµnh 3 BtËp trªn vµo vë.
(BT3: viÕt ®/v¨n) Nhê nh÷ng y/tè m.t¶ mµ gîi
+ ¤n tËp: ChuÈn bÞ viÕt bµi TLV sè 2. ®îc khung c¶nh thiªn nhiªn
+ So¹n: TK b¸o ©n b¸o o¸n. ngµy xu©n víi vÎ ®Ñp riªng
cña nã. §ång thêi gîi ®îc
khung c¶nh cña 1 lÔ héi
truyÒn thèng cña d.téc ta.
ViÕt ®.v¨n kÓ viÖc chÞ em
TK di ch¬i trong buæi chiÒu
ngµy thanh minh. (Chó ý vËn
dông y/tè m.t¶ c¶nh ngµy
xu©n).
Gäi ®¹i diÖn tõng nhãm lªn
nãi tríc tËp thÓ.
75
TiÕt 33: trau dåi vèn tõ

- HiÓu ®îc tÇm q.träng cña viÖc trau dåi vèn tõ. Muèn trau dåi vèn tõ tríc hÕt ph¶i
rÌn luyÖn ®Ó
biÕt ®îc ®Çy ®ñ chÝnh x¸c nghÜa & çch dïng cña tõ.
Cã nh÷ng h/thøc nµo ®Ó p.triÓn tõ
vùng ? Tõ vùng cña 1 ng«n ng÷ cã
thÓ thay ®æi hay kh«ng ?
* H§2: Bµi míi:
- Gäi Hs ®äc ý kiÕn cña cè Thñ tíng I. RÌn luyÖn ®Ó biÕt
P.V.§. râ nghÜa cña tõ &
Gv: §/v¨n trÝch ®o¹n viÕt: çch dïng tõ:
“Gi÷ ...” cña cè Thñ tíng P.V.§ 1/ T×m hiÓu ý kiÕn
H? §o¹n v¨n 1, Cè Thñ tíng nhÊn TiÕng ViÖt lµ 1 ng.ng÷ cña Cè T.tíng P.V.§:
m¹nh ®iÒu g× ? giµu ®Ñp, cã kh¶ n¨ng
H? Néi dung cña ®o¹n 2 lµ g× ? ®/øng nhu cÇu nhËn thøc &
H? Cè Thñ tíng khuyªn chóng ta g.tiÕp cña  viÕt.
®iÒu g× ? Lêi khuyªn ...
Muèn ph¸t huy tèt kh¶ n¨ng
cña TV: 2/ Ph¸t hiÖn & söa lçi
+ Kh«ng ngõng trau dåi vèn sai trong çch dïng tõ:
Gv ®a b¶ng phô: tõ cña m×nh. VD:
H? Ph¸t hiÖn lçi sai ? + BiÕt vËn dông vèn tõ 1 a) Qu©n ®Þch nao
H? V× sao dïng tõ <<nao nao>> l¹i çch nhuÇn nhuyÔn. nao, hµng ngò rèi
lµ sai ? - Nao nao lo¹n.
- KhiÕn ph¶i xóc ®éng b) Vò n¬ng trë vÒ d-
(thiÖt lßng m×nh còng nao ¬ng thÕ lõng lÉy víi
H? Thay b»ng tõ nµo cho ®óng ? nao lßng  - TK). cê t¸n, vâng läng.
H? Ph¸t hiÖn lçi sai ? V× sao ? - HoÆc: Quanh co (nao nao Gi÷a dßng ... lóc Èn
+ Lõng lÉy: Lµ vang ®éng kh¾p n¬i dßng níc uèn quanh) lóc hiÖn (léng lÉy).
dÒu biÕt ®Õn (nãi vÒ tiÕng t¨m). - Thay: Nao nóng.
+ Léng lÉy: Rùc rë (nãi vÒ vÎ ®Ñp, - Kh«ng v÷ng t©m, c¶m
mµu s¾c). thÊy yÕu thÕ. Ghi nhí (94)
H? Qua 2 VD, cho biÕt v× sao  III. LuyÖn tËp:
viÕt dïng tõ sai ?  TiÕng t¨m lõng lÉy. 1/ Mét ch÷ cã thÓ
H? VËy muèn vËn dông tèt vèn tõ  ¨n mÆc léng lÉy dïng ®Ó diÔn t¶
cña m×nh tríc hÕt ph¶i lµm g× ? Cha hiÓu hÕt ý nghÜa cña nhiÒu ý:
- Gäi Hs ®äc ghi nhí. tõ. 2/ Mét ý nhng l¹i cã
* H§ 3: LuyÖn tËp bao nhiªu ch÷ ®Ó
H? Nªu y/c cña B.tËp Ph¶i hiÓu ®Çy ®ñ chÝnh diÔn t¶:
H? Nãi nh vËy lµ nãi ®Õn hiÖn tîng x¸c nghÜa & çch dïng cña
g× trong tõ vùng ? Cho VD ? tõ.
76
Çch lµm nh B.tËp 1

- HiÖn tîng nhiÒu nghÜa
cña tõ.
VD: Tõ <<¡n>>: ¡n c¬m, ¨n
hµng, ¨n ¶nh, ¨n tham, ...
- HiÖn tîng ®ång nghÜa.
VD: §Ó chØ k/niÖm “MÊt
kh¶ n¨ng sèng, kh«ng cßn cã
biÓu hiÖn cña sù sèng”.
77
TiÕt 34 & 35: viÕt bµi T.L.V sè 2

- Th«ng qua bµi thùc hµnh viÕt, biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh
viÕt mét bµi
v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶.
* H§1: Gv chÐp ®Ò lªn b¶ng:
§Ò bµi: §· cã lÇn em ®îc cïng bè mÑ ®i
t¶o mé trong ngµylÔ, TÕt. H·y viÕt b/v
kÓ vÒ buæi t¶o mé ®¸ng nhí ®ã §Ò v¨n
* H§2: Bµi míi: Dµn bµi tham kh¶o
GV híng dÉn hs lµm bµi trong thêi gian 1/ Më bµi: Giãi thiÖu vÒ buæi ®i t¶o mé
90 phót cïng ngêi th©n
2/ Th©n bµi:
a/ KÓ vÒ c«ng viÖc chuÈn bÞ tríc khi t¶o
mé :
s¾m söa tiÒn vµng, hoa qu¶, nøoc kh¨n ...
Mäi ngêi trang phôc s¹ch sÏ, gän gµng.
b/ Miªu t¶ quang c¶nh ngµy thanh minh:
Kh«ng khÝ, tiÕt trêi, quang c¶nh xung
quanh
c/ KÓ vÒ c«ng viÖc khi ®Õn n¬i t¶o mé:
- §Çu tiªn, c¶ gia ®×nh th¾p h¬ng ë khu
®Òn lín.
-Sau ®ã, mÑ cïng em dän dÑp tµn h¬ng,
hoa hÐo trªn mé, lau s¹ch bia mé ...
- C¶ nhµ th¾p h¬ng( kÕt hîp m.t¶ néi
t©m, t×nh c¶m, suy nghÜ, khi ®øng tríc
mé ngêi th©n.
- §èt tiÒn vµng...
3/ KÕt bµi: kÕt thóc buæi t¶o mé
Khung c¶nh xung quanh
Cuèi giê Gv thu bµi cña hs T©m tr¹ng ngêi ra vÒ.
78
TuÇn 8: (Bµi 7 & 8)
TiÕt 36 & 37: thóy kiÒu b¸o ©n b¸o o¸n
(TrÝch “TruyÖn KiÒu”) - NguyÔn Du

- ThÊy ®îc vÎ ®Ñp tÊm lßng nh©n nghÜa, vÞ tha cña T.KiÒu & íc m¬ c«ng lý cña thêi
®¹i Ng.Du.
- ThÊy ®îc tµi n¨ng n/thuËt x/dùng n/vËt cña tg’ kh¾c häa tÝnh çch qua ng«n ng÷ ®èi
tho¹i.
* H§ : KTra bµi cò:
§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “MGS mua
KiÒu”. Häc tËp ®îc nh÷ng g× ë n/thuËt
t¶  qua n/vËt MGS cña tg’ ?
* H§2: Bµi míi: I/ VÞ trÝ
Gäi hs ®äc sgk HS ®äc ®o¹n trÝch:
H? §o¹n trÝch n»m ë phÇn nµo cña tp N»m ë phÇn 2 : Gia biÕn vµ l l¹c
H? §o¹n trÝch kÓ vÒ sù viÖc g×? §o¹n trÝch kÓ vÒ c¶nh KiÒu
®Òn ¬n nh÷ng ngêi ®· cu mang,
gióp ®ì nµng ®ång thêi trõng trÞ
H? §o¹n trÝch cã kÕt cÊu ntn? nh÷ng kÎ bÊt nh©n , tµn ¸c.
KÕt cÊu: II/ §äc, t×m
GV ®äc mÉu 12 c©u ®Çu: Thuý KiÒu b¸o ©n. hiÓu chó
Gäi hs ®äc, kt chó thÝch. Cßn l¹i: Thuý KiÒu b¸o o¸n. thÝch:
Gäi Hs ®äc 12 c©u ®Çu: III/ T×m
H? Thóc Sinh ®îc mêi tíi trong khung HS ®äc. hiÓu ®o¹n
c¶nh ntn? Khung c¶nh oai nghiªm: cho g¬m trÝch:
H? Trong khung c¶nh Êy, t©m tr¹ng cña mêi ®Õn Thóc Lang.... 1/ Thuý
Thóc Sinh ®îc diÔn t¶ ntn? MÆt nh chµm ®æ...... KiÒu tr¶ ¬n
H? H×nh ¶nh th¬ trªn ®· gióp em hiÓu Thóc Sinh:
g× vÒ t©m tr¹ng cña Thóc sinh lóc Tríc g¬m lín, gi¸o dµi, chµng
nµy? T.Sinh ho¶ng sî ®Õn møc mÊt c¶
H? Qua ®©y, em cã nhËn xÐt g× vÒ thÇn s¾c. H/¶ so s¸nh trªn ®· cô
tÝnh çch cña nh©n vËt Thóc Sinh? thÓ ho¸ nçi sî h·i cña TS.
TÝnh çch nhu nhîc, hÌn nhÊt cña
H? Trong c¶nh b¸o ©n, TK ®· nãi víi Thóc Sinh. §ã lµ tÝnh çch ®îc
Thóc Sinh ntn? t¸c gi¶ thÓ hiÖn thèng nhÊt trong
H? T¹i sao KiÒu l¹i tr¶ ¬n Thóc Sinh? t¸c phÈm.
H? NhËn xÐt g× vÒ çch dïng tõ? (ngêi Nµng r»ng: nghÜa.....
cò, cè nh©n..)?
TS lµ  ®· ®a KiÒu ra khái lÇu
xanh
H? Tõ lêi nãi cña nµng víi Thóc Sinh ®· Ngêi cò: tõ thuÇn ViÖt mang s¾c
thÓ hiÖn nµng lµ ngßi cã tÝnh çch th¸i th©n mËt, gÇn gòi, KiÒu tù
ntn? xng h«.
H? Khi KiÒu nãi víi TS, tg’ sö dông tõ Cè nh©n: tõ H¸n viÖt mang s¾c
79
H¸n ViÖt, ®iÓn cè cã t¸c dông g×? th¸i trang träng, KiÒu gäi Thóc
H? T¹i sao khi tr¶ ¬n Thóc Sinh, trong sinh.
lêi KiÒu nãi víi thóc Sinh l¹i cã ®o¹n nãi TÊm lßng biÕt ¬n ch©n thËt cña
vÒ Ho¹n Th? KiÒu víi lêi lÏ, quan niÖm ®¹o
H? So s¸nh ng«n ng÷ cña KiÒu khi nãi ®øc “ch÷ nghÜa”.
víi Thóc Sinh vÒ Ho¹n Th cã g× kh¸c Çch nãi trang träng phï hîp víi
khi nãi víi Thóc Sinh? chµng th sinh hä Thóc ®ång thêi
H? Theo em, v× sao cã sù kh¸c nhau diÔn t¶ tÊm lßng biÕt ¬n , tr©n
®ã? träng cña KiÒu.
Khi tr¶ ¬n Thóc Sinh, KiÒu ®·
nãi vÒ Ho¹n Th chøng tá vÕt th-
GV diÔn gi¶ng: Mµn tr¶ ¬n cã g.trÞ ¬ng lßng mµ Ho¹n Th g©y cho
minh ho¹ cô thÓ cho quan niÖm “ë hiÒn KiÒu cßn qu¸ xãt xa.
gÆp lµnh”, 1 triÕt lý nh©n qu¶ cña Ng«n ng÷ n«m na, b×nh dÞ, dïng
PhËt Gi¸o ®· ®îc quÇn chóng ho¸, nh÷ng thµnh ng÷ quen thuéc: kÎ
b×nh dÞ ho¸. c¾p bµ giµ....kiÕn bß miÖng 2/ Thuý
Gäi Hs ®äc phÇn cßn l¹i chÐn.... KiÒu b¸o
H? Hµnh ®éng, lêi nãi cña kiÒu víi Trong mét ®o¹n th¬ cã sù chen o¸n:
Ho¹n Th ®îc diÔn t¶ ntn? lÉn gi÷a 2 lo¹i ng«n ng÷ thÓ hiÖn
H? Trong hoµn c¶nh thùc t¹i , hµnh hµnh ®éng trõng ph¹t çi ¸c theo
®éng vµ lêi nãi cña KiÒu cã ý nghÜa quan ®iÓm cña n.d©n ph¶i ®îc
g×? diÔn ®¹t b»ng lêi ¨n tiÕng nãi cña
nd
H? Em cã n.xÐt g× vÒ giäng ®iÖu

trong lêi nãi cña KiÒu víi Ho¹n Th ?
H? Çch nãi Êy cã ý nghÜa g× ?
H? Qua giäng ®iÖu trªn cho thÊy th¸i
®é cña KiÒu ntn ?
Chµo tha. xng h«: tiÓu th
H? Tríc th¸i ®é cña KiÒu, Ho¹n Th ®·
xö trÝ ra sao ? KiÒu dïng çch xng h« nh khi cßn
th©n phËn hoa n« ®Ó gäi H.Th.
Trong hoµn c¶nh thùc t¹i , çch x-
ng h« gi÷a KiÒu vµ HT ®· cã sù
®æi ng«i, lµ 1 ®ßn mØa mai
quÊt m¹nh vµo danh gia hä Ho¹n.
H? Ho¹n Th ®· ®a ra lý lÏ cña m×nh Lêi lÏ, ý tø ®ay ®i ®ay l¹i, tõ ng÷
theo tr×nh tù nµo ? lÆp l¹i, nhÊn m¹nh: dÔ cã, dÔ
dµng, cµng... cµng
Çch nãi Êy hoµn toµn phï hîp víi
HT.
Giäng ®iÖu mØa mai, ®ay
H? Çch xö lÝ cña HT ®· t¸c ®éng nghiÕn cho thÊy nµng quyÕt
®Õn KIÒu ntn ? trõng trÞ Ho¹n Th theo ®óng lÏ
®êi “hßn ®Êt nÐm ®i ...”
Lóc ®Çu: hån siªu ph¸ch l¹c.
VÒ sau: “liÖu ®iÒu ...” Ho¹n Th
80
H? Qua lêi ®èi ®¸p cña HT, em cã bíc vµo mµn kÞch t×nh thÕ xoay
n.xÐt g× vÒ t/çch cña con ngêi nµy ? chuyÒn h¼n. Tho¸ng phót gi©y
H? V× sao TK tha bæng cho HT ? Theo ®Çu “hån siªu ...”, song HT ®· cã
em, viÖc lµm Êy cña KiÒu cã hîp lÝ thÓ chñ ®éng t×nh thÕ “liÖu ...”
hay kh«ng ? v× sao ? t×m ®êng gi¶i tho¸t. Lêi kªu ca
cña HT thùc chÊt lµ lêi lÏ ®Ó gì
GV diÔn gi¶ng: ChÝnh HT hµnh h¹ tµn téi.
ngîc KiÒu, cßn KiÒu l¹i tha bæng cho HT dùa vµo t©m lÝ cña  p/n÷,
HT. Sù viÖc ®ã hoµn toµn phï hîp víi kÓ l¹i c«ng ®· cho KiÒu ra viÕt
tÝnh çch cña 2 ngêi p/n÷ ®éc ®¸o kinh ë g¸c Quan ¢m. Tõ ®ã nhËn
nhÊt trong truyÖn KiÒu. hÕt téi lçi, chØ cßn tr«ng ë lßng
H? Nh÷ng lêi nãi cuèi cïng cña KiÒu víi khoan dung, HT ®· ®i tõ lÏ chung
HT cho thÊy KiÒu lµ ngêi ntn ? ®Õn t×nh riªng, råi nhËn lçi vµ III/ Tæng
H? Mµn kÞch TK b¸o ©n, b¸o o¸n cã ý cuèi cïng ®¸nh vµo t/c¶m, sÜ kÕt:
nghÜa g× trong thêi ®¹i cña Ng. Du ? diÖn cña ®èi ph¬ng. Ghi nhí
H? Em häc tËp ®îc nh÷ng g× qua nghÖ Tríc nh÷ng lêi lÏ kªu ca cña HT,
thuËt x©y dùng n/v ? KiÒu ®· ph¶i thõa nhËn ®©y lµ
H? Qua ®o¹n trÝch, Ng. Du ®· thÓ con : “kh«n ngoan ...”. HT ®·
hiÖn nh÷ng íc m¬ g× cña n.d©n ta ? ®a KiÒu ®Õn chç khã xö. Nµng
cã r¨n ®e HT nhng råi l¹i khoan
* HDVN: dung, ®é lîng.
+ Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch.  p/n÷ kh«n ngoan, th«ng minh,
+ Häc bµi gi¶ng, chuÈn bÞ phÇn I tr.93. lý lÏ trÇn t×nh, rµo tríc, ®ãn sau.
ViÖc HT ®îc tha bæng ko h¼n lµ
do nh÷ng lý lÏ trÇn t×nh cña HT
vµ th¸i ®é nhËn lçi cña nµng mµ
cßn lµ tÊm lßng ®é lîng, nh©n
hËu, vÞ tha cña KiÒu.
KiÒu lµ ngêi giµu lßng vÞ tha.
Ph¶n ¸nh kh¸t väng, íc m¬ c«ng

lý, chÝnh nghÜa cña thêi ®¹i Ng.
Du.
Kh¾c ho¹ tÝnh çch qua ng«n
ng÷ ®èi tho¹i.
81
TiÕt 38 & 39: lôc v©n tiªn cøu kiÒu nguyÖt nga
(TrÝch “TruyÖn Lôc V©n Tiªn”) - NguyÔn §×nh ChiÓu
- N¾m ®îc cèt truyÖn & nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n vÒ tg’, t¸c phÈm.
- Qua ®o¹n trÝch, hiÓu ®îc kh¸t väng cøu , gióp ®êi cña tg’ & phÈm chÊt cña 2 n/vËt
chÝnh
LVT & KNN.
- T×m hiÓu ®Æc trng ph¬ng thøc kh¾c häa tÝnh çch n/v cña truyÖn.
§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch “TK b¸o
o¸n” & P/tÝch th¸i ®é, çch xö trÝ Hs ®äc.
cña KiÒu & H.Th trong mµn kÞch.
* H§2: Bµi míi: I. Vµi nÐt vÒ
Gäi Hs ®äc chó thÝch vÒ tg’ (phÇn tg’ & t/p
chó thÝch *- Tr.105). Ng-§-ChiÓu – Mét phong çch lín: 1/ T¸c gi¶:
H? Rót ra nh÷ng bµi häc lín g× vÒ + NghÞ lùc chiÕn ®Êu ®Ó sèng & N-§-ChiÓu
con  NguyÔn §×nh ChiÓu ? cèng hiÕn cho ®êi. SGK (105)
* GVDG: + Lßng yªu níc & tinh thÇn bÊt khuÊt
chèng giÆc ngo¹i x©m. 2/ T/phÈm:
* Gäi Hs ®äc chó thÝch: Hs ®äc. a) Hoµn c¶nh
- §Çu nh÷ng n¨m 1850, th«ng qua con s¸ng t¸c:
®êng truyÒn miÖng. b) Gi¸ trÞ
- GVDG: * KÕt cÊu: Theo kiÓu truyÒn thèng t/p’:
cña lo¹i truyÖn P.§«ng nghÜa lµ theo
tõng ch¬ng håi, xoay quanh diÔn
biÕn cuéc ®êi çc n/v chÝnh.
Hs ®äc 4 phÇn ®· tãm t¾t ë SGK. * Tãm t¾t truyÖn: 2082 c©u th¬ lôc
b¸t.
+ LVT ®¸nh cíp cøu KNN.
+ LVT gÆp n¹n mµ vÉn gi÷ lßng
chung thñy víi LVT.
* GV ®a thªm d/c: T×nh cha-con, + LVT & KNN gÆp l¹i nhau. * §Æc ®iÓm
mÑ-con, vî-chång, b¹n-bÌ,... - ND ý nghÜa truyÖn: TruyÒn d¹y thÓ lo¹i:
T/c¶m cña VT ®/v mÑ, LVT & KNN. ®¹o lý lµm 
LVT ®¸nh cíp, Hín Minh “bÎ giß” cËu Xem träng t×nh nghÜa gi÷a con  víi
c«ng tö con quan ... con  trong XH: Cha-con.
§Ò cao tinh thÇn nghÜa hiÖp s½n
sµng cøu khèn phß nguy.
ThÓ hiÖn kh¸t väng cña n/d híng tíi lÏ
c«ng b»ng trong c/®.
Lµ 1 truyÖn th¬ N«m ®Ó kÓ “kÓ
* Gióp Hs gi¶i ®¸p c©u hái 1 (108): th¬”, “nèi th¬”, “h¸t” VT. Chó träng
H? T×m nh÷ng y/tè trïng hîp gi÷a tíi h/® cña n/v h¬n lµ m/t¶ néi t©m
t×nh tiÕt cña truyÖn víi cuéc ®êi  T/c n/v ®îc béc lé qua lêi nãi, viÖc
N.§.ChiÓu lµm , cö chØ.
82
Hs th¶o luËn nh÷ng y/tè trïng hîp
+ ViÖc bá thi vÒ chÞu tang  §au
GVKL: ChÝnh v× thÕ cã ý kiÕn cho m¾t & bÞ mï.
r»ng truyÖn LVT lµ 1 thiªn tù truyÖn. + BÞ béi h«n.
H? Sù kh¸c biÖt ë phÇn kÕt thóc c©u + VÒ sau l¹i gÆp cuéc h«n nh©n tèt
truyÖn lµ ë t×nh tiÕt nµo ? ®Ñp (LVT víi KNN, N§C víi c« N¨m
§iÒn).
Hs th¶o luËn vÒ sù kh¸c biÖt:
H? Theo em sù  biÖt ®ã nãi lªn + LVT ®îc tiªn cho thuèc, m¾t s¸ng
®iÒu g× ? II. VÞ trÝ
l¹i, tiÕp tôc ®i thi ®ç Tr¹ng Nguyªn,
®o¹n trÝch:
cÇm qu©n ®¸nh giÆc th¾ng lîi.
H? §o¹n trÝch n»m vÞ trÝ nµo cña + N§C vÜnh viÔn lµ bãng tèi.
t/phÈm ? Sù kh¸c biÖt ®ã nãi lªn íc m¬ kh¸t
H? T×m ®¹i ý cña ®o¹n th¬ trÝch ? väng ch¸y báng trong t©m hån N§C
mµ «ng göi g¾m trong n/v lÝ tëng
III. §äc -chó
cña m×nh.
thÝch.
N»m ë phÇn ®Çu cña t/phÈm
Gv ®äc mÉu – Gäi Hs ®äc: <<LVT ®¸nh cíp cøu KNN>>.
KT chó thÝch: Hs tù k.tra chÐo nhau. Trªn ®êng trë vÒ nhµ th¨m cha mÑ IV. T×m
Gv: Tríc ®o¹n nµy lµ c¶nh LVT thÊy tríc khi lªn kinh øng thi, gÆp bän cíp hiÓu ®o¹n
n/d khèn khæ, ... lßng ®Çy h¨m hë hoµnh hµnh, LVT x«ng vµo ®¸nh tan trÝch:
muèn lËp c«ng danh. 1. H/¶nh
bän cíp cøu tho¸t KNN.
 GÆp t×nh huèng nµy lµ mét thö Hs ®äc & theo dâi. LVT:
th¸ch ®Çu tiªn. LVT & h/®
H? Khi gÆp bän cíp LVT ®· cã h/® ®¸nh cíp:
ntn ? N/xÐt g× vÒ h/® Êy ?
Gv: Chµng chØ cã 1 m×nh, bän cíp “BÎ c©y lµm gËy ...”  Mét h/®
®«ng , g¬m gi¸o ®Çy ®ñ, thanh thÕ nghÜa hiÖp, tinh thÇn thîng vâ, lu«n
lÉy lõng. VËy mµ ... quan t©m & s½n sµng gióp ®ì  kh¸c
H? H/¶nh V©n Tiªn ®îc so s¸nh víi lóc nguy khèn.
h×nh mÉu lý tëng nµo ? Nh»m môc  H/® tù nguyÖn, dòng c¶m ®¬ng
®Ých g× ? ®Çu víi bän cíp. B¶n lÜnh cña LVT
lµ b¶n lÜnh cña  anh hïng v× nghÜa
H? Qua h/®éng ®¸nh cíp cña V©n
lín ra tay diÖt ¸c trõ tµ.
Tiªn chøng tá chµng lµ ngêi ntn ?
Tµi n¨ng cña VT ®îc vÝ víi TriÖu Tö
H? H/®éng cña VT gîi em nhí tíi h/®
Long, mét danh tíng thêi Tam Quèc,
cña nv nµo trong truyÖn cæ tÝch ®·
thÓ hiÖn çi tµi cña bËc anh hïng vµ
häc
søc m¹nh cña h/® nghÜa hiÖp: bªnh
Gv diÔn gi¶ng: H/¶nh VT ®îc kh¾c
vùc ...
ho¹ theo m« tÝp quen thuéc ë truyÖn
n«m: Chµng trai tµi giái cøu 1 c« g¸i Chøng tá çi ®øc cña con  “v×
tho¸t khái hiÓm nghÌo råi tõ ©n nghÜa quªn th©n, çi tµi cña bËc anh
nghÜa ®Õn t×nh yªu. hïng vµ søc m¹nh bªnh vùc kÎ yÕu,
H? Çch kÕt cÊu ®ã thÓ hiÖn mong - chiÕn th¾ng b¹o tµn.
íc g× cña ND ? TruyÖn Th¹ch Sanh
H? V©n Tiªn cã h/® ntn ®èi víi 2 c«
g¸i ? Th¸i ®é c xö
H? Khi KNN muèn l¹y t¹ ¬n chµng, víi KNN sau
83
V©n Tiªn cã th¸i ®é, h/® ntn ? khi ®¸nh tan
H? Hµnh ®éng ®ã chøng tá ®øc tÝnh KÕt cÊu ®ã thÓ hiÖn niÒm mong íc bän cíp.
g× ë chµng ? cña nd gi÷a thêi buæi lo¹n l¹c cã ngêi
H? V©n Tiªn quan niÖm vÒ viÖc tµi giái ®Õn cøu gióp.
nghÜa ntn ? V©n Tiªn ®éng lßng t×m çch an ñi,
H? Qua h/® vµ quan niÖm trªn, em ©n cÇn hái han.
thÊy chµng lµ ngêi ntn ? V©n Tiªn véi g¹t ngay “khoan khoan
ngåi ®ã”
H? Qua h/® ®¸nh cíp vµ çch c xö víi §øc tÝnh khiªm nhêng, c xö tÕ nhÞ,
KNN, h/¶nh V©n Tiªn næi bËt víi cã v¨n ho¸.
nh÷ng phÈm chÊt nµo ? V©n Tiªn quan niÖm vÒ viÖc nghÜa
“ lµm ¬n h¸ dÔ ... nµo ai tÝnh thiÖt”.
H? KNN ®îc giíi thiÖu lµ ngêi ntn ? Theo chµng lµm viÖc nghÜa lµ 1
(çch xng h« ? cö chØ ?) bæn phËn, lÏ tù nhiªn. 2. H/¶nh
Lµ con ngêi träng nghÜa, khinh tµi. KNN:
§ã lµ çch c xö mang tinh thÇn nghÜa
hiÖp cña çc bËc anh hïng h¶o h¸n.
Víi nh÷ng nÐt tÝnh çch ®ã, h/¶nh
LVT lµ h/¶nh ®Ñp, lý tëng mµ
Ng.§.ChiÓu göi g¾m niÒm tin vµ -
H? Víi ¬n cøu m¹ng, KNN cã suy ícväng cña m×nh: Kh¸t väng hµnh
nghÜ ntn ? ®¹o cøu ®êi.
Çch xng h«: Qu©n tö, tiÖn thiÕp. 3. §Æc ®iÓm
H? Theo em, n/v trong truyÖn chñ Çch nãi n¨ng v¨n vÎ, dÞu dµng, mùc thÓ lo¹i, ng«n
yÕu ®îc m/t¶ theo ph¬ng thøc nµo thíc ng÷:
(ngo¹i h×nh, néi t©m, hay h/®, cö Lµm con ®©u d¸m ...
chØ) ? Chót t«i liÔu yÕu ®µo t¬
H? §iÒu ®ã ®· lý gi¶i nh÷ng g× vÒ Çch tr×nh bµy vÊn ®Ò râ rµng,
t/c d©n gian cña truyÖn ? khóc triÕt võa ®¸p øng ®Çy ®ñ
nh÷ng ®iÒu th¨m hái ©n cÇn cña
V©n Tiªn, võa thÓ hiÖn niÒm ch©n IV/ Tæng
Gv diÔn gi¶i: N/vËt ®îc ®Æt trong thµnh c¶m kÝch xóc ®éng cña m×nh. kÕt:
çc mèi q.hÖ xh, trong nh÷ng t×nh Nµng cã suy nghÜ: ®Òn ®¸p mÊy Ghi nhí
huèng xung ®ét cña ®/sèng råi b»ng còng ko ®ñ. Cuèi cïng nµng nguyÖn
h/®, cö chØ, lêi nãi n.v tù béc lé g¾n bã cuéc ®êi víi LVT.
t/çch. Qua cö chØ, h/® vµ lêi nãi. V/ LuyÖn
H? N.xÐt g× vÒ ng«n ng÷ cña tg’ tËp:
trong ®o¹n trÝch ? §©y lµ truyÖn th¬ n«m mang t/c lµ
truyÖn ®Ó kÓ nhiÒu h¬n lµ ®Ó
®äc, ®Ó xem. V× thÕ khi ®i vµo nd
* HDVN: nã dÔ biÕn thµnh nh÷ng h×nh thøc
+ Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. sinh ho¹t VHDG. Lµ truyÖn kÓ nªn
+ Häc ph©n tÝch. chó träng ®Õn h/®, cö chØ, lêi nãi
+ So¹n : Miªu t¶ néi t©m trong v¨n nhiÒu h¬n lµ m.t¶ néi t©m.
b¶n tù sù. Ng«n ng÷ méc m¹c, b×nh dÞ g¾n víi lêi
nãi thêng vµ mang mµu s¾c ®Þa ph¬ng
Nam bé, cã phÇn thiÕu chau chuèt nhng
l¹i phï hîp víi ng«n ng÷ kÓ chuyÖn rÊt tù
84
nhiªn dÔ ®i vµo quÇn chóng.
Ng«n ng÷ th¬ thay ®æi phï hîp víi
diÔn biÕn, t×nh tiÕt.
TiÕt 40: miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù

- HiÓu ®îc vai trß cña m/t¶ néi t©m vµ mèi q.hÖ gi÷a néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi
kÓ chuyÖn.
- RÌn kü n¨ng kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi viÕt bµi v¨n tù sù.

KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ.
* H§2: Bµi míi: I. T×m hiÓu
- Gäi Hs ®äc ®/trÝch “KiÒu ë lÇu NB Hs ®äc. yÕu tè m.t¶
”. + <<Tríc lÇu ... Çt vµng ... >> néi t©m trong
H? T×m nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh s¾c bªn + HoÆc 8 c©u th¬ cuèi v¨n b¶n tù sù
ngoµi (c¶nh vËt) lÇu Ngng BÝch? Ngêi ®äc cã thÓ q.s¸t trùc tiÕp ®îc - §o¹n trÝch:
H? DÊu hiÖu nµo cho thÊy ®ã lµ = çc gi¸c quan: H×nh d¸ng, mµu KiÒu ë lÇu
nh÷ng c©u th¬ m/t¶ c¶nh vËt bªn s¾c, ...vv. Ngng BÝch
ngoµi ? “Bªn trêi ...
... Cã khi gèc tö ... ”.
Nh÷ng suy nghÜ bªn trong: NghÜ
thÇm vÒ th©n phËn c« ®¬n, b¬ v¬
H? T×m nh÷ng c©u th¬ m/t¶ t©m tr¹ng n¬i ®Êt kh¸ch, nghÜ vÒ cha mÑ
cña Thóy KiÒu ë ®o¹n trÝch ? n¬i quª nhµ ...
H? Dùa vµo ®©u em biÕt ®ã lµ ®o¹n + §/v L·o H¹c b¸o tin cho «ng gi¸o
m/t¶ néi t©m ? b¸n cËu vµng.
+ DÕ MÌn ©n hËn ...
H? T×m nh÷ng VD vÒ miªu t¶ néi t©m Dùa vµo ghi nhí (nh÷ng g× kh«ng ).
nh©n vËt trong 1 sè t¸c phÈm v¨n häc q.s¸t ®îc 1 çch trùc tiÕp). * M/t¶ néi
mµ em ®· häc? t©m lµ t¸i
H? ThÕ nµo lµ m/t¶ néi t©m ? Tõ viÖc miªu t¶ ngo¹i c¶nh, ngo¹i hiÖn nh÷ng ý
H? Nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh cã mèi quan h×nh mµ ngßi viÕt cho ta thÊy ®îc nghÜ, c¶m
hÖ ntn víi viÖc thÓ hiÖn néi t©m nh©n t©m tr¹ng bªn trong nh©n vËt. xóc, t×nh c¶m
vËt? cña nh©n vËt
Gäi Hs ®äc ®o¹n v¨n vd 2 SGK T©m tr¹ng ®au khæ, d»n vÆt khi
H? ®o¹n v¨n diÔn t¶ t©m tr¹ng g× cña ph¶i b¸n cËu Vµng
L·o H¹c? Th«ng qua viÖc miªu t¶ nÐt mÆt,
H? T©m tr¹ng ®ã ®· ®îc tg diÔn t¶ cö chØ cña l·o H¹c.
b»ng çch nµo ? Ghi nhí(117
H? Theo em , miªu t¶ néi t©m cã t¸c Rót ra ghi nhí
dông ntn ®èi víi viÖc kh¾c ho¹ nh©n III. LuyÖn
vËt trong v¨n b¶n tù sù? ThuËt l¹i ®o¹n trÝch : M· Gi¸m sinh tËp:
* LuyÖn tËp: mua KiÒu b»ng v¨n xu«i, chó ý miªu 1/ Bµi 1 (117)
Gäi Hs ®äc yªu cÇu cña bµi tËp 1 t¶ néi t©m cña nµng KiÒu. :
85
Gv gîi ý: Chó ý nh÷ng c©u miªu t¶ néi

t©m cña KiÒu 2/ Bµi 2 (112)
Ngêi kÓ cã thÓ ë ng«i thø nhÊt hoÆc Gäi ®¹i diÖn nhãm. Chó ý lµm næi
thø ba. NhËp vai nµng KiÒu kÓ l¹i cho líp bËt t©m tr¹ng
GV nªu yªu cÇu cña bµi tËp 2 nghe viÖc b¸o ©n b¸o o¸n ®Ó luyÖn cña KiÒu lóc
* Gv gîi ý: Ngêi viÕt ®ãng vai KiÒu nãi, m/t¶ néi t©m b»ng lêi nãi. gÆp Ho¹n Th.
trong phiªn tßa ®Ó b¸o ©n b¸o o¸n. Ngêi Çc nhãm thi nãi: KÓ l¹i vô ¸n.
viÕt xng t«i kÓ l¹i vô ¸n.
Gäi Hs çc nhãm tr×nh bµy.
* H§3: HDVN:
+ Tr/bµy BT1 & 2 vµo vë Ng÷ v¨n (ë
nhµ).
+ BT 3 (117
+ So¹n bµi “L-V-Tiªn gÆp n¹n”
86
TiÕt 41: lôc v©n tiªn gÆp n¹n

(NguyÔn §×nh ChiÓu)

- Qua ph©n tÝch sù ®èi lËp gi÷a çi thiÖn vµ çi ¸c trong ®o¹n th¬ nhËn biÕt ®îc th¸i ®é,
t×nh c¶m vµ lßng tin cña t¸c gi¶ göi g¾m víi nh÷ng ngêi lao ®éng b×nh thêng
- T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ nghÖ thuËt s¾p xÕp t×nh tiÕt vµ nghÖ thuËt ng«n tõ trong ®o¹n
trÝch.
H® cña GV h® cña Hs Ghi b¶ng
* H§ 1: K.Tra bµi cò: Giíi thiÖu t¸c
gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu & tãm t¾t
ng¾n gän truyÖn “Lôc V©n Tiªn”?
* H§ 2: Bµi míi: I/ §äc, t×m
Gäi H.S ®äc. hiÓu chó
Híng dÉn H.S t×m hiÓu chó thÝch H.S thùc hiÖn. thÝch:
theo yªu cÇu ®µm tho¹i.
H? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy Bè côc chia lµm 2 ®o¹n: II/ VÞ trÝ, bè
phÇn? Néi dung tõng phÇn? Tõ ®Çu ... xãt xa tÊm lßng: hµnh côc cña ®o¹n
®éng, téi ¸c cña TrÞnh H©m. trÝch:
Cßn l¹i: miªu t¶ viÖc lµm nh©n
®øc vµ cuéc sèng trong s¹ch cña
Gäi HS §äc 8 c©u th¬ ®Çu. «ng Ng. III/ T×m hiÓu
G.V diÔn gi¶ng: §o¹n ®Çu cña t¸c Hs ®äc ®o¹n trÝch:
phÈm kÓ viÖc VT vµ Tö Trùc trªn ®- 1/ T©m ®Þa vµ
êng ®i thi gÆp T.H©m vµ Bïi KiÖn hµnh ®éng ®éc
kÕt b¹n. Tr.H©m ganh ghÐt VT. ¸c cña
Hoµn c¶nh thùc t¹i cña thÇy trß VT: T.H©m.
gÆp TH, h¾n ®· lõa tiÓu ®ång vµo
rõng, lõa VT xuèng thuyÒn.
H? §éng c¬ nµo thóc ®Èy TrÞnh
H©m g©y téi ¸c? ThÊy VT cã tµi, TrÞnh H©m sinh
H? Lóc nµy VT ®· mï, TrÞnh H©m lßng ®è kþ, ganh ghÐt.
®· ®ç cö nh©n, t¹i sao TrÞnh H©m Lßng ganh ghÐt, ®è kþ biÕn h¾n
vÉn cè t×nh g©y téi ¸c? thµnh kÎ ®éc ¸c, nhÉn t©m ngay
c¶ khi VT ko cßn cã thÓ ®e do¹
®Õn bíc ®êng c«n danh cña h¾n,
H? H¾n ®· s¾p ®Æt ©m mu vµ kÕ çi ¸c ®· ngÊm vµo m¸u thÞt h¾n
ho¹ch hµnh ®éng n.t.n? vµ trë thµnh b¶n chÊt.
H/®éng g©y téi ¸c cã ©m mu
tÝnh to¸n s¾p ®Æt kü lìng:
H? V× sao h¾n chän thêi gian ®ã ®Ó Thêi gian: ®ªm khuya
ra tay? Kh«ng gian: mÞt mê s¬ng bay
H? §Õn lóc ko mét ai cã thÓ cøu ®îc Khi mäi ngêi ®· ngñ yªn, bÞ bÊt
VT, viÖc lµm tiÕp theo cña h¾n lµ ngê x« xuèng vêi kh«ng kÞp trë
g×? tay.
87
H? Qua nh÷ng hµnh ®éng trªn cho H¾n gi¶ tiÕng la lèi um sïm lªn,
thÊyTrÞnh H©m lµ ngêi n.t.n? råi lÊy lêi phui pha kÓ lÓ bÞa 2. H×nh ¶nh cña
* Gäi H.S ®äc ®o¹n 2: ®Æt ®Ó che lÊp téi ¸c. ¤ng Ng:
H? ThÊy V©n Tiªn gÆp n¹n, «ng
chµi ®· cã hµnh ®éng n.t.n? Mét kÎ ®éc ¸c, bÊt nh©n, bÊt
H? C©u th¬ tù sù ®· gîi ®îc ®iÒu g× nghÜa.
vÒ tinh thÇn cøu ngêi gÆp n¹n cña
gia ®×nh «ng Ng? Hèi con vÇy löa mét giê
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hµnh ¤ng h¬ bông d¹, mô ...
®éng ®ã? C©u th¬ méc m¹c kh«ng ®Ïo gät
®· gîi t¶ ®îc mèi ch©n t×nh cña
H? So víi hµnh ®éng cña TrÞnh gia ®×nh «ng Ng, mçi ngêi mét
H©m, em cã nhËn xÐt g× ? viÖc.
H? Sau khi cøu sèng V©n Tiªn, biÕt §ã lµ b¶n tÝnh cña ngêi lao ®éng
chµng ®ang l©m c¶nh khèn khã, «ng l¬ng thiÖn: TÝch cùc lµm viÖc
®· c sö víi chµng ntn? thiÖn, kh«ng tÝnh to¸n thiÖt h¬n.
H? §äc nh÷ng c©u th¬ m.t¶ cuéc sèng §èi lËp hoµn toµn víi tÝnh Ých
cña «ng Ng ? Ph¸t biÓu c¶m nhËn cña kû, ®éc ¸c cña Tr×nh H©m.
em vÒ cuéc sèng cña «ng Ng?
§Ò nghÞ VT ë l¹i, s½n sµng cu
mang chµng, kh«ng hÒ tÝnh to¸n
¬n cøu m¹ng.
H? Qua nh©n vËt «ng Ng, em thÊy Níc trong ...
th¸i ®é, t/c¶m cña tg’ ®/víi ngêi lao ... Hµn Giang.
®éng ntn ? Cuéc sèng trong s¹ch ngoµi vßng
danh lîi, mét c/s l/®éng tù do ung
GV: Mét çi nh×n tiÕn bé cña tg’ vÒ dung, thanh th¶n, hoµ nhËp bÇu
 l/®éng: Nh©n hËu, vÞ tha, träng b¹n víi thiªn nhiªn. Mét con ngêi
nghÜa khinh tµi. Nhµ th¬ Xu©n l/®éng cÇn cï, lµm chñ c/®êi,
DiÖu ®· tõng n.xÐt: “Çi u ¸i víi  t×m thÊy niÒm vui trong c«ng
lao ®éng, sù kÝnh mÕn hä lµ mét viÖc.
®Æc ®iÓm cña t©m hån §å ChiÓu”. Hi väng vµ niÒm tin vÒ çi thiÖn
H? Trong ®o¹n trÝch, nh÷ng c©u th¬ vµo con ngêi b×nh thêng. Béc lé
nµo em cho lµ giµu c¶m xóc nhÊt vÒ mét quan niÖm sèng, mét ®iÒu
ng«n ng÷ m.t¶ ? mong íc thiÕt tha: h·y sèng thanh
H? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ cao ngoµi vßng danh lîi, lÊy nh©n IV/ Tæng kÕt:
g.trÞ ng. thuËt cña ®o¹n th¬ ®ã ? nghÜa lµm träng, cã t×nh ngêi vµ Ghi nhí: SGk
H? N.xÐt g× vÒ kÕt cÊu cña gi÷ lÊy t×nh ngêi.
truyÖn ?
H? Víi kÕt cÊu ®ã thÓ hiÖn ®iÒu
g× ?
*HDVN: Cã thÓ ®Þnh híng: nh÷ng c©u

+ Häc thuéc lßng “Ng r»ng ... hÕt” th¬ lµ lêi cña «ng Ng vÒ c/s cña
+ So¹n “®ång chÝ”. m×nh; ý tø phãng kho¸ng, x©u xa,
lêi lÏ thanh tho¸t, h/¶nh th¬ ®Ñp,
gîi c¶m.
88
89
TiÕt 42: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn v¨n

- Bæ sung vµo vèn hiÓu biÕt vÒ v¨n häc ®Þa ph¬ng b»ng viÖc n¾m b¾t nh÷ng tg’ vµ 1
sè t¸c ph¶m tõ sau n¨m 1975 viÕt vÒ ®Þa ph¬ng m×nh.
- Bíc ®Çu biÕt çch su tÇm, t×m hiÓu vÒ tg’, t¸c phÈm ®Þa ph¬ng.
- H×nh thµnh sù quan t©m vµ yªu mÕn ®/v v¨n häc cña ®Þa ph¬ng.
* H§ 1: KiÓm tra bµi cò:
ChuÈn bÞ bµi cña hs.
* H§ 2: Bµi míi: I/ Thèng kª çc tg’
Gv tËp hîp b¶n thèng kª mµ hs ®· Hs dùa vµo cuèn “Ng÷ v¨n  H¶i Phßng vµ
chuÈn bÞ ë nhµ. ®Þa ph¬ng” çc t¸c phÈm viÕt
Gäi çc nhãm hs tr×nh bµy. vÒ HP:
Gv giíi thiÖu ch©n dung mét sè nhµ 1/ Hå anh TuÊn, chñ tÞch héi
v¨n, nhµ th¬: Mét sè tg’ tuy cha ph¶i lµ liªn hiÖp VHNT-HP: “Ngµy
héi viªn ... nhng cã t/phÈm ®îc xuÊt xu©n th¨m ®Òn Tr¹ng
b¶n: Xu©n Dung (TrÇn Xu©n §inh), Tr×nh”; “LÝnh ®¶o”.
nhµ gi¸o Mai ®¾c Lîng, Vò Hoµng 2/ §Æng Xu©n ThiÒu, nhiÒu
L©m, Ph¹m Ngµ, ... Ngoµi ra cßn cã n¨m sinh sèng t¹i HP. N¨m
nhiÒu tg’, t¸c phÈm kh¸c. 1930 lµ tØnh uû viªn §¶ng bé
§CS §«ng D¬ng HP.
3/ Hoµng C«ng Khanh, quª
KiÕn An HP: “Hoa nh¹n lai
hång”
4/ Mai Vui, n¨m 1979 lµ héi
viªn héi VHNT-HP. t/phÈm
“Tia n¾ng”.
5/ Vò Ch©u Phèi, phêng Hïng
V¬ng HP: T¸c phÈm “Ngâ
quª”.
6/ NguyÔn §×nh Thi, cã thßi
gian sèng t¹i HP: “Nhí HP”.
7/ Vò Quèc V¨n, héi viªn héi
liªn hiÖp v¨n häc HP “C¶nh
®Ñp nói Voi”.
8/ Kh¸nh Vinh, héi viªn héi
nghÖ sÜ s©n khÊu VN, héi
VHNT-HP: “QuÇn ®¶o Çt
Gv gäi çc tæ tr×nh bµy: b¶ng kª gåm Bµ”.
çc môc (hä vµ tªn, bót danh, n¨m sinh, 9/ §µo C¶ng, quª Lu KiÕm,
nh÷ng t¸c phÈm chÝnh). Thuû Nguyªn, héi viªn héi nhµ
Gv h/dÉn hs tr×nh bµy vÒ 6 tg’: Hå v¨n VN, viÕt nhiÒu t/p’ vÒ
Anh TuÊn, Hg.C«ng Khanh, Vò Ch©u HP: ‘§å S¬n”, “§ªm chèng Mü
Phèi, Ng.§×nh Thi, §µo C¶ng, Thi ë c¶ng HP”.
Hoµng. 10/ Thi Hoµng, quª ë VÜnh
HS tr×nh bµy c¶m nghÜ vÒ çc t/p’ TiÕn, VÜnh B¶o: “Nh÷ng
90
trong s¸ch Ng÷ v¨n ®Þa ph¬ng hoÆc nhÞp ®iÖu vÒ nÒn mãng”,
®äc s¸ng t¸c cña m×nh. “GiÆt ¸o trªn s«ng”.
11/ §oµn Lª, quª HP, viÕt
* HDVN: truyÖn, kÞch b¶n phim, vÏ
+ TiÕp tôc su tÇm, s¸ng t¸c, t×m hiÓu tranh (chÞ lµ §oµn ThÞ T¶o,
çc tg’, t/p’ viÕt vÒ HP. tg’ cña bµi th¬ “ChÞ t«i” ®îc
+ ChuÈn bÞ bµi “Tæng kÕt tõ vùng”. nh¹c sÜ Träng §µi phæ nh¹c
phim “Ngêi Hµ Néi” do §oµn
Lª ®¹o diÔn
91
TiÕt 43: tæng kÕt tõ vùng

I . Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh :
- N¾m v÷ng h¬n , biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc tõ líp 6 ®Õn líp 9 :
tõ ®¬n , tõ phøc , nghÜa cña tõ, thµnh ng÷, tõ nhiÒu nghÜa, hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña
tõ, tõ ®ång ©m, ph©n biÖt tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng tõ ®ång ©m.
II. Çc bíc tiÕn hµnh
H§ CñA GV H§ cña HS GHI B¶NG

* H§1: KTra bµi cò: tiÕn hµnh trong
qu¸ tr×nh «n tËp.
* H§2: Bµi míi GVhíng dÉn HS «n HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi nhanh I/ Tõ ®on vµ
lý thuyÕt vÒ tõ ®¬n vµ tõ phøc tõ phøc;
H? ThÕ nµo lµ tõ ®¬n , tõ phøc? Tõ ®¬nlµ nh÷ng tõ chØ gåm cã 1/ Kh¸i niÖm,
H? Tõ phøc ®îc ph©n thµnh nh÷ng 1tiÕng . ph©n lo¹i:
lo¹i nµo ? Tõ phøc lµ nh÷ng tõ gåm cã 2
GV®a b¶ng phô, HS lªn b¶ng nhËn hoÆc nhiÒu tiÕng . 2/ NhËn diÖn
diÖn (chó ý mét sè tõ ghÐp cã sù Ph©n lo¹i tõ phøc: 2 lo¹i tõ ghÐp, tõ l¸y:
gièng nhau vÒ ng÷ ©m, tÝnh chÊt Tõ ghÐp: quan hÖ vÒ ng÷ nghÜ
ngÉu nhiªn) Tõ l¸y: quan hÖ vÒ ng÷ ©m.
Tõ ghÐp: ngÆt nghÌo, giam gi÷, bã
buéc, t¬i tèt, bät bÌo, cá c©y, ®a
®ãn, nhêng nhÞn , r¬i rông , mong
muèn. 3/ Bµi3 (tr.
GV ®a b¶ng phô bµi tËp 3 /tr 119 Tõ l¸y : nho nhá, l¹nh lïng, gËt gï, 119)
xa x«i, lÊp l¸nh .
HSlªn b¶ng ph©n biÖt
Nh÷ng tõ l¸y gi¶m nghÜa: tr¨ng
tr¾ng , ®Ìm ®Ñp , nho nhá ,lµnh 4/ Bµi 4/ tr.
GV ®a b¶ng phô 2 vd bµi 4 . l¹nh, x«m xèp . 119
Gäi 2 hs lªn b¶ng ph¸t hiÖn lçi sai ? Nh÷ng tõ l¸y t¨ng nghÜa : s¹ch
Thay tõ sµnh sanh , s¸t sµn s¹t , nhÊp nh«.
A/ C©y ( c©y cèi ) : chØ c©y nãi
chung .Khi muèn chØ nhiÒu
c©y ,tiÕng ViÖt dïng " c©y cèi ".
B/ L¹nh ( l¹nh nh¹t , l¹nh lïng ).§©y
lµ nh÷ng tõ chØ tÝnh chÊt cña th¸i II/ Thµnh ng÷
Híng dÉn hs «n l¹i kh¸i niÖm thµnh ®é ,quan hÖ ,t×nh c¶m . Sau côm 1/ Kh¸i niÖm
ng÷ . Thµnh ng÷ lµ g× ? §Æc ®iÓm tõ " mét çch" bao giê còng kÕt hîp thµnh ng÷
cña thµnh ng÷ ? víi tõ 2 tiÕng .
GV ®a b¶ng phô bµi tËp 2/ tr 120 VD: Mét çch vui vÎ 2/ Ph©n biÖt
H? X¸c ®Þnh thµnh ng÷ , tôc ng÷ Thµnh ng÷ lµ côm tõ cè ®Þnh , khã thµnh ng÷ víi
trong çc tæ hîp tõ ®· cho ? Gi¶i cã thÓ thªm bít , thay ®æi . Thµnh tôc ng÷
thÝch ? ng÷ cã tÝnh h×nh tîng vµ tÝnh
biÓu c¶m cao.
HS th¶o luËn theo nhãm , ®¹i diÖn
lªn ch÷a bµi .
A/ Tôc ng÷ : Hoµn c¶nh m«i trêng ,
x· héi , ¶nh hëng quan träng ®Õn
92
tÝnh çch ,®Æc ®iÓm con ngêi .
B/ Thµnh ng÷ : lµm viÖc kh«ng
®Õn n¬i , ®Õn chèn , bá dë , v« 3/ Bµi 3 :
tr¸ch nhiÖm . a/ §éng vËt
Chia nhãm, çc nhãm thi nhau t×m C/ Tôc ng÷ : Muèn gi÷ g×n thøc ¨n
thµnh ng÷ theo yªu cÇu: 2 thµnh víi chã ph¶i treo lªn , víi mÌo ph¶i
ng÷ cã yÕu tè chØ ®éng vËt, 2 ®Ëy l¹i .
thµnh ng÷ cã yÕu tè chØ thùc vËt . D/ Thµnh ng÷ : Tham lam , ®îc çi
Sau ®ã hs gi¶i nghÜa . §Æt c©u. nµy, muèn çi kh¸c h¬n .
§/ Thµnh ng÷ : Sù th«ng c¶m , th-
¬ng xãt gi¶ dèi nh»m ®¸nh lõa ngêi
kh¸c .
HS chuÈn bÞ tra tõ ®iÓn thµnh
ng÷ TiÕng ViÖt .
- Chã c¾n ¸o r¸ch : ®· nghÌo khã,
cïng cùc l¹i cßn bÞ kÎ xÊu lµm h¹i,
bãc lét thªm
- Chuét ch¹y cïng sµo: bíc ®êng b/ Thùc vËt
cïng, kh«ng lèi tho¸t .
- Chuét sa chÜnh g¹o: RÊt may
m¾n, gÆp ®îc n¬i sung síng, nhµn
h¹ . III/ NghÜa cña
- £ch ngåi ®¸y giÕng: ngêi Ýt tõ :
Chia nhãm , çc nhãm thi nhau t×m . hiÓu biÕt, kiÕn thøc n«ng c¹n, do 1/ Kh¸i niÖm
®iÒu kiÖn tiÕp xóc h¹n hÑp. KÎ nghÜa cña tõ:
ng«ng nghªng, tù phô, ®¸nh gi¸ sù
viÖc mét çch phiÕn diÖn vµ n«ng
næi theo chñ quan cña m×nh .
- MÌo m¶ gµ ®ång : mÌo hoang
sèng n¬i nghÜa ®Þa , gµ hoang
H? Nªu kh¸i niÖm nghÜa cña tõ ? sèng ngoµi ®ång néi vÝ víi h¹ng 2/ Chän çch
ngêi lang thang . hiÓu ®óng :
GV híng dÉn hs lµm bµi tËp tr¾c - BÌo d¹t hoa tr«i : c¶nh lu l¹c, tan
nghiÖm . t¸c nh bÌo tr«i d¹t trªn dßng níc .
H? Em h·y chän çch hiÓu ®óng ? - Hoa xu©n phong nhuþ (hoa cßn
V× sao em chän çch ®ã ? ®ang nô):  thiÕu n÷ cßn trong
tr¾ng, e Êp.
- C©y nhµ, l¸ vên: hoa qu¶ tù tr«ng, 3/ Chän çch
s¶n phÈm tù lµm ra. gi¶i thÝch
GV ®a b¶ng phô . Çc nhãm cö ®¹i diÖn lªn b¶ng ®óng:
H? Em chän çch gi¶i thÝch nµo ? tr×nh bµy .
V× sao ? Ç chËu, chim lång (truyÖn ngô
ng«n) IV/ Tõ nhiÒu
£ch ngåi ®¸y giÕng ( nh trªn ) nghÜa vµ hiÖn
B¶y næi , ba ch×m ( B¸nh tr«i n- tîng chuyÓn
íc ) nghÜa cña tõ:
BÌo d¹t m©y tr«i ( TruyÖn 1/ K/niÖm vÒ
KiÒu ) tõ nhiÒu
93
MÌo m¶ gµ ®ång ( chÌo " Quan nghÜa vµ hiÖn
©m ThÞ KÝnh ) tîng chuyÓn
KiÕn bß miÖng chÐn ( TruyÖn nghÜa cña tõ.
KiÒu )
NghÜa cña tõ lµ néi dung mµ tõ
biÓu hiÖn .
H? ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa vµ VD : " tÒ tùu " : còng cã mÆt .
hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ ? A/ Chän çch hiÓu a ®óng v× :
- Çch hiÓu b: nghÜa cña tõ "mÑ" 2/ Tõ " hoa "
chØ kh¸c nghÜa cña tõ "bè" ë phÇn trong " hoa lÖ
H? Tõ "hoa" trong "hoa lÖ" ®îc dïng nghÜa "ngêi phô n÷ " "
theo nghÜa gèc hay nghÜa - Çch hiÓu cã thay ®æi nghÜa cña
chuyÓn ? tõ "mÑ"
MÑ em rÊt hiÒn " nghÜa gèc "
H? Cã thÓ coi ®©y lµ hiÖn tîng ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng : mÑ
chuyÓn nghÜa lµm xuÊt hiÖn tõ vµ bµ cã nÐt nghÜa chung : ngêi V/ Tõ ®ång
nhiÒu nghÜa kh«ng ? V× sao ? phô n÷ . ©m, ph©n
H? ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m ? Cho §é lîng lµ : biÖt tõ nhiÒu
VD minh ho¹ ? a, Sai nghÜa vµ hiÖn
b, §óng . tîng ®ång ©m.
V× çch a vi ph¹m nguyªn t¾c quan a) Tõ ®ång
H? Lµm thÕ nµo ®Ó ph©n biÖt tõ träng ph¶i tu©n thñkhi gi¶i thÝch ©m :
®ång ©m vµ tõ nhiÒu nghÜa ? nghÜa cña tõ . b) Ph©n biÖt :
HiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa lµ kÕt
qu¶ qu¸ tr×nh chuyÓn nghÜa cña tõ
* HDVN : .
+ N¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc c¬ VD : tõ " m¾t " lµ tõ nhiÒu
b¶n + Hoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹i nghÜa
. §îc dïng theo nghÜa chuyÓn
Kh«ng thÓ coi ®©y lµ hiÖn tîng
chuyÓn nghÜa lµm xuÊt hiÖn tõ
nhiÒu nghÜa v× nghÜa chuyÓn
cña tõ " hoa " lµ nghÜa chuyÓn
l©m thêi , cha lµm thay ®æi nghÜa
cña tõ , cha thÓ ®a vµo tõ ®iÓn .
Lµ nh÷ng tõ ph¸t ©m gièng nhau
nhng nghÜa kh¸c xa nhau .
VD: Lång : lång ch¨n , lång chim ,
ngùa lång .
Tõ ®ång ©m : xÐt vÒ nghÜa
kh«ng cã mèi liªn hÖ ng÷ nghÜa
nµo.
Tõ nhiÒu nghÜa : gi÷a chóng cã
mèi liªn hÖ ng÷ nghÜa nhÊt ®Þnh .
94
TiÕt 44: tæng kÕt tõ vùng ( tiÕp theo)

- N¾m v÷ng h¬n, s©u h¬n, biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ tõ vùng tõ líp 6
®Õn líp 9 : tõ ®ång nghÜa, tõ tr¸i nghÜa, cÊp ®é kh¸i qu¸t c¶u nghÜa tõ ng÷, trêng tõ
vùng, tõ mîn, tõ H¸n ViÖt.
* H§ 1: KiÓm tra:
ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa? ThÕ
nµo lµ tõ ®ång ©m? Ph©n biÖt
gi÷a tõ nhiÒu nghÜa víi tõ ®ång
©m?
* H§ 2: Bµi míi: Tõ ®ång nghÜa lµ nh÷ng tõ cã I/ Tõ ®ång nghÜa:
H? ThÕ nµo lµ tõ ®ång nghÜa?Cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn 1/ Kh¸i niÖm tõ
mÊy lo¹i tõ ®ång nghÜa?Cho VD? gièng nhau ®ång nghÜa:
Cã 2 lo¹i tõ ®ång nghÜa. 2/ Chän çch hiÓu
H? T¹i sao kh«ng chän a, b, c? Chän (d) ®óng:
çc nhãm tr×nh bµy ý kiÕn.
Kh«ng chän a v× ®ång nghÜa
vµ kh¶ n¨ng thay thÕ lµ 2 vÊn 3/ bµi 3
Gäi HS ®äc yªu cÇu bµi tËp 3 ®Ò kh¸c nhau.
H? t¹i sao dïng tõ “ Xu©n” mµ
kh«ng dïng tõ “ Tuæi” ? Dïng tõ xu©n ®Ó thÓ hiÖn tinh
thÇn l¹c quan. Ngoµi ra cßn tr¸nh
H? Theo em, dùa trªn c¬ së nµo ®Ó lÆp tõ tuæi t¸c. Bµi tËp
dïng tõ xu©n cã thÓ thay thÕ tõ Xu©n lµ chØ mét mïa trong n¨m.
tuæi? ®ã lµ kho¶ng thêi gian t¬ng øng
víi mét tuæi. LÊy bé phËn ®Ó II/ Tõ tr¸i nghÜa:
thay thÕ cho toµn thÓ . H×nh 1/ Kh¸i niÖm:
H? nh¾c l¹i kh¸i niÖm tõ tr¸i thøc chuyÓn nghÜa theo ph¬ng
nghÜa? Cho VD? thøc ho¸n dô. 2/ T×m nh÷ng
Gv ®a b¶ng phô cÆp tõ tr¸i nghÜa:
Gäi Hs lªn ®¸nh dÊu nh÷ng cÆp tõ Lµ nh÷ng tõ cã nghÜa tr¸i ngîc III/ CÊp ®é kh¸i
tr¸i nghÜa. nhau xÐt trªn c¬ së chung nµo qu¸t cña nghÜa tõ
®ã. ng÷:
H? Em hiÓu cÊp ®é kh¸i qu¸t cña 1/ Kh¸i niÖm:
nghÜa tõ ng÷ lµ g×? xÊu, ®Ñp. xa, gÇn, réng,
hÑp....... 2/ Bµi tËp:
a/ §iÒn tõ ng÷
Gv híng dÉn HS lµm bµi tËp thÝch hîp vµo «
Yªu cÇu cña bµi tËp NghÜa cña tõ ng÷ cã thÓ réng trèng
Gäi Hs gi¶i thÝch nghÜa cña tõng h¬n hoÆc hÑp h¬n nghÜa cña tõ b/ Gi¶i thÝch
trêng hîp. ng÷ kh¸c. nghÜa cña tõ theo
Tõ ®¬n? Tõ phøc? VD: Chim: tu hó, s¸o çch ë phÇn gi¶i
Tõ ghÐp ®¼ng lËp? Tõ ghÐp ç: ç chim, ç r«. thÝch nghÜa cña
chÝnh phô? Thó: voi, h¬u tõ ng÷ cã nghÜa
Tõ l¸y hoµn toµn? Tõ l¸y bé ph©n? hÑp, nghÜa réng.
Tõ l¸y ©m? Tõ l¸y vÇn?
95
IV/ Trêng tõ vùng:
H? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho 1/ Kh¸i niÖm:
VD? VD: Tõ ghÐp lµ tõ phøc ®îc t¹o
ra b»ng çch ghÐp çc tiÕng cã
quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa.
Trêng tõ vùng lµ tËp hîp tÊt c¶ 2/ Bµi tËp

H? t×m nh÷ng tõ cïng trêng tõ vng? çc tõu cã nÐt chung vÒ nghÜa
T¸c dông ? VD: Trêng tõ vùng chØ ho¹t
®éng cña con ngêi
* HDVN: Ho¹t ®éng trÝ tuÖ: nghÜ suy,
+ ¤n tËp çc kiÕn thøc ®· häc pháng ®o¸n, ph©n tÝch, tæng
+ So¹n bµi: §ång chÝ. hîp
Ho¹t ®éng cña tay: tóm, n¾m,
c¾t chÆt
2 tõ cïng trêng tõ vùng: t¾m , bÓ
Gãp phÇn t¨ng gi¸ trÞ biÓu came
lµm c©u nãi cã søc tè ço m¹nh
mÏ h¬n.
96
TiÕt 45: tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2

N¾m v÷ng h¬n çch lµm bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ ; nhËn ra ®îc chç m¹nh, chç
yÕu cña m×nh khi viÕt lo¹i bµi nµy.
RÌn kü n¨ng t×m hiÓu ®Ò , lËp dµn ý vµ diÔn ®¹t.
Bíc 1 : GV yªu cÇu hs nhí l¹i ®Ò bµi Hs ®äc l¹i ®Ò bµi b»ng trÝ §Ò bµi: §· cã lÇn em ®îc
nhí cña m×nh cïng bè mÑ ®i th¨m mé
ngêi th©n trong ngµy lÔ,
TÕt. Em h·y kÓ l¹i buæi
®i th¨m ®¸ng nhí ®ã.
Bíc 2: X¸c ®inh t×m hiÓu ®Ò T×m hiÓu ®Ò: I/ T×m hiÓu ®Ò:
Gäi Hs lªn b¶ng thùc hiÖn ThÓ lo¹i: Tù sù kÕt hîp m.t¶ 1/ ThÓ lo¹i
Néi dung: Buæi ®i th¨m mé 2/ Néi dung:
ngêi th©n cïng gia ®×nh.
Bíc 3: Hs tr×nh bµy l¹i dµn ý trªn c¬ së
bµi tËp lµm v¨n ®· lµm Hs chuÇn bÞ tríc trªn b¶ng II/ Dµn ý ®¹i c¬ng
Trong dµn ý, gv nhÊn m¹nh hái vÊn phô hoÆc giÊy
®¸p hs vÒ viÖc kÕt hîp yÕu tè miªu t¶
trong bµi tù sù ë ®iÓm nµo? KÕt hîp
ntn cho khái rêi r¹c?
Gv nhËn xÐt bµi lµm cña Hs
u ®iÓm: III/ NhËn xÐt bµi lµm:
1/ Häc sinh n¾m ®îc ph¬ng ph¸p lµm 1/ u ®iÓm
bµi v¨n tù sù
2/ Bè côc 3 phÇn ®µy ®ñ. Ngoµi ra , Hs ghi chÐp phÇn nhËn xÐt
trong bµi viÕt hs ®Òu biÕt t¸ch ®o¹n cña GV
trong phÇn TB Hs tham kh¶o mét sè d¹on
3/ Mét sè bµi viÕt ®· biÕt kÕt h¬p v¨n lµm ®îc cña çc b¹n hS
yÕu tè miªu t¶ c¶nh s¾c bªn ngoµi vµ
miÓu t¶ néi t©m
Cô thÓ: bµi cña Lan, H¬ng, Ngäc ,
Cao Th¶o, DiÖu Linh..... 2/ Nhîc ®iÓm
4/ DiÔn ®¹t mét sè bµi nhuÇn
nhuyÔn, tù nhiªn
VÒ nhîc ®iÓm:
Mét sè bµi lµm cßn s¬ sµi v× cha biÕt
kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ chØ míi dõng ë
viÖc kÓ sù viÖc
Cô thÓ nh bµi cña Thµnh, Nam,
Th¾ng, Toµn.... Gv treo b¶ng phô ghi çc lçi
M¾c lçi diÔn ®¹t kh«ng chÝnh x¸c cña hs
GV c«ng bè ®iÓm Hs söa lçi sai
Dµnh 15 phót hs tù söa lçi sai cña
m×nh.
97
So¹n bµi: §ång chÝ
TiÕt 46 : ®ång chÝ
(ChÝnh H÷u)
I, Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp ch©n thùc , gi¶n dÞ cña t×nh®ång chÝ vµ h×nh ¶nh ngêi lÝnh çch
m¹ng ®îc thÓ hiÖn trong bµi th¬.
- N¾m ®îc ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ : chi tiÕt ch©n thùc , h×nh ¶nh gîi c¶m vµ c«
®óc , giµu ý nghÜa biÓu tîng .
- RÌn luyÖn n¨ng lùcc¶m thô vµ ph©n tÝch chi tiÕt nghÖ thuËt , çc h×nh ¶nh trong mät t¸c
phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ kh«ng thiÕu s¾c bay bæng .
II, Çc bíc tiÕn hµnh :
H® cña gv h® cña hs ghi b¶ng
* H§1: Ktra bµi cò : §äc thuéc lßng
" Ng r»ng .....hÕt "? Ph©n tÝch
h×nh ¶nh «ng Ng ?
* H§2: Bµi míi: Gäi HS ®äc chó - HS ®äc . I/ Giíi
thÝch / tr 124 thiÖu vÒ
H? Tr×nh bÇy nh÷ng nÐt c¬ b¶n - Dùa vµo chó thÝch ®Ó nªu : tg’, t¸c
vÒ t¸c gi¶? ¤ng lµ ngêi lÝnh trung ®oµn Thñ ®« trë phÈm:
thµnh nhµ th¬ qu©n ®éi . 1. T¸c gi¶:
GVnhÊn m¹nh mét sè nÐt c¬ b¶n . Th¬ «ng hÇu hÕt viÐt vÒ ngêi lÝnh vµ hai
cuéc kh¸ng chiÕn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng t×nh
c¶m cao ®Ñp cña ngêi lÝnh: t×nh ®ång chÝ,
t×nh quª h¬ng, sù g¾n bã gi÷a tiÒn tuyÕn vµ
hËu ph¬ng.
H? Bµi th¬ ra ®êi trong hoµn c¶nh ChÝnh H÷ cïng ®¬n vÞ tham gia chiÕn ®Êu 2. T¸c
nµo ? trong chiÕn dÞch ViÖt B¾c, Thu ®«ng n¨m phÈm:
1947. Nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn,
bé ®éi ta cßn rÊt thiÕu thèn. Nhê tinh thÇn
yªu níc, t×nh ®/chÝ ®· gióp hä vît qua tÊt c¶
®Ó lµm nªn chiÕn th¾ng. Tg’ ®· viÕt bµi
th¬ nµy t¹i n¬i «ng n»m ®iÒu trÞ
H? Bµi th¬ diÔn t¶ t×nh c¶m g×? Bµi th¬ lµ sù thÓ hiÖn s©u s¾c nh÷ng t×nh
c¶m cña tg’ víi nh÷ng ®ång ®éi cña m×nh. II/ §äc ,t×m
GV nªu yªu cÇu ®äc . hiÓu chó
GV ®äc mÉu & gäi HS ®äc . thÝch :
Sö dông ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i ®Î
t×m hiÓu chó thÝch .
H? Theo em , bµi th¬ chia lµm 3 phÇn .
mÊy phÇn ? Néi dung tõng phÇn ? 7 dßng th¬ ®Çu: Sù lý gi¶i vÒ c¬ së cña t×nh
®ßng chÝ .
10 c©u tiÕp theo: Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh
®ång chÝ vµ søc m¹nh cña nã .
3 dßng cuèi: BiÓu tîng giµu chÊt th¬ cña ng-
êi lÝnh .
GV dÉn d¾t: Cuéc kh¸ng chiÕn Quª h¬ng anh níc mÆn ®ång chua . III/ T×m
chèng Ph¸p ®· trë thµnh ®iÓm gÆp Lµng quª nghÌo ®Êt cÇy lªn sái ®¸. hiÓu bµi
gì cña bao ngêi yªu níc . §ã lµ nh÷ng vïng quª nghÌo khã: vïng ven th¬:
98
biÓn óng lôt quanh n¨m, vïng ®åi trung du, 1, Sù lý
kh« c»n, ®Êt b¹c mµu . gi¶i vÒ c¬
H? " anh" vµ "t«i" trong th¬ Ch. Hä cïng chung c¶nh ngé xuÊt th©n tõ nh÷ng së cña t×nh
H÷ ®· t©m sù víi nhau ntn? ngêi n«ng d©n . ®ång chÝ :
H? Çch sö dông thµnh ng÷ trong 2 Hä ®Òu chung môc ®Ých trªn c¬ së sù
c©u th¬ trªn ®· gióp em hiÓu ®iÒu ®ång c¶m giai cÊp .
g× vÒ quª h¬ng cña çc anh ? - Y nghÜa t¶ thùc : nh÷ng giê phót bªn nhau
H? C©u th¬ ®· gióp em hiÓu cïng chiÕn ®Êu .
nh÷ng ngêi kho¸c ¸o lÝnh xu¸t th©n H×nh ¶nh sóng biÓu tîng cho sù ngiÖp
tõ tÇng líp nµo trong x· héi ? chiÕn ®Êu .
H? §iÒu g× lµm cho ®«i ngêi xa l¹ H×nh ¶nh ®Çu thÓ hiÖn lý tëng çch m¹ng .
trë nªn gÇn gÜ , th©n thiÕt ? Cuéc sèng gian khæ , thiÕu thèn ®ñ ®êng.
H? H×nh ¶nh "sóng bªn sóng, ®Çu
s¸t bªn ®Çu" võa cã ý nghÜa t¶ thùc,
võa cã nghÜa tîng trng. Em h·y lµm Hä cïng chia ngät , sÎ bïi . §ã lµ mèi t×nh tri
râ 2 líp nghÜa ®ã ? kû cña nh÷ng ngêi b¹n chÝ cèt mµ t¸c gi¶ ®·
H? C©u th¬ "§ªm rÐt chung biÓu hiÖn b»ng mét h×nh ¶nh cô thÓ , gi¶n
ch¨n ...." ®· gióp em c¶m nhËn ®îc dÞ mµ hÕt søc gîi c¶m .
g× vÒ cuéc sèng cña çc anh vÖ TÊt c¶ çi chung ë trªn nh mét chÊt keo nèi
quèc qu©n trong nh÷ng ngµy ®Çu kÕt çc anh víi nhau lµm nªn 2 tiÕng thiªng
KCCP? liªng " §ång chÝ "
H? Em hiÓu "Tri kû " lµ g× ?
H? Trong hoµn c¶nh ®ã, t/c¶m cña
nh÷ng  lÝnh ®èi víi nhau ntn?
H? §Õn ®©y ,em h·y lý gi¶i v× sao
nh÷ng con ngêi vèn xa l¹ l¹i thµnh
®«i tri kû ? C©u th¬ cã cÊu tróc kh¸c thêng : 2 tiÕng vµ
T×nh c¶m cao ®Ñp ®· trë thµnh dÊu chÊm than .Nã vang lªn nh mét sù ph¸t
nguån c¶m høng lín nhÊt cña th¬ ca hiÖn , nh mét lêi kh¼ng ®Þnh .Nã khÐp l¹i ý
çch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. ChÝnh cña 6 c©u ®Çu ,më ra ý cña 10 c©u tiÕp
v× thÕ 2 ch÷ "§ång chÝ" ®· trë theo .
thµnh nh·n tù cña ®o¹n th¬ vµ lµ Ruéng n¬ng anh............
tùa ®Ò cho thi phÈm cña C.H÷ Gian nhµ kh«ng ............
Gîi çi nghÌo .
H? Em cã n.xÐt g× vÒ cÊu tróc cña
c©u th¬ "§ång chÝ" ? Çch kÕt cÊu Hä lu«n cã sù c¶m th«ng víi nhau.
®ã cã ý nghÜa g× trong c¶ ®o¹n th¬
?
Gäi HS ®äc 10 c©u tiÕp theo .
H? Mçi ngêi lÝnh cã mét gia c¶nh 2, Nh÷ng
riªng ntn? biÓu hiÖn
H? H×nh ¶nh gian nhµ kh«ng gîi t¶ cô thÓ cña
®iÒu g× ? t×nh ®ång
H? Qua c©u th¬ gióp em hiÓu g× chÝ :
vÒ th¸i ®é, t×nh c¶m cña nh÷ng 
lÝnh ?
GV: Çc anh ra ®i v× nghÜa lín,
bá l¹i ®»ng sau c¶ quª h¬ng, nh÷ng
99
ngêi th©n yªu nhÊt .
Th¬ ChÝnh H÷ ch©n thËt ®Õn
tõng chi tiÕt khi viÕt vÒ cuéc sèng
cña çc anh bé ®éi . HS ®äc .
H? Em h·y ®äc nh÷ng c©u th¬
viÕt vÒ cuéc sèng cña ngêi lÝnh ? Tg’ x©y dùng nh÷ng c©u th¬ sãng ®«i ®èi
H? Em cã n.xÐt g× vÒ çch s¾p øng nhau nh»m diÎn t¶ ®îc sù g¾n bã, chia sÎ
xÕp çc h/¶nh th¬ trong nh÷ng c©u sù gièng nhau cña nh÷ng ngêi cïng c¶nh ngé .
trªn ? Cuéc sèng gian khæ , thiÕu thèn mäi mÆt .
H? Víi çc c©u th¬ sang ®«i Êy co Hä cïng nhau chia sÎ nh÷ng gian khæ, thiÕu
ý nghÜa g×? thèn ®ã.
H? Nh÷ng dßng th¬ trªn ®· gióp em
hiÓu g× vÒ cuéc sèng cña ngêi lÝnh Nô cêi l¹c quan, bÊt chÊp mäi khã kh¨n gian
trong KC chèng Ph¸p ? khæ, trµn ®Çy niÒm tin.
H? H×nh ¶nh ngêi lÝnh hiÖn lªn víi C©u th¬ gîi t¶, gîi c¶m. Vît lªn trªn nh÷ng khã
nh÷ng nÐt ®Ñp nµo? kh¨n, gian khæ, s¸ng ngêi vÉn lµ t×nh ®ång
.H? Qua h.¶nh th¬ "MiÖng cêi ...'', chÝ, ®ång ®éi cao c¶.
em biÕt thªm nÐt ®Ñp nµo cña çc
anh ?
H? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ
h×nh ¶nh th¬'' th¬ng nhau tay n¾m
lÊy bµn tay''?
GV liªn hÖ h×nh ¶nh nµy trong th¬
cña Ph¹m TiÕn DuËt. Trong c¶nh phôc kÝch chê giÆc gi÷a rõng.
H? C©u th¬ cuèi ®· kh¾c ho¹ h×nh 3/ BiÓu t-
¶nh cña ngêi lÝnh trong hoµn c¶nh îng gµi
cô thÓ nµo? chÊt th¬
Trong hoµn c¶nh ®ã t×nh ®ång vÒ 
chÝ ®· gióp çc anh vît qua tÊt c¶ lÝnh:
sù kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt, sù §Çu sóng tr¨ng treo.
gian khæ. T¶ thùc tÕ vÒ Ên tîng cña mét ®ªm phôc
H? H/¶nh th¬ nµo t¹o Ên tîng trong kÝch giÆc.
em ?
H? Tr×nh bµy ý nghÜa t¶ thùc cña
h/¶nh th¬ trªn ?
Qua c©u th¬ gióp chóng ta th©ys
t©m hån l·ng m¹n cña nh÷ng ngêi ChÊt chiÕn ®Êu, chÊt tr÷ t×nh, chÊt chiÕn
lÝnh. sÜ, chÊt thi sÜ.
H? H/¶nh th¬ trªn cßn thÓ hiÖn sù
s¸ng t¹o ntn. Theo em 2 h/¶nh nµy
cßn biÓu tîng cho ®iÒu g× ? Tinh thÇn chiÕn ®Êu b×nh tÜnh, kiªn cêng
H? Trong 1 c©u th¬, tg’ ®· liªn kÕt cña ngêi lÝnh.
®îc 2 h/¶nh ®èi lËp ®Ó diÔn t¶ t
thÕ , tinh thÇn chiÕn ®Êu cña çc
chiÕn sü ntn ?
H? V× sao tg’ l¹i ®Æt tªn cho bµi
th¬ vÒ t×nh ®ång ®éi cña m×nh lµ Hs tr¶ lêi dùa vµo ghi nhí SGK..
100
“§ång chÝ” ?
H? ChÊt liÖu vµ ng«n ng÷ th¬ cã
g× ®éc ®¸o ? IV/ Tæng
H? Qua bµi th¬ em c¶m nhËn ®îc kÕt
g× vÒ h/¶nh anh bé ®éi trong kh¸ng
chiÕn chèng Ph¸p ?
*HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬.
+ Häc ghi nhí.
+ So¹n: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe
khong kÝnh
TiÕt 47: bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
Ph¹m tiÕn duËt
I- Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh
- C¶m nhËn ®îc nÐt ®éc ®¸o cña h×nh tîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh
nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m s«i næi trong bµi th¬.
- ThÊy ®îc nÐt riªng cña giäng ®iÖu th¬, ng«n ng÷ th¬.
- RÌn kü n¨ng ph©n tÝch h×nh ¶nh th¬.
II- Çc bíc tiÕn hµnh:
H§ cña GV H§ cña HS Ghi b¶ng
* H§1: Ktra bµi cò: tr×nh bµy hiÓu
biÕt cña em vÒ nhµ th¬ B»ng ViÖt ?
Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ "BÕp
löa"
H? §äc thuéc lßng bµi th¬ "BÕp löa"?
Gi¸ trÞ néi dung & ng/thuËt c¬ b¶n
cña bµi th¬ I- G/thiÖu t.gi¶,
HS tr×nh bµy: t¸c phÈm:
* H§2: Bµi míi ¤ng sinh n¨m 1941, quª ë Thanh Ba, 1- T/gi¶:
H? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña Phó Thä.
em vÒ nhµ th¬ Ph¹m TiÕn DuËt ? Lµ 1 trong nh÷ng g¬ng mÆt tiªu
biÓu cña líp nhµ th¬ trÎ thêi kú
chèng Mü.
Gv bæ sung tªn çc t¸c phÈm chÝnh §Ò tµi: ViÕt vÒ thÕ hÖ trÎ trong
cña «ng. cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü nh c«
g¸i thanh niªn xung phong, ngêi lÝnh
trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n.
Phong çch th¬: giäng ®iÖu s«i næi,
trÎ trung, hån nhiªn tinh nghÞch mµ
H? Bµi th¬ ®îc ra ®êi trong hoµn s©u s¾c.
c¶nh nµo ? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c n¨m 1969, khi 2- T¸c phÈm:
cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü ®ang ë
thêi kú gay go vµ ¸c liÖt nhÊt.
Bµi th¬ ®îc in trong tËp th¬ "VÇng
tr¨ng quÇng löa". §©y lµ bµi th¬
®Æc s¾c trong chïm th¬ ®îc tÆng
G ®äc mÉu. Gäi HS ®äc. gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ b¸o v¨n nghÖ
H? Nhan ®Ò bµi th¬ cã g× kh¸c l¹? n¨m 69,70. II- §äc t×m hiÓu
Gv: §©y lµ nh÷ng ph¸t hiÖn thó vÞ 2 HS ®äc chó thÝch:
101
cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn sù g¾n bã vµ am Nhan ®Ò kh¸ dµi thu hót ngêi ®äc
hiÓu hiÖn thùc ®êi sèng chiÕn tranh III- T×m hiÓu
trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n. bµi th¬:
H? V× sao t¸c gi¶ l¹i thªm 2 ch÷ "bµi Nhan ®Ò bµi
th¬" ? th¬ lµm râ h/¶nh
H? H×nh ¶nh næi bËt trong bµi th¬ lµ Ph¹m TiÕn DuËt muèn nãi tíi chÊt næi bËt cña toµn
g× ? th¬ cña hiÖn thùc Êy. bµi: nh÷ng
H? Nhµ th¬ còng lµ chiÕn sÜ l¸i xe Nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. chiÕc xe kh«ng
®· kÓ vÒ nh÷ng chiÕc xe ntn ? §äc kÝnh.
nh÷ng c©u th¬ em hiÓu g× vÒ nh÷ng Kh«ng cã kÝnh kh«ng ph¶i v× xe
chiÕc xe ? kh«ng cã kÝnh
H? Cã g× ®Æc biÖt trong çch dïng tõ Mét h×nh ¶nh t¶ thùc nh÷ng chiÕc
ë c©u th¬ trªn ? Çch dïng tõ ®ã t¹o xe ko kÝnh hiÖn lªn mÐo mã vµ 1- H/¶nh nh÷ng
nhÞp ®iÖu c©u th¬ ntn? trÇn trôi. chiÕc xe ko
H? Nguyªn nh©n nµo khiªn chiÕc xe kÝnh:
trë thµnh kh«ng kÝnh ? NhËn xÐt vÒ T¸c gi¶ dïng 3 lÇn tõ "kh«ng" t¹o cho
çch gi¶i thÝch Êy ? c©u th¬ ©m ®iÖu tróc tr¾c gÇn víi
lêi v¨n xu«i, lêi nãi thêng. NhÞp
H? C©u th¬ gióp em c¶m nhËn ®iÒu ®iÖu linh ho¹t, s¸ng t¹o mang vÎ
g× vÒ hiÖn thùc Trêng S¬n ? ngang tµng.
H? §äc tiÕp nh÷ng c©u th¬ kh¾c ho¹ T¸c gi¶ gi¶i thÝch nguyªn nh©n rÊt
vÒ nh÷ng chiÕc xe ? thùc: Bom giËt, bom rung...
Ngêi ®äc cã Ên tîng ban ®Çu vÒ
nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh khiÕn
H? Tõ nµo ®îc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu ngêi ®äc cã thÓ c¶m nhËn ®îc hiÖn
lÇn ? Kh¾c ho¹ thªm ®iÒu g× vÒ thùc khèc liÖt cña cuéc chiÕn tranh.
nh÷ng chiÕc xe ? Kh«ng cã kÝnh råi xe kh«ng cã
H? Tõ h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe... ®Ìn...
lµm næi bËt h×nh ¶nh nµo trong bµi Bom ®¹n chiÕn tranh cßn lµm cho
th¬ ? nh÷ng chiÕc xe biÕn d¹ng, trÇn trôi
h¬n. Nhµ th¬ nh ®Õm tõng vÕt th-
¬ng trªn xe do bom ®¹n Mü g©y ra.
Nhng chiÕc xe mÐo mã, trÇn trôi
H? C¶m gi¸c cña ngêi l¸i nh÷ng chiÕc nh mét chøng tÝch vÒ hiÖn thùc
xe kh«ng kÝnh ®îc diÔn t¶ ntn? khèc liÖt cña cuéc chiÕn tranh
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ trËt tù có chèng Mü. Nh÷ng chiÕn sÜ l¸i xe.
ph¸p c©u th¬ thø 1 ? NhÊn m¹nh Ung dung buång l¸i ta ngåi
®iÒu g× ? Nh×n ®Êt, nh×n trêi, nh×n th¼ng.
H? C©u 2 tõ nµo ®îc lÆp l¹i ? §¶o trËt tù, có ph¸p ®Ó diÔn t¶ t
H? T thÕ ung dung cïng çi nh×n cña thÕ ung dung, hiªn ngang, b×nh
ngêi lÝnh gióp em hiÓu vÒ phÈm tÜnh.
chÊt g× cña çc anh ? Tõ " nh×n"
H? Trong buång l¸i, nh÷ng ngêi lÝnh Nh×n thÊy giã vµo xoa m¾t ®¾ng
c¶m nhËn ®îc nh÷ng g× vÒ c¶nh vËt Nh×n thÊy con ®êng...
cña Trêng S¬n ? NghÖ thuËt næi ThÊy sao trêi... 2- H×nh ¶nh
bËt ? T¸c dông ? §iÖp ng÷ " nh×n thÊy" nhÊn m¹nh nh÷ng chiÕn sÜ
GV: Nh÷ng c©u th¬ t¶ thùc, chÝnh c¶m gi¸c mµ ngêi lÝnh ph¶i ®ãn l¸i xe:
x¸c, diÔn t¶ c¶m gi¸c m¹nh, ®ét ngét nhËn tríc nh÷ng gian khæ.
102
cña ngêi lÝnh l¸i xe khiÕn ngêi ®äc
c¶m thÊy nh chÝnh m×nh ®ang ë trªn
nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. VÎ ®Ñp hµo hïng ®Ëm chÊt lÝnh
H/ Qua ®ã em thÊy t©m hån, t×nh nhng còng kh«ng kÐm phÇn l·ng
c¶m cña nh÷ng anh lÜnh l¸i xe Trêng m¹n, bay bæng.
S¬n ntn? Kh«ng cã kÝnh õ th× cã bôi
H? Nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe cßn ph¶i Kh«ng cã kÝnh õ th× ít ¸o
®èi mÆt víi nh÷ng gian khæ nµo Th¸i ®é bÊt chÊp khã kh¨n, gian
n÷a? khæ.
H? C©u th¬ ®· gióp em hiÓu g× vÒ §iÖp cÊu tróc, ®iÖp ng÷. Dêng nh
th¸i ®é cña çc anh tríc nh÷ng khã gian khæ, nguy hiÓm kh«ng ¶nh h-
kh¨n ? ëng ®Õn çc anh. Tr¸i l¹i ®©y lµ
H? Trong khæ th¬ trªn, tõ ng÷ nµo ®- dÞp ®Ó hä thÓ hiÖn ý chÝ cña
îc lÆp ®i lÆp l¹i ? m×nh.
H? mÆc dï gian khæ lµ vËy nhng Nh÷ng anh lÝnh l¸i xe trÎ tuæi s«i
nghÞ lùc cña nh÷ng con ngêi trÎ tuæi næi, vui nhén, l¹c quan, yªu ®êi:
ntn ? Nh×n nhau mÆt lÊm cêi ha ha
GV: Nô cêi s¶ng kho¸i hiÖn lªn trªn
khu«n mÆt ®Çy gian khæ, khãi bôi. IV- Tæng kÕt:
Gäi HS ®äc khæ 5 B¾t tay nhau qua cöa kÝnh vì. 1- NghÖ thuËt
H? Khæ th¬ cã chi tiÕt nµo thó vÞ ? Nh÷ng lêi chµo hái ®éng viªn nhau
H? Çi b¾t tay cã ý nghÜa g× ? trong c¶nh ngé ®éc ®¸o "tõ trong
bom r¬i". Hä b¾t tay nhau truyÒn 2- Néi dung
H? T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi cña çc cho nhau h¬i Êm cña t×nh ®ång
¶nh hëng ®îc nh©n lªn ntn? chÝ, ®ång ®éi.
BÕp Hoµng CÇm
GV: Sau nh÷ng giê phót nghØ ng¬i B÷a c¬m héi ngé bªn ®êng gîi lªn
ng¾n ngñi, hä l¹i tiÕp tôc lªn ®êng. thùc tÕ cuéc sèng cña çc anh lÝnh
Hä vÉn ®i vµo chiÕn trêng miÒn Trêng S¬n.
Nam víi niÒm l¹c quan ph¬i phíi. ý chÝ chiÕn ®Êu ®Ó gi¶i phãng
H? Søc m¹nh nµo ®· gióp hä cã ®îc miÒn Nam, t×nh yªu nång nµn cña
niÒm tin ®ã ? tuæi trÎ ®· gióp çc anh vît qua tÊt
c¶ gian khæ.
H? Khæ th¬ cuèi cã sù ®èi lËp, em §èi lËp gi÷a vËt chÊt vµ tinh thÇn,
h·y chØ ra ? vÎ bªn ngoµi vµ bªn trong cña chiÕc
H? H×nh ¶nh " tr¸i tim" kÕt thóc bµi xe.
th¬ ®· hoµn chØnh phÈm chÊt g× ë T×nh yªu níc, kh¸t väng gi¶i phãng
çc anh ? miÒn Nam thèng nhÊt ®Êt níc.
H? NhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm nghÖ Bµi th¬ mang giäng ®iÖu trÎ trung,
thuËt cña bµi th¬ ? tinh nghÞch, ngang tµng.
ThÓ th¬ tù do.
H? Mîn h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe, Kh¾c ho¹ vÎ ®Ñp cña nh÷ng chiÕn
nhµ th¬ ®· kh¾c ho¹ vµ ca ngîi ®iÒu sÜ gi¶i phãng qu©n, Hä chÝnh lµ
g× ? h×nh ¶nh cña c¶ mét thÕ hÖ Trêng
S¬n hµo hïng
* HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬
+ Häc ghi nhí
+ So¹n tæng kÕt tõ vùng
103
104
TiÕt 48: KiÓm tra vÒ truyÖn trung ®¹i

- N¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ truyÖn Trung ®¹i ViÖt Nam : nh÷ng thÓ lo¹i chñ
yÕu,
gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña çc t¸c phÈm tiªu biÓu.
- Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ tiªu biÓu.
* GV chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng hoÆc in ®Ò HS chÐp §Ò bµi:
s½n ph¸t cho häc sinh . ®Ò C©u 1: H·y viÕt ®o¹n v¨n tr×nh
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ
C©u 1: 3 ®iÓm cuéc ®êi vµ sù nghiÖp v¨n th¬
Giíi thiÖu ®ñ çc ý vÒ th©n thÕ, cuéc ®êi cña NguyÔn Du ?
vµ sù nghiÖp v¨n ch¬ng cña NguyÔn Du. C©u 2: TruyÖn " ChuyÖn ngêi
C©u 2: 2 ®iÓm con g¸i Nam X¬ng" cã nh÷ng
Nh©n vËt: Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh, bÐ §¶n, n/vËt nµo ? Ai lµ n/vËt chÝnh?
XÝch Hçn, Linh Phi, bµ mÑ. Chi tiÕt nµo quan träng nhÊt t¹o
Nh©n vËt chÝnh: Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh nªn thiªn truyÖn nµy ?
Chi tiÕt quan träng: c©u nãi cña bÐ §¶n. A- Çc nh©n vËt :..........
C©u 3: C¶m th¬ng tríc sè phËn bi th¶m cña B- Nh©n vËt chÝnh:..........
ngêi phô n÷ díi chÕ ®é phong kiÕn. C- Chi tiÕt quan träng nhÊt:.......
Vò N¬ng: Ngêi phô n÷ xinh ®Ñp, nÕt na, C©u 3: Qua nh÷ng t/phÈm v¨n
hiÒn thôc ®¸ng nhÏ ph¶i ®îc hëng cuéc sèng häc trung ®¹i ®· häc trong ch¬ng
h¹nh phóc. Ngîc l¹i hä bÞ ®èi xö hÕt søc bÊt tr×nh Ng÷ v¨n 9, em cã c¶m nhËn
c«ng. g× vÒ sè phËn cña ngêi phô n÷
Thóy KiÒu: ngêi con g¸i tµi s¾c vÑn toµn trong x· héi phong kiÕn ?
nhng XHPK ®· chµ ®¹p lªn c/s cña hä.
Cuèi giê GV thu bµi
105

N¾m v÷ng h¬n, s©u h¬n & biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc tõ líp 6 ®Õn
líp 9
ChuÈn bÞ: Ghi b¶ng phô çc bµi tËp ®· yªu cÇu.

* H§1: Ktra bµi cò: ThÕ nµo
lµ tõ ®ång nghÜa? Cho vÝ
dô ?
ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa ? cho
VD? I- Sù ph¸t triÓn cña tõ
* H§2: Bµi míi HS ®iÒn néi dung thÝch hîp vµo vùng:
H? Cã MÊy h×nh thøc ®Ó ph¸t « trèng: 1- §iÒn néi dung thÝch
triÓn tõ vùng ? ®ã lµ nh÷ng 2 h×nh thøc: ph¸t triÓn b»ng hîp vµo « trèng:
h×nh thøc nµo ? h×nh thøc ph¸t triÓn nghÜa cña 2- T×m nh÷ng dÉn chøng
tõ. minh ho¹ cho nh÷ng h×nh
H? Sù ph¸t triÓn vÒ sè lîng çc Ph¸t triÓn vÒ sè lîng çc tõ ng÷. thøc ph¸t triÓn nghÜa cña
tõ ng÷ ®îc diÔn ra b»ng çch B»ng çch: cÊu t¹o tõ ng÷ míi tõ
nµo ? Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi.
GV híng dÉn HS th¶o luËn
theo nhãm. HS ho¹t ®éng nhãm.
Ph¸t triÓn tõ vùng b»ng çch ph¸t
triÓn nghÜa cña tõ:
VD: Da chuét, con chuét (mét bé
phËn cña m¸y vi tÝnh)
Ph¸t triÓn vÒ sè lîng :
CÊu t¹o thªm tõ ng÷ míi (thÞ trêng
tiÒn tÖ, tiÒn kh¶ thi)
H? NÕu kh«ng cã h×nh thøc Mîn tõ ng÷ níc ngoµi: in-t¬-nÐt,
ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷ bÖnh dÞch...
th× sÏ x¶y ra ®iÒu g× ? Mçi tõ ng÷ nÕu chØ cã mét
nghÜa th× kh«ng thÓ ®¸p øng ®-
H? ThÕ nµo lµ tõ mîn? îc nhu cÇu giao tiÕp cña ngêi b¶n
Yªu cÇu hs chän nhËn ®Þnh ng÷. V× vËy cÇn thiÕt ph¶i ph¸t
®óng triÓn nghÜa cña tõ. II/ Tõ mîn
H? V× sao em cho r»ng nh÷ng 1/ Kh¸i niÖm:
nhËn ®Þnh cßn l¹i lµ sai?
2/ Chän nhËn ®Þnh ®óng
Tõ mîn lµ nh÷ng tõ vay mîn ng«n trong nh÷ng nhËn ®Þnh
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ H¸n ng÷ níc ngoµi. sau
ViÖt? Chän nhËn ®Þnh c
H? Theo em, quan niÖm nµo Kh«ng chän a v× mîn tõ ng÷ cña
®óng? ng«n ng÷ kh¸c ®Ó lµm giµu vèn III/ Tõ H¸n ViÖt
H? Gi¶i thÝch v× sao nh÷ng tõ cña m×nh lµ quy luËt chung 1/ Kh¸i niÖm
106
trêng hîp cßn l¹i kh«ng ®îc coi ®èi víi tÊt c¶ çc ng«n ng÷ trªn 2/ Chän quan niÖm ®óng:
lµ ®óng? thÕ giíi.
GV híng dÉn Hs gi¶i nghÜa tõ. IV/ ThuËt ng÷ vµ biÖt

H? ThuËt ng÷ lµ g× ? Lµ nh÷ng tõ vay mîn ng«n ng÷ ng÷ x· héi
H¸n 1- Kh¸i niÖm
Quan niÖm b 2- Th¶o luËn vÒ vai trß

cña thuËt ng÷:
H? Trong ®êi sèng hiÖn nay,
thuËt ng÷ cã vai trß ntn? 3/ LiÖt kª mét sè tõ ng÷ lµ
Lµ tõ biÓu thÞ kh¸i niÖm khoa biÖt ng÷ x· héi:
häc, kü thuËt, c«ng nghÖ vµ th-
H? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· êng ®îc dïng trong çc v¨n b¶n
héi? KH, KT, CN
H?LiÖt kª mét sè tõ ng÷ lµ Çc nhãm th¶o luËn:
biÖt ng÷ x· héi? Thêi ®¹i KH, KT, CN ph¸t triÓn
m¹nh cã ¶nh hëng lín ®Õn ®/sèng
cña con . V/ Trau dåi vèn tõ:
Tr×nh ®é d©n trÝ kh«ng ngõng 1- Çc h×nh thøc ®Ó trau
n©ng cao. dåi vèn tõ
Nhu cÇu giao tiÕp vµ nhËn thøc 2- Gi¶i nghÜa
cña con ngêi vÒ KH, KT, CN
H? Lµm thÕ nµo ®Ó vËn ngµy cµng cao. V× vËy thuËt
dông tèt vèn tõ cña m×nh ? ng÷ ®ãng vai trß quan träng.
H? lµm g× ®Ó t¨ng vèn tõ cña
m×nh vÒ sè lîng ? BiÖt ng÷ x· héi chØ ®îc dïng
trong mét tÇng líp nhÊt ®Þnh.
VD: CËu , mî....nh÷ng tõ dïng
trong tÇng líp trung l tríc CM
th¸ng T¸m
Ph¶i hiÓu ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c
nghÜa cña tõ vµ çch sö dông .
Ph¶i häc hái ®Ó rÌn luyÖn thªm
nh÷ng t÷ mµ m×nh cha biÕt ®Ó
t¨ng vèn tõ vÒ sè lîng.
B¸ch khoa toµn th: tõ ®iÓn ghi
®Çy ®ñ tri thøc cña çc ngµnh.
B¶o hé mËu dÞch: chÝnh s¸ch
b¶o vÖ s¶n xuÊt trong níc chèng
l¹i sù c¹nh tranh cña hµng ho¸ níc
HDVN: Hoµn thµnh çc bµi ngoµi trªn thÞ trêng níc m×nh.
tËp cßn l¹i §¹i sø qu¸n: c¬ quan ®¹i diÖn
So¹n: NghÞ luËn trong v¨n b¶n chÝnh thøc vµ toµn diÖn cña mét
tù sù. Nhµ níc ë níc ngoµi, do mét ®¹i
sø ®Æc mÖnh toµn quyÒn ®øng
®Çu.
107
TiÕt 50: NGhÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù

- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù, vai trß vµ yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n
b¶n ®ã
- LuyÖn tËp nhËn diÖn çc yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù vµ viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã
yÕu tè nghÞ luËn.
* H§1: Ktra bµi cò: KÓ tªn çc kiÓu Miªu t¶, biÓu c¶m, tù sù, thuyÕt
v¨n b¶n vµ çc ph¬ng thøc biÓu ®¹t minh, nghÞ luËn, HCCV
t¬ng øng ?
* H§2: Bµi míi I-T×m hiÓu yÕu tè

H? Em hiÓu thÕ nµo lµ lËp luËn ? HS tr¶ lêi. Gv bæ sung nghÞ luËn trong v¨n
Híng dÉn H t×m hiÓu ®o¹n trÝch Ph©n nhãm: Nhãm1lµm ®o¹n 1 b¶n tù sù:
trong SGK Nhãm 2 lµm ®o¹n 2 1- LËp luËn lµ tr×nh
bµy lý lÏ mét çch cã
H? Néi dung chÝnh cña ®o¹n 1 lµ g× Nh÷ng suy nghÜ néi t©m cña hÖ thèng, cã logic
? nh©n vËt «ng gi¸o. nh»m chøng minh
H? Nh mét cuéc ®èi tho¹i ngÇm, «ng Vî m×nh kh«ng ¸c ®Ó chØ buån cho mét kÕt luËn vÒ
gi¸o ®èi tho¹i víi chÝnh m×nh vÒ chø kh«ng nì giËn. mét vÊn ®Ò.
vÊn ®Ò g× ? A- §o¹n 1:
H? §Ó ®i ®Õn kÕt luËn Êy, «ng Nªu vÊn ®Ò: NÕu ta kh«ng cè mµ
gi¸o ®· ®a ra çc luËn ®iÓm vµ lËp t×m hiÓu nh÷ng ngêi xung quanh
luËn ntn? th× ta lu«n cã cí ®Ó tµn nhÉn vµ
®éc ¸c víi hä.
Ph¸t triÓn vÊn ®Ò: Vî t«i kh«ng
ph¶i lµ ngêi ¸c nhng së dÜ thÞ trë
H? §Ó t¨ng søc thuyÕt phôc víi ngêi nªn Ých kû, tµn nhÉn v× thÞ ®·
®äc vÒ vÊn ®Ò võa nªu, t¸c gi¶ ®· qu¸ khæ.
dïng nh÷ng lý lÏ lËp luËn ntn ? Khi ngêi ta ®au ch©n th× chØ
nghÜ ®Õn çi ch©n ®au (quy luËt
tù nhiªn).
H? Tõ nh÷ng çch lËp luËn trªn, t¸c Khi ngêi ta khæ qu¸ th× ngêi ta
gi¶ ®· ®i tíi kÕt luËn g× ? kh«ng cßn nghÜ ®Õn ai n÷a.
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kiÓu c©u V× nh÷ng b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta
trong çc c©u v¨n trªn ? bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au,
Ých kû che lÊp mÊt.
H? Víi çch sö dông nh÷ng c©u v¨n KÕt thóc vÊn ®Ò: T«i biÕt vËy
lËp luËn nh trªn cã t¸c dông g×? nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì
giËn.
Lµ c©u ghÐp, c©u kh¼ng ®Þnh
H? Néi dung cña ®o¹n 2 lµ g× ? víi çc mÖnh ®Ò h« øng: nÕu A
th× B B- §o¹n 2
H? Em h·y ®äc nh÷ng c©u lËp luËn Khi A th× B
108
cña KiÒu ? Em hiÓu néi dung c©u Çch lËp luËn ®ã phï hîp víi tÝnh 2- Nh÷ng dÊu hiÖu
®ã ntn? çch cña «ng gi¸o, mét ngêi cã häc vµ ®Æc ®iÓm cña
H? T×m hiÓu nh÷ng lý lÏ mµ Ho¹n thøc, hiÓu biÕt, giµu lßng yªu th- lËp luËn trong v¨n
Th ®a ra trong phÇn tr¶ lêi cña ¬ng, lu«n tr¨n trë, d»n vÆt, suy b¶n .
m×nh? nghÜ vÒ çch sèng, çch nh×n
®êi, nh×n ngêi .
Cuéc ®èi tho¹i gi÷a KiÒu vµ Ho¹n
Th diÔn ra díi h×nh thøc lËp luËn.
Xa nay ®µn bµ cã mÊy ngêi ghª
gím cay nghiÖt nh mô. Cµng cay
nghiÖt th× cµng chuèc lÊy oan
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi lÏ lËp tr¸i.
luËn cña Ho¹n Th ? Ho¹n Th ®· nªu ra 4 lý lÏ: Ghi nhí (tr138)
GV kh¸i niÖm vÒ lËp luËn: Thùc T«i lµ ®µn bµ nªn ghen tu«ng lµ
chÊt lµ çc cuéc ®èi tho¹i víi çc chuyÖn thêng t×nh.
nhËn xÐt, ph¸n ®o¸n, lý lÏ nh»m Ngoµi ra, t«i còng ®èi xö rÊt tèt
thuyÕt phôc ngêi nghe, ngêi ®äc vÒ víi c«.
mét vÊn ®Ò nµo ®ã. T«i víi c« ®Òu trong c¶nh chång
H? Khi lËp luËn ngêi ta thêng dïng chung, ch¾c g× ai nhêng cho ai.
nh÷ng lo¹i tõ, lo¹i c©u nµo ? V× sao T«i ®· trãt g©y ®au khæ cho c«
l¹i sö dông nh÷ng tõ c©u nh vËy ? nªn b©y giê chØ cßn tr«ng vµo l-
îng khoan dung réng lín cña c«.
LËp luËn chÆt chÏ ®· ®a KiÒu II- LuyÖn tËp:
Chia nhãm cho Hs lµm ®Õn chç khã xö. Bµi 1:
Gäi hs ®äc yªu cÇu
Bµi 2
Thêng dïng c©u kh¼ng ®Þnh, phñ
Yªu cÇu hs tãm t¾t çch lËp luËn ®Þnh, c©u cã mÖnh ®Ò h« øng:
cña Ho¹n Th víi KiÒu NÕu... th×
Kh«ng nh÷ng ... mµ cßn
Dïng çc tõ lËp luËn nh: T¹i sao,
tuy thÕ, thËt vËy, tríc hÕt, sau
cïng.
HS ho¹t ®éng theo nhãm
* HDVN: yªu cÇu bµi tËp 1 lµ:
+ Tr×nh bµy vµo vë bµi tËp . Lêi v¨n ë môc I1 lµ lêi cña ai?
+ ChuÈn bÞ bµi: §oµn thuyÒn ®¸nh Lêi cña nh©n vËt «ng gi¸o. Lêi nãi
ç, BÕp löa nµy nh»m thuyªt phôc ngêi ®äc
còng nh l·o H¹c mét ®iÒu vÒ çch
nh×n nhËn con ngêi cÇn cã sù
th«ng c¶m
Tríc hÕt Ho¹n Th ®a ra lý lÏ chung
®Õn t×nh riªng
Sau ®ã, Ho¹n Th ®· kÓ c«ng víi
KiÒu
109
Ho¹n Th nhËn hÕt téi lçi vÒ
m×nh. §ång thêi, mong lßng ®é l-
îng, khoan dung nh trêi biÓn cña
KiÒu
Çch lËp luËn s¾c s¶o
TiÕt 51: §oµn thuyÒn ®¸nh ç

Huy CËn
- ThÊy vµ hiÓu ®îc sù thèng nhÊt cña c¶m høng vÒ thiªn nhiªn, vò trô vµ c¶m høng vÒ lao
®éng cña t¸c gi¶ ®· t¹o nªn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, tr¸ng lÖ, giµu mµu s¾c l·ng m¹n.
- RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch çc yÕu tè nghÖ thuËt võa cæ kÝnh, võa míi mÎ.
* H§1: Ktra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi
th¬ " §ång chÝ "? Ph©n tÝch mét ®o¹n
mµ em thÝch ?
* H§ 2: Bµi míi I- Giíi thiÖu
Gäi HS ®äc chó thÝch vÒ t¸c gi¶ HS ®äc t/gi¶, t¸c
(tr127) Dùa vµo chó thÝch. phÈm:
H? Nªu vµi nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ ? Tªn thËt lµ Cï Huy CËn, sinh n¨m 1- T¸c gi¶:
1919.
Quª: Hµ TÜnh.
Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu
H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh biÓu cña nÒn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt 2- T/phÈm:
nµo ? Nam.
ViÕt vµo n¨m 1958, khi ®Êt níc ®·
kÕt thóc th¾ng lîi cuéc kh¸ng chiÕn
GV híng dÉn hs ®äc chèng Ph¸p, miÒn B¾c ®îc gi¶i
G ®äc mÉu 2 khæ th¬ ®Çu phãng vµ ®i vµo c«ng cuéc x©y
Gäi H ®äc tiÕp. dùng cuéc sèng míi víi kh«ng khÝ
H kiÓm tra chÐo chó thÝch hµo høng, phÊn khëi. Trong chuyÕn
Bµi th¬ ®îc triÓn khai theo tr×nh tù cña ®i th©m nhËn thùc tÕ ë vïng má II- §äc, t×m
chuyÕn ra kh¬i. Qu¶ng Ninh ®· gióp nhµ th¬ thÊy ®- hiÓu chó
H? Dùa vµo tr×nh tù Êy, em h·y t×m îc kh«ng khÝ lao ®éng hå hëi cña ng- thÝch
hiÓu bè côc cña bµi th¬? êi lao ®éng n¬i ®©y.
Bµi th¬ ®· gãp phÇn quan träng më
Gv diÔn gi¶ng: bµi th¬ ®· t¹o nªn mét ra mét chÆng ®êng míi trong th¬ III- T×m hiÓu
khung c¶nh thêi gian vµ kh«ng gian Huy CËn bµi th¬:
®¸ng chó ý: mét kh«ng gian réng lín, Bè côc: chia lµm 3 phÇn: 1- H×nh ¶nh
bao la, thêi gian theo nhÞp tuÇn hoµn Khæ 1, 2: C¶nh lªn ®êng vµ t©m ®oµn thuyÒn
cña vò trô. 2 c¶m høng bao trïm vµ tr¹ng n¸o nøc cña con ngêi. ®¸nh ç ra
thèng nhÊt chÆt chÏ: ®ã lµ c¶m høng 4 khæ tiÕp theo: c¶nh häc sinh cña kh¬i:
vÒ thiªn nhiªn vµ vò trô, vÒ lao ®éng ®oµn thuyÒn ®¸nh ç gi÷a khung
vµ ngêi lao ®éng. c¶nh biÓn trêi trong ®ªm
H? 2 khæ th¬ ®Çu t¶ c¶nh g× ? Khæ cuèi: c¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ
H ? C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh ç ra kh¬i trong buæi b×nh minh.
110
®îc t¸c gi¶ miªu t¶ trong mét thêi gian,
kh«ng gian nghÖ thuËt ntn?
H? T¸c gi¶ ®· dïng nh÷ng biÖn ph¸p MÆt trêi xuèng biÓn....
nghÖ thuËt g× ®Ó miªu t¶ c¶nh biÓn Sãng ®· cµi then...
lóc hoµng h«n ? Thêi gian : khi hoµng h«n xuèng.
H? C¶nh thiªn nhiªn, vò trô lóc nµy Kh«ng gian: biÓn kh¬i mªnh m«ng.
®ang ë trong tr¹ng th¸i ntn? H×nh ¶nh liªn tëng, so s¸nh thó vÞ: vò
H? Lóc nµy h×nh ¶nh con ngêi ®îc miªu trô nh mét ng«i nhµ lín, víi mµn ®ªm
t¶ ra sao ? bu«ng xuèng lµ tÊm cöa khæng lå víi
nh÷ng lîn sãng lµ then cöa.
H/¶nh " MÆt trêi xuèng biÓn" ®îc
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ho¹t ®éng nh×n tõ trªn con thuyÒn ®ang ra kh¬i
cña thiªn nhiªn vµ con ngêi ? lóc hoµng h«n.
H? Sù ®èi lËp Êy gîi ®iÒu g× vÒ c«ng B¾t ®Çu ë tr¹ng th¸i yªn tÜnh.
viÖc cña ngêi ng d©n? §oµn thuyÒn ®¸nh ç l¹i ra kh¬i...
Con ngêi b¾t ®Çu cuéc hµnh tr×nh
c«ng viÖc ®¸nh ç.
Thiªn nhiªn vµ con ngêi cã sù t¬ng
H? t¹i sao l¹i lµ "C©u h¸t c¨ng buåm..." ph¶n ®èi lËp gîi tÝnh chÊt vÊt v¶,
Çch viÕt nh vËy cã g× ®Æc biÖt ? hiÓm nguy trong c«ng viÖc, ®ång
thêi gîi nhÞp sèng hµo hïng víi khÝ
thÕ nhiÖt t×nh lao ®éng s«i næi.
Víi bót ph¸p l·ng m¹n, dïng nh÷ng
yÕu tè tëng tîng ®Ó bæ sung, nh©n
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bót ph¸p lªn ý nghÜa hiÖn thùc nh»m ca ngîi
x©y dùng h×nh ¶nh cña t¸c gi¶ trong tinh thÇn l¹c quan, yªu ®êi, yªu lao
c©u th¬ " C©u h¸t..." ? ®éng, yªu cuéc sèng cña nh÷ng ngêi
lao ®éng.
Gäi H ®äc khæ th¬ 2: Khæ th¬ 2 vang Tg’ t¹o 1 h/¶nh th¬ khoÎ, l¹ mµ thËt tõ
lªn nh mét khóc h¸t. sù g¾n kÕt cña 3 sù vËt hiÖn tîng:
H? §ã lµ khóc h¸t ngîi ca ®iÒu g×? çnh buåm, giã kh¬i, c©u h¸t. C©u
h¸t lµ niÒm vui, sù phÊn chÊn cña 
Gv: " Ç b¹c" : h×nh ¶nh t¶ thùc (vÈy ç lao ®éng nh cã søc m¹nh ®Ó cµng
lÊp l¸nh ¸nh b¹c), ç thu nh ®oµn thoi t¨ng thªm khÝ thÕ lao ®éng cña hä.
(çi nh×n l·ng m¹n thÊm ®Ém chÊt th¬) Khæ th¬ vang lªn nh mét khóc ca
hïng tr¸ng ngîi ca vÒ sù giµu cã v«
tËn cña biÓn c¶. Nguån tµi nguyªn
Gäi H ®äc 4 khæ th¬ tiÕp theo. quý gi¸ mµ biÓn MÑ ®· ban tÆng.
Nhµ th¬ ®· ho¸ th©n trong nh÷ng
H? BiÓn ®«ng ®îc miªu t¶ ntn trong ngêi d©n chµi ra kh¬i ph¬i phíi 2- C¶nh ®oµn
c¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh ç ra kh¬i? niÒm tin yªu cuéc sèng ngµy cµng thuyÒn ®¸nh
H? C¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh thiªn ®æi míi. ç ngoµi biÓn
nhiªn biÓn ®«ng ? kh¬i:
Çc lo¹i ç: ç nhô, ç thu, ç chim, ç a- Bøc tranh
®Ð. cña biÓn ®«ng
H? ViÕt vÒ vÎ ®Ñp cña biÓn, sù giµu Thiªn nhiªn biÓn c¶ ®Ñp léng lÉy,
cã v« tËn, thÓ hiÖn t×nh c¶m g× cña t¸c rùc rì ®Õn huyÒn ¶o víi vÎ ®Ñp kú
gi¶? thó, míi l¹ ®Õn bÊt ngê cña çc loµi
111
ç, víi mµu s¾c, ¸nh s¸ng rùc rì. TÊt
G: C¶nh ®¸nh ç trªn biÓn chñ yÕu ®îc c¶ ®îc phèi hîp hµi hoµ t¹o nªn bøc
t¸c gi¶ miªu t¶ b»ng bót ph¸p l·ng m¹n. s¬n mµi tuyÖt ®Ñp. b- H×nh ¶nh
Bªn c¹nh ®ã cã nhiÒu yÕu tè l·ng m¹n NiÒm tù hµo, ngîi ca sù giµu cã cña nh÷ng con ngêi
dùa trªn yÕu tè thùc. biÓn c¶. lao ®éng:
H? V× sao t¸c gi¶ chñ yÕu dïng biÖn
ph¸p l·ng m¹n ? PhÇn nµo phï hîp víi c«ng viÖc lao
H? Víi c¶m høng l·ng m¹n ®ã vÒ thiªn ®éng trªn biÓn: thi vÞ, l·ng m¹n.
nhiªn vµ con ngêi nãi lªn ®iÒu g× ? Tõ h×nh ¶nh t¶ thùc vÒ cuéc sèng
cña ngêi d©n chµi trong c¶m høng
l·ng m¹nh cña nhµ th¬ dêng nh " giã"
lµ ngêi l¸i, " tr¨ng" lµ çnh buåm.
Thiªn nhiªn nh ®ang hoµ nhËp víi
cuéc sèng lao ®éng cña con ngêi.
H×nh ¶nh thuyÒn no giã ra kh¬i t¹o
H? C«ng viÖc ®¸nh ç ®îc miªu t¶ ntn? mét vÎ ®Ñp vÒ con ngêi lao ®éng
míi.
C«ng viÖc ®¸nh ç ®îc tiÕn hµnh
thËt khoa häc, ®îc s¾p xÕp nh
H? T¸c gi¶ ®· sö dông nghÖ thuËt g× chuÈn bÞ bíc vµo trËn ®¸nh.
®Ó miªu t¶ ? T¸c dông cña nghÖ thuËt
®ã ? NghÖ thuËt nh©n ho¸: dß, dµn gîi
tÝnh chÊt nguy hiÓm, khã kh¨n cña
H? MÆc dï khã kh¨n nguy hiÓm nhng c«ng viÖc chinh phôc biÓn c¶.
tinh thÇn, ý chÝ cña hä ra sao ? Tinh thÇn chñ ®éng, l¹c quan:
H? NhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh " tr¨ng gâ Ta h¸t...
nhÞp..." ? Mét h×nh ¶nh l·ng m¹n, giµu chÊt
th¬: con ngêi ®¸nh ç yªu ®êi, yªu
H? T¸c gi¶ ®· miªu t¶ ®éng t¸c kÐo líi biÓn. Hä tù hµo biÕt ¬n mÑ biÓn ®·
cña ngêi ng d©n ntn ? ban tÆng: BiÓn cho ta ç nh...
T thÕ ®éng t¸c kÐo líi võa khoÎ
kho¾n, võa khÐo lÐo. C©u th¬ ®·
H? Qua bøc tranh vÒ ®oµn thuyÒn gîi t¶ ch©n dung ngêi d©n chµi khoÎ
®¸nh ç, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶m m¹nh ®ang trong t thÕ nghiªng m×nh 3- C¶nh ®oµn
xóc, çch nh×n cña t¸c gi¶ víi ngêi lao dån tÊt c¶ søc lùc vµo ®«i tay cuån thuyÒn ®¸nh
®éng ? cuén ®Ó kÐo mÎ líi ®Çy ¾p ç. ç trë vÒ:
Gäi Hs ®äc khæ cuèi: Nhµ th¬ tr©n träng, ngîi ca, tù hµo
H? C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ ®îc miªu ®èi víi sù nhiÖt t×nh lao ®éng cña
t¶ trong khung c¶nh ntn? nh÷ng ngêi ng d©n trong c«ng cuéc
Bµi th¬ cã nhiÒu tõ " h¸t". C¶ bµi th¬ x©y dùng ®Êt níc. x©y dùng cuéc
còng nh mét khóc h¸t. sèng míi.
H? §©y lµ khóc ca g× ? T¸c gi¶ ®· nãi IV- Tæng kÕt:
thay lêi ai ? Trong sù tëng tîng cña nhµ th¬ víi Ghi nhí.
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ©m hëng, mu«n ngµn tia n¾ng ban mai lÊp l¸nh
nhÞp ®iÖu bµi th¬ ? nh ®ang tõ tõ ®éi biÓn. BiÓn c¶
Gv diÔn gi¶ng: C©u th¬ ®an xen gi÷a hiÖn lªn t¬i s¸ng hiÒn hoµ trong
c¶m høng t¶ thùc & l·ng m¹n. H/¶nh th¬ ngµy míi. VÉn lµ h×nh ¶nh con
tuyÖt ®Ñp, kh«ng chØ vÏ ra cuéc sèng thuyÒn no giã, vÉn lµ tiÕng h¸t say
112
Êm no cña nd vïng biÓn mµ cßn vÏ ra mª, hµo høng, phÇn khëi nhng mang
c¶nh huy hoµng cña ngµy mai. nhiÒu ý nghÜa míi: tiÕng h¸t cña ng-
H? Nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ nghÖ êi chiÕn th¾ng. H×nh ¶nh c©u h¸t
thuËt cña bµi th¬ ? ®îc nh¾c l¹i 4 lÇn nh mét ®iÖp khóc
H? C¶m nhËn cña em sau khi ®äc bµi víi ©m ®iÖu khoÎ kho¾n, s«i næi. §ã
th¬ ? lµ khóc ca kh¶i hoµn cña ngêi chiÕn
th¾ng, cña ngêi lao ®éng .
* HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬
+ Häc ph©n tÝch
+ So¹n bµi " BÕp löa" Hs theo dâi ghi nhí
TiÕt 52: bÕp löa

B»ng viÖt
- C¶m nhËn ®îc t×nh c¶m, c¶m xóc ch©n thµnh cña nh©n vËt tr÷ t×nh ngêi ch¸u vµ h×nh
¶nh ngêi bµ giµu t×nh th¬ng, giµu ®øc hy sinh cña bµi th¬ bÕp löa.
- ThÊy ®îc nghÖ thuËt diÔn t¶ c¶m xóc th«ng qua håi tëng kÕt hîp miªu t¶, tù sù, b×nh luËn
cña t¸c gi¶.
* H§1: Ktra bµi cò: §äc thuéc lßng
bµi th¬ " §oµn thuyÒn ®¸nh ç"
Ph©n tÝch mét ®o¹ th¬ mµ em
thÝch theo kÕt cÊu cña bµi th¬.
* H§2: Bµi míi I- Giíi thiÖu tg’, t¸c
H? Tr×nh h×nh hiÓu biÕt cña em vÒ Sinh n¨m 1941. Quª: Hµ T©y phÈm:
nhµ th¬ B»ng ViÖt ? Thuéc thÕ hÖ çc nhµ th¬ trëng 1- T¸c gi¶:
thµnh trong kh¸ng chiÕn chèng
Mü.
Th¬ B»ng ViÖt trong trÎo, mît
mµ, thÝch khai th¸c nh÷ng kû
H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c trong hoµn niÖm vµ íc m¬ cña tuæi trÎ. 2- T¸c phÈm:
c¶nh nµo ? N¨m 1963, khi t¸c gi¶ ®ang lµ
sinh viªn häc ë níc ngoµi.
Bµi th¬ n»m trong tËp th¬ ®Çu
G ®äc mÉu, híng dÉn çch ®äc cho tay " BÕp löa" II- §äc t×m hiÓu chó
häc sinh . HS ®äc thÝch:
H? M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬ ?
§i tõ håi tëng ®Õn hiÖn t¹i, tõ
H? Bµi th¬ lµ lêi t©m sù cña nh©n kû niÖm ®Õn suy ngÉm.
vËt nµo? Néi dung nãi ®iÒu g× ? Bµi th¬ lµ lêi cña ngêi ch¸u ë
n¬i xa nhí vÒ bµ vµ nh÷ng kû
H? Dùa vµo m¹ch t©m tr¹ng cña niÖm víi bµ. Bµi th¬ nãi lªn
nh©n vËt tr÷ t×nh, em h·y nªu bè côc lßng thµnh kÝnh vµ nh÷ng suy
bµi th¬ ? ngÉm vÒ bµ.
Bè côc: 4 ®o¹n
3 dßng ®Çu: h×nh ¶nh bÕp löa
113
kh¬i nguån cho dßng håi tëng
c¶m xóc vÒ bµ.
Gäi HS ®äc tõ ®Çu... niÒm tin dai 4 khæ tiÕp: håi tëng nh÷ng kû III- T×m hiÓu bµi th¬:
d¼ng. niÖm tuæi th¬.
H? Ngêi ch¸u nhí vÒ bµ trong hoµn 2 khæ tiÕp: suy ngÉm vÒ bµ 1- Nh÷ng håi tëng vÒ
c¶nh nµo ? Khæ cuèi: nh÷ng t×nh c¶m kh«n bµ vµ t×nh bµ ch¸u:
H? M¹ch håi tëng ®îc b¾t ®Çu tõ ngu«i vÒ bµ
h×nh ¶nh nµo ? HS ®äc
H? T¹i sao m¹ch c¶m xóc.... thÓ hiÖn Xa ngêi th©n, xa gia ®×nh .
®iÒu g× ?
H? Trong 2 c©u th¬ ®Çu t¸c gi¶ ®· H×nh ¶nh bÕp löa:
sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Mét bÕp löa chên vên s¬ng sím
g× ? Mét bÕp löa...
H? Em hiÓu ntn vÒ h×nh ¶nh " bÕp Nçi kh¸t khao h¬i Êm gia ®×nh
löa chên vên... ?"
§iÖp ng÷ " mét bÕp löa" diÔn
H? Trong m¹ch håi tëng cña ngêi t¶ mét kû niÖm kh«ng phai mê
ch¸u, nh÷ng kû niÖm nµo vÒ ngêi
bµ vµ t×nh bµ ch¸u ®îc gîi l¹i ? §©y lµ h×nh ¶nh thùc, gîi c¶m,
G b×nh gi¶ng vÒ h×nh ¶nh " nhí l¹i gîi t¶. T¸c gi¶ ®· mîn h×nh ¶nh
®Õn giê..." nµy ®Ó nãi lªn t×nh c¶m cña
m×nh ®èi víi bµ.
Gîi l¹i c¶ thêi th¬ Êu bªn c¹nh
H? TiÕng tu hót ®îc nh¾c nhiÒu bµ: tuæi th¬ g¾n víi nh÷ng gian
lÇn thÓ hiÖn ®iÒu g× ? khæ, thiÕu thèn, nhäc nh»n:
H? ¢m thanh cña tiÕng tu hó gîi cho N¨m Êy lµ n¨m...
em c¶m gi¸c g× vÒ cuéc sèng cña 2 Bè ®i ®¸nh xe...
bµ ch¸u ? ChØ nhí....
H? TÊt c¶ viÖc lµm cña bµ gióp em Nh÷ng kû niÖm thêi kh¸ng
hiÓu g× vÒ bµ ? chiÕn: cha bËn c«ng t¸c, chØ cã
bµ ch¸u quÊn quýt bªn nhau
H? NhËn xÐt g× vÒ çch giao vÇn TiÕng tu hó kh¾c kho¶i, quen
trong khæ th¬ ? Çch gieo vÇn ®ã thuéc khiÕn kû niÖm trçi dËy.
diÔn t¶ ®iÒu g× ? Cuéc sèng buån, v¾ng vÎ
H? Trong ®o¹n th¬, t¸c gi¶ ®· sö Sèng bªn bµ, bµ rÊt th¬ng quý
dông nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t ch¸u, ch¸u v©ng lêi d¹y dç cña
nµo? cã t¸c dông ntn trong viÖc biÓu bµ.
®¹t néi dung ? Bµ yªu th¬ng, che chë, d¹y dç,
Gäi HS ®äc " N¨m giÆc ®èt lµng.. b¶o ban ch¸u, nhãm bÕp löa bµ
§o¹n th¬ ®· t¸i hiÖn nh÷ng viÖc lµm mong ch¸u kh«n lín.
cña bµ.
H? Qua nh÷ng viÖc lµm ®ã, em VÇn liÒn phï hîp viÖc diÔn t¶
thÊy bµ hiÖn lªn víi nh÷ng phÈm t©m tr¹ng.
chÊt tèt ®Ñp nµo?
Gäi HS ®äc " lËn ®Ën ®êi bµ... §o¹n th¬ kÕt hîp biÓu c¶m, miªu
H? Tõ nh÷ng kû niÖm håi tëng vÒ t¶, tù sù phï hîp víi viÖc diÔn t¶
bµ vµ tuæi th¬, ngêi ch¸u suy ngÉm c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n
114
®iÒu g× ? vËt.
H? H×nh ¶nh ngêi bµ hiÖn lªn trong

suy ngÉm cña ngêi ch¸u ntn 2- Nh÷ng suy ngÉm vÒ
H? Qua suy ngÉm ®ã, gióp em hiÓu bµ vµ h×nh ¶nh bÕp löa
g× vÒ bµ ? §øc hy sinh. T×nh c¶m gia
H? Tõ " nhãm" ®îc lÆp ®i lÆp l¹i cã ®×nh hoµ chung víi t×nh yªu n-
ý nghÜa g× ? íc. Bµ ©m thÇm hy sinh cho
H? Tr×nh bµy çch hiÓu cña em vÒ kh¸ng chiÕn.
c©u th¬ " ¤i kú l¹ vµ thiªng liªng bÕp IV- Tæng kÕt:
löa "? H×nh ¶nh bµ lu«n g¾n liÒn víi 1- NghÖ thuËt
h×nh ¶nh bÕp löa, ngän löa. Bµ
H? Em cã suy nghÜ g× vÒ tªn gäi lµ ngêi nhãm löa vµ còng lµ ng- 2- Néi dung:
cña bµi th¬ ? êi gi÷ cho ngän löa lu«n Êm
H? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nãng vµ to¶ s¸ng trong mçi gia
nghÖ thuËt cña bµi th¬ ? ®×nh .
H? Em c¶m nhËn ®îc g× vÒ t×nh Nhãm bÕp löa....
c¶m bµ ch¸u qua bµi th¬ ?
* HDVN : Häc thuéc lßng bµi th¬ Sù tÇn t¶o, ®øc hy sinh, ch¨m lo
+ So¹n: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe cho mäi ngêi cña bµ.
kh«ng kÝnh
Tg’ lín lªn vµ trëng thµnh bªn

bÕp löa do bµ nhen nhãm lªn.
C©u th¬ nh 1 ph¸t hiÖn míi mÎ
cña tg’. Çi vËt tëng chõng gi¶n
dÞ Êy l¹i chøa ®ùng biÕt bao
®iÒu cao ®Ñp.
KÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a çc
ph¬ng thøc biÓu ®¹t.
H×nh ¶nh bÕp löa ®Çy s¸ng t¹o.
Ghi nhí
115

- N¾m v÷ng h¬n vµ biÕt sö dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng tõ líp 6 ®Õn líp 9
* H§ 1: KiÓm tra: trong qua str×nh tæng
kÕt.
* H§ 2: Bµi míi: I/- Tõ tîng thanh,
tõ tîng h×nh:
1- Kh¸i niÖm
H? ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh, tîng h×nh? Tõ tîng h×nh lµ tõ gîi t¶ h×nh
¶nh, ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i cña sù
vËt.
Tõ tîng thanh lµ m« pháng ©m
Gv yªu cÇu hs t×m. thanh cña tù nhiªn vµ cña con ng- 2- T×m nh÷ng
êi . loµi vËt cã tªn gäi
lµ tõ tîng thanh:
Çc nhãm thi nhau t×m: mÌo, bß, 3- X¸c ®Þnh tõ t-
H? X¸c ®Þnh çc tõ tîng h×nh, tîng vµ t¾c kÌ. îng h×nh, tîng
nªu t¸c dông ? thanh:
II/-Mét sè phÐp
Çc tõ tîng h×nh: lèm ®èm, lª thª, tu tõ tõ vùng
lo¸ng tho¸ng, lå lé cã t¸c dông 1- ¤n l¹i kh¸i
m/t¶ h×nh ¶nh ®¸m m©y mét niÖm so s¸nh, Èn
Gv cho hs «n l¹i b»ng nhiÒu h×nh thøc: çch cô thÓ, sinh ®éng dô, nh©n ho¸,
vÊn ®¸p, tr¾c nghiÖm. ho¸n dô, nãi
gi¶m, nãi qu¸, nãi
tr¸nh, ®iÖp ng÷,
ch¬i ch÷.
Gv chia nhãm cho Hs ho¹t ®éng 2/Bµi tËp:

A/ PhÐp t tõ Èn dô: hoa, çnh
®Ó chØ KiÒu vµ cuéc ®êi nµng
B/ PhÐp t tõ so s¸nh
T¬ng tù híng dÉn hs lµm çc phÇn cßn C/ PhÐp nãi qu¸ . Nhê phÐp nãi
l¹i. qu¸ , ®· ®äng l¹i trong ngêi ®äc 3/ Bµi 3: ph©n
Híng dÉn hs lµm 2 bíc: Ên tîng s©u s¾c vÒ vÎ ®Ñp cña tÝch nÐt nghÖ
1/ x¸c ®Þnh phÐp tu tõ KiÒu. thuËt ®éc ®¸o
2/ Gi¸ trÞ cña phÐp tu tõ.
A/ PhÐp ®iÖp ng÷ vµ dïng tõ
®a nghÜa: chµng trai thÓ hiÖn
®îc t×nh c¶m cña m×nh
* HDVN: Hoµn thµnh çc bµi tËp cßn B/ TG dïng phÐp nãi qu¸ ®Ó nãi
l¹i vÒ sù lín m¹nh cña nghÜa qu©n
+ So¹n: TËp lµm th¬ 8 ch÷ Lam S¬n.
C/ Nhê phÐp so s¸nh , nhµ th¬
®· miªu t¶ s¾c nÐt vµ sinh ®éng
116
©m thanh cña tiÕng suèi
TiÕt 54: tËp lµm th¬ t¸m ch÷

- N¾m ®îc ®Æc ®iÓm, kh¶ n¨ng miªu t¶ biÓu hiÖn phong phó cña th¬ t¸m ch÷
- Ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o, sù høng thó trong häc tËp, rÌn luyÖn thªm nh÷ng n¨ng lùc trong
viÖc c¶m thô th¬ ca.
* H§1: Ktra bµi cò: Th¬ 4 ch÷, n¨m ch÷ vµ lôc b¸t
Nh÷ng n¨m häc tríc em ®· tËp lµm
nh÷ng thÓ th¬ nµo ?
Em ®· häc nh÷ng bµi th¬ nµo thuéc Nhí rõng, quª h¬ng, bÕp löa
thÓ th¬ t¸m ch÷ ?
* H§2: Bµi míi
Gäi HS ®äc 3 ®o¹n th¬ SGK tr 144, HS ®äc I- NhËn diÖn thÓ th¬
145. Mçi dßng 8 ch÷ t¸m ch÷:
H? Mçi dßng th¬ cã bao nhiªu ch÷ ? §o¹n 1: tan/ ngµn. Míi/ géi;
H? T×m vµ g¹ch díi nh÷ng ch÷ cã bõng/ rõng; g¾t / mËt
chøc n¨ng gieo vÇn ë mçi ®o¹n ? §o¹n 2 : vÒ/ nghe; häc/ nhäc;
bµ/ xa
§o¹n 3: ng¸t/ h¸t; non/ son;
®øng/ dung; tiªn/ nhiªn.
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch gieo C¶ 3 ®o¹n ®Òu gieo vÇn
vÇn cña tõng ®o¹n th¬ ? ch©n
Gieo vÇn cã thÓ sö dông çc d¹ng liªn §o¹n 1,2: vÇn liÒn
tiÕp, gi·n çch, hçn hîp, vÇn ch©n. §o¹n 3: vÇn gi¸n çch.
H? NhËn xÐt g× vÒ çch ng¾t nhÞp ë
mçi ®o¹n ? Çch ng¾t nhÞp ®a d¹ng:
3/2/3 Ghi nhí
3/3/3 II- LuyÖn tËp lµm th¬ 8
4/2/2 nhng vÉn gi÷ ®îc 3 ch÷:
H? Nªu yªu cÇu cña bµi 1 nhÞp t¹o tiÕt tÊu nhÞp nhµng. Bµi 1: §iÒn tõ
H·y c¾t ®øt nh÷ng d©y ®µn Bµi 2: Th tù ®iÒn tõ.
ca h¸t
Nh÷ng s¾c tµn vÞ nh¹t cña
GV híng dÉn häc sinh lµm çc bµi tËp ngµy qua
cßn l¹i N©ng ®ãn lÊy mµu xanh h-
* HDVN: ¬ng b¸t ng¸t
+ N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña th¬ 8 Cña ngµy mai mu«n thuë víi
ch÷. mu«n hoa.
+ Hoµn thµnh çc bµi tËp Còng mÊt, tuÇn hoµn, ®Êt
trêi
117
TiÕt 55: tr¶ bµi kiÓm tra v¨n

- ThÊy ®îc u nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh: çch dïng tõ, ®Æt c©u, lçi diÔn ®¹t, kh¶
n¨ng ph©n tÝch kh¸i qu¸t vÊn ®Ò. Tõ ®ã rÌn luyÖn çch diÔn ®¹t, tr×nh bµy bµi cho häc
sinh.
*H§1:Ktra bµi cò
*H§2: Bµi míi
GV diÔn gi¶ng:
Hs hiÓu vµ n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò.
N¾m ®îc ®Çy ®ñ çc ý vÒ t¸c gi¶ Hs ghi chÐp ®Çy ®ñ I - NhËn xÐt chung:
NguyÔn Du: th©n thÕ, cuéc ®êi, sù 1- ¦u ®iÓm
nghiÖp v¨n ch¬ng.
BiÕt x/®Þnh çc NV vµ n/vËt chÝnh, çc
chi tiÕt quan träng t¹o nªn thiªn truyÖn. C©u 1: Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶
BiÕt tr×nh bµy c¶m nhËn vÒ sè phËn NguyÔn Du:
NV mét ngêi phô n÷ trong XHPK. Giíi thiÖu vÒ th©n thÕ, cuéc
Mét sè bµi lµm tèt: ®êi, sù nghiÖp v¨n ch¬ng.
Líp 9e: Lan, Ngäc, DiÖu Linh.... C©u 2: Truþen "ChuyÖn ngêi
con g¸i Nam X¬ng" cã çc NV:
Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh, mÑ, bÐ
§¶n, Phan Lang, XÝch Hçn, Linh
Phi
Nh©n vËt chÝnh: Vò N¬ng, Tr-
¬ng Sinh. 2- Nhîc ®iÓm
C©u nãi cña bÐ §¶n lµ chi tiÕy
Mét sè bµi cha ®Çy ®ñ néi dung kiÕn quan träng.
thøc. C©u 3: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ
Kh¶ n¨ng thÓ hiÖn ®o¹n v¨n c¶m nhËn sè phËn cña nh÷ng ngêi phô n÷
cßn yÕu trong XHPK
Mét bµi bµi m¾c lçi diÔn ®¹t rêi r¹c, ®«i Chøng minh qua t¸c phÈm cô
chç lñng cñng. thÓ, qua cuéc ®êi 2 nh©n vËt
Cô thÓ nh: Vò N¬ng vµ Tr¬ng Sinh
Líp 9e: H¶i, Dòng, Long, ThiÖn, Phîng...
GV tr¶ bµi vµ c«ng bè ®iÓm

So¹n bµi: Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín
trªn lng mÑ
118
TiÕt 56 + 57: khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ

- C¶m nhËn ®îc t×nh yªu th¬ng con vµ íc väng cña ngêi mÑ d©n téc Tµ ¤i mong cuéc kh¸ng
chiÕn chèng Mü. Tõ ®ã phÇn nµo hiÓu ®îc lßng yªu quª h¬ng, ®Êt níc vµ kh¸t väng tù do
cña nh©n d©n ta trong thêi kú lÞch sö nµy.
- Giäng ®iÖu th¬ thiÕt tha ngät ngµo cña NguyÔn Khoa §iÒm qua nh÷ng khóc h¸t ru.
* H§1: Ktra bµi cò: Tr×nh bµy hiÓu
biÕt cña em vÒ nhµ th¬ Ph¹m TiÕn
DuËt? Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬?
§äc thuéc lßng bµi th¬? Gi¸ trÞ c¬ b¶n
vÒ néi dung vµ ng/thuËt cña bµi th¬?
* H§2: Bµi míi
H? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em Sinh ngµy 15/4/1945 t¹i Thõa I- Giíi thiÖu tg’,
vÒ nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm? Thiªn HuÕ. Thuéc thÕ hÖ çc nhµ t/phÈm:
th¬ trëng thµnh trong kh¸ng chiÕn 1- T¸c gi¶:
chèng Mü.
Th¬ ca cña NguyÔn Khoa §iÒm
ca ngîi ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt
GV tr×nh bµy hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c Nam kiªn trung dòng c¶m. 2- T¸c phÈm:
phÈm: bµi th¬ s¸ng t¸c n¨m 1971, khi t¸c
gi¶ ®ang c«ng t¸c ë chiÕn khu miÒn
T©y Thõa Thiªn .
H? Néi dung chÝnh cña bµi th¬ ?
Bµi th¬ mîn lêi ru con cña bµ mÑ
Tµ ¤i ®Ó nãi lªn t×nh c¶m vµ íc
m¬ cña bµ mÑ vïng chiÕn khu
TrÞ Thiªn trong nh÷ng ngµy gian II- §äc, t×m hiÓu
Gv híng dÉn HS ®äc nan chèng Mü. chó thÝch:
H? Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n?
Néi dung tõng ®o¹n?
Lêi h¸t ru cã 3 khóc, mçi khóc
®Òu më ®Çu b»ng 2 c©u vµ kÕt
thóc b»ng lêi ru trùc tiÕp cña ngêi
mÑ.
§o¹n 1: TÊm lßng yªu th¬ng con
cña bµ mÑ Tµ ¤i g¾n liÒn víi
lßng yªu th¬ng bé ®éi.
H? Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ nµo? §o¹n 2:....... g¾n liÒn víi lßng yªu
Trong tõng khóc, lêi ru cña ngêi mÑ ®îc th¬ng d©n lµng
ng¾t nhÞp ®Òu ®Æn ë gi÷a dßng th¬. §o¹n 3:......... g¾n liÒn víi lßng yªu
H? Qua tõng ®o¹n th¬, h×nh ¶nh ngêi níc.
mÑ ®îc miªu t¶ trong nh÷ng c«ng viÖc Th¬ 8 ch÷. III- T×m hiÓu bµi
vµ hoµn c¶nh ntn? th¬:
H? C«ng viÖc gi· g¹o cña ngêi mÑ ®îc 1- H×nh ¶nh mÑ
diÔn t¶ qua nh÷ng c©u th¬ nµo? gi· g¹o gãp phÇn
119
H? H×nh ¶nh th¬ " NhÞp chµy MÑ gi· g¹o nu«i bé ®éi kh¸ng
nghiªng..." gîi t¶ ®iÒu g× ? MÑ tØa b¾p chiÕn:
MÑ chuyÓn l¸n
DiÔn t¶ b»ng nh÷ng c©u th¬ giµu
H? Qua lêi ru cña mÑ em hiÓu g× vÒ søc gîi c¶m.
tÊm lßng vµ t×nh c¶m cña mÑ ? Sù vÊt v¶ trong c«ng viÖc gi· g¹o
cña mÑ. GiÊc ngñ cña em nghiªng
theo nhÞp chµy, thÊm må h«i lao
H? Lêi ru trùc tiÕp cña ngêi mÑ cã quan ®éng vÊt v¶ cña mÑ, lng vµ ®«i
hÖ víi c«ng viÖc mµ mÑ ®ang lµm vai gÇy cña mÑ lµm gèi cho con.
ntn ? Lêi ru con cña mÑ còng lµ lêi
t©m sù, lêi tù nhñ, lêi mÑ nãi
H? Qua ®ã, em hiÓu g× vÒ íc m¬ cña thÇm víi chÝnh m×nh. Lßng yªu
mÑ ®èi víi con vµ c«ng viÖc mµ mÑ con cña mÑ g¾n liÒn víi lßng yªu
®ang lµm ntn? th¬ng anh bé ®éi.
C«ng viÖc tØa b¾p trªn nói ®îc diÔn t¶ Lêi ru trùc tiÕp cña ngêi mÑ cã
qua c©u th¬ nµo ? quan hÖ tù nhiªn, chÆt chÏ víi
H? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt trong c«ng viÖc mµ mÑ ®ang lµm. V×
c©u th¬ trªn ? ®ang gi· g¹o nu«i bé ®éi nªn mÑ -
H? B»ng h×nh ¶nh ®èi lËp trªn ®· gãp íc " Con m¬ cho mÑ..."
phÇn diÔn t¶ c«ng viÖc mÑ ntn? ¦íc m¬ cña mÑ nèi liªn cña giÊc
m¬ cña con vµ cïng héi tô trong 2- H×nh ¶nh mÑ
H? Tr×nh bµy çch hiÓu cña em vÒ t×nh yªu th¬ng s©u s¾c nh÷ng võa ®Þu con võa
h×nh ¶nh th¬ " MÆt trêi...." ? anh bé ®éi. tØa b¾p trªn nói
H? T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ Lng nói th× to mµ lng mÑ th× Ka- L
thuËt nµo ? nhá.
H×nh ¶nh ®èi lËp t¬ng ph¶n.

H? ý nghÜa cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt
®ã ? C«ng viÖc lao ®éng gian khæ
gi÷a rõng nói heo hót.
H? Qua lêi ru cña mÑ, em hiÓu g× vÒ
nh÷ng íc mong cña mÑ? H×nh ¶nh Èn dô " mÆt trêi"
H? NhËn xÐt cña em vÒ mèi quan hÖ H×nh ¶nh " mÆt trËn" trong dßng
gi÷a lêi ru vµ c«ng viÖc tØa b¾p cña th¬ 1 cã ý nghÜa: mÆt trêi cña
mÑ? thiªn nhiªn ®em l¹i ¸nh s¸ng, sù
H? Lßng yªu con cña mÑ g¾n liÒn víi sèng cho cá c©y.
t×nh c¶m g× ? H×nh ¶nh " mÆt trêi" c©u thø 2 3- H×nh ¶nh ngêi
lµ h×nh ¶nh Èn dô: em Cu Tai lµ mÑ võa ®Þu con,
H? H×nh ¶nh th¬ " anh trai... giµnh trËn mÆt trêi cña mÑ, lµ niÒm vui, võa chuyÓn l¸n,
cuèi" nãi lªn ®iÒu g× ? niÒm h¹nh phóc cña mÑ. ChÝnh ®¹p rõng:
con ®· gãp phÇn sëi Êm lßng tin
yªu, ý chÝ cña mÑ trong cuéc
sèng.
MÑ mong cho b¾p lªn ®Òu: con
H? MÑ göi g¾m qua lêi ru vµ giÊc m¬ mau chãng lín kh«n ®Ó thµnh
cña con ®iÒu g× ? chµng trai cêng tr¸ng khoÎ m¹nh
trong lao ®éng. Cã tÝnh chÊt tù
120
H? C©u cuèi cña mçi khóc ru thÓ hiÖn nhiªn, chÆt chÏ.
®iÒu g×? Lßng yªu th¬ng con cña mÑ g¾n
H? ChØ ra sù ph¸t triÓn t×nh c¶m vµ íc liÒn víi t×nh th¬ng d©n lµng,
väng cña  mÑ qua 3 khóc ru ? nh÷ng ngêi lao ®éng nghÌo ®ãi.
H? Qua mçi khóc ru, ngêi mÑ ®· thÓ
MÑ cïng anh trai, chÞ g¸i tham gia
hiÖn ý chÝ, íc mong g× cña nh©n d©n
chiÕn ®Êu ®Ó b¶o vÖ c¨n cø, di
ta trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü IV- Tæng kÕt:
cøu níc? chuyÓn lùc lîng ®Ó kh¸ng chiÕn 1- NghÖ thuËt
l©u dµi víi tinh thÇn quyÕt t©m 2- Néi dung:
H? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ néi lßng tin th¾ng lîi. SGK.
dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬ ?
Ngêi mÑ ®· göi trän niÒm mong

mái v¶o giÊc m¬ cña ®øa con.
* HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬. MÑ mong con m×nh ngñ ngoan
+ P/tÝch t/c¶m cña ngêi mÑ víi con. vµ cã nh÷ng giÊc m¬ ®Ñp.
+ So¹n " ¸nh tr¨ng". ThÓ hiÖn nçi mong íc, niÒm tin t-
ëng tù hµo cña ngêi mÑ, íc m¬,
kh¸t väng cña ngêi mÑ mçi lóc
mét lín dÇn.
Tõ h/¶nh, tÊm lßng cña  mÑ Tµ

¤i, tg’ ®· thÓ hiÖn t×nh yªu quª h-
¬ng, ®Êt níc tha thiÕt, ý chÝ
chiÕn ®Êu cho ®éc lËp, tù do,
kh¸t väng thèng nhÊt ®Êt níc cña
n/d©n ta trong thêi kú kh¸ng
chiÕn chèng Mü.
Çch ng¾t nhÞp, giäng ®iÖu th¬
®Ó thÓ hiÖn t×nh c¶m cña mÑ
víi con g¾n liÒn víi t×nh yªu níc
121
TiÕt 58: ¸nh tr¨ng
NguyÔn Duy
- HiÓu ®îc ý nghÜa cña h×nh ¶nh vÇng tr¨ng. Tõ ®ã thÊm thÝa c¶m xóc ©n t×nh víi qu¸
khø gian lao, t×nh nghÜa cña NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ çcg sèng cho m×nh.
- C¶m nhËn ®îc sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕu tè tr÷ t×nh vµ yÕu tè tù sù trong bè côc, gi÷a
tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t trong h×nh ¶nh cña bµi th¬.
* H§1: Ktra bµi cò. §äc thuéc lßng "
Khóc h¸t ru..." Qua ®ã gióp em hiÓu
nh÷ng g× vÒ t×nh c¶m cña bµ mÑ Tµ
¤i
* H§2: Bµi míi I- Giíi thiÖu
tg’, t/phÈm:
H? Tr×nh bµy mét vµi nÐt c¬ b¶n vÒ ¤ng sinh n¨m 1948. NguyÔn Duy 1- T¸c gi¶:
nhµ th¬ NguyÔn Duy ? NhuÖ. Quª Thanh Ho¸.
¤ng lµ nhµ th¬ qu©n ®éi, trëng thµnh
cïng cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü.
B¹n ®äc Ên tîng víi th¬ NguyÔn Duy,
mät giäng th¬ duyªn thÈm, mÆn mµ.
Th¬ «ng thêng tËp trung khai th¸c
nh÷ng vÎ ®Ñp cao quý cña nh÷ng çi
b×nh dÞ, ®êi thêng mµ giµu chÊt suy 2- T¸c phÈm
H? Tr×nh bµy hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi tëng.
th¬ ? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c n¨m 1978 t¹i
thµnh phè Hå ChÝ Minh, 3 n¨m sau
ngµy MiÒn nam gi¶i phãng
Bµi th¬ ®îc in trong tËp th¬ "¸nh
tr¨ng" ®îc tÆng gi¶i A cña Héi nhµ II- §äc, t×m
v¨n ViÖt Nam 1984 hiÓu chó
GV ®äc mÉu, chó ý ng÷ ®iÖu cña bµi 3 khæ ®Çu: nh÷ng kû niÖm tuæi th¬ thÝch:
th¬. vµ kû niÖm kh¸ng chiÕn.
H? T×m hiÓu bè côc cña bµi th¬ ? C¶m xóc cña t¸c gi¶
H? Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ nµo ThÓ th¬ 5 ch÷ III- T×m hiÓu
Gäi HS ®äc 3 khæ ®Çu bµi th¬:
H? Nh÷ng kû niÖm vÒ vÇng tr¨ng tuæi Håi nhá sèng víi ®ång 1- ¸nh tr¨ng
th¬ ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng h×nh ¶nh Víi s«ng vµ víi bÓ trong qu¸ khø
nµo ?
H? NhËn xÐt g× vÒ çch gieo vÇn Gieo vÇn lng
trong c©u th¬ trªn ?
H? §iÖp tõ víi nh¾c l¹i nhiÒu lÇn diÔn §iÖp tõ víi ®îc nh¾c l¹i 3 lÇn nh»m
t¶ ®iÒu g× ? nhÊn m¹nh nh÷ng kû niÖm ®Ñp cña
tuæi th¬ ®îc ng¾m tr¨ng trªn ®ång
quª, trªn dßng s«ng...
H? Nh÷ng kû niÖm vÒ vÇng tr¨ng thêi Håi chiÕn tranh ë rõng
chiÕn tranh ®îc diÔn t¶ b»ng h×nh ¶nh VÇng tr¨ng trµnh tri kû.
nµo ?
122
H? Em hiÓu tri kû lµ g× ? HiÓu nhau, hiÓu b¹n nh hiÓu m×nh.
H? Em ®· tõng gÆp tõ " Tri kû" trong Bµi th¬" §ång chÝ"
t¸c phÈm nµo ?
H? T×nh c¶m cña ngêi lÝnh vµ vÇng Thêi chiÕn tranh, ngêi lÝnh ®· cã sù
tr¨ng ntn? g¾n bã víi ¸nh tr¨ng, hä nh ®«i b¹n tri
H? Còng qua khæ th¬ 2, gióp em hiÓu kû.
g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a vÇng tr¨ng vµ VÇng tr¨ng lµ h/¶ thiªn nhiªn t¬i m¸t,
con ngêi ? lµ ngêi b¹n tri kû suèt thêi tuæi th¬ vµ
thêi chiÕn tranh ë rõng. Sù x/hiÖn
cña vÇng tr¨ng lµ biÓu tîng cña
nh÷ng n¨m th¸ng ®Ñp ®· trë thµnh
H? Hai ch÷ " t×nh nghÜa" ®· diÔn t¶ vÇng tr¨ng tri kû, vÇng tr¨ng t×nh
®iÒu g× ? nghÜa.
Qu¸ khø thËt ®Ñp ®Ï biÕt bao. Hai ch÷ " t×nh nghÜa" ®Çy hµm sóc:
H? HiÖn t¹i hoµn c¶nh sèng cña anh t×nh c¶m thuû chung cña con ngêi víi
lÝnh ra sao ? vÇng tr¨ng.
Tõ håi vÒ thµnh phè
Quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng
H? Víi ®/kiÖn sèng ®ã th¸i ®é cña con Mét cuéc sèng vËt chÊt ®Çy ®ñ, çc
ngêi víi vÇng tr¨ng ra sao ? tiÖn nghi sinh ho¹t hiÖn ®¹i.
H? Em hiÓu " ngêi dng" lµ g×? Nh ngêi dng...kh«ng hä hµng, kh«ng
Con ngêi ®· coi "vÇng tr¨ng t×nh quen biÕt.
nghÜa, vÇng tr¨ng tri kû" nh ngêi dng
qua ®êng. Hoµn c¶nh sèng thay ®æi,
lßng  còng dÔ ®æi thay, dÔ trë nªn v« 2- Sù xuÊt
t×nh v« nghÜa. hiÖn ®ét ngét
H? Sù xuÊt hiÖn cña vÇng tr¨ng ®îc t¸c cña vÇng
gi¶ giíi thiÖu ntn ? tr¨ng
H? Çc tõ " th×nh l×nh, ®ét ngét" diÔn Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t
t¶ ®iÒu g× ? §ét ngét vÇng tr¨ng trßn
Vµ chÝnh sù xuÊt hiÖn nµy ®· gîi l¹i Sù xuÊt hiÖn bÊt ngê, g©y Ên tîng 3- Suy ngÉm
bao kû niÖm nghÜa t×nh. m¹nh cña vÇng tr¨ng. cña t¸c gi¶ vÒ
GV: Tr¨ng kh«ng hÒ tr¸ch mãc mµ  ¸nh tr¨ng
c¶m thÊy cã çi g× rng rng, xóc ®éng.
Giät níc m¾t lµm cho lßng  thanh th¶n Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt
l¹i, bao kû niÖm ïa vÒ. Cã çi g× rng rng
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu
khæ th¬ ?
Giäng ®iÖu t©m t×nh b»ng thÓ th¬ 5

H? H×nh ¶nh vÇng tr¨ng trong bµi th¬ ch÷. NhÞp th¬ tr«i ch¶y tù nhiªn, nhÑ
mang nhiÒu líp nghÜa ? Em h·y ph©n nhµng theo nhÞp ch¶y.
tÝch ? Tr¨ng lµ biÓu tîng cho qu¸ khø t×nh
nghÜa.
H? Khæ th¬ nµo trong bµi biÓu hiÖn Lµ vÎ ®Ñp b×nh dÞ, vÜnh h»ng cña
tËp trung nhÊt ý nghÜa biÓu tîng ®ã ®êi sèng.
Khæ th¬ cuèi cña bµi th¬ tËp trung

123
H? Ph©n tÝch líp nghÜa tîng trng cña nhÊt ý nghÜa biÓu tîng cña h×nh ¶nh
h×nh ¶nh: Tr¨ng cø trßn vµnh v¹ch; ¸nh vÇng tr¨ng, chiÒu s©u t tëng mang
tr¨ng im...? tÝnh triÕt lý cña t¸c phÈm.
Tîng trng cho qu¸ khø ®Ñp ®Ï ch¼ng
phai mê. IV- Tæng
¸nh tr¨ng nghiªm kh¾c nh ®ang nh¾c kÕt:
nhë mçi chóng ta: con ngêi cã thÓ v« Ghi nhí: SGK
t×nh, l·ng quªn nhng thiªn nhiªn, qu¸
khø th× lu«n trßn ®Çy, bÊt diÖt. V- LuyÖn
tËp: SGK
* HDVN: Häc thuéc lßng

+ So¹n: Tæng kÕt tõ vùng
124

- BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc ®Ó ph©n tÝch nh÷ng hiÖn tîng ng«n
ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng.
* H§1: Ktra bµi cò: Nh¾c l¹i néi dung
kiÕn thøc ®· «n tËp ë tiÕt tríc?
* H§2: Bµi míi
Gäi HS ®äc 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao. 1- Bµi 1: tr 158
H? Trong 2 dÞ b¶n ®ã "GËt gï" hay HS ®äc
"gËt ®Çu" thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý GËt ®Çu: cói xuèng råi ngÈng
nghÜa cÇn biÓu ®¹t ? lªn ngay thêng ®Ó chµo hái
hay tá sù ®ång ý.
GËt gï: gËt nhÑ vµ nhiÒu lÇn,
biÓu thÞ th¸i ®é ®ång t×nh,
t¸n thëng
KÕt luËn: "gËt gï" thÝch hîp
h¬n ý nghÜa cÇn biÓu ®¹t:
Tuy mãn ¨n rÊt ®¹m b¹c nhng
Gäi HS ®äc ®«i vî chång nghÌo ¨n rÊt ngon 2- Bµi 2: tr 158
H? Ngêi vî trong c©u chuyÖn nµy ®· miÖng v× hä biÕt chia sÎ
hiÓu nghÜa cña côm tõ trªn ntn? nh÷ng niÒm vui ®¬n s¬ trong
H? NhËn xÐt g× vÒ çch hiÓu nghÜa c/sèng.
cña ngêi vî? HS ®äc.
.
Ngêi vî cha hiÓu nghÜa cña 3- Bµi 3: tr 158
Gäi Hs ®äc ®o¹n th¬. çch nãi " chØ cã mét ch©n
H? Trong çc tõ : vai, miÖng, ch©n , sót"
tay, ®Çu tõ nµo ®îc dïng theo nghÜa ChØ thuËn cã mét ch©n cã thÓ
gèc? Tõ nµo ®îc dïng theo nghÜa sót chÝnh x¸c.
chuyÓn? Çch nãi nµy cã nghÜa lµ c¶ 4- Bµi 4: tr 153
Gäi Hs ®äc ®o¹n th¬. ®éi bãng chØ cã mét ngêi giái
H? Ph©n tÝch çi hay trong çch dïng ghi bµn
tõ? NghÜa gèc: MiÖng, ch©n, tay
NghÜa chuyÓn: Vai - ho¸n dô
H? Çc sù vËt, hiÖn tîng trªn ®îc ®Æt §Çu: Èn dô çc
tªn theo çch nµo? tõ: ®á, xanh, hång, löa, ch¸y tro
Chia nhãm yªu cÇu hs t×m vd minh t¹o thµnh 2 trêng tõ vùng, trêng
ho¹ tõ vùng chØ mµu s¾c vµ trêng
tõ vùng chØ löa Bµi tËp 5
Hoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹i. ý nghÜa: mµu ®á cña c« g¸i
So¹n: luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù th¾p lªn trong m¾t chµng trai,
cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. ngän lñ¨ lµm lan to¶ c¶ khong
gian 6- Bµi 6:
§Æt tªn theo ®Æc ®iÓm cña
125
sù vËt
VD: Ç k×m, chim l¬n,. chÌ
mãc c©u....
TiÕt 60: luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù
cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn

- Th«ng qua thùc hµnh, luyÖn tËp ®Ó biÕt çch ®a çc yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tù sù
mét çch hîp lý.
* H§ 1: Ktra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng
dÊu hiÖu vµ ®Æc ®iÓm cña nghÞ luËn
trong mét v¨n b¶n tù sù?
 H§2: bµi míi
Gäi hs ®äc ®o¹n v¨n Hs ®äc I/ Thùc hµnh t×m
H? Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh trong hiÓu yÕu tè nghÞ
®o¹n v¨n trªn lµ g×? Ph¬ng thøc tù sù. luËn trong ®o¹n v¨n
H? §o¹n v¨n trªn kÓ vÒ sù viÖc g×? KÓ vÒ cuéc tranh luËn gi÷a 2 tù sù:
Ngoµi ra, ®o¹n v¨n trªn cßn kÕt hîp c¶ ngêi b¹n khi ®i trªn sa m¹c. ®o¹n v¨n:
yÕu tè nghÞ luËn. Lçi lÇm vµ sù biÕt
H?YÕu tè nghÞ luËn ®îc thÓ hiÖn râ ë C©u tr¶ lêi cña ngêi b¹n ®îc ¬n
nh÷ng c©u v¨n nµo? cø vµ c©u kÕt cña VB.
H? Vai trß c¶u nh÷ng yÕu tè ®ã trong Lµm c©u chuyÖn thªm s©u
viÖc lµm næi bËt néi dung cña ®o¹n v¨n? s¾c, giµu chÊt triÕt lý vµ cã ý
H? Theo em, bµi häc rót ra tõ c©u nghÜa gi¸o dôc cao.
chuyÖn nµy lµ gÝ?
Bµi häc vÒ sù bao dung, lßng
H? bµi tËp 1 nªu nh÷ng yªu cÇu g×? nh©n ¸i, biÕt tha thø vµ ghi nhí II/ Thùc hµnh viÕt
GV gîi ý cho hs b»ng nh÷ng c©u hái: ©n nghÜa, ©n t×nh. ®o¹n v¨n tù sù cã
H? Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra ntn? yÕu tè nghÞ luËn:
H? Néi dung buæi sinh ho¹t líp lµ g×? Em KÓ buæi sinh ho¹t líp trong ®ã
®· ph¸t biÓu vÒ vÊn ®Ò g×? T¹i sao em em ph¸t biÓu ý kiÕn ®Ó chøng 1- Bµi tËp 1
l¹i ph¸t biÓu vÊn ®Ò ®ã? minh Nam lµ ngêi b¹n tèt.
H? Em ®· thuyÕt phôc c¶ líp Nam lµ ng-
êi b¹n tèt ntn? (lý lÏ, vd, ph©n tÝch)
Yªu cÇu hs viÕt ®o¹n v¨n trong 10 phót
theo çc gîi ý ®· trao ®æi
GV nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
H? Nªu yªu cÇu cña bµi tËp2 HS tr×nh bµy ®o¹n v¨n viÕt
H? Bµ ®· ®Ó l¹i mét viÖc lµm hoÆc lêi cña m×nh.
nãi, suy nghÜ ntn? §iÒu ®ã diÔn ra trong
hoµn c¶nh nµo? II/ Bµi tËp 2
H? Néi dung cô thÓ lµ g×? Néi dung ®ã ViÕt ®o¹n v¨n kÓ vÒ lêi d¹y
gi¶n dÞ mµ s©u s¾c, c¶m ®éng ntn? b¶o gi¶n dÞ hoÆc nh÷ng viÖc
H? Suy nghÜ vÒ bµi häc rót ra tõ c©u lµm cña bµ
chuyÖn?
126
Gv híng dÉn hs viÕt dùa trªn nh÷ng
®iÓm võa gîi ý.
* HDVN: hoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹i
+ So¹n v¨n b¶n: "Lµng" .
TiÕt 61- 62: Lµng

Kim L©n
- C¶m nhËn ®îc t×nh yªu lµng quª th¾m thiÕt thèng nhÊt víi lßng yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng
chiÕn ë nh©n vËt «ng Hai. Qua ®ã thÊy ®îc mét biÓu hiÖn cô thÓ sinh ®éng vÒ tinh thÇn
yªu níc cña nh©n d©n ta trong thêi kh¸ng chiÕn.
- NÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng, t©m lý, miªu t¶ sinh ®éng diÔn
biÕn t©m tr¹ng, ng«n ng÷ nh©n vËt quÇn chóng.
- RÌn luyÖn n¨ng lùc ph©n tÝch n/vËt trong t¸c phÈm tù sù, ®Æc biÖt lµ ph©n tÝch t©m lý
n/vËt.
* H§1: Ktra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi
th¬ " ¸nh tr¨ng" ? Gi¸ trÞ c¬ b¶n vÒ néi
dung vµ ng.thuËt cña bµi th¬ ?
* H§2: Bµi míi I- Giíi thiÖu t¸c
H? Nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ nhµ v¨n Tªn thËt lµ NguyÔn V¨n Tµi - gi¶, t¸c phÈm:
Kim L©n ? Sinh n¨m: 1920 - Quª : Tõ S¬n - 1- T¸c gi¶
B¾c Ninh
Lµ nhµ v¨n cã së trêng vÒ truyÖn
ng¾n.
¤ng am hiÓu vµ g¾n bã víi n«ng
th«n vµ ngêi n«ng d©n.
§Ò tµi: Lµng quª VN vµ nh÷ng 
n«ng d©n, nh÷ng phong vÞ quª
d©n d·, nh÷ng thãi quª, lÒ quª in 2- T¸c phÈm
dÊu Ên ®Ëm nÐt trong s¸ng t¸c
H? Hoµn c¶nh ra ®êi cña truyÖn ng¾n cña Kim L©n II- §äc, t×m hiÓu
"Lµng" V¨n phong cña Kim L©n nhÑ chó thÝch
nhµng, tù nhiªn mµ tinh tÕ.
GV tãm t¾t phÇn ®Çu cña truyÖn mµ §îc viÕt trong thêi kú ®Çu cña
SGK lîc bít cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ
GV ®äc mÉu mét ®o¹n ®¨ng lÇn ®Çu tiªn trªn t¹p chÝ
Gäi Hs ®äc v¨n nghÖ n¨m 1948.
H? Tãm t¾t çc t×nh tiÕt xoay quanh cèt Tãm t¾t:
truyÖn ? T×nh c¶m s©u nÆng cña «ng Hai
híng vÒ lµng trong nh÷ng ngµy
H? Qua ®ã c©u chuyÖn muèn thÓ hiÖn t¶n c. III- T×m hiÓu
t×nh c¶m g× cña ngêi n«ng d©n? T©m tr¹ng bµng hoµng, ®au ®ín truyÖn:
cña «ng Hai khi nghe tin lµng chî DiÔn biÕn t©m
GV tãm t¾t néi dung c¬ b¶n cña phÇn ®· DÇu theo giÆc. tr¹ng cña «ng Hai
lîc bít trong SGK T©m tr¹ng vui síng cña «ng Hai
Nhµ v¨n Kim L©n ®em ®Õn cho  ®äc khi nghe tin ®ån thÊt thiÖt ®îc 1- Trong nh÷ng
127
mét c¶m nhËn vÒ t×nh yªu lµng ë n/vËt c¶i chÝnh. ngµy ®i t¶n c
«ng Hai. §ã lµ t/c¶m cã ë nhiÒu  n«ng TruyÖn diÔn t¶ ch©n thùc, sinh
d©n c«ng nh©n nhng víi n/vËt «ng Hai, ®éng t×nh yªu quª h¬ng ë «ng
t×nh yªu lµng cã nÐt riªng thËt ®¸ng yªu: Hai, mét ngêi n«ng d©n rêi lµng
®ã lµ tÝnh khoe lµng. Còng tõ ngµy khëi ®i t¶n c.
nghÜa dån dËp ë lµng, nhµ v¨n ®· ph¸t
hiÖn trong t×nh yªu lµng cña «ng cã sù
chuyÓn ®æi, ph¸t triÓn thµnh t×nh c¶m
lín h¬n. Chóng ta cïng t×m hiÓu.
Gäi Hs ®äc tõ ®Çu... ruét gan «ng l·o cø
móa c¶ lªn, vui qu¸.
H? Trong nh÷ng ngµy ®i t¶n c t©m tr¹ng
cña «ng Hai ®îc nhµ v¨n diÔn t¶ ntn?
H? Em h·y thuËt tãm t¾t phÇn truyÖn

kÓ vÒ çc sù viÖc tríc khi «ng Hai nghe
tin d÷ ?
¤ng bÊt ®¾c dÜ ph¶i rêi lµng ®i

t¶n c, «ng khæ t©m, day døt nhí
H? T©m tr¹ng cña «ng khi nghe tin ®ã ®- lµng, nhí anh em, ®ång chÝ: "
îc t¸c gi¶ diÔn t¶ ntn? ¤ng muèn cïng anh em ®µo ®-
H? Qua ®ã gióp em hiÓu g× vÒ t©m êng, ®¾p ô, xÎ hµo, khu©n ®¸".
tr¹ng cña nh©n vËt lóc nµy ? Tho¸t khái c¨n nhµ tï tóng cña mô
GV dÉn d¾t: §ang sèng gi÷a t©m tr¹ng tù chñ nhµ, «ng l·o ®Õn phßng 2- Khi nghe tin
hµo vÒ lµng, phÊn chÊn vÒ nh÷ng tin th«ng tin ®Ó nghe ®äc b¸o, ®Ó lµng theo giÆc:
th¾ng trËn cña qu©n vµ d©n ta, «ng Hai nghe tin qu©n ta th¾ng trËn lín:
bçng nghe ®îc tin: c¶ lµng chî DÇu cña em bÐ dòng c¶m c¾m cê, anh
«ng theo giÆc. trung ®éi trëng giÕt 7 tªn giÆc.
H? §Æt trong hÖ thèng çc sù viÖc cña Nh÷ng g¬ng anh hïng, nh÷ng
truyÖn, viÖc t¹o ta t×nh huèng trªn cã gi¸ chiÕn c«ng nho nhá còng lµm
trÞ ntn? «ng kho¸i chÝ.
Gäi HS ®äc ®o¹n truyÖn tiÕp theo. Ruét gan «ng l·o cø móa c¶ lªn...
H? C¶m gi¸c ®Çu tiªn cña «ng Hai khi
nghe tin lµng theo giÆc ®îc t¸c gi¶ diÔn ¤ng ®ang sèng trong tr¹ng th¸i h-
t¶ ntn? ng phÊn cao ®é, niÒm vui, niÒm
H? B»ng çch diÔn t¶ nh trªn, ®· gióp ng- tù hµo qu¸ lín ®èi víi «ng.
êi ®äc c¶m nhËn ®îc g× vÒ t©m tr¹ng
cña «ng Hai lóc nµy?
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch diÔn t¶
t©m tr¹ng cña t¸c gi¶?
§©y lµ t×nh huèng gay go, thö
H? Sau phót gi©y bµng hoµng, «ng Hai th¸ch ®èi víi n/vËt. Tõ t×nh
®· cã hµnh ®éng ntn? huèng nµy, n/vËt sÏ béc lé s©u
H? Qua c©u hái ®ã gióp em hiÓu ®iÒu h¬n néi t©m cña m×nh, t×nh c¶m
g× vÒ sù thay ®æi trong t©m tr¹ng «ng cña m×nh.
Hai lóc nµy ?
128
H? Theo em ®iÒu g× ®· lµm n¶y sinh Cæ «ng l·o nghÑn ®¾ng l¹i, da
trong «ng Hai çi hy väng ®ã? mÆt tª r©n r©n, «ng l·o lÆng ®i
tëng nh ®Õn kh«ng thë ®îc.
GV dÉn d¾t: Nhng sù viÖc diÔn ra l¹i T©m tr¹ng ®au khæ, bµng
kh«ng ®óng nh ®iÒu «ng mong ®îi. hoµng, ngì ngµng,tëng chõng mäi
Nh÷ng ngêi t¶n c ®· kÓ rµnh rät qu¸, l¹i ®iÒu ®ang sôp ®æ tríc m¾t «ng.
kh¼ng ®Þnh hä võa ë díi Êy lªn. DiÔn t¶ t©m tr¹ng mét çch cô
H? Lóc nµy, «ng Hai cã nh÷ng cö chØ thÓ gióp ngêi ®äc nhËn thÊy
hµnh ®éng ntn? s©u s¾c, sèng ®éng nh÷ng ®iÒu
s©u kÝn trong t©m hån n/vËt.
¤ng cè trÊn tÜnh ®Ó cÊt tiÕng
hái:
LiÖu cã thËt kh«ng hë b¸c? hay

lµ chØ l¹i...?
H? Nh÷ng chi tiÕt trªn gióp em h×nh 3- Khi chñ nhµ
dung nh©n vËt «ng Hai ®ang sèng trong ngá ý kh«ng cho
t©m tr¹ng ntn? Trong «ng ®ang n¶y sinh mét sù vî chång «ng ë
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch thÓ hiÖn hoµi nghi, mét niÒm hy väng, hy nhê:
t©m tr¹ng nh©n vËt ? väng r»ng ®ã kh«ng ph¶i lµ sù
GV b×nh: gi¸ «ng kh«ng yªu lµng say mª thËt.
nh vËy th× «ng ®· kh«ng c¶m thÊy tñi Ph¶i ch¨ng ®ã lµ t×nh yªu s©u
nhôc ®Õn thÕ. ¤ng c¶m thÊy chÝnh s¾c, say mª cña «ng víi lµng,
m×nh mang nçi nhôc cña mét ngêi d©n niÒm tù hµo vÒ lµng lu«n ngù
çi lµng ViÖt gian. trÞ trong t©m trÝ «ng.
H? Theo em trong t/yªu lµng cña «ng Hai
®· hÐ më nh÷ng suy nghÜ míi mÎ g× Cói g»m mÆt xuèng mµ ®i.
H? Khi tin ®ån ®· lan réng, «ng Hai ®· Bao nhiªu ý nghÜ cø nèi tiÕp
®a ra gi¶i ph¸p t×nh thÕ ntn? trong ®Çu «ng. 4- Khi trß
Nh×n lò con «ng nghÜ " chóng chuyÖn víi ®øa
nã còng lµ trÎ con lµng ViÖt gian con ót:
?"
¤ng kh«ng nì bíc ch©n ra ngâ, nãi
chuyÖn còng nãi khÏ.
H/ Qua nh÷ng suy nghÜ cña «ng Hai gióp Lóc nµo «ng còng n¬m níp tëng
em hiÓu ®iÒu g× vÒ t©m tr¹ng vµ t×nh nh ngêi ta ®ang bµn ®Õn çi
c¶m cña «ng lóc nµy? chuyÖn Êy.
¤ng Hai ®ang sèng trong t©m
H? ®Õn ®©y em ®· nhËn thÊy sù ph¸t tr¹ng ®au ®ín, tñi hæ khi v©y
triÓn míi mÎ trong t×nh yªu lµng cña «ng quanh «ng lµ nh÷ng lêi ®ån ®¹i
Hai lµ g× ? vÒ çi lµng cña «ng theo giÆc.
T©m tr¹ng cña «ng Hai cßn béc lé râ qua S©u s¾c ®óng ®Æc ®iÓm cña
cuéc trß chuyÖn víi ®øa con ót. nh©n vËt «ng Hai, mét ngêi n«ng 5- Khi nghe tin
H? Trong cuéc trß chuyÖn víi ®øa con ót, d©n rÊt yªu lµng. ®ån ®îc c¶i
«ng muèn con ghi nhí ®iÒu g×? chÝnh:
H? Qua lêi t©m sù cña «ng Hai ®· gióp
em hiÓu g× vÒ tÊm lßng, t×nh c¶m cña
«ng víi quª h¬ng, ®Êt níc?
129
H? Qua toµn bé néi dung th¶o luËn trªn, ¤ng tù ý thøc m×nh lµ ngêi d©n IV- Tæng kÕt:
em cã nhËn xÐt g× vÒ diÔn biÕn t©m mét níc ®ang chèng giÆc ngo¹i
tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin lµng theo x©m.
giÆc? Trong lßng «ng Hai ®· diÔn ra
H? NhËn xÐt g× vÒ çch x©y dùng ng«n cuéc ®Êu tranh: vÒ lµng hay ë
ng÷ NV trong ®o¹n v¨n? l¹i?
¤ng ®· tõng nhí lµng da diÕt,
H? Khi nghe tin ®ån ®îc c¶i chÝnh, «ng tõng ao íc vÒ lµng. Nhng võa
Hai ®· cã nh÷ng lêi nãi, cö chØ ntn? chím nghÜ lËp tøc «ng ph¶n ®èi
H? Em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng «ng Hai lóc ngay "vÒ lµng lµ bá kh¸ng
nµy ? chiÕn, bá cô Hå; lµng th× yªu
thËt nhng lµng theo T©y th× ph¶i
thï".
ë «ng Hai ®ang diÔn ra sù ®Êu
tranh gi÷a t×nh yªu lµng vµ t×nh
H? Em thÊy çch dÉn d¾t truyÖn cña yªu çch m¹ng, t×nh yªu ®Êt níc.
nhµ v¨n ntn? T×nh yªu lµng dÉu tha thiÕt vÉn
H? NhËn xÐt vÒ çch miªu t¶ diÔn biÕn kh«ng thÓ m¹nh h¬n t×nh yªu níc.
néi t©m nv? T×nh yªu lµng quª ®· më réng
H? Çch x©y dùng ng«n ng÷ nv cã ®iÓm n©ng lªn thµnh t×nh yªu níc.
g× ®¸ng chó ý?
H? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nv
«ng Hai ? ¤ng muèn con ghi nhí s©u s¾c:
H? T¸c phÈm mang ®Õn cho em nh÷ng nhµ ta ë lµng chî DÇu.
hiÓu biÕt g× vÒ ®Êt níc con ngêi VN ¤ng Hai trß chuyÖn víi con hay
nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn ? chÝnh lµ «ng muèn thÓ hiÖn
* HDVN: Tãm t¾t ng¾n gän truyÖn . tÊm lßng g¾n bã, thuû chung
+ Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña thµnh mét niÒm thiªng liªng ë «ng
«ng Hai khi nghe tin lµng theo giÆc ®èi víi cô Hå, víi çch m¹ng, ®Êt
+ ChuÈn bÞ: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng níc.
phÇn TiÕng ViÖt. DiÔn biÕn t©m tr¹ng: tõ bµng
hoµng, nöa tin, nöa ngê ®Õn ®au
khæ, tñi nhôc, giµy vß lßng
m×nh. TÊt c¶ ®· thÓ hiÖn t×nh
yªu níc cña «ng Hai.
Ng«n ng÷ gi¶n dÞ thÓ hiÖn
®óng çch nãi, suy nghÜ ch©n
thµnh, ngay th¼ng cña ngêi n«ng
d©n.
¤ng khoe " T©y nã ®èt nhµ t«i
råi" mµ khu«n mÆt «ng cø t¬i
vui, r¹ng rì.
Mét niÒm vui síng trµo ra kh«ng
k×m nÐn ®îc cña  d©n quª khi
biÕt tin lµng kh«ng theo giÆc.
Vui mõng v× nhµ bÞ ®èt. Mét
niÒm vui kú l¹ thÓ hiÖn 1 çch
130
c¶m ®éng tinh thÇn yªu níc vµ
çch m¹ng cña ngêi d©n VN. §èi
víi hä tríc hÕt vµ trªn hÕt lµ Tæ
quèc.
Çch dÉn d¾t khÐo lÐo, hîp lý
t¹o ra nh÷ng m©u thuÉn trong néi
t©m nv
Thµnh c«ng, s©u s¾c, biÕt ®Æt
nv vµo t×nh huèng thö th¸ch ®Ó
béc lé chiÒu s©u t©m tr¹ng cña
nh©n vËt.
Gi¶n dÞ, nhuÇn nhÞ, thÓ hiÖn
®óng lêi nãi, suy nghÜ cña ngêi
n«ng d©n g¾n bã víi lµng quª.
Lßng yªu lµng, yªu níc hoµ
quyÖn kh«ng khÝ kh¸ng chiÕn;
tÊm lßng cña ngêi d©n quª.
TiÕt 63: ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng viÖt

- HiÓu ®îc sù phong phó cña çc ph¬ng ng÷ trªn çc vïng miÒn ®Êt níc.
* H§1: Ktra bµi cò: KiÓm tra phÇn
chuÈn bÞ bµi ë nhµ.
* H§2: Bµi míi
H? T×m nh÷ng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng A- ChØ çc sù vËt, hiÖn tîng kh«ng cã 1- Bµi 1
kh«ng cã tõ ng÷ t¬ng øng cïng nghÜa tªn gäi trong çc ph¬ng ng÷ kh¸c vµ
trong ng«n ng÷ toµn d©n ? trong ng«n ng÷ toµn d©n:
Nhót: tiÕng NghÖ TÜnh chØ mãn ¨n ®-
îc muèi tõ x¬ mÝt trén lÉn vµi gia vÞ
kh¸c.
M¨ng côt
Bån bån: mét lo¹i c©y th©n mÒm, sèng
ë díi níc, cã thÓ lµm da hoÆc xµo, phæ
H? T×m nh÷ng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng biÕn ë vïng T©y Nam bé.
gièng vÒ nghÜa, kh¸c vÒ ©m víi tõ B/ MÖ (Trung bé): bµ
ng÷ toµn d©n? M¹ (Trung bé) : MÑ
Bä (Trung bé): bè, cha
TÝa (Nam bé): Bè, cha
H? T×m nh÷ng tõ ng÷ gièng vÒ ©m M« (Trung bé): §©u
nhng kh¸c vÒ nghÜa so víi çc ph¬ng C/ Hßm (B¾c bé): ChØ mét thø ®å
ng÷ kh¸c hoÆc tõ ng÷ toµn d©n ? ®ùng h×nh hép, thêng b»ng gç hay kim
T¬ng tù gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh t×m lo¹i máng cã n¾p ®Ëy kÝn
tiÕp. Hßm: (Trung bé vµ Nam bé) chØ ¸o
H? V× sao cã nh÷ng tõ ng÷ ®Þa ph- quan dïng ®Ó kh©m niÖm ngêi chÕt
¬ng biÓu thÞ sù vËt hiÖn tîng mµ 2- Bµi 2
kh«ng cã tõ ng÷ cïng nghÜa trong Cã nh÷ng sù vËt hiÖn tîng xuÊt hiÖn ë
131
ng«n ng÷ toµn d©n? ®Þa ph¬ng nµy mµ kh«ng xuÊt hiÖn ë
H? Sù xuÊt hiÖn nh÷ng tõ ng÷ ®ã thÓ ®Þa ph¬ng kh¸c.
hiÖn ®iÒu g× ?
§iÒu ®ã cho thÊy ViÖt Nam lµ ®Êt níc
Yªu cÇu häc sinh quan s¸t 2 b¶ng mÉu cã sù kh¸c biÖt gi÷a çc vïng, miÒn vÒ
b,c (bt1) ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ®iÓm t©m lý, 3- Bµi 3:
H? Cã nh÷ng tõ ng÷ nµo ( mÉu b) phong tôc tËp qu¸n.
gièng vÒ nghÜa, kh¸c vÒ ©m ®îc coi Ng«n ng÷ B¾c bé
lµ ng«n ng÷ toµn d©n kh«ng ?
H? Çch hiÓu nµo ë ®iÓm c ®îc coi
lµ thuéc vÒ ng«n ng÷ toµn d©n ko?
H? Tõ ®ã em rót ra nhËn xÐt g× vÒ
ph¬ng ng÷ thêng ®îc lÊy lµm chuÈn Chñ yÕu lµ ph¬ng ng÷ B¾c ®îc lÊy
cña TiÕng ViÖt ? lµm ng«n ng÷ toµn d©n
Híng dÉn çc nhãm th¶o luËn Ph¬ng ng÷ ®îc lÊy lµm chuÈn cña
H? Cã nªn dïng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng hay tiÕng ViÖt lµ ph¬ng ng÷ B¾c (Hµ Néi )
kh«ng ? 4- Bµi 4
H? ChØ nªn dïng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng
trong t×nh huèng giao tiÕp nµo? Trong hoµn c¶nh giao tiÕp cã tÝnh chÊt
H? T¹i sao trong mét sè t¸c phÈm v¨n nghi thøc kh«ng nªn dïng tõ ng÷ ®Þa ph-
häc t¸c gi¶ l¹i sö dông tõ ng÷ ®Þa ph- ¬ng.
¬ng ? Trong ph¹m vi giao tiÕp gia ®×nh, b¹n
bÌ nãi cïng ph¬ng ng÷.
* HDVN: §èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc Nh»m kh¾c ho¹ râ nÐt ®Æc trng cã
tho¹i néi t©m trong vb tù sù. tÝnh chÊt ®Þa ph¬ng cña nh©n vËt
132
TiÕt64: ®èi tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m

trong v¨n b¶n tù sù
- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ ®èi tho¹i, thÕ nµo lµ ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m ®ång thêi thÊy
®îc t¸c dông cña chóng trong v¨n b¶n tù sù
- RÌn luyÖn kü n¨ng nhËn diÖn vµ tËp kÕt hîp nh÷ng yÕu tè nµy trong khi ®äc còng nh khi
viÕt v¨n.
* H§1: Ktra bµi cò : Tr×nh bµy nh÷ng
dÊu hiÖu vµ ®Æc ®iÓm cña lËp luËn
trong v¨n b¶n ?
* H§2: Bµi míi
GV ®äc 2 VD ®èi tho¹i vµ ®éc tho¹i
§èi tho¹i: Thuý KiÒu vµ Ho¹n Th
§éc tho¹i: KiÒu ë lÇu Ngng BÝch
H? §Ó kh¾c ho¹ n/vËt, nhµ v¨n thêng chó Ngo¹i h×nh, néi t©m, hµnh
ý m/t¶ ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo ? ®éng, ng«n ng÷, trang phôc
Ng÷ v¨n 9: TËp trung xem xÐt nv ë ph-
¬ng diÖn ng«n ng÷. Ng«n ng÷ lµ mét ph-
¬ng tiÖn ®Ó nhµ v¨n kh¾c ho¹ tÝnh
çch, phÈm chÊt nv
Gäi Hs ®äc ®o¹n v¨n tr 170 HS ®äc I- §èi tho¹i, ®éc
H? Trong 3 c©u ®Çu ®o¹n trÝch ai nãi Nh÷ng ngêi ®µn bµ t¶n c tho¹i vµ ®éc tho¹i
víi ai? néi t©m trong v¨n
H? Tham gia vµo c©u chuyÖn cã Ýt Ýt nhÊt lµ 2 ngêi b¶n tù sù:
nhÊt lµ mÊt ngêi ? 1- §o¹n v¨n sgk
H? DÊu hiÖu nµo cho thÊy ®ã lµ cuéc 2 g¹ch ®Çu dßng: 2 lît lêi qua l¹i tr170
trß chuyÖn, trao ®æi qua l¹i? Néi dung: Mçi ngêi nãi ®Òu h- 2- T×m hiÓu:
íng tíi ngêi tiÕp chuyÖn. a- Cuéc ®èi ®¸p,
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ ®èi tho¹i? trß chuyÖn:
H? C©u " hµ, n¾ng gím, vÒ nµo" «ng Kh«ng híng tíi ngêi tiÕp
Hai nãi víi ai? chuyÖn cô thÓ thÕ nµo mµ nãi b, §éc tho¹i
H? ®©y cã ph¶i lµ ®èi tho¹i kh«ng? V× víi chÝnh m×nh.
sao ? Kh«ng. V× kh«ng cã ngêi tiÕp
H? VËy «ng Hai nãi víi chÝnh m×nh ®Ó chuyÖn.
lµm g×?
H? Trong ®o¹n trÝch cßn cã c©u nµo Nãi b©ng qu¬, ®¸nh trèng l¶ng
kiÓu nµy kh«ng ? Em h·y chØ râ ? ®Ó t×m lèi rót lui C- §éc tho¹i néi
H? Nh©n vËt cã cÊt thµnh tiÕng kh«ng ? ¤ng l·o n¾m tay mµ rÝt lªn t©m:
PhÝa tríc lêi nãi nv cã dÊu hiÖu g× ? "chóng bay..."
H? Em hiÓu ®éc tho¹i lµ g× ? CÊt thµnh tiÕng, cã g¹ch ®Çu
H? Nh÷ng c©u" chóng nã...? " lµ c©u ai dßng.
hái ai ?
H? VÒ dÊu hiÖu h×nh thøcm nh÷ng c©u
nµy kh¸c c©u ë phÇn a,b ë chç nµo ? Nh©n vËt tù nãi víi chÝnh
133
GV: lêi nãi thÇm diÔn ra trong suy m×nh
nghÜ, t×nh c¶m cña NV ®Ó thÓ hiÖn
t©m tr¹ng d»n vÆt, ®au ®ín khi nghe tin Kh«ng cÊt thµnh tiÕng, kh«ng
lµng theo giÆc. cã g¹ch ®Çu dßng.
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ ®éc tho¹i néi
t©m?
H? Theo em çc h×nh thøc trªn cã t¸c
dông ntn trong viÖc thÓ hiÖn kh«ng khÝ
cña c©u chuyÖn vµ th¸i ®é cña nh÷ng
ngêi t¶n c trong buæi tra «ng Hai gÆp
hä ? H×nh thøc ®èi tho¹i t¹o cho c©u
GV cñng cè bµi häc, híng häc sinh vµo chuyÖn cã kh«ng khÝ nh cuéc
ghi nhí sèng thËt, thÓ hiÖn th¸i ®é c¨m II- LuyÖn tËp:
Gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch giËn... t¹o t×nh huèng ®Ó ®i Bµi 1
s©u vµo néi t©m nv.
H? Cuéc ®èi tho¹i cña ai víi ai? §èi tho¹i H×nh thøc ®éc tho¹i vµ ®éc
trong hoµn c¶nh nµo ? Cã mÊy lît lêi trao tho¹i néi t©m ®· gióp nhµ v¨n
vµ ®¸p? kh¾c ho¹ s©u s¾c t©m tr¹ng
cña NV
H? T¸i hiÖn l¹i cuéc tho¹i nµy, t¸c gi¶ Bµi 2

nh»m lµm næi bËt ®iÒu g× ? Ph©n tÝch t¸c dông cña h×nh
thøc ®èi tho¹i.
GV híng dÉn hs viÕt ®o¹n v¨n theo ®Ò Cuéc ®èi tho¹i nµy diÔn ra
tµi tù chän cã sö dông çc h×nh thøc ®¬i trong hoµn c¶nh kh«ng b×nh th-
tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m êng
Cã 3 lêi trao nhng chØ cã 2 lît
* HDVN : lµm bµi 2 lêi ®¸p
+ ChuÈn bÞ LuyÖn nãi tù sù kÕt hîp víi Nh»m næi bËt t©m tr¹ng uÊt øc,
nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m. tñi hæ cña «ng Hai.
HS th¶o luËn tr¶ lêi
134
TiÕt65: LuyÖn nãi
Tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m.
- BiÕt çch tr×nh bµy mét vÊn ®Ò tríc tËp thÓ líp víi néi dung kÓ mét sù viÖc theo ng«i thø
nhÊt hoÆc thø 3. Trong khi kÓ cã kÕt hîp miªu t¶ néi t©m, nghÞ luËn, cã ®èi tho¹i vµ ®éc
tho¹i.
H§ cña GV H§ cña Häc sinh Ghi b¶ng
* H§1: Ktra bµi cò: ViÖc chuÈn bÞ
cña häc sinh
* H§2: bµi míi
GV nªu 1 sè y/cÇu cña tiÕt luyÖn nãi
Kh«ng viÕt thµnh bµi v¨n chØ nªu çc I- Yªu cÇu cÇn chó
ý chÝnh mµ m×nh ®Þnh nãi. ý khi nãi
H? Më ®Çu nªn nãi ntn? Chµo, giíi thiÖu m×nh vµ néi
dung cÇn nãi.
H? TiÕp theo em sÏ tr×nh bµy nh÷ng Tr×nh bµy çc néi dung theo yªu
néi dung g× ? cÇu
H? KÕt thóc ntn? C¶m ¬n mäi ngêi ®· chó ý l¾ng nghe.
H? Yªu cÇu vÒ t thÕ, t¸c phong ? Nãi tù nhiªn, râ rµng, rµnh m¹ch,
m¾t híng vµo nghe nghe. II- LuyÖn nãi
GV híng dÉn chia tæ nhãm cho häc Çc tæ cö ®¹i diÖn tr×nh bµy. 1- §Ò 1: T©m tr¹ng
sinh Nhãm 1: ®Ò 1 cña em khi g©y ra 1
GV yªu cÇu tõng ®Ò bµi cÇn ®¹t tíi Nhãm 2: ®Ò 2 chuyÖn kh«ng hay
GV cö tõng nhãm tr×nh bµy. Çc b¹n Nhãm 3: §Ò 3 víi b¹n
nhãm kh¸c nghe vµ bæ sung, nhËn Nhãm 4: §Ò 4 2- §Ò 2: KÓ l¹i buæi
xÐt. sinh ho¹t líp trong
®ã em cã ph¸t biÓu
ý kiÕn Nam lµ ngêi
b¹n tèt
3- §Ò 4: §ãng vai Tr-
KÓ ®¶m b¶o çc sù viÖc sau: ¬ng sinh kÓ l¹i c©u
H? ë ®Ò 4, néi dung kÓ cÇn ®¹t lµ V× sao t«i lÊy Vò N¬ng lµm vî chuyÖn theo ng«i
g× ? TÝnh t×nh t«i ra sao ? Vò N¬ng ra thø nhÊt
sao ?
T«i ph¶i ®i lÝnh
Khi trë vÒ, t«i ®· ®èi xö víi Vò
N¬ng ra sao ?
Nµng kh«ng chÞu næi ®· vÉn III- Rót kinh
Sau khi biÕt nçi oan cña nµng, t«i nghiÖm
©n hËn v« cïng.
135
H? Qua tiÕt luyÖn nãi, çc em rót ra
nh÷ng u khuyÕt ®iÓm g×?
GV tæng kÕt
Giê sau chuÈn bÞ so¹n bµi : LÆng lÏ Sa
Pa.
TiÕt 66- 67: lÆng lÏ sa pa
NguyÔn thµnh long
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp cña çc nh©n vËt trong truyÖn, chñ yÕu lµ nh©n vËt anh thanh niªn
trong c«ng viÖc thÇm lÆng, trong çch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, trong quan hÖ
víi mäi ngêi
- Ph¸t hiÖn ®óng vµ hiÓu ®îc chñ ®Ò cña truyÖn. Tõ ®ã hiÓu ®îc niÒm h¹nh phóc cña con
ngêi trong lao ®éng cã Ých
- RÌn kü n¨ng c¶m thÞ vµ ph©n tÝch çc yÕu tè t¸c phÈm truyÖn: miªu t¶ nv , nh÷ng bøc
trang thiªn nhiªn, trÇn thuËt tõ ®iÓm nh×n cña gi¸o viªn .
*H§1: Ktra bµi cò: Tãm t¾t truyÖn
ng¾n "Lµng"? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt
c¬ b¶n vÒ néi dung & ng.thuËt .
* H§2: Bµi míi I- Giíi thiÖu t.gi¶,
H? Nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ 1925 - 1991 t/phÈm:
NguyÔn Thanh Long ? Quª: Qu¶ng Nam 1- T¸c gi¶
Lµ n.v¨n së trêng vÒ truyÖn ng¾n
&bót ký
Trong nÒn v.häc dtéc, Ng.Thµnh
Long ®îc ®¸nh gi¸ lµ 1 nhµ v¨n giµ
dÆn trong bót lùc.
TruyÖn ng¾n cña «ng kh«ng cã
nh÷ng chi tiÕt ly kú, phøc t¹p mµ
rÊt ®¬n s¬, b×nh dÞ, ®Ëm chÊt th¬
cuéc sèng. Nã cho ta më réng tÇm
m¾t vÒ cuéc sèng b×nh dÞ quanh ta
truyÒn cho ta niÒm tin yªu & h¬i
Êm c/sèng.
§Ò tµi: Cuéc sèng lao ®éng sx cña
H? TruyÖn ng¾n " LÆng lÏ..." ®îc nh÷ng con  b×nh dÞ ®ang thÇm 2- T/phÈm
s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo ? lÆng hiÕn d©ng tuæi trÎ, tµi n¨ng TruyÖn "LÆng..."
cña m×nh cho ®Êt níc. Chñ yÕu lµ kÕt qu¶ cña
viÕt vÒ c«ng cuéc x©y dùng chuyÕn ®i Lµo Cai
CHXH ë miÒn B¾c trong mïa hÌ n¨m
1970 cña t¸c gi¶.
TruyÖn rót tõ tËp "
Gi÷a trong xanh"
II- §äc, t×m hiÓu
chó thÝch:
Gäi HS ®äc çc ®o¹n theo yªu cÇu
136
cña GV chñ yÕu ®äc cuéc gÆp gì III- T×m hiÓu v¨n
gi÷a 3 NV anh thanh niªn, «ng ho¹ b¶n :
sÜ, c« kü s. Çc t×nh tiÕt trong
H? Em h·y tr×nh bµy çc t×nh tiÕt truyÖn
t¹o nªn cèt truyÖn?
HS ®äc
H/ Em cã nhËn xÐt g× vÒ cèt truyÖn Cuéc lµm quen t×nh cê gi÷a «ng ho¹
? sÜ giµ vµ c« kü s trÎ
Buæi gÆp gì gi÷a anh thanh niªn,
b¸c l¸i xe vµ «ng ho¹ sÜ, c« kü s.
H? TruyÖn ®îc trÇn thuËt chñ yÕu Buæi chia tay lu luyÕn gi÷a hä
theo ®iÓm nh×n cña NV nµo ? Cèt truyÖn kh¸ ®¬n gi¶n, chØ tËp
Gv lu ý: Cïng víi NV anh thanh niªn, trung vµo cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a
çc n/vËt kh¸c nh «ng ho¹ sÜ, c« kü mÊy  kh¸ch trªn chuyÕn xe víi anh
s, anh çn bé ®· gãp phÇn thÓ hiÖn thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng
chñ ®Ò, t tëng cña t/phÈm. trªn ®Ønh cao Yªn S¬n ë Sa Pa
TruyÖn kh«ng sö dông çc kÓ tõ Nh©n vËt chÝnh: anh thanh niªn
ng«i thø nhÊt mµ qua ®iÓm nh×n, ý ¤ng ho¹ sÜ tuy kh«ng ph¶i lµ Nv
nghÜa cña «ng ho¹ sÜ. NV ho¹ sÜ chÝnh nhng truyÖn l¹i ®îc trÇn 1- N/vËt anh thanh
®ãng vai trß rÊt quan träng. thuËt qua ®iÓm nh×n cña NV nµy. niªn :
N/vËt anh thanh niªn võa lµ nh©n a- VÞ trÝ cña NV
vËt chÝnh võa lµ NV trung t©m. vµ çch miªu t¶ cña
H? Trong truyÖn, NV anh thanh niªn t¸c gi¶.
xuÊt hiÖn ë nh÷ng t×nh huèng nµo?
H? Sù xuÊt hiÖn cña anh thanh niªn
quan hÖ víi NV ntn?
Gäi Hs ®äc " Trong lóc mäi ngêi x«n Anh thanh niªn kh«ng xuÊt hiÖn tõ B- Nh÷ng nÐt ®Ñp
xao (174)... c« g¸i sÏ nãi (tr176) ®Çu truyÖn mµ chØ hiÖn ra trong vÒ NV anh thanh
H? Nh©n vËt anh thanh niªn ®îc t¸c cuéc gÆp gì chèc l¸t víi çc Nv kia niªn
gi¶ giíi thiÖu ntn? (hoµn c¶nh sèng,khi xe dõng l¹i nghØ.
lµm viÖc) - NV anh thanh niªn hiÖn ra qua sù
nh×n nhËn, suy nghÜ, ®¸nh gi¸ cña
çc NV kh¸c. Qua çch nh×n, c¶m
xóc cña mçi , h/¶nh thanh niªn
H? Víi c«ng viÖc ®ã ®ßi hái anh cµng thªm râ nÐt vµ ®¸ng mÕn
ph¶i cã tinh thÇn lµm viÖc ntn ? h¬n.
H? Çi gian khæ nhÊt ®èi víi anh lµ
g×?
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hoµn 27 tuæi lµm nghÒ khÝ tîng kiªm
c¶nh sèng cña anh thanh niªn? vËt lý ®Þa cÇu, mét m×nh trªn
H? NhËn xÐt g× vÒ çch giíi thiÖu ®Ønh nói cao, quanh n¨m suèt th¸ng
NV cña t¸c gi¶? gi÷a cá c©y vµ m©y nói Sa Pa.
H? §iÒu g× ®· gióp anh vît qua ®îc C«ng viÖc cña anh lµ ®o giã, ®o
137
hoµn c¶nh Êy? ma, ®o n¾ng, ®o chÊn ®éng mÆt
H? Anh ®· suy nghÜ vµ quan niÖm ®Êt phôc vô s¶n xuÊt, phôc vô
vÒ cuéc sèng vµ c«ng viÖc cña chiÕn ®Êu.
m×nh ntn ? Ph¶i tØ m×, chÝnh x¸c vµ cã tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm cao (nöa ®ªm
®óng giê èp)
Ph¶i vît qua ®îc sù c« ®éc, v¾ng
vÎ.
H? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ
NV anh thanh niªn ? Cã hoµn c¶nh sèng ®Æc biÖt lµ ng-
êi c« ®éc nhÊt thÕ gian.
Çch giíi thiÖu g©y ®îc Ên tîng cho
ngêi ®äc.
H? Anh ®· tù bè trÝ s¾p xÕp cho NhËn thøc ®îc çch sèng cao ®Ñp:
m×nh cuéc sèng ntn trªn ®Ønh nói
cao? Tríc hÕt ®ã lµ ý thøc ®îc c«ng
viÖc cña m×nh rÊt cã Ých cho cuéc
sèng "khi biÕt viÖc ph¸t hiÖn ®¶m
mÊy kh«... anh thÊy m×nh thËt h¹nh
H? Qua ®ã, em c¶m nhËn thªm nÐt phóc"
®Ñp g× ë anh thanh niªn ? Anh ®· cã suy nghÜ ®óng ®¾n vµ
H? Qua cuéc ®èi tho¹i vµ anh thanh s©u s¾c vÒ c«ng viÖc cña m×nh
niªn tù kÓ, em thÊy nh÷ng ®øc tÝnh "khi ta lµm viÖc... buån ®Õn chÕt
tèt ®Ñp g× ë anh thanh niªn ? mÊt".
Lµ con ngêi ®Çy nhiÖt huyÕt, ®Çy
H? Khi «ng ho¹ sÜ muèn vÏ ch©n tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc gian khæ,
dung anh cã th¸i ®é ntn ? vÊt v¶. §ã lµ nh÷ng suy nghÜ ®óng
®½n vÒ sù hiÕn d©ng cña tuæi trÎ
Anh thanh niªn hiÖn lªn víi vÎ ®Ñp vÒ bæn phËn vµ tr¸ch nhiÖm cña
tinh thÇn, t×nh c¶m, çch sèng vµ líp thanh niªn ®èi víi ®Êt níc.
nh÷ng suy nghÜ vÒ cuéc sèng, vÒ ý Gi÷a ®Ønh m©y mï l¹nh lÏo anh
nghÜa cña c«ng viÖc. kh«ng hÒ buån tÎ, anh t¹o cho m×nh 2- Nh©n vËt «ng
H? VÞ trÝ cña nh©n vËt «ng ho¹ sÜ mét nguån vui kh¸c ngoµi c«ng ho¹ sÜ vµ çc nv
trong truyÖn? viÖc: niÒm vui ®äc s¸ch mµ anh kh¸c:
thÊy lóc nµo còng nh cã ngêi ®Ó a- Nh©n vËt «ng
trß chuyÖn. Anh tæ chøc s¾p xÕp ho¹ sÜ
H? C¶m nghÜ cña «ng khi míi gÆp mét cuéc sèng ng¨n n¾p, chñ ®éng:
anh thanh niªn ®îc diÔn t¶ ntn? trång hoa...
H? Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ cã vai trß §êi sèng néi t©m phong phó.
ntn ®èi víi nv chÝnh?
Sù cëi më, ch©n thµnh, rÊt quý
träng t×nh c¶m cña ngêi kh¸c, kh¸t
khao ®îc gÆp gì, trß chuyÖn víi
mäi ngêi: th©n t×nh víi b¸c l¸i xe,
©n cÇn chu ®¸o, cÈn thËn khi cã b- Çc nv kh¸c
H? Cuéc gÆp gì bÊt ngê víi anh kh¸ch xa ®Õn th¨m bÊt ngê. * C« kü s
thanh niªn ®· cã t¸c ®éng ntn tíi c« Khiªm tèn, thµnh thøc tõ chèi mäi
kü s ? lêi khen. Anh c¶m thÊy c«ng viÖc
138
vµ sù ®ãng gãp cña m×nh chØ nhá
bÐ gi÷a bao con ngêi ®ang thÇm - B¸c l¸i xe
H? Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a b¸c lÆng hiÕn d©ng.
l¸i xe víi nv chÝnh ?
H? Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a b¸c

l¸i xe víi nv chÝnh? Gi÷ vai trß quan träng, ngêi kÓ
chuyÖn ®· nhËp vµo çi nh×n vµ
H? Çc nh©n vËt phô cã vai trß ntn suy nghÜ cña NV ho¹ sÜ ®Ó quan
®èi víi nv chÝnh ? s¸t vµ miªu t¶ tõ c¶nh thiªn nhiªn
GV? ®ã lµ thµnh c«ng vÒ mÆt ®Õn nh©n vËt chÝnh cña truyÖn.
nghÖ thuËt x©y dùng truyÖn. Xóc ®éng vµ bèi rèi " v× ho¹ sÜ ®·
H? Ngoµi ra cßn cã nh÷ng nv nµo b¾t ®Çu gÆp.. ý s¸ng t¸c" (tr176)
còng gãp phÇn thÓ hiÖn chñ ®Ò cña ¤ng muèn ghi l¹i h×nh ¶nh anh
t¸c phÈm? thanh niªn b»ng nÐt bót ký ho¹ vµ "
H? NhËn xÐt g× vÒ tªn gäi cña çc ngêi con trai Êy ®¸ng yªu thËt... anh
nv trong truyÖn? V× sao t¸c gi¶ l¹i suy nghÜ" (tr179)
gäi hä nh vËy ? Qua quan s¸t vµ ý nghÜ cña «ng nv 3- ChÊt tr÷ t×nh cña
H? Trong truyÖn cã sù kÕt hîp gi÷a chÝnh hiÖn ra râ nÐt ®Ñp h¬n truyÖn:
yÕu tè tr÷ t×nh, b×nh luËn víi tù sù. ®ång thêi kh¬i gîi thªm nh÷ng khÝa
H·y chØ ra chi tiÕt t¹o nªn chÊt tr÷ c¹nh ý nghÜa vÒ cuéc sèng, vÒ
t×nh cña t¸c phÈm ? nghÖ thuËt.
C« bµng hoµng, c« hiÓu thªm cuéc
H? t¸c dông cña chÊt tr÷ t×nh? sèng 1 m×nh dòng c¶m tuyÖt ®Ñp
cña anh thanh niªn, vÒ çi thÕ giíi
nh÷ng con ngêi xung quanh anh vµ
quan träng h¬n lµ vÒ con ®êng mµ IV- Ghi nhí: sgk
* HDVN: Tãm t¾t truyÖn c« ®· lùa chän.
ChuÈn bÞ bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 3 Hoµn chØnh bøc tranh sinh ®éng
vÒ líp thanh niªn thêi ®¹i míi: quyÕt
®Þnh bá n¬i phån hoa lªn T©y b¾c
lËp nghiÖp.
Qua lêi kÓ nµy kÝch thÝch mäi ng-
êi ®ãn chê sù xuÊt hiÖn cña n/vô
anh thanh niªn .
Lêi kÓ nµy gióp biÕt s¬ lîc vÒ nv
chÝnh
Gióp nv chÝnh hiÖn ra râ nÐt.
Th«ng qua c¶m xóc suy nghÜ cña
nv phô, anh thanh niªn hiÖn ra cµng
râ nÐt vµ ®Ñp h¬n.
¤ng kü s vên rau Sa Pa, anh çn bé

nghiªn cøu sÐt
Nh÷ng con ngêi v« danh, lÆng lÏ

®ñ mäi løa tuæi, ngµnh nghÒ, mäi
n¬i
139
Phong c¶nh thiªn nhiªn ®Ñp vµ

®Çy th¬ méng cña Sa Pa
Cuéc gÆp gì t×nh cê cña 3 nv ®Ó
l¹i nhiÒu d vÞ trong suy nghÜ vÒ
con ngêi, vÒ cuéc sèng, vÒ nghÖ
thuËt
ChÊt tr÷ t×nh to¸t lªn tõ néi dung
truyÖn nh»m n©ng cao vÎ ®Ñp cña
nh÷ng sù vËt, con ngêi rÊt b×nh dÞ
®îc miªu t¶ trong truyÖn, nhê thÕ
mµ chñ ®Ò t tëng cña t¸c phÈm ®îc
râ nÐt vµ s©u s¾c
140
TiÕt 68-69: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3

- BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt mét bµi v¨n tù sù cã sö dông
yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ lËp luËn.
- RÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t, tr×nh bµy.
* H§1: Ktra bµi cò
* H§2: Bµi míi
GV chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng: HS ghi ®Ò bµi §Ò v¨n: Dùa vµo néi
GV x©y dùng dµn ý vµo giÊy kiÓm dung ®o¹n ®Çu t¸c
1- Më bµi: Theo dßng håi tëng khi Vò N¬ng ®ang tra phÈm "ChuyÖn ngêi
sèng díi thuû cung. con g¸i Nam X¬ng" (tõ
2- Th©n bµi: Häc sinh ®ãng vai Nv Vò n¬ng kÓ ®Çu ®Õn... bÊy giê
chuyÖn theo ng«i thø nhÊt, ®¶m b¶o çc sù viÖc chµng míi tØnh ngé,
sau. HS lµm bµi thÊu nçi oan cña vî nh-
* NV Vò N¬ng tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n m×nh. trong 90 phót ng viÖc trãt ®· qua råi),
* Giíi thiÖu vÒ Tr¬ng Sinh vµ cuéc h«n nh©n gi÷a 2 em h·y ®ãng vai nh©n
 vËt Vò N¬ng kÓ l¹i c©u
* KÓ vÒ cuéc sèng gia ®×nh trong nh÷ng ngµy ®Çu chuyÖn trªn.
* Tr¬ng Sinh ®i lÝnh (kÕt hîp t¶ c¶nh tiÔn biÖt)
* Nh÷ng ngµy Vò N¬ng ë nhµ ch¨m sãc con th¬
phông dìng mÑ giµ.
* Ngµy Tr¬ng Sinh trë vÒ (kÕt hîp miªu t¶ niÒm vui
cña Vò N¬ng)
* Tr¬ng Sinh nghi cho Vò N¬ng lµ thÊt tiÕt.
* Vò N¬ng hÕt lêi thanh minh nhng Tr¬ng Sinh vÉn
kh«ng tin (kÕt hîp yÕu tè lËp luËn)
* Vò N¬ng ra bÕn Hoµng Giang ®Ó bµy tá l×ng
m×nh
* KÕt bµi: Nh÷ng suy nghÜ cña Vò N¬ng vÒ cuéc
sèng, x· héi ®¬ng thêi.
- BiÓu ®iÓm :
+ §iÓm 9, 10: bµi lµm ®óng ph¬ng ph¸p v¨n tù sù
kÕt hîp miªu t¶, lËp luËn
Bè côc râ rµng, rµnh m¹ch, diÔn ®¹t lu lo¸t, cã h/¶nh
BiÕt ®ãng vai nh©n vËt Vò N¬ng cã s¸ng t¹o ®¶m
b¶o çc sù viÖc chÝnh
Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t dïng tõ
+ §iÓm 7, 8: §¹t çc yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét vµi
lçi dïng tõ, chÝnh t¶, diÔn ®¹t.
+ §iÓm 5,6: §¹t çc yªu cÇu trªn ë møc trung b×nh
+ §iÓm 3,4: Bµi lµm cßn s¬ sµi
+ §iÓm 1,2: Cha biÕt ®ãng vai Vò N¬ng
- Cuèi giê Gv thu bµi
141
TiÕt 70: ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù

- HiÓu vµ nhËn diÖn ®îc thÕ nµo lµ ngêi kÓ chuyÖn, vai trß vµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi kÓ
víi ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù.
- RÌn luyÖn kü n¨ng nhËn diÖn vµ tËp hîp çc yÕu tè nµy trong khi ®äc vµ viÕt v¨n.
* H§1: Ktra bµi cò: V¨n tù sù thêng kÓ Ng«i 1: Ngêi kÓ chuyÖn xng t«i, cã
chuyÖn theo nh÷ng ng«i nµo? ThÕ nµo thÓ kÓ trùc tiÕp nh÷ng g× m×nh
lµ kÓ chuyÖn theo ng«i 1? Ng«i 3? T¸c nghe, m×nh thÊy, m×nh tr¶i qua,
dông cña mçi lo¹i ng«i kÓ ? nh»m t¨ng tÝnh thuyÕt phôc.
Ng«i 3: Ngêi kÓ tù dÊu m×nh, gäi tªn
* H§2: Bµi míi: çc NV b»ng tªn gäi cña chóng, ngêi
kÓ cã thÓ kÓ mét çch linh ho¹t, tù do
nh÷ng g× diÔn ra víi NV I-Vai trß cña ng-
êi kÓ chuyÖn
trong v¨n b¶n tù
sù:
Gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch (sgk tr184)
H? TruyÖn kÓ vÒ ai vµ vÒ NV nµo? Hs ®äc
KÓ vÒ phót chia tay gi÷a ngêi ho¹ sÜ
H? Ai lµ ngêi kÓ c©u chuyÖn trªn? (cã giµ, c« g¸i vµ anh thanh niªn
ph¶i lµ mét trong 3 NV ®ã kh«ng?) Kh«ng ph¶i lµ mét trong 3 NV trªn v×
Trong çc ®o¹n trÝch, çc NV ®Òu trë nÕu lµ mét trong 3 NV trªn th× ng«i Ngêi kÓ
thµnh ®èi tîng miªu t¶ mét çch kh¸ch kÓ vµ lêi v¨n ph¶i thay ®æi. chuyÖn ë ®©y
quan. lµ v« nh©n xng,
H? Nh÷ng c©u " Giäng cêi ®Çy tiÕc kh«ng xuÊt
rÎ... Nh÷ng ngêi..." lµ lêi nhËn xÐt cña hiÖn trong c©u
ngêi nµo? VÒ ai ? Lêi nhËn xÐt cña ngêi kÓ chuyÖn vÒ chuyÖn.
H? Lêi nhËn xÐt "Nh÷ng... nh vËy" cã anh thanh niªn vµ suy nghÜ cña anh ta
®iÒu g× chó ý vÒ ng«i kÓ ?
H? Víi çch sö dông ng«i kÓ nhËp th©n Ngêi kÓ nhËp vµo anh thanh niªn ®Ó
vµo NV nh vËy cã t¸c dông g×? nãi hé nh÷ng suy nghÜ...
C©u nãi ®ã kh«ng chØ nãi hé anh
H? NÕu ®ã lµ c©u nãi trùc tiÕp cña thanh niªn mµ lµ tiÕng lßng cña rÊt
anh thanh niªn th× sÏ cã h¹n chÕ g×? nhiÒu ngêi trong c¶nh huèng ®ã
H? C¨n cø vµo ®©u cã thÓ nhËn xÐt: TÝnh kh¸i qu¸t bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu
ngêi kÓ c©u chuyÖn ë ®©y dêng nh...
§iÓm nh×n: lµ vÞ trÝ quan s¸t cña ngêi C¨n cø vµo chñ thÓ ®øng ra kÓ c©u
kÓ chuyÖn, ®èi tîng ®îc miªu t¶, ng«i
H? Qua phÇn võa t×m hiÓu em h·y cho kÓ, ®iÓm nh×n vµ lêi v¨n. Ghi nhí:
142
biÕt thÕ nµo lµ ngêi kÓ chuyÖn?
H? Ngêi kÓ chuyÖn thêng xuÊt hiÖn ë
nh÷ng ng«i kÓ nµo ? Lµ ngêi ®øng ra kÓ c©u chuyÖn II- LuyÖn tËp:
Gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch (185) trong t¸c phÈm Bµi 1:
H? Ngêi kÓ lµ ai? KÓ viÖc g×? V« nh©n xng, nhËp vai NV , ng«i I,
H? Ng«i kÓ nµy cã u ®iÓm vµ h¹n chÕ ng«i III
g× ?
NV t«i chó bÐ Hång kÓ vÒ cuéc gÆp
H·y chän mét trong 3 n/vËt (anh thanh gì c¶m ®éng víi mÑ sau nh÷ng ngµy
niªn, «ng ho¹ sÜ, c« g¸i) lµ ngêi kÓ xa çch.
chuyÖn. DÔ ®i s©u vµo t©m t, t×nh c¶m diÔn
ra trong t©m hån NV
* HDVN: ViÕt l¹i ®o¹n v¨n phÇn 2b H¹n chÕ: trong viÖc bao qu¸t çc ®èi
Häc ghi nhí. tîng kh¸ch quan, khã t¹o ra çi nh×n
So¹n " ChiÕc lîc ngµ" nhiÒu chiÒu do ®ã dÔ g©y sù ®¬n
®iÖu trong giäng v¨n trÇn thuËt.
143
TiÕt 71,72: chiÕc lîc ngµ

- C¶m nhËn ®îc t×nh cha con s©u nÆng trong hoµn c¶nh Ðo le cña cha con «ng S¸u trong
truyÖn.
- N¾m ®îc nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý NV trong truyÖn, ®Æc biÖt lµ NV bÐ Thu, nghÖ
thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶.
- RÌn luyÖn kü n¨ng ®äc diÔn c¶m, biÕt ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt chó ý trong
mét truyÖn ng¾n
* H§1: Ktra bµi cò: Tr×nh bµy Hs cÇn giíi thiÖu nh÷ng nÐt c¬ b¶n
nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm ?
NguyÔn Thµnh Long vµ t¸c phÈm: Nªu ®îc c¶m nhËn vÒ nv anh thanh
LÆng lÏ Sa pa C¶m nhËn cña em niªn?
vÒ nh©n vËt anh thanh niªn?
* H§2: Bµi míi I- Giíi thiÖu t¸c gi¶,
Gäi Hs ®äc chó thÝch t¸c phÈm:
H? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒHS ®äc 1- T¸c gi¶
t¸c gi¶? NguyÔn Quang S¸ng sinh n¨m 1932
Quª : An Giang
Lµ nhµ v¨n trëng thµnh qua 2 cuéc
kh¸ng chiÕn cña d©n téc
Lµ mét trong nh÷ng c©y bót cã tªn
tuæi cña v¨n häc gi¶i phãng miÒn
Nam, lµ nhµ v¨n tiªu biÓu cña v¨n
b¶n hiÖn ®¹i ViÖt Nam.
T¸c phÈm cña «ng cã nhiÒu thÓ
lo¹i: TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt,
kÞch b¶n phim vµ hÇu nh chØ viÕt
vÒ con ngêi Nam Bé trong 2 cuéc
kh¸ng chiÕn còng nh hoµ b×nh.
¤ng thuyÕt phôc ngêi ®äc bëi lèi
v¨n tù sù, tr÷ t×nh víi nh÷ng suy
c¶m vµ s©u l¾ng cña mét ngêi tõng 2- T¸c phÈm:
H? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña t¸c l¨n lén, tõng sèng gi÷a giê phót cam
phÈm? go gi÷a çi sèng vµ çi chÕt trong
cuéc chiÕn ®Êu ¸c liÖt cña qu©n
GV tãm t¾t phÇn ®· lîc bá trong d©n miÒn Nam trong nh÷ng n¨m II- §äc vµ t×m hiÓu
®o¹n trÝch. chèng Mü. chó thÝch:
Gv ®äc mÉu. Gäi hs ®äc 1966, t¸c gi¶ ®ang ho¹t ®éng ë
KiÓm tra mét sè chó thÝch liªn chiÕn trêng MiÒn Nam, lóc bÊy giê III- T×m hiÓu
144
quan ®Õn tõ ng÷ ®Þa ph¬ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü ®ang truyÖn:
Gäi Hs tãm t¾t truyÖn diÔn ra quyÕt liÖt. * Tãm t¾t truyÖn:
TruyÖn ®îc rót tõ tËp truyÖn ng¾n TruyÖn ®· thÓ hiÖn
H? T×nh huèng nµo ®· béc lé s©u cïng tªn cña t¸c gi¶. t×nh c¶m cha con
s¾c t×nh c¶m cña cha con «ng S¸u ? s©u s¾c cña «ng S¸u
vµ bÐ Thu trong 2
Hs tãm t¾t ng¾n gän kho¶ng 10 t×nh huèng
c©u
1- Nh©n vËt bÐ
T×nh huèng 1: Cuéc gÆp gì cña 2 Thu:
cha con «ng S¸u sau 8 n¨m xa çch. a, Th¸i ®é vµ hµnh
Nhng thËt trí trªu bÐ Thu kh«ng ®éng cña bÐ Thu tr-
H? LÇn ®Çu khi gÆp «ng S¸u, th¸i nhËn cha. §Õn lóc em nhËn ra vµ íc khi nhËn ra «ng
®é cña bÐ Thu ntn? biÓu lé t×nh c¶m th¾m thiÕt th× S¸u lµ cha:
«ng S¸u ph¶i ra ®i, ®©y lµ t/huèng
c¬ b¶n cña truyÖn.
H? Trong 3 ngµy «ng S¸u nghØ ë T×nh huèng 2: ë khu c¨n cø, «ng S¸u
nhµ, bÐ Thu ®· c xö víi «ng ntn? ®ãn tÊt c¶ t×nh yªu th¬ng vµ mong
nhí ®øa con vµo viÖc lµm c©y lîc
ngµ ®Ó tÆng con. Nhng «ng ®· hy
sinh cha thÓ göi mãn quµ ®ã tÆng
H? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn, em thÊy con.
nÐt tÝnh çch næi bËt cña NV Thu
lµ g×? GiËt m×nh, trßn m¾t nh×n
Ng¬ ng¸c, l¹ lïng
H? Sù ¬ng ng¹nh cña Thu cã ®¸ng MÆt nã bçng t¸i ®i, råi vôt ch¹t, kªu
tr¸ch kh«ng ? V× sao ? thÐt lªn: M¸ ! M¸ !
Xa l¸nh, nhÊt quyÕt kh«ng gäi ba
M¸ do¹ ®¸nh. Thu buéc gäi «ng S¸u
H? Theo em, t¹i sao Thu cã th¸i ®é - v« ¨n c¬m, gäi ch¾t níc nhng l¹i nãi
¬ng ng¹nh nh vËy? trèng kh«ng.
H? Qua ph¶n øng cña Thu gióp em Trong b÷a ¨n hÊt trøng ç 1 çch
hiÓu g× vÒ ç tÝnh vµ t×nh c¶m quyÕt liÖt. B- Th¸i ®é vµ hµnh
cña Thu dµnh cho ba ? BÞ ®ßn, Thu kh«ng khãc ®éng cña Thu khi
GV: Trong çi cøng ®Çu ®ã Èn TÝnh çch ¬ng ng¹nh cña Thu ®· cã nhËn ra cha:
chøa niÒm kiªu h·nh cña trÎ th¬ vÒ sù ph¸t triÓn. Th¸i ®é sî h·i rÊt trÎ
mét t×nh yªu dµnh cho ngêi cha cña th¬ ®· nhêng chç cho sù chèng ®èi
m×nh,  trong tÊm ¶nh. th¸ch thøc thÓ râ tÝnh ¬ng bíng.
H? Tríc lóc «ng S¸u lªn ®êng, Thu Sù ¬ng ng¹nh cña thu kh«ng ®¸ng
®· cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng ntn? tr¸ch: trong hoµn c¶nh xa çch vµ
H? T×m nh÷ng chi tiÕt cô thÓ miªu tr¾c trë cña chiÕn tranh nã cßn nhá
qu¸ cha thÓ hiÓu hÕt nh÷ng t×nh
145
t¶ hµnh ®éng cña Thu ? thÕ Ðo le cña cuéc sèng.
H? V× sao Thu l¹i cã sù thay ®æi Nã kh«ng tin «ng S¸u lµ ba nã v×
®ét ngét vÒ th¸i ®é, hµnh ®éng nh ngêi ba trong tÊm ¶nh kh«ng cã vÕt
vËy? sÑo nh «ng S¸u.
H? Nghe bµ gi¶ng gi¶i t©m tr¹ng Chøng tá Thu cã ç tÝnh m¹nh mÏ,
cña Thu ntn? t×nh c¶m cña em s©u s¾c, ch©n
H? Tríc c¶nh chia tay cña 2 cha con thËt, em chØ yªu ngêi mµ em tin lµ
c¶m xóc cña mäi ngêi ntn? ba cña m×nh
Cã thÓ nãi ë Thu t×nh c¶m thËt s©u
s¾c, m¹nh mÏ nhng còng thËt døt 2- Nh©n vËt «ng
kho¸t. Lµ ®øa trÎ cã ç tÝnh cøng S¸u - TÊm lßng cña
cái, ¬ng ng¹ch nhng vÉn mang nÐt mét ngêi cha:
hån nhiªn ng©y th¬. LÇn ®Çu tiªn Thu cÊt tiÕng gäi ba
H? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu trong mét tiÕng kªu thÐt nh tiÕng
t¶ t©m lý NV cña t¸c gi¶? xÐ, xÐ sù im lÆng vµ xÐ ruét gan
mäi ngêi.
H? T×nh c¶m cña ngêi cha víi con ... Nã h«n kh¾p mäi n¬i...
sau 8 n¨m xa çch ®îc diÔn t¶ qua
nh÷ng chi tiÕt nµo ? Thu ®· ®îc bµ gi¶i thÝch vÒ vÕt
thÑo lµm thay ®æi khu«n mÆt ba
H? Nh÷ng chi tiÕt trª, gióp em h×nh nã.
dung t©m tr¹ng «ng S¸u lóc nµy
ntn? Thu hiÓu ra, ©n hËn, hèi tiÕc.
H? ¤ng nghÜ lóc gÆp con, bÐ Thu
sÏ nh thÕ nµo ? Cã ngêi kh«ng cÇm ®îc níc m¾t.
H? BÐ Thu ®· kh«ng lµm nh «ng B¸c Ba thÊy khã thë.
nghÜ, tríc t×nh huèng ®ã «ng ®·
ph¶n øng nh thÕ nµo ?
H? Nh÷ng chi tiÕt trªn ®· diÔn t¶
t©m tr¹ng g× cña «ng Hai ?
H? Trong 3 ngµy nghØ ng¾n ngñi, T¸c gi¶ tá ra rÊt am hiÓu t©m lý trÎ
«ng mong mái ®iÒu g× nhÊt ? em vµ diÔn t¶ rÊt sinh ®éng víi
H? Mäi cè g¾ng cña «ng S¸u cã ®¹t tÊm lßng yªu mÕn tr©n träng nh÷ng
kÕt qu¶ kh«ng ? t×nh c¶m trÎ th¬.
H? Nãng giËn, kh«ng kiÒm chÕ Çi t×nh ngêi cha xø n«n nao trong
næi «ng S¸u ®· cã hµnh ®éng ntn? ngêi.
GV: ¤ng kiªn nhÉn nu«i hy väng, Nhón ch©n nh¶y thãt lªn...
chê ®îi vµ sù chê ®îi ®ã cã kÕt Bíc véi nh÷ng bíc dµi.
qu¶. NiÒm vui, h¹nh phóc cña «ng ... ®a tay ®ãn chê con, giäng nãi run
khi nghe bÐ Thu gäi "ba". ¤ng "mét run...
tay «m con, mét tay rót kh¨n lau níc Kh¸t khao t×nh c¶m cha con víi t©m
146
m¾t". Giät níc m¾t h¹nh phóc xen tr¹ng xóc ®éng m¹nh mÏ ®Çy t×nh
lÉn buån rÇu. yªu th¬ng, niÒm h¹nh phóc.
H? ë chiÕn khu, t©m tr¹ng «ng S¸u Ch¹y x« vµo lßng «m chÆt lÊy cæ.
ntn?
¤ng ®øng s÷ng l¹i nh×n theo con råi
H? ¤ng ®· thÓ hiÖn t×nh th¬ng nhí nçi ®au ®ín khiÕn mÆt «ng sÇm
®ã b»ng viÖc lµm g× ? l¹i, 2 tay bu«ng xuèng nh bÞ g·y.
T©m tr¹ng ®au khæ tét cïng cña ng-
êi cha sau bao n¨m xa çch gÆp con
H? Qua ®ã, em thÊy t×nh c¶m cña nhng con kh«ng gäi mét tiÕng ba.
«ng S¸u dµnh cho con ntn ? ¤ng ch¼ng ®i ®©u xa, chØ mong
¤ng S¸u ®· hy sinh khi cha trao ®îc nghe mét tiÕng gäi ba.
chiÕc lîc ngµ cho con.
H? Qua c©u chuyÖn ®Çy c¶m
®éng, em cã suy nghÜ g× vÒ ®Êt §¸nh con nhng s©u n¬i tr¸i tim, «ng
níc, con ngêi ViÖt Nam? vÉn lu«n dµnh t×nh c¶m cho con. III- Tæng kÕt
H? NhËn xÐt g× vÒ çch x©y dùng Ghi nhí
cèt truyÖn cña t¸c gi¶ ?
H? TruyÖn ®îc kÓ theo lêi trÇn
thuËt cña NV nµo ?
H? Çch chän vai kÓ nh vËy cã t¸c
dông g× ?
H? Nªu nh÷ng nÐt thµnh c«ng vÒ Th¬ng nhí con, «ng cµng day døt,
nghÖ thuËt ? ©n hËn v× sù nãng giËn ®¸nh con
H? Néi dung, t tëng cña t¸c phÈm ? trong lÇn gÆp duy nhÊt Êy.
* HDVN: Häc tãm t¾t truyÖn ¤ng ®· dån hÕt t×nh th¬ng, nçi nhí
+ N¾m ®îc néi dung vµ nghÖ thuËt con vµo viÖc lµm chiÕc lîc ngµ .
c¬ b¶n. ¤ng cÈn thËn, tû mü ca tõng chiÕc
+ ChuÈn bÞ kiÓm tra TiÕng ViÖt r¨ng lîc, gß lng kh¾c tõng nÐt ch÷ "
Yªu nhí tÆng Thu con..."
T×nh yªu th¬ng th¾m thiÕt, s©u

nÆng cña «ng S¸u dµnh cho con.
T×nh c¶m cha con th¾m thiÕt, s©u
nÆng. ChÝnh t×nh c¶m gia ®×nh
®· kh¬i nguån t×nh yªu níc nång
nµn.
X©y dùng cèt truyÖn chÆt chÏ,
nhiÒu yÕu tè bÊt ngê nhng hîp lý.
TruyÖn ®îc trÇn thuËt theo lêi b¸c
Ba, b¹n «ng S¸u.
147
KhiÕn c©u chuyÖn trë nªn ®¸ng tin
cËy. Ngêi kÓ hoµn toµn chñ ®éng
®iÒu khiÓn nhÞp kÓ theo tr¹ng
th¸i, c¶m xóc cña m×nh xen lÉn
b×nh luËn.
HS ph¸t biÓu dùa vµo ghi nhí

TiÕt73: «n tËp tiÕng viÖt

- N¾m v÷ng çc néi dung phÇn TiÕng ViÖt ®· häc ë kú I
* H§ 1: Ktra bµi cò: TiÕn hµnh trong
qu¸ tr×nh «n tËp
* H§2: bµi míi
Híng dÉn hs «n tËp néi dung çc ph- I- Çc ph¬ng ch©m héi
¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc. tho¹i
H? Em ®· ®îc häc çc ph¬ng ch©m Néi dung ph¶i ®óng víi yªu cÇu 1- Ph/ch©m vÒ lîng
héi tho¹i nµo ? giao tiÕp, ko thõa, kh«ng thiÕu. 2- Ph¬ng ch©m vÒ
H? Nh¾c l¹i néi dung tõng ph¬ng Kh«ng nãi ®iÒu mµ m×nh tin chÊt
ch©m héi tho¹i? lµ kh«ng ®óng sù thËt 3- Ph¬ng ch©m quan
CÇn nãi ®óng ®Ò tµi giao hÖ
tiÕp, tr¸nh nãi l¹c ®Ò 4- Ph. ch©m çch thøc
Ph¶i nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, 5- Ph¬ng ch©m lÞch sù
tr¸nh çch nãi m¬ hå.
Chó ý sù tÕ nhÞ, khiªm tèn, t«n
H? H·y kÓ l¹i mét sè t×nh huèng mµ träng ngêi nãi
trong ®ã cã mét sè ph¬ng ch©m héi
tho¹i ®îc tu©n thñ? Hs kÓ mét vµi t×nh huèng
Gv kÓ 1 vµi trêng hîp (sgk tr203) II- Xng h« trong héi
H? Ngêi ta thêng dïng nh÷ng tõ ng÷ Dïng ®¹i tõ ®Ó xng h« tho¹i:
nµo ®Ó xng h« ? Dïng nh÷ng danh tõ chØ ngêi, 1- Çc tõ ng÷ xng h«
chØ quan hÖ hä hµng hoÆc trong TiÕng ViÖt vµ
chØ chøc vô, tªn riªng çch sö dông
H? Em hiÓu xng khiªm, h« t«n cã Khi xng h«  nãi tù xng m×nh 1
nghÜa lµ g× ? çch khiªm nhêng, gäi ngêi ®èi 2- Khi xng h«
tho¹i mét çch t«n kÝnh.
H? T¹i sao khi giao tiÕp ngêi nãi ph¶i Mçi ph¬ng tiÖn xng h« ®Òu
chó ý lùa chän tõ ng÷ xng h«? thÓ hiÖn tÝnh chÊt cña ... giao
tiÕp vµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi
nãi vµ ngêi nghe.
148
§Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ giao tiÕp
cÇn chän tõ ng÷ xng h« thÝch
hîp víi t×nh huèng vµ quan hÖ.
HS dùa vµo ghi nhí tr 49
H? Ph©n biÖt gi÷a çch dÉn gi¸n
tiÕp vµ çch dÉn trùc tiÕp ?
Gäi HS ®äc ®o¹n trÝch sgk tr183 III- Çch dÉn gi¸n tiÕp
G? H·y chuyÓn lêi ®èi tho¹i trong HS th¶o luËn vµ trùc tiÕp:
®o¹n trÝch b»ng lêi dÉn gi¸n tiÕp? Vua Quang Trung hái NguyÔn 1- Ph©n biÖt
ThiÕp lµ qu©n Thanh sang
®¸nh, nÕu nhµ vua ®em binh ra 2- Bµi tËp
GV yªu cÇu häc sinh chØ ra nh÷ng chèng cù th× kh¶ n¨ng th¾ng
thay ®æi vÒ tõ ng÷ trong lêi dÉn thua thÕ nµo ?
gi¸n tiÕp so víi lêi ®èi tho¹i ?
* HDVN: ¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc

ChuÈn bÞ phÇn I tr 184
149
TiÕt 74: KiÓm tra tiÕng viÖt

- Häc sinh cñng cè hÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë kú I: Çc ph¬ng ch©m héi
tho¹i, çch dÉn trùc tiÕp, gi¸n tiÕp, sö dông tõ ®óng, chÝnh x¸c, çc biÖn ph¸p tu tõ.
II- Lªn líp:
Gi¸o viªn chÐp ®Ò lªn b¶ng
+ C©u 1 : §iÒn vµo « trèng ®Ó hoµn chØnh b¶ng thèng kª sau:
STT Ph¬ng ch©m héi tho¹i Néi dung

1 Ph¬ng ch©m vÒ lîng
2 Ph¬ng ch©m vÒ chÊt
3 Ph¬ng ch©m quan hÖ
4 Ph¬ng ch©m çch thøc
5 Ph¬ng ch©m lÞch sù
+ C©u 2: Ph¸t hiÖn vµ söa lçi dïng tõ trong nh÷ng c©u sau:
1- Vµo ®ªm khuya, ®êng phè rÊt im lÆng.
2- Nh÷ng ho¹t ®éng tõ thiÖn cña «ng khiÕn chóng t«i rÊt c¶m xóc
3- B¸o chÝ tÊp nËp ®a tin vÒ sù kiÖn Sea Games 21 ®îc tæ chøc t¹i ViÖt Nam
4- Çc nhµ khoa häc dù ®o¸n nh÷ng chiÕc b×nh nµy ®· cã çch ®©y 2500 n¨m.
+ C©u 3: Dïng vÝ dô cho s½n kÌm theo xuÊt xø ®Ó t¹o ra 2 trêng hîp cã chøa phÇn dÉn :
mét trêng hîp theo lèi dÉn trùc tiÕp, mét trêng hîp theo lçi dÉn gi¸n tiÕp:
VD: " Chóng ta ph¶i ghi nhí c«ng lao cña çc vÞ anh hïng d©n téc v× çc vÞ Êy lµ tiªu biÓu
cña mét d©n téc anh hïng".
(Hå ChÝ Minh - B¸o ço chÝnh trÞ t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø II cña §¶ng)
+ C©u 4: VËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ biÖn ph¸p tu tõ vùng ®· häc ®Ó ph©n tÝch nÐt
nghÖ thuËt ®éc ®¸o trong nh÷ng c©u th¬ sau:
MÆt trêi cña b¾p th× n»m trªn ®åi
MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn lng
(NguyÔn Khoa §iÒm - Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ)
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm :
+ C©u 1: 2,5 ®iÓm : Mçi néi dung ®óng ®îc 0,5 ®iÓm
+ C©u 2: 2 ®iÓm : Mçi néi dung ®óng ®îc 0,5 ®iÓm, yªu cÇu chØ ra tõ sai vµ söa b»ng tõ
®óng
1, Im lÆng thay b»ng v¾ng lÆng
2, C¶m xóc thay b»ng c¶m phôc
3, Dù ®o¸n thay b»ng íc ®o¸n
4, TÊp nËp thay b»ng tíi tÊp
+ C©u 3: 2 ®iÓm (mçi çch dÉn 1 ®iÓm )
+ C©u 4: 3,5 ®iÓm
ChØ ra h×nh ¶nh Èn dô " mÆt trêi"
So s¸nh víi h×nh ¶nh " MÆt trêi c©u th¬ thø nhÊt
H×nh ¶nh Èn dô thÓ hiÖn t×nh yªu th¬ng, niÒm mong mái cña mÑ víi con.
Cuèi giê gi¸o viªn thu bµi.
150
Giê sau chuÈn bÞ tiÕt luyÖn nãi
TiÕt 75: KiÓm tra v¨n häc hiÖn ®¹i

- N¾m v÷ng çc bµi th¬, truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc
- GV ®¸nh gi¸ ®îc kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh vÒ tri thøc, kü n¨ng, th¸i ®é ®Ó cã híng
kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm cßn yÕu.
Gv ph¸t ®Ò cho häc sinh
C©u 1: Hoµn thµnh nèt b¶ng thèng kª mét sè t¸c phÈm v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i sau.
ST Gi¸ trÞ c¬ b¶n vÒ néi dung,

Tªn t¸c phÈm Tªn t¸c gi¶ N¨m ST
T ng.thuËt
1 §oµn thuyÒn ®¸nh ç
2 BÕp löa
3 Khóc h¸t ru nh÷ng em
bÐ lín trªn lng mÑ
C©u 2: ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 10 ®Õn 15 dßng tãm t¾t truyÖn ng¾n "Lµng" cña nhµ v¨n
Kim L©n.
C©u 3: ChÐp khæ th¬ ®Çu cña bµi th¬ " §oµn thuyÒn ®¸nh ç" cña nhµ th¬ Huy CËn vµ
tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ khæ th¬ ®ã.
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm :
C©u 1: 3 ®iÓm : gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt theo ®óng ghi nhí
C©u 2: 3 ®iÓm : Tãm t¾t ®¶m b¶o çc sù viÖc sau
1- TruyÖn kÓ vÒ «ng Hai víi lßng yªu lµng s©u s¾c
2- ¤ng rÊt hay khoe lµng
3- Nh÷ng ngµy ë n¬i t¶n c «ng nhí lµng da diÕt
4- ¤ng sèng trong t©m tr¹ng nÆng nÒ, ®au khæ khi nghe tin lµng theo giÆc
5- ¤ng vui mõng khi nghe tin lµng ®îc c¶i chÝnh
C©u 3: ChÐp chÝnh x¸c khæ ®Çu cña bµi
Tr×nh bµy ®îc c¶m nhËn vÒ néi dung, nghÖ thuËt cña bµi
BiÖn ph¸p so s¸nh, liªn tëng ®éc ®¸o.
Néi dung thÓ hiÖn 2 ý
C¶nh biÓn vµo ®ªm
H×nh ¶nh con ngêi lao ®éng trªn biÓn víi khÝ thÕ phÊn khëi, hµo høng
Cuèi giê gi¸o viªn thu bµi cña häc sinh .
151
TiÕt 76,77,78: Cè h¬ng
Lç TÊn
- ThÊy ®îc tinh thÇn phª ph¸n s©u s¾c x· héi cò vµ sù xuÊt hiÖn tÊt yÕu cña cuéc sèng míi,
- ThÊy ®îc mµu s¾c tr÷ t×nh ®Ëm ®µ cña t¸c phÈm, viÖc sö dông thµnh c«ng çc biÖn
ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh vµ ®èi chiÕu, viÖc kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn ph¬ng thøc biÓu ®¹t
trong t¸c phÈm
* H§1: Ktra bµi cò: Tãm t¾t truyÖn HS tãm t¾t ®¶m b¶o chi tiÕt c¬ b¶n
ng¾n " ChiÕc lîc ngµ" ? Nªu c¶m cña truyÖn.
nhËn cña em vÒ NV bÐ Thu? Tr×nh bµy ®îc suy nghÜ, t×nh c¶m
cña em
* H§2: Bµi míi
Gäi häc sinh ®äc chó thÝch tr 206 I- Giíi thiÖu t¸c
H? Tãm t¾t nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c Lç TÊn (1881- 1936) lµ nhµ t tëng, gi¶, t¸c phÈm:
gi¶ ? nhµ v¨n næi tiÕng cña Trung Quèc, 1- T¸c gi¶
lµ danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi . Tríc
khi ®Õn víi v¨n häc, Lç TÊn tõng
m¬ íc trë thµnh nhµ Hµng h¶i, nhµ y
häc. ¤ng dÇn nhËn thÊy, mét m×nh
khoa häc kh«ng thÓ lµm thay ®æi x·
héi mét çch triÖt ®Ó. ¤ng rêi bá
ngµnh chuyÓn sang ho¹t ®éng v¨n
ho¸ v× nghÜ r»ng: V¨n häc c¶i t¹o
con ngêi, gióp con ngêi tho¸t khái
vßng u mª, ngu muéi.
«ng lµ nhµ v¨n sím cã quan ®iÓm
tiÕn bé.
¤ng rÊt thµnh c«ng khi híng ngßi bót
cña m×nh vµo ®Ò tµi n«ng th«n
thùc tr¹ng t¨m tèi cña n«ng th«n, bi
c¶nh cña nh÷ng nh÷ng n«ng d©n
H? TruyÖn ng¾n " Cè h¬ng" ®îc nghÌo khæ.
trÝch tõ tËp truyÖn nµo ? TrÝch trong tËp truyÖn ng¾n " Gµo 2- T¸c phÈm:
thÐt" n¨m 1923.
H? T×m hiÓu bè côc cña truyÖn?
Chia lµm 3 phÇn:
1- Tõ ®Çu... lµm ¨n sinh sèng: T«i II- §äc, chó thÝch,
trªn ®êng vÒ quª bè côc:
2- tiÕp... s¹ch nh quÐt: T«i ë quª §äc:
152
3- Cßn l¹i: T«i trªn ®êng xa quª Bè côc:
H? X¸c ®Þnh ph¬ng thøc biÓu ®¹t Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh lµ tù sù
chÝnh cña truyÖn ? cã xen miªu t¶, biÓu c¶m, lËp luËn.
GV: M¹ch têng thuËt sù viÖc lu«n bÞ
gi¸n ®o¹n bëi nh÷ng ®o¹n håi øc xen
kÏ. V× vËy coi Cè h¬ng lµ 1 t¸c
phÈm TN cã yÕu tè håi ký chø
kh«ng ph¶i lµ håi ký.
H? TruyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø Ng«i thø 1
mÊy ?
2 Nv chÝnh: T«i vµ NhuËn Thæ
H? Trong truyÖn cã nh÷ng NV nµo?
Ai lµ nv chÝnh ? Nh©n vËt trung t©m lµ t«i
H? Nh©n vËt nµo lµ nv trung t©m?
V× sao ? HS theo dâi III- T×m hiÓu v¨n
b¶n :
Gäi Hs ®äc ®o¹n 1 Sau 20 n¨m xa çch, dån nÐn bao nçi 1- Nh©n vËt " t«i"
niÒm, t×nh c¶m víi quª. nh©n vËt trung
H? T«i vÒ th¨m quª h¬ng hoµn c¶nh T©m tr¹ng cña t«i cã sù thay ®æi t©m cña t¸c phÈm.
ntn? tinh vi: t«i håi hép, b©ng khu©ng
H? T©m tr¹ng cña t«i lóc nµy ntn? ®Õn xãt xa, ngËm ngïi ®Õn ngì
ngµng, thÊt väng.
GV: T«i kh«ng thÓ tin lµng t«i l¹i
nh thÕ: tiªu ®iÒu... kh«ng tin vµo T«i vÒ th¨m quª lÇn nµy lµ ®Ó tõ
thùc t¹i nh nã ®ang diÔn ra. biÖt lµng quª, n¬i t«i h»ng g¾n bã,
H? V× sao nv t«i l¹i cã t©m tr¹ng nh yªu mÕn v× kÕ sinh nhai. T«i buån,
vËy? xãt xa v× ph¶i chøng kiÕn c¶nh hu
qu¹nh, tiªu ®iÒu cña lµng quª.
H? T¸c gi¶ ®· dïng ph¬ng thøc biÓu Bªn c¹nh nh÷ng dßng v¨n tù sù t¸c gi¶
®¹t nµo ®Ó thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña ®· kÕt hîp yÕu tè biÓu c¶m ®ång
NV? thêi nhµ v¨n khÐo lÐo t¹o ra sù t¬ng
ph¶n gi÷a quª h¬ng ®Ñp ®Ï cña qu¸
khø víi h×nh ¶nh quª h¬ng tiªu ®iÒu
cña thùc t¹i gãp phÇn thÓ hiÖn t©m
tr¹ng thÊt väng cña nv t«i.
Sù thÊt väng tét ®Ønh khi tiÕp xóc
víi bµ con xung quanh. Sù nghÌo ®ãi
H? Nh÷ng ngµy ë quª, t«i tiÕp xóc ®· tha ho¸ hä trë thµnh nh÷ng kÎ
víi mäi ngêi, ®· ®Ó l¹i trong t«i tham lam, hÌn män, ngu muéi.
®iÒu g× ?
GV: T¸c gi¶ rÊt tµi t×nh khi miªu t¶

153
chiÒu s©u t©m tr¹ng cña nv t«i: tuy
cã lóc thÊt väng, buån th¬ng nhng
t×nh c¶m cña t«i dµnh cho quª h¬ng Rêi quª, lßng t«i kh«ng chót lu luyÕn
vÉn nhÊt qu¸n. nhng t«i vÉn hy väng dï lµ mong
H? T©m tr¹ng cña t«i khi rêi quª ®îc
manh vÒ sù t¬i s¸ng cña cè h¬ng.
diÔn t¶ ntn? Lµng quª trong thùc t¹i lµ tiªu ®iÒu,
x¬ x¸c, thª l¬ng. Cè h¬ng ®· bÞ bÇn
H? Em h·y lý gi¶i vÒ viÖc Lç TÊn cïng ho¸. Ra ®i mang theo t×nh yªu
®Ó t«i vÒ quª trong ®ªm vµ rêi quª quª h¬ng s©u s¾c, nu«i hy väng vÒ
lóc hoµng h«n? mét t¬ng lai míi. Thêi gian vµ kh«ng
gian sö dông ë ®©y ®Òu mang dông
ý nghÖ thuËt.
GV: H×nh ¶nh cè h¬ng chØ lµ nÒn Níc da vµng x¹m

c¶nh, cßn t©m c¶nh lµ con ngêi cè h-
NÕp r¨n s©u hãm trªn m¸
¬ng, tiªu biÓu lµ h×nh ¶nh NhuËn M¾t viÒn ®á, hóp mäng lªn 2- Nh©n vËt:
Thæ. §éi mò l«ng chiªn r¸ch t¬m NhuËn Thæ
H? H×nh ¶nh cña NhuËn Thæ khi Bµn tay th« kÖch, nÆng nÒ, nøt nÎ
gÆp l¹i nv t«i ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ ntn?
nh vã c©y th«ng
MÊp m¸y kh«ng nãi ra lêi, cö chØ
cung kÝnh: bÈm «ng
Anh ta ý thøc rÊt râ vÒ th©n phËn
H? Khi gÆp nv t«i, NhuËn Thæ cã t«i tí cña m×nh. §øng tríc t«i, NhuËn
nh÷ng cö chØ ntn? Thæ e dÌ, sî sÖt, cung kÝnh, ph¸ ®i
H? T¹i sao NhuËn Thæ l¹i cã cö chØ mäi quan hÖ t×nh c¶m gi÷a con ngêi
nh vËy ? víi con ngêi. ChÝnh lÔ gi¸o vµ t«n ti
trËt tù cña XHPK lµ bøc têng ng¨n
çch hä.
NhuËn Thæ hiÖn lªn lµ kÎ b¹c nhîc,
H? NhuËn Thæ hiÖn lªn lµ con ngêi tù ty, mÆc c¶m vÒ sù nghÌo khã cña
ntn? m×nh.
GV: TÝnh çch nhu nhîc, an phËn
thñ thêng ®· ®Èy con ngêi r¬i vµo NhuËn Thæ ®· cã sù thay ®æi hoµn
vßng tèi t¨m, mu muéi. toµn: Tríc kia mét NhuËn Thæ th«ng
H? Qua t×m hiÓu, ngêi ®äc cã thÓ minh çi g× còng biÕt vµ giê ®©y
c¶m nhËn ®îc g× vÒ h×nh ¶nh mét NhuËn Thæ mu muéi ngåi im
NhuËn Thæ trong qu¸ khø vµ h×nh nh tîng.
¶nh NhuËn Thæ trong hiªnj t¹i? Con ®«ng, mÊt mïa, thuÕ kho¸.
H? Nguyªn nh©n cña sù thay ®æi Song NhuËn Thæ cßn ®au ®¬n h¬n
®ã? bëi g¸nh nÆng tinh thÇn v× mª tÝn
v× quan niÖm cò kü vÒ ®¼ng cÊp,
154
KÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a håi øc
H? Trong ®o¹n v¨n trªn, nhµ v¨n ®· vµ ®èi chiÕu.
sö dông BPNT g× ®Ó lµm næi bËt NhuËn Thæ víi Thuû Sinh
®iÒu ®ã ? NhuËn Thæ: cæ ®eo vßng b¹c cßn
Thuû Sinh cæ kh«ng ®eo vßng b¹c
H? Ngoµi viÖc ®èi chiÕu NhuËn ThÓ hiÖn sù sa sót vÒ mäi mÆt, sù
Thæ hiÖn t¹i víi qu¸ khø cßn ®èi mª tÝn, ngu muéi.
chiÕu NhuËn Thæ víi ai ? ChØ ra cô Ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng sa sót vÒ mäi
thÓ ? mÆt cña x· héi Trung Quèc ®Çu TK
H? H×nh ¶nh chiÕc vßng b¹c ®eo XX
trªn cæ NhuËn Thæ cã ý nghÜa g× ? Ph©n tÝch nguyªn nh©n vµ lªn ¸n
H? ViÖc ®èi chiÕu cã ý nghÜa g× ? çc thÕ lùc ®· t¹o nªn thùc tr¹ng
®¸ng buån ®ã.
GV: Nhµ v¨n kh«ng chØ v¹ch ra sù ChØ ra nh÷ng mÆt tiªu cùc n»m
nghÌo khã vÒ vËt chÊt mµ cßn nhÊn ngay trong t©m hån, tÝnh çch b¶n
m¹nh sù sa sót vÒ tinh thÇn. th©n ngêi lao ®éng.
Tinh thÇn nh©n ®¹o cña Lç TÊn: th-
¬ng v× hä bÊt h¹nh, giËn v× hä
kh«ng biÕt ®Êu tranh. T¸c gi¶ sö dông nhuÇn nhuyÔn çc
Trong t¸c phÈm, t¸c gi¶ ®· kÕt hîp ph¬ng thøc biÓu ®¹t:
nhuÇn nhuyÔn çc ph¬ng thøc biÓu PT tù sù cã kÕt hîp biÓu c¶m lµm
®¹t: TS, MT,TT, LL bËt quan hÖ g¾n bã gi÷a 2 ngêi thêi
H? §äc çc ®o¹n v¨n sau vµ cho biÕt th¬ Êu.
t¸c gi¶ ®· sö dông ph¬ng thøc biÓu PT miªu t¶ kÕt hîp biÖn ph¸p håi øc
®¹t nµo ? ThÓ hiÖn ®iÒu g× ? vµ ®èi chiÕu lµm næi bËt sù thay
®æi vÒ ngo¹i h×nh cña NhuËn Thæ.
§o¹n: nhng tiÕc thay... Qua ®ã cã thÓ thÊy t×nh c¶nh sèng
§o¹n ngêi ®i vµo... c©y th«ng ®iªu ®øng cña NhuËn Thæ vµ n«ng
d©n miÒn biÓn nãi chung.
Ph¬ng thøc lËp luËn thÓ hiÖn íc m¬
cña t«i. T¸c gi¶ ®Æt ra vÊn ®Ò v«
cïng bøc thiÕt: ph¶i x©y dùng mét
cuéc ®êi míi, mét cuéc ®êi mµ
chóng t«i cha tõng ®îc sèng. §ã lµ
niÒm tin s©u s¾c vÒ mét t¬ng lai
míi ë n«ng th«n Trung Quèc.
ThÝm Hai D¬ng: ngµy xa phÊn son

næi danh tµi s¾c, b©y giê tr¬ tr¸o
lóc th× ¨n cíp ®«i gang tay, lóc th× 3- Mét sè nh©n
H? Trong t¸c phÈm cßn mét sè NV v¬ çi " cÈu khÝ s¾t " råi ch¹y biÕn vËt kh¸c:
kh¸c ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ ntn? mÊt.
155
NV thÝm Hai D¬ng tuy chØ lµ NV

phô nhng ®· lµm cho bøc tranh cè ThÓ hiÖn nh÷ng íc mong cña t¸c gi¶
h¬n s¾c nÐt h¬n. vÒ mét thÕ hÖ trong t¬ng lai tèt
H? Cuèi truyÖn sù xuÊt hiÖn cña ®Ñp h¬n.
Thuû Sinh vµ ch¸u Hoµng cã ý
nghÜa g×? Trªn mÆt ®Êt vèn lµm g× cã ®-
T¸c phÈm ®îc Lç TÊn viÕt theo t t- êng... 4- H×nh ¶nh con
ëng kªu gäi mäi ngêi h·y coi träng ®êng
thÕ hÖ trÎ.
Cuèi t¸c phÈm: T¸c gi¶ viÕt c©u v¨n §ã lµ con ®êng hy väng, con ®êng
rÊt hay vÒ h×nh ¶nh con ®êng. h¹nh phóc, con ®êng réng më nh÷ng
H? §ã lµ c©u v¨n nµo ? H·y ®äc to g× huy hoµng, con ®êng cña ngêi
lªn n«ng d©n, cña toµn x· héi mµ mçi
H? H×nh ¶nh con ®êng cã ý nghÜa chóng ta ph¶i suy ngÉm
g× ?
IV- Tæng kÕt

Ghi nhí SGK
GV: Híng dÉn häc sinh lµm bµi 2 V- LuyÖn tËp
HDVN: Häc bµi
So¹n: ¤n tËp tËp lµm v¨n
156
TiÕt 79,80,: ¤n tËp tËp lµm v¨n

- N¾m ®îc çc néi dung chÝnh cña phÇn tËp lµm v¨n ®· häc trong ng÷ v¨n 9, thÊy ®îc tÝnh
chÊt tÝch hîp cña chóng víi v¨n b¶n chung
ThÊy ®îc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cña çc néi dung tËp lµm v¨n líp 9 b»ng çch so s¸nh víi
néi dung çc kiÓu v¨n b¶n ®· häc ë líp díi.
* H§1: Ktra bµi cò: KiÓm tra viÖc
chuÈn bÞ bµi cña häc sinh
* H§2: Bµi míi

PhÇn TLV trong Ng÷ V¨n 9 tËp I cã A- V¨n thuyÕt minh: KÕt hîp víi çc 1- Nh÷ng néi dung
trong néi dung lín nµo ? ph¬ng thøc kh¸c nh lËp luËn gi¶i lín cña phÇn tËp
thÝch vµ miªu t¶ lµm v¨n trong Ng÷
B- V¨n tù sù víi 2 träng t©m: v¨n 9
Tù sù kÕt hîp víi lËp luËn
Ngoµi ra cßn cã mét sè néi dung míi
trong v¨n b¶n tù sù
§èi tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m
Ngêi kÓ vµ vai trß cña ngêi kÓ
chuyÖn kÓ trong v¨n b¶n tù sù.
H? H? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ Trong thuyÕt minh nhiÒu khi ngêi ta 2- Vai trß, vÞ trÝ,
miªu t¶ cã vai trß, vÞ trÝ, t¸c dông ph¶i kÕt hîp çc biÖn ph¸p nghÖ t¸c dông cña çc
ntn trong v¨n b¶n thuyÕt minh ? thuËt vµ çc yÕu tè miªu t¶ ®Ó bµi biÖn ph¸p nghÖ
viÕt ®îc sinh ®éng vµ hÊp dÉn. thuËt vµ yÕu tè,
Khi thuyÕt minh vÒ mét ng«i chïa miªu t¶ trong v¨n
H? Nªu vd minh ho¹? cæ, ngêi thuyÕt minh ph¶i sö dông b¶n thuyÕt minh
nh÷ng liªn tëng, tîng tëng , so s¸nh
nh©n ho¸ nh ng«i chïa tù kÓ chuyÖn
vÒ m×nh ®Ó kh¬i gîi sù c¶m thô vÒ
®èi tîng thuyÕt minh.§ång thêi vËn
dông miªu t¶ ®Ó ngêi ®äc h×nh
dung ra ng«i chïa cã d¸ng vÎ ntn?
Mµu s¾c, kh«ng gian, h×nh khèi....
GV sö dông b¶ng thèng kª çc d÷
liÖu vÒ v¨n gi¶i thÝch, thuyÕt
H? V¨n thuyÕt minh gièng vµ kh¸c minh, miªu t¶. 3- §iÓm gièng vµ
v¨n miªu t¶, gi¶i thÝch ë chç nµo ? Hs quan s¸t ®Ó x¸c ®Þnh. kh¸c nhau gi÷a v¨n
VD: miªu t¶ vµ gi¶i
157
Miªu t¶: thÝch
Cã h cÊu, tëng tîng
Dïng so s¸nh, liªn yëng
ThuyÕt minh: Mang c¶m xóc chñ quan Ýt dïng sè
Trung thµnh víi ®èi tîng cÇn thuyÕt liÖu cô thÓ, chi tiÕt.
minh Dïng trong s¸ng t¸c v¨n ch¬ng.
Dïng so s¸nh, liªn tëng Ýt tÝnh khu«n mÉu
Dïng nhiÒu sè liÖu cô thÓ §a nghÜa
Sö dông trong cuéc sèng NhËn diÖn çc yÕu tè miªu t¶ néi
t©m, lËp luËn, ®èi tho¹i vµ ®éc
Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña v¨n tù sù tho¹i, ngêi kÓ trong v¨n b¶n tù sù 4- V¨n tù sù trong
trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 Kü n¨ng kÕt hîp çc ph¬ng thøc ng÷ v¨n 9
trong mét v¨n b¶n
Vai trß, vÞ trÝ, t¸c dông cña çc yÕu
tè miªu t¶ néi t©m vµ lËp luËn
Vai trß, t¸c dông cña ®èi tho¹i, ®éc
tho¹i.
Thay ®æi çc h×nh thøc ngêi kÓ
chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù
YÕu tè lËp luËn cã t¸c dông thuyÕt
Nªu vai trß, t¸c dông cña yÕu tè lËp phôc ngêi nghe, ngêi ®äc
luËn vµ miªu t¶ néi t©m trong v¨n YÕu tè miªu t¶ néi t©m lµm næi bËt
b¶n tù sù suy nghÜ, t×nh c¶m, diÔn biÕn t©m
lý phøc t¹p, tinh vi cña NV.
Häc sinh ®a vd ë trong v¨n b¶n ®·
häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9
H·y cho vd vÒ 1 ®o¹n v¨n tù sù cã sö VD: Miªu t¶ néi t©m: Thùc sù mÑ
dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m ? lËp kh«ng lo l¾ng... (cæng trêng...)
luËn ? LËp luËn: lêi dô qu©n tríc lóc lªn ®-
êng cña Quang Trung.
C¶ miªu t¶ néi t©m vµ lËp luËn :
®o¹n t«i trß chuyÖn víi B×nh T vÒ
L·o H¹c.
HS dùa vµo ghi nhí ®· häc
H? ThÕ nµo lµ ®èi tho¹i, ®éc tho¹i, 5- §èi tho¹i, ®éc

®éc tho¹i néi t©m? §o¹n v¨n DÕ MÌn trªu chÞ Cèc. tho¹i vµ ®éc tho¹i
H? Nªu vai trß, t¸c dông çc h×nh TruyÖn ng¾n " Lµng", " LÆng lÏ Sa néi t©m
thøc nµo ? Pa". Kh¸i niÖm
Vai trß t¸c dông
158
H? T×m çc VD vÒ ®o¹n v¨n tù sù KÓ theo ng«i thø 1: Nh÷ng ngµy th¬
cã t¸c dông yÕu tè ®èi tho¹i, ®éc Êu
tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m ? KÓ qua ng«n ng÷ cña mét NV VÝ dô:
KÓ b»ng lêi cña ngêi dÉn truyÖn:
T×m çc VD vÒ çc ®o¹n tù sù vÒ LÆng lÏ Sa Pa
ngêi kÓ chuyÖn theo ng«i thø nhÊt ? T¸c dông: HS th¶o luËn t¸c dông cña
Qua ng«n ng÷ 1 nv ? KÓ b»ng lêi kÓ tõng çch kÓ chuyÖn.
cña ngêi dÉn truyÖn?
Gièng: KÓ çc sù viÖc theo mèi
NhËn xÐt t¸c dông cña mçi h×nh quan hÖ nµo ®Êy: quan hÖ nh©n
thøc kÓ ? qu¶, quan hÖ liªn tëng
Môc ®Ých: nhËn thøc sù viÖc. 6-Ngêi kÓ chuyÖn
ChØ ra sù gièng nhau cña néi dung Kh¸c: cã sù lÆp l¹i nhng n©ng cao trong t¸c phÈm tù
v¨n b¶n tù sù ®· häc ë líp 9 so víi çc c¶ vÒ kiÕn thøc vµ kü n¨ng. sù:
líp díi ?
ChØ ra ®iÓm kh¸c nhau ?
HÕt tiÕt thø nhÊt cña bµi «n tËp.
Th«ng qua b¶ng thèng kª ®Ó häc 7- V¨n b¶n tù sù líp

sinh tÝnh chÊt n©ng cao cña v¨n tù 9 cã g× gièng vµ
sù líp 9 V× çc yÕu tè ®ã chØ ®ãng vai trß kh¸c çc líp díi.
bæ trî lµm næi bËt ph¬ng thøc biÓu
T¹i sao trong v¨n b¶n tù sù cã ®ñ ®¹t chÝnh. 8- Trong mét v¨n
yÕu tè MT,BC, LL mµ vÉn gäi lµ Trong thùc tÕ khã cã mét vb nµo b¶n tù sù cã ®ñ
v¨n b¶n tù sù.? chØ vËn dông mét ph¬ng thøc biÓu yÕu tè miªu t¶, lËp
H? Theo em, liÖu cã vb nµo chØ ®¹t duy nhÊt? luËn mµ vÉn gäi
vËn dông mét ph¬ng thøc biÓu ®¹t ®ã lµ v¨n b¶n tù
duy nhÊt kh«ng? VD: Tù sù cã thÓ kÕt hîp miªu t¶, sù.
nghÞ luËn, biÓu c¶m, thuyÕt minh. 9KÎ b¶ng ®¸nh
Miªu t¶ cã thÓ kÕt hîp tù sù, biÓu dÊu x vµo « trèng
c¶m, thuyÕt minh, mµ kiÓu vb chÝnh
cã thÓ kÕt hîp çc
V× hs cÇn rÌn luyÖn theo chuÈn yÕu tè t¬ng øng
mùc cña nhµ trêng. trong nã
VD: Khi häc çc yÕu tè ®èi 10/ T¹i sao bµi
tho¹i....kiÕn thøc TLV gióp hs hiÓu viÕt cña hs ph¶i
s©u h¬n vÒ VB tu©n thñ 3 phÇn
VD: VB tù sù cung cÊp cho hs çc 11/ Sù tÝch hîp gi-
®Ò tµi, néi dung vµ çch kÓ òa tËp lµm v¨n vµ
chuyÖn, çch dïng ng«i kÓ ... v¨n b¶n:
159
12/ Sù tÝch hîp
gi÷a 3 ph©n m«n:
HS «n tËp chuÈn bÞ thi HKI

¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc vÒ tËp lµm v¨n th«ng qua tiÕt tr¶ bµi
Nh©n ra nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong bµi lµm cña m×nh vµ cã çch kh¾c phôc
* H§ 1:Yªu cÇu HS nhí l¹i ®Ò bµi vµ HS ®äc l¹i ®Ò bµi. §Ò bµi: Dùa
®äc tríc líp. vµo néi dung
®o¹n trÝch : “
 H§ 2: Bµi míi: ChuyÖn ngêi
con g¸i Nam
X¬ng”( tõ
®Çu...bÊy giê
GV híng dÉn hs t×m hiÓu ®Ò chµng míi
tØnh ngé nhng
viÖc trít ®·
qua råi), em
h·y ®ãng vai
nv Vò N¬ng
kÓ l¹i c©u
ThÓ lo¹i: Tù sù kÕt hîp biÓu c¶m , chuyÖn.
miªu t¶ néi t©m , nghÞ luËn. I/ T×m hiÓu
Néi dung: §ãng vai nv Vò N¬ng kÓ ®Ò:
l¹i néi dung 1 ®o¹n truyÖn.
H? Yªu cÇu hs nh¾c l¹i dµn ý cña bµi.
HS n¾m ®îc phu¬ng ph¸p lµm v¨n tù II/ Dµn ý

sù.
BiÕt chuyÓn ®æi ng«i kÓ. III/ NhËn xÐt
BiÕt kÕt hîp yÕu tè miªu t¶, biÓu bµi lµm
c¶m, nghÞ luËn. 1/ u ®iÓm:
Bè côc ®Çy ®ñ, râ rµng.
1 sè bµi viÕt diÔn ®¹t lu lo¸t, cã c¶m
xóc
Cô thÓ:DiÖu Linh, Giang, HiÒn,
Hçng Hµ,Ngäc, Thu Trang, Ph¬ng
Anh, Kh¸nh Linh, V©n Anh.
Nhîc ®iÓm:
Mét sè bµi lµm cßn s¬ sµi v× míi chØ 2/ Nhîc ®iÓm:
dõng ë viÖc giíi thiÖu sù viÖc mµ cha
kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ nghÞ luËn
160
Cßn m¾c lçi vÒ diÔn ®¹t , dïng tõ.
Cô thÓ: Thuú Linh, Anh TuÊn, H¶i,
Ph¹m H¬ng, Thµnh, Cêng, M¹nh,
HiÕu , M¹nh TuÊn
GV dµnh thêi gian cho hs tù söa lçi III/ HS tù söa
So¹n bµi: Nh÷ng ®øa trÎ lçi sai.
TiÕt 82 & 83 : kiÓm tra tæng hîp häc kú I

- KiÓm tra kiÕn thøc tæng hîp cña hs vÒ çc ph©n m«n: v¨n b¶n, tiÕng viÖt, TËp lµm v¨n.
* H§ 1: Thi theo ®Ò cña phßng gi¸o dôc Hs lµm bµi.
Gv ph¸t ®Ò cho häc sinh.
* H§ 2:
161
TiÕt 84 & 85: nh÷ng ®øa trÎ

Rung c¶m víi nh÷ng t©m hån tuæi th¬ trong tr¾ng, sèng thiÕu t×nh th¬ng vµ nghÖ thuËt
kÓ chuyÖn cña Go R¬ Ki trong ®o¹n tiÓu thuyÕt tù thuËt nµy.
* H§ 1: KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch sù
thay ®æi cña NhuËn Thæ sau h¬n 20 n¨m
xa çch, nay t«i gÆp l¹i? Qua ®ã tg’ muèn
thÓ hiÖn ®iÒu g× vÒ th¸i dé, t×nh c¶m
cña m×nh?
* H§ 2: Bµi míi: I/G.thiÖu t.gi¶,
HS ®äc chó thÝch SGK ( tr 217) HS ®äc. t¸c phÈm:
GV kh¸i qu¸t mét sè nÐt c¬ b¶n. Go-r¬-ki (1868-1936) lµ v¨n hµo 1/ T.gi¶:
Go-r¬- ki tiÕng Nga cã nghÜa lµ: cay Nga vÜ ®¹i.
®¾ng. ¤ng sinh trëng trong gia ®×nh lao
®éng nghÌo, bè mÊt sím, mÑ ®i
lÊy chång kh¸c, cËu bÐ ë víi «ng
bµ ngo¹i. Tuæi th¬ tr¶i qua nhiÒu
cay ®¾ng.
Tõ nhá «ng rÊt ham mª ®äc s¸ch. 2/ T¸c phÈm:
H? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c Cuèi thÕ kû XI X, «ng trë thµnh
phÈm? nhµ v¨n næi tiÕng kh¾p níc Nga
vµ ch©u ©u. II/ §äc, bè côc:
Thêi th¬ Êu gåm 13 ch¬ng. §©y lµ
H? V¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cuèn ®Çu tiªn trong bé tiÓu thuyÕt
tõng phÇn? tù thuËt 3 tËp: thêi th¬ Êu; KiÕm III/ T×m hiÓu
sèng; Nh÷ng trêng ®¹i häc cña t«i v¨n b¶n:
3 phÇn: 1/ T×nh b¹n
H? T×nh b¹n tuæi th¬ gi÷a A-li-«-sa vµ 3 Tõ ®Çu…Ên cói em nã xuèng: tuæi th¬ trong
®øa trÎ ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt T×nh b¹n tuæi th¬ trong tr¾ng. tr¾ng
nµo? TiÕp…cÊm kh«ng ®îc ®Õn nhµ
H? Qua cuéc trß chuyÖn, A ®· biÕt ®IÒu tao: T×nh b¹n bÞ cÊm ®o¸n.
g× ë 3 ®øa trÎ? Cßn l¹i: T×nh b¹n vÉn c tiÕp diÔn.
Gi÷a A vµ nh÷ng ®øa trÎ ®· cã sù ®ång
c¶m. Hoµn c¶nh sèng thiÕu t×nh th¬ng ®· Giäng th©n mËt.
khiÕn nh÷ng ®øa trÎ trë nªn th©n mËt víi Võa ng¾m nghÝa nh×n nhau võa
nhau h¬n. nãi chuyÖn rÊt l©u. 2/ T×nh b¹n bÞ
Nh÷ng ®øa trÎ tuy sèng trong c¶nh cÊm ®o¸n:
H? H/¶nh cña lò trÎ khi nghe chuyÖn cæ giµu sang nhng còng ch¼ng sung
tÝch cã mô d× ghÎ ®îc tg’ m.t¶ ntn? síng g×: mÑ chÕt, sèng víi d× ghÎ,
H? N.xÐt g× vÒ çch so s¸nh cña tg’ ? bè cÊm ®o¸n, ®¸nh ®ßn, Cuéc
H? lò trÎ ®ang say sa trong truyÖn cæ sèng thiÕu t×nh th¬ng.
tÝch th× ®IÒu g× x¶y ra?
H? Cö chØ cña «ng ta ®îc m.t¶ ntn? Chóng ngåi s¸t vµo nhau nh lò gµ
162
H? Th¸I ®é cña nh÷ng ®øa trÎ ®îc diÔn t¶ con.
ntn? 3/ T×nh b¹n
H? L·o ®¹i t¸ cßn cã hµnh ®éng ntn víi A- So s¸nh c.x¸c khiÕn  ®äc liªn t- vÉn cø tiÕp
li-«-sa? ëng lò gµ con co côm l¹i khi nh×n diÔn:
Gi÷a A vµ nh÷ng ®øa trÎ lµ 2 ®»ng cÊp thÊy diÒu h©u.
kh¸c nhau. MÆc dï vËy chóng vÉn lµ b¹n XuÊt hiÖn mét «ng giµ víi bé ria
tèt cña nhau. tr¾ng…..
H? Sau khi bÞ cÊm ®o¸n, bän trÎ ®· t×m ¤ng ta m¾ng:…
çch nµo ®Ó tiÕp tôc quan hÖ víi nhau? MÊy ®øa trÎ lÆng lÆng bíc ra
H? Chóng trß chuyÖn víi nhau nh÷ng g× khái xe..
qua chiÕc cæng Êy?
H? Trong mçi lÇn kÓ chuyÖn cæ tÝch, Do¹ n¹t: cÊm kh«ng ®îc ®Õn nhµ
®IÒu thó vÞ g× ®· x¶y ra? tao. IV/ Tæng kÕt:
H? Qua çc c©u chuyÖn cæ tÝch, bän trÎ 1/ NghÖ thuËt:
®· rót ra ®iÒu g×? 2/ Néi dung
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ t×nh
b¹n cña lò trÎ? KhoÐt lç h×nh b¸n nguyÖt ë hµng
H? NghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ cã rµo. Nã lµ chiÕc cæng cña t×nh
®IÒu g× ®¸ng chó ý? b¹n tuæi th¬.
H? V× sao tg’ kh«ng ®Ó A-li-«-sa gäi tªn Chóng nãi chuyÖn vÒ cuéc sèng
cô thÓ cña nh÷ng ®øa trÎ? buån tÎ, vÒ nh÷ng con chim, nh÷n
H? NghÖ thuËt næi bËt cña t¸c phÈm? ®øa trÎ kh¸c, chóng nghe A-li-«-sa
H? TruyÖn kÓ ®IÒu g×? kÓ chuyÖn cæ tÝch.
Mçi lÇn quªn l¹i ch¹y vÒ hái bµ.
* HDVN: Tãm t¾t truyÖn.
C¶m nhËn cña em sau khi häc xong bµi TÊt c¶ çc bµ ®Òu rÊt tèt.
v¨n.
Chóng cã sù ®ång c¶m, tin cËy lÉn
nhau, gi÷a chóng kh«ng cßn kh«ng
cßn quan hÖ ®¼ng cÊp:giµu
nghÌo.
ChuyÖn ®êi thêng vµ chuyÖn cæ
tÝch xen lÉn vµo nhau.
Mang tÝnh kh¸i qu¸t h¬n vµ ®Ëm
mµu s¾c cæ tÝch h¬n.
TiÓu thuyÕt tù thuËt.
NghÖ thuËt kÓ chuyÖn: lång
chuyÖn ®êi thêng vµ chuyÖn cæ
tÝch.
T×nh b¹n th©n thiÕt cña nh÷ng
®øa trÎ.
163
TiÕt 86: tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng viÖt

- «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng ®· häc phÇn TiÕng viÖt cña häc kú I.
- ThÊy ®îc u, nhîc ®iÓm vµ híng kh¾c phôc.
* H§ 1:.
* H§ 2: Bµi míi:
GV yªu cÇu Hs nh¾c l¹i çc néi I/ Néi dung kiÓm tra:
dung cña bµi kiÓm tra 1/ C©u 1: §iÒn vµo «
Gäi HS tr¶ lêi b¶ng thèng kª çc
1/ Ph¬ng ch©m vÒ lîng: khi trèng ®Ó hoµn chØnh
ph¬ng ch©m héi tho¹i vµ néi g.tiÕp ph¶i nãi cho cã néi dung, b¶ng thèng kª.
dung tõng ph¬ng ch©m. néi dung nãi ko thõa, ko thiÕu. 2/ Ph¸t hiÖn vµ söa lçi
HS ph¸t hiÖn vµ söa lçi dïng tõ
VD: C©u 1 dïng sai tõ “im dïng tõ trong nh÷ng c©u
sai: lÆng”. sau:
Thay b»ng tõ “V¾ng lÆng” 3 T¹o trêng hîp dÉn trùc
Yªu cÇu Hs t¹o ra trêng hîp HS thùc hiÖn. tiÕp vµ gi¸n tiÕp .
dÉn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. 4/ X¸c ®Þnh b/ph¸p tu
tõu & g.trÞ cña nã trong
HS x¸c ®Þnh biÖn ph¸p tu tõ BiÖn ph¸p Èn dô th«ng qua c©u th¬ sau;
vµ nªu gi¸ trÞ. h×nh ¶nh: MÆt trêi ®Ó thÓ II/ NhËn xÐt bµi lµm:
hiÖn t×nh c¶m cña mÑ dµnh
HS cã ý thøc häc bµi, n¾m ®îc cho con.
bµi.
Tuy nhiªn, c©u hái 4 cßn mét
bé phËn Hs cha biÕt liªn kÕt HS ghi chÐp ®Çy ®ñ. III/ KÕt qu¶ bµi lµm:
gi÷a ý biÖn ph¸p tu tõ vµ g.trÞ
nghÖ thuËt.
C¶ líp 9e, ®¹t 100%.
GV tr¶ bµi cho Hs

Yªu cÇu Hs ch÷a lçi sai cña
m×nh vµo vë.
164
TiÕt 87: tr¶ bµi kiÓm tra v¨n

- ¤n l¹i çc kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña phÇn th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i.
- N¾m ®îc nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña bµi lµm.
* H§ 1
* H§ 2: Bµi míi:
GV yªu cÇu Hs nh¾c l¹i néi dung C©u 1: Hoµn thµnh b¶ng thèng I/ Néi dung kiÓm
kiÓm tra. kª 1 sè TP vh VN hiÖn ®¹i tra:
Yªu cÇu hs ghi ®Çy ®ñ gi¸ trÞ c¬
b¶n vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt
CÇn tãm t¾t çc néi dung c¬ b¶n C©u 2:ViÕt ®o¹n v¨n tãm t¾t
sau: truyÖn ng¾n “ Lµng” cña nhµ
TruyÖn kÓ vÒ «ng Hai víi lßng v¨n Kim L©n
yªu níc
¤ng sèng trong t©m tr¹ng ®au
khæ khi nghe tin lµng theo giÆc
¤ng vui mõng khi nghe tin c¶i
chÝnh C©u 3: ChÐp khæ th¬ ®µu cña
bµi “ §oµn thuyÒn ®¸nh ç” ?
Tr×nh bµy c¶m nhËn? II/ Tr¶ bµi
Gv nhËn xÐt vÒ bµi lµm cña hs

Nh×n chung n¾m ®îc bµi
C©u 3: CÇn chó ý diÔn ®¹t lu
lo¸t h¬n, thÓ hiÖn c¶m nhËn s©u
s¾c h¬n.
Gv tr¶ bµi cho hs
165
TiÕt 88, 89: tËp lµm th¬ t¸m ch÷.

- N¾m ®îc ®Æc ®iÓm, kh¶ n¨ng miªu t¶ biÓu hiÖn phong phó cña th¬ 8 ch÷.
- Ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o, sù høng thó trong c¶m nhËn, rÌn luyÖn n¨ng lùc c¶m thô
th¬.
 H§ 1: Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña 8 ch÷ trªn mét dßng.
em vÒ thÓ th¬ 8 ch÷? Ng¾t nhÞp ®a d¹ng
 Mçi khæ thêng gåm 4 c©u
 Gieo vÇn: vÇn ch©n
 H? KÓ tªn nh÷ng bµi th¬ viÕt
theo thÓ 8 ch÷ mµ em ®· häc? Quª h¬ng, Nhí rõng, BÕp löa. LuyÖn lµm th¬ 8
H? §o¹n th¬ trªn trÝch tõ vb nµo? ch÷:
Nhí rõng 1/ §iÒn vµo chç
H? §iÒn nh÷ng tõ nµo vµo chç trèng? trèng
Dùa vµo bµi th¬ gîi ý cho hs a/
®iÒn.
H? §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng? b/
Tõ: tiÕc nuèi
2/ TËp lµm th¬ 8
Ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o cña hs ch÷:
GV gîi ý mét sè chñ ®Ò: m¸i trêng,
thÇy c«, b¹n bÌ, quª h¬ng.
H? Bµi th¬ ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu
cÇu g×>?
Sè ch÷
Ng¾t nhÞp
GV nhËn xÐt. Sè khæ, néi dung, c¶m xóc.
Hs tr×nh bµy
166
TiÕt 90: tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp

- ¤n l¹i çc kiÕn thøc ®· häc trong HKI
- NhËn ra nh÷ng , nhîc ®iÓm trong bµi viÕt cña m×nh
- Tù ®a ra çch kh¾c phôc , h¬ng phÊn ®Êu trong HKII
* H§ 1: Gv nh¾c l¹i toµn bé ®Ò
bµi ®Ó hs tiÖn theo dâi.
* H§ 2: Bµi míi: PhÇn tr¾c nghiÖm:
GV ®a ra ®¸p ¸n C©u: 1 2 3 4 5 6 7 8 I/ §¸p ¸n bµi
kiÓm tra HK I
§¸p ¸n: b c b b a c a c
C©u: 9 10 11 12
§¸p ¸n: d b a d
Tù luËn:
C©u1: 1,5 ®iÓm
C©u 2: 4,5 ®iÓm
§óng kiÓu bµi tù sù
Ng«i kÓ thø nhÊt
Bè côc ®ñ 3 phÇn
DiÔn ®¹t lu lo¸t, v¨n viÕt trong s¸ng.
II/ GV nhËn xÐt

§óng kiÓu bµi tù sù , ®¶m b¶o néi bµi lµm:
dung,
Tuy nhiªn vËn dông yÕu tè ®èi
tho¹i cßn kÐm.
Mét sè hs lµm bµi cßn s¬ sµi.
167
TiÕt 91,92: bµn vÒ ®äc s¸ch
Chu quang tiÒm.

- HiÓu ®îc sù cÇn thiÕt cña viÖc ®äc s¸ch vµ ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch.
- RÌn luyÖn biÕt thªm çch viÕt v¨n nghÞ luËn qua lÜnh héi bµI nghÞ luËn s©u s¾c ,
sinh ®éng giµu tÝnh thuyÕt phôc cña Chu Quang TiÒm.
* H§ 1KiÓm tra viÖc so¹n bµi cña Hs.
* H§ 2: Bµi míi:
Giíi thiÖu vÒ côm bµi v¨n b¶n nghÞ
luËn gåm 4 bµi:
NghÞ luËn x· héi: Bµn vÒ ®äc s¸ch,
chuÈn bÞ hµnh trang…
NghÞ luËn v¨n häc: TiÕng nãi cña v¨n
nghÖ, Sãi vµ cõu. HS ghi chÐp: I/ G.thiÖu vÒ t¸c
Gäi Hs ®äc chó thÝch. 1897-1986. lµ nhµ mü häc, lý gi¶, t¸c phÈm:
GV tãm t¾t nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c luËn v¨n häc næi tiÕng cña 1/ T¸c gi¶:
gi¶ Trung Quèc.
¤ng bµn vÒ ®äc s¸ch lÇn nµy
kh«ng ph¶i lµ lÇn ®Çu. BµI
viÕt nµy lµ kÕt qu¶ cña qu¸
tr×nh tÝch luü kinh nghiÖm,
dµy c«ng suy nghÜ, lµ nh÷ng 2/ T¸c phÈm:
lêi bµn t©m huyÕt cña ngêi ®i
tríc muèn truyÒn l¹i cho thÕ
Shy hÖ sau. II/ §äc, chó
Bµi v¨n ®îc trÝch tõ s¸ch thÝch
H? H·y tãm t¾t ý kiÕn cña t¸c gi¶ dùa “Danh nh©n TQ bµn vÒ niÒm
theo bè côc bµi viÕt? vui, nçi buån cña c«ng viÖc
®äc s¸ch”
3 phÇn:
Tõ ®Çu…ph¸t hiÖn thÕ giíi
míi. III/ T×m hiÓu
Kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng, v¨n b¶n:
Gäi Hs ®äc phÇn I cña v¨n b¶n. ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch. 1/ TÇm quan
H? Qua lêi bµn cña t¸c gi¶, ta thÊy s¸ch TiÕp..tù tiªu hao lùc lîng: Çc träng vµ ý nghÜa
cã vai trß vµ ý nghÜa g× trªn con ®êng khã kh¨n, nguy h¹i dÔ gÆp cña viÖc ®äc
ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i? cu¶viÖc ®äc s¸ch trong t×nh s¸ch:
H? Em hiÓu “ häc thuËt” cã nghÜa lµ h×nh hiÖn nay.
g×? Cßn l¹i: Bµn vÒ p/ph¸p ®äc
H? Tõ vai trß, t¸c dông cña s¸ch ®èi víi s¸ch.
con ngêi, t¸c gi¶ ®· cho thÊy ®äc s¸ch Hs ®äc.
cã tÇm quan träng vµ ý nghÜa ntn? S¸ch ®· ghi chÐp, c« ®óc, lu
truyÒn mäi tri thøc, mäi thµnh
H? Tõ: trêng chinh ë ®©y ®îc hiÓu tùu mµ loµi  t×m tßi, tÝch
168
theo nghÜa ntn? luü qua tõng thêi kú.
Trong t×nh h×nh hiÖn nay, s¸chvë tÝch Nh÷ng cuèn s¸ch cã gi¸ trÞ cã
luü nhiÒu th× viÖc ®äc s¸ch còng ngµy thÓ xem lµ nh÷ng cét mèc trªn
cµng kh«ng dÔ. con ®êng häc thuËt cña nh©n
lo¹i. 2/ Nh÷ng khã
HÖ thèng kiÕn thøc khoa häc. kh¨n, nguy h¹i
§äc s¸ch lµ con ®êng tÝch luü, dÔ gÆp ph¶i khi
n©ng cao vèn tri thøc. ®äc s¸ch trong
H? T¹i sao cÇn ph¶i lùa chän s¸ch khi §äc s¸ch lµ sù chuÈn bÞ ®Ó cã t×nh h×nh hiÖn
®äc? thÓ lµm cuéc trêng chinh v¹n nay:
H? T¸c gi¶ chØ ra nh÷ng nguy h¹i cña dÆm trªn con ®êng häc vÊn,
viÖc ®äc s¸ch ntn? ®I ph¸t hiÖn thÕ giíi míi.
Kh«ng thÓ tiÕn lªn thu ®îc çc
thµnh tùu míi trªn con ®êng
v¨n ho¸ häc thuËt nÕu nh
kh«ng biÕt kÕ thõa, xuÊt ph¸t
tõ nh÷ng thµnh tùu ®· qua.
H? NhËn xÐt g× vÒ néi dung vµ çch Lùa chän s¸ch th× viÖc ®äc
tr×nh bµy tõng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña s¸ch míi ®¹t hiÖu qu¶.
t¸c gi¶? 2 nguy h¹i thêng gÆp:
S¸ch nhiÒu khiÕn ta ko chuyªn
s©u, dÔ sa vµo lèi “¨n t¬i nuèt
sèng”, cha kÞp tiªu ho¸, kh«ng
H? T¸c gi¶ ®· tr×nh bµy lêi bµn cña biÕt nghiÒn ngÉm. 3/ Bµn vÒ ph¬ng
m×nh b»ng çch nµo? S¸ch nhiÒu khiÕn ngêi ®äc l¹c ph¸p ®äc s¸ch:
híng, l·ng phÝ thêi gian vµ søc a/ CÇn lùa chän
lùc trªn nh÷ng cuèn s¸ch kh«ng s¸ch khi ®äc.
H? §Æc biÖt bµi v¨n cßn giµu søc thËt cã Ých.
thuyÕt phôc ngêi ®äc bëi çch viÕt ntn? Néi dung çc lêi bµn vµ çch
Mçi nguy h¹i t¸c gi¶ ®a ra nh÷ng dÉn tr×nh bµy cña tg’ thÊu t×nh,
chøng cô thÓ vµ ph©n tÝch. T¸c gi¶ phª ®¹t lý: çcý kiÕn ®a ra x¸c
ph¸n lèi ®äc s¸ch thiÕu chän läc. ®¸ng, cã lý lÏ tõu t çch 1 häc
H? Theo t¸c gi¶, muèn tÝch luü häc vÊn, gi¶ cã uy tÝn, tõng tr¶i qua qu¸
®äc s¸ch hiÖu qu¶ cÇn lùa chän s¸ch tr×nh nghiªn cøu, tÝch luü, B/ Çch ®äc s¸ch
ntn? nghiÒn ngÉm l©u dµi. cã hiÖu qu¶:
Tr×nh bµy lêi bµn b»ng çch
ph©n tÝch cô thÓ, b»ng giäng
H? TG ®· dïng çch nãi vÝ von nhng chuyÖn trß t©m t×nh, th©n ¸i
rÊt cô thÓ çch ®äc s¸ch kh«ng cã suy ®Ó chia sÎ kinh nghiÖm,
nghÜ, nghiÒn ngÉm ntn? ý nghÜa cña thµnh c«ng, thÊt b¹i trong thùc
h×nh thøc so s¸nh ®ã? tÕ. IV/ Tæng kÕt:
H? T¹i sao çc häc gi¶ chuyªn m«n vÉn Çch viÕt giµu h×nh ¶nh, Ghi nhí (SGK)
cÇn ph¶i ®äc s¸ch thêng thøc? nhiÒu chç t¸c gi¶ vÝ von cô V/ LuyÖn tËp
thÓ vµ thó vÞ
VD: LiÕc qua th× thÊy rÊt
H? ý kiÕn cña trªn ®· cho em thÊy nhiÒu….
®iÒu g× trong viÖc lùa chän s¸ch cña Lµm häc vÊn gièng nh…..
t¸c gi¶?
169
H? Em h·y tãm t¾t çc ý kiÕn cña Chu Kh«ng tham ®äc nhiÒu mµ
Quang TiÒm vÒ çch ®äc s¸ch? ph¶i chän cho tinh, ®äc cho kü
nh÷ng quyÓn s¸ch nµo thùc sù
cã gi¸ trÞ, cã lîi Ých cho m×nh.
§äc nhiÒu mµ kh«ng chÞu
nghÜ s©u nh cêi ngùa qua
chî….
H? Bµi viÕt cã lý, cã t×nh, cã søc Kh«ng thÓ xem thêng ®äc
thuyÕt phôc cao. §iÒu ®ã ®îc t¹o nªn s¸ch thêng thøc, lo¹i s¸ch ë l×nh
bëi yÕu tè nµo? vùc gÇn gòi kÕ cËn víi chuyªn
H? Qua bµi v¨n, em häc tËp ®îc g× ë lèi ngµnh, chuyªn s©u cña m×nh.
viÕt v¨n nghÞ luËn cña t¸c gi¶? TG ®· kh¼ng ®Þnh: trªn ®êi
cã häc vÊn nµo lµ c« lËp,
* HDVN: Häc bµi gi¶ng kh«ng cã liªn hÖ kÕ cËn v×
+ So¹n: §Ò ng÷. thÕ kh«ng biÕt th«ng th×
kh«ng thÓ chuyªn s©u, kh«ng
biÕt réng th× kh«ng thÓ n¾m
gän.
ý kiÕn ®ã chøng tá kinh
nghiÖm, sù tõng tr¶i cña mét
häc gi¶ lín.
Tg ®a ra 2 ý kiÕn ®¸ng ®Ó
mäi ngêi suy nghÜ, häc tËp:
Ko nªn ®äc lít qua, ®äc chØ
®Ó trang trÝ bé mÆt mµ ph¶i
võa ®äc, võa suy nghÜ nhÊt lµ
®èi víi çc s¸ch cã gi¸ trÞ.
Kh«ng nªn ®äc mét çch trµn
lan mµ cÇn ®äc cã kÕ ho¹ch.
Lý lÏ, dÉn chøng sinh ®éng.
Çch viÕt v¨n giµu h×nh ¶nh,

giµu çch vÝ von.
Çc nhãm th¶o luËn.
170
TiÕt 93: khëi ng÷.

- NhËn biÕt khëi ng÷, ph©n biÖtkhëi ng÷ víi chñ ng÷ cña c©u.
- NhËn biÕt c«ng dông cña khëi ng÷ lµ nªu ®Ò tµi cña c©u chøa nã
- BiÕt ®Æt nh÷ng c©u cã khëi ng÷.
* H§ 1: KiÓm tra bµi cò: Nh¾c l¹i
çc thµnh phÇn c©u ®· häc?.
* H§ 2: Bµi míi: I/ §Æc ®iÓm vµ
GV ®a b¶ng phô 3 Vd trong SGK Quan s¸t trªn b¶ng phô: c«ng dông cña
a/ Cßn anh, anh kh«ng gh×m khëi ng÷ trong
næi.. c©u:
H? X¸c ®Þnh chñ ng÷ cña tõng c©u b/ Giµu, t«i còng giµu råi. 1/ VD:
cã chøa phÇn in ®Ëm ? C/ VÒ çc thÓ v¨n trong lÜnh
vùc v¨n nghÖ, chóng ta cã thÓ
tin ë tiÕng ta, kh«ng sî nã thiÕu
Ph©n biÖt çc tõ ng÷ in ®Ëm víi chñ giµu vµ ®Ñp.
ng÷.
§øng tríc chñ ng÷, cã khi ®øng
H? NhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña çc sau CN, tríc VN. 2/ NhËn xÐt:
tõ im ®Ëm trong c©u? Nªu lªn ®Ò tµi liªn quan tíi viÖc
H?Nh÷ng tõ in ®Ëm trong c©u cã ®îc nãi trong c©u chøa nã.
mèi quan hÖ ntn vÒ ý nghÜa víi
nßng cèt c©u?
GV : Nh÷ng tõ ng÷ nh vËy gäi lµ HS tr¶ lêi ý 1 ghi nhí.
khëi ng÷ cña c©u.
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ khëi ng÷? Çc tõ : vÒ, ®èi víi ®øng tríc
H? Qua çc VD võa t×m hiÓu, em khëi ng÷.
thÊy cã nh÷ng tõ ng÷ nµo cã thÓ Tríc khëi ng÷ cã thÓ cã çc
®øng tríc khëi ng÷? tõ :vÒ, ®èi víi, vÒ phÇn…
H? DÊu hiÖu ®Ó ph©n biÖt gi÷a Thªm trî tõ “ Th×” vµo sau khëi
CN vµ khëi ng÷ cña c©u lµ g×? ng÷. Ghi nhí.
H? Sau khëi ng÷, cã thÓ thªm nh÷ng HS th¶o luËn. II/ LuyÖn tËp:
tõ nµo? A/ §iÒu nµy. 1/ Bµi 1:
GV híng Hs tíi néi dung ghi nhí. B/ Chóng m×nh T×m thµnh phÇn
Chia nhãm cho Hs thùc hiÖn bµi C/ mét m×nh.. khëi ng÷:
tËp. D/ Lµm khÝ tîng..
E/ §èi víi ch¸u...
VD: §èi víi lµng….
Çc nhãm th¶o luËn. 2/ ChuyÓn phÇn
A/ Lµm bµi, anh Êy cÈn thËn ®îc in ®Ëm
Gv hãng dÉn hs lµm l¾m. thµnh khëi ng÷:
GV chia 2 nhãm, mçi nhãm lµm 1
c©u. B/ HiÓu th× t«i hiÓu råi, nhng
* HDVN: Häc ghi nhí. gi¶i th× t«i cha gi¶i ®îc.
171
Lµm çc bµi tËp cßn l¹i.
So¹n: phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp.
TiÕt 94: phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp

- HiÓu vµ biÕt vËn dông çc phÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp trong lµm v¨n nghÞ
luËn.
* H§ 1KiÓm tra viÖc so¹n bµi cña HS.
 H§ 2: Bµi míi
I/T×m hiÓu phÐp
lËp luËn ph©n tÝch
vµ tæng hîp
1/ Bµi v¨n: Trang
phôc
Gäi Hs ®äc bµi v¨n: Trang phôc
Hs ®äc.
2/ T×m hiÓu:
H? Bµi v¨n bµn vÒ vÊn ®Ò g×? a/ PhÐp ph©n tÝch:
H? Tríc khi nªu trang phôc ®Ñp lµ ntn, VÊn ®Ò trang phôc ®Ñp.
bµi v¨n ®· nªu nh÷ng hiÖn tîng g× vÒ
trang phôc? Çc quy t¾c ngÇm cña v¨n
H? Mçi hiÖn tîng nªu lªn mét nguyªn ho¸ khiÕn mäi ngêi ph¶i
t¾c nµo trong ¨n mÆc cña con ngêi? tu©n theo. Gåm çc nguyªn
t¾c:
* Kh«ng thÓ ¨n mÆc tö tÕ
mµ ®i ch©n ®Êt hoÆc ®i
giÇy cã bÝt tÊt mµ hë bông
* ¡n mÆc phï hîp víi hoµn
GV kÕt luËn: T¸c gi¶ ®· t¸ch ra tõng c¶nh chung vµ hoµn c¶nh
trêng hîp ®Ó cho thÊy quy luËt ngÇm riªng: ®i t¸t níc…
cña vh chi phèi çch ¨n mÆc. * ¡n mÆc phï hîp víi ®¹o
Çch lËp luËn trªn cña t¸c gi¶ ch×nh lµ ®øc, gi¶n dÞ hoµ m×nh vµo
lËp luËn ph©n tÝch. céng ®ång.
H? Em hiÓu phÐp lËp luËn ph©n b/ PhÐp tæng hîp
tÝch lµ g×?
H? Sau khi ®· ph©n tÝch t¸c gi¶ ®· Tr×nh bµy tõng bé phËn cña
viÕt c©u v¨n nµo tæng hîp çc ý ®· vÊn ®Ò ®Ó lµm râ néi dung
ph©n tÝch? s©u kÝn bªn trong.
H? Tõ tæng hîp quy t¾c ¨n mÆc nãi ¡n mÆc ra sao còng ph¶i phï
trªn, bµi viÕt ®· më réng sang vÊn ®Ò hîp víi hoµn c¶nh riªng cña
¨n mÆc ®Ñp ntn? m×nh vµ hoµn c¶nh chung
GV: Çch viÕt trªn cña t¸c gi¶ lµ phÐp n¬i c«ng céng
tæng hîp.
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp tæng §Ñp tøc lµ ph¶i phï hîp víi
172
hîp? VH, d¹o ®øc, m«i trêng.
H? NÕu cha cã sù ph©n tÝch th× cã

phÐp tæng hîp kh«ng? Rót ra çi chung tõ nh÷ng * Ghi nhí
H? PhÐp tæng hîp thêng diÔn ra ë ®iÒu ®· ph©n tÝch. II/ LuyÖn tËp:
phÇn nµo cña bµi v¨n? Kh«ng. 1/ Bµi 1: kü n¨ng
H? PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp cã ph©n tÝch trong bµi
vai trß ntn trong bµi v¨n nghÞ luËn? ë phÇn cuèi ®o¹n, cuèi bµi, “ Bµn vÒ ®äc s¸ch”
phÇn kÕt luËn.
Ghi nhí
H? §Ò bµi yªu cÇu chóng ta lµm viÖc
g×?
Híng dÉn Hs quan s¸t ®o¹n v¨n “ Häc
vÊn kh«ng chØ lµ...kÎ l¹c hËu”. T×m hiÓu kü n¨ng ph©n
H? X¸c ®Þnh luËn ®iÓm cña ®o¹n tÝch.
v¨n?
LuËn ®iÓm: Häc vÊn kh«ng
chØ lµ chuyÖn ®äc s¸ch nh-
H? T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch ntn ®Ó lµm ng ®äc s¸ch rèt cuéc lµ con
s¸ng tá luËn ®iÓm ®ã? ®êng quan träng cña häc 2/ T¸c gi¶ ®· ph©n
vÊn. tÝch nh÷ng lý do
T¸c gi¶ ®· ®a ra lý lÏ tr×nh ph¶i chän ®äc s¸ch:
bµy tõng khÝa c¹nh cña vÊn 3/ T¸c gi¶ ®· ph©n
®Ò. tÝch tÇm quan träng
Häc vÊn lµ cña nh©n lo¹i. cña viÖc ®äc s¸ch
Häc vÊn cña nh©n lo¹i do ntn?
s¸ch truyÒn l¹i.
S¸ch lµ kho tµng häc vÊn.
NÕu chóng ta ®äc th× míi
mong tiÕn lªn tõ v¨n ho¸ häc
H? T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch t¹i sao cÇn thuËt.
ph¶i chän s¸ch khi ®oc? NÕu kh«ng ®äc tù xo¸ bá
hÕt çc thµnh tùu. NÕu xo¸
bá hÕt th× chóng ta tù lïi vÒ
®iÓm xuÊt ph¸t.
2 lý do:
S¸ch nhiÒu khiÕn ngêi ta
kh«ng chuyªn s©u......
S¸ch nhiÒu khiÕn ngêi ®äc
HDVN: Häc ghi nhí. l¹c híng.......
Hoµn thµnh bµi tËp. §äc s¸ch lµ con ®êng n©ng
cao vèn kiÕn thøc
®äc s¸ch ®Ó chuÈn bÞ lµm
cuéc trêng chinh...
173
TiÕt 95: LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp

- Cã kü n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp trong lËp luËn.
* H§ 1: KiÓm tra:
ThÕ nµo lµ phÐp ph©n tÝch?DÓ
ph©n tÝch néi dung cña sù vËt, hiÖn
tîng, ngêi ta cã thÓ vËn dông nh÷ng
biÖn ph¸p nµo?
ThÕ nµo lµ phÐp tæng hîp? LuyÖn tËp
 H§ 2: Bµi míi: ph©n tÝch vµ
tæng hîp
Gäi hs ®äc yªu cÇu cña bµi tËp1: §äc ®o¹n v¨n sau vµ cho biÕt t¸c Bµi 1:
gi¶ ®· vËn dông phÐp lËp luËn
Gäi hs ®äc ®o¹n v¨n a. nµo vµ vËn dông ntn?
H? Em h·y chØ ra tr×nh tù ph©n tÝch A/ §o¹n v¨n a
cña ®o¹n v¨n?
H? §Çu tiªn t¸c gi¶ cã çch nªu vÊn ®Ò Th¬ hay lµ hay c¶ hån lÉn x¸c,
ntn? hay c¶ bµi..
H? T¸c gi¶ ®· tiÕp tôc chØ ra tõng çi Çi hay ë çc ®iÖu xanh
hay hîp thµnh çi hay cña toµn bµi ë nh÷ng cö ®éng
ntn? ë çc vÇn th¬
ë çc ch÷ kh«ng non Ðp B/ §o¹n v¨n b
Gäi hs ®äc ®o¹n v¨n b
§o¹n nhá më ®Çu tr×nh bµy vÊn ®Ò Nªu çc quan niÖm mÊu chèt cña
g×? sù thµnh ®¹t
Ph©n tÝch tõng quan niÖm ®óng
H? Sau ®ã t¸c gi¶ ®· triÓn khai vÊn sai thÕ nµo vµ kÕt l¹i ë viÖc
®Ò ®· nªu ë ®o¹n thø nhÊt ntn? ph©n tÝch b¶n th©n chñ quan ë Bµi 2: Thùc
mçi ngêi. hµnh ph©n tÝch
Gäi hs ®äc yªu cÇu cña bµi tËp 2. Ph©n tÝch thùc chÊt cña lèi häc
GV nªu vÊn ®Ò cho hs th¶o luËn, gi¶i ®èi phã.
thÝch hiÖn tîng rèi ph©n tÝch. Häc ®èi phã lµ häc mµ kh«ng lÊy
Hs ghi vµo giÊy çc ý ph©n tÝch viÖc häc lµm môc ®Ých , xem
viÖc häc lµ viÖc phô
Häc ®èi phã lµ häc bÞ ®éng,
kh«ng chñ ®éng, cèt ®èi phã víi
sù ®ßi hái cua rthÇy c«, cña thi
cö.
Do häc bÞ ®éng nªn kh«ng thÊy
høng thó, mµ ®· kh«ng høng thó Bµi 3:Ph©n
th× ch¸n häc, hiÖu qu¶ thÊp. tÝch çc lý do
Häc ®èi phã lµ häc h×nh thøc, khiÕn mäi ngêi
kh«ng ®i s©u vµo thùc chÊt kiÕn ph¶i ®äc s¸ch
174
Gîi ý cho hs dùa vµo vb “ Bµn vÒ ®äc thøc cña bµi häc
s¸ch” Häc ®èi phã th× dï cã b»ng cÊp
H? S¸ch cã tÇm quan träng ntn ®èi víi nhng ®Çu ãc vÉn rçng tuÕch
mçi con ngêi?
H? CÇn cã ph¬ng ph¸p ®äc s¸ch ntn? S¸ch vë ®óc kÕt tri thøc cña
nh©n lo¹i. Bµi 4: Thùc
Muèn tiÕn bé, ph¸t triÓn th× ph¶i hµnh tæng hîp
®äc s¸ch ®Ó tiÕp thu tri thøc ,
kinh nghiÖm.
§äc s¸ch kh«ng cÇn nhiÒu mµ
cÇn ®äc kü, hiÓu s©u, ®äc
GV híng dÉn hs: quyÓn nµo n¾m ch¾c quyÓn ®ã
Nªu tæng hîp t¸c h¹i cña lèi häc ®èi nh thÕ míi cã Ých.
phã trªn c¬ së ph©n tÝch ë trªn. Bªn c¹nh viÖc ®äc s¸ch chuyªn
Tãm l¹i nh÷ng ®iÒu ®· ph©n tÝch s©u phôc vô ngµnh nghÒ cßn
vÒ viÖc ®äc s¸ch. cÇn ph¶i ®äc réng. KiÕn thøc
réng gióp hiÓu çc vÊn ®Ò
chuyªn m«n tèt h¬n.
HDVN: N¾m ®îc bµi.

So¹n: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ. Tãm l¹i, muèn ®äc s¸ch cã hiÖu
qu¶ ph¶i chän nh÷ng s¸ch quan
trängnhÊt mµ ®äc cho kü, ®ång
thêi chó träng®äc réng thÝch
®¸ng ®Ó hç trî cho viÖcnghiªn
cøu chuyªn s©u.
175
TiÕt 96, 97 : tiÕng nãi cña v¨n nghÖ

NguyÔn §×nh Thi

- HiÓu ®îc néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ vµ søc m¹nh kú diÖu cña nã ®èi víi ®êi
sèng con ngêi
- HiÓu thªm çch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn v¨n häc qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän,
chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn ®×nh Thi.
* H§ 1Tr×nh bµy ®iÒu thÊm thÝa nhÊt
cña em sau khi häc xong: “ Bµn vÒ ®äc
s¸ch”?
* H§ 2: Bµi míi:
Gäi Hs ®äc chó thÝch SGK tr 18. I/ Giíi thiÖu tg’,
Gv yªu cÇu Hs chèt l¹i nh÷ng ®iÓm cÇn 1924- 2003. t/phÈm:
ghi nhí vÒ nhµ v¨n NguyÔn §×nh Thi. Ho¹t ®éng v¨n nghÖ cña tg’ kh¸ ®a 1/ T¸c gi¶:
d¹ng: lµm th¬, viÕt v¨n, s¸ng t¸c
H? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi tiÓu nh¹c, so¹n kÞch, viÕt lý luËn phª
luËn? b×nh. 2/ T/phÈm
H? Bµi tiÓu luËn bµn vÒ vÊn ®Ò g×? ViÕt n¨m 1948, thêi kú ®Çu KC
GV híng dÉn Hs ®äc vµ kiÓm tra chó chèng Ph¸p, in trong cuèn “ MÊy
thÝch. vÊn ®ÒVH” II/ §äc, chó
H? Tãm t¾t hÖ thèng luËn ®iÓm cña Bµn vÒ néi dung tiÕng nãi cu¶ v¨n thÝch:
bµi? nghÖ vµ søc m¹nh kú diÖu c¶u nã.
3 luËn ®iÓm:
Tõ ®Çu....mét çch sèng cu¶ t©m
hån: Néi dung tiÕng nãi cña v¨n
nghÖ.
TiÕp....lµ sù sèng( tr16).: TiÕng nãi
H? NhËn xÐt g× vÒ bè côc cña bµi cña v¨n nghÖ rÊt cÇn thiÕt víi ®êi
nghÞ luËn? sèng cña con ngêi. III/ T×m hiÓu
Cßn l¹i:Søc m¹nh l«i cuèn kú diÖu v¨n b¶n:
H? Theo t¸c gi¶ , chÊt liÖu cña t¸c phÈm cu¶ v¨n nghÖ. 1/ Néi dung
NT ®îc lÊy tõ ®©u? Çc luËn ®iÓm cã sù liªn kÕt chÆt tiÕng nãi cña
H? §Ó cho t¸c phÈm n/t Êy cã ý nghÜa chÏ. v¨n nghÖ
th× vai trß cña ngêi nghÖ sÜ lµ g×?
H? Néi dung Tp v¨n nghÖ lµ g×? Tp’ n/t lÊy chÊt liÖu tõ ®êi sèng
kh¸ch quan nhng kh«ng ph¶i la fsù
sao chÐp ®¬n gi¶n thùc t¹i Êy. Khi
s¸ng t¹o 1 t¸c phÈm, nghÖ sÜ göi
H? T¸c gØa ®· chØ râ lêi nh¾n göi cña vµo ®ã mét çi nh×n, mét lêi nh¾n
ngêi nghÖ sÜ trong TPnt lµ g×? cña riªng m×nh.
Néi dung mét TP ®©u chØ lµ c©u
176
chuyÖn, con ngêi x¶y ra ngoµi ®êi
H? Sù tiÕp nhËn cña ngêi ®äc ®èi víi mµ quan träng h¬n lµ t tëng, tÊm
néi dung tiÕng nãi v¨n nghÖ ntn? lßng cña ngêi nghÖ sÜ göi g¾m
H? Néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ trong ®ã.
kh¸c víi néi dung cña çc m«n khoa häc TP v¨n nghÖ kh«ng cÊt lªn nh÷ng lý
ntn? thuyÕt kh« khan mµ chøa ®ùng tÊt
c¶ nh÷ng say sa, vui buån, yªu ghÐt, 2/ Vai trß tiÕng
Gäi Hs ®äc ®o¹n :Lêi göi cña nghÖ m¬ méng cña ngêi nghÖ sÜ. nãi cña v¨n
thuËt....hÕt ®o¹n 1 Néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ nghÖ víi ®êi
H? T¸c gi¶ ®· chØ râ vai trß cña v¨n cßn lµ rung c¶m nhËn thøc cña tõng sèng cña con
nghÖ víi ®êi sèng con ngêi ntn? . ngêi.
ND chñ yÕu cña v¨n nghÖ lµ hiÖn
H? Trong hoµn c¶nh con ngêi bÞ ng¨n thùc mang tÝnh cô thÓ, sinh ®éng,
çch víi cuéc sèng, v¨n nghÖ cã vai trß lµ ®/sèng t×nh c¶m cña con  qua
ntn? çi nh×n vµ t×nh c¶m cã tÝnh ç
GV: Tg ®· ®a ra nh÷ng VD cô thÓ cña nh©n cña nghÖ sÜ.
nh÷ng ngêi tï chÝnh trÞ bÞ ng¨n çch víi
cuéc sèng bªn ngoµi nhng nh÷ng c©u
KiÒu, nh÷ng tiÕng h¸t ®· buéc chÆt hä V¨n nghÖ gióp chóng ta sèng ®Çy
víi cuéc sèng bªn ngoµi. ®ñ h¬n, phong phó h¬n víi cuéc ®êi 3/ Con ®êng
H?Trong cuéc sèng lam lò, vÊt v¶, tiÕng vµ chÝnh m×nh. ®Õn víi ngêi
nãi v¨n nghÖ cã vai trß ntn? TiÕng nãi cu¶ v¨n nghÖ lµ sîi d©y ®äc cña v¨n
GV: Tg’ ®· lÊy dÉn chøng: nh÷ng c©u buéc chÆt hä víi cuéc sèng ®êi th- nghÖ vµ kh¶
h¸t ru con, h¸t ghÑo, nh÷ng buæi xem êng bªn ngoµi, víi tÊt c¶ nh÷ng sù n¨ng kú diÖu
chÌo cña nh÷ng ngêi ®µn bµ nhµ quª sèng, ho¹t ®éng, nh÷ng vui buån, cu¶ nã.
lam lò. gÇn gòi.
H? Søc m¹nh cña VN b¾t nguån tõ
®©u?
H? VN ®Õn víi ngêi tiÕp nhËn b»ng

çch nµo?
H? TiÕng nãi cña vn cã nh÷ng kh¶ n¨ng

kú diÖu nµo? VN ®· lµm cho t©m hån hä thùc ®-
îc sèng. Lêi göi cña v¨n nghÖ lµ sù IV/ Tæng kÕt:
H? Em hiÓu ý kiÕn trªn ntn? sèng 1/ ng/thuËt:
Søc m¹nh cña VN b¾t nguån tõ néi
dung cña nã vµ con ®êng mµ nã
®Õn víi ngêi ®äc, ngêi nghe. 2/ Néi dung:
NghÖ thuËt lµ tiÕng nãi cña t×nh Ghi nhí.
H? VN tuyªn truyÒn b»ng con ®êng c¶m. TP vn chøa ®ùng t×nh yªu V/ LuyÖn tËp:
nµo? ghÐt, niÒm vui buån cña con ngêi Ph©n tÝch ý
chóng ta trong ®êi sèng hµng ngµy. nghÜa, t¸c
H? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ V¨n nghÖ lµ mét thø tuyªn truyÒn ®éng cña mét
thuËt nghÞ luËn cu¶ NguyÔn §×nh Thi kh«ng tuyªn truyÒn nhng l¹i hiÖu TPVH mµ em
qua bµi tiÓu luËn? qu¶ h¬n c¶. yªu thÝch.
T¸c phÈm vn bao giê còng cã ý
177
GV híng dÉn: nghÜa tuyªn truyÒn cho 1 quan
VÒ néi dung TPVN. ®iÓm, 1 giai cÊp, 1 d©n téc nµo
VÒ çch thøc tr×nh bµy. ®ã. Nhng TP vn l¹i kh«ng ph¶i lµ
cuéc diÔn thuyÕt, lµ sù minh ho¹
* HDHB: Häc bµi gi¶ng. cho t tëng chÝnh trÞ.
+ Tr×nh bµy phÇn luyÖn tËp Th«ng qua con ®êng t×nh c¶m, v¨n
+ ChuÈn bÞ bµi phÇn biÖt lËp. nghÖ cho ta ®îc sèng cuéc ®êi
phong phó víi chÝnh m×nh.
Bè côc chÆt chÏ, hîp lý
Çch viÕt giµu h×nh ¶nh, cã nhiÒu
dÉn chøng th¬ v¨n, c©u chuyÖn
thùc tÕ ®Ó thuyÕt phôc çc ý kiÕn.
Giäng v¨n to¸t lªn lßng ch©n thµnh,
niÒm say sa.
178
TiÕt 98: Çc thµnh phÇn biÖt lËp

- NhËn biÕt 2 thµnh phÇnbiÖt lËp: t×nh th¸i, c¶m th¸n
- N¾m ®îc c«ng dông cña mçi thµnh phÇn trong c©u.
- BiÕt ®Æt c©u cã thµnh phÇn t×nh th¸i , thµnh phÇn c¶m th¸n.
* H§ 1ThÕ nµo lµ khëi ng÷? Cho VD
vµ x¸c ®Þnh khëi ng÷?.
* H§ 2: Bµi míi:
I/ Thµnh phÇn
t×nh th¸i
Gv ®a b¶ng phô: Vd SGK( tr18). Vd/ sgk tr18
Gäi Hs ®äc. a/ Víi lßng mong nhí cña anh,
Chó ý çc tõ in nghiªng, g¹ch ch©n. ch¾c anh nghÜ r»ng, con anh
sÏ ch¹y......cæ anh.
b/ Anh quay ®Çu l¹i.....Cã lÏ
H? Çc Vd trªn ®îc trÝch tõ VB nµo? v× khæ t©m...vËy th«i.
T¸c gi¶ lµ ai?
H? Nh÷ng tõ nµo trùc tiÕp diÔn ®¹t Nh÷ng tõ g¹ch ch©n.
nghÜa sù viÖc cña c©u?
GV: §ã lµ nh÷ng bé phËn lµm thµnh
sù viÖc nãi ®Õn trong c©u.
H? Nh÷ng tõ in nghiªng thÓ hiÖn ThÓ hiÖn nh÷ng nhËn ®Þnh,
®iÒu g×? th¸i ®é cña  nãi ®èi víi sù
viÖc. Chóng kh«ng tham gia
H? NÕu kh«ng cã çc tõ: ch¾c, cã vµo viÖc diÔn ®¹t SV.
lÏ....th× nghÜa SV cña c©u cã kh¸c ®i Kh«ng cã g× thay ®æi vÒ SV
kh«ng? ®îc nãi trong c©u.
H? Çc tõ ng÷ ®ã diÔn ®¹t nh÷ng s¾c
th¸i g× cña c©u? Ch¾c , cã lÏ”: chØ ®é tin cËy
GV kÕt luËn: nh÷ng tõ ng÷ ®ã ®îc cña ngêi nãi ®èi víi sù viÖc
gäi lµ phÇn t×nh th¸i cña c©u. nãi ®Õn trong c©u.
Rót ra ghi nhí.
II/ Thµnh phÇn

GV sö dông b¶ng phô çc Vd a, b c¶m th¸n:
SGK. PhÇn II
HS ®äc.
H? Çc tõ : å. trêi ¬i cã chØ sù vËt, sù A/ å, sao mµ ®é Êy vui thÕ
viÖc kh«ng? B? Trêi ¬i, chØ cßn n¨m phót
H? Nh÷ng tõ nµy cã t¸c dông g× trong Kh«ng.
c©u?
H? Em hiÓu thÕ nµo lµ phÇn t×nh Dïng ®Ó béc lé hiÖn tîng t©m
th¸i trong c©u? lý cña ngêi nãi.
179
Ghi nhí SGK.
GV kl TÊt c¶ çc phÇn t¸ch rêi khái
SV cña c©u gäi lµ phÇn biÖt lËp bao
gåm: phÇn t×nh th¸i, c¶m th¸n II/ LuyÖn tËp:
Gv chia nhãm: 1/ Bµi 1:X¸c ®Þnh
phÇn t×nh th¸i,
HS thùc hiÖn. c¶m th¸n:
a/ Cã lÏ:t×nh th¸i
b/ Chao «i 2/ Bµi 2: XÕp çc
c/ H×nh nh: tÝnh th¸i. tõ ng÷ sau theo
d/ Ch¶ nhÏ: t×nh th¸i. tr×nh tù t¨ng dÇn
S¾p xÕp nh sau: ®é tin cËy
Ch¾c lµ, ch¾c h¼n, ch¾c
ch¾n: chØ ®é tin cËy cao.
H×nh nh, dêng nh, cã vÎ nh:
* HDVN: Häc ghi nhí. chØ ®é tin cËy thÊp.
+ Lµm çc bµi tËp cßn l¹i. H×nh nh, dêng nh, cã lÏ. cã vÎ:
+ ChuÈn bÞ bµi: çch lµm bµi v¨n lµ nh÷ng tõ ngang hµng nhau.
nghÞ luËn...
180
TiÕt 99: nghÞ luËn
vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng
A- Yªu cÇu :
- Gióp häc sinh hiÓu mét h×nh thøc nghÞ luËn phæ biÓn trong ®êi sèng: nghÞ luËn vÒ mét
hiÖn tîng, sù viÖc ®êi sèng.
B- Lªn líp :
* KiÓm tra: ThÕ nµo lµ phÐp ph©n tÝch vµ tæng h¬p? Ch÷a bµi tËp 4 tiÕt luyÖn tËp?
* Bµi míi :
Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ghi b¶ng
Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc v¨n b¶n: - Häc sinh ®äc I-T×m hiÓu bµi nghÞ
BÖnh lÒ mÒ. luËn vÒ mét sù viÖc
- Çc häc sinh cßn l¹i theo dâi hiÖn tîng ®êi sèng
v¨n b¶n ë SGK/20 1- §äc v¨n b¶n :
BÖnh lÒ mÒ.
H?Trong vb trªn, tg ®· bµn luËn
vÒ hiÖn tîng g× trong ®êi sèng? Bµi v¨n b×nh luËn hiÖn tîng
lÒ mÒ trong ®êi sèng
-
- HiÖn tîng Êy cã nh÷ng biÓu - Mêi häp 8 h th× 9 h míi khai
hiÖn g×? m¹c...
- - HiÖn tîng lÒ mÒ cã nhiÒu
biÓu hiÖn ë çc lÜnh vùc kh¸c
nhau: Mêi häp , khai m¹c mét
H? Ngêi viÕt ®· lµm thÕ nµo cho cuéc giao lu
ngêi ®äc nhËn ra hiÖn tîng Êy? T¸c gi¶ ®· nªu çc biÓu hiÖn
- H? Çc biÓu hiÖn trªn ch©n thùc kh¸c nhau Êy ®Ó t« ®Ëm, lµm
kh«ng, cã ®¸ng tin cËy kh«ng? râ hiÖn tîng.
- Bµi viÕt trªn lµ 1 bµi b×nh luËn Çc hiÖn tîng ®îc nªu ra ch©n
vÒ mét hiÖn tîng, SV trong ®êi thùc ®¸ng tin cËy.
sèng
H? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét
sù viÖc, hiÖn tîng trong ®êi sèng
XH?
- ý 1 ghi nhí
-H? §Ó b×nh luËn hiÖn tîng trªn, 2Yªu cÇu vÒ néi

ngêi viÕt ®· lµm ntn? dung vµ nghÖ thuËt
c¶u bµi nghÞ luËn.
H? Theo tg, lÒ mÒ cã thÓ chÊp - Nªu çc biÓu hiÖn * T¸c h¹i cña sù lÒ
nhËn ®îc kh«ng? - Nªu t¸c h¹i mÒ:
? Bµi viÕt nªu ý ®ã nh thÕ nµo - HS b¸m vµo v¨n b¶n
? Ngêi viÕt ®· nhËn xÐt vÒ nh÷ng - LÒ mÒ lµ viÖc kh«ng thÓ
hiÖn tîng lÒ mÒ nh thÕ nµo? chÊp nhËn ®îc * LÒ mÒ lµ thiÕu t«n
? V× sao cã thÓ xem lÒ mÒ lµ - LÒ mÒ thêng lµm lì c«ng träng ngêi kh¸c vµ
thiÕu t«n träng ngêi kh¸c vµ chÝnh viÖc chÝnh m×nh
m×nh - §Ó ng¬× kh¸c lì viÖc
? VÝ dô nªu trong bµi cã ý nghÜa - Coi thêng lêi hÑn cña m×nh
nh thÕ nµo?
181
? Tõ nh÷ng hiÖn tîng lÒ mÒ ®ã,
ngêi viÕt d· rót ra bµi häc g× ?
? V× sao gi÷ ®óng lêi høa lµ t«n - Ngêi lÒ mÒ biÕt lµ kh«ng
träng m×nh vµ ngêi kh¸c? thÓ sai hÑn khi ®i tÇu, ®i m¸y
bay, ®i xem h¸t mµ chØ lÒ mÒ * Gi÷ ®óng lêi høa lµ
trong çc viÖc chung, sai hÑn tù träng vµ t«n träng
? bµi viÕt nªu vÊn ®Ò lÒ mÒ cã ý trong b¹n bÌ. vµ t«n träng ngêikh¸c.
nghÜa nh thÕ nµo trong ®êi sèng - Ngêi lÒ mÒ ®· tá ra kh«ng
x· héi hiÖn ®¹i? C©uV¨n cu«i nªu coi träng lêi hÑn cña m×nh,
ý g×? kh«ng t«n träng ngêi kh¸c,
Bµi viÕt ®· nªu nh÷ng luËn ®iÓm kh«ng biÕt quÝ thêi giê...
nµo vÒ hiÖn tîng sai hÑn? - Lµm râ cho quan ®iÓm cña
V: §ã chÝnh lµ dµn ý cña bµi luËn m×nh
1 sù viÖc hiÖn tîng? Nªu dµn ý? - Gi÷ ®óng lêi h÷a...
- Coi träng lêi hÑn cña m×nh
vµ ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu
cña ®êi sèng c«ng nghiÖp ho¸. * Ghi nhí (21)
- Bµi biÕt ®Ò cao tinh thÇn
tr¸ch nhiÖm ®èi víi lêi hÑn,
®Æc biÖt lµ trong ®êi sèng
c«ng nghiÖp ho¸ h«m nay.
Gi¸o viªn cñng cè ND bµi häc vµ - Khã cã thÓ chÊp nhËn ®îc
gäi häc sinh ®äc ghi nhí. trong ®êi sèng hiÖn t¹i.
- Nªu çc biÓu hiÖn cña sù lÒ
HS th¶o luËn ®Ó nªu çc hiÖn tîng mÒ. II- LuyÖn tËp:
- T¸c h¹i... 1/ Bµi tËp 1: Nªu çc
- Bµy tá th¸i ®é... sv, hiÖn tîng tèt cña
- Nªu t tëng s©u xa çc b¹n trong nhµ tr-
* ý 2 cña ghi nhí (21) êng vµ ngoµi xh
 .
HDNV: N¾m ®îc bµi 2/ Theo em, hiÖn tîng
ChuÈn bÞ bµi: çch lµm ..... Lßng tù träng, tÊm g¬ng häc trªn cã ®¸ng ®Ó viÕt
tèt, häc sinh nghÌo vît khã, tinh bµi v¨n nghÞ luËn
thÇn t¬ng trî lÉn nhau, kh«ng kh«ng?
tham lam.
Cã nªn viÕt ®Ó thÊy t¸c h¹i cña

thuèc l¸ ®èi víi lóa tuæi vÞ
thµnh niªn.
182
TiÕt 100: çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng
®êi sèng
- BiÕt çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng.
* H§ 1: KiÓm tra:
H? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét sù
viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng?
H? Yªu cÇu vÒ néi dung vµ h×nh thøc
cña bµi nghÞ luËn ntn?
* H§ 2: Bµi míi:
H? Gäi HS ®äc ®Ò bµi trong SGK HS ®äc çc ®Ò bµi. I/ §Ò bµi
§Ò 1: §Êt níc ta cã nhiÒu tÊm g- nghÞ luËn
¬ng hs nghÌo vît khã, häc giái. Em vÒ mét sù
h·y tr×nh bµy mét sè tÊm g¬ng viÖc, hiÖn t-
®ã vµ nªu suy nghÜ cña m×nh. îng ®êi sèng:
§Ò 2: ChÊt ®éc mµu da cam...... 1/Çc ®Ò
§Ò 3: Trß ch¬i ®iÖn tö.... bµi
§Ò 4:§äc mÈu chuyÖn sau vµ nªu
nh÷ng nhËn xÐt, suy nghÜ cña
em vÒ con ngêi vµ th¸i ®é häc
H? §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét hiÖn t- tËp cña nh©n vËt. 2/ NhËn xÐt
îng, sù viÖc ®êi sèng thêng gåm m¸y Gåm 2 phÇn vÒ cÊu t¹o
phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? PhÇn nªu yªu cÇu vÒ néi dung vµ ®Ò bµi:
H? Cã nh÷ng h×nh thøc nµo ®Ó thÓ thÓ lo¹i
hiÖn néi dung cña ®Ò bµi?
Néi dung cña ®Ò bµi thêng thÓ
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc sù hiÖn díi d¹ng: nªu sù viÖc, hiÖn t-
viÖc, hiÖn tîng ®îc nªu trong ®Ò bµi? îng, mét th«ng tin, mét c©u
chuyÖn.
§ã cã thÓ lµ nh÷ng sù viÖc, hiÖn
H? Yªu cÇu vÒ thÓ lo¹i cña ®Ò bµi tîng tèt cÇn ca ngîi.
thêng ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷ §ã cã thÓ lµ nh÷ng sù viÖc, hiÖn
nµo? tîng kh«ng tèt cÇn phª ph¸n, nh¾c
nhë.
H? Mçi em h·y ®Æt mét ®Ò v¨n? Nªu suy nghÜ cña m×nh, nªu II/ Çch lµm
nhËn xÐt, suy nghÜ cña m×nh, bµi nghÞ
nªu ý kiÕn, bµy tá th¸i ®é.... luËn vÒ mét
sù viÖc,
hiÖn tîng
HS ®äc l¹i ®Ò bµi trong SGK ®êi sèng.
H? Nh¾c l¹i çc bíc ®Ó lµm bµi v¨n §Ò bµi:
nghÞ luËn?
HS ®äc ®Ò bµi. 1/ T×m hiÓu
GV yªu cÇu hs thùc hiÖn phÇn t×m ®Ò:
183
hiÓu ®Ò. §äc kü ®Ò bµi, T×m hiÓu ®Ò, ThÓ lo¹i
T×m ý, lËp dµn ý, ViÕt bµi, ®äc Néi dung
l¹i bµi vµ söa lçi sai.
H? NghÜa ®· lµm nh÷ng viÖc g×? ThÓ lo¹i: NghÞ luËn vÒ mét hiÖn 2/ T×m ý:
tîng ®êi sèng.
Néi dung: HiÖn tîng b¹n Ph¹m
V¨n NghÜa víi nh÷ng viÖc lµm
tèt.
H? NH÷ng viÖc lµm ®ã ®· chøng tá
NghÜa lµ ngêi ntn? Thô phÊn cho b¾p mang ®Õn
n¨ng suÊt cao h¬n.
Nu«i gµ, nu«i heo, gióp mÑ lµm
H? Nh÷ng viÖc mµ NghÜa ®· lµm cã têi kÐo níc.
khã kh«ng? V× sao Thµnh ®oµn NghÜa lµ ngêi biÕt th¬ng mÑ,
Thµnh phè Hå ChÝ Minh l¹i ph¸t gióp ®ì mÑ trong viÖc ®èng ¸ng.
®éng phong trµo häc tËp b¹n NghÜa? NghÜa cßn lµ ngêi biÕt s¸ng t¹o. 3/ LËp dµn
bµi:
Gv híng dÉn hs tham kh¶o dµn bµi Häc tËp NghÜa lµ häc yªu cha
trong SGK mÑ, häc lao ®éng, häc çch kÕt
H? Nªu yªu cÇu , néi dung tøng phÇn? hîp häc víi hµnh, häc s¸ng t¹o lµm
H? MB cÇn nªu nh÷ng ý g×? nh÷ng viÖc nhá mµ cã ý nghÜa
H? TB cÇn tr×nh bµy nh÷ng ý g×? lín.
H?Kb thÓ hiÖn ®iÒu g×?
H? GV yªu cÇu hs viÕt 1 ý trong th©n HS tham kh¶o dµn bµi SGK 4/ ViÕt bµi
bµi thµnh ®o¹n v¨n.
Néi dung tõng phÇn: 5/ §äc l¹i bµi
H? Thao t¸c cuèi cïng tríc khi hoµn Më bµi vµ söa ch÷a:
thµnh bµi viÕt lµ g×? TB
Rót ra ghi nhí. KB III/ LuyÖn
tËp:
§Ò nµy cã nh÷ng nÐt t¬ng tù nh ®Ò LËp dµn bµi
võa lµm. cho ®Ò4
H? Hoµn c¶nh cña NguyÔn hiÒn cã §äc l¹i bµi....
g× ®Æc biÖt?
H? Tinh thÇn ham häc vµ chñ ®éng
cña NguyÔn HiÒn ntn?
H? ý thøc tù träng cña HiÒn biÓu
hiÖn ra sao?
H? Em cã thÓ häc tËp ë HIÒn nh÷ng Nhµ nghÌo, xin lµm chó tiÓu
®iÓm nµo? trong chïa.
HDVN: Häc ghi nhí LÊy l¸ viÕt ch÷, lÊy que tre x©u
Hoµn thµnh bµi tËp thµnh......
So¹n: Xem néi dung bµi: Híng dÉn
chuÈn bÞ cho ch¬ng tr×nh ®Þa ph-
¬ng....
Kiªn tr×. Ham häc hái....
184
185
TiÕt 101:Híng dÉn chuÈn bÞ cho ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng

PhÇn tËp lµm v¨n
- TËp suy nghÜ vÒ mét hiÖn tîng thùc tÕ ë ®Þa ph¬ng
- ViÕt dîc mét bµi v¨n tr×nh bµy vÊn ®Ò ®ã víi suy nghÜ, kiÕn nghÞ cña m×nh díi
h×nh thøc thÝch hîp: tù sù, miªu t¨, nghÞ luËn, thuyÕt minh.
* H§ 1: KiÓm tra:
chuyÓn
* H§ 2: Bµi míi:
.Gv nªu yªu cÇu cña ch¬ng tr×nh: T×m 1/ Yªu cÇu:
hiÓu, suy nghÜ ®Ó viÕt bµi thÓ
hiÖn ý kiÕn riªng cña em díi d¹ng
nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng
nµo ®ã ë ®Þa ph¬ng.
? SGK ®· gîi ý 1 sè çc hiÖn tuîng ë - * Mét sè hiÖn tîng: Chän 2. Híng dÉn çch
®Þa ph¬ng. §ã lµ nh÷ng hiÖn tîng bÊt cø hiÖn tîng nµo cã ý lµm:
nµo? nghÜa ë ®Þa ph¬ng em
 Häc sinh chÐp nh÷ng yªu cÇu - VÊn ®Ò m«i trêng
cña bµi häc ®Ó chuÈn bÞ - VÊn ®Ò tÖ n¹n
GV l ý - " ®s' cña n/ ®
TuyÖt ®èi kh«ng ®îc nªu tªn  tªn c¬ - Nh÷ng thµnh tùu míi * Yªu cÇu;
quan, ®¬n vÞ cô thÓ, cã thËt v× nh VÒ ND: T/h×nh, ý
vËy ph¹m vi TLV ®· trë thµnh 1 ph¹m kiÕn vµ nhËn ®Þnh
vi kh¸c cña ç nh©n ph¶i râ
rµng, cô thÓ, cã lËp
* Thêi h¹n nép bµi: Tríc khi häc bµi luËn, thuyÕt minh,
28> ( Bµi 24,25 líp trëng thu bµi). GV thuyÕt phôc
xem qua -> HS ®æi bµi söa ch÷a cho .
nhau
- Bµi 28: Thùc hiÖn tiÕt "Ch¬ng
tr×nh NV ®Þa ph¬ng"
* H§VN:
Thùc hiÖn çc yªu cÇu ®· nªu trong
tiÕt häc
So¹n: ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÓ
kû míi
186
TiÕt 102: ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû míi
( Vò Khoan)
A- Yªu cÇu:
Gióp häc sinh :
- NhËn thøc ®îc nh÷ng çi m¹nh, çi yÕu trong tÝnh çch vµ thãi quen cña con ngêi ViÖt
Nam , yªu cÇu gÊp rót ph¶i kh¾c phôc çi yÕu, h×nh thµnh nh÷ng ®øc tÝnh vµ thãi quen khi
®Êt nø¬c ®i vµo c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ trong thÕ kû míi.
- N¾m ®îc tr×nh tù lËp luËn & nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t/g.
B- Lªn líp ;
* KiÓm tra : 1- Néi dung ph¶n ¸nh thÓ hiÖn cña v¨n nghÖ lµ g×?
2- T¹i sao con ngêicÇn tiÕng nãi cña Vn?
Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy H® cña Hs Ghi b¶ng
Gäi HS ®äc chó thÝch vÒ t/g & tp - Häc sinh ®äc chó thÝch * I. Giíi thiÖu tg’,
(29) t/phÈm
GV nhÊn m¹nh tíi ý nghÜa cña bµi - Tãm t¾t nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ
viÕt trong thêi ®iÓm më ®Çu thÕ t¸c gi¶ vµ néi dung bµi viÕt * Vò Khoan: HiÖn
kû míi & ý/ng thiÕt thùc ®/v HS nay lµ Phã Thñ tíng
líp 9. chÝnh phñ.
- §/n ®i vµo CNH, H§H... * Bµi viÕt ®îc
- ThÕ hÖ trÎ lµ lùc lîng quyÕt ®¨ng trªn t¹p chÝ
®Þnh thµnh c«ng... "Tia s¸ng" n¨m
( PhÇn: Lu ý- SGV/ 30). - 2001 vµ ®îc in vµo
Gäi HS ®äc kÕ tiÕp hÕt V¨n B¶n tËp "Mét gãc nh×n
Em hiÓu ®Ò bµi trªn ntn ? cña tri thøc" NXB
TrÎ, 2002.
- Häc sinh ®äc
* Nªu y/ c ®äc: ThÓ hiÖn ®óng - Thiªn híng ? II. §äc- Chó thÝch
th¸i ®é cña t. g qua giäng ®iÖu: - Thêi híng ? * Chó thÝch
trÇm tÜnh, kh¸ch quan nhng kh«ng - Häc chay ? - Kinh tÕ tri thøc?
xa çch. - Kú thi ? - Sù giao thoa?
- Gi¸o viªn ®äc mÉu -> Gäi HS Häc sinh tù kiÓm tra chÐo lÉn - Héi nhËp?
®äc nhau.
* KiÓm tra viÖc ®äc chó thÝch. Häc sinh tù do ph¸t biÓu
+ ®Çu 2001
* T. g viÕt bµi nµy vµo thêi ®iÓm + Thêi ®iÓm chuyÓn giao thêi
nµo cña l/ sö? gian 2TK , 2 TNkØ
- Thêi ®iÓm mµ tg’ viÕt bµi:
®Çu n¨m 2001, khi ®/n ta cïng
toµn thÕ giíi bíc vµo n¨m ®Çu
tiªn cña TK míi. §© triÓn nh
huyÒn tho¹i, sù giao thoa, héi
nhËp ngµy cµng s©u réng gi÷a
çc nÒn kinh tÕ.
? Bµi v¨n nªu v. ®Ò g×? Nªu luËn - §Ò tµi bµn luËn ®îc nªu râ
®iÓm c¬ b¶n cña bµi viÕt? trong nhan ®Ò: ChuÈn bÞ
187
hµnh... III- T×m hiÓu v¨n
Nhan ®Ò: b¶n
+ LuËn ®iÓm c¬ b¶n cña bµi: líp a- T×m hiÓu
trÎ ViÖt Nam cÇn nhËn ra nh÷ng chung:
çi m¹nh çi yÕu cña con ngêi
ViÖt Nam ®Ó rÌn nh÷ng thãi * 3 luËn cø
quen tèt khi bíc vµo nÒn kinh tÕ
míi
* T×m hiÓu hÖ thèng luËn cø cña
bµi. - Tõ ®Çu... cµng næi tréi" ®
chÈn bÞ hµnh trang vµo thiÕt kÕ
míi th× quan träng nhÊt lµ sù
Bµi v¨n cã thÓ chia lµm mÊy luËn chuÈn bÞ b¶n th©n... ® ®iÓm 2- T×m hiÓu hÖ
cø? Lµ nh÷ng luËn cø nµo? yÕu cña nã"(33)=> bèi c¶nh cña thèng luËn cø trong
LuËn cø 3: lµ l. cø trung t©m quan thÕ giíi hiÖn nay & nh÷ng môc bµi v¨n:
träng tiªu nÆng nÒ cña ®/n.
- Cßn l¹i => Nªu râ çi m¹nh çi
GV híng dÉn HS ph©n tÝch tõng yÕu cña con ngêi ViÖt Nam cÇn a- ChuÈn bÞ hµnh
luËn cø ®îc nhËn râ khi bíc vµo nÒn kinh trang vµo thÕ kû
Trong bµi nµy, t.g’ cho r»ng tÕ míi trong TK míi. míi th× quan träng
"Trong nh÷ng h. trang Êy cã lÏ sù - §©y lµ luËn cø quan träng më nhÊt lµ sù chuÈn
chuÈn bÞ b¶n th©n con  lµ ®Çu cho c¶ hÖ thèng luËn cø cña bÞ b¶n th©n con
q.träng nhÊt? §iÒu ®ã cã ®óng? bµi. Nã cã ý nghÜa ®Æt vÊn ngêi
T¹i sao? ®Ò, më ra híng lËp luËn cña
Gîi ý: toµn bµi.
? T¸c gi¶ ®· ®a ra lÝ lÏ nµo ®Ó §Ó x¸c minh cho luËn cø trªn t¸c
x¸c minh cho luËn cø ®ã? gi¶ ®a ra 2 lý lÏ:
Bµi viÕt chØ râ bèi c¶nh cña thÕ + Tõ cæ chÝ kim, bao giê con ng-
giíi hiÖn nay ntn? êi còng lµ ®éng lùc ph¸t triÓn
cña lÞch sö.
+ Trong thêi kú nÒn kinh tÕ tri
Tríc t×nh h×nh Êy, thøc ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× vai b- Bèi c¶nh cña thÕ
trß cña con ngêi l¹i cµng næi tréi giíi hiÖn nay vµ
- ThÕ giíi hiÖn nay, mét thÕ giíi nh÷ng môc tiªu,
mµ khoa häc c«ng nghÖ ph¸t y lµ nhiÖm vô nÆng nÒ
thêi ®iÓm chuyÓn giao... cña ®/n
H? ý nghÜa thêi sù vµ ý nghÜa .
l©u dµi cña vÊn ®Ò Êy lµ g×? - T/® chuyÓn giao...
ThiÕu tÝnh céng ®ång: ChØ ®¸p + NhËn râ nh÷ng mÆt m¹nh,
øng lîi Ých ç nh©n... yÕu lµ cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn
Nh÷ng ®iÓm m¹nh yÕu Êy thÓ - V/®Ò Êy kh«ng chØ cã ý
hiÖn qhÖ ntn víi nh.vô ®i lªn nghÜa thêi sù trong thêi ®iÓm
CNH, H§H trong thêi ®¹i ngµy chuyÓn giao thÕ kû mµ cßn cã ý
nay? ( Xem: N ®iÒu cÇn lu ý- nghÜa l©u dµi ®/v qu¸ tr×nh ®i
SGV/ 32) lªn cña ®Êt níc. Bëi v× nhËn râ
N.xÐt g× vÒ hÖ thèng luËn cø cña çi m¹nh, çi yÕu, ph¸t huy çi
tg’. m¹nh, kh¾c phôc çi yÕu lµ
ViÕt tãm t¾t mét çch cã hÖ thèng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t
188
çc luËn cø thÓ hiÖn tÝnh chÆt triÓn, nÕu ko muèn tôt lïi ®/c
chÏ & tÝnh ®inh lý cña nã. mçi , mçi d/téc. §iÒu ®ã l¹i
Nh÷ng yªu cÇu vµ nhiÖm vô to lín, cµng cÇn thiÕt ®/v d.téc ta khi
cÊp b¸ch ®ang ®Æt ra cho ®/ n ta, thùc sù ®i vµo c«ng cuéc x©y
cho çc thÕ hÖ t¹i lµ g×? dùng, ph¸t triÓn trong xu thÕ héi
GV liªn hÖ:- ChÝnh s¸ch xo¸ ®ãi nhËp, trong nÒn k.tÕ cã xu híng
gi¶m nghÌo... toµn cÇu ho¸ hiÖn nay.
GV: §©y lµ l. cø trung t©m, quan + Cã tinh thÇn ®oµn kÕt ®ïm
träng nhÊt cña bµi nªn ®îc t.gi¶ bäc, nhÊt trong c«ng cuéc chiÕn
triÓn khai cô thÓ & ptÝch kh¸ ®Êu chèng NX nhng l¹i ®è kÞ
thÊu ®¸o.? N. xÐt g× vÒ çch nhau trong lµm ¨n vµ trong cuéc
triÓn khai çc ®' m¹nh, yÕu cña sèng thêng ngµy.
t.g? Cã chia lµm 2 ý râ rÖt m¹nh- + B¶n chÊt thÝch øng nhanh nh-
yÕu T.g ®· triÓn khai ntn? ng l¹i cã nhiÒu h¹n chÕ trong thãi
quen vµ nÕp nghÜ, k× thÞ kinh
doanh, quen víi bao cÊp, thãi sïng
ngo¹i hoÆc bµi ngo¹i qu¸ møc,
? T.gi¶ ®· nªu & ph©n tÝch nh÷ng thãi " kh«n vÆt", Ýt gi÷ ch÷
®iÓm m¹nh, yÕu nµo trong tÝnh "tÝn"
çch thãi quen cña ngêi ViÖt Nam - Níc ta ®ang phÊn ®Êu trë
ta? thµnh níc CN vµo thêi ®iÓm
2020 ...
* Gi¸o viªn lÊy nh÷ng d/c sinh ý- SGK/32
®éng trong thùc tÕ: - TÝnh chÆt chÏ vµ tÝnh ®Þnh
- Häc sinh HSG quèc tÕ: Lµm híng râ rµng
tèt lÝ thuyÕt ®Õn phÇn thùc - TÝnh chÆt chÏ vµ tÝnh ®Þnh
hµnh kÐm. híng rÊt râ cña hÖ thèng luËn cø:
+ B¾t ®Çu tõ thêi ®iÓm chuyÓn
giao TK vµ yªu cÇu chuÈn bÞ
hµnh trang vµo TK míi
+ TiÕp theo lµ k.®Þnh chuÈn bÞ
hµnh trang quan träng nhÊt lµ
chÝnh trong th©m canh.
+ Sù chuÈn bÞ nµy ph¶i ®Æt
vµo bèi c¶nh thÕ giíi vµ ®èi
chiÕu víi nh÷ng môc tiªu, nhiÖm
vô tríc m¾t cña ®/c.
+ Tõ ®ã nhËn râ çi m¹nh, yÕu c- Nh÷ng çi m¹nh,
cña con ngêi ViÖt Nam tríc çi yÕu cña con ng-
nh÷ng yªu cÇu cña thêi kú míi. êi ViÖt Nam cÇn
HÖ thèng luËn cø kÕt thóc b»ng ®îc nhËn râ khi bíc
- Níc ta ph¶i ®ång thêi gi¶i quyÕt viÖc nªu yªu cÇu víi thÕ hÖ trÎ vµo nÒn kinh tÕ
3 nhiÖm vô : + §Èy m¹nh CNH, "bíc vµo vµo thÕ kû míi muèn... míi trong thÕ kû
H§H nh÷ng viÖc nhá nhÊt ". míi:
+ Tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu cña nÒn kinh tÕ Nhµ
+ §ång thêi tiÕp cËn ngay víi nÒn níc
kinh tÕ tri thøc
.
189
+ Çi m¹nh, çi yÕu lu«n ®îc L©u + Nªu tõng ®iÓm m¹nh vµ ®i
nay nãi ®Õn tÝnh çch d©n téc vµ liÒn víi nã lµ çi yÕu. Çch nh×n
phÈm chÊt con ngêi VN, nhiÒu  nhËn nh vËy lµ thÊu ®¸o vµ hîp
chØ thiªn vÒ kh¼ng ®Þnh nh÷ng lÝ, kh«ng tÜnh t¹i: trong çi m¹nh
çi hay, çi tèt, çi m¹nh. NÕu chØ l¹i cã thÓ chøa ®ùng çi yÕu,
nãi 1 phÝa u ®iÓm, chç m¹nh mµ nÕu xem xÐt tõ 1 yªu cÇu nµo
bá qua nh÷ng nh®èi chiÕu víi ®ã.
y/cÇu x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt .
níc hiÖn nay chø ko ph¶i chØ nh×n - Th«ng minh nh¹y bÐn víi çi
trong l/sö míi nhng thiÕu kiÕn thøc c¬ b¶n
kÐm kh¶ n¨ng thùc hµnh.
CÇn cï s¸ng t¹o nhng thiÕu ®øc
tÝnh tØ mØ, ko coi träng nghiªm
ngÆt qui tr×nh c«ng nghÖ, cha
quen víi cêng ®é khÈn tr¬ng
- îc ®iÓm, chç yÕu th× dÔ dÉn
®Õn t×nh tr¹ng hiÓu kh«ng
®óng vÒ dtéc m×nh, ngé nhËn,
tù ®Ò cao qu¸ møc dÉn ®Õn
t©m lÝ tù tho¶ m·n kh«ng häc 
kh¸c. T©m lÝ Êy cã h¹i, c¶n trë
sù v¬n lªn ph¸t triÓn cña ®Êt níc,
nhÊt lµ trong bèi c¶nh thÕ giíi
hiÖn nay. Lßng yªu níc, tinh thÇn
d.téc ®ßi hái mäi ngêi ph¶i nh×n
râ c¶ m¹nh - yÕu cña dtéc, cã sù
th«i thóc v¬n lªn vøt bá nh÷ng çi
yÕu kÐm, vît qua nh÷ng h¹n chÕ
®Ó s¸nh vai víi nh÷ng níc ph¸t
triÓn v¨n minh tiÕn bé.
? Trong çc TPVH, çc bµi l/sö nãi
vÒ çc p.chÊt truyÒn thèng tèt 3- NhËn xÐt vÒ
®Ñp cña dtéc VN, CM & VN. nh÷ng luËn cø vµ
N.xÐt cña t.gi¶ cã ®' g× gièng & th¸i ®é cña t¸c gi¶
kh¸c so víi nh÷ng s¸ch trªn ®· häc? - Th¸i ®é cña tg’ lµ t«n träng thùc khi nªu lªn nh÷ng
? ChÝnh ®iÓm kh¸c nhau Êy cã sù, nh×n nhËn vÊn ®Ò mét çch ®iÓm m¹nh vµ
t/dông g× trong t×nh h×nh thÕ kh¸ch quan toµn diÖn. Kh«ng ®iÓm yÕu cña con
H? Th¸i ®é cña t.gi¶ ntn khi nªu thiªn lÖch vÒ 1 phÝa, kh¼ng ngêi ViÖt Nam
nh÷ng n.xÐt ®ã? ( Gîi ý: Th¸i ®é ®Þnh vµ tr©n träng nh÷ng phÈm
t.g ntn khi nªu nh÷ng- Nh÷ng mÆt chÊt tèt ®Ñp ®ång thêi còng
m¹nh, yÕu? th¼ng th¾n chØ ra nh÷ng mÆt
- §Ó ®a ®/n ®i lªn ta ph¶i lµm g×? yÕu kÐm kh«ng r¬i vµo sù ®Ò
giíi cao qóa møc hay tù ti, miÖt thÞ
d©n téc
? Tù liªn hÖ b¶n th©n, HS cã

nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu nµo?
190
Nªu ph¬ng híng? kh¾c phôc ntn?
- Th«ng minh/ chñ quan
* Gi¸o viªn cñng cè: Rót ra ghi nhí.
- LuËn ®iÓm c¬ b¶n? * Çch lËp luËn:
- HDVN: N¾m ®îc néi dung
cña bµi
- So¹n: Çc thµnh phÇn biÖt
lËp
TiÕt 103: Çc thµnh phÇn biÖt lËp gäi- ®¸p, phô chó
A. Yªu cÇu: Gióp HS:

- NhËn biÕt ®îc hai thµnh phÇn biÖt lËp gäi- ®¸p vµ phô chó.
- NhËn biÕt t¸c dông riªng cña mçi thµnh phÇn trong c©u
B. Lªn líp
* KiÓm tra: ThÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp? Thµnh phÇn t×nh th¸i vµ thµnh phÇn c¶m
th¸n ®îc dïng ®Ó lµm g× trong c©u.? §Æt 1 c©u cã thµnh phÇn biÖt lËp t×nh th¸i.?
* Bµi míi
H® cña thÇy H§ cña trß Ghi b¶ng
GV g/thiÖu TPBL: t×nh th¸i, gäi
®¸p, c¶m th¸n, phô chó. I/ Thµnh phÇn gäi - ®¸p
GV ®a b¶ng phô. ( VD- SGK/ 31) * Häc sinh quan s¸t b¶ng phô* VÝ dô: SGK/ 31
H?Trong nh÷ng TN g¹ch ch©n tõ * §äc çc vd b¶ng phô: a, Nµy, b¸c cã biÕt... thÕ
nµo dïng ®Ó gäi, tõ nµo dïng ®Ó - Gäi : Nµy kh«ng ?
®¸p? - §¸p: Tha «ng (b, Tha «ng, chóng
H?Nh÷ng tõ ng÷ dïng ®ª gäi ngêi -. ch¸u ë Gia L©m lªn
kh¸c hay ®¸p lêi ngêi kh¸c cã tham - Kh«ng n»m trong sù viÖc ®Êy ¹
gia diÔn ®¹t nghÜa sù viÖc cña ®îc diÔn ®¹t trong c©u.
c©u hay kh«ng?
H? Trong nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm
®ã, tõ nµo dïng ®Ó t¹o lËp cuéc Tõ “ nay” dïng ®Ó thiÕt lËp
Ghi nhí 1tr 32
tho¹i?tõ nµo dïng ®Ó duy tr× cuéc cuéc tho¹i
tho¹i? Tõ “ Tha «ng” dïng ®Ó duy
Gv kl: §ã lµ phÇn gäi ®¸p. tr× sù giao tiÕp.
II/ Thµnh phÇn phô
Gäi hs ®äc VD phÇn II/ tr 32 chó
VD:phÇn II/ tr 32
a, Lóc ®i, ®øa con g¸i
H? Chó ý çc tõ ng÷ in ®Ëm ®Çu lßng cña anh vµ
H?NÕu lîc bá çc tõ ng÷ in ®Ëm, Hs ®äc çc vd còng lµ ®øa con duy
nghÜa sù viÖc cña mçi c©u cã nhÊt cña anh, cha ®Çy 1
thay ®æi kh«ng? NghÜa sù viÖc cña c©u tuæi
GV nhÊn m¹nh: chøng tá ®©y lµ kh«ng thay ®æi (NguyÔn Quang S¸ng -
thµnh phÇn biÖt lËp kh«ng ph¶i lµ CLN)
mét bé phËn thuéc cÊu tróc có ph¸p b, l·o kh«ng hiÓu t«i, t«i
cña c©u nghÜ vËy vµ t«i cµng
buån l¾m
H?VD a , çc tõ in ®Ëm ®îc ®a (Nam Cao - L·o H¹c)
191
thªm vµo ®Ó chó thÝch cho côm
tõ nµo?
H? Trong c©u b, côm chñ vÞ in Chó thÝch cho côm tõ: ®øa
®Ëm chó thÝch cho ®iÒu g×? con g¸i ®Çu lßng
GV: TÊt c¶ nh÷ng TN g¹ch ch©n Giait thÝch cho ®iÒu: l·o
®îc gäi lµ TPPC trong c©u kh«ng hiÓu t«i.
TPPC trong c©u thêng gÆp trong .
nh÷ng trêng hîp nµo? + TPPC thêng gÆp:
- Nªu ®iÒu bæ sung thªm
hoÆc nªu lªn mét sè quan hÖ
phô thªm (nguyªn nh©n, ®iÒu
H? DÊu hiÖu nhËn biÕt TPPC kiÖn, sù t¬ng ph¶n, môc
trong c©u. ®Ých, thêi gian )
- Nªu th¸i ®é cña ngêi nãi
- Nªu xuÊt xø cña lêi nãi, cña
ý kiÕn Ghi nhí/ SGK (32)
* Ng¨n çch víi nßng cèt c©u
hái: II- LuyÖn tËp:
- Hai dÊu phÈy 1- Bµi 1 (39): T×m TP
- Hai dÊu g¹ch ngang gäi - ®¸p
GV cñng cè: - Hai dÊu ngoÆc ®¬n a, Nµy
Chóng ta ®îc häc thªm nh÷ng - Sau 1 dÊu g¹ch ngang vµ tríc V©ng
TPBL nµo? 1 dÊu phÈy (VDC)
TPH§ cã t/ d g× (.) c©u? TPPC? - Sau 1 dÊu g¹ch ngang vµ tríc
Gäi HS ®äc ghi nhí 1 dÊu chÊm hÕt c©u
Y/c BT1? - Sau dÊu hai chÊm
2- T×m thµnh phÇn gäi
®¸p
3) Bµi 3 (33). T×m

- Ph©n biÖt ngêi gäi, ngêi TPPC
Y/c BT2? ®¸p a) Mäi ngêi- kÓ c¶ anh
- X¸c ®Þnh kiÓu quan hÖ b) Çc thÇy, c« gi¸o, çc
gi÷a hä bËc cha mÑ ®Æc biÖt
- PhÇn gäi: nµy lµ nh÷ng  mÑ
H? X¸c ®Þnh thµnh phÇn phô chó? - PhÇn ®¸p : V©ng c)
* Quan hÖ gi÷a ngêi gäi vµ
ngêi ®¸p lµ quan hÖ gi÷a ng- d) Chóng ta...
êi bÒ trªn víi ngêi bÒ díi T«n- Xt«i
Thµnh phÇn gäi ®¸p: BÇu ¬i

Lêi gäi ®¸p kh«ng híng tíi ai
)a, Chóng t«i, mäi ngêi kÓ c¶

H? Çc thµnh phÇn phô chó võa anh,
192
t×m thÓ hiÖn ®iÒu g×? -> TPPC dïng ®Ó nªu ®iÒu
Bµi tËp 5Tæng hîp çc kiÕn thøc bæ sung
®· häc th«ng qua viÕt ®o¹n v¨n b, TPPC " çc thÇy, c« gi¸o...
ngêi mÑ" dïng ®Ó nªu ®iÒu
HDVN: ChuÇn bÞ bµi viÕt TLV bæ sung
sè 5 - Çc nhãm th¶o luËn
ThÓ hiÖn th¸i ®é cña ngêi
nãi, ngßi viÕt víi çc sv ®îc
nãi ®Õn.
TiÕt 104, 105: viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5

A. Yªu cÇu:
KiÓm tra kü n¨ng lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng.
B. Lªn líp
*.
* Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Ghi b¶ng
Gv ghi ®Ò bµi lªn b¶ng ChÐp ®Ò bµi §Ò bµi: Mét hiÖn tîng kh¸
phæ biÕn hiÖn nay lµ vøt
r¸c ra ®êng hoÆc nh÷ng n¬i
Gv yªu cÇu hs ®äc kü ®Ò bµi vµ c«ng céng.Ngåi bªn hå dï lµ
thùc hiÖn lµm bµi trong 90 phót HS lµm bµi hå ®Ñp næi tiÕng ngêi ta
Dµn ý tham kh¶o: còng tiÖn tay vøt r¸c
I/ Më bµi: xuèng...Em h·y viÕt bµi v¨n
_ Nªu vÊn ®Ò cÇn bµn luËn BiÓu ®iÓm nãi vÒ hiÖn tîng trªn vµ thÓ
Suy nghÜ kh¸i qu¸t §iÓm 9, 10: hiÖn suy nghÜ cña m×nh
II/ Th©n bµi: Bµi lµm ®óng ph¬ng ph¸p
1/ BiÓu hiÖn cña hiÖn tîng v¨n nghÞ luËn
trªn: Bè côc ®ñ 3 phÇn
Phæ biÕn tõ thµnh thÞ ®Õn LuËn ®iÓm râ rµng, luËn
n«ng th«n. cø vµ lËp luËn chÆt chÏ
Trªn ®o¹n ®êng v¾ng, bao Tr×nh bµy ®ñ çc yªu cÇu
r¸c vøt ngæn ngang, thËm chÝ ë vÒ néi dung cña bµi nghÞ
c¶ mÆt ®êng luËn vÒ hiÖn tîng XH
Ngay ë nh÷ng hå ®Ñp thu hót Lêi v¨n trong s¸ng, cã søc
nhiÒu kh¸ch du lÞch còng chÞu thuyÕt phôc
chung sè phËn nµy. VD Hå T©y CÇn thÓ hiÖn suy nghÜ,
mçi ngµy tiÕp nhËn 4.000m3 níc ý kiÕn riªng cña em.
th¶i c«ng nghiÖp vµ sinh ho¹t §iÓm 7,8: §¹t çc yªu cÇu
N«ng th«n còng diÔn ra t×nh trªn
tr¹ng « nhiÔm nh thÕ Cã thÓ lêi v¨n cha thËt
2/ Nguyªn nh©n : ý thøc gi÷ g×n trong s¸ng
vÖ sinh chung cña 1 bé phËn TÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c
d©n c cßn kÐm. cña çc luËn ®iÓm ë møc
3/ T¸c h¹i cña x¶ r¸c bõa b·i: ¶nh kh¸.
hëng ®Õn cuéc sèng cña con ngêi §iÓm 5,6:
4/ Suy nghÜ, th¸i ®é cña ngêi §¹t çc yªu cÇu trªn ë møc
viÕt:cã ý thøc giø g×n m«i trêng trung b×nh.
193
Tuyªn truyÒn.... §iÓm 3,4: Cha n¾m ®îc
III/ KÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh hµnh ph¬ng ph¸p lµm bµi
®éng, th¸i ®é ®óng ®¾n cña mçi §iÓm 1,2: Lµm sai yªu
ngêi tríc hiÖn tîng trªn cÇu.
Cuèi giê GV thu bµi

ChuÈn bÞ bµi : Chã sãi vµ
cõu......
TiÕt 106,107: chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n

cña la ph«ng ten

T¸c gi¶ bµi nghÞ luËn v¨n ch¬ng ®· dïng biÖn ph¸p so s¸nh 2 h×nh tîng con cõu vµ con
chã sãi trong th¬ ngô ng«n cña La ph«ng ten víi nh÷ng dßng nhµ khoa häc Buy ph«ng viÕt
vÒ 2 con vËt Êy nh»m lµm næi bËt ®Æc trng s¸ng t¸c cña nghÖ thuËt.
* H§ 1: KTBC: Tr×nh bµy nh÷ng mÆt
m¹nh, mÆt yÕu cña con ngêi VN cÇn
®îc nhËn râ khi bíc vµo thÕ kû míi.
H? NhËn xÐt vÒ nh÷ng luËn cø vµ th¸i
®é cña t¸c gi¶ khi nªu lªn nh÷ng ®iÓm
m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña con ngêi Vn?
* H§ 2: Bµi míi:
GV ph©n biÖt NLXH vµ NLVC: I/ Giíi thiÖu vÒ
NghÞ luËn Xh: nghÞ luËn vÒ mét vÊn t.gi¶, t¸c phÈm:
®Ò Xh nµo ®ã. H. Ten( 1828-1893) lµ triÕt gia, 1/ T¸c gi¶:
NghÞ luËn VC: NL liªn quan ®Õn t¸c nhµ sö häc vµ nhµ nghiªn cø v¨n
phÈm vh. häc, viÖn sÜ viÖn Hµn l©m
Bµi “ Chã sãi ...” lµ nghÞ luËn VC Ph¸p. ¤ng lµ t¸c gi¶ cña c«ng 2/ T¸c phÈm:
tr×nh nghiªn cø VH næi tiÕng II/ Bè côc bµi v¨n
“La ph«ng Ten vµ th¬ ngô ng«n vµ çch lËp luËn:
H? X¸c ®Þnh bè côc 2 phÇn cña bµi cña «ng”
nghÞ luËn? §Æt tiªu ®Ò cho tõng VB ®îc trÝch tõ ch¬ng 2, phÇn
phÇn? thø 2.
H? Em h¸y ®èi chiÕu çc phÇn vµ t×m Tõ ®Çu....tèt bông nh thÕ:
ra biÖn ph¸p lËp luËn gièng nhau? H×nh tîng con cõ trong th¬ La
ph«ng ten.
Cßn l¹i: H×nh tîng chã sãi trong
th¬ La ph«ng ten.
H? Nhng çch triÓn khai l¹i kh«ng ®¬n Trong c¶ 2 ®o¹n nh»m lµm næi
®iÖu, lÆp l¹i ntn? bËt h×nh tîng con cõ vµ chã sãi
H? X¸c ®Þnh tõng bíc trong ®o¹n 1 cña díi ngßi bót ng.thuËt cña nhµ
VB? th¬ ngô ng«n, t¸c gi¶ ®Òu lËp
luËn b»ng çch dÉn ra nh÷ng
194
dßng viÕt vÒ 2 con vËt Êy cña
nhµ khoa häc Buy ph«ng ®Ó so
H? X¸c ®Þnh tõng bíc trong ®o¹n 2 cña s¸nh .
vb? Trong c¶ 2 ®o¹n, t¸c gi¶ ®Òu II/ T×m hiÓu v¨n
triÓn khai m¹ch nghÞ luËn theo b¶n
3 bíc 1/ Hai con vËt díi
§o¹n1: Bíc 1: tõ ®Çu...rµnh ngßi bót cña nhµ
rµnh khoa häc:
Gäi HS ®äc nh÷ng ®o¹n viÕt vÒ 2 con Bíc 2:TiÕp ®Õn...xua ®i
vËt ®ã cña nhµ khoa häc Buy ph«ng? Bíc 3.....nh thÕ
H? Buy ph«ng nhËn xÐt vÒ loa× cõ Bíc 1: cßn chã sãi...¨n ®ßn.
vµ chã sãi ntn?
§o¹n 1: Buy ph«ng...xua ®i.

§o¹n 2: Buy ph«ng....v« dông.
* Loµi cõu: thêng tô tËp..cã mét
con ®Çu ®µn.
H? Theo em, Buy ph«ng c¨n cø vµo * Loµi chã sãi: thï ghÐt mäi sù
®©u mµ nhËn xÐt nh vËy? Lêi nhËn kÕt bÌ b¹n. Khi chóng tô héi víi 3/ H×nh tîng con
xÐt ®ã cã ®óng kh«ng? nhau lµ lóc mét cuéc chinh cõu vµ chã sãi
chiÕn diÔn ra. Xong xu«i, mçi trong th¬ ngô
H? T¹i sao Buy ph«ng kh«ng nãi ®Õn con l¹i quay vÒ mét n¬i víi sù ng«n:
sù th©n th¬ng cña loµi cõu vµ nçi bÊt l¹ng lÏ, c« d¬n cña chóng. a/ H×nh tîng con
h¹nh cña chã sãi? B»ng ngßi bót chÝnh x¸c cña cõu:
nhµ khoa häc, «ng ®· nªu lªn
nh÷ng ®Æc tÝnh chung cña
tõng loµi kh¸c nhau
Gäi Hs ®äc: tõ ®Çu...rµnh rµnh. Nhµ khoa häc kh«ng nãi ®Õn
Kh¸c víi Buy ph«ng viÕt vÒ loµi cõu , nh÷ng ®iÒu trªn v× khoa häc
La ph«ng ten viÕt vÒ mét con cõu vµ ®ßi hái tÝnh chÝnh x¸c, kh¸ch
mét con sãi cô thÓ . quan. Buy ph«ng viÕt vÒ loµi
H? ë loµi cõu, La ph«ng ten ®· chän cõu vµ loµi chã nãi chung víi
con vËt ntn? nh÷ng ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña
H? T¸c gi¶ ®· ®Æt chó cõu vµo hoµn chóng.
c¶nh ntn?
H? Trong hoµn c¶nh Êy, con cõu non
®îc La ph«ng ten miªu t¶ ntn?
H?Qua ®ã ta thÊy cõu lµ con vËt ntn?T¸c gi¶ chän mét con cõ non
H? C¨n cø vµo ®©u, t¸c gi¶ cã thÓ (gäi lµ con chiªn) vµ ®Æt chó b/ H×nh tîng chã
viÕt vÒ con cõu nh vËy? cõu non Êy vµo hoµn c¶nh sãi:
H? §Ó x©y dùng h×nh tîng con cõu, La®Æc biÖt ®èi mÆt bªn dßng
ph«ng ten cã sù s¸ng t¹o g× trong çch
suèi.
viÕt? Xin bÖ h¹ h·y ngu«i.....
...Nãi xÊu ngµi.........
HiÒn lµnh, nhót nh¸t, ch¼ng
H? Díi gãc ®é mét nhµ th¬ nh×n con bao giê lµm h¹i ai.Dùa vµo
chã sãi ntn? ®Æc tÝnh vèn cã cña loµi cõu.
H? Trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm, sãi ®· Víi ®Çu ãc phãng kho¸ng, ®Æc
195
gÆp ®iÒu g×? trng cña thÓ th¬ ngô ng«n, La
ph«ng ten cßn nh©n çch ho¸
H? T¹i sao sãi muèn trÞ téi cõu ? con cõu non: nã còng cã suy
nghÜ, nãi n¨ng, hµnh ®éng nh
con ngêi.
Mét con sãi cô thÓ : ®ãi meo,
H? X©y dùng h×nh tîng chã sãi, La gÇy gi¬ x¬ng ®i kiÕm måi.
ph«ng ten cã s¸ng t¹o g×? Sãi gÆp chó cõu non®ang uèng
níc phÝa díi dßng suèi chç h¾n
H? La ph«ng ten nhËn xÐt vÒ con sãi ®ang ®øng. Tæng kÕt: Ghi
ntn? H¾n muèn ¨n thÞt cõu nhng che nh¬ SGK
dÊu t©m ®Þa cña m×nh, kiÕm
H?C¨n cø vµo ®©u, t¸c gi¶ ®· cã nhËn cí b¾t téi ®Ó gäi lµ trõng ph¹t
xÐt nh vËy? chó cõu téi nghiÖp.
Con sãi ®îc nh©n çch ho¸ díi
H? Trong th¬ ngô ng«n cña la ph«ng ngßi bót phãng kho¸ng cña nhµ
ten, em cã biÕt nh÷ng bµi nµo cã NV th¬.
chã sãi? Lµ mét tªn trém cíp, tªn b¹o chóa
H? H. Ten ®· nhËn ®Þnh vÒ h×nh tîng kh¸t m¸u.
chã sãi trong th¬ cu¶ La ph«ng ten ntn? Tg ®· dùa vµo nh÷ng ®Æc
tÝnh vèn cã cña loµi chã sãi s¨n
HDVN: Häc bµi gi¶ng. måi, ¨n t¬i nuèt sèng nh÷ng con
ChuÈn bÞ bµi : Liªn kÕt c©u. vËt yÕu ®uèi h¬n.
VD: chã sãi vµ chã nhµ; chã sãi
vµ cß;
Bi kÞch vÒ sù ®éc ¸c vµ bi
kÞch vÒ sù ngu ngèc. §ã lµ mét
nhËn ®Þnh hoµn toµn ®óng.
Sãi lµ mét con vËt ®¸ng ghÐt :
gian gi¶o , hèc h¸ch , b¾t n¹t kÎ
yÕu.
196
TiÕt 108: nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lý

- BiÕt çch lµm bµi vÒ mét vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lý.
* H§ 1: KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ bµi
cña hs

 I/T×m hiÓu
 H§ 2: Bµi míi HS ®äc vb “ Tri thøc lµ søc m¹nh” bµi nghÞ luËn
Gäi hs ®äc VB / sgk vÒ vÊn ®Ò t
H? Van b¶n trªn bµn vÒ vÊn ®Ò g×? Vb bµn vÒ gi¸ trÞ cña tri thøc khoa tëng, ®¹o lý
häc vµ ngêi trÝ thøc. §äc vb/ sgk
H? Theo em, vb nµy cã thÓ chia lµm TR 34
mÊy phÇn?
H? Néi dung cô thÓ cña tõng phÇn vµ VB chia lµm 3 phÇn.
mèi quan hÖ cña chóng víi nhau? PhÇn MB: ®o¹n 1: nªu vÊn ®Ò.
PhÇn th©n bµi : gåm 2 ®o¹n:tg nªu
2 vd chøng minh tri thøc lµ søc
m¹nh
§o¹n 1: nªu tri thøc cã thÓ cøu mét
çi m¸y khái sè phËn 1 ®èng phÕ
liÖu.
§o¹n 2: nªu tri thøc lµ søc m¹nh cña
çch m¹ng. B¸c Hå ®· thu hót
nhiÒu nhµ trÝ thøc lín theo Ngêi
tham gia ®ãng gãp cho cuéc kc
chèng Ph¸p vµ chèng Mü thµnh
c«ng.
PhÇn KB: cßn l¹i: phª ph¸n mét sè
ngêi kh«ng biÕt quý träng tri thøc,
sö dông kh«ng ®óng chç.
H? X¸c ®Þnh çc c©u thÓ hiÖn luËn
®iÓm chÝnh cña bµi? Bèn c©u c¶u ®o¹n MB, c©u më
®o¹n vµ 2 c©u kÕt ®o¹n 2, c©u
më ®o¹n 3, c©u më ®o¹n vµ c©u
kÕt ®o¹n 4
H? Çc luËn ®iÓm Êy ®· ®îc diÔn
®¹t râ rµng , døt kho¸t ý kiÕn cña cña Cã
ngêi viÕt cha?
H? PhÐp lËp luËn chÝnh ®îc sö dông
trong VB nµy lµ g×? Lµ chøng minh.Bµi nµy dïng sù
thùc thùc tÕ ®Ó nªu mét vÊn ®Ò
t tëng, phª ph¸n t tëng kh«ng biÕt
dïng tri thøc, dïng sai môc ®Ých.
197
H? Em nhËn thÊy, bµi nghÞ luËn vÒ Tõ sù viÖc hiÖn tîng ®êi sèng mµ
mét vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lý kh¸c víi bµi nªu ra vÊn ®Ò t tëng
nghÞ luËn vÒ sù viÖc, hiÖn tîng ®êi Dïng gi¶i thÝch, cm lµm s¸ng râ
sèng ntn? çc t tëng, ®¹o lý quan träng ®èi víi
Rót ra ghi nhí/ tr 36/ sgk ®êi sèng con ngêi.
Gäi hs ®äc vb. II/ LuyÖn tËp

H? VB trªn thuéc lo¹i nghÞ luËn nµo? NghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò t tëng, ®¹o
lý. §äc VB sau vµ
H?V B trªn nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò Vb nghÞ luËn vÒ gi¸ trÞ cña thêi tr¶ lêi c©u hái
g×? gian. VB “ Thêi
Çc luËn ®iÓm chÝnh trong bµi: gian lµ vµng”
H? X¸c ®Þnh çc luËn ®iÓm chÝnh Thêi gian lµ sù sèng.
trong bµi? Thêi gian lµ th¾ng lîi
Thêi gian lµ tiÒn
Sau mèi L§, lµ mét dÉn chøngcm Thêi gian lµ tri thøc
thuyÕt phôc cho gi¸ trÞ c¶u thêi gian. Ph©n tÝch vµ cm
H?PhÐp lËp luËn chñ yÕu trong bµi
lµ g×? Çc luËn ®iÓm ®îc triÓn khai
H?Çch lËp luËn trong bµi cã søc theo çch ph©n tÝch nh÷ng biÓu
thuyÕt phôc ntn? hiÖn chøng tá thêi gian lµ vµng.
Sau mçi l® lµ dÉn chøngchøng
minh cho luËn ®iÓm.
.
* HDVN: Häc ghi nhí.

+ Hoµn thµnh çc bµi tËp
ChuÈn bÞ bµi : Liªn kÕt c©u vµ ®o¹n
v¨n.
198
TiÕt 109,: liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n

- NhËn biÕt liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc gi÷a çc c©u vµ ®o¹n v¨n.
- NhËn biÕt mét sè biÖn ph¸p liªn kÕtthêng dïng trong viÖc t¹o lËp vb
* H§ 1: KiÓm tra: nªu t¸c dông cña thµnh
phÇn gäi ®¸p vµ thµnh phÇn phô chó
trong c©u? LÊy vd minh ho¹?.
 H§ 2: Bµi míi
Gäi hs ®äc ®o¹n v¨n ®· ghi trªn b¶ng phô. I/Kh¸i niÖm liªn
®o¹n v¨n trªn ®îc trÝch tõ vb “ TiÕng nãi HS quan s¸t b¶ng phô. kÕt:
cña v¨n nghÖ” XÐt ®o¹n v¨n /
H? Theo em, ®o¹n v¨n trªn bµn vÒ vÊn SGK tr 42
®Ò g×?
V¨n nghÖ chÝnh lµ sù ph¶n
¸nh thùc t¹i ®êi sèng. V×
H? Néi dung ®a ra bµn luËn trong ®o¹n vËy ®o¹n v¨n bµn vÒ çch
v¨n nµy cã quan hÖ g× víi chñ ®Ò chung ngêi nghÖ sü ph¶n ¸nh thùc
cña VB? t¹i ®êi sèng.
H? X¸c ®Þnh néi dung cña mçi c©u trong §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu
®o¹n v¨n? tè ghÐp vµo chñ ®Ò chung
cña VB: TiÕng nãi cña v¨n
nghÖ.
C©u1: t¸c phÈm nghÖ thuËt
ph¶n ¸nh thùc t¹i
H? Çc néi dung Êy cã quan hÖ ntn víi C©u 2: Khi ph¶n ¸nh thùc
c©u chñ ®Ò? t¹i, nghÖ sü muèn nãi lªn mét VÒ néi dung:
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù s¾p ®iÒu míi mÎ.
xÕp çc c©u trong ®o¹n v¨n? C©u 3:çi míi mÎ Êy lµ lêi
göi cña ngêi nghÖ sü
H? Mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ nd gi÷a çc Çc néi dung ®Òu híng vÒ VÒ h×nh thøc:
c©u trong ®o¹n ®îc thÓ hiÖn b»ng biÖn chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n, phôc
ph¸p nµo? Chó ý çc tõ im ®Ëm? vô cho c©u chñ ®Ò
Çc c©u s¾p xÕp theo tr×nh

tù hîp lý.
Rót ra ghi nhí/ tr 43/ SGK LÆp tõ: t¸c phÈm

Dïng tõ cïng trêng liªn tëng
§äc yªu cÇu bµi tËp víi tp lµ tõ nghÖ sü
Thay thÕ tõ nghÖ sü b»ng tõ II/ LuyÖn tËp
anh
H? Chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n lµ g×? Dïng quan hÖ tõ: nhng
199
Dïng cum tõ “ çi ®· cã råi”
®ång nghÜa víi nh÷ng vËt
liÖu mîn ë thùc t¹i
H? Néi dung çc c©u v¨n phôc vô chñ ®Ò

Êy ntn? Ph©n tÝch sù liªn kÕt vÒ
néi dung , vÒ h×nh thøc gi÷a
çc c©u v¨n theo gîi ý sau:
Chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n:
kh¼ng ®Þnh n¨ng lùc , trÝ
H? Çc c©u ®îc liªn kÕt víi nhau b»ng tuÖ cña con nguêi VN vµ
nh÷ng phÐp liªn kÕt nµo? quan träng h¬n lµ nh÷ng h¹n
chÕ cÇn kh¾c phôc. §ã lµ
sù thiÕu hôt vÒ kiÕn thøc,
kh¶ n»ng thùc hµnh s¸ng t¹o
yÕu
Tr×nh tù s¾p xÕp h¬pk lý
gi÷a çc ý:
* HDVN: Häc ghi nhí. MÆt m¹nh cña trÝ tuÖ VN
+ Hoµn thµnh çc bµi tËp Nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ
ChuÈn bÞ bµi : luyÖn tËp liªn kÕt c©u CÇn kh¾c phôc h¹n chÕ ®Ó
vµ ®o¹n. ®¸p øng sù ph¸t triÓn cña
nÒn kinh tÕ míi
B¶n chÊt trêi phó Êy..nèi

c©u 2 víi c©u 1( phÐp ®ång
nghÜa)
Nhng nèi c©u 3 víi c©u
2( phÐp nèi)
Êy nèi c©u 4víi c©u
3( phÐp nèi)
Lç hæng nèi c©u 4 víi c©u
5( phÐp lÆp tõ ng÷)
Th«ng minh ë c©u 5 víi c©u
1( phÐp lÆp tõ ng÷)
200
TiÕt ,110: liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n

( LuyÖn tËp)
- LuyÖn tËp liªn kÕt c©u vµ ®o¹n trong v¨n b¶n.
H§ 1: KiÓm tra: Çc c©u trong ®o¹n vµ
çc ®o¹n trong vb ®îc liªn kÕt víi nhau LuyÖn tËp:
vÒ néi dung vµ h×nh thøc ntn?
H§ 2: Bµi míi : ho¹t ®éng luyÖn tËp 1/ Bµi tËp 1:
Gäi hs ®äc yªu cÇu cña bµi tËp 1 ChØ ra phÐp liªn kÕt c©u vµ liªn
Gv chia hs lµm 4 nhãm. Mçi nhãm chuÈn kÕt ®o¹n:
bÞ 1 phÇn bµi tËp A/ Trêng häc- trêng häc( lÆp ,
Hs tr¶ lêi liªn kÕt c©u)
Nh thÕ : thay thÕ cho c©u cuèi
cña ®o¹n tríc, ( thÕ- liªn kÕt
®o¹n v¨n)
B/ V¨n nghÖ- v¨n nghÖ( lÆp, liªn
kÕt c©u)
Sù sèng- sù sèng, v¨n nghÖ- v¨n
nghÖ( lÆp, liªn kÕt ®o¹n)
C/ Liªn kÕt c©u:
Thêi gian- thêi gian
Con ngêi- con ngêi
D/phÐp liªn kÕt c©u:
YÕu ®uèi-m¹nh; hiÒn lµnh- ¸c
2/ Bµi tËp 2
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 2 T×m cÆp tõ tr¸i nghÜa
Gv tæ chøc cho hs lªn b¶ng thi t×m nhanh Thêi gian vËt lý- thêi gian t©m lý
nh÷ng cÆp tõ tr¸i nghÜa theo yªu cÇu cña V« h×nh- h÷u h×nh
bµi Gi¸ l¹nh - nãng báng
Th¼ng t¾p- h×nh trßn
®Òu ®Æn- lóc nhanh, lóc chËm
H? Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 3 ChØ ra lçi liªn kÕt néi dung: 3/ Bµi tËp 3
Çc c©u kh«ng phôc vô cho chñ
®Ò chung
Ch÷a: C¾m ®i mét m×nh trong
®ªm.TrËn ®Þa ®¹i ®éi 2 cña anh
ë phÝa b·i båi bªn mét dßng s«ng.
Anh chît nhí håi ®µu mïa l¹c, hai
bè con anh cïng viÕt ®¬n xin ra
mÆt trËn. B©y giê, mïa thu
ho¹ch l¹c ®· vµo chÆng cuèi
B/ Lèi liªn kÕt vÒ néi dung trËt
201
tù çc sù viÖc nªu trong c©u
kh«ng hîp lý
PhÇn a: dïng tõ ë c©u 2 vµ c©u 3 4/ Bµi tËp 4
kh«ng thèng nhÊt
Ph©ng b: tõ v¨n phßng vµ tõ héi
trêng kh«ng cïng nghÜa víi nhau.
* HDVN: Häc ghi nhí. II/ LuyÖn

+ Hoµn thµnh çc bµi tËp tËp
ChuÈn bÞ bµi : Con cß
202
TiÕt 111,112: con cß.

C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp vµ ý nghÜa cña h×nh tîng con cß trong bµi th¬ ®îc ph¸t triÓn tõ
nh÷ng c©u ca dao ®Ó ngîi ca t×nh mÑ vµ nh÷ng lêi h¸t ru
ThÊy ®îc sù vËn dông, s¸ng t¹o ca dao cua rt¸c gi¶ vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ thÓ th¬, h×nh
¶nh th¬.
RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch th¬., ®Æc biÖt lµ nh÷ng h×nh ¶nh th¬ ®îc s¸ng
t¹o b»ng liªn tëng, tëng tîng.
* H§ 1: KTBC: So s¸nh 2 h×nh tîng
con cõu vµ con chã sãi trong th¬
ngô ng«n cña La ph«ng ten vµ
nh÷ng dßng mµ nhµ khoa häc Buy
ph«ng viÕt , em rót ra nh÷ng nhËn
xÐt g×?
* H§ 2: Bµi míi 1920-1989. I/ giíi thiÖu tg’,
Gäi Hs ®äc chó thÝch SGK tr 58. Tªn khai sinh: Phan Ngäc Hoan. t/phÈm:
H? Tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm næi Quª: Qu¶ng TrÞ. Lín lªn ë B×nh 1/ T¸c gi¶:
bËt vÒ b¶n th©n , sù nghiÖp s¸ng §Þnh.
t¸c v¨n ch¬ng cña ChÕ Lan Viªn? Lµ nhµ th¬ xuÊt s¾c cua rnÒn th¬
hiÖn ®¹i ViÖt Nam, cã nh÷ng
®ãng gãp quan träng cho th¬ ca
d©n téc ë TK XX
Phong çch th¬ ®éc ®¸o: Suy tëng
triÕt lý , ®Ëm chÊt trÝ tuÖ vµ
hiÖn ®¹i.
Tríc CM: «ng næi tiÕng trong
phong trµo “Th¬ míi” víi tËp “§iªu
tµn” 2/ T/phÈm:
Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo thêi ®iÓm 1962 in trong tËp: “ Hoa ngµy th-
nµo? êng, chim b¸o b·o”. II/ §äc , t×m hiÓu
bµi th¬:
GV nªu yªu cÇu ®äc. 1/ T×m hiÓu thÓ
Gäi Hs ®äc. Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ tù th¬, h×nh ¶nh th¬,
H? Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ do. Çc c©u th¬ ng¾n dµi kh«ng bè côc :
nµo? ®Òu , nhÞp ®iÖu biÕn ®æi, cã
nhiÒu c©u ®iÖp l¹i t¹o nhÞp ®iÖu
gÇn víi ®iÖu h¸t ru.
H? H×nh tîng bao trïm trong bµi H×nh tîng con cß ®îc khai th¸c tõ
th¬ lµ h×nh tîng nµo? §©y lµ h×nh trong ca dao truyÒn thèng. Trong
tîng ®îc sö dông phæ biÕn trong ca dao h×nh ¶nh con cß kh¸ phæ
thÓ lo¹i v¨n häc d©n gian nµo? biÕn vµ ®îc dïng víi nhiÒu ý
H? Trong ca dao. h×nh ¶nh con cß nghÜa mµ th«ng dông nhÊt lµ ý
lµ h×nh ¶nh tîng trng cho ai? cho nghÜa Èn dô: Con cß lµ h/¶nh ngêi
203
líp ngêi nµo trong x· héi? n«ng d©n,  phô n÷ trong cuéc
H? ë bµi th¬ nµy, t¸c gi¶ chØ tËp sèng vÊt v¶, nhäc nh»n nhng giµu
trung lµm næi bËt h×nh tîng con cß ®øc tÝnh tèt ®Ñp.
lµ biÓu trng cho ®iÒu g×? BiÓu trng cho tÊm lßng ngêi mÑ
H? Em h·y t×m hiÓu bè côc cña bµi vµ nh÷ng lêi h¸t ru.
th¬?
Bè côc: 3 phÇn:
PhÇn 1: h×nh ¶nh con cß qua
nh÷ng lêi ru b¾t ®Çu ®Õn víi tuæi
th¬.
PhÇn 2: H×nh ¶nh con cß ®i vµo 2/ T×m hiÓu bµi
tiÒm thøc tuæi th¬. th¬ th«ng qua ý
PhÇn 3: Tõ h×nh ¶nh con cß, suy nghÜa biÓu tîng:
ngÉm vµ triÕt lý vÒ ý nghÜa cua a/ H×nh tîng con
Gäi HS ®äc ®o¹n 1. rlêi ru vµ lßng mÑ ®èi víi cuéc ®êi cß qua nh÷ng lêi
H? Trong ®o¹n ®Çu bµi th¬, nh÷ng mçi con ngêi. ru b¾t ®Çu ®Õn
c©u ca dao nµo ®· ®îc vËn dông? víi tuæi th¬:
H? NhËn xÐt g× vÒ çch vËn dông H×nh ¶nh con cß ®· ®îc gîi ra trùc
ca dao cña t¸c gi¶? tiÕp tõ nh÷ng c©u ca dao dïng lµm
lêi ru: con cß bay l¶ bay la.....
VËn dông ca dao mét çch s¸ng t¹o:
H? Nh÷ng c©u ca dao ®îc gîi l¹i chØ lÊy l¹i vµi ch÷ trong mçi c©u
®ã thÓ hiÖn ®iÒu g×? ca dao nh»m gîi nhí nh÷ng c©u Êy.
GV híng dÉn HS t×m hiÓu ý ThÓ hiÖn Ýt nhiÒu sù phong phó
nghÜa biÓu tîng cua 1 sè c©u ca trong ý nghÜa biÓu tîng cña h×nh
dao. tîng con cß trong ca dao.
H? Qua nh÷ng lêi ru cña bµ, cña
mÑ , h×nh ¶nh con cß cã ý nghÜa , H/¶ con cß ®· ®Õn víi t©m hån
t¸c dông ntn víi tuæi Êu th¬? tuæi th¬ mét çch v« thøc. §©y lµ
sù khëi ®Çu con ®êng ®i vµo thÕ
giíi con ngêi cña nh÷ng lêi ru. ë
tuæi Êu th¬, ®øa trÎ cha thÓ hiÓu b/ H×nh ¶nh con
vµ cha cÇn hiÓu nd, ý nghÜa cña cß trong lêi h¸t ru
nh÷ng lêi ru nµy. Chóng chØ cÇn ®· ®i vµo cuéc
®îc vç vÒ trong nh÷ng ©m ®iÖu ®êi con ngêi:
ngät ngµo , dÞu dµng cña lêi ru ®Ó
®ãn nhËn b»ng trùc gi¸c v« thøc
H? Nh÷ng c©u th¬ cuèi cña ®o¹n 1 t×nh yªu vµ sù che chë cña mÑ.
nãi lªn ®iÒu g×? §o¹n th¬ khÐp l¹i b»ng h×nh ¶nh
Gäi Hs ®äc ®o¹n 2. thanh b×nh cña cuéc sèng . c/ Suy ngÉm vµ
H? H×nh ¶nh con cß trong lêi h¸t ru triÕt lý vÒ ý
®· ®i vµo cuéc ®êi con ngêi ntn? H×nh ¶nh con cß trong ca dao ®îc nghÜa cña lêi ru:
tiÕp tôc sù sèng cña nã trong tiÒm
H? §Ó x©y dùng h×nh ¶nh con cß thøc con ngêi.
t¸c gi¶ ®· sö dông bpnt nµo? H×nh ¶nh con cß ®îc x©y dùng
b»ng sù liªn tëng, tëng tîng phong III/ Tæng kÕt:
phó cña nhµ th¬ . Con cß nh ®îc 1/ NghÖ thuËt:
bay ra tõ nh÷ng trang ca dao ®Ó
204
sèng trong t©m hån con ngêi , 2/ Néi dung:
n©ng ®ì con ngêi theo mçi chÆng IV/ LuyÖn tËp:
H? H×nh ¶nh con cß mang ý nghÜa ®êng.
biÓu tîng cho ®iÒu g×? H×nh ¶nh con cß gîi ý nghÜa biÓu
tîng vÒ lßng mÑ, vÒ sù d×u d¾t
n©ng ®ì dÞu dµng vµ bÒn bØ cña
H? H×nh ¶nh con cß ®îc nhÊn mÑ ®èi víi cuéc ®êi mçi con ngêi.
m¹nh ë ý nghÜa biÓu tîng nµo? BiÓu tîng cho tÊm lßng cña ngêi
mÑ lóc nµo còng ë bªn con ®Õn
H? Tõ sù thÊu hiÓu tÊm lßng ngêi suèt cuéc ®êi.
mÑ , nhµ th¬ ®· kh¸i qu¸t thµnh Nhµ th¬ ®· kh¸i qu¸t thµnh vÊn
quy luËt t×nh c¶m? ®Ò quy luËt t×nh c¶m s©u sa :
H? NhËn xÐt vÒ thÓ th¬, nhÞp Con dï lín .......
®iÖu , giäng ®iÖu cña bµi th¬? ThÓ th¬ tù do, çc ®o¹n th¬ thêng
H? NhËn xÐt g× vÒ sö dông h×nh b¾t ®Çu tõ nh÷ng c©u th¬ ng¾n.
¶nh con cß trong bµi th¬? VËn dông s¸ng t¹o h×nh ¶nh con
NhÊn m¹nh ý: ý nghÜa cña lêi ru cß .
vµ t×nh mÑ víi con.
* HDVN: Häc thuéc bµi th¬.

+ Lµm luyÖn tËp
205

NhËn biÕt phÐp nèi vµ vai trß cña nã trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n
* H§ 1KTBC: Trong c©u vµ ®o¹n
thêng sö dông çc yÕu tè thay thÕ
vµ yÕu tè ®îc thay thÕ nµo?
* H§ 2: Bµi míi:
Gv ®a b¶ng phôVD sgk. C/ PhÐp nèi:
Chó ý çc tõ in ®Ëm. I/ Çc ph¬ng tiÖn
H? Çc tõ in ®Ëm cã vai trß ntn ®èi Çc tõ in ®Ëm nèi c©u chøa nã liªn kÕt:
víi c©u chóa nã vµ c©u tríc ®ã? víi c©u ®øng tríc nã. Cô thÓ: 1/ VD: SGK/ tr 61
a/ Tõ: vµ
b/ Nhng ...v×
c/ MÆc dï vËy.
d/ Råi.
H? Çc tõ dïng ®Ó nèi çc c©u trong Quan hÖ tõ: vµ, nhng...
®o¹n v¨n thuéc çc tõ lo¹i nµo mµ Côm tõ: quan hÖ tõ vµ ®¹i tõ.
em ®· häc? Thêng ®øng tríc CN.
H? Çc tõ ng÷ dïng lµm ph¬ng tiÖn Çc kiÓu quan hÖ thêng gÆp:
trong phÐp nèi thêng ®øng ë vÞ trÝ bæ sung, nguyªn nh©n, nghÞch
nµo trong c©u? ®èi, môc ®Ých, thêi gian... 2/ Ghi nhí: SGK
H? Cho biÕt mçi tõ ng÷ kÕt nèi trªn 2 yªu cÇu: II/ LuyÖn tËp:
chØ kiÓu quan hÖ nµo trong çc NhËn diÖn 1/ Bµi 1:
kiÓu quan hÖ ®· cho? ChØ ra kiÓu quan hÖ
a/ V¶ l¹i: quan hÖ bæ sung.
b/ vµ , v× , chØ quan hÖ nguyªn
nh©n
Gäi Hs ®äc. Nªu yªu cÇu bµi 1 c/ Råi: thêi gian.
Chia nhãm. §Ó : môc ®Ých. 2/ Bµi 2:
GV híng dÉn Hs vÒ nhµ viÕt bµi d/ Nhng: nghÞch ®èi
v¨n cã 3 phÐp liªn kÕt. 3/ Bµi 3:
§ång thêi: chØ quan hÖ thêi
* HDVN: Hoµn thµnh bµi tËp gian.
+ ChuÈn bÞ bµi luyÖn nãi.
206
TiÕt 114: luyÖn nãi b×nh luËn vÒ

mét vÊn ®Ò t tëng, ®¹o ®øc, lèi sèng
RÌn luyÖn kü n¨ng nãi vÒ mét vÊn ®Ò cã néi dung t tëng, ®¹o ®øc lèi sèng.
* H§ 1: ThÕ nµo lµ b×nh luËn
vÒ 1 vÊn ®Ò t tëng, ®¹o ®øc, lèi
sèng? Tr×nh bµy dµn ý chi tiÕt?
* H§ 2: Bµi míi: §Ò bµi: Gi÷ g×n m«i
GV k.tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña trêng sèng s¹ch ®Ñp.
Hs I/ T×m hiÓu ®Ò:
Chia 4 nhãm. 1/ ThÓ lo¹i: B×nh
Hs tËp nãi trong nhãm luËn vÒ v/®Ò t tëng,
Chän 1 sè Hs ph¸t biÓu tríc líp ®¹o ®øc, lèi sèng.
GV tæng kÕt , rót kinh nghiÖm, 2/ Néi dung: gi÷ g×n
nhÊn m¹nh nh÷ng néi dung c¬ m«i trêng s¹ch ®Ñp
b¶n cña tiÕt häc. 1/ Më bµi:Vai trß cña m«i trêng II/ Dµn ý
víi ®êi sèng cña con ngêi
Con ngêi cÇn gi÷ g×n vµ b¶o
vÖ m«i trêng
2/ Th©n bµi:
a/ Nh÷ng biÓu hiÖn cña viÖc
gi÷ g×n m«i trêng s¹ch ®Ñp
b/ ThÕ nµo lµ m«i trêng s¹ch
®Ñp
c/ Thùc tr¹ng m«i trêng ë ®Þa
ph¬ng em
d/ BiÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh
tr¹ng ®· nªu trªn
* HDVN: Hs hoµn thµnh bµi 3/ KÕt bµi: Suy nghÜ cña em
viÕt trªn. vÒ vÊn ®Ò tren.
207
TiÕt 115: tr¶ bµi T.L.V sè 4

- Gióp Hs ®¸nh gi¸ bµi lµm, rót kinh nghiÖm, s/ch÷a çc sai sãt vÒ çc mÆt ý tø, bè côc,
c©u,tõ ng÷, chÝnh t¶.
* H§ 1:
Hs chÐp ®Ò.
I/ T×m hiÓu ®Ò:

Hs thùc hiÖn yªu cÇu trªn. 1:
Hs ghi chÐp
208
TiÕt 116 mïa xu©n nho nhá

C¶m nhËn ®îc nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn, ®Êt níc vµ kh¸t
väng ®Ñp ®Ï muèn lµm mét mïa xu©n nho nhá d©ng hiÕn cho ®êi. Tõ ®ã më ra nh÷ng suy
nghÜ vÒ ý nghÜa, gi¸ trÞ cña cuéc sèng víi mçi ç nh©n lµ sèng cã Ých, cã cèng hiÕn cho
cuéc ®êi chung.
RÌn kü n¨ng c¶m thô, ph©n tÝch h×nh ¶nh th¬ trong m¹ch vËn ®éng cña tø th¬: tõ mïa xu©n
tn ®Õn mïa xu©n ®Êt níc vµ mïa xu©n cña con ngêi.
* H§ 1: ý nghÜa biÓu tîng cña h×nh
tîng con cß ®îc ph¸t triÓn qua çc
khæ th¬ ntn?
* H§ 2: Bµi míi:
Gäi hs ®äc chó thÝch SGK. I/ Giíi thiÖu tg’,
H? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ 1930- 1980. t/phÈm:
nhµ th¬ Thanh H¶i? Lµ nhµ th¬ trëng thµnh trong 2 1/ T¸c gi¶:
cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ
chèng Mü. ¤ng tõng ®îc nhËn
gi¶i thëng v¨n häc N§C, gi¶i thëng
cao nhÊt cña v¨n häc miÒn Nam
H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo thêi thêi chèng Mü. 2/ T¸c phÈm:
®iÓm nµo? Th¸ng 11/ 1980.
GV tr×nh bµy hoµn c¶nh: ChiÕn
tranh biªn giíi ViÖt Trung. Bé m¸y
chÝnh quyÒn cßn quan liªu bao cÊp
Lóc nµy nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi-
êng bÖnh. II/ §äc , t×m hiÓu
Gv nªu yªu cÇu ®äc. m¹ch c¶m xóc, bè
Híng dÉn Hs ®äc. côc cña bµi th¬:
H? bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬
nµo? ThÓ th¬ 5 ch÷.
H? NhËn xÐt g× vÒ nhÞp ®iÖu vµ Giäng ®iÖu bµi th¬ biÕn ®æi
giäng ®iÖu cña bµi th¬? theo m¹ch c¶m xóc.
H? T×m hiÓu m¹ch c¶m xóc cña bµi Bµi th¬ b¾t ®Çu tõ m¹ch c¶m
th¬? xóc trùc tiÕp, hån nhiªn trong trÎo
tríc vÎ ®Ñp vµ søc sèng cña thiªn
nhiªn. Më réng ra lµ h×nh ¶nh cña
mïa xu©n ®Êt níc. §ång thêi biÓu
hiÖn nh÷ng suy nghÜ, íc nguyÖn
H? Tõ viÖc t×m hiÓu trªn, em h·y cña nhµ th¬.
nªu bè côc cu¶ bµi th¬? 6 c©u ®Çu: C¶m xóc tríc mïa
xu©n cña thiªn nhiªn, ®Êt níc.
2 khæ tiÕp: h×nh ¶nh mïa xu©n,
®Êt níc. III/ T×m hiÓu bµi
209
2 khæ tiÕp theo:Suy nghÜ vµ íc th¬:
nguyÖn cña nhµ th¬ tríc mïa 1/ H×nh ¶nh mïa
xu©n ®Êt níc. xu©n cña thiªn
Khæ cuèi: lêi ca ngîi quª h¬ng nhiªn, ®Êt níc qua
®Êt níc qua lµn ®iÖu d©n ca xø c¶m xóc cña nhµ
H? Mïa xu©n thiªn nhiªn ®îc ph¸c HuÕ. th¬:
ho¹ b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? a/ Mïa xu©n cu¶
Mäc gi÷a dßng s«ng xanh. thiªn nhiªn, ®Êt
H? Bøc tranh mïa xu©n ®· ®îc t¸c Mét b«ng hoa tÝm biÕc ....... trêi:
gia rgîi t¶ b»ng nh÷ng h×nh ¶nh dßng s«ng, b«ng hoa, con chim
nµo? chiÒn chiÖn...
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng H×nh ¶nh chän läc, tiªu biÓu,
h×nh ¶nh trªn? ®Æc trng cho thiªn nhiªn, ®Êt trêi
H? NhËn xÐt g× vÒ cÊu tróc cña 2 xø HuÕ.
c©u th¬ ®Çu? T¸c dông? §¶o trËt tù có ph¸p nh»m nhÊn
GV: Mét bøc tranh mïa xu©n ®»m m¹nh søc sèng cña mïa xu©n.
th¾m. Tõ kh«ng gian mÆt níc tg’
®· më réng ra ko gian bÇu trêi.
TiÒng gäi chim chiÒn chiÖn vang
lªn tha thiÕt.
H? Tríc c¶nh ®Êt trêi vµo xu©n, TG
®· cã c¶m xóc ntn?
C¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc c¶nh thiªn
H? Em hiÓu “ giät long lanh” ? nhiªn, ®Êt trêi vµo xu©n ®îc tËp
trung diÔn t¶ ë chi tiÕt rÊt t¹o
h×nh:
Tõng giät long lanh....
Giät ma xu©n long lanh trong ¸nh
H? C©u th¬ trªn ®· gióp em hiÓu s¸ng cña trêi xu©n.
g× vÒ c¶m xóc cña tg tríc c¶nh ®Êt Giät ©m thanh cña tiÕng chim.
trêi vµo xu©n? Sù chuyÓn ®æi c¶m gi¸c.
H? Mïa xu©n cña ®Êt níc ®îc t.gi¶ NiÒm say sa, ng©y ngÊt cña nhµ b/ H×nh ¶nh mïa
c¶m nhËn qua nh÷ng h×nh ¶nh nµo? th¬ tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn , xu©n ®Êt níc:
H? t¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän 2 ®èi tîng ®Êt trêi lóc vµo xu©n.
®ã ®Ó nãi vÒ mïa xu©n cña ®Êt n- Mïa xu©n ngêi cÇm sóng....
íc? Mïa xu©n ngêi ra ®ång..... 2/ T©m niÖm cña
§ã lµ nh÷ng lùc lîng tiªu biÓu cho nhµ th¬:
GV: Mïa xu©n cña ®Êt trêi ®äng l¹i ®Êt níc lµm 2 nhiÖm vô quan
trong h/¶nh “léc non” ®· theo ngêi träng : s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu,
cÇm sóng vµ  ra ®ång hay chÝnh x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.
hä ®· gieo nh÷ng léc non cho ®Êt n-
íc.
H? Trong nh÷ng c©u th¬ tiÕp theo,
t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p Søc sèng mïa xu©n ®îc c¶m nhËn
nghÖ thuËt g× ®Ó miªu t¶ søc sèng qua h×nh ¶nh so s¸nh ®Ñp:
mïa xu©n ®Êt níc? §Êt níc nh v× sao.....
Gäi Hs ®äc 3 khæ cuèi.
H? Tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn,
210
®Êt níc, nhµ th¬ cã t©m niÖm g×? Kh¸t väng ®îc hoµ nhËp víi cuéc
sèng ®Êt níc, cèng hiÕn phÇn tèt
®Ñp dï nhá bÐ cña m×nh cho
cuéc ®êi chung, cho ®Êt níc:
Ta lµm con chim hãt
H? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt ®Æc s¾c Ta lµm mét nhµnh hoa.....
cua rh×nh ¶nh trªn? H/¶nh Èn dô tîng trng cho çi
®Ñp, niÒm tin, tµi trÝ cña mçi
con . Nhµ th¬ muèn lµm con
chim ®Ó d©ng tiÕng hãt cho
®êi, lµm cµnh hoa ®Ó to¶ h¬ng
th¬m, mét nèt trÇm s©u l¾ng , 3/ Lêi h¸t ca ngîi
H? T¸c dông cña viÖc dïng ®iÖp khiªm nhêng trong b¶n hoµ ca quª h¬ng, ®Êt níc:
ng÷: ta lµm, dï lµ? chung cña d©n téc. III/ Tæng kÕt
NhÊn m¹nh lêi t©m niÖm ch©n 1/ NghÖ thuËt:
GV: NÐt riªng cña Thanh H¶i : ®Ò thµnh cña nhµ th¬. §em søc sèng
cËp ®Õn mét v/®Ò lín cña nh©n cña mét con ngêi cèng hiÕn cho
sinh quan, v/®Ò ý nghÜa cña ®êi, hoµ nhËp víi mïa xu©n ®Êt 2/ Néi dung:
®/sèng ç nh©n trong mèi q.hÖ cña níc.
céng ®ång. Sù s¸ng t¹o nhÊt cña
Thanh H¶i lµ s¸ng t¹o h/¶nh mïa
xu©n nho nhá. Mçi con ngêi h·y lµ
mét mïa xu©n nho nhá gãp phÇn t¹o
nªn mïa xu©n chung cña c¶ níc.
H? Néi dung c¬ b¶n cñakhæ th¬
cuèi?
Khæ th¬ lµ tiÕng h¸t yªu th¬ng,
lµ niÒm xóc ®éng cña t¸c gi¶ ®èi
víi ®Êt níc khi mïa xu©n vÒ.
H? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ
nghÖ thuËt cña bµi th¬? ThÓ th¬ 5 ch÷.
H×nh ¶nh tù nhiªn, gi¶n dÞ tõ
thiªn nhiªn víi nh÷ng h×nh ¶nh
H? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®Æt tªn cho bµi giµu ý nghÜa biÓu tîng
th¬ cña m×nh lµ mïa xu©n nho nhá? Giäng ®iÖu thÓ hiÖn t©m tr¹ng,
c¶m xóc.
* HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬. Hs tr¶ lêi theo ý hiÓu xoay qunh -
B×nh gi¶ng khæ th¬ : íc nguyÖn cña nhµ th¬.
Ta lµm con chim hãt
Dï lµ khi tãc b¹c.
So¹n: ViÕng l¨ng B¸c.
211
TiÕt 117: viÕng l¨ng b¸c.

C¶m nhËn ®îc niÒm xóc ®éng thiªng liªng, tÊm lßng tha thiÕt, thµnh kÝnh, võa tù hµo,
võa ®au xãt cña t¸c gi¶ tõ miÒn Nam võa ®îc gi¶i phãng ra viÕng l¨ng B¸c.
ThÊy ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt cña bµi th¬: giäng ®iÖu trang träng vµ tha thiÕt
phï hîp víi t©m tr¹ng vµ c¶m xóc, nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô cã gi¸ trÞ sóc tÝch, gîi c¶m. Lêi th¬
dung dÞ mµ c« ®óc, giµu c¶m xóc mµ l¾ng ®äng.
I. Çc bíc tiÕn hµnh:

* H§ 1: §äc thuéc lßng bµi th¬ “ Mïa
xu©n nho nhá” ? Ph©n tÝch 6 c©u th¬
®Çu? Ph©n tÝch khæ th¬ thÓ hiÖn íc
nguyÖn cña tg?.
* H§ 2: Bµi míi:
H? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ Tªn thËt: Phan Thanh ViÔn. I/ Giíi thiÖu tg’ ,
nhµ th¬ ViÔn Ph¬ng? Sinh n¨m: 1928. t/phÈm:
Quª: An Giang. 1/ T¸c gi¶:
Th¬ «ng nhá nhÑ, giµu t×nh
H? Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬? c¶m. 2/ T¸c phÈm:
N¨m 1976, sau khi ®Êt níc hoµn
toµn ®îc gi¶i phãng. L¨ng Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh còng võa
kh¸nh thµnh, nhµ th¬ ra th¨m II/ §äc, t×m hiÓu
Gv nªu yªu cÇu ®äc. miÒn B¾c, vµo l¨ng viÕng B¸c. chung vÒ bµi th¬:
Gäi hs ®äc.
H? C¶m høng bao trïm trong toµn bé Hs ®äc.
bµi th¬ lµ g×? NiÒm xóc ®éng thiªng liªng,
thµnh kÝnh, lßng biÕt ¬n vµ tù
H? Giäng ®iÖu cña bµi th¬? hµo pha lÉn nçi xãt ®au khi t¸c
gi¶ tõ miÒn Nam ra viÕng l¨ng
B¸c.
C¶m høng Êy chi phèi giäng
®iÖu cña bµi th¬: giäng thµnh
kÝnh, nghiªm trang phï hîp víi
H? Bµi th¬ diÔn t¶ t×nh c¶m g×? kh«ng khÝ thiªng liªng ë l¨ng.
Cïng víi giäng suy t , trÇm l¾ng.
Bµi th¬ lµ niÒm xóc ®éng thiªng
liªng vµ thµnh kÝnh, nçi tiÕc th- III/ T×m hiÓu bµi
¬ng v« h¹n xen lÉn niÒm tù hµo th¬:
va fbiÕt ¬n cña ngêi con tõ thµnh Khæ 1: C¶m xóc
Gäi Hs ®äc khæ 1: ®ång Tæ quèc ra th¨m viÕng cña t¸c gi¶ khi míi
H? NhËn xÐt g× vÒ çch xng h« cña B¸c. ®Õn l¨ng B¸c:
t¸c gi¶ ®èi víi B¸c?
§¹i tõ “ con” võa tá râ sù kÝnh
212
H? Tõ “ Th¨m “ ®îc sö dông víi nghÜa träng, yªu mÕn, võa th©n thiÕt
ntn? gÇn gòi nh ruét thÞt, nh t×nh c¶m
cua rngêi con ®èi víi cha.
Võa gi¶m nhÑ nçi ®au trong
H? C©u th¬ ®Çu gîi ®iÒu g×? lßng nhµ th¬, võa th©n thiÕt nh
ngêi con sau bao n¨m xa çch nay
H? H×nh ¶nh ®µu tiªn t¹o Ên tîng víi trë vÒ gia ®×nh.
t¸c gi¶ lµ h×nh ¶nh nµo? §ã lµ t©m tr¹ng xóc ®éng cua
H? T¸c gi¶ ®· lµm næi bËt nh÷ng ®Æc rngêi con tõ chiÕn trêng miÒn
®iÓm nµo cña c©y tre? §iÒu ®ã mang Nam ®îc ra viÕng l¨ng B¸c.
ý nghÜa Èn dô ntn?
H/¶ “ hµng tre” Èn hiÖn trong s- Khæ 2: C¶m xóc
¬ng khãi. cña t¸c gi¶ khi hoµ
H/¶ c©y tre lµ biÓu tîng cu¶ d©n cïng dßng ngêi vµo
téc. C©y tre víi søc sèng bÒn bØ, l¨ng viÕng B¸c:
Gäi Hs ®äc khæ 2. kiªn cêng ®· tÒ tùu vÒ ®©y canh
H? Khæ th¬ diÔn t¶ t×nh c¶m g×? giÊc ngñ cho Ngêi. Lßng thµnh
H? Trong khæ th¬ cã nhiÒu h×nh ¶nh kÝnh cñatg ®· thÊm sang c¶nh
g©y Ên tîng s©u s¾c. §ã lµ nh÷ng vËt.
h×nh ¶nh nµo?
H? Ph©n tÝch ý nghÜa cu¶ h×nh ¶nh
mÆt trêi trong 2 c©u th¬?
T¸c gi¶ t¹o ra h×nh ¶nh sãng ®«i

®Çy dông ý:
H? Çch sö dông 2 h¶ sèng ®«i cã ý Ngµy ngµy mÆt trêi .... Khæ 3:C¶m xóc vµ
nghÜa ntn? ThÊy mét mÆt trêi..... suy nghÜ cu¶ tg
M¹t trêi cña thiªn nhiªn. khi vµo l¨ng:
MÆt trêi trong l¨ng lµ h×nh ¶nh
Èn dô chØ B¸c Hå.
H×nh ¶nh B¸c Hå ®îc n©ng
ngang tÇm víi vò trô. Çch so
Gäi Hs ®äc khæ 3. s¸nh Êy nãi lªn c¶m xóc v« cïng Khæ 4:íc nguyÖn
H? Khæ 3 diÔn t¶ ®iÒu g×? s©u s¾c va fsù t«n kÝnh cña t¸c cña nhµ th¬
gi¶ , cña nh©n d©n víi B¸c.
H×nh ¶nh dßng ngêi vµo l¨ng B¸c
H? Tg dïng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ ®îc vÝ nh nh÷ng trµng hoa d©ng
thuËt g× ®Ó miªu t¶ h¶ B¸c trong l¨ng? lªn B¸c diÔn t¶ ®îc t×nh c¶m nhí
th¬ng t«n kÝnh víi B¸c. IV/ Tæng kÕt:
H¶ Èn dô : vÇng tr¨ng, trêi xanh. 1/ NghÖ thuËt:
H? T©m tr¹ng cña tg ®îc diÔn t¶ qua C©u th¬ ®· diÔn t¶ chÝnh x¸c 2/ Néi dung
nh÷ng dßng th¬ nµo? va ftinh tÕ sù yªn tÜnh, trang
H? Nhµ th¬ íc nguyÖn ®iÒu g× sau nghiªm vµ ¸nh s¸ng dÞu nhÑ,
khi trë vÒ? trong trÎo ë kh«ng gian trong l¨ng
H? Cuèi bµi th¬ , h¶ c©y tre ®îc lÆp B¸c
l¹i cã ý nghÜa g× ? VÉn biÕt trêi xanh lµ m·i m·i.....
H? NÐt nghÖ thuËt næi bËt cu¶ bµi
th¬? Lµm con chim.....
213
Ghi nh¬ sgk. T¹o kÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng
* HDVN: Häc thuéc bµi th¬ . øng.Lµm cho dßng c¶m xóc ®îc
+ Häc ph©n tÝch khæ 3,2. trän vÑn.
Giäng ®iÖu võa trang nghiªm,
s©u l¾ng
H×nh ¶nh th¬ cã nhiÒu s¸ng t¹o
TiÕt 118,: nghÞ luËn vÒ t¸c phÈmtruyÖn
®o¹n trÝch

HiÓu râ thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn , nhËn diÖn chÝnh x¸c mét bµi nghÞ
luËn vÒ tp truyÖn.
N¾m v÷ng çc yªu cÇu ®èi víi mét bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ®Ó cã c¬ së tiÕp
thu, rÌn luyÖn tèt vÒ kiÓu bµi nµy ë çc tiÕt häc tiÕp theo..
KTBC: Muãn lµm tèt bµi nghÞ luËn vÒ
vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lý cÇn n¾m v÷ng
nh÷ng yªu cÇu g×?
H? Tr×nh bµy dµn ý cña bµi nghÞ luËn
vÒ vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lý?
Bµi míi:
I/ T×m hiÓu bµi
GV gäi hs ®äc vb trong sgk/ tr 61 HS ®äc vb / sgk nghÞ luËn vÒ t¸c
GV cÇn lu ý víi hs: vÊn ®Ò nghÞ luËn phÈm truyÖn:
chÝnh lµ t tëng, cèt lâi lµ chñ ®Ò cña mét §äc vb sau vµ tr¶
bµi v¨n nghÞ luËn. ChÝnh nã lµ m¹ch lêi çc c©u hái
ngÇm lµm nªn tÝnh chÆt chÏ, thèng nhÊt
cña bµi v¨n.
H? Theo em, vÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi Nh÷ng phÈm chÊt, ®øc tÝnh
v¨n lµ g×? ®Ñp ®Ï, ®¸ng yªu cña nh©n vËt
anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ
tîng kiªm vËt lý ®Þa cÇu trong
truyÖn ng¾n “ LÆng lÏ Sa pa”
H? Nõu ®Æt mét nhan ®Ò thÝch hîp cho cña NguyÔn thµnh Long.
bµi v¨n , em sÏ ®Æt ntn? Bµi v¨n cã thÓ ®îc ®Æt tªn:
- H×nh ¶nh anh thanh niªn lµm
c«ng t¸c khÝ tîng trong truyÖn
ng¾n “ L»ng lÏ Sa Pa”
-Mét vÎ ®Ñp n¬i Sa Pa lÆng lÏ.
H? VÊn ®Ò nghÞ luËn ®îc ngêi viÕt - Çc c©u nªu vÊn ®Ò nghÞ
triÓn khai qua nh÷ng luËn ®iÓm nµo? luËn: dï ®îc miªu t¶ Ýt hay
H? X¸c ®Þnh nh÷ng c©u v¨n quan träng nhiÒu........Ên tîng khã phai mê
cã ý nghÜa nªu lªn hoÆc c« ®óc luËn C©u chñ ®Ò nªu luËn ®iÓm:
®iÓm cña bµi v¨n? tríc tiªn nh©n vËt anh thanh
niªn....gian khæ cña m×nh.
C©u chñ ®Ò nªu luËn ®iÓm:
214
C«ng viÖc vÊt v¶..rÊt khiªm tèn.
C©u c« ®óc vÊn ®Ò nghÞ
H? C©u v¨n nµo cã tÝnh c« ®óc vÊn luËn: Cuéc sèng cña chóng ta ....
®Ò? Çc luËn ®iÓm ®îc nªu râ rµng,
H? NhËn xÐt vÒ çch nªu luËn ®iÓm cña ng¾n gän, gîi ®îc ë ngêi ®äc sù
ngêi viÕt? chó ý.
Tõng luËn ®iÓm ®îc ph©n
H?§Ó kh¼ng ®Þnh tõng luËn ®iÓm , ng- tÝch, chøng minh mét çch
êi viÕt ®· lËp luËn( dÉn d¾t, ph©n tÝch, thuyÕt phôc b»ng dÉn ch÷ng cô
chøng minh) nh thÕ nµo? thÓ trong t¸c phÈm . Çc luËn
H? Çc luËn cø ®îc lÊy ë ®au? Lµm s¸ng cø ®îc sö dông ®Òu x¸c ®¸ng,
tá luËn ®iÓm ntn? sinh ®éng bëi ®ã lµ nh÷ng chi
tiÕt , h×nh ¶nh ®Æc s¾c cña t¸c
H? Çch dÉn d¾t vÊn ®Ò trong bµi v¨n phÈm.
ntn? Bµi v¨n ®îc dÉn d¾t tù nhiªn ,
cã bè côc chÆt chÏ, tõ nªu vÊn
®Ò ngêi viÕt ®i vµo ph©n
tÝch, diÔn gi¶i råi kh¼ng
Rót ra ghi nhí / sgk/ 63 ®Þnh, nang cao vÊn ®Ò. II/ LuyÖn tËp:
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp / sgk

H? Theo em, vÊn ®Ò nghÞ luËn cña Bµn vÒ t×nh thÕ lùa chän
®o¹n v¨n lµ g×? nghiÖt ng· cña nh©n vËt l·o H¹c
vµ vÎ ®Ñp cña nh©n vËt nµy.
H? §o¹n v¨n nªu nh÷ng ý kiÕn chÝnh Bµn vª çch lùa chän çi chÕt
nµo? cua rl·o H¹c
Ph©n tÝch cô thÓ tõng hµnh
®éng, néi t©m cña nh©n vËt l·o
H? Çc ý kiÕn ®ã gióp ngêi ®äc hiÓu H¹c
thªm g× vÒ nh©n vËt l·o H¹c? Ngêi ®äc nhËn thÊy mét nh©n
çch ®¸ng kÝnh, mét tÊm lßng
hy sinh cao quý ë L·o H¹c.
HDVN: N¾m ®îc néi dung bµi häc
Hoµn thµnh bµi tËp
So¹n çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ
t¸c phÈm truyÖn.
TiÕt 119: Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c

phÈm truyÖn( §o¹n trÝch)
Ngµy d¹y: 3/3/06
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: gióp hs:
1/ BiÕt çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ tp
truyÖn cho ®óng yªu cÇu ®· häc ë tiÕt tr-
íc
2/ RÌn kü n¨ng thùc hiÖn çc bíc khi lµm
bµi nghÞ luËn vÒ tp truyÖn , çch tæ
215
chøc , triÓn khai çc luËn ®iÓm.
KTBC: ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ tp
truyÖn? Çc nhËn xÐt , nhËn ®Þnh nªu ra
trong tp truyÖn ph¶i ®¹t tíi çc yªu cÇu
g×? I/ §Ò bµi nghÞ
Bµi míi: luËn vÒ t¸c
Gäi hs ®äc çc ®Ò bµi nªu trong SGK phÈm truyÖn:
H? Çc ®Ò bµi trªn nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò HS ®äc ®Ò bµi trong sgk
nghÞ luËn nµo cña t¸c phÈm? ®Ò 1: vÒ vÊn ®Ò nh©n vËt
§Ò 2: vÒ cèt truyÖn
§Ò 3: vÒ nh©n vËt
H? Çc tõ suy nghÜ, ph©n tÝch trong ®Ò §Ò 4: vÒ chñ ®Ò
bµi ®ßi hái bµi lµm ph¶i kh¸c nhau ntn? Ph©n tÝch yªu cÇu ph©n tÝch
tp ®Ó nªu ra nhËn xÐt
Suy nghÜ yªu cÇu ®Ò xuÊt
nhËn xÐt vÒ tp trªn c¬ së mét t
tëng, gãc nh×n nµo ®ã . VD:
quyÒn sèng cña con ngêi, ®Þa II/ çc bíc lµm
vÞ ngêi phô n÷ trong xh phong bµi nghÞ luËn
kiÕn vÒ t¸c phÈm
truyÖn:
§Ò bµi: Suy
Gäi hs ®äc ®Ò bµi. nghÜ vÒ nh©n
vËt «ng Hai trong
HS ®äc ®Ò bµi. truyÖn ng¾n “
Lµng” cña nhµ
v¨n Kim L©n.
1/ T×m hiÓu ®Ò
Gäi hs thùc hiÖn phÇn t×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý:
a/ T×m hiÓu ®Ò:
b/ T×m ý:
ThÓ lo¹i: NghÞ luËnvh
H? NÐt næi bËt ë nv «ng Hai lµ g×? Néi dung: nh©n vËt «ng Hai.
H? Ty lµng ,yªu níc cña nh©n vËt «ng Hai
®îc béc lé qua nh÷ng t×nh huèng nµo? T×nh yªu lµng, yªu níc.
N¬i t¶n c nhí lµng da diÕt
Khi nghe tin lµng chî DÇu theo
H? T×nh c¶m Êy cã ®Æc ®iÓm g× ë giÆc
hoµn c¶nh cô thÓ lóc bÊy giê? NiÒm vui khi nghe tin ®ån ®îc
c¶i chÝnh.
§ã lµ t×nh c¶m truyÒn thèng
cña ngêi d©n quª VN. §ång thêi
H? TY lµng, yªu níc cña nv «ng Hai ®îc mang nÐt míi lµ tinh thÇn kh¸ng
thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt chiÕn , theo cô Hå cña ngêi
nµo? n«ng d©n.
Qua diÒn biÕn t©m tr¹ng cña
216
nv khi nghe tin lµng theo giÆc 2/ LËp dµn bµi:
Qua hµnh ®éng, cö chØ lêi nãi
Gv cho hs ®äc phÇn dµn bµi trong sgk khi nghe tin ®ån ®îc c¶i chÝnh
Tõ ®ã, rót ra néi dung tõng phÇn Qua lêi ¨n, tiÕng nãi cña ngêi
H? MB cÇn tr×nh bµy nh÷ng ý g×? d©n quª.
H?TB cÇn triÓn khai nh÷ng luËn ®iÓm HS ®äc
nµo?
H? ë mçi l® lµm nh thÕ nµo ®Ó triÓn
khai ý?
H? KB cÇn tr×nh bµy ý g×? 3/ ViÕt bµi:
Gv cho hs lÇn luît ®äc tõng phÇn trong

çch viÕt bµi.
H?X¸c ®Þnh xem cã mÊy çch viÕt MB 4/ §äc l¹i bµi viÕt
Tb tr×nh bµy vµ liªn kÕt çc l® nt? vµ söa ch÷a:
Ghi nhí/ sgk tr 68

Rót ra ghi nhí.
III/ LuyÖn tËp:
§Ò bµi: Suy nghÜ cña em vÒ truyÖn

ng¾n: L·o H¹c
Gv gîi ý cho hs biÕt viÕt phÇn mb vµ 1 ý
trong tb
Cã thÓ viÕt MB bµng çch giíi thiÖu nhµ
v¨n vµ tp
Nªu trùc tiÕp suy nghÜ cña ngêi viÕt.
HDVN: n¾m ®îc bµi

So¹n: c©u 2 phÇn I/ tr 68
217
TiÕt120: luyÖn tËp lµm bµi nghÞ luËn
VÒ t¸c phÈm truyÖn.

Cñng cè tri thøc vÒ yªu cÇu, vÒ çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ®· häc ë çc
tiÕt tríc.
Qua ho¹t ®éng luyÖn tËp cô thÓ mµ n¾m v÷ng thµnh th¹o thªm kü n¨ng t×m ý, lËp dµn ý,
kü n¨ng viÕt bµi nghÞ luËn t¸c phÈm truyÖn.
* H§ 1: Nªu dµn bµi cña bµi nghÞ luËn tp
truyÖn? Trong qu¸ tr×nh triÓn khai luËn
®iÓm cÇn ®¹t tíi nh÷ng yªu cÇu g×?
* H§ 2: Bµi míi:
Gv kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bai ë nhµ
cña hs
Gäi hs ®äc yªu cÇu ®Ò bµi. LuyÖn tËp:
HS ®äc yªu cÇu ®Ò bµi. LËp dµn ý
chi tiÕt cho
®Ò v¨n sau:
C¶m nhËn
cña em vÒ
®o¹n trÝch
truyÖn: “
chiÕc lîc
H? hs lµm phÇn t×m hiÓu ®Ò. ngµ” cña
ThÓ lo¹i: nghÞ luËn vÒ tp truyÖn NguyÔn
Néi dung: c¶m nhËn vÒ ®o¹n trÝch Quang S¸ng
“chiÕc lîc ngµ” I/ T×m hiÓu
®Ò:
H? Theo em, vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn T×nh cha con c¶m ®éng ®Çy Ðo le II/ T×m ý:
trong tp nµy lµ g×? cña 2 cha con «ng S¸u trong hoµn c¶nh
chiÕn tranh.
H? Em h·y nªu nh÷ng nhËn xÐt cña em ¤ng S¸u : lµ ngêi cha hÕt mùc yªu th-
vÒ 2 nv «ng S¸u vµ bÐ Thu ? ¬ng con. ¤ng chÞu ®ùng nhiÒu mÊt
m¸t trong chiÕn tranh nhÊt lµ mÊt m¸t
vÒ mÆt t×nh c¶m.
BÐ thu: lµ c« bÐ cã ç tÝnh, cã nghÞ
lùc vµ cã t×nh yªu chung thuû víi ngêi
cha cña m×nh.
H?Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ vÒ t×nh -Sù chèi tõ kh«ng nhËn cha khi «ng
cha con ®îc thÓ hiÖn qua nhòng t×nh S¸u bÊt ngê trë vÒ
huèng tiªu biÓu nµo? Hµnh ®éng bÊt ngê khi ë gi©y phót
cuèi bÐ Thu ®· nhËn «ng S¸u lµ cha
Cö chØ, hanhf ®éng cua r«ng S¸u
trong nh÷ng ngµy ë nhµ
218
C«ng viÖc tû mû lµm chiÕc lîc ngµ
trong nh÷ng ngµy ë chiÕn khu.
H?NhËn xÐt vÒ nh÷ng nÐt nghÖ thuËt T¹o t×nh huèng Ðo le, çch trÇn thuËt
tiªu biÓu cña truyÖn? truyÖn, çch chän ng«i kÓ.
Gv híng dÉn hs x©y dùng luËn ®iÓm cho III/ LËp dµn
bµi ý:
H? MB cÇn giíi thiÖu ý g×? Giíi thiÖu tp tg
VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn 1/ MB
H? TB theo em sÏ x©y dùng nh÷ng luËn
®iÓm nµo? T×nh cha con c¶m ®éng trong hoµn 2/ TB
c¶nh chiÕn tranh Ðo le
LC1:khi «ng S¸u trë vÒ nhµ
LC2: nh÷ng ngµy «ng S¸u ë nhµ
LC3: phót chia tay gi÷a 2 cha con
LC4: nhòng ngµy ë chiÕn khu
NÐt nghÖ thuËt ®éc ®¸o cña truyÖn
ng¾n
H? ë mçi luËn ®iÓm em sÏ sö dông nh÷ng Sö dông nh÷ng dÉn ch÷ng trong tp
ph¬ng tiÖn nµo ®Ó triÓn khai? kÕt hîp víi nh÷ng lý lÏ vµ lêi nhËn xÐt
, ®¸nh gi¸ cña b¶n th©n
H? kb em sÏ tr×nh bµy ý g×? Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò ®· nghÞ luËn. 3/ KB

”
§Ì bµi tËp lµm v¨n sè 6: lµm ë nhµ

Suy nghÜ cña em vÒ t×nh yªu lµng, yªu
níc cña nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn
ng¾n “ Lµng” cña nhµ v¨n Kim L©n.
* HDVN:
Hoµn thµnh bµi tËp.
So¹n bµi: Sang thu.
219
TiÕt121: sang thu.

Ph©n tÝch ®îc nh÷ng c¶m nhËn tinh tÕ cña nhµ th¬ H÷u ThØnh vÒ sù biÕn ®æi cña ®Êt
trêi tõ cuèi h¹ sang ®Çu thu
RÌn luyÖn thªm n¨ng lùc c¶m thô th¬ ca.
* H§ 1: §äc thuéc lßng bµi th¬ “
ViÕng l¨ng B¸c” Ph©n tÝch mét khæ
th¬ mµ em yªu thÝch?.
* H§ 2: Bµi míi:
Gäi Hs ®äc phÇn chó thÝch.
H>? Nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ nhµ Tªn: NguyÔn Høu ThØnh. Sinh I/ Giíi thiÖu t¸c
th¬ H÷u ThØnh ? n¨m 1942. gi¶, t¸c phÈm:
Quª: VÜnh Phóc. 1/ T¸c gi¶:
Lµ nhµ th¬ viÕt nhiÒu, viÕt hay
vÒ nh÷ng ngêi mÑ, ngêi chÞ ë
n«ng th«n, vÒ mïa thu. NhiÒu vÇn
th¬ thu cña «ng mang c¶m xóc
b©ng khu©ng, vÊn v¬ng ®Êt trêi
trong trÎo ®ang biÕn chuyÓn nhÑ
nhµng.
H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo thêi 2/ T¸c phÈm:
®iÓm nµo? Cuèi n¨m 1977, in lÇn ®Çu trªn
b¸o v¨n nghÖ , sau ®ã l¹i in trong
tËp “ Tõ chiÕn hµo tíi thµnh phè”.
H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c theo thÓ th¬ II/ §äc, chó
nµo? Th¬ 5 ch÷. thÝch:
Gv híng dÉn hs ®äc bµi th¬ chó ý thÓ
hiÖn c¶m xóc.
III/ T×m hiÓu

Gv gäi hs ®äc 2 khæ th¬ ®Çu. bµi th¬:
1/ Bøc tranh c¶nh
H? C¶nh s¾c thiªn nhiªn sang thu ®· s¾c thiªn nhiªn
®îc nhµ th¬ c¶m nhËn qua nh÷ng Bçng nhËn ra h¬ng æi sang thu
h×nh ¶nh nµo? Ph¶ vµo trong giã se
H? T¹i sao miªu t¶ c¶nh s¾c ®Êt trêi S¬ng chïng ch×nh qua ngâ.
sang thu, nhµ th¬ l¹i chän lùa nh÷ng H¬ng æi ph¶ vµo lµn giã thu se l¹nh
chi tiÕt trªn? lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc trng , tiªu
GV: çi h¬ng vÞ nång nµn n¬i vên mÑ biÓu khi mïa thu ®Õn.
mµ tuæi th¬ chóng ta sÏ mang theo
trong t©m hån , ®i suèt cuéc ®êi.
H? Tõ “ ph¶” gîi trong em nh÷ng c¶m
nhËn ntn?
220
Gîi nh÷ng liªn tëng vÒ h¬ng th¬m
lùng, bèc lªn tõ nh÷ng tr¸i æi chÝn
n¬i vên quª. V× giã thu se l¹nh nªn
Sau h¬ng æi vµ giã se tg nãi ®Õn s- h¬ng æi míi thªm nång nµn ph¶ vµo
¬ng thu. ®Êt trêi vµ hån ngêi.
H? Trong c©u th¬ trªn , tg ®· sö dông S¬ng chïng ch×nh qua ngâ.
biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? T¸c dông?
H? Tríc sù thay ®æi cña ®Êt trêi sang S¬ng thu ®· ®îc nh©n ho¸. Hai ch÷
thu , nhµ th¬ biÓu lé nh÷ng c¶m xóc “ chïng ch×nh” diÔn t¶ rÊt th¬ bíc
g×? ®i cña thu.
Bçng nhËn ra biÓu lé sù ng¹c nhiªn
GV: Kh«ng gian nghÖ thuËt bøc tranh H×nh nh thÓ hiÖn sù pháng ®o¸n
sang thu ®îc më réng ë chiÒu cao, ®é mét nÐt thu m¬ mµngvõa chît ph¸t
réng cña bÇu trêi víi çnh chim. hiÖn vµ c¶m nhËn.
Khæ 2:
H?BiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt cña S«ng ®îc lóc dÒnh dµng
®o¹n th¬? Chim b¾t ®Çu véi v·
Cã ®¸m m©y mïa h¹
V¾t nöa m×nh sang thu
H? NhËn xÐt g× vÒ çch sö dông tõ Dßng s«ng, çnh chim, ®¸m m©y
cña tg? mïa thu ®Òu ®îc nh©n ho¸. S«ng
nhÑ nhµng tr«i, chim véi v· bay ,
m©y v¾t
Çch dïng tõ hay , ®éc ®¸o vµ s¸ng
Gäi hs ®äc khæ th¬ cuèi t¹o. §¸m m©y kÐo dµi ra , v¾t lªn,
®Æt ngang bÇu trêi bu«ng thâng
xuèng. 2/ Suy ngÉm nhµ
N¾ng, sÊm, manh÷ng hiÖn tîng cña th¬ khi c¶nh vËt
thiªn nhiÓn trong thêi ®iÓm giao mïa VÉn cßn bao nhiªu n¾ng sang thu:
®· ®îc c¶m nhËn çch tinh tÕ ..........
H?Nh×n c¶nh vËt giao mïa , nhµ th¬ trªn hµng c©y ®øng tuæi.
®· cã suy ngÉm vÒ cuéc ®êi ntn?
H? Trong 2 dßng th¬ trªn tg ®· sö
dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?
SÊm còng bít bÊt ngê
Trªn hµng c©y ®øng tuæi
Gv: Nhµ tho viÕt bµi th¬ nµy vµo H¶ Èn dô t¹o tÝnh hµm nghÜa cho
nh÷ng n¨m 80 cña tk20, gi©i ®o¹n bµi th¬. N¾ng , ma, sÊm lµ nh÷ng
®Çy nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch vÒ biÕn ®éng cña tn mang ý nghÜa t-
kinh tÕ. 2 c©u kÕt lµ lêi kh¼ng ®Þnh îng trng cho nh÷ng thay ®æi,
b¶n lÜnh c÷ng cái cua rnh©n d©n ta nh÷ng thö th¸ch trong cuéc ®êi. H¶
trong nh÷ng n¨m gian khæ Êy. hµng c©y ....lµ Èn dô nãi vÒ líp ng-
Hs n¾m ®îc nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ néi êi ®· tõng tr¶i, ®îc t«i luyÖn trong
dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ khã kh¨n
IV/ Tæng kÕt
* HDVN: Hoµn thµnh bµi tËp. Ghi nhí sgk
Häc thuéc lßng bµi th¬
Ph©n tÝch bøc tranh thiªn nhiªn, sang .
221
thu vµ suy ngÉm cña nhµ th¬
So¹n : Nãi víi con.
TiÕt 122: Nãi víi con.

- C¶m nhËn ®îc t×nh c¶m th¾m thiÕt cñacha mÑ ®íi víi con çi, t×nh yªu quª h¬ng s©u
nÆng cïng niÒm tù hµo víi søc sèngm¹nh mÏ, bÒn bØ cña d©n téc m×nh qua lêi th¬ Y
Ph¬ng.
- Bíc ®Çu hiÓu ®îc çch diÔn t¶ ®éc ®¸o , giµu h×nh ¶nh cô thÓ , gîi c¶m cña th¬ ca
miÒn nói.
* H§ 1: §äc thuéc lßng bµi th¬ “ ChiÒu
s«ng Th¬ng” ? C¶m nhËn cña em vÒ
bøc tranh thiªn nhiªn vµ con ngêi qua
bµi th¬?
* H§ 2: Bµi míi:
H? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em Tªn khai sinh : Høa VÜnh Síc, d©n I/ Giíi thiÖu t¸c
vÒ nhµ th¬ Y ph¬ng? téc Tµy. gi¶, t¸c phÈm:
Sinh n¨m 1948. Quª: Trïng Kh¸nh, 1/ T¸c gi¶:
Cao B»ng.
Gv nhÊn m¹nh phong çch th¬: Th¬ «ng nhËp ngò n¨m 1968, phôc vô
«ng thÓ hiÖn t©m hån ch©n thËt, trong qu©n ®éi ®Õn n¨m 1981
m¹nh mÏ vµ trong s¸ng, çch t duy giµu chuyÓn vÒ c«ng t¸c t¹i së VH- TT
h×nh ¶nh cñacon ngêi miÒn nói Cao B»ng.
1993, «ng bÇu lµ Chñ tÞch Héi v¨n 2/ T¸c phÈm:
häc nghÖ thuËt Cao B»ng.
Bµi th¬ ®îc trÝch trong “ Th¬ VN
H? Chñ ®Ò mµ bµi th¬ ®Ò cËp ®Õn? 1945- 1985”.
Lßng yªu th¬ng con çi, íc mong
thÕ hÖ sau nèi tiÕp, ph¸t huy II/ §äc, t×m
truyÒn thèng cña tæ tiªn, cña quª h- hiÓu chó thÝch,
Gv gäi Hs ®äc. ¬ng. bè côc:
Khi ®äc cÇn chó ý giäng ®iÖu t©m
t×nh, çch suy nghÜ, nãi n¨ng cña 
d©n téc. Hs ®äc.
H? Theo em , bµi th¬ cã thÓ chia lµm 2 phÇn.
mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? 1/ Tõ ®Çu.....®Ñp nhÊt trªn ®êi:
Con lín lªn trong t×nh yªu th¬ng, sù
n©ng ®ì cña cha mÑ, trong cuéc
sèng lao ®éng nªn th¬ cña quª h-
ong.
2/ Cßn l¹i: Lßng tù hµo víi søc sèng
m¹nh mÏ, bÒn bØ, víi truyÒn thèng
cao ®Ñp cña quª h¬ng vµ niÒm III/ T×m hiÓu
mong íc con h·y kÕ tôc xøng ®¸ng bµi th¬:
truyÒn thèng Êy. 1/ T×nh yªu th-
222
Gäi Hs ®äc ®o¹n th¬ 1: Hs ®äc. ¬ng cña cha mÑ,
H? T×nh c¶m cña cha mÑ dµnh cho Ch©n ph¶i .... sù ®ïm bäc cña
con ®îc diÔn t¶ qua nh÷ng c©u th¬ .......Hai bíc tíi tiÕng cêi. quª h¬ng ®èi víi
nµo? §ã lµ nh÷ng h¶ thËt cô thÓ, gÇn con:
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc h¶ ®îc gòi nh ®êi thêng. a/ T×nh yªu th-
sö dông trong 4 c©u th¬ trªn? T×nh yªu th¬ng v« bê bÕn cña cha ¬ng cña cha mÑ:
H? B»ng nh÷ng h¶ cô thÓ, tg ®· kh¸i mÑ dµnh cho con çi. Con lín lªn
qu¸t ®ùoc t×nh c¶m cña cha mÑ ®èi tõng ngµy trong sù n©ng niu, mong
víi con çi ntn? ®îi, ®ãn chê cña cha mÑ.
H? Víi nh÷ng dßng th¬ ch©n thËt, méc Tg ®· t¹o ®îc kh«ng khÝ gia ®×nh
m¹c, nhµ th¬ Y ph¬ng cßn gióp em ®Çm Êm, quÊn quýt, trµn ngËp
c¶m nhËn ®iÒu g× vÒ ko khÝ gia h¹nh phóc.
®×nh?
GV: Con ®· lín lªn trong niÒm h¹nh
phóc v« tËn cña cha mÑ. Mçi bíc ®i
chËp ch÷ng, tõng tiÕng cêi, tiÕng nãi b/ Sù ®ïm bäc
bi b« cña con ®Òu ®îc cha mÑ ch¨m cña quª h¬ng
chót, vui mõng ®ãn nhËn. §èi víi con, ®èi víi con:
cßn cã niÒm h¹nh phóc nµo tuyÖt vêi
h¬n thÕ nµy ch¨ng? §Ó råi nã sÏ thµnh
dÊu Êntèt ®Ñp ®a con bíc vµo ®êi.
Ngoµi t×nh c¶m cña cha mÑ dµnh cho
con, ngêi con cßn trëng thµnh trong sù §an lê cµi nan hoa
®ïm bäc cña quª h¬ng. V¸ch nhµ ken c©u h¸t
H? Cuéc sèng l/®éng cña  ®ång C/sèng l/®éng cÇn cï, trµn ®Çy
m×nh ®îc nhµ th¬ gîi t¶ qua nh÷ng h/¶ niÒm vui. Bªn c¹nh nh÷ng h/¶ thùc
nµo? cña c/sèng, tg ®· kÕt hîp h/¶ mang
H? Víi nh÷ng h¶ th¬ ®Ñp ( hoa, c©u ®Çy chÊt th¬ méng t¹o Ên tîng cho
h¸t) trong 2 dßng th¬ ®· gióp em c¶m ngêi ®äc vÒ cuéc sèng lao ®éng
nhËn g× vÒ cuéc sèng lao ®éng cña nªn th¬ cña quª h¬ng.
ngêi ®ång m×nh? T×nh c¶m g¾n bã, quÊn quýt cña
con ngêi víi quª h¬ng, t×nh yªu say
mª trong lao ®éng cua rngêi ®ång
H? Çc ®éng tõ “ cµi, ken” bªn c¹nh m×nh.
viÖc diÕn t¶ ®éng t¸c , cßn gãp phÇn
thÓ hiÖn t×nh c¶m cña con ngêi víi quª
h¬ng ntn?
Cã thÓ nãi b»ng nh÷ng h¶ th¬ ®Ñp,
nhµ th¬ Y Ph¬ng ®· mang ®Õn cho
mçi chóng ta mét c¶m nhËn: chÝnh Rõng cho hoa
cuéc sèng lao ®éng nªn th¬ cña quª h- Con ®êng cho nh÷ng tÊm lßng.
¬ng ®· gióp cho con ngêi kh«n lín tõng
ngµy. Rõng nói quª h¬ng thËt th¬ méng
Kh«ng chØ thÕ, rõng nói quª h¬ng vµ nghÜa t×nh. Thiªn nhiªn Êy ®·
còng ®ang dâi theo tõng bíc trëng che chë dµnh tÊt c¶nh÷ng g× tinh
thµnh cña con tuý nhÊt ®Ó nu«i dìng con vÒ c¶ 2/ Nh÷ng ®øc
H? Tr×nh bµy çch hiÓu cña em vÒ 2 t©m hån vµ lèi sèng. tÝnh cao ®Ñp
c©u th¬ trªn? B»ng nh÷ng lêi t©m t×nh cu¶ ngêi cña ngêi ®ång
223
cha víi con, khæ th¬ mang giäng m×nh vµ mong -
®iÖu thiÕt tha, tr×u mÕn. íc cña ngêi cha
Muèn con nh¬ vÒ céi nguån sinh d- qua lêi t©m t×nh
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu ìng cña .m×nh. Con trëng thµnh víi con.
trong khæ th¬ trªn? trong t×nh yªu cña cha mÑ, trong
H? §iÒu cha muèn nãi víi con trong cuéc sèng lao ®éng nªn th¬, trong
khæ th¬ trªn lµ g×? thiªn nhiªn th¬ méng vµ nghÜa
t×nh cña quª h¬ng.
Gäi Hs ®äc khæ 2 Ngêi ®ång m×nh sèng vÊt v¶ mµ

Theo dâi ®o¹n th¬: m¹nh mÏ, kho¸ng ®¹t, bÒn bØ g¾n
Ngêi ®ång m×nh th¬ng l¾m con ¬i bã víi quª h¬ng dÉu cßn cùc nhäc,
......kh«ng lo cùc nhäc. ®ãi nghÌo.
H? §o¹n th¬ trªn, ngêi cha ®· nãi víi Çch dïng tõ ng÷ gi¶n dÞ, çch
con vÒ ®øc tÝnh cao ®Ñp nµo cu¶ diÔn ®¹t cô thÓ, méc m¹c ®Ó thÓ
ngêi ®ång m×nh? hiÖn çi tr×u tîng.
H? §äc khæ th¬ em cã n/xÐt g× vÒ §iÖp tõ : sèng

çch dïng tõ ng÷, çch diÔn ®¹t cña §iÖp cÊu tróc c©u.
tg’?
Tõ nh÷ng lêi t©m t×nh víi con, ngêi Muèn con cã nghÜa t×nh chung
cha muèn nh¾n nhñ tíi con nhiÒu thuû víi quª h¬ng, biÕt chÊp nhËn
®iÒu. vµ vît qua gian nan , thö th¸ch b»ng
H?Tg ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p ý chÝ, niÒm tin cua rm×nh
nghÖ thuËt nµo ®Ó diÔn t¶ lêi nh¾n Ngêi ®ång m×nh sèng vÊt v¶ mµ
nhñ cua rngêi cha víi con? m¹nh mÏ,kho¸ng ®¹t, bÒn bØ, g¾n
H? §iÒu mµ cha muèn nh¾c nhë con bã víi quª h¬ng dÉu cßn cùc nhäc,
lµ g×? ®ãi nghÌo.
Çch sö dông tõ ng÷ gi¶n dÞ, çch
diÔn ®¹t cô thÓ méc m¹c ®Ó thÓ
Gäi Hs ®äc ®o¹n th¬ cßn l¹i. hiÖn çi tr×u tîng.
H? Trong ®o¹n th¬, ngêi cha ®· nãi víi §iÖp tõ: sèng.
con vÒ ®øc tÝnh cao ®Ñp nµo cña §iÖp cÊu tróc c©u.
ngêi ®ång m×nh? Ngêi cha mong muèn con ph¶i cã
H? §äc khæ th¬, em cã nhËn xÐt g× nghÜa t×nh chung thuû víi quª h-
vÒ çch dïng tõ ng÷, çch diÔn ®¹t cña ¬ng, biÕt chÊp nhËn vµ vît qua
t¸c gi¶? gian nan, thö th¸ch b»ng ý chÝ,
H? T¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng biÖn b»ng niÒm tin cña m×nh.
ph¸p nghÖ thuËt nµo ®Ó diÔn t¶ lêi
nh¾n nhñ cña ngêi cha víi con? Ngêi ®ång m×nh méc m¹c nhng
H? ®iÒu mµ cha muèn nh¾c nhë con giµu chÝ khÝ, niÒm tin. Hä cã thÓ
lµ g×? th« s¬ da thÞt nhng kh«ng hÒ nhá
bÐ vÒ t©m hån, vÒ ý chÝ vµ
mong íc x©y dùng quª h¬ng.
Sè ch÷ çc c©u th¬ cã sù biÕn
Gäi Hs ®äc khæ th¬ cßn l¹i. ®æi.
224
H? Qua lêi t©m sù cña ngêi cha , gióp  cha mong muèn con biÕt tù hµo VI/ Tæng kÕt:
em c¶m nhËn nh÷ng ®øc tÝnh tèt víi truyÒn thèng quª h¬ng, dÆn dß 1/ NghÖ thuËt:
®Ñp nµo cña ngêi ®ång m×nh? con cÇn v÷ng tin bíc vµo ®êi.
§ã lµ lßng tù hµo vÒ nh÷ng truyÒn
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè ch÷ cña thèng tèt ®Ñp cña quª h¬ng vµ
çc c©u th¬ trong ®o¹n th¬ trªn? niÒm tù tin khi bíc vµo ®êi. 2/ Néi dung: ghi
H? Qua viÖc ca ngîi nh÷ng ®øc tÝnh Bµi th¬ ®i tõ t×nh c¶m gia ®×nh nhí
tèt ®Ñp cña ngêi ®ång m×nh ngêi cha mµ më réng ra t×nh c¶m quª h¬ng,
mong muèn ë con ®iÒu g×? tõ nh÷ng kû niÖm gÇn gòi mµ
H? Qua bµi th¬ em c¶m nhËn ®îc , n©ng lªn lÏ sèng. C¶m xóc, chñ ®Ò
®iÒu lín lao nhÊt mµ ngêi cha truyÒn cña bµi th¬ ®îc béc lé, dÉn d¾t 1
tíi con lµ g×? çch tù nhiªn, cã tÇm kh¸i qu¸t nh-
ng vÉn thÊm thÝa.
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch thÓ Giäng ®iÖu t©m t×nh, tr×u mÕn.
hiÖn néi dung, t tëng cu¶ bµi th¬? H¶ th¬ cô thÓ mµ vÉn cã tÝnh kh¸i
qu¸t, méc m¹c mµ vÉn giµu ch¸t
th¬
Bè côc chÆt che, dÉn d¾t tù nhiªn.
Khóc h¸t ru LuyÖn tËp:
Con cß
H? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ Nh÷ng çnh buåm.
nghÖ thuËt cña bµi th¬?
H? §äc 1 sè ®o¹n th¬, lêi th¬ cã néi

dung lµ lêi nãi. h¸t ru cña mÑ víi con?
* HDVN: Häc bµi

So¹n bµi : nghÜa têng minh vµ hµm ý.
225
TiÕt 123 nghÜa têng minh vµ hµm ý.

Gióp hs x¸c ®Þnh ®îc nghÜa têng minh vµ hµm ý trong c©u.
* H§ 1 : Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p lµm
bµi nghÞ luËn vÒ tp truyÖn hoÆc
®o¹n trÝch?
* H§ 2: Bµi míi:
I/ Ph©n biÖt
nghÜa têng
minh vµ hµm
ý:
Gäi Hs ®äc ®o¹n trÝch 1. Gäi hs ®äc ®o¹n trÝch/ SGK 1/ §o¹n trÝch:
H?C©u “ trêi ¬i , chØ cßn 5 phót” , em Dêng nh anh muèn nãi thªm r»ng: SGK/ tr 74,
hiÓu anh thanh niªn muèn nãi ®iÒu anh rÊt tiÕc. 75.
g×?
? ý cÇn th«ng b¸o kh«ng ®îc diÔn
H?ý cÇn th«ng b¸o ®ã, em thÊy cã ®¹t trùc tiÕp bµng nh÷ng tõ ng÷
®ùoc diÔn ®¹t trùc tiÕp bµng tõ ng÷ trong c©u.
trong c©u kh«ng?
nhê vµo v¨n c¶nh vµ nhê vµo
H? Nhê ®©u em cã thÓ nhËn ra néi nh÷ng tõ ng÷ trong c©u.
dung trªn?
Gv kl: ®ã chÝnh lµ hµm ý. Hµm ý lµ phÇn th«ng b¸o tuy
H? Em hiÓu hµm ý lµ g×? kh«ng ®îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b¶ng
nh÷ng tõ ng÷ trong c©u nhng cã
thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy.
H?Theo em, c©u nãi thø 2 cña anh C©u nãi nµy kh«ng chøa Èn ý g×.
thanh niªn cã Èn ý g× kh«ng?
nghÜa têng minh. Ghi nhí.
Gv kl: phÇn th«ng b¸o ®îc diÔn ®¹t
trùc tiÕp b»ng nh÷ng tõ ng÷ trong c©u.
II/ LuyÖn
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 1: tËp:
H? C©u nµo cho thÊy ho¹ sü cha muèn a/ C©u “ nhµ ho¹ sü tÆc lìi ®øng 1/ Bµi 1:
chia tay víi anh thanh niªn? dËy” cho thÊy ho¹ sü cha muèn
chia tay víi anh thanh niªn.
H?T×m nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ th¸i ®é b/ mÆt ®á öng

cña c« g¸i trong c©u cuèi ®o¹n v¨n? nhËn l¹i chiÕc kh¨n
Quay véi ®i.
226
¤ng ho¹ sý giµ cha kÞp u«ng níc 2/ Bµi 2:

H? Cho biÕt hµm ý cña c©u im ®Ëm? chÌ ®Êy. NhËn ra lêi
cha hµm ý vµ
néi dung cña
hµm ý:
H? x¸ c ®Þnh c©u cã chøa hµm ý? Néi C©u “ c¬m chÝn råi”
dung cña hµm ý ®ã? Hµm ý ®ã lµ: «ng v« ¨n c¬m ®i. 3/ Bµi 3:
HDVN: Hoµn thµnh bµi tËp vÒ nhµ

So¹n: nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi
th¬
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 10/3/06
TiÕt 124: nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬

- HiÓu rã thÕ nµo lµ bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.
- N¾m v÷ng çc yªu cÇu víi mét bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ ®Ó cã c¬ së
tiÕp thu, rÌn luyÖn tèt vÒ kiÓu bµi nµy ë çc tiÕt tiÕp theo.
* H§ 1 :GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ
bµi cña häc sinh
* H§ 2: Bµi míi:
I/ T×m hiÓu
bµi nghÞ luËn
vÒ mét ®o¹n
Gäi hs ®äc vb Hs ®äc vb th¬, bµi th¬:
H? VÊn ®Ò nghÞ luËn trong v¨n b¶n VÊn ®Ò nghÞ luËn cña vb: §äc vb:
nµy lµ g×? H×nh ¶nh mïa xu©n vµ t×nh Kh¸t väng hµo
c¶m thiÕt tha cña nhµ th¬ nhËp, d©ng
H? §Ó triÓn khai vÊn ®Ò nghÞ luËn Thanh H¶i trong bµi th¬: “ Mïa hiÕn cho ®êi
trªn, VB ®· nªu nh÷ng luËn ®iÓm nµo xu©n nho nhá”
vÒ h¶ mïa xu©n trong bµi th¬?
Nh÷ng luËn ®iÓm vÒ h¶ mïa
227
xu©n trong bµi th¬ ®îc nªu
trong bµi viÕt lµ:
1/ H×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi
th¬ mang nhiÒu tÇng ý nghÜa.
Trong ®ã h¶ nµo còng thËt gîi
c¶m, thËt ®¸ng yªu
2/ H×nh ¶nh mïa xu©n r¹o rùc
cña thiªn nhiªn, ®¸t trêi trong
c¶m xóc thiÕt tha, tr×u mÕn cña
nhµth¬.
3/ H×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá
thÓ hiÖn kh¸t väng hoµ nhËp,
d©ng hiÕn ®îc nèi kÕt tù nhiªn
H? Ngêi viÕt ®· sö dông nh÷ng luËn cø víi h¶ mïa xu©n thiªn nhiªn, ®Êt
nµo ®Ó lµm s¸ng tá nh÷ng luËn ®iÓm níc.
®ã? §Ó chøng minh cho çc L§, ngêi
viÕt ®· chän gi¶ng vµ b×nh çc
c©u th¬ , h×nh ¶nh ®Æc s¾c,
ph©n tÝch giäng ®iÖu tr÷ t×nh
vµ kÕt cÊu cña bµi th¬.
H? ChØ ra çc phÇn MB, TB, KB?
MB: tõ ®Çu...®¸ng tr©n träng
TB: tiÕp........chÝnh lµ sù l¸y l¹i
çc h¶ Êy cña mïa xu©n.
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña KB:cßn l¹i
vb? VB tuy ng¾n gän nhng bè côc
chÆt chÏ, ®Çy ®ñ çc phÇn.
Gi÷a çc phÇn cã sù liªn kÕt tù
nhiªn vÒ çc ý vµ vÒ diÔn ®¹t
H? NhËn xÐt vÒ çch diÔn ®¹t tõng Ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nhng
®o¹n cña vb? c¶m nghÜ, ®¸nh gi¸ cña m×nh
b»ng th¸i ®é tin yªu, b»ng t×nh
c¶m thiÕt tha, tr×u mÕn. Lêi v¨n
to¸t lªn nh÷ng rung ®éng tríc sù
®Æc s¾c cña h¶,giäng ®iÖu th¬,
sù ®ång c¶m cña nhµ th¬ Thanh
H¶i Ghi nhí.
II/ LuyÖn tËp:
Gv kÕt luËn: rót ra ghi nhí
Nªu yªu cÇu cña bµi tËp
Gîi ý cho hs çch lµm bµi Ngoµi çc L§ vÇ h¶ mïa xu©n, cã
thÓ nªu 1 sè L§ sau: .
íc mong hµo nhËp, cèng hiÕn
cu¶ nhµ th¬
L§ vÒ kÕt cÊu vÒ giäng ®iÖu
tr÷ t×nh
HDVN: N¾m ®îc néi dung bµi häc

228
So¹n bµi: Çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ
mét ®o¹n th¬, bµi th¬.
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 11/3/06
TiÕt 125 çch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬

BiÕt çch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ cho ®óng víi çc yªu cÇu ®· häc ë tiªt
tríc
RÌn kü n¨ng thùc hiÖn çc bíc khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬, çch tæ chøc
triÒn khai çc l®.
* H§ 1: Em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ
luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬?
Tr×nh bµy nhng yªu cÇu nghÞ luËn
vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬?
* H§ 2: Bµi míi:
Gv gäi hs ®äc 8 ®Ò bµi ®· ghi trªn HS theo dâi çc ®Ò v¨n I/ §Ò bµi
b¶ng phô nghÞ luËn
H? çc ®Ò bµi trªn thêng cã cÊu t¹o Gåm 2 phÇn : vÒ mét
ntn? PhÇn nªu thÓ lo¹i vµ phÇn nªu néi ®o¹n th¬,
§Ò v¨n nghÞ luËn rÊt ®a d¹ng vµ dung bµi th¬:
phong phó:
cã nh÷ng ®Ò ®· ®Þnh híng t¬ng ®èi
râ
Cã nh÷ng ®Ò ®ßi hái ngêi lµm bµi
biÕt tù khu«n hÑp, tù x¸c ®Þnh ®Ó
tËp trung vµo híng nµo vµo ph¬ng
diÖn nµo ®¸ng chó ý cua rbµi nh ®Ò
4, 7.
II/ Çch lµm
bµi nghÞ
luËn vÒ
®o¹n th¬,
bµi th¬
T×m hiÓu ®Ò 1/ Çc bíc
H? §Ó lµm 1 bµi nghÞ luËn, th«ng th- T×m ý lµm bµi
229
êng em ph¶i tiÕn hµnh theo nh÷ng bíc LËp dµn bµi nghÞ luËn
nµo? ViÕt bµi vÒ ®o¹n
KiÓm tra vµ söa l¹i th¬, bµi th¬
§Ò v¨n:
Ph©n tÝch
ty quª h¬ng
trong bµi
th¬ “ Quª h-
¬ng” cña
ThÓ lo¹i: NghÞ luËn TP th¬ TÕ Hanh
Gäi hs thùc hiÖn phÇn t×m hiÓu ®Ò: Néi dung: TY quª h¬ng cña TÕ hanh a/ T×m
qua bµi th¬ “ Quª h¬ng” hiÓu ®Ò
S¸ng t¸c tríc CM T8, khi tg häc xa nhµ

H? Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo thêi gian vµ nhí quª. b/ T×m ý:
nµo? T©m tr¹ng cña tg? TY quª h¬ng cña tg ®îc thÓ hiÖn
H? Bµi th¬ ®· diÔn t¶ néi dung g×? trong nh÷ng håi øc vÒ quª h¬ng vµ
trong nçi nhí quª h¬ng.
H?NghÖ thuËt cña bµi th¬ cã gãp Cã
phÇn thÓ hiÖn TY quª h¬ng kh«ng? L§1: TY quª h¬ng cña tg thÓ hiÖn
H? tõ viÖc t×m hiÓu trªn, theo em ta trong nh÷ng håi øc vÒ quª h¬ng.
cã thÓ h×nh thµnh mÊy luËn ®iÓm ? L§2:TY quª h¬ng cua rtg ®îc thÓ
S¾p xÕp çc L§ ntn? hiÖn trong nçi nhí trùc tiÕp
Chia nhãm A. MB
Híng dÉn hs th¶o luËn lËp dµn ý cho B.TB:Ty quª h¬ng thÓ hiÖn trong håi c/ LËp dµn
®Ò v¨n øc vÒ quª h¬ng ý:
B1/ Håi øc vÒ c¶nh d©n lµng ra kh¬i
®¸nh ç
B2/ håi øc vÒ c¶nh lµng chµi ®ãn
®oµn thuyÒn ®¸nh ç trë vÒ
TY quª h¬ng thÓ hiÖn trong nèi nhí
®îc béc lé trùc tiÕp
C. KB:t×nh c¶m quª h¬ng
Gi¸ trÞ cña ty quª h¬ng.
Chó ý liªn kÕt ®o¹n, dÉn d¾t, d/ ViÕt bµi:

chuyÓn tiÕp gi÷a çc luËn cø, l®
e/ KiÓm tra
l¹i
2/ T×m
hiÓu çch
tæ chøc ,
triÓn khai
L§
MB:....qh lµ thµnh c«ng khëi ®Çu. VB: Quª h-
Gäi hs ®äc vb. TB:....t©m hån thiÕt tha, thµnh thùc ¬ng trong
230
H? x¸c ®Þnh bè côc c¶u vb? cña TÕ Hanh t×nh th¬ng,
KB: cßn l¹i nçi nhí
Nhµ th¬ ®· viÕt quª h¬ng b»ng tÊt c¶
H? TB ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nh÷ng ty trong s¸ng, th¬ méng
nhËn xÐt g× vÒ ty quª h¬ng? Næi bËt lµ nh÷ng h¶ ®Ñp nh m¬,
®µy søc m¹nh khi ra kh¬i
C¶nh trë vÒ tÊp nËp, no ®ñ
H¶ ngêi d©n chµi gi÷a ®Êt trêi léng
giã
H¶ ng«n tõ cña bµi th¬ giµu søc gîi
c¶m
Nh÷ng suy nghÜ, ý kiÕn cña ngêi
H? nh÷ng suy nghÜ, ý kiÕn Êy ®îc viÕt lu«n ®îc g¾n cïng víi sù ph©n
kh¼ng ®Þnh, dÉn d¾t bµng çch tÝch, b×nh gi¶ng cô thÓ h×nh ¶nh,
nµo? ng«n tõ, giäng ®iÖu cña bµi th¬.
ChÆt chÏ, tù nhiªn. §ã chÝnh lµ sù
ph©n tÝch, cm lµm s¸ng tá nhËn xÐt
H? PhÇn tb ®îc nèi kÕt víi phÇn mb. bao qu¸t ®· nªu ë mb. Tõ çc l® nµy
Kb ra sao? dÉn ®Õn kb ®¸nh gi¸ søc hÊp dÉn,
kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña bµi th¬.
Ghi nhí/ sgk
H? Bµi v¨n cã søc hÊp dÉn v× lý do

nµo? Tõ ®ã rót ra çch lµm bµi nghÞ
luËn vÒ ®o¹ th¬, bµi th¬?
Lµ khæ ®Çu cña ba th¬ thÓ hiÖn III/ LuyÖn
GV gîi ý cho hs t×m ý: nhòng c¶m nhËn ban ®Çu cña tgvÒ tËp:
H? §o¹n th¬ cã vÞ trÝ ntn trong bµi c¶nh ®Êt trêi sang th. Ph©n tÝch
tho? B¾t ®Çu tõ h¬ng æi chÝn th¬m ph¶ khæ ®Çu
vµo trong giã se l¹nh trong bµi
H?Sù biÕn chuyÓn cña ®Êt trêi sang th¬: “ Sang
thu ®îc nµh th¬ b¾t ®Çu c¶m nhËn thu”
qua h×nh ¶nh nµo? DiÔn t¶ qua C¶m nhËn b»ng nh÷ng c¶m gi¸c cô
nh÷ng tõ ng÷ ®Æc s¾c nµo? thÓ vµ tinh tÕ
H? Thi sÝ ®· c¶m nhËn c¶nh giao C¶m nhËn cã phÇn kh¸ ®ét ngét vµ
mïa víi c¶m xóc ntn? s÷ng sê
HDVN:
LËp dµn ý chi tiÕt. :
ViÕt th©n bµi
So¹n: M©y vµ sãng
231
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 14/3/06
TiÕt 126: m©y vµ sãng.

C¶m nhËn ®îc ý nghÜa thiªng liªng cña t×nh mÉu tö .
ThÊy ®îc ®Æc s¾c nghÖ thuËt trong viÖc t¹o dùng nh÷ng cuéc ®èi tho¹i tëng tîng vµ
x©y dùng çc h¶ thiªn nhiªn.
* H§ 1: §äc thuéc lßng bµi th¬ “Nãi víi
con”? C¶m nhËn ®îc nh÷ng g× vÒ ®øc
tÝnh tèt ®Ñp cña  ®ång m×nh vµ
nh÷ng mong íc cña  cha qua bµi th¬?.
* H§ 2: Bµi míi: I/ Giíi thiÖu
Hs ®äc chó thÝch SGK 1861-1941. Lµ nhµ th¬hiÖn ®¹i lín vÒ t¸c gi¶,
nhÊt cña Ên §é. t¸c phÈm:
Tago ®Ó l¹i mét gia tµi v¨n ho¸ 1/ T¸c gi¶:
nghÖ thuËt ®å sé. ¤ng lµ nhµ v¨n
ch©u ¸ ®Çu tiªn ®îc gi¶i thëng N«
ben
H? Bµi th¬ gåm mÊy phÇn? Néi dung M©y vµ Sãng ®îc in trong tËp Si su.
tõng phÇn? Bµi th¬ g«mg 2 phÇn:
Em bÐ nãi chuyÖn víi m©y.
H? T×m hiÓu kÕt cÊu tõng phÇn? Em bÐ nãi chuyÖn víi Sãng 2/ T¸c
Mçi phÇn ®Òu gåm kÕt cÊu: phÈm:
Lêi rñ cña M©y vµ Sãng.
Lêi tõ chèi cña em bÐ. II/ §äc, t×m
Gäi Hs ®äc phÇn 1: Em bÐ nghÜ ra trß ch¬i míi. hiÓu bè côc
H? Em bÐ ®· kÓ víi mÑ nh÷ng g×?
KÓ vÒ cuéc trß chuyÖn cña em víi
H? H¶ “ vÇng tr¨ng b¹c” ®· gîi trong M©y. Çc b¹n M©y ®· rñ em cïng
em c¶m nhËn ntn vÒ thiªn nhiªn ë vui ch¬i, cïng ®i kh¾p bÇu trêi.
®©y?
H? Tríc lêi rñ rª cña M©y, em bÐ cã Em bÐ rÊt thÝch ®i ch¬i víi hä nªn III/ T×m
thÝch ®i ch¬i kh«ng? míi hái: nhng b»ng çch nµo...? hiÓu bµi
H? Cuèi cïng em bÐ cã ®i kh«ng? V× th¬:
sao? Em bÐ kh«ng ®i v× em kh«ng thÓ 1/ Em bÐ
H? Qua ®ã, em hiÓu ®iÒu g× vÒ t×nh rêi ra mÑ ®îc. nãi chuyÖn
c¶m cua rem bÐ dµnh cho mÑ? §èi víi em mÑ lµ tÊt c¶. víi mÑ vÒ
H? Em tëng tîng ra trß ch¬i ntn? M©y:
Em nghÜ ra mét trß ch¬i thó vÞ:
232
H? T¹i sao em cho lµ trß ch¬i ®ã hay Con lµm m©y vµ mÑ sÏ lµ tr¨ng.
h¬n trß ch¬i cña M©y? Trß ch¬i cã c¶ M©y , tr¨ng trêi xanh
nhng quan träng h¬n lµ cã c¶ mÑ.
H? Qua trß ch¬i, em thÊy em bÐ trong Em bÐ yªu thiªn nhiªn, yªu mÑ , em
bµi th¬ cã nh÷ng ®øc tÝnh g× ®¸ng võa th«ng minh võa giµu trÝ tëng t-
quý? îng.
Gäi Hs ®äc phÇn 2. Sãng rñ em bÐ ®i ch¬i.

H? Sãng nãi víi em bÐ ®iÒu g×? Mét cuéc viÔn du ®µy thó vÞ vµ
H? §iÒu ®ã cã hÊp dÉn em bÐ kh«ng? hÊp dÉn.
Em kh«ng ®i cïng sãng.
H? Em bÐ cã ®i víi Sãng kh«ng? V× Em nghÜ ra trß ch¬i:
sao? Con lµ Sãng, mÑ lµm bÕn bê...... 2/ Em bÐ
H? Em ®· nghÜ ra trß ch¬i ntn? Trß ch¬i cña em bÐ kh«ng chØ cã nãi chuyÖn
Sãng mµ cßn cã bÕn bê kú l¹. Bê víi mÑ vÒ
H? T¹i sao trß ch¬i ®ã hay h¬n trß ch¬i biÓn bao dung réng më lu«n dang Sãng:
cua rSãng? réng vßng tay ®ãn em.
Em ®· nghÜ ra h×nh thøc tuyÖt vêi
H? Em h·y ph©n tÝch ý nghÜa 2 trß ®Ó hµo hîp ty thiªn nhiªn víi t×nh
ch¬i cña em bÐ? mÉu tö b»ng çch biÕn chÝnh
m×nh thµnh M©y vµ Sãng, cßn mÑ
lµ mÆt tr¨ng vµ bÕn bê kú l¹.
Kh¼ng ®Þnh t×nh mÉu tö thiªng
H? ý nghÜa cña c©u th¬ cuèi? liªng vµ cao quý.
III/ Tæng
kÕt:
H? ChØ ra nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt H×nh thøc ®èi tho¹i lång trong ®éc 1/ NghÖ
nghÖ thuËt cña bµi th¬? tho¹i. thuËt:
H¶ thiªn nhiªn th¬ méng.
H? Néi dung cña bµi th¬? Ngîi ca t×nh mÉu tö thiªng liªng vµ
cao quý. 2/ Néi dung:
HDVN: Häc thuéc lßng bµi th¬.

Suy nghÜ cña em vÒ t×nh mÉu tö qua
bµi th¬.
So¹n: ¤n tËp th¬.
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 14/3/06
TiÕt127: «n tËp th¬
233
¤n tËp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ t¸c phÈm th¬ hiÖn ®¹i häc trong ch¬ng
tr×nh Ng÷ v¨n 9
Bíc ®Çu h×nh thµnh hiÓu biÕt s¬ lîc vÒ ®Æc ®iÓm vµ thµnh tùu cña th¬ VN sau CM
th¸ng 8
* H§ 1: KT viÖc chuÈn bÞ bµi cña
HS.
* H§ 2: Bµi míi: 1/ LËp b¶ng kª
Ph¬ng ph¸p thùc hiÖn: Hs chuÈn bÞ vµo giÊy khæ to çc TP th¬
GV yªu cÇu hs chuÈn bÞ b¶ng thèng hiÖn ®¹i trong
kª tríc khi tíi líp. s¸ch ng÷ v¨n 9
Cô thÓ: ph©n c«ng mçi tæ chuÈn bÞ
3 Tp th¬ theo yªu cÇu SGK HS quan s¸t.
Gv treo lªn b¶ng ®Ó Hs tiÖn theo dâi Bæ sung nh÷ng ý chua ®Çy ®ñ.
VD: TP: §ång chÝ- ChÝnh h÷u- 1948-

th¬ tù do- NÐt ®Æc s¾c vÒ néi dung
vµ nghÖ thuËt( dùa vµo ghi nhí SGK)
Néi dung: T×nh ®ång chÝ cña ngêi
lÝnh dùa trªn c¬ së cïng chung c¶nh
ngé vµ lý tëng chiÕn ®Êu ®îc thÓ
hiÖn thËt s©u s¾c vµ gi¶n dÞ.
NghÖ thuËt: Ng«n tõ, h×nh ¶nh gi¶n
dÞ giµu søc biÓu c¶m. a/ giai ®o¹n KC chèng Ph¸p:1945- 2/ S¾p xÕp
H? Nh×n vµo b¶ng thèng kª, em h·y 1954 theo tõng giai
s¾p xÕp theo theo tõng giai ®o¹n lÞch §ång chÝ ®o¹n lÞch sö:
sö? b/ 1955-1964:
BÕp löa.
Con cß.
c/ 1965-1975:
Bµi th¬...
Khóc h¸t ru....
d/ Sau 1975:
¸nh tr¨ng
Mïa xu©n ...
ViÕng l¨ng B¸c
Nãi víi con
Sang thu.
T¸i hiÖn h¶ con  VN trong suèt

H? ë mçi giai ®o¹n, çc tP ®Òu thÓ thêi kú lÞch sö sau CM th¸ng T¸m.
hiÖn ®îc ®iÒu g× vÒ cuéc sèng, con VD: VÒ ®Ò tµi t×nh mÑ con gåm 3/ So s¸nh
ngêi? cã nh÷ng bµi th¬ sau: nh÷ng bµi th¬
Khóc h¸t ru, con cß, M©y vµ Sãng. cã ®Ò tµi gièng
GV yªu cÇu Hs so s¸nh Gièng nhau:ngîi ca t×nh mÑ con nhau ®Ó thÊy
234
th¾m thiÕt ®îc nh÷ng
Kh¸c nhau:néi dung t×nh c¶m, ®iÓm chung
c¶m xóc trong tõng bµi kh¸c nhau. vµ riªng cña
Khóc h¸t ru:thÓ hiÖn sù thèng mçi TP:
nhÊt cña t×nh yªu con víi t×nh yªu
®Êt níc
Con cß:khai th¸c vµ triÓn khai tø
th¬ tõ h×nh tîng con cß trong ca
dao ®Ó ca ngîi t×nh mÑ vµ ý
nghÜa cña lêi h¸t ru.
M©y vµ Sãng:Ho¸ th©n vµo lêi trß
chuyÖn hån nhiªn cua rem bÐ ®Ó
thÓ hiÖn TY th¾m thiÕt cña mÑ
víi con.
HS nhËn xÐt.
Gv híng dÉn cho HS nhËn xÐt.
§iÓm gièng nhau:
®Òu viÕt vÒ ngêi lÝnh cmvíi vÎ 4/ NhËn xÐt
Híng dÉn hs th¶o luËn vµ tr¶ lêi ®Ñp trong tÝnh çch vµ t©m hån vÒ h×nh ¶nh
§iÓm kh¸c nhau: ngêi lÝnh vµ
Mçi bµi l¹i khai th¸c nh÷ng nÐt t×nh ®ång ®éi
riªng vµ ®Æt trong nh÷ng hoµn cña hä trong
c¶nh kh¸c nhau çc bµi th¬:
Cô thÓ: §ång chÝ viÕt vÒ ngêi §ång chÝ, bµi
lÝnh thêi kú ®Çu kc CP. Nh÷ng th¬ ,...¸nh
ngêi lÝnh xu©t th©n tõ n«ng d©n. tr¨ng.
Tinh ®ång chÝ cña hä dùa trªn
nh÷ng c¬ së chung.Bµi th¬ tËp
trung thÓ hiÖn vÎ ®Ñp vµ søc
m¹nh cña t×nh ®ång chÝ
Bµi th¬ vÒ...........kh¾c ho¹ h¶ ngêi
lÝnh l¸i xe trªn tuyÕn ®êng Trêng
S¬n thêi kú KCCM. Bµi tho lµm
næi bËt tinh thÇn dòng c¶m, t thÕ
hiªn ngang, ý chÝ gi¶i phãng miÒn
Nam
¸nh tr¨ng nãi vÒ suy ngÉm cña ng-
êi lÝnh ®a ®i qua cuéc chiÕn
tranh. Bµi th¬ gîi l¹i nh÷ng kû
niÖm g¾n bã cña ngêi lÝnh víi ®¸t
níc, víi ®èng ®éi trong nh÷ng n¨m
gian khæ cña chiÕn tranh , nh¨c
nhë vÒ ®¹o lý nghÜa t×nh chung
thuû
Yªu cÇu hs n/xÐt nh÷ng bµi tiÕp

theo.
235
GV cã bæ sung dùa theo s¸ch h/dÉn. VD: §oµn thuyÒn ®¸nh ç: chñ
yÕu dïng bót ph¸p tîng trng víi
nhiÒu h¶ liªn têng , tîng tëng, so
s¸nh 5/ NhËn xÐt
¸nh tr¨ng: ®a vµo nhiÒu h¶, chi bót ph¸p s¸ng
tiÕt thùc, rÊt b×nh dÞ. t¹o cña h×nh
¶nh th¬:
GV híng dÉn hS viÕt theo gîi ý: cã 6/ LuyÖn viÕt

thÓ viÕt ®o¹n trong bµi : ViÕng l¨ng ®o¹n v¨n b×nh
B¸c hoÆc bµi : Mïa xu©n nho nhá luËn mét khæ
th¬
* HDVN: Häc bµi.

ChuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra th¬
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 17/3/06
TiÕt 128 nghÜa têng minh vµ hµm ý.

NhËn biÕt hai ®iÒu kiÖn tån t¹i cña hµm ý:
Ngêi nãi, ngêi viÕt cã ý thøc ®a hµm ý vµo c©u nãi
Ngêi nghe cã ®ñ n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm ý.
* H§ 1: Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ
hµm ý?.
* H§ 2: Bµi míi:
I/ §iÒu
HS ®äc kiÖn sö
Gäi hs ®äc vd tr 90/ SGK dông hµm
Chó ý çc c©u im ®Ëm ý:
H?Nªu hµm ý cña nh÷ng c©u in ®Ëm? C©u thø nhÊt cã hµm ý lµ: sau b÷a 1/ VD sgk tr
¨n nµy con kh«ng cßn ®îc ¬ nhµ víi 90
thÇy mÑ vµ çc em n÷a.
H? V× sao chÞ Dëu kh«ng nãi th¼ng víi C©u 2: MÑ ph¶i b¸n con cho cô
con mµ ph¶i dïng hµm ý? NghÞ
§©y lµ ®iÒu ®au lßngnªn chÞ DËu
tr¸nh nãi th¼ng ra.
H? Hµm ý trong c©u nãi nµo cña chÞ
236
DËu râ h¬n? C©u 2 hµm ý cña chÞ râ h¬n v× cã
H? V× sao chÞ DËu ph¶i nãi râ nh chi tiÕt cô NghÞ th«n §oµi.
vËy? V× lóc ®Çu çi Tý cha hiÓu hÕt ý
c©u nãi cña chÞ
H? Chi tiÕt nµo cho thÊy çi Tý ®· Çi Tý nghe nãi gi·y n¶y
hiÓu hÕt hµm ý cña chÞ?V× sao çi Tý Çi Tý hiÓu nhê c©u nãi cña mÑ, v×
cã thÓ hiÓu ®îc? tríc ®ã nã ®· biÕt bè mÑ quyÕt
®Þnh b¸n nã cho nhµ NghÞ QuÕ.
H? §Ó sö dông hµm ý thµnh c«ng cÇn Ngêi nãi cã ý thøc ®a hµm ý vµo
cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? c©u nãi
Ngêi nghe cã n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm
ý.
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 1:
H? Ngêi nãi , ngêi nghe trong nh÷ng Ngêi nãi lµ anh thanh niªn II/ LuyÖn
c©u in ®Ëm lµ ai? Ngêinghe lµ «ng ho¹ sü vµ c« g¸i tËp:
H? X¸c ®Þnh hµm ý cña mçi c©u nãi? 1/ Bµi 1:
Hµm ý cña c©u im ®Ëm lµ: mêi b¸c
vµ c« vµo uèng níc
Hai ngêi nghe ®Òu hiÓu hµm ý ®ã
th«ng qua chi tiÕt: «ng theo liÒn
anh thanh niªn vµo trong nhµ
b/ Ngêi nãi lµ anh TÊn, ngêi nghe lµ
chÞ hµng ®Ëu ngµy tríc.
Hµm ý cña c©u im ®Ëm lµ: chóng
t«i kh«ng thÓ cho ®îc
H? Nhê ®©u, ngêi ®äc cã thÓ hiÓu ®îc HiÓu ®¬c hµm ý nhê c©u nãi cuèi
hµm ý ®ã? cïng : thËt lµ cµng g×au cã cµng
kh«ng d¸m dêi mét ®ång xu.
c/ Ngêi nãi lµ Thuý KiÒu, ngêi nghe
H? Nªu hµm ý trong c©u nãi? lµ Ho¹n Th
C©u 1: QuyÒn quy nh tiÓu th mµ
còng cã lóc ph¶i ®Õn tríc hoa n«
nµy ?
C©u 2: H¸y chuÈn bÞ nhËn sù b¸o
o¸n thÝch ®¸ng
BT 2 giao cho hs lµm t¹i nhµ. 2/ Bµi tËp
2:
Gäi hs thùc hiÖn §iÒn c©u cã hµm ý nh:
bËn «n thi 3/ Bµi tËp
Ph¶i ®i th¨m ngêi èm 3:
H? X¸c ®Þnh hµm ý? Qua sù sã s¸nhcña Lç TÊn cã thÓ

nhËn ra hµm ý:Tuy hy väng cha
thÓ nãi lµ thùc hay h nhng nÕu cè 4/ Bµi tËp
g¾ng thùc hiÖn th× cã thÓ ®¹t ®îc 4:
H? X¸c ®Þnh c©u cã cha hµm ý trong
237
bµi th¬: M©y vµ sãng? C©u hµm ý mêi mäc: Bän tí ch¬i...
C©u hµm ý tõ chèi: MÑ m×nh ®ang
®îi ë nhµ... 5/ Bµi tËp
5:
HDVN: Hoµnthµnh bµi tËp
ChuÈn bÞ kiÓm tra th¬
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 17/3/06
TiÕt 129 kiÓm tra th¬

KiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña hs vÒ çc tp th¬ trong ch¬ng tr×nh ng÷
v¨n 9.
RÌn luyÖn vµ ®¸nh gi¸ kü n¨ng viÕt v¨n. Hs cÇn huy ®éng nh÷ng kiÕn thøc vÒ TËp
lµm v¨n vµ TV.
* H§ 1: Gv ph¸t ®Ò bµi ®· in s½n:
* H§ 2: Bµi míi: C©u1: h·y s¾p xÕp l¹i b¶ng cho díi KiÓm tra
§¸p ¸n: ®©y sao cho ®óng tªn tg, tp, n¨m s¸ng th¬
C©u 1: t¸c vµ thÓ th¬: Thêi gian:
Con cß, ChÕ lan Viªn, 1962,tù do Con cß, ViÔn Ph¬ng, 1980, T¸m ch÷. 45 phót
Mïa xu©n nho nhá, Thanh H¶i, 1980, 5 Mïa xu©n nho nhá, Ta go, 1962, Tù
ch÷. do
ViÕng l¨ng B¸c, ViÔn ph¬ng, 1976, 8 ViÕng l¨ng B¸c, ChÕ lan Viªn, 1973,
ch÷. n¨m ch÷.
Sang thu, H÷u ThØnh sau 1975, n¨m Sang thu, Thanh H¶i, 1976, tù do.
ch÷. Nãi víi con, H÷u ThØnh, 1909, Tù do.
Nãi víi con, Y Ph¬ng, sau 1975, tù do. M©y vµ sãng, Y ph¬ng, Sau 1975,N¨m
238
M©y vµ Sãng, Ta go, 1909, Tù do. ch÷.
C©u 2: 2 lÇn xuÊt hiÖn ë khæ 1 vµ

khæ cuèi C©u 2: Trong bµi th¬ “ Mïa xu©n
Khæ 1: h¶ cña thiªn nhiªn, ®Êt trêi vµ nho nhá” cña Thanh H¶i cã mÊy lÇn
xu©n. xuÊt hiÖn h¶ cµnh hoa vµ tiÕng
Khæ cuèi : íc nguyÖn cña tg cèng hiÕn chim? ë mçi lÇn xuÊt hiÖn , 2 h¶ Êy
cho ®êi. nãi vÒ ®iÒu g×?
C©u 3: Hs ph©n tÝch ®Ó thÊy c¶m

gi¸c ®au ®ín, xãt xa cña tg tríc sù ra ®i
cña B¸c.
C©u 3: Ph©n tÝch nh÷ng dßng c¶m
Cuèi giê GV thu bµi. xóc cña nhµ th¬ trong ®o¹n th¬ sau:
B¸c n»m trong giÊc ngñ b×nh yªn
Giê sau tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 viÕt ë Gi÷a mét....
nhµ Mµ sao nghe nhãi ë trong tim.
239
Ngµy d¹y:18/3/06
TiÕt 130: Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6( bµi viÕt ë nhµ)
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh

1/ NhËn ra nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm vÒ néi dung vµ h×nh thøc tr×nh bµy trong bµi
viÕt cña m×nh.
2/ ThÊy ®îc ph¬ng híng kh¾c phôc, söa ch÷a çc lçi
3/ ¤n tËp l¹i lý thuyÕt vµ kü n¨ng lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn.

GV yªu cÇu häc tù nhí l¹i ®Ò §äc l¹i ®Ò v¨n b»ng trÝ I/ §Ò bµi: Suy nghÜ cña
v¨n nhí cña m×nh em vÒ t×nh yªu lµng, yªu
níc cña nh©n vËt «ng
Hai trong truyÖn ng¾n
“ Lµng” cña nhµ v¨n
Gäi hs lµm Kim L©n
H? X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò
bµi? T×m hiÓu ®Ò:
1/ TL: V¨n nghÞ luËn
2/ ND: T×nh yªu lµng,
yªu níc cña nh©n vËt «ng
Hs tr×nh bµy l¹i dµn bµi Hai.
LËp dµn bµi
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i dµn bµi ®· A/ MB:
x©y dùng Giíi thiÖu tg, tp
Nªu vÊn ®Ò cÇn nghÞ
luËn
B/ TB: T×nh yªu lµng,
yªu níc cña nh©n vËt «ng
Hai ®îc thÓ hiÖn qua
nhiÒu t×nh huèng kh¸c
nhau
B1/ Nçi nhí lµng da diÕt
khi ë n¬i t¸n c
B2/ Khi nghe tin lµng
theo giÆc
B3/ khi nghe tin ®ån ®îc
c¶i chÝnh
NghÖ thuËt x©y dùng
nh©n vËt cña nhµ v¨n
C/ KB: kh¼ng ®Þnh
vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn
Nªu gi¸ trÞ gd
Gv nªu nh÷ng u ®iÓm trong bµi th«ng qua tp
lµm cña häc sinh: II/ NhËn xÐt bµi lµm”
240
1/ HS n¾m ®îc ph¬ng ph¸p lµm 1/ u ®iÓm:
bµi v¨n nghÞ luËn mét tp
truyÖn
2/ Bè côc bµi lµm râ rµng, biÕt
x©y dùng vµ triÓn khai luËn
®iÓm
3/ Mét sè bµi lµm triÓn khai
luËn ®iÓm râ rµng, m¹ch l¹c,
biÕt kÕt hîp gi÷a viÖc nªu dÉn
ch÷ng , ph©n tÝch vµ nªu
nh÷ng nhËn xÐt, suy nghÜ cña
b¶n th©n vÒ vÊn ®Ò nghÞ
luËn
Cô thÓ khen ngîi bµi lµm cña
b¹n: Lan,
2/ Nhîc ®iÓm:
GV nªu nh÷ng nhîc ®iÓm :
1/ 1 bé phËn bµi lµm cßn sa vµo
viÖc kÓ lÓ sù viÖc, cha biÕt
ph©n tÝch nªu nhËn xÐt, ®¸nh
gi¸
Cô thÓ:
2/ TriÓn khai luËn ®iÓm cha

s©u s¾c: cßn Ýt nh÷ng lêi b×nh
luËn, ®¸nh gi¸
3/ Mét sè bµi lµm cßn m¾c lçi
vÒ diÔn ®¹t cha chÝnh x¸c,
kh«ng râ ý
4/ Mét sè bµi tr×nh bµy dÉn III/ C«ng bè ®iÓm vµ
ch÷ng cha ®óng yªu cÇu. häc sinh tù söa lçi sai cña
m×nh
GV c«ng bè diÓm vµ häc sinh
tù söa lçi sai cña m×nh
HDVN: ChuÈn bÞ bµi: Tæng
kÕt v¨n b¶n nhËt dông
241
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 21/3/06
TiÕt 131,132 tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông

- Trªn c¬ së nhËn thøc tiªu chuÈn ®Çu tiªn vµ chñ yÕu cña vb nhËt dônglµ tÝnh cËp
nhËt cña néi dung, hÖ thèng ho¸ ®îc chñ ®Ò cña çc vb nhËt dông ®· häc trong ch¬ng
tr×nh THCS
N¾m ®îc ®¨ch ®iÓm cÇn l ý trong çch tiÕp cËnv¨n b¶n nhËt dông.
II/ Çc bíc tiÕn hµnh
H§ cña GV H§ cña hs Ghi b¶ng

KTBC: §äc thuéc lßng bµi
th¬ M©y vµ sãng? Ph©n
tÝch lêi trß chuyÖn cña em
bÐ víi M©y hoÆc Sãng?
Bµi míi
I/ §Æc ®iÓm cña vb nhËt
dông:
Gäi hs ®äc kh¸i niÖm vÒ Kh¸i niÖm: SGK
vb nhËt dông.
H? TÝnh cËp nhËt cña vb TÝnh cËp nhËt cña vb
nhËt dông ®îc thÓ hiÖn nhËt dông ®îc thÓ hiÖn
ntn?( thÓ hiÖn ë nh÷ng ë:®Ò tµi, chøc n¨ng( ®Ò
yÕu tè nµo? ph¬ng diÖn cËp, bµn luËn, thuyÕt
nµo? minh, têng thuËt , miªu t¶,
®¸nh gi¸ nh÷ng vÊn ®Ò,
nh÷ng hiÖn tîng gÇn gòi,
bøc thiÕt ®èi víi ®êi sèng
con ngêi vµ céng ®ång xh
hiÖn ®¹i
H? Theo em, vb nhËt dông
cã ®ßi hái gi¸ trÞ v¨n ch¬ng Gi¸ trÞ v¨n ch¬ng kh«ng
kh«ng? ph¶i lµ yªu cÇu cao nhÊt víi
vb nhËt dông. Tuy nhiªn,
Gv më réng: V× v¨n cã hay ®ã vÉn lµ yªu cÇu quan
míi lµm cho ngêi ®äc thÊm träng
thÝa vÒ tÝnh chÊt thêi sù
nãng hæi, chÝnh x¸c cña
vÊn ®Ò ®îc ®¾t ra.
II/ Néi dung çc vb nhËt

dông ®· häc:
H? Dùa vµo çc kiÕn thøc
242
®· häc, em h·y tr×nh bµy Líp 6: §ã lµ nh÷ng bµi viÕt
çc vÉn ®Ò mµ çc vb nhËt vÒ di tÝch lÞch sö:
dông ®Ò cËp tíi? Cçu Long Biªn....
Danh lam th¾ng c¶nh:
§éng Phong Nha
Quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn
vµ con ngêi: Bøc th cña thñ
lÝnh.....
Líp 7:Gi¸o dôc vµ vai trß
cña ngêi phô n÷....
Líp 8: VÊn ®Ò m«i trêng
TÖ n¹n ma tuý, thuèc l¸
D©n sè vµ t¬ng lai loµi ngêi
Líp 9: quyÒn sèng cña con
ngêi
B¶o vÖ hµo b×nh, chèng
chiÕn tranh,
Héi nhËp víi thÕ giíi vµ
gi÷u g×n bµn s¾c v¨n ho¸ III/H×nh thøc vb nhËt dông
Gäi hs ®äc phÇn III/ SGK d©n téc
H?Theo em, 1 vb nhËt dông
cã ph¶i chØ sö dông mét Còng gièng nh çc tp v¨n ch-
ph¬ng thøc biÓu ®¹t ¬ng, 1 vb nhËt dông kh«ng
kh«ng? chØ dïng 1 ph¬ng thøc
biÓu ®¹t mµ kÕt hîp nhiÒu
ph¬ng thøc ®Ó t¨ng søc
H? H·y lÊy vd minh ho¹? thuyÕt phôc
VD: KÕt hîp gi÷a thuyÕt

minh vµ miªu t¶:
Vb §éng Phong Nha
KÕt hîp gia thuyÕt minh,
nghÞ luËn vµ biÓu c¶m: ¤n
H? H·y t×m yÕu tè biÓu dÞch, thuèc l¸
c¶m vµ ph©n tÝch t¸c dông
cña nã trong vb: ¤n dich, Nh÷ng c©u v¨n biÓu c¶m:
thuèc l¸? NghÜ ®Õn mµ kinh
Yõu tè biÓu c¶m cßn thÓ
hiÖn ë çch dïng dÊu chÊm
tu tõ ë ®Ò môc vb,
T¸c dông: nh÷ng yÕu tè ®ã
cã t¸c dông lµm ngêi ®äc
ghª tëm nh÷ng t¸c h¹i kh«n
lêng do khãi thuèc g©y ra.
H? Qua ph©n ft×m hiÓu, Gióp cñng cè kiÕn thøc ®·

em h·y chØ ra t¸c dông cña häc vÒ kiÓu vb nghÞ luËn
çc vb nhËt dông trong vµ thuyÕt minh. ThËm chÝ
243
viÖc häc tËp m«n ng÷ v¨n? bæ sung nh÷ng phÐp lËp
luËn cña v¨n nghÞ luËn. III/Ph¬ng ph¸p häc vb nhËt
dông:
Gäi hs ®äc 5 ®iÓm cÇn lu HS ®äc

ý trong sgk Tãm t¾t nh÷ng ®iÓm cÇn
chó ý
Gv kÐt hîp diÔn gi¶ng 1 sè
vÊn ®Ò sau:
B¶n th©n kn nhËt dông ®·
bao hµm ý ph¶i vËn dông
thùc tiÔn. V× vËy häc nã
kh«ng chØ biÕt cßn ®Ó
lµm
Cô thÓ bµy tá nh÷ng ý
kiÕn riªng cña ç nh©n.
Néi dung mµ vb nhËt dông HS lÊy vd chøng minh:
®Ò ra cã liªn quan tíi 1 sè M«i trêng lµ vÊn ®Ò mµ 3
m«n häc kh¸c vµ ngîc l¹i néi dung vb nhËt dông ®Ò
cËp ®Õn
§ã còng lµ vÊn ®Ò mµ
nhiÒu m«n kh¸c ®Ò cËp
®Õn nh: m«n §Þa, m«n
Gv yªu cÇu hs lÊy 1 sè vd Sinh
kh¸c minh ho¹
Hs n¾m ®îc néi dung ghi
nhí sgk
HDVN: So¹n bµi : Ch¬ng

tr×nh ®Þa ph¬ng TiÕng
ViÖt
244
Ngµy d¹y: 25/3/06

TiÕt 133 : Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng viÖt
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t:

Khong chØ gióp häc sinh nhËn biÕt 1 sè tõ ng÷ ®Þa phongmµ kh«ng kÐm phÇn
quan träng lµ híng dÉn th¸i ®é ®èi víi viÖc sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ngtrong ®êi sèng
còng nh nhËn xÐt vÒ th¸i ®é sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng trong vb
H§ cña Gv H§ cña hs Ghi b¶ng

KTBC: §iÒu kiÖn ®Ó sö
dông thµnh c«ng hµm ý
trong c©u nãi? Cho vd
minh ho¹?
Bµi míi:
Hs nªu yªu cÇu: T×m tõ ng÷ Bµi tËp 1
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp ®Þa ph¬ng trong ®o¹n
1 trÝch sau? T×m tõ ng÷
toµn d©n t¬ng øng?
§o¹n trÝch a:
Gv chia nhãm ®Ó hs thùc Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng, tõ ng÷
hiÖn toµn d©n t¬ng øng:
ThÑo- sÑo
Tõng nhãm thùc hiÖn çc LÆp bÆp- l¾p b¾p
yªu cÇu Ba- bè, cha
§o¹n trÝch b:
m¸- mÑ
Kªu-gäi
®©m- trë thµnh
®òa bÕp- ®òa c¶
træng- trèng kh«ng
v«- vµo
§o¹n trÝch c:
lui cui- lói hói
n¾p- vung
nh¾m- cho lµ
Hs ®äc yªu cÇu vµ thùc Bµi tËp 2

hiÖn
245
a/ tõ toµn d©n cã thÓ thay
Gv gäi hs ®äc yªu cÇu b»ng nãi to
b/ kªu tõ ®Þa ph¬ng t¬ng
®¬ng tõ toµn d©n lµ gäi
Bµi tËp 3
yªu cÇu : x¸c ®Þnh tõ ®Þa

ph¬ng? t×m tõ toµn d©n t-
Gäi hs nªu yªu cÇu cña bµi ¬ng øng?
tËp
Çc tõ ®Þa ph¬ng trong 2

Gäi hs lªn b¶ng thùc hiÖn c©u ®è lµ:
nhanh bµi tËp Tr¸i- qu¶
Chi- g×
Kªu- gäi
Trèng hæng trèng h¶ng-
trèng huÕch, trèng ho¸c
Bµi tËp 4
Gv yªu cÇu hs ®iÒn çc tõ Hs ®iÒn vµo b¶ng thèng kª

®Þa ph¬ng ®· t×m ®îc ë çc
bµi tËp 1, 2,3 vµo b¶ng
thèng kª
Bµi tËp 5:
Kh«ng v× bÐ Thu chia cã
dÞp giao tiÕp réng r·i ngoµ
®Þa ph¬ng m×nh
H? Theo em , cã nªn ®Ó nv
Thu trong truyÖn “ chiÕc
lîc ngµ “ dïng tõ ng÷ toµn §Ó nªu s¾c th¸i ®Þa ph¬ng.
d©n kh«ng? V× sao? Tuy nhiªn tg cã chñ ®Þnh
kh«ng dïng qu¸ nhiÒu tõ
H?T¹i sao trong lêi kÓ ng÷ ®Þa phong ®Ó khái
chuyÖn cña tg còng cã g©y khã hiÓu cho ngêi ®äc
nh÷ng tõ ng÷ ®Þa phong? kh«ng ph¶i lµ ngêi ®Þa
phu¬ng ®ã
HDVN: hoµn thµnh çc bµi

tËp cßn l¹i
ChuÈn bÞ bµi viÕt sè 7 v¨n
nghÞ luËn tp th¬
246
Ngµy d¹y: 24/3/06
TiÕt 134, 135: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7, nghÞ luËn v¨n häc
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: nh»m ®¸nh gi¸ häc sinh ë çc ph¬ng diÖn sau:
1/ BiÕt çch vËn dông kiÕn thøc vµ kü n¨ng khi lµm bµi nghÞ luËn 1 TP th¬
2/ Cã nh÷ng c¶m nhËn, suy nghÜ riªng vµ biÕt vËn dông mét çch linh ho¹t çc phÐp
lËp luËn trong qu¸ tr×nh lµm bµi
3/ Cã kü n¨ng lµm bµi TLV nãi chung
æn ®Þnh tæ chøc líp häc
Gv chÐp ®Ò bµi lªn b¶ng
§Ò v¨n: C¶m nhËn cña em vÒ t×nh mÑ vµ ý nghÜa lêi ru ®èi víi cuéc ®êi mçi
con ngêiqua bµi th¬ “ Con cß” cña chÕ Lan Viªn
Dµn bµi tham kh¶o:

1/ MB: Giíi thiÖu tg, tp
Nªu vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn.
2/ TB:
L§ c¬ b¶n: T×nh mÑ vµ ýnghÜa lêi ru ®èi víi cuéc ®êi mçi con ngêi
L§ ®îc triÓn khai qua tõng ®o¹n th¬
§o¹n 1: ngêi mÑ bÕ con trªn tay vµ cÊt lêi ru
CÇn chØ ra nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt:
VËn dông s¸ng t¹o h¶ çnh cß trong ca dao
Nªu ý nghÝa h×nh ¶nh çnh cß trong ca dao
T×nh mÑ dµnh cho con thÓ hiÖn qua 1 lo¹t h×nh ¶nh ho¸n dô. Lêi ru thÊm
vµo ®a trÎ mét çch v« thøc
§o¹n 2: H×nh ¶nh çnh cß dâi theo bíc trëng thµnh cña ngêi con
§o¹n 3 N©ng lªn thµnh triÕt lý, quy luËt mu«n ®êi cña t×nh c¶m
Chó ý çch sö dông ®iÖp tõ, c©u mang tÝnh kh¼ng ®Þnh
3/ KB: kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò nghÞ luËn
Liªn hÖ, suy nghÜ víi b¶n th©n
BiÓu ®iÓm:
§iÓm 9, 10: §óng ph¬ng ph¸p v¨n nghÞ luËn
Bè côc râ rµng, m¹ch l¹c
BiÕt x©y dùng, triÓn khai luËn ®iÓm
BiÕt liªn kÕt gi÷a çc ®o¹n v¨n trong vb
BiÕt thÓ hiÖnn çc nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, c¶m nhËn cña em vÒ vÊn
®Ò nghÞ luËn
DiÔn ®¹t lu lo¸t, dïng tõ chÝnh x¸c
§iÓm 7,8 : ®¹t çc yªu cÇu trªn . Tuy nhiªn:
m¾c 2, 3 lçi vÒ diÔn ®¹t dïng tõ
liªn kÕt cã thÓ cha chÆt chÏ
§iÓm 5, 6 §¹t çc yªu cÇu trªn ë møc trung b×nh
§iÓm 3, 4: Cha n¾m ®îc ph¬ng ph¸p lµm bµi
§iÓm 1, 2: Sai yªu cÇu
247
Cuèi giê, gv thu bµi cña hs
So¹n bµi : BÕn quª.
Ngµy d¹y: 31/3/06
TiÕt 138, 139: ¤n tËp phÇn TiÕng VÞªt

I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: Th«ng qua tiÕt «n tËp, gióp häc sinh hÖ thèng ho¸ 1 sè kiÕn
thøc ®· häc: khëi ng÷, çc thµnh phÇn biÖt lËp, liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n,
nghÜa têng minh vµ hµm ý.
H§ cña gv H§ cña hs Ghi b¶ng

KTBC: yªu cÇu hs nh¾c l¹i Çc ®¬n vÞ kiÕn thøc ®·
çc ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc lµ:
häc ? Khëi ng÷ vµ çc thµnh phÇn
biÖt lËp
Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt
®o¹n
NghÜa têng minh vµ hµm ý
I/ Khëi ng÷ vµ çc thµnh
phÇn biÖt lËp:
1/ Bµi 1: X¸c ®Þnh çc tõ in
®Ëm lµ nh÷ng thµnh phÇn
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp a/ x©y çi l¨ng Êy: khëi ng÷ g× cña c©u?
1 b/ dêng nh: t×nh th¸i
Chia 4 nhãm thùc hiÖn 4 c/ nh÷ng ngêi con g¸i s¾p x¸
phÇn vµ ®iÒn vµo b¶ng ta............:thµnh phÇn phô
tæng kÕt chó
d/ tha «ng: thµnh phÇn gäi
®¸p
vÊt v¶ qu¸:thµnh phÇn
c¶m th¸n.
2/ Bµi 2: viÕt ®o¹n v¨n
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp ng¾n giíi thiÖu truyÖn
2 ng¾n “ BÕn quª” cña
NguyÔn Minh Ch©u ,
Gv gîi ý çch lµm cho hs trong ®ã Ýt nhÊt cã 1 c©u
VD nh÷ng c©u v¨n nªu cha khëi ng÷ vµ mét c©u
nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ vÒ chøa thµnh phÇn t×nh th¸i
t¸c phÈm BÕn quª.
Gv trùc tiÕp ch÷a bµi cho II/ Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt
hs ®o¹n v¨n
248
1/ Bµi tËp 1: H·y cho biÕt
Hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 1 mçi tõ ng÷ in ®Ëm trong
Gäi hs ®äc yªu cÇu bµi tËp çc ®o¹n trÝch díi ®©y thÓ
1 a/ nhng, nhng råi, vµ thuéc hiÖn phÐp liªn kÕt nµo?
phÐp nèi
b/ c« bÐ thuéc phÐp lÆp
GV yªu cÇu hs thùc hiÖn c«bÐ- nã thuéc phÐp thÕ
bµi tËp
c/ thÕ thuéc phÐp thÕ
2/ Bµi tËp 2
hs ®iÒn vµo b¶ng phô
3/ Bµi tËp 3: ChØ râ sù liªn
GV kÎ b¶ng tæng kÕt çc kÕt vÒ néi dung vµ h×nh
phÐp liªn kÕt ®· häc vµo hs thùc hiÖn chØ râ liªn kÕt thøc gi÷a çc c©u trong
b¶ng phô vÒ néi dung vµ h×nh thøc ®o¹n v¨n em viÕt vÒ
gi÷a çc c©u trong ®o¹n v¨n truyÖn ng¾n “ BÕn quª”
®· viÕt ë phÇn I
Hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 3
III/ NghÜa têng minh vµ
hµm ý
Hs ph©n biÖt nghÜa têng

minh vµ hµm ý 1/ Bµi tËp 1: §äc truyÖn cêi
sau vµ cho biÕt ngêi ¨n
mµy muèn nãi ®iÒu g× víi
H? Ph©n biÖt gi÷a nghÜa ngêi nhµ giµu qua c©u nãi
têng minh vµ hµm ý Trong c©u in ®Ëm, ngêi ¨n ®îc in ®Ëm ë cuèi truyÖn:
mµy muèn nãi víi ngêi nhµ ChiÕm hÕt chç
giµu r»ng : ®Þa ngôc lµ chç
cña çc «ng.
H? Theo em , hµm ý ®ùoc 2/ Bµi tËp 2:T×m hµm ý
Èn chøa trong c©u nãi in cña cÊc c©u in ®Ëm? Cho
®©m cuèi c©u chuyÖn lµ Hs thùc hiÖn biÕt trong mçi trêng hîp,
g×? a/ Tõ c©u in ®Ëm cã thÓ hµm ý ®îc t¹o ra b»ng çch
hiÓu: cè ý vi phËm phu¬ng ch©m
- §éi bãng huyÖn ch¬i héi tho¹i nµo?
kh«ng hay
Gv yªu cÇu hs ®äc bµi tËp - T«i kh«ng muèn b×nh
2 luËn vÒ viÖc nµy
Ngêi nãi cè ý vi phËm ph¬ng
ch©m quan hÖ
b/ Hµm ý cña c©u in ®Ëm
lµ:
Tí cha bµo cho Nam vµ
TuÊn
Ngêi nãi cè ý vi phËm phõon
ch©m vÒ lîng.
249
HDVN: Xem l¹i çc kiÕn

thøc ®· häc
ChuÈn bÞ bµi
luyÖn nãi nghÞ luËn vÒ
Ngµy d¹y: 1/4/06
TiÕt 140: LuyÖn nãi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh

1/ Cã kü n¨ng tr×nh bµy miÖng mét çch m¹ch l¹c, hÊp dÉn nh÷ng c¶m nhËn, ®¸nh
gi¸ cña m×nh vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.
2/ LuyÖn tËp çch lËp ý, lËp dµn bµi vµ çch dÉn d¾t vÊn ®Ò khi nghÞ luËn vÒ
H§ cña gv H§ cña hs
KTBC: gv kiÓm tra viÖc

lËp dµn ý cña hs vÒ ®Ò v¨n
sgk I/ LËp dµn ý cho ®Ò v¨n:
HS tr×nh bµy dµn ý BÕp löa sëi Êm mét ®êi-
Trªn c¬ së hs chuÈn bÞ bµi bµn vÒ bµi th¬ bÕp löa cña
ë nhµ , gv x©y dùng dµn ý Trªn c¬ së híng dÉn cña gv, B»ng ViÖt
c¬ b¶n cho hs ®Ó giøp cho hs söa ch÷a dµn ý: Më bµi:
tiÕt luyÖn nãi thµnh c«ng. I/ MB:
1/ Giãi thiÖu tg, tp
H? MB, cÇn giíi thiÖu 2/ Nªu vÊn ®Ò nghÞ luËn:
nh÷ng ý g×? Qua h×nh tîng bÕp löa, ng-
êi ch¸u muèn ca ngîi ®øc hy
sinh, sù tÇn t¶o vµ t×nh yªu
th¬ng bao la cña bµ , ®ång
thêi nãi lªn lßng biÕt ¬n, th-
¬ng nhí bµ kh«n ngu«i.
Th©n bµi:
250
II/ TB:
H? Theo em, th©n bµi cÇn L§ 1: H×nh ¶nh bÕp löa L® 1:
x©y dùng nh÷ng hÖ th«ng kh¬i nguån håi tëng c¶m
luËn ®iÓm nµo? xóc vÒ bµ: ( 3 dßng th¬
H? §Ó triÓn khai L® 1, em ®Çu)
cÇn tr×nh bµy nh÷ng luËn H×nh ¶nh bÕp löa chên vên
cø nµo? H×nh ¶nh bÕp löa Êp iu
L®2
L§2: Håi tëng nh÷ng kû
niÖm tuæi th¬ sèng bªn vvµ
h×nh ¶nh bµ g¾n liÒn víi
H? Khi triÓn khai L® 2, em h×nh ¶nh bÕp löa( 4 khæ
cÇn thÓ hiÖn c¶m nhËn tiÕp theo)
cua rm×nh vÒ nh÷ng h×nh Kû niÖm nh÷ng n¨m tuæi
¶nh th¬ nµo? th¬
Víi khãi hun nhÌm m¾t
ch¸u, víi nh÷ng n¨m c¶ níc
ngËp trong n¹n ®ãi
Kû niÖm 8 n¨m sèng bªn
bµ: ©m thanh kh¾c kho¶i
cña tiÕng tu hó, nh÷ng viÖc
lµm , lêi d¹y b¶o ©n cÇn L§3
cña bµ dµnh cho ch¸u
L§3: Suy ngÉm vÒ bµ vµ
cuéc ®êi bµ
Bµ ®· nhen nhãm, nu«i d-
êng trong lßng ch¸u bao
niÒm yªu th¬ng, bao hoµi
b·o íc m¬
Ngêi ch¸u chît nhËn ra
®iÒu thiªng liªng, kú l¹ KÕt bµi
trong ngän löa, bÕp löa
L§4: Lßng kÝnh yªu, biÕt
H? PhÇn kb , em sÏ dù ¬n cña ngßi chau víi bµ
®Þnh tr×nh bµy nh÷ng ý
g×? KB:
Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò cÇn
nghÞ luËn
ý nghÜa gd ®èi víi mçi ngêi
vÒ t×nh c¶m bµ ch¸u, t×nh
c¶m gia ®×nh thiªng liªng
qua bµi th¬ II/ LuyÖn nãi trªn líp
Gv nªu yªu cÇu cña tiÕt

luyÖn nãi: Gv nghe yªu cÇu
251
§óng néi dung ®Ò yªu cÇu
Cã çch nãi truyÒn c¶m,
tr¸nh häc thuéc lßng
Gv chia nhãm, cö ®¹i diÖn
hs tõng nhãm lªn tr×nh bµy Ph©n nhãm chuÈn bÞ bµi
Hs nhËn xÐt theo yªu cÇu luyÖn nãi
®· nªu
GV nhËn xÐt phÇn luyÖn Tr×nh bµy bµi tríc líp
nãi cña hs
KhuyÕn khÝch cho ®iÓm
hs
HDVN: Tr×nh bµy ®Ò

luyÖn nãi thµnh bµi v¨n
So¹n: Nh÷ng ng«i sao xa x«i
TuÇn 29
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y: 4/4/06
TiÕt 141, 142: Nh÷ng ng«i sao xa x«i
Lª Minh Khuª
A- Yªu cÇu: Gióp häc sinh
- C¶m nhËn ®îc tÊm lßng trong s¸ng, tÝnh çch dòng c¶m hån nhiªn trong cs chiÕn
®Çu nhiÒu gian khæ hi sinh nhng vÉn l¹c quan cña çc nh©n vËt n÷ thanh niªn xung
phong.
- ThÊy ®îc nÐt ®Æc s¾c trong miªu t¶ nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ miªu t¶ t©m lÝ, ng«n
ng÷ vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶.
- RÌn luyÖn kü n¨ng ph©n t¸c phÈm truyÖn (cèt truyÖn, nh©n vËt, nghÖ thuËt trÇn
thuËt)
B- Lªn líp:
* KiÓm tra :
KÓ tªn çc t¸c gi¶, t¸c phÈm truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc ë häc kú I
* Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ghi b¶ng
- Gäi 1 häc sinh ®äc chó - Lª Minh Khuª 1949, Thanh Ho¸ I- Giíi thiÖu
thÝch * (151) - Thuéc thÕ hÖ çc nhµ v¨n b¾t ®Çu s¸ng t¸c t¸c gi¶, t¸c
? Tãm t¾t nh÷ng nÐt c¬ trong thêi kú k/c chèng MÜ phÈm:
b¶n vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm ? - §Ò tµi: ViÕt vÒ cs c/® cña thanh niªn xung 1- T¸c gi¶:
phong vµ bé ®éi trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n.
- Lµ nhµ v¨n n÷ cã së trêng vÒ thanh niªn, víi
ngßi bót miªu t¶ t©m lÝ tinh tÕ s¾c s¶o ®Æc
biÖt lµ t©m lÝ phô n÷ 2- T¸c phÈm
Gäi 2 häc sinh tãm t¾t - Tãm t¾t II- §äc- tãm
? TruyÖn ®îc trÇn thuËt tõ - TruyÖn ®îc trÇn thuËt tõ ng«i thø 1 vµ nh©n t¾t truyÖn
252
nh©n vËt nµo ? vËt kÓ chuyÖn
? ViÖc lùa chän vai kÓ nh còng lµ nh©n vËt chÝnh (n/v §Þnh)
vËy cã t¸c dông g× trong - Chän vai kÓ nh vËy phï hîp víi néi dung
viÖc thÓ hiÖn néi dung cña truyÖn vµ t¹o thuËn lîi ®Ó t/gi¶ miªu t¶, biÓu
truyÖn hiÖn thÕ giíi t©m hån, nh÷ng c¶m xóc vµ suy
nghÜ cña n/vËt
? TruyÖn kÓ vÒ nh©n vËt - Hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu III- Ph©n
nµo ? + Hä ë trªn 1 cao ®iÓm gi÷a vïng träng ®iÓm tÝch
? ë hä cã nh÷ng nÐt g× trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n, n¬i tËp trung cña 1- H×nh
chung ®· g¾n bã thµnh 1 bom ®¹n vµ nguy hiÓm. ¶nh nh÷ng
khèi thèng nhÊt? + C«ng viÖc cña hä l¹i cµng ®Æc biÖt nguy c« g¸i TNXP
? Ho¶n c¶nh sèng cña hä ra hiÓm: a, Nh÷ng
sao? . Ph¶i ch¹y trªn cao ®iÓm gi÷a ban ngµy n¬i nÐt chung
? C«ng viÖc chÝnh cña hä träng ®iÓm ®¸nh ph¸ cña ®Þch.
lµ lµm g× ? . Sau mçi trËn bom hä ph¶i lao ra träng ®iÓm
®o vµ íc tÝnh khèi lîng ®Êt ®¸ ®Ó san lÊp,
®Õm nh÷ng qu¶ bom cha næ & ph¸ bom.
? §ã lµ c«ng viÖc ntn? V× - C«ng viÖc ph¶i m¹o hiÓm víi çi chÕt, lu«n
vËy ®ßi hái çc c« g¸i ph¶i c¨ng th¼ng thÇn kinh, ®ßi hái ph¶i dòng c¶m
cã nh÷ng phÈm chÊt g× ? vµ b×nh tÜnh. Nhng ®/v 3 c« g¸i ®©y lµ c«ng
? §èi víi 3 c« g¸i th× ®©y lµviÖc thêng ngµy " Cã ë ®©u nh thÕ nµy
c«ng viÖc ntn? kh«ng... ch¹y vÒ hang"/144
? ë çc c« cßn cã nh÷ng - Hä lµ nh÷ng c« g¸i ë Hµ Néi, cã ç tÝnh vµ
phÈm chÊt g× cña ngêi hoµn c¶nh riªng, nhng ®Òu cã phÈm chÊt
TNXP ? chung cña  chiÕn sÜ TNXP ë chiÕn trêng:
Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao ®/v nhiÖm vô, lßng
dòng c¶m kh«ng sî hy sinh, t×nh ®/c ®iÓm g¾n
bã
? Ngoµi ra çc c« cßn cã - ë hä cßn cã nhiÒu nÐt chung cña nh÷ng c« g¸i
nh÷ng nÐt chung nµo cña trÎ: DÔ xóc c¶m, nhiÒu m¬ íc, hay m¬ méng,
nh÷ng c« g¸i trÎ ? dÔ vui mµ còng dÔ trÇm t. Hä còng thÝch lµm
®Ñp cho m×nh ngay c¶ ë trong hoµn c¶nh
chiÕn trêng (Nho thÝch thªu thïa, chÞ Thao
ch¨m chÐp bµi h¸t, §Þnh thÝch ng¾m m×nh
trong g¬ng, ngåi bã gèi m¬ méng vµ h¸t)
ChiÕn c«ng thÇm lÆng cña - P. §Þnh: Vèn lµ 1 c« häc sinh thµnh phè, nh¹y b- Nh÷ng
nh÷ng c« g¸i TNXP ë ng· ba c¶m vµ hån nhiªn thÝch m¬ méng & hay sèng nÐt riªng
§ång Léc: víi nh÷ng kØ niÖm cña tuæi thiÕu n÷ v« t gi÷a biÖt ë mçi
253
" Em n»m díi ®Êt s©u gia ®×nh vµ thµnh phè cña m×nh. ngêi
Nh KT n»m yªn trong ®Êt - ChÞ Thao: Ýt nhiÒu tõng tr¶i h¬n, kh«ng dÔ
§ªm ®ªm t©m hån em to¶ dµng hån nhiªn m¬ íc nhng còng kh«ng thiÕu
s¸ng nh÷ng kh¸t khao & rung ®éng cña tuæi trÎ. ChÞ
Nh÷ng v× sao ngêi chãi lung c/® dòng c¶m, b×nh tÜnh nhng l¹i rÊt sî khi
linh" nh×n thÊy m¸u ch¶y. Trong c«ng viÖc: c¬ng
(KT-HB- L©m ThÞ MÜ D¹) quyÕt, t¸o b¹o
- Nho: V« t, võa t¾m díi suèi lªn ®· ®ßi ¨n kÑo
* HS quan s¸t phÇn gi÷a * Nh©n vËt
truyÖn - Tuæi niªn thiÕu: c« cã thêi hån nhiªn v« t bªn Ph¬ng §Þnh
? §Þnh håi tëng nh÷ng g× ngêi mÑ.
vÒ tuæi niªn thiÕu cña c« ë Mét c¨n buång nh ë 1 ®êng phè yªn tÜnh trong
Hµ Néi? nh÷ng ngµy thanh b×nh tríc khi cã chiÕn tranh
? HiÖn t¹i, nh÷ng kØ niÖm Nh÷ng kØ niÖm ®ã lu«n sèng dËy trong c«
®ã cã t/d ntn ®èi víi c« ? ngay gi÷a chiÕn trêng d÷ déi. Nã võa lµ niÒm
khao kh¸t võa lµm dÞu m¸t t©m hån trong hoµn
c¶nh c¨ng th¼ng khèc liÖt cña chiÕn trêng
? MÆc dÇu h/c khèc liÖt - Kh«ng mÊt ®i sù hån nhiªn, trong s¸ng vµ
Êy nhng §Þnh v©n xgi÷ ®îc nh÷ng m¬ íc vÒ t¬ng nai. NÐt ç tÝnh: nh¹y
nÐt tÝnh çch g× vÒ ç c¶m, hån nhiªn, hay m¬ méng vµ thÝch h¸t
tÝnh ?
? T×nh c¶m ®/v ®ång ®éi - Yªu mÕn ®ång ®éi, ®Æc biÖt dµnh t×nh yªu
cña m×nh ®îc thÓ hiÖn ntn vµ niÒm c¶m phôc cho nh÷ng ngêi chiÕn sÜ
? mµ c« gÆp hµng ®ªm trªn träng ®iÓm
? Qua n/v §Þnh em cã nhËn - T/g tá ra am hiÓu vµ miªu t¶ sinh ®éng t©m
xÐt g× vÒ nghÖ thuËt x©y lÝ cña nh÷ng c« g¸i TNXP, tiªu biÓu lµ n/v
dùng n/v cña t/g? §Þnh
? PhÇn ®Çu truyÖn, §Þnh - §Þnh nh¹y c¶m & quan t©m tíi h×nh thøc cña
tù quan s¸t vµ ®¸nh gi¸ vÒ m×nh: lµ 1 c« g¸i kh¸ hai bÝm tãc dµy, t¬ng ®èi
m×nh ntn? mÒm, mét çi cæ cao kiªu h·nh nh ®µi hoa loa
kÌn. §«i m¾t §Þnh ®îc çc anh l¸i xe b¶o: " C«
cã çi nh×n sao mµ xa x¨m".
C« biÕt m×nh ®îc nhiÒu  nhÊt lµ çc anh
lÝnh ®Ó ý & cã thiÖn c¶m. §iÒu ®ã lµm c«
thÊy vui, tù hµo, nhng cha dµnh riªng t×nh c¶m
cho ai
Nh¹y c¶m nhng l¹i kh«ng hay biÓu lé t/c cña
m×nh, tá ra kÝn ®¸o tríc ®¸m ®«ng, tëng nh lµ
254
kiªu k×.
? §o¹n §Þnh håi tëng vÒ - §o¹n §Þnh håi tëng: hån nhiªn, v« t pha chót
tuæi häc trß, t/g lµm næi tinh nghÞch & m¬ méng cña 1 thiÕu n÷ " h¸t
bËt nÐt tÝnh çch g× ë say sa Çm Ü", " bµy bõa bµi trªn bµn häc"
§Þnh ®Õn nçi bµ mÑ ph¶i " nguyÒn rña" " Con g¸i
g× çi cña mµy. LÊy chång råi mµ no ®ßn... no
®ßn...!" V× thÕ ngay tõ nhá c« ®· thÒ lµ kh«ng
lÊy chång.
? ë cuèi truyÖn ®iÒu g× ®· - Cuèi truyÖn, chØ mét trËn ma ®¸ vôt ®i qua
®¸nh thøc nh÷ng kØ niÖm còng ®¸nh thøc §Þnh rÊt nhiÒu kû niÖm vµ nçi
trong §Þnh? nhí quª h¬ng, gia ®×nh, nhí vÒ tuæi th¬ thanh
b×nh.
? T©m tr¹ng cña §Þnh trong - T/g miªu t¶ tinh tÕ cô thÓ ®Õn tõng c¶m gi¸c
1 lÇn ph¸ bom ®îc t/g miªu ý nghÜa dï chØ lµ tho¶ng qua trong giäng h¸t.
t¶ ntn? Mçi lÇn ph¸ bom lµ 1 thö th¸ch víi thÇn kinh
cho ®Õn tõng c¶m gi¸c, sù dòng c¶m nh ®îc
kÝch thÝch bëi lßng tù träng. Råi c¶m gi¸c c¨ng
th¼ng chê ®îi tiÕng bom næ...
? Em häc tËp ®îc nh÷ng g× - Miªu t¶ sinh ®éng ch©n thùc t©m lÝ nh©n
ë ngßi bót x©y dùng nh©n vËt lµm hiÖn lªn mét thÕ giíi néi t©m phong
vËt cña LMK? phó
? Kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt ®Æc - TruyÖn trÇn thuËt theo ng«i 1, còng lµ n/v IV- Tæng
s¾c næi bËt cña nghÖ chÝnh kÕt
thuËt ? - Thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt x©y dùng nh©n 1- NghÖ
vËt chñ yÕu lµ miªu t¶ t©m lÝ. thuËt
- Ng«n ng÷ & giäng ®iÖu: Ng«n ng÷ phï hîp víi
n/v kÓ chuyÖn t¹o cho truyÖn cã giäng tù nhiªn
tho¶i m¸i, trÎ trung giµu n÷ tÝnh
? Nh¾c l¹i nh÷ng néi dung 2- Néi dung:
c¬ b¶n. ChiÕn tranh ®· ®i
qua 3 thËp kû, nhng ®îc "
N..." ta nh ®îc sèng l¹i trong
kh«ng khÝ hµo hïng cña
d©n téc.
Híng dÉn vÒ nhµ:

Häc tãm t¾t truyÖn
C¶m nhËn vÒ nv Ph¬ng §Þnh
255
- Bµi 1, 2: PhÇn LT
- ChuÈn bÞ: Ch¬ng tr×nh ®Þa phu¬ng phÇn TLV.
Ngµy d¹y: 7/ 4/06
TiÕt 143: Ch¬ng tr×nh ®Þa phu¬ng phÇn TËp Lµm v¨n
( TiÕp theo, thùc hiÖn çc c«ng viÖc ®· chuÈn bÞ bµi 19)
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t:

T¹p suy nghÜ vÒ mét hiÖn tîng thùc tÕ ë ®Þa ph¬ng em
Trªn c¬ së bµi viÕt ®· chuÈn bÞ ë nhµ, hs trao ®æi tr×nh bµy vÊn ®Ò thÓ hiÖn suy
nghÜ cña m×nh díi h×nh thøc bµi viÕt kÕt h¬p çc ph¬ng thøc biÓu ®¹t: tù sù, miªu t¶,
nghÞ luËn, thuyÕt minh
H § cña gv H § cña hs Ghi b¶ng
KTBC: Em h·y ph©n biÖt

®iÓm kh¸c nhau gi÷a tõ Vd minh ho¹:
ng÷ ®Þa ph¬ng vµ tõ ng÷ Tõ “ tÐ” ph¬ng ng÷ Nam
toµn d©n? Cho vd minh Tõ toµn d©n lµ: ng·
ho¹? I/ Yªu cÇu cña tiÕt häc:
Gv dÉn d¾t vµo bµi Tr×nh bµy nh÷ng suy
nghÜ, ®¸nh gi¸ cña em vÒ
mét sù viÖc , hiÖn tîng nµo
®ã cña ®Þa ph¬ng em
H? Tríc hÕt em hiÓu nh VD: VÊn ®Ò m«i trêng,

thÕ nµo lµ nh÷ng vÊn ®Ò, ®êi sèng nh©n d©n, nh÷ng
sù viÖc, hiÖn tîng cã ý thµnh tùu míi trong x©y
nghÜa ë ®Þa phong em? dùng, nh÷ng biÓu hiÖn vÒ
sù quan t©m ®èi víi quyÒn
trÎ em, vÊn ®Ò gióp ®ì gia
256
®×nh th¬ng binh, liÖt sü,
bµ mÑ VN anh hïng, nh÷ng
ngêi cã hoµn c¶nh khã
kh¨n, vÊn ®Ò tÖ n¹n xh
Gv cho hs ®äc l¹i nh÷ng yªu

cÇu cña bµi viÕt mµ sg k
®· ®Ò ra.( tr 25)
Gv tr¶ l¹i bµi cho hs tiÖn II/ NhËn xÐt chung vÒ bµi
theo dâi lµm ®· chuÈn bÞ
Hs theo dâi bµi lµm cña
Gv nªu nhËn xÐt chung vÒ m×nh
bµi lµm ®· chuÈn bÞ trªn
c¬ së gv ®· thu bµi cña hs
tríc khi tiÕn hµnh tiÕt häc
257

NhËn xÐt cña gv:
1/ VÊn ®Ò cña ®Þa ph¬ng
®îc çc em chän trong bµi
viÕt cña m×nh còng t¬ng
®èi phong phó. §ã lµ çc
vÊn ®Ò: Cô thÓ:
M«i trêng, Bµi cña YÕn, Thu Trang,
tÖ n¹n xh : cã nhiÒu bµi Anh TuÊn vÒ vÊn ®Ò an
viÕt ®Ò cËp tíi nh: tÖ n¹n toµn giao th«ng
hót thuèc l¸, tÖ cê b¹c, ma NguyÔn HuyÒn Trang,
tuý Thuú Linh, V©n Anh Ph-
Trß ch¬i ®iÖn tö ¬ng Trang vÒ vÊn ®Ò tÖ
VÊn ®Ò an ninh cña n¹n hót thuèc l¸
®Þaph¬ng
2/ Çc bµi viÕt ®· thÓ hiÖn
®îc thùc tr¹ng cña t×nh
h×nh, nh÷ng t¸c h¹i xÊu cña
çc tÖ n¹n hoÆc viÖc
«nhiÔm m«i truêng víi con
ngêi vµ x· héi
3/ Tuy nhiªn, viÖc thÓ hiÖn
quan ®iÓm, ®a ra ý kiÕn ,
gi¶i ph¸p cßn mê nh¹t( cÇn
®éng viªn hs dï lµ ý kiÕn
nhá còng ®¸ng khuyÕn
khÝch)
4/ Cã ý thøc kÕt hîp çc ph-
¬ng thøc biÓu ®¹t khi tr×nh
bµy
Gv khen ngîi 1 sè bµi viÕt
tiªu biÓu nh:
III/ Tr×nh bµy bµi viÕt cña
m×nh:
Gv ph©n nhãm theo tæ

Gäi hs tr×nh bµy bµi viÕt
cña m×nh tríc líp ®Ó çc
b¹n gãp ý , nhËn xÐt
Gv híng dÉn hs trao ®æi

bµi viÕt cïng b¹n söa ch÷a
nhîc ®iÓm trong bµi viÕt
cña m×nh H® nhãm . Tr×nh bµy bµi
viÕt cña m×nh
Gv cung cÊp thªm cho hs Mçi nhãm tr×nh bµy 1 ®Õn
258
nh÷ng TPVH viÕt vÒ h×nh 2 bµi . Cè g¾ng chän nhiÒu
¶nh nh÷ng ngêi lµm c«ng vÊn ®Ò phong phó
t¸c m«i trêng ®« thÞ . gãp
phÇn t¹o cho TP xanh, s¹ch,
®Ñp ®Ó bµi viÕt thªm cã
tÝnh v¨n ch¬ng
Bµi th¬:
§ªm ba m¬i
Con mong ®îc mÆc ¸o hoa
MÑ ®i quÐt r¸c ë nhµ con
¬i
Ba m¬i, çi tÕt lÆng tr«i
§ªm giao thõa gi÷a kho¶ng
trêi s©n ga
Trêi ma ít ®Ém cµnh hoa
VÒ nhµ võa lóc tiÕng gµ
HDVN: Bæ sung nh÷ng gäi xu©n
phÇn lµm cha tèt cña bµi Çi nghÒ lµm s¹ch bµn
ChuÈn bÞ so¹n bµi : Biªn ch©n
b¶n §êi thêng nÐt ®Ñp cã phÇn
nªn th¬
§Ó s©u l¾ng, ®Ó ngÈn ng¬
§Ó con ®êng s¹ch ®îi chê
bãng ai
TrÇn Huy T¶n
Ngµy d¹y: 7/4/06
TiÕt 144: Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t: gióp hs

1/ NhËn ra nh÷ng ®iÓm, nhîc ®iÓm vÒ néi dung vµ h×nh thøc tr×nh bµy trong bµi
viÕt cña m×nh
2/ Kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm ë bµi tËp lµm v¨n sè 6, thµnh thôc h¬n vÒ kü n¨ng
lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc

Gv cho hs nh¾c l¹i ®Ò bµi Hs ®äc l¹i ®Ò v¨n §Ò v¨n: C¶m nhËn cña em
®· lµm b»ng trÝ nhí cña vÒ t×nh mÑ vµ ý nghÜa lêi
m×nh ru ®èi víi cuéc ®êi mçi con
259
ngêi qua bµi th¬ “Con cß”
cña nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn.
Hs thùc hiÖn I/ T×m hiÓu ®Ò:
Gäi hs x¸c ®Þnh phÇn t×m 1/ThÓ lo¹i: NghÞ luËn th¬
hiÓu ®Ò 2/ Néi dung: T×nh mÑ vµ ý
nghÜa lêi ru víi cuéc ®êi
mçi con ngêi
II/ Dµn ý c¬ b¶n:
Mb: Giãi thiÖu t¸c gi¶, t¸c 1/ MB:
H? MB em cÇn thÓ hiÖn phÈm
nh÷ng néi dung g×? Nªu vÊn ®Ò cÇn nghÞ
luËn 2/ TB:
H? TB em cÇn x©y dùng
mÊy l®? §ã lµ nh÷ng luËn Tb: Cã 3 L§
®iÓm nµo? a/ L§ 1: H×nh ¶nh con cß
qua lêi ru cña mÑ ®Õn víi
tuæi th¬
b/ L§ 2: H×nh ¶nh con cß
theo con suèt chÆng ®êng
®êi 3/ Kb:
c/ H×nh ¶nh con cß víi lßng
H? KB cÇn tr×nh bµy mÑ vµ cuéc ®êi
nh÷ng ý g×?
KB: Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò
cÇn nghÞ luËn III/ NhËn xÐt bµi lµm
Gi¸ trÞ gd cña vÊn ®Ò
Gv nhËn xÐt bµi lµm cña hs 1/ u ®iÓm:
u ®iÓm:
1/ HS n¾m ®îc ph¬ng ph¸p
lµm bai nghÞ luËn mét tp
th¬
2/ Bè côc bµi lµm râ rµng,
biÕt x©y dùng çc luËn
®iÓm
3/ 1 sè bµi viÕt ®· biÕt
triÓn khai l® râ rµng, trªn
c¬ së c¶m nhËn vÒ h×nh
¶nh th¬ ®Ó /tr×nh bµy
nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
cña b¶n th©n vÒ nghÖ
thuËt, néi dung cña tp th¬
4/ 1 sè bµi viÕt diÔn ®¹t l
lo¸t, cã c¶m xóc, biÕt liªn
kÕt c©u v¨n vµ ®o¹n v¨n.
Cô thÓ çc bµi viÕt sau:
NguyÔn HuyÒn Trang, Cao
Th¶o, Ngäc 2/ Nhîc ®iÓm
260
Nhîc ®iÓm: næi bËt 1 sè nh-

îc ®iÓm sau:
1/ Tr×nh bµy luËn ®iÓm
trong th©n bµi thiÕu râ
rµng. Cô thÓ t¸ch ®o¹n 1
çch tuú tiÖn
Bµi cña..Long, Huy,
H¶i...................
2/ Liªn kÕt ®o¹n v¨n ë 1 sè

bµi cßn kÐm, rêi r¹c, kh«ng
cã sù chuyÓn ý gi÷a ®o¹n
nµy sang ®o¹n kh¸c
Cô thÓ bµi cña...HuyÒn
Trµng, M¹nh, Long, C-
êng.................
3/ TriÓn khai luËn ®iÓm

cßn s¬ sµi. Míi chØ nªu néi
dung c¬ b¶n cña bµi mµ
kh«ng thÓ hiÖn c¶m nhËn,
®¸nh gi¸, suy nghÜ vÒ h×nh
¶nh th¬
Cô thÓ: ...M¹nh TuÊn, Th,

Nam, thu Hµ, C-
êng...................... IV/ Häc sinh tù söa lçi
4/ M¾c lçi diÔn ®¹t dµi

dßng, lñng cñng, thiÕu
chÝnh x¸c
Cô thÓ:Th¾ng, Minh, Huy,
Ph¹m Thu H¬ng, §iÖp
Bµi lµm kh«ng ®¹t yªu cÇu:
Thµnh, Phîng
GV tr¶ bµi cña hs tríc 15

phót khi kÕt thóc giê häc
261
®Ò hs tù söa lçi trong vë ghi
HDVN:
Xem l¹i bµi viÕt vµ ph¬ng
ph¸p lµm bµi nghÞ luËn th¬
So¹n bµi: Biªn b¶n
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 143: «n tËp truyÖn
- ¤n tËp cñng cè kiÕn thøc vÒ nh÷ng t¸c phÈm truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc trong ch¬ng
tr×nh NV9.
- Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thÓ lo¹i truyÖn: trÇn thuËt, x©y dùng nh©n vËt, cèt
truyÖn vµ t×nh huèng truyÖn.
- RÌn kÜ n¨ng tæng hîp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc
B- Lªn líp:
* KiÓm tra :
1- Ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña nh÷ng chiÕn sÜ TNXP trong truyÖn ng¾n "Nh÷ng ng«i sao
xa x«i"
2, PBCN vÒ nh©n vËt Ph¬ng §Þnh
* Bµi míi:
I- LËp b¶ng kª çc truyÖn hiÖn ®¹i ®· häc:
Tªn t¸c N¨m s¸ng
STT T¸c gi¶ Níc Tãm t¾t néi dung
phÈm t¸c
- Qua t©m tr¹ng ®au xãt vµ tñi hæ
cña «ng Hai ë n¬i t¶n c khi nghe tin
ViÖt ®ån lµng m×nh theo giÆc, truyÖn
1 Lµng Kim L©n 1948
Nam thÓ hiÖn t×nh yªu lµng quª s©u
s¾c thèng nhÊt víi lßng yªu níc vµ
tinh thÇn k/c cña ngêi n«ng d©n
2 LÆng lÏ Sa NguyÔn ViÖt 1970 Cuéc gÆp gì t×nh cê cña «ng ho¹
Pa Thµnh Nam sÜ, c« kÜ s míi ra trêng víi ngêi
262
thanh niªn lµm viÖc 1 m×nh t¹i
tr¹m khÝ tîng trªn nói Sa Pa. Qua
®ã truyÖn ca ngîi nh÷ng ngêi lao
Long
®éng thÇm lÆng cã çch sèng
®Ñp, cèng hiÕn søc m×nh cho ®Êt
níc
C©u chuyÖn Ðo le vµ c¶m ®éng
vÒ 2 cha con: «ng S¸u vµ bÐ Thu
NguyÔn
ChiÕc lîc ViÖt trong lÇn «ng vÒ th¨m nhµ vµ ë
3 Quang 1966
ngµ Nam khu c¨n c. Qua ®ã truyÖn ca ngîi
S¸ng
t×nh cha con th¾m thiÕt trong h/c
chiÕn tranh
Trong chuyÕn vÒ th¨m quª, n/v
"T«i" ®· chøng kiÕn nh÷ng ®æi
thay theo lý suy tµn cña lµng quª vµ
Cè h¬ng
cuéc sèng cña ngêi n«ng d©n. Qua
(trong tËp Trung
4 Lç TÊn 1923 ®ã truyÖn miªu t¶ thùc tr¹ng cña x·
"Gµo Quèc
héi n«ng th«n Trung Hoa ®¬ng thêi
thÐt")
®i vµo tiªu ®iÒu vµ suy ngÉm vÒ
con ®êng ®i cña ngêi n«ng d©n cña
cña c¶ x· héi.
C©u truyÖn vÒ t×nh b¹n n¶y në
Nh÷ng ®øa
gi÷a chó bÐ nhµ nghÌo A-li-«-si víi
trÎ "
nh÷ng ®øa trÎ con viªn sÜ quan,
TrÝch
M¸c xim 1913- sèng thiÕu t×nh th¬ng ë bªn hµng
5 tiÓu Nga
Gorowki 1914 xãm. Qua ®ã kh¼ng ®Þnh t/c hån
thuyÕt
nhiªn trong s¸ng cña trÎ em, bÊt
Thêi th¬
chÊp nh÷ng c¶n trë cña quan hÖ x·
Êu"
héi.
T¸i hiÖn c¶nh lao ®éng ë lµng quª
trong 1 ®ªm gi÷a mïa ç bét,
Mïa ç bét truyÖn thÓ hiÖn vÎ ®Ñp cña thiªn
ViÖt
6 (TrÝch §ç Chu 1963 nhiªn, v«ng viÖc lao ®éng & quan
Nam
"Phï sa") hÖ t×nh c¶m Êm ¸p cña con ngêi,
nhÊt lµ nghÜa t×nh ®/v nh÷ng ngêi
®· hi sinh trong cuéc kh¸ng chiÕn.
Qua nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ
BÕn quª
cña n/v NhÜ vµo lóc cuèi ®êi trªn
(In trong NguyÔn
ViÖt giêng bÖnh, truyÖn thøc tØnh ë
7 tËp truyÖn Minh 1985
Nam mäi ngêi sù tr©n träng nh÷ng gi¸
ng¾n cïng Ch©u
trÞ vµ vÎ ®Ñp b×nh dÞ, gÇn gòi
tªn)
cña cuéc sèng, cña quª h¬ng
8 Nh÷ng ng«i Lª Minh ViÖt 1971 Cuéc sèng chiÕn ®Êu cña 3 c« g¸i
sao xa x«i Khuª Nam TNXP trªn mét cao ®iÓm ë tuyÕn
®êng Trêng S¬n trong nh÷ng n¨m
chiÕn tranh chèng MÜ cøu níc.
TruyÖn lµm næi bËt t©m hån
trong s¸ng, giµu m¬ méng, tinh
263
thÇn dòng c¶m, cuéc sèng chiÕn
®Êu ®Çy gian khæ, hi sinh nhng
rÊt hån nhiªn l¹c quan cña hä
R«-bin-x¬n
Qua bøc ch©n dung tù ho¹ vµ lêi
ngoµi ®¶o
kÓ cña R«-bin-x¬n, ®o¹n truyÖn
hoang
®· miªu t¶ cuéc sèng v« cïng khã
9 (TrÝch T2 D.§i ph« Anh 1719
kh¨n & thÓ hiÖn tinh thÇn l¹c
"R«-bin-
quan cña nh©n vËt khi mét m×nh ë
x¬n Cru-
n¬i ®¶o hoang trªn 10 n¨m rßng r·
x«)
T©m tr¹ng ®au khæ cña chó bÐ Xi-
m«ng kh«ng cã bè vµ sù gÆp gì cña
em bÐ víi b¸c Phi lip dÉn ®Õn viÖc
Bè cña Xi- M«-pa- em cã ®îc ngêi bè. TruyÖn ®Ò cao
10 Ph¸p TK XIX
m«ng x¨ng lßng nh©n ¸i, nh¾n nhñ chóng ta sù
quan t©m vµ t×nh yªu th¬ng ®/v
ngêi cm ngêi chÞu thiÖt thßi bÊt
h¹nh.
Con chã
- §o¹n v¨n miªu t¶ t×nh c¶m ®Æc
bÊc
biÖt cña con chã BÊc víi ngêi chñ
(TrÝch T2 Gi-l©n-
14 MÜ 1903 Gi«n Thãc-t¬n, thÓ hiÖn nh÷ng
" TiÕng ®¬n
nhËn xÐt, trÝ tëng tîng phong phó
gäi n¬i
vµ lßng yªu loµi vËt cña t¸c gi¶.
hoang d·)
II- §êi sèng vµ con ngêi ViÖt Nam ®îc ph¶n ¸nh trong çc t¸c phÈm truyÖn:
? H·y s¾p xÕp çc TN ViÖt - S¾p xÕp 6 TN ViÖt Nam theo
Nam tõ sau 1945 (®· häc) theo thêi k× lÞch sö
thêi kú lÞch sö - Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: Lµng
(Kim L©n)
- Thêi kú hoµ b×nh XDCNXH:
Mïa ç bét (§ç Chu)
- Kh¸ng chiÕn chèng MÜ:
+ ChiÕc lîc ngµ
+ LÆng lÏ Sa Pa
+ Nh÷ng ng«i sao xa x«i
- Tõ sau 1975: BÕn quª (N.M.Ch©u)
? Çc t¸c phÈm ®ã ®· ph¶n ¸nh - Çc t¸c phÈm trªn ®· ph¶n ¸nh a, Cuéc sèng cña
®îc nh÷ng nÐt g× vÒ ®êi sèng ®îc mét phÇn nÐt tiªu biÓu cña nh÷ng ngêi t¶n
cña ®/n vµ con ngêi ViÖt Nam ë ®êi sèng x· héi & con ngêi ViÖt c trong nh÷ng
nh÷ng giai ®o¹n ®ã? Nam víi t tëng vµ t×nh c¶m cña hä ngµy ®Çu kh¸ng
trong nh÷ng thêi kú lÞch sö cã chiÕn:
nhiÒu biÕn cè lín lao tõ sau çch
264
m¹ng th¸ng 8/ 1945, chñ yÕu lµ sau
2 cuéc kh¸ng chiÕn.
- Cuéc sèng cña nh÷ng con ngêi lao
®éng tù gi¸c, cèng hiÕn hi sinh
thÇm lÆng (LÆng....)
- Kh«ng khÝ lµm ¨n, c«ng viÖc l/®
khÈn tr¬ng vÊt v¶ nhng hå hëi
cña ngêi x· viªn HTX ë 1 lµng quª
ven s«ng vµo mïa ç bét (Mïa ç
bét)
- Cuéc sèng nhiÒu gian khæ hi
sinh nhng vÉn rÊt l¹c quan
(Nh÷ng ng«i sao c« ®¬n)
- Cuéc sèng con ngêi víi ®êi sèng
néi t©m phong phó, t×nh c¶m cao
®Ñp thiªng liªng (BÕn quª)
? Nh÷ng nÐt næi bËt vÒ tÝnh - ¤ng Hai: T/y lµng thËt ®Æc biÖt b- Con ngêi ViÖt
çch vµ phÈm chÊt ë mçi nh©n nhng ph¶i ®Æt trong t×nh c¶m Nam
vËt yªu n¬vcs vµ tinh thÇn kh¸ng
chiÕn
- Anh thanh niªn: Yªu thÝch &
hiÓu ý ngêi, c«ng viÖc thÇm lÆng
mét m×nh trªn nói cao, cã nhiÒu
suy nghÜ vµ t/c tèt ®Ñp, trong
s¸ng vÒ c«ng viÖc ®/c mäi ngêi
- BÐ Thu: TÝnh çch cøng cái, t/c
nång nµn thiÕt tha víi ngêi cha.
- ¤ng S¸u: T×nh cha con s©u
nÆng, tha thiÕt trong hoµn c¶nh
Ðo le cña chiÕn tranh.
- Ba c« g¸i TNXP: Tinh thÇn dòng
c¶m kh«ng sî hi sinh khi lµm
nhiÖm vô hÕt søc nguy hiÓm; t/c
trong s¸ng, hån nhiªn l¹c quan
trong h/c chiÕn ®Êu ¸c liÖt
? ë hä cã nh÷ng phÈm chÊt - Yªu c«ng viÖc, say mª nhiÖt t×nh
chung g× ? cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi c«ng
viÖc.
265
- Cã t/c th¾m thiÕt:
+ T×nh cha con, ®/c ®2
+ T×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc
? HS tù do PBCN cña m×nh vÌe - Nh©n vËt bÐ Thu III- C¶m nghÜ
nh©n vËt - Nh©n vËt anh thanh niªn vÒ nh©n vËt
- Nh©n vËt Ph¬ng §Þnh ®Ó l¹i Ên tîng
-... s©u s¾c
? Çc truyÖn trªn ®îc trÇn - 1 sè truyÖn ®îc trÇn thuËt ë IV- Mét vµi nÐt
thuËt theo çc ng«i kÓ nµo ? ng«i thø 1 (nh©n vËt xng " T«i") ®Æc s¾c vÒ
+ ChiÕc lîc ngµ ®Æc ®iÓm
+ Cè h¬ng nghÖ thuËt cña
+ Nh÷ng ®øa trÎ çc truyÖn
+ R«-bin-x¬n * VÒ ph¬ng thøc
- Nh÷ng ng«i sao xa x«i trÇn thuËt:
- 1 sè truyÖn tuy kh«ng xuÊt hiÖn
trùc tiÕp n/v xng " t«i" mµ
truyÖn vÉn ®îc trÇn thuËt chñ
yÕu theo çi nh×n vµ giäng ®iÖu
cña 1 nh©n vËt (thêng lµ n/v
chÝnh)
+ LÆng lÏ Sa Pa («ng ho¹ sÜ)
+ Mïa ç bét (Khang)
+ BÕn quª (NhÜ)
Gi¸o viªn nh¾c l¹i s¬ lîc vÒ t×nh HS nh¾c l¹i 1 sè t×nh huèng ®Æc * T×nh huèng
huèng truyÖn s¾c cña 1 sè truyÖn truyÖn
HDVN: ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra 45'.
266
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 145: Biªn b¶n

- Ph©n tÝch ®îc çc yªu cÇu cña biªn b¶nvµ liÖtkª çc lo¹i biªn b¶n thêng gÆp trong
thùc tÕ cuéc sèng
-ViÕt ®îc mét biªn b¶n sù vô ho¨c héi nghÞ
B- Lªn líp:
* KiÓm tra : Nh¾c l¹i çc kiÓu v¨n b¶n ®îc häc trong ch¬ng tr×nh TLV líp 9
- TM kÕt hîp víi lËp luËn, miªu t¶
- TS kÕt hîp víi biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m, gi÷a tù sù víi lËp luËn.
+ §èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m
+ Ngêi kÓ vµ ng«i kÓ
- BL: SVHT trong ®êi sèng x· héi, 1 vÊn ®Ò t2 ®2 lèi sèng, TPVH.
* Bµi míi:
I- §Æc ®iÓm
cña biªn b¶n
Häc sinh ®äc thÈm 2 biªn b¶n ë 1- VÝ dô : SGK
phÇn I (sgk) a, V¨n b¶n 1
- Ghi chÐp l¹i.... b, V¨n b¶n 2
VB1: Biªn b¶n sinh ho¹t chi ®éi,
trêng THCS KÕt §oµn
VB2: biªn b¶n tr¶ l¹i giÊy tê, tang
vËt , ph¬ng tiÖn vi ph¹m hµnh
chÝnh cho chñ së h÷u.....
? Môc ®Ých cña viÖc viÕt biªn - Lµ lo¹i v¨n b¶n ghi chÐp l¹i mét 2, §Æc ®iÓm
b¶n ®Ó lµm g× ? çch trung thùc, chÝnh x¸c ®Çy
®ñ mét sù viÖc ®ang x¶y ra hoÆc
? Thêi gian çc sù viÖc x¶y ra ? võa míi x¶y ra.
- Biªn b¶n ph¶i ®¶m b¶o çc yªu
? NhËn xÐt g× vÒ çch ghi cÇu sau:
chÐp nh÷ng néi dung ë çc v¨n + Sè liÖu, sù kiÖn ph¶i chÝnh x¸c,
b¶n ®ã ? cô thÓ.
+ Ghi chÐp trung thùc ®Çy ®ñ,
kh«ng suy diÔn chñ quan
? Khi biªn b¶n ®îc viÕt xong + Thñ tôc chÆt chÏ: CÇn ®îc ®äc
267
th× thñ tôc tiÕp theo lµ g× ? l¹i cho ngêi tham dù nghe ®Ó söa
ch÷a, bæ sung vµ nhÊt trÝ, ghi
thêi gian vµ ®Þa ®iÓm cô thÓ.
? Lêi v¨n trong biªn b¶n ntn? + Lêi v¨n ng¾n gän, chÝnh x¸c
? VB1 thuéc kiÓu biªn b¶n g× + Biªn b¶n héi nghÞ
? VB2 thuéc kiÓu biªn b¶n g× + Biªn b¶n sù vô
Ngoµi 2 lo¹i biªn b¶n trªn em - Biªn b¶n bµn giao c«ng t¸c
cßn biÕt lo¹i biªn b¶n nµo kh¸c?
? Biªn b¶n gåm nh÷ng ®Ò môc * Biªn b¶n gåm çc môc II- Çch viÕt
nµo ? Chóng ®îc s¾p xÕp ra a, PhÇn M§ biªn b¶n
sao? b, PhÇn ND
c, PhÇn KÕt thóc
? §iÓm gièng vµ kh¸c ë hai lo¹i - Gièng: Çch tr×nh bµy çc môc
biªn b¶n ®ã lµ g× ? vµ mét sè môc c¬ b¶n
- Kh¸c: VÒ néi dung cô thÓ
? Theo em, nh÷ng môc nµo - Quèc hiÖu, tiªu ng÷ ®èi víi biªn
kh«ng thÓ thiÕu trong 1 biªn b¶n hµnh chÝnh, sù vô
b¶n - Tªn biªn b¶n
- Thêi gian, ®Þa ®iÓm, ngêi tham
dù
- DiÔn biÕn vµ kÕt qu¶ sù viÖc
- Hä tªn vµ ch÷ ký cña nh÷ng ngêi
cã liªn quan
? Quèc hiÖu, tªn biªn b¶n cÇn - Quèc hiÖu: ViÕt gi÷a dßng, c©n
®îc tr×nh bµy ra sao ? ®èi trªn trang giÊy víi 2 bªn lÒ
"§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc":
Mçi tõ çch nhau dÊu g¹ch ngang
& viÕt hoa ch÷ çi ®Çu
- Tªn biªn b¶n : ViÕt in vµ çch
quèc hiÖu tõ 1 - 2 dßng, c©n ®èi
? Çc môc trªn trang giÊy cÇn - Çc môc trªn trang giÊy: tr×nh
®îc tr×nh bµy ra sao? bµy khoa häc, çc tiªu môc cÇn
? çc kÕt qu¶ tr×nh bµy b»ng sè th¼ng hµng.
liÖu ntn? - Çc kÕt qu¶ : Tr×nh bµy b»ng sè
268
? Çch tr×nh bµy hä tªn vµ ch÷ liÖu chÝnh x¸c, kh¸ch quan.
kÝ cña ngêi cã liªn quan ntn? - Hä tªn, ch÷ kÝ:
+ KÝ
+ Ghi râ hä vµ tªn ë díi
III/ LuyÖn tËp
1/ Bµi 1: Lùa
H? Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 1? Nh÷ng t×nh huèng cÇn viÕt biªn chän nh÷ng t×nh
b¶n lµ: a, c, d huèng cÇn viÕt
biªn b¶n:
2/ Bµi 2: Ghi l¹i

Gv híng dÉn hs çch viÕt vµ phÇn më ®µu,
hoµn thµnh bµi tËp nµy trong çc môc lín trong
phÇn vÒ nhµ nÕu thêi gian trªn néi dung , phÇn
líp kh«ng ®ñ kt cña biªn b¶n
cuéc häp giíi
thiÖu ®éi viªn u
tó cña chi ®éi
HDVN: N¾m ®îc néi dung bµi cho §oµn
häc
Hoµn thµnh çc bµi tËp vÒ nhµ.
So¹n: R« bin xon ngoµi ®¶o
hoang
269
TuÇn 30:
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 146: R«-bin-x¬n ngoµi ®¶o hoang

(§i-ph«)
h×nh dung ®îc cuéc sèng gian khæ vµ tinh thÇn l¹c quan cña R«-bin-x¬n mét m×nh
ngoµi ®¶o hoang béc lé gi¸n tiÕp qua bøc ch©n dung tù ho¹ cña nh©n vËt.
B- Lªn líp:
* KiÓm tra : KÓ tªn çc TPVH níc ngoµi ®· häc ë ch¬ng tr×nh líp 9? Níc nµo ?
* Bµi míi: ("Cè h¬ng" - Lç TÊn - Trung Quèc)
" Nh÷ng ®øa trÎ" - TrÝch " Thêi th¬ Êu" cña M.Go r¬ ki Nga
HS ®äc chó thÝch I- Giíi thiÖu t¸c
gi¶, t¸c phÈm
? X¸c ®Þnh ng«i kÓ ? - Ng«i th÷ 1: nh©n vËt xng " t«i"
lµ R«-bin-x¬n
? ë líp 6 còng ®îc häc truyÖn
nµo cña VHNN còng cã ph¬ng
thøc tù sù nh thÕ ?
? T×m bè côc cho bµi v¨n vµ 4 ®o¹n: II- §äc - t×m
çc tiªu ®Ò cho tõng phÇn: - PhÇn I: §o¹n I - më ®Çu hiÓu bè côc
- PhÇn II: ®o¹n 2 + 3 -> trang
phôc cña R«-bin-x¬n
- PhÇn III: Tõ "Quanh ... khÈu
sóng cña t«i"
- PhÇn IV: cßn l¹i
III- T×m hiÓu
? DiÖn m¹o cña R ®îc miªu t¶ - Trang phôc: t¸c phÈm
ntn vÒ trang phôc ? - ChiÕc mò to tíng cao lªu ®ªu 1- DiÖn m¹o cña
- MÆc ¸o b»ng tÊm da dª R«-bin-x¬n
- QuÇn may b»ng tÊm da mét con
dª ®ùc giµ
- Kh«ng cã bÝt tÊt, còng ch¼ng cã
giµy...
- Th¾t lng còng b»ng da dª
? R ®· trang bÞ cho m×nh - §¸ng lÏ mang ®o¶n kiÕm vµ dao
nh÷ng vËt dông g× ? g¨m th× thay b»ng chiÕc ca nhá
270
vµ chiÕc r×u con
- §eo lñng l¼ng 2 çi tói h×nh d¸ng
l¹ kú
+ 1 tói ®ùng thuèc sóng
+ 1 tói ®ùng ®¹n ghÐm
- Sau lng còng mét çi gïi, vai mang
sóng & trªn ®Çu lµ çi dï xoÌ ra.
? NhËn xÐt g× vÒ bøc ch©n Mét bøc ch©n dung k× vÜ l¹ lïng
dung Êy ? bëi çi vá dª mµ anh t¹o ra, bëi çc
c«ng cô mµ anh mang theo m×nh
? TÊt c¶ nh÷ng trang phôc vµ Con ngêi cña c«ng viÖc, cña lao
vËt dông Êy cho biÕt anh lµ ®éng vµ lu«n trong t thÕ s½n
con ngêi nh thÕ nµo ? sµng lao ®éng. Çi vá da dª kh«ng
c¶n trë anh mµ gióp anh t¹o ra vãc
d¸ng míi, k× vÜ h¬n.
? Bøc ch©n dung Êy cßn gîi Ch©n dung cña 1 vÞ chóa ®¶o k×
®iÒu g× ? kh«i næi bËt gi÷a thiªn nhiªn hïng
vÜ ®· kh¼ng ®Þnh søc m¹nh cña
con ngêi
? DiÖn m¹o cña R ®îc miªu t¶ Trªn bé mÆt, ngoµi 1 c©u nãi
ntn? tho¸ng qua vÒ níc da " kh«ng
®Õn nçi ®en ch¸y" R l¹i chØ ®Æc
t¶ vÒ bé ria mÐp cña chµng " dµi
h¬n 1 gang tay ®îc c¾t kh¸ gän..."
? VÞ trÝ vµ ®é dµi phÇn R kÓ Th«ng thêng trong bøc ho¹ ch©n
vÒ diÖn m¹o cña chµng cã g× dung, g¬ng mÆt chiÕm vÞ trÝ
®¸ng chó ý so víi çc phÇn quan träng nhÊt. Nhng ë ®©y
kh¸c ? phÇn ®ã l¹i ®îc xÕp sau cïng, xÐt
vÒ ®é dµi còng Ýt. XÐt ë gãc ®é
nh©n vËt xng "t«i" tù kÓ chuyÖn
m×nh, mét phÇn R muèn giíi
thiÖu víi ®éc gi¶ çch ¨n mÆc k×
kh«i vµ nh÷ng ®å lØnh kØnh
chµng mang theo lµ chÝnh. Nhng
chñ yÕu lµ do PTTS ë ng«i thø 1
? KÓ ë ng«i 1 cã u ®iÓm g× ? - NÕu truyÖn ®îc kÓ ë ng«i III sè
? NÕu truyÖn ®îc kÓ ë ng«i Ýt, ngêi k/c ®øng ngoµi ®Ó kh¾c
thø 3 th× tr×nh tù kÓ sÏ nh thÕ ho¹ ch©n dung R th× trËt tù miªu
271
nµo? t¶ sÏ kh¸c h¼n
+ Khu«n mÆt ®îc nãi ®Çu tiªn ->
trang phôc, trang bÞ
+ HoÆc: Trang phôc, trang bÞ ->
diÖn m¹o nhng diÖn m¹o sÏ ®îc
nãi trë thµnh trung t©m chó ý cßn
trang phôc, trang bÞ chØ lµm
khung ®Ó t«n bøc tranh.
? Víi trang phôc, trang bÞ Êy ta - Thêi tiÕt ma n¾ng kh¾c nghiÖt 2- Cuéc sèng
h×nh dung ®îc ®iÒu kiÖn sèng - Thêi gian R sèng mét m×nh trªn gian nan sau bøc
cña R ra sao ? ®¶o lóc nµy ®· trªn 10 n¨m. Thêi ch©n dung
gian vµ t.tiÕt kh¾c nghiÖt ®· lµm
cho giµy, mò, quÇn ¸o tríc kia r¸ch
tan hÕt, kh«ng cßn dïng ®îc n÷a
? Em h×nh dung R ®· duy tr× Nhê cã c©y sóng, thuèc sóng vµ
cuéc sèng cña m×nh b»ng çch ®¹n ghÐm mµ R duy tr× cuéc sèng
nµo ? b»ng çch s¨n b¾n & cã c¶ da dª
®Ó lµm trang phôc. VÒ sau chµng
cßn trång ®îc lóa m× nhê mÊy h¹t
lóa t×nh cê cßn sãt l¹i trong nh÷ng
thø vít v¸t tõ con tµu ®¾m vµ
chµng cßn bÉy ®îc c¶ dª, nu«i dª
cho chóng sinh s¶n
? Chµng kh«ng ®eo kiÕm & - Ca nhá vµ r×u nhá lµ nh÷ng
dao g¨m mµ l¹i ®eo çi ca nhá, c«ng cô cÇn thiÕt trong lao ®éng
rïi nhá _ chøng tá ®iÒu g× ? cña chµng: chÆt c©y, ca gç dùng
lÒu lÊy chç che n¾ng che ma, rµo
giËu chç ë ®Ò phßng thó d÷ vµ
sau nµy cßn rµo kho¶ng ®Êt nu«i
dª
? Qua bøc ch©n dung tù ho¹ cña - Kh«ng than phiÒn ®au khæ-> 3- Tinh thÇn cña
R ta thÊy tinh thÇn cña R trong bøc ch©n dung cña 1 vÞ chóa ®¶o R ngoµi ®¶o
nh÷ng ngµy sèng trªn ®¶o trÞ vµ trªn ®¶o quèc cña m×nh. hoang
hoang nh thÕ nµo ?
? Giäng kÓ nh thÕ nµo? thÓ - Giäng kÓ hµi híc cña R thÓ
hiÖn ®iÒu g× ? hiÖn râ thªm tinh thÇn l¹c quan
cña chµng
? Qua c©u chuyÖn cña R tù kÓ - R r¬i vµo hoµn c¶nh cùc kú khã
272
vÒ c® m×nh em rót ra bµi häc kh¨n. Mét ngêi kh¸c ë vµo hoµn
g× cho m×nh trong cuéc sèng c¶nh Êy cã lÏ ®· ch¸n n¶n, tuyÖt
khi gÆp khã kh¨n ? väng bu«ng xu«i råi chÕt. R
kh«ng nh vËy, chµng b¸m ch¾c
- Kh«ng ch¸n n¶n, tuyÖt väng lÊy cuéc sèng kh«ng ph¶i chØ lµ
bu«ng xu«i ®Ó sèng lay sèng l¾t mµ lu«n lu«n
- Kh«ng khuÊt phôc hoµn c¶nh phÊn ®Êu ®Ó cuéc sèng ngµy
? Qua ®o¹n trÝch em hiÓu ®îc cµng tèt h¬n. Chµng kh«ng ®Ó
nh÷ng g× vÒ R ? thiªn nhiªn khuÊt phôc mµ ®·
chinh phôc ®îc thiªn nhiªn
Ghi nhí : SGK / 164 IV- Tæng kÕt
HDVN: - T×m ®äc t¸c phÈm
- ChuÈn bÞ: Tæng kÕt ng÷ ph¸p (165-170)
273
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 154 : tæng kÕt ng÷ ph¸p
(§i-ph«)
A- Yªu cÇu:
- Gióp häc sinh hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ çc kiÓu c©u xÐt theo cÊu t¹o, gåm 3 môc cô
thÓ sau ®©y:
+ C©u ®¬n chñ vÞ
+ C©u ®¬n ®Æc biÖt
+ C©u ghÐp
B- Lªn líp:
* Thµnh phÇn chÝnh: CN, VN HÖ thèng çc thµnh
? NhËn xÐt g× vÒ vÞ ng÷ * Thµnh phÇn phô: Tr¹ng ng÷, khëi ng÷, çc phÇn c©u
- §éng tõ (côm ®éng tõ) phô ng÷ ®i kÌm ®éng tõ, tÝnh tõ cña VN I- Thµnh phÇn
- TÝnh tõ (côm tÝnh tõ) Bµi tËp: H·y ph©n tÝch có ph¸p vµ ®iÒu çc chÝnh vµ thµnh
TP c©u vµo ®óng çc cét theo b¶ng mÉu phÇn phô
(sgk/165)
a, §«i cµng t«i // mÉm bãng
b, Sau mét håi trèng thóc vang déi c¶ lµng t«i,
mÊy häc trß cò // ®Õn s¾p hµng tríc hiªn råi
®i vµo líp
Cßn tÊm g¬ng b»ng thuû tinh tr¸ng b¹c, nã//
vÉn lµ ngêi b¹n trung thùc ch©n thµnh th¼ng
th¾n, kh«ng hÒ nãi dèi, còng kh«ng bao giê
biÕt nÞnh hãt vµ ®éc ¸c.
Tr¹ng Khëi CN VN
ng÷ ng÷ §T, Phô ng÷
TT
a, §«i MÉm S¾p
cµng bãng hµng tr-
t«i ®Õn íc... vµo
MÊy.. ®i líp
häc trß
cò
b, Sau Trung
mét thùc...
håi... nãi dèi
lßng t«i NÞnh
hãt hay
®éc ¸c
? ThÕ nµo lµ TPBL ? - Lµ nh÷ng bé phËn t¸ch rêi khái nghÜa SV II- Thµnh phÇn
cña c©u (T2, CT, G§, PC) biÖt lËp
274
Kh¶o s¸t mét sè VD:
a, Cã lÏ: T2
b, Ngoµi ra: T2
c, dõa xiªm...: phô tró
d, bÈm: G§
- Cã khi : T2
- ¥i: C¶m th¸n
D- hÖ thèng c©u
tiÕng ViÖt
1- T×m nh÷ng tõ cã quan a, NghÖ sÜ -> CN I- C©u ®¬n chñ vÞ
hÖ chñ - vÞ víi çc tõ ng÷b, phøc t¹p h¬n, còng phong phó h¬n vµ s©u
in ®Ëm trong çc c©u sau s¾c h¬n -> VN
®©y vµ cho biÕt tõ ng÷ c, ta -> CN
nµo lµ chñ ng÷, TN nµo lµ d, ®¸o ®Ó thËt -> VN
vÞ ng÷ => VN : lµ §T (côm §T), T2 (côm T2)
2- H·y t×m CN& VN a, NghÖ thuËt// lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m
trong nh÷ng c©u sau VN: tõ " lµ" + côm DT
®©y, cho biÕt VN ë ®ã cã b, T¸c phÈm// võa lµ kÕt tinh cña t©m hån vµ
ph¶i lµ §T, T2 kh«ng ? s¸ng t¹o võa lµ sîi d©y... trong lßng
-> VN: lµ + côm danh tõ
c, Cßn nh çi cäc s¾t nhän ho¾t c¾m vµo
bÇu rîu cã ®¾p bèn con d¬i quÐt v«i vµng
m·i tÝt trªn ngän sinh phÇn kia lµ m¸y thu l«i
-> VN: lµ + côm danh tõ
d, Anh thø sau còng tªn s¸u
? VÞ ng÷ ë BT2 cã ph¶i lµ => VN kh«ng ph¶i lµ §T, T2 mµ gåm tõ lµ +
§t, T2 kh«ng ? côm danh tõ
Tõ sù ph©n tÝch trªn h·y
®iÒn vµo b¶ng mÉu
? ThÕ nµo lµ c©u ®¬n C©u ®¬n §B lµ kiÓu c©u kh«ng ph©n biÖt III- C©u ®¬n ®Æc
®Æc biÖt? ®îc CN & VN biÖt
? T×m c©u ®Æc biÖt ? a, Nöa tiÕng çc «ng çc bµ nhÐ
b, Mét anh TN hai m¬i b¶y tuæi
c, Nh÷ng buæi tËp qu©n sù
? C©u nµo dïng ®Ó giíi b,
thiÖu SV ?
? C©u nµo chØ SV nh c,
®ang diÔn ra tríc m¾t ?
275
Lµ nh÷ng c©u do 2 hoÆc nhiÒu côm C-V IV- C©u ghÐp
kh«ng bao chøa nhau t¹o thµnh. Mçi côm C-V
nµy ®îc gäi lµ 1 vÕ c©u
? T×m c©u ghÐp a, Anh göi vµo TP mét l¸ th... chung quanh
b, Nhng v× bom næ gÇn, Nho bÞ cho¸ng
c, ¤ng l·o võa... c¶ lµng
d, Nh÷ng nÐt.. g× n÷a. Cßn nhµ ho¹ sÜ... g×
n÷a
e, §Ó ngêi con g¸i.. tr¶ cho c« g¸i
a, Bæ sung -> kh«ng cã quan hÖ tõ
b, Ng.nh©n-> QhÖ tõ "V×"
c, bæ sung-> QhÖ tõ "mµ"
d, Ng.nh©n -> QhÖ tõ "v×" + thêi gian:
kh«ng cã quan hÖ
e, Môc ®Ých
Çc kiÓu qhÖ thêng gÆp Nh÷ng c©u ghÐp sau chøa qhÖ g× gi÷a 2 vÕ
trong c©u ghÐp: c©u vµ cã quan hÖ tõ hay kh«ng
Ng.nh©n, ®k (gt), t¬ng a, QhÖ t¬ng ph¶n -> QhÖ tõ "nhng" -> CP
ph¶n, t¨ng tiÕn, lùa chän, (vÕ chÝnh " nhng con bÐ..")
BS, tiÕp nèi, ®ång thêi, b, QhÖ ®ång thêi gi÷a 2 vÕ-> kh«ng cã QHT:
gi¶i thÝch, môc ®Ých. Liªn hîp
CÇn c¨n cø vµo gi¸ trÞ c, QhÖ ®iÒu kiÖn -> QHT " gi¸ mµ":CP
ng÷ nghÜa cña çc qhÖ tõ d, QhÖ M§-> QHT " §Ó": CHI PHÝ
H? T×m c©u rót gän? Quen råi IV- BiÕn ®æi c©u
Ngµy nµo Ýt: ba lÇn
H? biÕn ®æi c©u sau §å gèm ®îc ngêi thî thñ c«ng lµm ra kh¸ sím
thµnh c©u bÞ ®éng? Mét c©y cÇu lín sÏ ®îc tØnh ta b¾c qua khóc
s«ng nµy
Çc kiÓu c©u øng

H? trong ®o¹n trÝch sau, Ba con, sao con kh«ng nhËn? víi môc ®Ých giao
nh÷ng c©u nµo lµ c©u Sao con biÕt lµ kh«ng ph¶i? tiÕp kh¸c nhau:
nghi vÊn? Chóng cã ®îc
dïng ®Ó hái kh«ng?
Ë nhµ tr«ng em nhÐ
H? X¸c ®Þnh nh÷ng c©u ®õng cã ®i ®©u ®Êy
cÇu khiÕn trong ®o¹n
trÝch sau?
276
HDVN: - Xem l¹i tÊt c¶ kiÕn thøc " Tæng kÕt NP"
- ChuÈn bÞ : KT v¨n 45'
Ngµy d¹y: 14/4/06
TiÕt 149 : LuyÖn tËp viÕt biªn b¶n

1/ ¤n l¹i lý thuyÕt vÒ ®Æc ®iÓm vµ çch lµm biªn b¶n
2/ BiÕt viÕt 1 biªn b¶n héi nghÞ hoÆc 1 biªn b¶n sù vô th«ng dông
H § cña GV H § cña hs Ghi b¶ng

KTBC: TiÕn hµnh trong
khi «n tËp lý thuyÕt
Bµi míi: I/ ¤n tËp lý thuyÕt:
H? Biªn b¶n nh»m môc Ghi chÐp mét çch trung
®Ých g×? thùc, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ 1
sù viÖc ®ang x¶y ra hoÆc
míi x¶y ra
H? Ngêi viÕt biªn b¶n cÇn
cã th¸i ®é vµ tr¸ch nhiÖm
ntn? Gåm çc môc sau:
H?Nªu bè côc phæ biÕn cña PhÇn më ®Çu
1 biªn b¶n? PhÇn néi dung
PhÇn kÕt thóc
Ng¾n gän, chÝnh x¸c
H? Lêi v¨n vµ çch tr×nh
bµy mét biªn b¶n cã g×
®Æc biÖt? II. LuyÖn tËp:
1/ Bµi tËp 1: ViÕt biªn b¶n
héi nghÞ trao ®æi kinh
Gäi hs ®äc néi dung ghi nghiÖm häc tËp m«n Ng÷
chÐp ®· cung cÊp ®Çy ®ñ V¨n
Th¶o luËn vµ rót ra nhËn
xÐt
H? ND ghi chÐp®· cung Cha phï hîp

cÊp ®Çy ®ñ d÷ liÖu ®Ó
h×nh thµnh mét biªn b¶n
cha?
Quèc hiÖu vµ tiªu ng÷
H?Çch s¾p xÕp çc néi Tªn biªn b¶n
dung ®ã ®· phï hîp víi 1 Thêi gian, ®Þa ®iÓm cuéc
biªn b¶n cha? häp
Thµnh phÇn tham dù
H?Trªn c¬ së ®ã, em h·y DiÔn biÕn, kÕt qu¶ cuéc
277
s¾p xÕp l¹i cho ®óng bè côc häp
1 biªn b¶n? Thêi gian kÕt thóc, thñ tôc
ký x¸c nhËn.
2/ Bµi tËp 3: Ghi l¹i biªn
b¶n bµn giao nhiÖm vô
trùc nh© tuÇn
Líp phã lao ®éng

Gäi hs ®äc yªu cÇu cña bµi Bµn trùc nhËt: b¹n A, B
H? Thµnh phÇn tham gia Néi dung, kÕt qu¶ c«ng

bµn giao gåm nh÷ng ai? viÖc ®· lµm trong tuÇn
Néi dung , c«ng viÖc cÇn
H? Néi dung bµn giao ntn? thùc hiÖn trong tuÇn tíi
Ph¬ng tiÖn vËt chÊt vµ
hiÖn tr¹ng cña chóng t¹i
thêi ®iÓm bµn giao
Hs viÕt theo nhãm

Çc nhãm trao ®æi
Gv bæ sung vµ söa ch÷a.
HDVN: Hoµn thµnh çc bµi

tËp cßn l¹i
So¹n bµi :Hîp ®ång
278

Giao An Ngu Van Lop 9 Ca Nam Day Du Tron Bo

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giao An Ngu Van Lop 9 Ca Nam Day Du Tron Bo

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

+ Ngêi ®· tiÕp thu mét c¸ch cã

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp hs:

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

H? Nh vËy, trong giao tiÕp cã ®iÒu g×

+ Vi ph¹m p.ch©m vÒ lîng. Ng-

* H§ 4: HDVN - Häc bµi

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp hs:

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

Ktra sù chÈn bÞ bµi míi ë nhµ cña

HDVN: N¾m néi dung ghi nhí bµi

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

HS chØ ra nh÷ng c©u miªu t¶ Bµi tËp 3:

TiÕt 11 & 12: Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

ND phÇn ghi nhí.

Hs ®äc & tr¶ lêi

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

H? Qua lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång gióp

VÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi phô n÷

TiÕt 18 : xng h« trong héi tho¹i

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

* H®1: KTra bµi cò : Gi÷a PCHT &

B¸c xng “T«i” & gäi d©n chóng lµ

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

TiÕt 20: luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù

* H§1: KTra bµi cò: Tr×nh bµy môc

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh n¾m ®îc:

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

TiÕt 26: truyÖn kiÒu cña nguyÔn du

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

TiÕt 27: chÞ em thuý kiÒu

TiÕt 28: C¶nh ngµy xu©n

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

TiÕt 29: thuËt ng÷

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

TiÕt 31: (TiÕp theo)

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

*H§ 3: HDVN Ng«n ng÷ ®èi tho¹i

TiÕt 32: miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

C¸c nhãm th¶o luËn:

TiÕt 33: trau dåi vèn tõ

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

C¸ch lµm nh B.tËp 1

TiÕt 34 & 35: viÕt bµi T.L.V sè 2

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

H? Em cã n.xÐt g× vÒ giäng ®iÖu

KiÒu lµ ngêi giµu lßng vÞ tha.

Ph¶n ¸nh kh¸t väng, íc m¬ c«ng

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

H® cña GV H® cña Hs Ghi b¶ng

Gv gîi ý: Chó ý nh÷ng c©u miªu t¶ néi

TiÕt 41: lôc v©n tiªn gÆp n¹n

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

*HDVN: Cã thÓ ®Þnh híng: nh÷ng c©u

I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh: