You are on page 1of 4

CURRENT ELECTRICITY

Unit - 08
Model Answers ieliqu (
iñ; r;akdhl
Part - III

i 2
I1 I2
I1 I2
11. I 18. A1 R2 S újD; A1
3
A r1 l< miq r1
20 m A R I2
R1 A2 R1 A2
r2 r2

X X
SújD; l< úg mßm:fha X fldgfia úoHq;a m%;sfrdaOh
I E = 1.5 V jeä fõ' ^lsishï m%;sfrdaOhla iu`. iudka;r.;j ;j
r = 0.8 
;j;a m%;sfrdaO iïnkaO lrk úg iul m%;sfrdaOh wvq
weógrfha yd 2 ys úNj wka;r iudk neúka" jkakd fiau iudka;r.; m%;sfrdaO moaO;shl tla tla
i×2 = 20 × 3  i = 30 mA m%;sfrdaOh bj;a lrk úg iul m%;sfrdaOh jeäfõ'&
I = i + 20 = 50 mA
fuúg mßm:fha iul m%;sfrdaOh jeä jk neúka I1 > I2
weógrfha yd 2 ys iul m%;sfrdaOh = 1.2 
fõ' tksid A1 weógr mdGdxlh wvqfõ'
E
I = fldaIhg wNHka;r m%;sfrdaOhla fkdue;s kï I fjkia
R+r
jqjo tys fofl,jr úNj wka;rh fjkia fkdfõ'
1.5
50 × 103 = R = 28  fldaIhg wNHka;r m%;sfrdaOhla ;sfí kï I1 > I2 neúka
R + 1.2 + 0.8
V = E Ir wkqj S újD; l, úg fldaIfha fofl,jr
V = E  Ir = 1.5  50 ×103 × 0.8
úNj wka;rh jeäfõ'
= 1.46 V
A1, R1 yd X fldgi fY%aKs.; neúka fldaIfha
I 2 40  fofl,jßka ,efnk úNj wka;rh fuu fldgia w;r
tajdfha m%;sfrdaOj,g iudkqmd;slj fn§ hhs' S újD;
13. 10  R l, úg X fldgfia m%;sfrdaOh jeä jk neúka Bg
G ,efnk úNj wka;r mx.=j jeäfõ' fuúg fldaIfha
I1
fofl,jr úNj wka;rh ksh;j mej;sho jeä jqjo X
fldgig fmrg jvd jeä úNj wka;rhla ,efí' tksid
A2 weógr mdGdxlh jeäfõ'

I1+ I2 12 V 1
A B
21. I1
.e,ajfkdaógrfha yd 4 ys
=8 2 0.5 
iul m%;sfrdaOh 2V 2. 5 
H A C
±kg mßm:fha uq`M m%;sfrdaOh = 192 + 8 I2 I1  I2
4 2
= 200  6V
G D
.e,ajfkdaógrfha W;al%uKh I1/2 l, úg I2 o I2 /2 jk V E
F
nj f;areï .kak' ^úNj wka;r iudkj ;nd .ekSu
(i) (a) fjda,aÜógrh ;=,ska Odrdjla fkd.,hs' AH yd
i|yd&
HG YdLd ;=<ska .,k Odrd I1 yd I2 kï" HC
I1 + I2
fuúg mßm:fha uq`M Odrdjo wvla ( 2 ) fõ' fï ;=<ska .,k Odrdj I1  I2 fõ'
^l'fpd*a f.a m<uq kshufhka&
i|yd mßm:fha iul m%;sfrdaOh fo.=K úh hq;=h' AHCBA mqvqjg l'fpd*a f.a fojk kshuh fh§fuka"
iul m%;sfrdaOfha kj w.h = 2 × 200
= 400  12  2 = I1. 2 + (I1  I2) (0.5 + 2.5) + I2. 1
R + 8 = 400  R = 392  10 = 6 I1  3I2 

Samitha Ratnayake -1- Innovative Physics


AGDBA mqvqjg l'fpd*a f.a fojk kshuh fh§fuka" MCQ
12  6 = 3 I1  6 I2 Paper - 01
6 = 3 I1  6 I2 
02. fjda,aÜógrh mßmQ¾K hehs i,lkq ,efí' weógr
 yd  úi|Sfuka" mdGdxlh Y=kH l, úg fldaIh ;=,ks a Odrdjla fkd.,k
2 neúka fjda,aÜógrh u.ska ,nd fokafka fldaIfha úoHq;a
I2 =A (0.13 A)
15 .dul n,hhs'
26  E = 2 V fõ'
I1 = A (1.73 A)
15 V = E  Ir
26 2
weógrh ;=<ska Odrdj = I1  I2 =  fjda,aÜógrfha mdGdxlh Y=kH l, úg
15 15
8 V = 0 neúka
= = 1.6 A 0 = 2 1 × r  r= 2 
5
fjda,aÜ ógr mdGdxlh = 6 + 2 × I2

= 6+ ( )
4
15
04. fjda,aÜógrh bj;a l, úg mßm:fha Odrdj
E 9
I = = = 3 mA
= 6.27 V R+r 3000
fjda,aÜógrh bj;a l, úg mßm:fha m%;sfrdaOh jeäfõ'
(b) 2 s l§ 12 V negßfhka iemhQ Yla;sh (EIt)
túg Odrdj wvqfõ' tneúka fjda,aÜógrh mj;sk úg
= 12 × I1 × 2
fldaIfhka weoS tk Odrdj 3 + 1.5 = 4.5 mA nj f;areï
= 12 × ( )
26
15
×2 .kak '
oeka mßm:fha iul m%;sfrdaOh R kï"
= 41. 6 J E 9
I =  4.5 × 103 =
(c) 2 s ;=< mßm:fha W;ai¾ckh jQ ;dmh R+r R
2 2
= I 1 (2 + 1) × 2 + I 2 (4 + 2)×(I1 I2)2 (2.5 + 0.5) × 2 R = 2000 
= 33.5 J mßm:fha iul m%;sfrdaOh 2000 ùug fjda,aÜógrfha
(ii) fuu fjki" wfkla fldaIj, m%;súreoaO ú'.d' n, j,g m%;sfrdaOh 2000 úh hq;= nj f;areï .kak'
tfrysj ld¾hh lsÍug fyda wfkla fldaI wdfrdamKh
ùug Ndú; ù we;' 08. fjda,aÜógrh mßmQ¾K neúka t;=,ska Odrdjla fkd.,hs'
fjda,aÜógrfha + w.%fha fjda,aàh;dj V+ o  w.%fha
(iii). A 12 V 1
B fjd,aàh;dj V o kï
I3
2
2V 2.5  fjd,aÜógr mdGdxlh = V+  V
H V C
1
4 V+ = 10 × = + 2.5 V
6V 2 4
G D
I3 – I4 R = 10000 úg R yd 100 ys iul m%;sfrdaOh
I4
wdikak jYfhka 100fõ' túg"
F A E
1
AGDBA mqvqjg l'fpd*a f.a fojk kshuh fh§fuka" V = 10 × = +5V
2
12 – 6 = I3 (2 + 4) + ( I3 – I4) 2 + I3 . 1
R = 0 úg 100 ¨yqj;a fõ'
GFEDG mqvqjg l'fpd*a f.a fojk kshuh fh§fuka" túg V = 0
6 = I4 × 0.5 – ( I3 – I4) 2

úi`osfuka" 11. weógr mdGdxlh Y=kH úg R2 yryd Odrdjla fkd.,k


66 neúka R1 yryd úNj wka;rh E2 g iudk fõ'
I4 = A
18.5
±ka R yryd we;s úNj wka;rh E1  E2 fõ'
 weógrh ;=<ska .,k Odrdj = 3.57 A
R1 ys yd R ys Odrd iudk lruq'
27
I3 = = 1.46 A
E2 E1  E2
18.5
 fjda,aÜ ógr mdGdxlh = 12 – 3 × 1.46 – 2 R1
=
R
R = ( )E1  E2
E2
R1
= 5.62 V

Samitha Ratnayake -2- Innovative Physics


13. I (mA) weógrfha Y w.%fha úNjh + 10 V ys ia:djrj ;sfí' X
w.%fha úNjh + 10 V g jvd jeä jqjfyd;a weógrfha
X VX = 0.3 × 20 = 6 V W;al%uKh tl osYdjlg jk w;r + 10 Vg jvd wvq
VY .Kkh l, fkdyelsh' jqjfyd;a W;al%uKh m%;súreoaO osYdjg fõ' fuh ;Dma;
lsj yelafla th VX g jvd lr .; yelafla V0 = 6 V jQ úgh'
40 Y
jeä nj muKs'
2
V (V) 07. weógrh mßmQ¾K nj Wml,amkh l< hq;=h'
0.3 VX VY
R/2
+V R R +V
15. C. WmlrK folu mßmQ¾K hehs Wml,amkh l, úg
I R
úNj iudk
fuu j.ka;sfha i;H;dj myiqfjka ;SrKh l, R
,CIH tlg
V
yelsh' V wEª úg
V V
+V 0 +V
^hehs is;uq& V
16. negßhg wNHka;r m%;sfrdaOhla fkdue;s neúka ljr
Odrdjla .eg¨ o tys fofl,jr úNj wka;rh ^tkï V

n,anj, fofl,jr úNj wka;rh& fjkia fkdfõ' I = 0 fõ

tneúka iEu n,anhlau tlu oSma;sfhka oe,afjk w;r


tla n,anh oeù .sh miqo n,an tl tflys oSma;sh fjkia
fkdfõ'
09. X w.%h P ys we;s úg
tla n,anhla ;=, Odrdj I kï
E 10
n,an ;=ku oe,afjk úg A ys mdGdxlh = 3 I I = I = 0.01A
R+r 1010 ~
n,an folla oe,afjk úg A ys mdGdxlh = 2 I
X w.%h Q ys we;s úg 100  ys yd ta iu. iudka;r.;j
Paper - 02 we;s 10 ys iul m%;sfrdaOh wdikak jYfhka 10 
fõ' túg
03. R3 = 0 jQ úg R1yd R2 u. yßñka Odrdj R3 yryd hhs' E 10
R3 = 0 neúka R3 yryd úNj wka;rhla fkdue;' I = I = = 0.5 A
R+r 10 + 10
R2 yryd Odrdjla fkd.,k neúka V u.ska lshjkafka by; w.hhka iEu ms<s;=rlgu jdf.a .e,fma'
R3 yryd úNj wka;rhhs' ^fyda R1 yryd úNj wka;rhhs& X w.%h PQ ys uOH ,CIHfha iam¾Y l, úg PQ, 500 
th Y=kH fõ' ne.ska fldgia follg fnfoa'
hg we;s 500 ys yd 10 ys iudka;r.; iul
R3   jQ úg V u.ska lshjkafka R1 yryd úNj m%;sfrdaOh wdikak jYfhka 10 u fõ'
wka;rhhs' ;jo fuu wjia:dfõoS fldaIfha ú'.d'n,h 10
E
I = I =
R1 yd R4 w;r R1 : R4 wkqmd;hg fnoS hhs'
R+r 10 + 500 + 10 ~ 0.02 A
ksjeros ms<s;=r 2 fõ'
04. fldaIfha fofl,jßka ,nd fok uq`M úNj wka;rhu
weógrh yryd msysgk neúka ydks ùfï jeäu bvlvla
we;af;a 4 ms<s;=f¾ we;s weógrhgh' 11. A yd V udre jQ úg V ys wNHka;r m%;sfrdaOh wmßñ;
neúka mßm:fha Odrdj k;r fõ' tksid A ys mdGdxlh
Y=kH fõ'
05. +5 +5
;jo mßm:fha Odrdjla fkd.,k neúka V u.ska
+5 V0 lshjkafka 5 V fldaIfha fofl,jr úNj wka;rhhs'
A + 10
X Y
5V

10 V
+ 10
0
0
^hehs is;uq&

Samitha Ratnayake -3- Innovative Physics


12. S1 yd S2 folu újD; úg Odrdj .,d hk ud¾.h 15. m<uqj fjda,aÜógr iïnkaOh is;uq' mßmQ¾K
ksÍlaIKh lrkak' fjda,aÜógrhlg wkka; m%;sfrdaOhla we;s neúka t;=,k
s a
E 8 Odrdjla fkd.,hs' tla tla ms<s;=frys a yd b w;rg
I = = = 1A
R+r 2+3+3 fjda,aÜógrh iïnkaO lr n,kak'
S2 jeiQ úg ta iu. iudka;r.;j we;s 3 ¨yqj;a fõ' I x a
S1 o jid we;s neúka R Bg hg we;s 3 iu. iudka;r.;
I I
fõ'
v
2V 1 k
1
I 1 R
I
I
1 1 k y 1 k b
A 1 ms<s;=frys we;s mßm:h i,lkak' negßfha wNHka;r
3
I1 m%;sfrdaOh fkd.sKsh yels neúka tys fofl<jr úNj
8V
wka;rh iEu úgu 2 V fõ' V iu. fY%aKs.;j we;s
2
1 k yryd Odrdj fkd.,hs' Odrdj .,kafka rEmfha
5
2 I1 + 3 × 1 = 8  I1 = fmkajd we;s mßÈh' Odrdj .,d hk 1 k m%;sfrdaOl
2
fol fY%aKs.; neúka tlla yryd úNj wka;rh 1 V ls'
5 3
R yryd Odrdj I1  1 =  1= ab w;r úNj wka;rh xy w;r úNj wka;rhg iudk
2 2
neúka V mdGdxlh 1 V ls'
R yd 3 ys úNj wka;r iudk lruq'
3 fuf,i mÍlaId l, úg V mdGdxlh 1 V jk wfkla
R =1×3R=2
2 tlu mßm:h jkafka 3 ms<s;=frys we;s mßm:h nj
fmfka'
R 1r
14. R1 yd fjda,aÜógrfha iul m%;sfrdaOh fõ'
R 1+r
R 1r ±ka weógr mdGdxlh i,ld n,uq' mßmQ¾K weógrhl
R3 = neúka B yd C mßm:j, m%;sfrdaO iudk m%;sfrdaOh Y+kH fõ' 3 jk mßm:hg weógrh fh¥ úg
R 1+ r
tys mdGdxlh 2 mA nj Rcqju fmkS hd hq;=h'
nj f;areï .kak' tksid I2 = I3 fõ' a
x
lsishï m%;sfrdaOhla iu. ;j;a m%;sfrdaOhla i i
iudka;r.;j fh¥ úg t;ek iul m%;sfrdaOh" mej;s
m%;sfrdaO w.hg jvd wvqfõ' fï wkqj R1 iu. 2V 1 k A
fjda,aÜógrfha m%;sfrdaOh iudka;r.; neúka t;ek i
iul m%;sfrdaOh R1 g jvd wvqfõ' tneúka A mßm:fha
m%;sfrdaOhg jvd B yd C ys m%;sfrdaO wvq nj f;areï i 1 k y i b
.kak '
I2 = I3 > I1 fuys§ xy w;r we;s 1 k m%;sfrdaOh yryd Odrdj
fkd.,hs' ^th ¨yqj;a ù ;sfí'&

2
i = = 2 mA
1 k

H:\V\S~\2022 - U8 - Model Answers III.pm7_Net 03


2022/09/28 Asanka Printers - 0777 555 399

Samitha Ratnayake -4- Innovative Physics

You might also like