Μορφές Αγοράς

Δρ Οδυσσέας Κοψιδάς
Μορφές Αγοράς

 Μονοπώλιο
 Ανταγωνισµός
 Σύγκριση Μονοπωλίου και Ανταγωνισµού
 Ολιγοπώλιο
 Μονοπωλιακός Ανταγωνισµός
Αποτυχία της αγοράς

 Αναποτελεσµατικότητα

 Εξωτερικότητες

 ∆ηµόσια αγαθά
Μονοπώλιο

 (Varian:1984,pp.80-81, Gravelle-Rees:1987,pp.288-294)
 Υπάρχει µία επιχείρηση στην αγορά
 Παράγει ένα προϊόν το οποίο δεν έχει υποκατάστατα
 Αντιµετωπίζει το σύνολο της ζήτησης της αγοράς
 Η συνάρτηση ζήτησης για το προϊόν που παράγει είναι:
 y(p) ή η αντίστροφή της είναι p(y), η οποία δείχνει την
 τιµή που οι καταναλωτές είναι διατεθειµένοι να
 πληρώσουν για y ποσότητα προϊόντος
 Το έσοδο της επιχείρησης εξαρτάται από την ποσότητα
 του προϊόντος που επιλέγει να παράγει: R(y)=p(y)y
 Οι τιµές των συντελεστών θεωρούνται σταθερές.
Ανταγωνισµός

 (Varian:1984,pp.82-91, Gravelle-Rees:1987,pp.242-
287)
 Μεγάλος αριθµός ανεξάρτητων παραγωγών
 Τα χαρακτηριστικά του προϊόντος που παράγεται
 από τους διαφορετικούς παραγωγούς είναι ίδια
 (uniform product)
 Η τιµή του προϊόντος για κάθε επιχείρηση είναι
 δεδοµένη (εξωγενής µεταβλητή) για την
 επιχείρηση
Ολιγοπώλιο

 Η µορφή αγοράς στην οποία η επιχείρηση

 πιστεύει ότι το αποτέλεσµα των αποφάσεών της
 εξαρτάται σηµαντικά από τις αποφάσεις που
 έχουν πάρει ένας ή περισσότεροι ανταγωνιστές
 Το πρόβληµα που αντιµετωπίζει η επιχείρηση
 είναι να βρει το κέρδος που αντιστοιχεί σε κάθε
 εναλλακτική απόφαση παραγωγής έτσι ώστε να
 τις κατατάξει και να βρει την άριστη
∆υοπώλιο

 Χαρακτηριστικά:
 ∆ύο επιχειρήσεις
 Παράγουν δύο προϊόντα που είναι σχεδόν
 τέλεια υποκατάστατα
 ∆εν υπάρχει αλληλεξάρτηση µε άλλους
 παραγωγούς
∆υοπώλιο

 Το δυοπώλιο του Stackelberg ή leader-follower

 model
 Ως ‘ηγέτης’ (leader) ορίζεται η επιχείρηση που
 επιλέγει το επίπεδο παραγωγής που µεγιστοποιεί τα
 κέρδη της υποθέτοντας ότι η άλλη επιχείρηση θα
 αποδεχτεί αυτό το επίπεδο παραγωγής και θα το
 εκλάβει ως δεδοµένο στην προσπάθειά της να
 µεγιστοποιήσει τα κέρδη της
 Ως ‘ακόλουθος’ (follower) ορίζεται η επιχείρηση που
 αντιδρά παθητικά αποδεχόµενη την επιλογή της
άλλης
 επιχείρησης
Το δυοπώλιο του Stackelberg

 Το δυοπώλιο του Stackelberg ή leader-follower

 model
 Υπάρχουν τρεις δυνατές περιπτώσεις:
 Και οι δύο επιχειρήσεις λειτουργούν ως
 ‘ακόλουθοι’ (followers)
 Και οι δύο επιχειρήσεις λειτουργούν ως ‘ηγέτες’
 (leaders)
 Η µια λειτουργεί ως ‘ηγέτης’ και η άλλη ως
 ακόλουθος
Μονοπωλιακός Ανταγωνισµός

 Στη βραχυχρόνια περίοδο η επιχείρηση

λειτουργεί µε τη συµπεριφορά µονοπωλίου
 Στη µακροχρόνια περίοδο όµως η επιχείρηση
σε κάθε τιµή δεν µπορεί να πουλήσει την
ποσότητα που πουλούσε διότι υπάρχει
µετακίνηση της ζήτησης προς τα αριστερά
λόγω της παραγωγής των άλλων
επιχειρήσεων του κλάδου
 Στη ισορροπία παρουσιάζεται ‘πλεονάζουσα
δυναµικότητα’
Αποτυχία της αγοράς

 Αναποτελεσµατικότητα
∆ηµιουργείται εάν:
 ∆εν υπάρχει επαρκής έλεγχος στα αγαθά και
τους παραγωγικούς συντελεστές
 ∆εν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για να
αναζητηθούν οι επικερδείς ευκαιρίες
 ∆εν µπορεί να υπάρξει συµφωνία µεταξύ των
οικονοµικών µονάδων για την κατανοµή των
κερδών που προκύπτουν από την ανταλλαγή