Ngµy

so¹n : 21/2/2015

TiÕt 121 VĂN BẢN : sang thu

( Hữu Thỉnh )

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Hiểu được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến đổi của đất
trời từ cuối hạ sang thu.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy
nghĩ mang tính triết lí của tác giả.
2. Kỹ năng:
- Đọc – hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại.
- Thể hiện những suy nghĩ, cảm nhận về một hình ảnh thơ, một khổ
thơ, một tác phẩm thơ.
III. CHUẨN BỊ :
- GV: SGK - SGV - ThiÕt kÕ v¨n 9
- HS:So¹n bµi.
IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1- æn ®Þnh tæ chøc :
2- KiÓm tra :
C©u hái: Nªu c¶m xóc bao trïm toµn bµi th¬ " ViÕng l¨ng B¸c" cña
ViÔn Ph¬ng?
§¸p ¸n: Lµ niÒm xóc ®éng thiªng liªng thµnh kÝnh. Lßng biÕt ¬n tù
hµo pha lÉn nçi ®au xãt khi t¸c gi¶ tõ MN ra th¨m B¸c.
3- Bµi míi :
* ĐVĐ:(1) Thơ hay tả mùa thu có nhiều, thơ tả mùa hạ ít hơn. thơ tả thời
điểm giao mùa giữa hạ và thu lại càng ít. vì thế ta càng quý những bài như “
sang thu”. từ mùa hạ chuyển sang mùa thu, thiên nhiên ở niền bắc chúng ta
vào mùa thu được cảm nhận ntn qua “ sang thu” của hữu thỉnh?
Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung
Ho¹t ®éng 1 :Híng dÉn t×m hiÓu chung I Đọc - T×m hiÓu chung :
? Trình bầy sự hiểu biết của em về tác giả 1- T¸c gi¶ :
- NguyÔn H÷u ThØnh (1942) quê ở huyện - NguyÔn H÷u ThØnh (1942) quê ở
Tam Dương –tỉnh Vĩnh Phúc huyện Tam Dương –tỉnh Vĩnh Phúc
+ Tæng th ký Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam
+ Th¬ H÷u ThØnh Êm ¸p t×nh ngêi vµ giµu
søc biÓu c¶m.Viết về cuộc sống con người ở
nông thôn Việt Nam. «ng ®· tõng ®¹t gi¶i cao
trong c¸c cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ , gi¶i
cña héi nhµ v¨n, gi¶i xuÊt s¾c cña Bé quèc
phßng.HiÖn nay «ng vÉn lµm th¬ ®¨ng trªn
b¸o v¨n nghÖ
- GV híng dÉn ®äc víi giäng nhÑ, nhÞp chËm, 2- T¸c phÈm :
khoan thai, trÇm l¾ng vµ tho¸ng suy t. - S¸ng t¸c n¨m 1977, in trong tËp Tõ
? Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu chiÕn hµo tíi thµnh phè
biÕt cña em vÒ bµi th¬ sang thu ? ( XuÊt xø, - ThÓ th¬: th¬ tr÷ t×nh, thÓ5 ch÷.
thÓ th¬, ph¬ng thøc biÓu ®¹t ) - PTB§: BiÓu c¶m + miªu t¶.
S¸ng t¸c trong hoµn c¶nh ®Êt níc míi thèng
nhÊt, trong thêi ®iÓm thiªn nhiªn b¾t ®Çu
sang thu.
C¶ bµi th¬ lµ nh÷ng quan s¸t vµ c¶m nhËn cña
t¸c gi¶ vÒ thiªn nhiªn vµo thu, tõng khæ th¬ nèi
tiÕp nhau vËy nªn kh«ng cÇn thiÕt ph¶i chia
®o¹n.

* Ho¹t ®éng 2 §äc hiÓu v¨n b¶n II. §äc hiÓu v¨n b¶n
C¶m xóc bao trïm toµn bé bµi th¬ lµ g×? 1. Thiªn nhiªn sang thu:
-> Sù rung ®éng cña lßng ngêi tríc thêi ®iÓm
sang thu. *Khæ 1:
Gäi häc sinh ®äc khæ i.
? Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn
®îc t¸c gi¶ miªu t¶ trong khæ th¬ ? Những - H¬ng æi – ph¶
hình ảnh đó được tác giả miêu tả qua giác - Giã se
quan nào ? - S¬ng chïng ch×nh
-> Con ngêi c¶m nhËn mïa thu b»ng c¸c gi¸c
quan: khÝu gi¸c, xóc gi¸c vµ thÞ gi¸c. Mïa thu
®Õn kh«ng chØ lµ c¸c h×nh ¶nh h¬ng æi, giã
se mµ thu ®Õn b»ng sù to¶ h¬ng: bçng: ®Õn
bÊt ngê, ®ét ngét kh«ng hÑn tríc – ph¶ - giã se
– giã heo may se l¹nh - ®Æc trng cña mïa thu ë
®ång b»ng B¾c Bé – hån thu cña ®ång b»ng
B¾c bé.Nh vËy: mïa thu b¾t ®Çu tõ h¬ng æi
chÝn n¬i lµng quª ( æi thêng ®îc trång ë ven bê
ao, n¬i vên nhµ), h¬ng æi th¬m nång nµn, ph¶
( nghÜa lµ bèc m¹nh vµ to¶ ra thµnh luång )
trong giã se ( giã nhÑ, kh« vµ mang theo h¬i
l¹nh ) nh vËy con ngêi sèng g¾n bã víi quª h-
¬ng míi cã thÓ c¶m nhËn tinh tÕ ®Õn thÕ.
? C¸ch miªu t¶ s¬ng cã g× ®Æc biÖt
-> S¬ng chïng ch×nh qua ngâ.
?T¸c gØa sö dông nghÖ thuËt g× ? T¸c dông
cña biÖn ph¸p NT ®ã ? - NghÖ thuËt: Sö dông ®éng tõ m¹nh,
Tõ chïng ch×nh lµ tõ l¸y gîi h×nh, cã thÓ thay nghÖ thuËt nh©n ho¸, tõ l¸y, h×nh ¶nh
b»ng c¸c tõ ®ñng ®Ønh, chÇm chËm, l÷ng giµu søc gîi t¶.
th÷ng nhng dïng tõ chïng ch×nh cã c¸i hay - > tÝn hiÖu b¸o thu vÒ
riªng: t¸c gi¶ ®· nh©n ho¸ lµn s¬ng – s¬ng bay
®i qua ngâ cã vÎ cè ý chËm h¬n mäi ngµy. Sau
h¬ng æi vµ giã se, nhµ th¬ nãi ®Õn s¬ng thu .
Còng kh«ng ph¶i “ s¬ng thu l¹nh, khãi thu x©y
thµnh” trong C¶m thu tiÔn thu cña T¶n §µ,
còng ch¼ng ph¶i lµ “giät s¬ng l¹nh vµ tiÕng
thu buån nh÷ng ngµy xa x, cµnh c©y s¬ng ®-
îm, tiÕng trïng ma phun” trong Chinh phô
ng©m mµ s¬ng thu cña H÷u ThØnh chøa ®Çy
t©m tr¹ng:luyÕn tiÕc, e dÌ, bÞn rÞn ®Æt bíc
ch©n sang mïa.
GV chèt: Chóng ta ®· biÕt Th¹ch Lam, Vò
B»ng, NguyÔn Tu©n, B¨ng S¬n, NguyÔn
§×nh Thi ®· viÕt thËt hay vÒ mïa thu víi cèm
lµng Vßng “ S¸ng m¸t trong nh s¸ng n¨m xa;
Giã thæi mïa thu h¬ng cèm míi”. Víi H÷u
ThØnh mïa thu b¾t ®Çu kh«ng ph¶i b»ng h-
¬ng cèm míi, l¸ vµng r¬i, mµ mïa thu bÊt chît
hiÖn diÖn víi h¬ng æi chÝn th¬m nång nµn
trong giã hanh se l¹nh, ®ã lµ tÝn hiÖu b¸o thu
vÒ.
GV chuyÓn: Theo m¹ch c¶m xóc cña nhµ th¬,
kh«ng gian nghÖ thuËt cña bøc tranh sang thu
cßn ®îc më réng ë chiÒu cao, ®é réng cña bÇu
trêi, c¸nh chim, ®¸m m©y, dßng s«ng. VËy 2.Khæ 2:
chóng ta sÏ chuyÓn sang khæ th¬ thø hai:
Gäi häc sinh ®äc khæ th¬ tiÕp theo + S«ng: dÒnh dµng
? Nhµ th¬ nhËn ra thu vÒ qua nh÷ng h×nh + Chim: véi v·
¶nh nµo? -> cÆp ®èi, tÝn hiÖu cña ®Êt trêi sang
-> S«ng, chim, m©y thu.
? H×nh ¶nh nµo ®Ó l¹i cho em Ên tîng râ + иm m©y: v¾t nöa m×nh
nÐt nhÊt vÒ thêi ®iÓm giao mïa? V× sao?
+ -> Sù vËn ®éng cña mïa ®îc cô thÓ ho¸ b»ng
nh÷ng s¾c th¸i ®æi thay cña t¹o vËt. Dßng
s«ng kh«ng cßn cuån cuén ch¶y, vÈn ®ôc nh
mÆt s«ng mïa h¹ ma nhiÒu mµ thong th¶ tr«i
xu«i.
+ H×nh ¶nh ch©n thùc: “Chim b¾t ®Çu véi
v·” Sang thu tiÕt trêi se l¹nh chuÈn bÞ vµo
®«ng nh÷ng c¸nh chim véi v· bay vÒ ph¬ng
Nam tr¸nh rÐt.
+-> Cã ®¸m m©y mïa h¹
V¾t nöa m×nh sang thu.
®ã lµ mét liªn tëng : m©y nh kÐo dµi ra, v¾t
lªn, ®Æt ngang trªn bÇu trêi bu«ng thâng xuèng
? Em tëng tîng h×nh dung bøc tranh giao
mïa Êy nh thÕ nµo?
Bøc tranh mïa thu næi bËt víi nh÷ng dÊu hiÖu
®Æc trng: dßng s«ng ªm ®Òm, mµu vµng cña
¸nh n¾ng, ®¸m m©y thay ¸o míi, bÇu trêi yªn
tÜnh, ®µn chim véi v· bay vÒ ph¬ng Nam
tr¸nh rÐt. Thu ®Õn thËt råi. - NghÖ thuËt: Sö dông tõ l¸y, nh©n
? T¸c gØa sö dông biện pháp nghệ thuËt nµo ho¸, t¬ng ph¶n, h×nh ¶nh th¬ liªn tëng
trong hai c©u th¬ nµy? Nêu tác dụng biện mang tÝnh s¸ng t¹o.
pháp nghệ thuật đó ? -> §Êt trêi biÕn chuyÓn sang thu nhÑ
-> DiÔn t¶ sù vËn ®éng t¬ng ph¶n cña sù vËt, nhµng mµ râ rÖt.
kh«ng gian réng lín nhiÒu tÇng bËc, ®ã lµ tÝn
hiÖu cña mïa thu.
GV chèt : S«ng dÒnh dµng, chim véi v· - h×nh
¶nh tëng nh ®èi lËp nhau nhng sù ®èi lËp Êy
l¹i lµ tÝn hiÖu cña mïa thu, lóc ®Çu lµ bçng,
h×nh nh vµ sau ®Êy lµ m¹ch vËn chuyÕn
khÈn tr¬ng cña sù vËt b»ng viÖc sö dông c¸c
phã tõ “ ®îc lóc” “ b¾t ®Çu” .
“ Cã ®¸m m©y mïa h¹ .. thu”. C©u th¬ cã gi¸
trÞ t¹o h×nh, sù liªn tëng kh¸ thó vÞ .C©u th¬ t¶
®¸m m©y mïa thu cña H÷u ThØnh kh¸ hay vµ
®éc ®¸o; c¸ch chän vµ dïng tõ rÊt s¸ng t¹o, «ng
kh«ng dïng nh÷ng tõ ng÷ nh: lang thang, l¬
löng, bång bÒnh, nhÑ tr«i mµ l¹i dïng tõ “ v¾t”
. Ranh giíi tõ h¹ sang thu vèn mong manh, m¬
hå ®iÒu ®ã ®îc c¶m nhËn b»ng c¸c gi¸c quan,
b»ng sù liªn tëng, bçng trë nªn thËt cô thÓ. ®¸m
m©y chÝnh lµ nhÞp cÇu cña sù giao mïa. Ngêi
®äc c¶m nhËn ®¸m m©y ®îc xuyªn suèt tõ h¹
sang thu. NguyÔn KhuyÕn ®· tõng viÕt:
TÇng m©y l¬ löng trêi xanh ng¾t. ChØ riªng
H÷u ThØnh míi cã c¶m nhËn nh thÕ.
GV chuyÓn: Vµ ®©y n÷a, kÕt thóc bµi th¬
t¸c gi¶ gióp cho ngêi ®äc cßn nhËn thÊy
nh÷ng biÓu hiÖn cña thêi tiÕt. * Khæ 3:
Gäi häc sinh ®äc khæ cuèi.
? Nhµ th¬ nhËn thÊy ®îc nh÷ng biÕn ®æi + N¾ng: vÉn cßn
nµo cña thêi tiÕt tõ h¹ sang thu? + Ma: v¬i dÇn
+ ( HS) -> C¶nh vËt thêi tiÕt thay ®æi: N¾ng, + SÊm: còng bít
ma, sÊm tha dÇn, nh÷ng dÊu hiÖu cña muµ h¹ -> HiÖn tîng ®Æc trng cña mïa h¹ nhng
vÉn cßn ®ã nhng gi¶m dÇn møc ®é, cêng ®é, bít s¾c ®é , gi¶m dÇn. => ®Êt trêi
lÆng lÏ vµo thu . T¸c gi¶ sö dông phã tõ vÉn ®ang lµm mét cuéc chuyÓn giao kú
cßn, ®· -> ®ã lµ c¶m nhËn tinh tÕ -> t×nh yªu diÖu.
thiªn nhiªn say ®¾m.

GV b×nh chèt: N¾ng, ma, sÊm – dÊu hiÖu

®Æc trng cña mïa h¹, nhng ®· bít, ®· v¬i dÇn
- ®ã lµ ®Æc trng cña thêi tiÕt khi sang thu.
Nhµ th¬ c¶m nhËn b»ng c¸c gi¸c quan tõ h¹
sang thu mong manh. T¸c gi¶ sö dông c¸c phã
tõ ®îc ®¶o lªn tríc: vÉn cßn, ®·, ngêi ®äc c¶m - Hµng c©y ®øng tuæi:
nhËn t¸c gØa cã thÓ ®o ®Õm sù ®Ëm, nh¹t + T¶ thùc: hµng c©y cæ thô b×nh th¶n
cña n¾ng, v¬i ®Çy cña ma. NÕu sÊm, ma, ®ãn nhËn mïa thu.
n¾ng thay ®æi theo chiÒu gi¶m dÇn th×
hµng c©y thay ®æi trë nªn cøng c¸p h¬n, trë
thµnh c©y cæ thô t¹o ra mét kÕt thóc bÊt ngê:
“ SÊm còng bít bÊt ngê
Trªn hµng c©y ®øng tuæi”
GV chèt phÇn 1 2. Suy ngÉm cña nhµ th¬:
?Cã ý kiÕn cho r»ng “ Sang thu” ®¬n
thuÇn lµ mét bµi th¬ t¶ c¶nh ®Êt trêi trong
thêi ®iÓm sang thu. Em cã ®ång ý nh vËy
kh«ng ? V× sao?
-> Kh«ng, “ Sang thu” kh«ng ®¬n thuÇn lµ
mét bµi th¬ t¶ c¶nh ®Êt trêi trong thêi ®iÓm
sang thu, mµ ë ®ã ta b¾t gÆp nh÷ng suy
ngÉm vÒ con ngêi.
?ë khæ th¬ 1 nhµ th¬ ®· ®ãn nhËn tÝn “ Bçng”: cã phÇn ng¹c nhiªn, bÊt ngê tr-
hiÖu giao mïa trong t©m thÕ nh thÕ nµo? íc sù thay ®æi cña thêi tiÕt.
-> Thu ®Õn h¼n cha? ®Õn nhng cha h¼n
®Õn ! B»ng sù nh¹y c¶m cña c¸c gi¸c quan “
bçng” lµ ngì ngµng, lµ khÏ tho¸ng giËt m×nh ,
con ngêi ®ang m¶i mª víi 1®iÒu g× ®ã giËt
m×nh , quay vÒ víi thÕ giíi t¹o vËt, víi vÎ ®Ñp
dÞu dµng ®Ó råi nhËn ra “ H×nh nh thu ®·
vÒ” - “H×nh nh”: sù c¶m nhËn m¬ hå,
?T¹i sao mäi tÝn hiÖu ®Òu m¸ch b¶o thu mong manh.
vÒ mµ t¸c gi¶ vÉn viÕt: “ H×nh nh thu ®·
vÒ”
->Më ®Çu khæ th¬ t¸c gi¶ dïng tõ “ bçng”,
kÕt thóc khæ th¬ b»ng tõ “ h×nh nh”. H×nh
nh - ®©y kh«ng ph¶i lµ tõ ®Ó hái mµ lµ x¸c
nhËn. Võa “ bçng” ®Õn “ h×nh nh” – dÊu
hiÖu nhÑ nhµng m¬ hå khiÕn con ngêi ngì
ngµng, phót gi©y giao mïa ®· ®Õn thËt gÇn,
c¶m nhËn råi mµ nhµ th¬ vÉn thÊy khã tin.
Mét chót nghi hoÆc, 1chót b©ng khu©ng,
chïng ch×nh bÞn rÞn, cã c¸i g× ®ã kh«ng thËt
râ rµng, ®óng lµ tr¹ng th¸i c¶m xóc cña thêi - T©m tr¹ng ng¹c nhiªn, ngì ngµng,
®iÓm chuyÓn giao mïa. cña nhµ th¬ tríc tÝn hiÖu thu sang.
“ S«ng ®îc lóc dÒnh dµng - Nhµ th¬ say mª, ng©y ngÊt tríc sù
Chim b¾t ®Çu véi v·” vËn ®éng giao mïa cña c¶nh vËt.
? Em hiÓu g× vÒ c¶m xóc cña nhµ th¬ qua
nh÷ng h×nh ¶nh Êy?
- Nhµ th¬ say mª ng¾m nh×n bøc tranh giao
mïa. S«ng ªm ¶, dÒnh dµng, s«ng ®ang l¾ng
l¹i, ®ang trÇm xuèng trong l÷ng lê nh ngÉm
nghÜ. Chim b¸t ®Çu véi v· - Ph¶i ch¨ng nhµ + Hµng c©y ®øng tuæi mang ý nghÜa
th¬ muèn göi g¾m mét ®iÒu con ngêi ®õng Èn dô: Con ngêi tõng tr¶i nghiªm trang,
chËm trÔ tríc thêi gian. ch÷ng ch¹c, s©u l¾ng, khiªm nhêng, tù
? KÕt thóc bµi th¬, bªn c¹nh nghÜa t¶ thùc hµo, kiªu h·nh.
nhµ th¬ cßn sö dông nghÜa Èn dô. Em hiÓu
nghÜa Èn dô ®ã lµ g×?
( GV cho hs th¶o luËn 2 phót )
GV gäi ®¹i diÖn HS tr×nh bµy )
+ ( HS) hµng c©y ®øng tuæi mang nghÜa Èn
dô, ma, n¾ng, sÊm lµ tîng trng cho nh÷ng g×
khã kh¨n, con ngêi tõng tr¶i.
+ ( HS) ®Æt bµi th¬ trong hoµn c¶nh s¸ng t¸c:
®Êt níc võa gi¶i phãng, H÷u ThØnh tõ chiÕn
trêng trë vÒ cuéc sèng hoµ b×nh víi rÊt nhiÒu
khã kh¨n, nhµ th¬ c¶m thÊy m×nh v÷ng vµng
h¬n, tõng tr¶i h¬n, tù tin ®èi mÆt víi nh÷ng
khã kh¨n .
GV chèt c©u tr¶ lêi cña häc sinh: qua phÇn
th¶o luËn cña c¸c nhãm, ë phÇn 1c¸c em ®·
hiÓu ®îc ý nghÜa t¶ thùc, ë ®©y c¸c em t×m
®îc ý nghÜa Èn dô vµ sîi d©y liªn kÕt gi÷a t¶
thùc vµ Èn dô. Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu th¬
c¸c em chó ý t×m hiÓu ý nghÜa t¶ thùc, ý
nghÜa Èn dô vµ sîi d©y liªn kÕt gi÷a t¶ thùc
vµ Èn dô.
GV b×nh - chèt
-> ) VÉn lµ n¾ng, ma, sÊm, chíp, b·o gi«ng
nh mïa h¹, nhng møc ®é ®· kh¸c råi, mäi c¸i ®i
vµo chõng mùc, vµo thÕ æn ®Þnh. Ph¶i ch¨ng
c¸i ®øng tuæi cña hµng c©y lµ mét c¸i chãt ®Ó
qua ®ã ta më sang mét thÕ giíi kh¸c, thÕ giíi
sang thu cña hån ngêi? VÎ chÝn ch¾n, ®iÒm
tÜnh cña c©y tríc sÊm sÐt, b·o gi«ng vµo lóc
sang thu hay ®ã chÝnh lµ sù tõng tr¶i, chÝn
ch¾n cña con ngêi sau nh÷ng b·o t¸p cña cuéc
®êi. Ngîc lªn khæ th¬ tríc ta bçng hiÓu v× sao
l¹i cã sù chïng ch×nh, bÞn rÞn lóc sang thu, v×
sao võa cã sù dÒnh dµng, võa cã sù véi v·. Th×
ra tríc m¾t viÖc ®i m·i, ngo¶nh ®Çu thu ®Õn
råi, bçng chèc thÊy m¸i tãc pha s¬ng, tuæi
®øng ë møc tø tuÇn, s÷ng sê m×nh còng ®·
sang thu. ë tuæi Êy con ngêi kh«ng cßn bång
bét mµ ®· s©u s¾c, chÝn ch¾n.
Sang thu kh«ng ®¬n thuÇn lµ mét bµi th¬ t¶
c¶nh ®Êt trêi trong thêi ®iÓm sang thu, bëi ta
b¾t gÆp nh÷ng suy ngÉm vÒ cuéc ®êi, vÒ
con ngêi. C¶m nhËn thu sang cña nhµ th¬ ë
khæ 3 c¶m nhËn b»ng kinh nghiÖm, b»ng sù
suy ngÉm. Mïa thu ®ang tõ tõ thu vµo trong
t©m tëng, ®ang l¾ng l¹i trong suy t -> C¶nh
vËt sang thu buæi giao mïa, tõ ngo¹i c¶nh Êy
mµ nhµ th¬ suy ngÉm vÒ cuéc ®êi, vÒ con
ngêi. “ Hµng c©y ®øng tuæi” lµ nh÷ng Èn dô
t¹o nªn tÝnh hµm nghÜa cña bµi. N¾ng, ma,
sÊm lµ nh÷ng biÕn ®éng cña thiªn nhiªn cßn
mang ý nghÜa tîng trng cho nh÷ng thay ®æi,
biÕn ®æi, nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch trong
cuéc ®êi. H×nh ¶nh “ hµng c©y ®øng tuæi” lµ
1 Èn dô nãi vÒ líp ngêi tõng tr¶i ®îc t«i luyÖn
trong gian khæ, khã kh¨n th× sÏ v÷ng vµng
h¬n, chÝn ch¾n h¬n tríc mäi t¸c ®éng bÊt th-
êng cña ngo¹i c¶nh . Bµi th¬ ra ®êi khi ®Êt níc III- Tæng kÕt :
míi ®îc gi¶i phãng, ®ang ®øng tríc nh÷ng khã 1. NT
kh¨n míi vÒ kinh tÕ, x· héi. Hai c©u kÕt -Thể thơ ngũ ngôn
kh¼ng ®Þnh b¶n lÜnh cøng cái vµ tèt ®Ñp - Biện pháp tu từ
cña con ngêi ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m th¸ng -Lời thơ trong sáng
khã kh¨n ®ã. 2. ND
Hoạt động 3 : Tæng qu¸t néi dung, nghÖ - Nhiều giác quan cảm nhận, hình ảnh
thuËt thơ giàu sức biểu cảm, kết hợp hài hoà
- NhËn xÐt vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña giữa chất hiện thực và chất trữ tình.
toµn bµi th¬ ? - Sự giao mùa hạ - thu thật nhẹ nhàng
mà tinh tế.
* Ghi nhớ (sgk).
IV.Luyện tập

BT1
Phương án A
- HS ®äc ghi nhí SGK BT2
Phương án B

Hoạt động 4:Giáo viên hướng dẫn học sinh

luyện tập
BT1:Chän c¸c ®¸p ¸n ®óng trong nh÷ng ®¸p
¸n sau:
ý nµo sau ®©y nªu chÝnh x¸c vÒ nghÖ thuËt
cña bµi th¬ Sang thu?
A. NghÖ thuËt nh©n ho¸, Èn dô, t¬ng ph¶n
B. ThÓ th¬ ngò ng«n
C. Sö dông tõ l¸y.
D. H×nh ¶nh giµu søc gîi c¶m. BT3
E. Lêi th¬ phãng kho¸ng, pha chót l·ng m¹n.
BT2:ý nµo nªu ®óng vÒ néi dung cña bµi? -> Bøc tranh giao mïa ®Ñp, quyÕn rò.
A. ThÓ hiÖn NiÒm thµnh kÝnh, thiªng liªng. BT4:
B. Nh÷ng c¶m nhËn tinh tÕ vÒ ®Êt trêi khi
thêi ®iÓm sang thu. -> t×nh yªu mïa thu, yªu c¶nh vËt, yªu
C. NiÒm tù hµo vÒ søc sèng bÒn bØ cña quª quª h¬ng ®Êt níc, t©m hån nh¹y c¶m,
h¬ng. tinh tÕ tríc c¶nh ®Ñp; b¶n lÜnh vµ suy
BT3:Qua bµi th¬, em c¶m nhËn ®îc g× vÒ nghÜ vÒ cuéc ®êi, con ngêi, ®Êt níc
bøc tranh thiªn nhiªn giao mïa h¹ sang mïa thu ë BT5:
®ång b»ng B¾c Bé ? - Bµi th¬ cã nhan ®Ò Sang thu bëi v×
BT4 Em hiÓu g× vÒ c¶m xóc, suy ngÉm cña nÕu ®Æt lµ thu sang th× c¶nh vËt chØ
nhµ th¬ ? ®¬n thuÇn lµ t¶ c¶nh thiªn nhiªn mïa
. thu. Nhng Sang thu kh«ng ®¬n thuÇn
lµ mét bµi th¬ t¶ c¶nh ®Êt trêi trong
thêi ®iÓm sang thu, bëi ta b¾t gÆp
BT5:T¹i sao bµi th¬ cã nhan ®Ò lµ Sang thu nh÷ng suy ngÉm vÒ cuéc ®êi, vÒ con
chø kh«ng ph¶i thu sang? ngêi. c¸i ®øng tuæi cña hµng c©y lµ
S¬ ®å bµi häc ( S§ c©m) : ( Häc sinh ®iÒn ) mét c¸i chãt ®Ó qua ®ã ta më sang mét
GV chèt toµn bµi : thÕ giíi kh¸c, thÕ giíi sang thu cña hån
Nh vËy ta thÊy s¾c th¸i vÒ mïa thu cña H÷u ngêi? VÎ chÝn ch¾n, ®iÒm tÜnh cña
ThØnh hoµn toµn kh¸c víi c¸c nhµ th¬ kh¸c. c©y tríc sÊm sÐt, b·o gi«ng vµo lóc
Víi NguyÔn §×nh Thi: “ S¸ng chím l¹nh. l¸ r¬i sang thu hay ®ã chÝnh lµ sù tõng tr¶i,
®Çy” chÝn ch¾n cña con ngêi sau nh÷ng b·o
Víi TÕ Hanh: Mïa thu ®i qua cßn göi l¹i t¸p cña cuéc ®êi./.
Mét Ýt vµng trong giã trong m©y
Mét Ýt buån trong giã trong c©y
C¶m xóc cña H÷u ThØnh tríc thiªn nhiªn, ®Êt
trêi trong kho¶nh kh¾c sang thu thËt nhÑ
nhµng, s©u l¾ng, tõ ®ã ta hiÓu ®îc nh÷ng
suy ngÉm vÒ cuéc ®¬× vµ con ngêi mµ nhµ
th¬ göi g¾m: Con ngêi trë nªn tõng tr¶i h¬n,
v÷ng vµng h¬n tríc nh÷ng khã kh¨n cña cuéc
sèng .

4.Cñng cè :
- VÏ s¬ ®å t duy cña bµi häc.
5.Híng dÉn vÒ nhµ
- §äc thuéc lßng bµi th¬ - N¾m ch¾c ND bµi
- So¹n v¨n b¶n: Nãi víi con – Y Ph¬ng.