Professional Documents
Culture Documents
Final Filipino8 Q1 M4
Final Filipino8 Q1 M4
FILIPINO
Unang Markahan-Modyul 4:
Pakikinig nang may Pag-unawa, Paglalahad
ng Layunin, Pagpapaliwanag sa Pagkakaugnay-ugnay
ng mga Pangyayari, at Pag-uuri ng Sanhi at Bunga
Subukin
Bago ka magpatuloy sa susunod na aralin, subukan mong gawin ang
sumusunod na gawain.
_______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
2
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
2. Ano-ano ang mga palatandaan kapag ang isang tao ay nakikinig nang may
pag-unawa?
_______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Balikan
Salawikain: ___________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Sawikain/Kasabihan: ___________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
3
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Tuklasin
A. Panimula
Sitwasyon 3: Nakita mong tinatakot ng isang ‘di kilalang lalaki ang isa
mong kamag-aral na babae. Nakalarawan sa mukha ng iyong kamag-aral
ang matinding takot.
Solusyon:
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
B. Pakikinig
Ngayon naman ay simulan mo ang aralin sa pamamagitan ng pakikinig ng
isang epiko. Puntahan ang lik na ito: https://www.youtube.com/watch?v=h-
T7m9qG3mc at pakinggang mabuti. Kung walang internet, maaaring ipabasa
sa isa sa iyong mga kapamilya ang akda sa ibaba.
4
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Epiko ang pinakalunsaran sa araling ito. Batid na ang epiko ay isang tulang
pasalaysay ng mga sinaunang Pilipino na tumatalakay sa iba’t ibang kabayanihan
at kamangha-manghang pakikipagsapalaran.
Agyu
(Epiko ng mga Ilianon Manobo)
5
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
pumunta ng Bundok ng Pinamatun. Doon ay nagtayo sila ng mga bahay
sa paanan ng bundok.
Isang araw ay pumunta si Agyu sa bundok ng Sandawa upang
manghuli ng baboy ramo. Umuwi siya na dala ang kanyang huli habang
ang kanyang kapatid na lalaki na si Lono at mga kapatid na babaing sina
Yambungan at Ikwagan ay nakahanap ng pulot pukyutan. Hinati nila
ang baboy ramo at pulot pukyutan sa kanila at sa kanilang mga alipin.
Bakit ayaw mong kumuha ng karne at pulot para sa iyo, at sa iyong
asawa sa Ayuman, Banlak? tanong ni Agyu sa kanyang kapatid na lalaki.
Ang asawa ni Banlak na si Mungan ay naiwan sa Ayuman sapagkat
nagkaroon ito ng ketong.
Hindi pumayag si Banlak sa ideya. Nagboluntaryo na lamang si Lona
na pumunta sa Ayuman dala ang karne at pulot para kay Mungan. Nang
makarinig siya ng malakas na boses na nagsasabl kay Mungan na
tanggapin na ang imortalidad sa pamamagitan ng pagkain ng mga diyos.
Nang bumalik si Lono sa Panamutan, sinabi niya kay Agyu at Banlak
kung ano ang narinig. Nais ni Banlak na makita si Mungan ngunit
pinigilan sila ni Agyu. Bagkus ay binagtas ni Agyu ang daan pababa ng
Ayuman upang makita si Mungan ngunit huli na ang lahat. Pumunta na
si Mungan sa langit. Ang natira lamang ay isang gintong bahay. At nang
bumalik siya sa Pinamutan, iniwan nilang muli ang lugar at nagpunta sa
Tigyangdang. Ngunit hindi nila nakita ang kapayapaan sa Tigyangdang.
Napakaraming kaaway ang nagpapaalis sa kanila sa Tigyangdang. At
kahit anong gawin nila ay hindi nila matalo ang kalaban.
Nang' dumating ang pang-apat na araw ng pakikipaglaban ay lumapit
ang kanyang batang anak na si Tanagyaw.
Payagan mo akong lumaban, ama, sabi niya.
Ngunit napakabata mo pa, anak, sinabi niya rito.
Marahil nga ay bata ako ngunit ako ay matalino, ama, pilit ni
Tanagyaw.
Humayo ka at nawa ay tulungan. ka ng mga diyos. Ingatan mo ang
sarili mo!
At umalis na si Tanagyaw upang pumunta sa labanan. At natalo niya
ang mga kalaban.
Nais ng pinuno ng mga kalaban na makasal si Tanagyaw sa anak
nitong babae na si Buy-anon ngunit tumanggi ito dahil napakabata pa
nila. Umabot si Tanagyaw sa bayan ng Baklayon at iniligtas ang bayan
laban sa mga kaaway. Pinatay niya si Bagili, ang anak ng pinuno ng mga
kaaway ng Baklayon. Nais ng datu ng Baklayon na ipakasal ang kanyang
anak na si Paniguan kay Tanagyaw ngunit hindi pa ito handa na mag-
asawa. At nang bumalik si Tanagyaw sa Tigyangdang ay nagpunta si
Paniguan sa Tigyangdang, nagtungo si Paniguan sa kanya. Sinabi nito
kay Agyu na nais nitong pakasalan si Tanagyaw. Sumang-ayon-si Agyu
at ikinasal sina Tanagyaw at Paniguan.
Sa kabilang dako, hindi tumigil ang pag-atake sa sambahayan ni
Agyu. Paminsan-minsan ay mayroong mga kaaway na umaatake sa mga
pamayanan at pinapatay ang mga tao at mga hayop ni Agyu. Ngunit
matanda na upang lumaban si Agyu. Upang kalabanin ang mga kaaway,
nagsuot si Tanagyaw ng baluti na kasing tigas ng metal na sa lakas ay
hindi maigalaw ng hangin. Pagkatapos ay kinalaban niya ang mga
kaaway at lumabas na panalo. Ngunit hindi pa handang sumuko ang
mga kalaban. Sinugod ng anak ng datu si Tanagyaw gamit ang
ginintuang espada. Ginamit ni Tanagyaw ang gintong tungkod at
6
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
nagawang patayin ang anak ng datu at ang kanyang mga kasama at
tumakas sa bundok dahil sa takot.
Napanuto na si Agyu. Nalalaman niya na maghahari na ang
kapayapaan sa kanilang kaharian. Ngayon ay tatamasain na nila ang
magandang buhay na mailap sa kanila noong una. Ang ani ay masagana
at ang mga hayop ay dumarami na sa bilang. Isang araw tinawag niya
ang anak na si Tanagyaw.
Ibinibigay ko na sa iyo ang Sunglawon. Ipagtatanggol mo ito at
pamahalaan ito ng may hustisya at pagpapahalaga sa mga tao.
Tutuparin ko po ito sa tulong ng mga diyos, ama sagot ni Tanagyaw.
Sa sumunod na umaga, sina Tanagyaw at Paniguan kasama ang
kanilang mga alipin ay nagsimulang maglakbay patungo sa Sunglawon.
Handa na sila upang magsimula ng isang pamilya.
http://misterhomework.blogspot.com/2013/06/agyu-epikong-
manobo.html
C. Paglinang ng Talasalitaan
Panuto: Ibigay ang kasalungat ng mga salitang nakalimbag sa bawat
bilang. Bilugan ang letra ng tamang sagot.
D. Pag-unawa sa Pinakinggan
1. Sino ang pangunahing tauhan sa epiko? Ano ang dahilan ng ‘di
pagkakaunawaan niya sa ibang Moro?
2. Ano ang dahilan bakit palipat-lipat ng lugar sina Agyu?
7
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
3. Paano inilarawan sa akdang binasa ang ugnayang ng isang mabuting
pamilya?
4. Sa epikong binasa, ano ang senyales na nakamit na nina Agyu ang
inaasam-asam nilang kapayapaan sa kanilang lugar?
5. Ano-anong pangyayari sa binasa ang masasabi mong magkakaugnay?
Ipaliwanag ito kung paano nagkakaugnay-ugnay.
6. Ano-ano ang sanhi ng mga pangyayari sa akda? Uriin kung ang sanhi ng
mga pangyayari ay sinadya o hindi sinasadya.
7. Ano-ano ang bunga ng mga pangyayari sa akda? Uriin kung ang bunga ng
mga pangyayari sa akda ay may solusyon o walang solusyon.
8. Ano sa tingin mo ang layunin ng pagkakasulat ng akda? Paano
malalaman ang layunin sa binasa?
Suriin
Kung may maunawang pagbasa, mayoon ding maunawang pakikinig. Isa
ito sa makrong kasanayan na dapat malinang sa mga mag-aaral. Masasabing
may pag-unawa ang pakikinig kung naunawaan ng tagapakinig ang kaniyang
pinakinggan. May iba’t ibang paraan para matiyak kung naunawaan o hindi
ang pinakinggan. Ilan sa mga paraan ng pagtiyak ay ang pagsagot nang wasto
sa mga tanong, pagtukoy ng kaisipan, pagbibigay ng mga detalye,
pagsusunod-sunod ng mga pangyayari, pagpapalinawag at pagbibigay
reaksyon sa binasa, pagtukoy sa layunin ng akda, pagpapaliwanag at pag-
uugnay ng mga pangyayari, pagtukoy at pag-uuri ng sanhi at bunga,
pagbubuod at marami pang iba.
8
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Ang pagpapaliwanag naman sa pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari
ay pagtatagni-tagni ng mga pangyayari sa akda na may kaugnayan sa isa’t isa.
Maaari itong ipaliwang kung paanong nagkakaugnay-iugnay ang mga
pangyayari at maaari ding iugnay sa mga pangyayari sa tunay na buhay.
9
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Pagyamanin
Sagot:
Ano ang problema? Mga
Tangkang-
Solusyon:
Sagot:
Sino ang may
problema?
Sagot:
S Saan nag-umpisa ang S Mga
U problema? O Resulta:
L L
I U
R Sagot:
S
A Kailan nagsimula Y
N ang problema? O
I N
N Sagot:
Bakit ito naging
problema? Kinalabasan
o Wakas
ng
Sagot: Pangyayari:
Paano ito naging
problema?
10
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
B. Alin sa mga pangyayari o problema sa dayagram sa itaas ang
magkakaugnay? Paano ito nagkakaugnay-ugnay? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
C. Ano sa tingin mo ang layunin sa pagpapagawa ng gawain A?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Isaisip
Kumpletuhin ang pahayag sa loob ng mga kahon upang mabuo ang mga
bagay na dapat mong tandaan sa pakikinig nang may pag-unawa, paglalahad
ng layunin ng akda, pagpapaliwanag ng pagkakaugnay-ugnay ng mga
pangyayari at pag-uuri ng sanhi at bunga ng mga pangyayari.
11
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Isagawa
Sa pagkakataong ito, subukan mong ilapat sa tunay na buhay ang
natutuhan mo sa aralin. Puntahan ang link na ito
https://www.youtube.com/watch?v=5mGKdWcQBLU. Pakinggang mabuti at
pagkaraan ay sagutin ang mga tanong sa ibaba.
Mga Tanong:
1.Sino ang pangunahing tauhan sa akdang pinakinggan?
2.Ano ang naging suliranin ng tauhan?
3.Ano ang naging resulta o kinalabasan ng problema?
5. Aling mga pangyayari sa akda ang magkakaugnay? Bakit?
6. Ang mga sanhi ba ng suliranin ay sinadya o hindi? Ipaliwanag.
7. Ang mga bunga ba ng pangyayari ay maaring magawan ng solusyon o
hindi? Bakit?
8. Ano sa tiningin mo ang layunin ng akdang pinakinggan? Ipaliwanag.
Tayahin
Tiyak na naunawaan mo na ang aralin, subukan mo naman ang talas
ng iyong isipan sa pamamagitan ng pagsasagawa ng gawain sa ibaba.
1.Di-pagkakaunawaan ng datu
Sanhi:___________________________________________________________
Bunga: __________________________________________________________
2.Gustong makipaglaban ni Tanagyaw
Sanhi:___________________________________________________________
Bunga: __________________________________________________________
3. Naisip ni Agyu na lisanin ang Ilian
Sanhi:___________________________________________________________
Bunga: __________________________________________________________
4. Paghuli nang baboy-ramo ni Agyu
Sanhi:___________________________________________________________
Bunga: __________________________________________________________
5.Ibinigay ni Agyu ang Sunglawon kay Tanagyaw
Sanhi:___________________________________________________________
Bunga: __________________________________________________________
12
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
B. Manaliksik ng epiko ng Kabisayaan o Mindanao. Maari itong pakinggan o
basahin. Sagutin ang mga tanong sa ibaba. Isulat sa hiwalay na papel.
Ipaliwanag.
mungkahing solusyon.
Karagdagang Gawain
Palawakin pa ang iyong kakayahan sa pamamagitan ng mga gawain sa
ibaba. Pakinggang mabuti ang mga isyung panlipunan na nasa ibaba sa
bawat link. Tukuyin ang naging sanhi at bunga ng mga ito. Uriin ang sanhi
kung sinadya o hindi sinasadya. Uriin ang bunga kung may solusyon o wala.
Ipaliwanag din ang layunin sa pagkakabuo ng akdang pinakinggan.
Akda 1:
Isyu sa Covid-19
https://www.youtube.com/
watch?v=1Pfgg9R9MW0
BUNGA
SANHI
13
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Pag-uuri: Pag-uuri:
Sinadya o Hindi Sinadya May solusyon o wala
Layunin ng akda:
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Akda 2:
Pasukan sa klase
sa Agosto 2020
https://www.yout
ube.com/watch?v
=qpveUNS8z6Q
SANHI BUNGA
Pag-uuri: Pag-uuri:
Sinadya o Hindi sinadya May solusyon o Wala
Layunin ng akda:
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
14
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Susi ng Pagwawasto
Subukin A:
kanilang bahay.
Subukin B:
reyalidad.
Talasalitaan:
1.B
2.C
3.B
4.A
5.C
Pag-unawa sa Pinakinggan:
15
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
3. Ang pagkakaroon ng pagpapahalaga ni Agyu sa kanyang pamilya.
Gagawin niya ang lahat upang hindi masaktan ang kanyang pamilya.
4. Ang pagkapanalo ni Tanagyaw sa mga kalaban ang naging hinuha ni
Agyu upang magkaroon na ng kapayapaan sa kanilang lugar.
16
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
Bumubuo sa Pagsulat ng Modyul
Elisa O. Cerveza
Hepe – Curriculum Implementation Division
Pinunong Nanunuparan - Tanggapan ng Pangalawang Tagapamanihala
Galcoso C. Alburo
Superbisor sa Filipino
17
City of Good Character
DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE