ΔΙΑΛΕΞΗ 6

• Προσφορά και Ζήτηση:

Μ Ι Κ Ρ Ο Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η
Πώς Λειτουργούν οι
Αγορές
 • Σύμφωνα με τις αρχές της νεοκλασικής θεωρίας
θα εξετάσουμε την ανταλλαγή στα πλαίσια των
ανταγωνιστικών αγορών.
• Ανταγωνιστικές εννοούμε τις αγορές όπου
Προσφορά και αποτελούνται από πολλούς δυνητικούς αγοραστές
Ζήτηση: Πώς και πωλητές, ο καθένας από τους οποίους δρα
Λειτουργούν οι ανεξάρτητα και κανείς από τους συμμετέχοντες
δεν έχει αρκετή ισχύ ώστε να υπαγορεύει όρους σε
Αγορές κάποιον άλλο.
• Οι βασικές έννοιες για την κατανόηση του τρόπου
λειτουργίας των ανταγωνιστικών αγορών είναι οι
καμπύλες προσφοράς, οι καμπύλες ζήτησης, και
η εκκαθάριση των αγορών.
 • Η αγοραία ανταλλαγή πραγματοποιείται όταν κάποιος
πουλάει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία με αντάλλαγμα
συνήθως ένα χρηματικό ποσό. Στην περίπτωση όπου
σε μια ανταλλαγή δεν μεσολαβούν χρήματα-αν δηλαδή
ένα αγαθό ανταλλάσσεται με κάποιο άλλο- αυτό
αποκαλείται αντιπραγματισμός.
• Ειδικότερα, αγοραία ανταλλαγή είναι η μεταβίβαση
του τίτλου ιδιοκτησίας ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας
Η ΦΥΣΗ σε ένα άλλο πρόσωπο με αντάλλαγμα μια μορφή
ΤΩΝ πληρωμής με αμοιβαίως αποδεκτούς όρους.
• Η υπόθεση πως η όροι ανταλλαγής είναι αμοιβαία
ΑΓΟΡΩΝ αποδεκτοί συνεπάγεται και τον εθελούσιο χαρακτήρα
των ανταλλαγών.
• Στην πραγματική ζωή, μια ανταλλαγή (πώληση ενός
ακινήτου) μπορεί να είναι το αποτέλεσμα κάποιας
έκτακτης ανάγκης για χρήματα. Ακόμα και στην αγορά
εργασίας η ανταλλαγή (προσφορά αμοιβής και
προσφορά ωρών εργασίας) μπορεί να μην
χαρακτηρίζεται από την αμοιβαία αποδοχή των όρων΄.
Ο εργάτης μπορεί να νιώθει ότι η πληρωμή για την
ποιότητα και τον χρόνο της εργασίας του είναι πολύ
χαμηλή αλλά λόγω μεγάλης ανάγκης να δέχεται να
εργαστεί με χαμηλό μισθό.
 Οι ανταλλαγές πραγματοποιούνται στις αγορές. Ο όρος αγορά
αναφέρεται στις δραστηριότητες αγοράς και πώλησης όλων
εκείνων που θέλουν να εμπορευθούν ( να πουλήσουν ή να
αγοράσουν) ένα συγκεκριμένο αγαθό ή υπηρεσία. Κάποιες
αγορές είναι συγκεντρωμένες σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία
(Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης) ενώ για κάποιες άλλες αγορές δεν
υπάρχει συγκεκριμένος χώρος.
Οι αγορές λειτουργούν για να προσδιορίσουν δυο βασικά
οικονομικά αποτελέσματα: την τιμή με την οποία
ανταλλάσσεται ένα αγαθό ή μια υπηρεσία και την ποσότητα που
θα αγοραστεί και θα πωληθεί.

Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ
ΑΓΟΡΩΝ Τα δύο αυτά αποτελέσματα μιας ανταλλαγής δεν είναι απλοί
αριθμοί. Σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα με το είδος του
ανταλλασσόμενου προϊόντος/υπηρεσίας, έχουν και σημαντικές
κοινωνικές προεκτάσεις. Χαρακτηριστικά, το ημερομίσθιο
όπου προσδιορίζεται στην αγορά εργασίας, προσδιορίζει σε
σημαντικό βαθμό το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων αλλά
και το μέγεθος της απασχόλησης και τον αριθμό των ανέργων.
Επίσης ο προσδιορισμός των επιτοκίων δανεισμού,
προσδιορίζουν/ επηρεάζουν την πιστοληπτική ικανότητα των
δανειζομένων και επομένως ‘εκτοπίζουν’ ‘ένα μεγάλο κομμάτι
εν δυνάμει δανειοληπτών που έχουν ανάγκη την επιπλέον
ρευστότητα (χρήματα) για να καλύψουν είτε πάγιες ανάγκες ή
να προβούν σε κάποιου είδους επένδυση.
 Κάθε αγορά έχει δύο συμμετέχοντες: τους ζητούντες
(αγοραστές), δηλαδή εκείνους που επιθυμούν να
αγοράσουν το αγαθό ή την υπηρεσία, και τους
προσφέροντες (πωλητές), δηλαδή όσους επιθυμούν να
πουλήσουν το αγαθό ή την υπηρεσία.

Ο τύπος των πραγματικών αγορών ποικίλει. Μια αγορά

μπορεί να περιλαμβάνει λίγους σχετικά πωλητές και
εκατομμύρια αγοραστές (αγορά ηλεκτρονικών
υπολογιστών) ή πολλούς πωλητές με ελάχιστους αγοραστές
(αγορά εργασίας μιας περιοχής με ελάχιστους μεγάλους
εργοδότες).
Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ
ΑΓΟΡΩΝ Στην παρούσα ανάλυση ακολουθώντας την παράδοση του
Adam Smith και τη νεοκλασική θεωρία θα εστιάσουμε τη
λειτουργία των ανταγωνιστικών αγορών, δηλαδή των
αγορών με μεγάλο αριθμό δυνητικών αγοραστών και
πωλητών.

Η πιο σημαντική συνέπεια του μεγάλου αριθμού

συμμετεχόντων στις ανταγωνιστικές αγορές είναι ότι κανείς
από αυτούς δεν είναι αρκετά ισχυρός ώστε να επηρεάσει
την τιμή στην οποία πωλούνται τα προϊόντα.
 ΚΑΜΠΥΛΗ ΖΗΤΗΣΗΣ

• Για να καταλάβουμε πώς αλληλοεπιδρούν οι αγοραστές και

οι πωλητές στις ανταγωνιστικές αγορές βασιζόμαστε στις
καμπύλες ζήτησης και προσφοράς.
• Η καμπύλη ζήτησης είναι μια γραφική απεικόνιση της
πλευράς των αγοραστών στην αγορά.
• Μια καμπύλη ζήτησης δείχνει, για κάθε πιθανή τιμή, την
ποσότητα του αγαθού ή της υπηρεσίας που οι αγοραστές
θέλουν και μπορούν να πληρώσουν.
• Κάθε σημείο της καμπύλης ζήτησης αντιστοιχεί σε έναν
διαφορετικό συνδυασμό τιμής και ζητούμενης ποσότητας.
• Η καμπύλη ζήτησης DD έχει αρνητική κλίση που
υποδηλώνει την αντίστροφη σχέση μεταξύ τιμής και
ζητούμενης ποσότητας. Σε γενικές γραμμές, όσο χαμηλότερη
είναι η τιμή, τόσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα εμπορεύματος
που θέλουν να αγοράσουν οι αγοραστές.
• Προσοχή: Η καμπύλη ζήτησης δεν αντιπροσωπεύει αυτό που
χρειάζονται οι αγοραστές αλλά αυτό που θέλουν να
αγοράσουν σε κάθε τιμή σύμφωνα με τα εισοδήματά τους.
 • Αξίζει να σημειωθεί πως η ζητούμενη ποσότητα για ένα αγαθό ή
μια υπηρεσία επηρεάζεται και εξαρτάται και από άλλες
παραμέτρους πέρα από την τιμή. Για παράδειγμα, η ζήτηση για
μπύρα μπορεί να επηρεαστεί από την αύξηση του αριθμού των
δυνητικών αγοραστών, από την αύξηση της τιμής ενός
ανταγωνιστικού προϊόντος, από την αλλαγή των προτιμήσεων των
ΚΑΜΠΥΛΗ καταναλωτών, από μια πολύ πειστική διαφήμιση σχετικά με την
ΖΗΤΗΣΗΣ ποιότητα της μπύρας.
• Η καμπύλη ζήτησης δείχνει τον συνδυασμό της ζητούμενης
ποσότητας (που οι αγοραστές/καταναλωτές μπορούν να
αγοράσουν) σε κάθε τιμή, δεδομένου πως κάθε άλλη
παράμετρος που επηρεάζει τη ζητούμενη ποσότητα παραμένει
σταθερή (όλα τα άλλα αμετάβλητα/ceteris paribus)
 Η ΚΑΜΠΥΛΗ
ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

• Η καμπύλη προσφοράς
απεικονίζει τις ποσότητες ενός
προϊόντος όπου οι προμηθευτές
είναι διατεθειμένοι να
εφοδιάσουν την αγορά για κάθε
τιμή, δεδομένου ότι όλοι οι άλλοι
παράγοντες που μπορεί να
επηρεάσουν την προσφερόμενη
ποσοότητα παραμένουν
αμετάβλητοι (ceteris paribus).
• Υπό αυτή την υπόθεση η
καμπύλη προσφοράς θα έχει
θετική κλίση καθώς όσο
αυξάνεται η τιμή θα αυξάνεται η
προσφερόμενη ποσότητα.
 • Όμως υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν
την προσφερόμενη ποσότητα και προσδιορίζουν τη
θέση της καμπύλης προσφοράς:
❖ Oι διαθέσιμές τεχνολογίες για την παραγωγή του
αγαθού.
❖ Το κόστος των εισροών ( εργασία, πρώτές ύλες,κλπ)
Η ΚΑΜΠΥΛΗ σε σχέση με την τιμή πώλησης.
ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ❖ Το κόστος για την απόκτηση άδειας χρήσης κάποιας
ευρεσυτεχνίας που είναι απαραίτητη για την
παραγωγή του προϊόντος.
❖ Ο αριθμός των επιχειρήσεων που παράγουν το αγαθό
καθώς και οι προοπτικές για την εισχώρηση ή
αποχώρηση άλλων επιχειρήσεων στην αγορά του
συγκεκριμένου προϊόντος.
 • Οι περισσότεροι παράγοντες όπου δύνανται να μετατοπίσουν
(αυξήσουν η μειώσουν) τη προσφερόμενη ποσότητα, προσδιορίζουν
και το οριακό κόστος παραγωγής της επιχείρησης, δηλαδή την
αύξηση του συνολικού κόστους όταν η παραγωγή αυξηθεί κατά μια
μονάδα.
• Η αύξηση της προσφερόμενης ποσότητας σε κάθε αύξηση της τιμής
σημαίνει πως η τιμή αυτή καλύπτει το κόστος παραγωγής μιας
επιπλέον μονάδας ενός προϊόντος.
• Αυτό που πρέπει να εμπεδωθεί είναι πως υπάρχει ένα επιπλέον
(οριακό) κόστος για την παραγωγή μιας επιπλέον μονάδας προϊόντος.
• Δεν πρέπει να συγχέουμε το οριακό κόστος με το μέσο κόστος. Το μέσο
κόστος είναι το συνολικό κόστος παραγωγής ενός ορισμένου αριθμού
Η ΚΑΜΠΥΛΗ μονάδων ενός προϊόντος διαιρούμενος με το συνολικό αριθμό των
παραχθέντων μονάδων.
ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ • Συχνά η διαδοχική αύξηση της παραγωγής-αν δεν συνοδεύεται με
τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, φθηνότερες πρώτες ύλες, πιο αποδοτική
εργασία, που μειώνει το κόστος παραγωγής- αυξάνει το οριακό
κόστος.
• Υπάρχουν όμως όπως έχουμε πει και περιπτώσεις όπου η αύξηση της
παραγωγής οδηγεί σε μείωση του οριακού κόστους λόγο της
δυνατότητας μεγαλύτερης εξειδίκευσης της εργασίας ή τεχνολογικού
εκσυγχρονισμού. Σε αυτή την περίπτωση λέμε πως υπάρχουν
αύξουσες αποδόσεις κλίμακας, δηλαδή μια αύξηση στις εισροές
επιφέρει μεγαλύτερη αύξηση στην εκροή και επομένως μεγαλύτερο
κέρδος.
 Η Α Λ Λ Η Λ Ε Π Ι Δ ΡΑ Σ Η Τ Η Σ
Π Ρ ΟΣ Φ Ο ΡΑ Σ Κ Α Ι Τ Η Σ
ΖΗΤΗΣΗΣ
• Πώς αλληλοεπιδρούν η προσφορά και
η ζήτηση για τον προσδιορισμό της τιμής
και της ποσότητας του εκάστοτε
εμπορεύσιμου αγαθού ή υπηρεσίας;
• Τόσο οι αγοραστές όσο και οι πωλητές
δεν έχουν εικόνα των καμπυλών ζήτησης
και προσφοράς. Οι καμπύλες είναι ένα
εργαλείο ανάλυσης για εμάς ώστε να
καταλάβουμε και να ερμηνεύσουμε την
συμπεριφορά των πωλητών και των
αγοραστών.
• Συνήθως, στις αγορές οι τιμές
καθορίζονται από τους πωλητές και όχι
από τους αγοραστές.
• Κάθε πωλητής καθορίζει μια τιμή
υποθέτοντας πως μια υψηλότερη τιμή θα
του επιφέρει υψηλότερα κέρδη και μια
χαμηλότερη θα σημαίνει πώληση
μεγαλύτερης ποσότητας από το αγαθό ή
την υπηρεσία όπου εμπορεύεται.
• Τα τελικά του κέρδη θα εξαρτηθούν
από την μετακίνηση της καμπύλης
ζήτησης.
• Η τιμή που μεγιστοποιεί τα κέρδη
εξαρτάται από την συμπεριφορά των
άλλων πωλητών καθώς και από το πόσο
μεγάλη θα είναι η΄ ζήτηση.
 Η Α Λ Λ Η Λ Ε Π Ι Δ ΡΑ Σ Η Τ Η Σ
Π Ρ ΟΣ Φ Ο ΡΑ Σ Κ Α Ι Τ Η Σ
ΖΗΤΗΣΗΣ

• Οι πωλητές δεν μπορούν να

γνωρίζουν την τελική τιμή και την
αντίστοιχη ζητούμενη ποσότητα εκ
των προτέρων. Μπορούν όμως με
βάση προηγούμενες εμπειρίες να έχουν
έναν οδηγό στο πώς θα κινηθούν.
• Για παράδειγμα εάν την περασμένη
χρονιά είχαν απούλητα προϊόντα
μπορεί να χαμηλώσουν την τρέχουσα
τιμή του προϊόντος τους για να
προσελκύσουν περισσότερους
πελάτες. Αντίθετα, εάν είχαν
ξεπουλήσει πολύ γρήγορα αφήνοντας
παράλληλα κάποιους πελάτες
ανικανοποίητους ίσως σκεφτούν να
αυξήσουν την τιμή.
• Και οι άλλοι πωλητές χρησιμοποιούν
την ίδια μέθοδο δοκιμής και λάθους για
να ορίσουν τη σωστή τιμή.
 Υ Π Ε Ρ Β Α Λ Λ ΟΥ Σ Α
Π Ρ ΟΣ Φ Ο ΡΑ Κ Α Ι Ζ Η Τ Η Σ Η

• Πώς αλληλοεπιδρά η προσφορά και η

ζήτηση στον προσδιορισμό της τιμής και
της ποσότητας τους ανταλλασσόμενου
προϊόντος;
• Όπως φαίνεται και το διπλανό
διάγραμμα, στην τιμή των 2 δολαρίων, οι
αγοραστές ζητούν (θέλουν να αγοράσουν
1.040 μπουκάλια μπύρας ενώ οι πωλητές
σε αυτή τη τιμή προσφέρουν (θέλουν να
πουλήσουν 2.960 μπουκάλια. Αυτό
σημαίνει πως σε αυτή τη τιμή υπάρχει μια
ποσότητα προϊόντος (1920 μπουκάλια) η
οποία είναι απούλητη. Αυτή η ποσότητα
ονομάζεται υπερβάλλουσα προσφορά.
• Η υπερβάλλουσα προσφορά θα
οδηγήσει τους πωλητές στη μείωση της
τιμής του προϊόντος τους ώστε να
αυξήσουν τη ζήτησή του.
• Όταν η τιμή μειωθεί στο 1 δολάριο τότε
η ποσότητα που επιθυμούν να πωλήσουν
οι πωλητές θα είναι ίση με την ποσότητα
που θέλουν να αγοράσουν οι
καταναλωτές (2.000 μπουκάλια μπύρας).
Δεν θα υπάρχει δηλαδή υπερβάλλουσα
προσφορά.
 Υ Π Ε Ρ Β Α Λ ΛΟΥ Σ Α
Π Ρ ΟΣ Φ Ο ΡΑ Κ Α Ι Ζ Η Τ Η Σ Η

• Θα μπορούσε να επικρατήσει και η

αντίθετη περίπτωση όπου η
καταναλωτές να ζητούν να αγοράσουν
σε μια τιμή περισσότερη ποσότητα
από ένα προϊόν από αυτή όπου
προσφέρουν οι παραγωγοί
(υπερβάλλουσα ζήτηση).
• Στο διπλανό διάγραμμα, στα ο.50
δολάρια η ποσότητα της μπύρα όπου
προσφέρεται είναι 240 μπουκάλια ενώ
οι καταναλωτές/αγοραστές ζητούν
στην ίδια τιμή 3.760 μπουκάλια. Σε
αυτή την περίπτωση η τιμή θα πρέπει
να αυξηθεί ώστε να μειωθεί η ζήτηση
και να εξισωθεί με την προσφορά. Στην
περίπτωση του παραδείγματος αυτό θα
συμβεί όταν η τιμή αυξηθεί στο 1
δολάριο ( στην ίδια τιμή εξαλείφεται
και η υπερβάλλουσα προσφορά).
 ΤΙΜΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΤΗΣ
Α ΓΟ ΡΑ Σ Κ Α Ι Ι Σ Ο Ρ Ρ Ο Π Ι Α

• Ο ανταγωνισμός και οι συνθήκες της

ελέυθερης αγοράς θα προσδιορίσουν το
επίπεδο τιμής και ισορροπίας όπου
εξαλείφεται η υπερβάλλουσα ζήτηση ή η
υπερβάλλουσα προσφορά.
• Στο επίπεδο τιμής και ποσότητας όπου
δεν υπάρχει υπερβάλλουσα ζήτηση και
προσφορά λέμε πως η αγορά
‘εκκαθαρίζεται’.
• Στο διπλανό διάγραμμα η αγορά της
μπύρας εκκαθαρίζεται όταν η τιμή είναι 1
δολάριο και η ποσότητα 2000 μπουκάλια.
 Η ΕΝ Ν ΟΙ Α Τ ΗΣ
ΙΣΟΡ Ρ ΟΠΙΑΣ
• Συχνά η κατάσταση εκκαθάρισης της αγοράς αναφέρεται
και ως κατάσταση ισορροπίας.
• Η έννοια της ισορροπίας είναι εξαιρετικά σημαντική στην
συμβατική οικονομική θεωρία (Νεοκλασική Θεωρία).
• Η συμβατική οικονομική σκέψη έχει δανειστεί την έννοια
της ισορροπίας από την Φυσική.
• Η ισορροπία αναφέρεται σε μια κατάσταση –τιμή και
ανταλλασσόμενη ποσότητα-στην οποία δεν υπάρχουν
δυνάμεις εσωτερικές οι οποίες να μπορούν να προκαλούν
τη μεταβολή της.
• Για να γίνει κατανοητό υποθέστε πως έχουμε ένα μπολ
με νερό. Αν ρίξουμε μέσα έναν βώλο, αυτός θα
ανεβοκατέβει για λίγο και τελικά θα καταλήξει στον πάτο
του μπολ. Το αποτέλεσμα αυτό αποτελεί μια συνθήκη
ισορροπίας όπου τίποτα εσωτερικό δεν μπορεί να τη
μεταβάλλει. Μεταβολή μπορεί να υπάρξει μόνο εξαιτίας
κάποιου εξωτερικού παράγοντα όπως να σπρώξει κάποιος
το μπολ με το νερό ή τον βώλο που βρίσκεται μέσα.
• Για τους οικονομολόγους στις αγορές μια μεταβολή της
ισορροπίας μπορεί να προέλθει από κάποια εξωτερική
μεταβολή . Στην περίπτωση του παραδείγματος με την
αγορά της μπύρας η αλλαγή στις προτιμήσεις των
καταναλωτών θα μετατοπίσει ολόκληρη την καμπύλη
ζήτησης με απότέλεσμα να διαταραχθεί το σημείο
ισορροπίας της αγοράς.
 ΟΠΩΣ ΕΧΟΥΜΕ ΗΔΗ ΠΕΙ Η
ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ
ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ
ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΖΟΜΕΝΩΝ
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ .
ΒΑΣΕΙ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Η
ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ
ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ
ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ. ΑΓΟΡΕΣ .
ΣΤΙΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΕΝΑΣ
ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ ‘Η
ΠΩΛΗΤΗΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ
ΜΕΤΑΒΑΛΕΙ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΠΩΛΗΣΗΣ .
 ΜΕΤΑΤΟΠΙ Σ Η Σ Τ Η Ζ Η Τ Η Σ Η
Μέχρι τώρα έχουμε εξετάσει πως μεταβάλλεται η ζητούμενη
ποσότητα σε κάθε μεταβολή της τιμής ενός προϊόντος (μετακίνηση
από ένα σημείο σε ένα άλλο κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης DD
αλλά και πώς μεταβάλλεται η προσφερόμενη ποσότητα σε κάθε
μεταβολή της τιμής ενός προϊόντος. (μετακίνηση από ένα σημείο σε
ένα άλλο πάνω κατά μήκος της καμπύλης στην καμπύλη της
προσφοράς SS).
Η ζητούμενη και προσφερόμενη ποσότητα όμως μπορεί να
μεταβληθεί και για άλλους λόγους πέρα από τη μεταβολή της τιμής.
Για παράδειγμα αν υποθέσουμε πως στο διπλανό διάγραμμα
απεικονίζεται η ζήτηση για μπύρα στο μέσο κάποιου εξαμήνου στο
Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Η λήξη του εξαμήνου και η επιστροφή
των φοιτητών στα σπίτια τους θα σημαίνει και μείωση της ζήτησης
για μπύρα. Αυτή η μεταβολή θα απεικονιστεί με μετατόπιση
ολόκληρης της καμπύλης ζήτησης προς τα αριστερά στη θέση D’D’.
Στο νέο σημείο ισορροπίας η τιμή της μπύρας είναι στα 0.80 ευρώ
και η ποσότητα στα 1.540 μπουκάλια μπύρας.
H μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης συνδέεται με μεταβολές
εκτός της τιμής όπου επηρεάζουν τη ζητούμενη ποσότητα.
Για παράδειγμα μια αποτελεσματική διαφημιστική εκστρατεία θα
μετατόπιζε την καμπύλη ζήτησης προς τα δεξιά προκαλώντας μια
αύξηση στις προτιμήσεις των καταναλωτών για μπύρα.
 ΜΕΤΑΤΟΠΙ Σ Η Κ Α ΜΠΥΛ Η Σ
ΠΡΟΣ ΦΟΡΑ Σ
Η καμπύλη προσφοράς θα μετατοπιστεί αν μεταβληθεί κάτι άλλο
που επηρεάζει την προσφορά εκτός από τη τιμή.
Για παράδειγμα αν αυξηθεί το κόστος μιας πρώτης ύλης για την
παραγωγή μπύρας, κάποιοι παραγωγή θα αποσυρθούν από την
αγορά της μπύρας λόγω ω του υψηλού κόστους ενώ κάποιοι άλλοι
θα μειώσουν την παραγωγής με στόχο να διατηρήσουν τα
περιθώρια του κέρδους τους.
Και στις δύο περιπτώσεις η καμπύλη προσφοράς SS θα
μετατοπιστεί προς τα αριστερά στη θέση S’S’.
Αυτή η μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς με την καμπύλη
ζήτησης να παραμένει αμετάβλητη θα προκαλέσει αύξηση της
τιμής εκκαθάρισης της αγοράς από 1 δολάριο σε 1.10 δολάρια το
μπουκάλι και πτώση της πωληθείσας ποσότητας από 2.000 σε
1.680 μπουκάλια.
Όπως και στη καμπύλη ζήτησης μια μεταβολή στην τιμή ενός
αγαθού δημιουργεί μια μετακίνηση κατά μήκος της καμπύλης
προσφοράς, ενώ μια μεταβολή κάποιου άλλου παράγοντα που
επηρεάζει την προσφορά προκαλεί μια μετατόπιση ολόκληρης της
καμπύλης.
 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Οι ανταγωνιστικές ελεύθερες αγορές προσδιορίζουν την τιμή και την

ποσότητα ισορροπίας.
Όταν λέμε πως η τιμή και η ποσότητα ενός προϊόντος προσδιορίζονται από
την προσφορά και τη ζήτηση σημαίνει ουσιαστικά ότι προσδιορίζονται από
τους παράγοντες όπου επηρεάζουν και καθορίζουν τις θέσεις των καμπυλών
ζήτησης και προσφορά.
Πολλές αγορές οι συνθήκες ισορροπίας των αγορών δεν αντιστοιχούν σε
συνθήκες εκκαθάρισης. Χαρακτηριστικά στην αγορά εργασίας στον μισθό
ισορροπίας εξακολουθεί να υπάρχει ανεργία .