รายงาน

เรือ่ ง วรรณคดีคมั ภีรฉ์ นั ทศาสตร์แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์

ผู้จดั ท˚า
นางสาววัชราภรณ์ การเพยร ชนมั้ ั ธยมศกึ ษาปี ที่ 5/1 เลข
ที1่ 0

เสนอ
คุณครูลค นา กะแจะจันทร

รายงานเล่นนีเ้ ป็ นสว่ นหนึง่ ของวิชาภาษาไทย(ท 32102) ภาคเรียน

ที่ 2 ปี การศกึ ษา 2564
 ก

ค˚าน˚า
ในปัจจุบน นี้ คนเราไม่คอ่ ย วามสา˚ เก่ยวกบ
ี วรรณคดี หรือไม่ให้ความสนใจ ใน
ใหค คญ
รายงานเล่มน้ี เป็ นส่วนหน่ึงของวิชาภาษาไทย ทา˚ เรือ่ งคม ทศาสตร์แพทยศ าสตร์
ไดจด ภีรฉ์ น
สงเคราะห์ มีบอ่ เกิด รูปแบบของเรือ่ ง เน้ือหา กลวิธีในวรรณคดี คิดและการนา˚ ไปปรับใชใน
วา ขอ
ชีวติ ประจา˚ ได ยา่ งไร หวงั รายงานฉบบ น้ี จะช่วย อู า่ น ับความรูเ้ ร่อง ื ภีร์
วน อ วา ใหผ ไดร คม
ฉนทศาสตร์แพทยศ าสตร์ สงเคราะห์ และสามารถนา˚ ความรูด้ า้ นการแพทย ปใช หเ้ กิดประโยชน
เป็ นอยา่ งดีทสี่ ดุ ไ ใ
 ข

สารบัญ

หนา้

คานา˚ ก
สารบญ ข
เน้ือหาทีศ่ กึ ษา 1
1. บ่อเกิดของวรรณคดีเรือ่ งคมภีร์ฉนั ทศาสตร์แพทยศาสตร์สงเคราะห์
2. รูปแบบของวรรณคดีเรือ่ งคมภีร์ฉนทศาสตร์แพทยศาสตร์สงเคราะห์
ื
3. เน้อหาและกลวิ
ธใี นวรรณคดีเรือ่ งคม
ภีร์ฉนั ทศาสตร์แพทยศาสตร์สงเคราะห์ 2
ื
คุณค่าดา้ นเน้อหา
โครงเรือ่ ง กลวิธกี าร
แต่ง คุณค่าดาน
วรรณศิลป์
4. ขอคิดจากวรรณคดแี ละการปรบใั ชในชีวติ ประจา˚ วนจากวรรณคดี 3
เรือ่ งคมภีร์ฉนทศาสตร์แพทยศาสตร์สงเคราะห์
ขอคิดจากวรรณคดี
การปรับใชในชีวติ ประจา˚ วนั
บรรณานุกรม 4
ภาคผนวก
 1

เนือ้ หาทีศ่ กึ ษา
1.บ่อเกดของวรรณคดีเรือ่ งคัมภีรฉ์ นั ทศาสตร์แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์
เป็ นหลกฐานทางประ
วต ิศาสตร์ เป็ ภีรท์ ส่ ี บื ทอดกน มาเรือ่ ยๆจากบรรพบุรุษ ไม
นตา˚ ราคม
ทราบ ต่งชด เจนต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู วให วบรวมตา˚ ภีร์แพทย
ผแู ข้ึ ร ราคม
นมา
หลงั จา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ วให รงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯใหต้ง
กน้น อยหู ท
“โรงเรียนราชแพทยาลย”ไดโ ปรดใหจ ดพิมพต า˚ ราแพทยหลวงสา˚ หรับโรงเรียนข้นึ ใชเ้ ป็ นคร้งั
แรก
เรียกวา " ตา˚ ราแพทยศาสตร์สงเคราะห์ " แต่ ดเ้ ง 3 เล่ม งยกเลิก เพราะไมม ีทุนใน
พิมพไ พย ก็ตอ การ
จดพิมพ์ ต่อมา พระยาพิศณุประสาทเวช ( คง ถาวรเดช ) อาจารยผเู้ ชีย่ วชาญดา้ นการแพทยแผน
ไทยของราชแพทยาลย และผ ดการโรงเรียนเวชสโมสร ไดกราบทูลขอประทานอนุญาตจาก
จู
สมเด็จพระเจา้ บรมวงศเธอ กรมพระยาดา˚ รงราชานุภาพ
(นายกสภาหอสมุดชิรญาณ) ในการจดพิมพตา˚ ราแพทยศาสตร์สงเคราะห์ฉบบหลวง จา˚ นวน 2 เลม่
สมบูรณ์เป็ นครง้ั แรก เมือ่ วนท่ี 1 มีนาคม พ.ศ.2450 เพราะเลงเห็นความจา˚ เป็ น 2 ประการ คือ
1. ราษฎรทีป่ ่ วยจะตองมีตา˚ ราดา้ นการแพทย์ เพือ่ เป็ นคูม่ อื ไวรักษาตนเอง
2. อนุรักษต า˚ ราแพทย ผนไทยไวใ้ นรุ่นหลง
แ หค
2. รูปแบบของวรรณคดีเรือ่ งคัมภีรฉ์ นั ทศาสตร์แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์
เป็ นชือ่ ตา˚ รารวบรวมความรูห้ ลากหลาย ในชุดแพทย
ศ าสตร์สงเคราะห์ เน้อื หาแบง เป็ น 19 ตอน ผู
แต่งเลือกใชค า˚ ประพนธ์ในการนา˚ เส ยา่ งเหมาะสม โดยเฉ าพย านี11 ในบทนา ซ่งึ
นอไดอ พาะใชก ย
 2

เป็ นบท รู และ ดวยการสอนจรรยาแพทย์ และ ควรควรปฏิบต ิสา˚ หรับแพทย์

ไหวค ตอ ขอ ส่วน
เน้อื หาทีว่ า่ ี
ย ลกษณะ 8 ประการ ต่งใชค า˚ ประ ธ์ประเภทร่ายอธิบายใหค วามรูเ้ ก่ยวกบ
ดว ทบ ผแู พน
โรคและการรักษาโรคของแพทยแผนไทย
 3

3.เนือ้ หาและกลวิธใี นวรรณคดีเรือ่ งคัมภีรฉ์ นั ทศาสตร์แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์

- คุณค่าด้านเนือ้ หา
ื
แพทยศาสตร์สงเคราะห์ เป็ นหนงสือทีร่ วบรวมความรูจ้ ากตา˚ ราอ่นๆ แพทยศาสตร์
เกีย่ วกบ
ึ
ซ่งผแู ตงเลือกใชค า˚ ประ ธ์ประเภท กาพยยานี 11 เริ่ม ดวยบทไหวค รูและจรรยาบรรณ
พน ตน
ของแพทย์ ขอควรปฏิบต ิส่วนเน้อื หาที่ ึกษา ใน ช้ มธยมศึกษาปี ทีป่ ี ที่ 5 วา่ ดวย
กบ ใชศ ระดบ น
เรือ่ งลก ษณะ 8 ประการ ต่ง า˚ ประ ระเภทร่ายใหค วามรูเ้ ก่ยวกบ ี การรักษา
ทบ ผแู ใชค พนธป
โรคของแพทยแผนไทย
- สาระส˚าคัญของเรือ่ ง
คือ ความ ของแพทยแ ละคุณสมบต ิทีแ่ พทย ึงมี ซ่งจะช่ ึ วยรักษาโรค ลมากกวา รู้
สา˚ คญั พ ไดผ
เรือ่ งนา˚ อยา่ งเดียว โครงเรือ่ ง มีการ ความเริ่มตน ดวยบทไหวค รู เป็ นการไหวพระ
ลา˚ ดบ
รัตนตรัย ไหวเทพเจา้ ของพราหมณ์ ไหวหมอ ชีวกโกมารภจ และไหวค รูแพทยโ ดยทวไป
ต่อดว ยความสา˚ คญของแพทย์ จรรยาบรรณแพทย์ ซ่งเป็ ึ น คุณ ิทีแ่ พทยพึงมี
สมบต และ
ตอนทา้ ยกล่าวถึงทบ 8 ประการ คือ อาการของโรคชนิดหน่ึงท่แทรกซอ
ี นก โรคอืน ่
- กลวิธกี ารแต่ง บ
เนอ้ื หา เป็ นตา˚ ราเฉพาะดา้ การอธิบายเป็ นส่วนใหญ่ จึง ุปมาโวหารเปรียบ
จด น เนน ใชอ เทียบ
เช่น จะกล่าวถึงคม ภีร์ฉน ทศาสตร์บรรพท ี่ครูสอน เสมอดวงทินกร แลดวง ทร์กระจ่าง
ตา จน
- คุณค่าด้านวรรณศลิ ป
1. การสรรค˚า
ี
- การใชถอยคา˚ ท่เหมาะสมแกเ่ นอื้ เรือ่ งทา˚ ใหเขา้ ใจความหมายตรงไปตรงมา
 4

เชน่
บางหมอก็กล่าวคา มุสาซา้ ˚ กระหนา่˚ ความ
ยกตนวา่ ตนงาม ประเสริฐยงในการรักษา
 5

- มีการใชส า˚ นวนไทย ช่วยอธิบายใหช ดเจนมากขน้ึ เช่น

เรียนรูค้ มภีร์ไสย สุขม ไว ยา่ แพร่งพราย
อ
ึ
ควรกล่าวจ่งขยาย อยา่ แก ให านร
ยน ว ว
2.การใชโ้ วหาร
ทา˚ ใหผ อู า่ นเขา้ ใจความหมายและเห็นภาพชด เจน ข้นึ เช่น
ยง
อน่ึงจะกล่าวสอน กายนครมีมากหลาย
ประเทียบเปรียบในกาย ทุกหญิงชายในโลกา
4.ข้อคิดจากวรรณคดีและการปรับใชใ้ นชวี ติ ประจ˚าวันจากวรรณคดีเรือ่ งคัมภีรฉันทศาสตร์แพทย์ศาสตร์
สงเคราะห์
- ข้อคิดจากวรรณคดี
1. ผทู ี่เป็ น ื
วรชา˚ นาญในเร่องโรค และรูว้ ธิ กี ารรักษาโรคต่างๆ อีกท้ง ั ควรประกอบดวย
แพทยค
คุณธรรม อาทิ เช่น การมุ่งรักษาคนไขใ้ ายจากโรค โดยไม่ ชน วรรณะ การรับฟังความ
หห แบง ช้น
คิดเห็นของผอู น่ื เป็ น ตน
2. ผทู ี่เป็ นคน ม่ควรเช่อเรื
ื อ่ งกรรมอยา่ งงมงาย เพราะการรักษาโรคไม่หายอาจเป็ นผิดพลาด
ไขไ
ของแพทย์ และขณะเดียวกนั แพทย ่ีดีก็ไม่ควรปกปิ ดความ โดยอา้ ง "กรรม"
- การปรับใชใ้ นชวี ติ ประจ˚าวัน ท ผด
สามารถนา˚ คิดท่ไดจ ี ากการศึกษาคม ภีร์ฉน ทศาสตร์ไปใชไดท ุกสาขาอาชีพ เพราะไม่วา่ จะ
ขอ
เป็ นบุคคล ในอาชีพใด ถา้ ไม่มีความประมาท ความอวดดี ความริษยา ความโลภ ความเห็นแก่ตว
ความหลงตวเอง และการมีศลี ธรรมประจา˚ มได ับการ งจากบุคคลต่างไป โดยเฉพาะ
ใจ ยอ ร ยกยอ
 6

ี
ในวิชาชีพแพทย์ เก่ยวขอ ง ความเป็ นความตายของชีวติ คน งเป็ ี่รอบรูจ้ ริง ต้งั แต่การ
กบ ตอ นผทู
วินิจฉนสมติฐานโรค การใชยา และ ความรับผิดชอบตอ ผ ่ วย ฏิบต ิ ยความรอบคอบไม
ป ใหป ด
ู ว
ประมาท โดยมีคา˚ สอนในทางพระพุทธศาสนา เป็ นแนวทางในการช้นี
 7

บรรณานุกรม
cherdharun, j. (2564, มกราคม 24).
https://www.google.com/search?q=%E0%B8%9A%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%80
%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%
B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%A
7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%84%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0
%B8%84%E0 %B8%. Retrieved มกราคม 11, 2565, from คมภีร์ฉนทศาสตร์แพทยศาสตร์
สงเคราะหช้นมธยมศกษึ าปี ท่ี 5 วิชาภาษาไทย:
https://blog.startdee.com/%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8
%B5%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%
E0% B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C-
%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%
B8% AA%E0%B8%95%E0

ครูอภิชติ . (2560, พฤศจิกายน 9). เน้อื หาเรือ่ งววรณคดีฉนทศาสตร์แพทศาสตร์สงเคราะห.์

Retrieved มกราคม 11, 2565, from https://sites.google.com/site/aphichitsuthawa/khamphir-
chanth-sastrphaethysastr-sngkheraah: https://www.google.com/search?q=
%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89
%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0
%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8
%93%E0%B8%84%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E
0%B8%97%E0% B8%
 8

ภาคผนวก
9
1
1