FILIPINO 9 QUARTER 2 REVIEWER
 PABULA
- Sa wikang ingles as “fable”
- Ang pabula ay isang uri ng kathang-isip na
panitikan kung saan ang mga hayop o kaya
mga bagay na walang-buhay ang gumaganap
na mga tauhan, katulad ng leon at daga,
pagong at matsing, lobo at kambing, kuneho at
leon.
Aesop – ang ama ng pabula
ANG HATOL NG KUNEHO
Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat
Mga tauhan sa Tigre
kwento: Lalaki
Puno ng Pino
Baka
Kuneho
Tagpuan: sa gubat; sa butas na kung
saan nahulog ang tigre
BUOD:
Sa isang gubat noong unang panahon, may
isang tigreng naghahanap ng pagkain. Sa
kanyang paghanap, biglang nahulog siya sa
isang hukay. Tinulungan naman siya ng isang
lalaki sapagkat nangako naman ang tigre hindi
niya ito kakainin. Binaliwala ng tigre ang
kanyang pangako at muntik na niyang kainin
ang lalaki kung hindi lang humingi ng hatol sa
iba ang lalaki. Sa tatlong nilang pinagtanungan,
ang puno at baka ay parehong sumamsangayon
sa balak ng tigre ngunit ang hatol ay iba ang
hatol. Ipinabalik ng kuneho ang tigre at tao sa
dati nilang pwesto. Agad naman tumalon ang
tigre sa hukay. Ang hatol ng kuneho ay,
"Magpatuloy na lamang ang tao sa paglalakbay
at ang tigre ay dapat manatili na lamang sa
hukay ng hindi na sila namomoroblema". Muli ay
nagpatuloy na sa paglukso ang matalinong
kuneho at naiwan ang tigre sa hukay.
 SANAYSAY
- Sa wikang ingles ay ‘essay’
- Isang genre na naglalahad ng kuro-kuro at
damdamin ng isang manunulat hinggil sa isang
napapanahong isyu o paksa.
- Sanaysay ang tawag sa isang sulatin na
naglalayong magpahayag, magpaliwanag, at
magsalaysay ng mga pananaw o kaalaman.
Alejandro “Aga” Abadilla – Ama ng sanaysay sa
Pilipinas
ANG KABABAIHAN NG TAIWAN, NGAYON
AT NOONG NAKARAANG 50 TAON
Nagsalin sa Filipino: Sheila C. Molina
BUOD:
Noong nakaraang panahon, ang mga
kababaihan sa Taiwan ay pinahahalagahan
bilang mga tagapag-alaga ng tahanan at ng
pamilya (housekeeper). Sila ay nakatali sa
tradisyonal na papel na ito at hindi nabibigyan
ng mga oportunidad na makapagtrabaho o
makapag-aral sa karamihan ng mga larangan.
Gayunpaman, sa paglipas ng panahon,
nagbago ang sitwasyon ng mga kababaihan sa
Taiwan. Sa kasalukuyan, ang mga kababaihan
ay may malaking papel sa ekonomiya ng
Taiwan. Sila ay nasa mga matataas na posisyon
sa larangan ng negosyo, politika, at iba pang
larangan. Bukod dito, mayroong mga programa
at batas na naglalayong protektahan ang mga
karapatan ng mga kababaihan sa Taiwan. Ang
mga kababaihan ay maaari na ring magtrabaho
at makapag-aral sa mga larangang dati'y para
lamang sa mga kalalakihan.
NIYEBENG ITIM  PANG-UGNAY
Orihinal na awtor: Liu Heng - Nagagamit ang pang-ugnay sa pagsisimula,
Nagsalin sa Filipino: Galileo S. Zafra pagdadaloy ng mga pangyayari, hanggang sa
Mga Li Huiqan
pagwakas ng pagsasalaysay.
tauhan: Tiya Luo
- Nagpapakita ng relasyon sa dalawang unit sa
Hepeng Li/Tiyo Li
Xiaofen pangungusap.
Tagpuan/ Beijing China MGA URI NG PANG-UGNAY:
panahon: Bisperas ng bagong tao hanggang
sa pagkatapos ng bagong tao.  Pang-ankop – ito’y ginagamit upang maging
Uri ng maikling kuwento: madulas ang pagbigkas ng mga
Kwento ng katutubong kulay magkakasamang salita. Karaniwang ginagamit
BUOD: sa panuring at salirang tinuturingan.
Sa panahong ito, bisperas ng bagong taon ng
Na – ginagamit kapag ang sinundang salita at
nagpakuha ng ng labinlimang litrato o larawan si
nagtatapos sa katinig maliban sa “n”
Li Huiquan kasama ng kaniyang Tiya na si Luo.
Hal. Maliit na bata
Kahit ayaw nitong magpakuha, naging posible
parin ito kahit napilitan sa Red Palace Studio. At Ng – ginagamit kapag ang sinundang salita at
ang larawang iyon ang gagamitin niya bilang nagtatapos sa patinig
lisensya upang si Li Huiquan ay makakuha ng Hal. Ngiting kayganda
lisensya para sa pagtitinda niya ng prutas. Ang
pagkuha niya ng kariton ay napayagan pero G – ginagamit kapag ang sinundang salita at
nakakalungkot, ang pagtitinda niya ng prutas ay nagtatapos sa “n”
hindi. Hal. Mamahaling sapatos
Puno na ang listahan at hindi rin nakatulong
ang kontak ng kaniyang tiya. Pero sa kabilang
 Pang-ukol – kataga, salita o pariralang nag-
banda, ang tanging lisensya na mayroon ay ang
pagtitinda ng damit, sombrero, at sapatos. At uugnay sa isang pangalan sa iba pang salita
dito, nagpatuloy parin siya sa pagtitinda dahil sa pangungusap.
mahalaga sa kaniya ang may magawa kahit Alinsunod sa/kay Laban sa/kay
mahirap itinda ang mga damit. Ibinigay sa
Ayon sa/kay Para sa/kay
kaniya ang puwesto. At wala parin ang
Hinggil sa/kay Tungkol sa/kay
nagtangkang tingnan ang mga tinitinda niya.
Kay/kina Ukol sa/kay
Sigaw ng sigaw siya para makabenta, ito ang
sinasabi niya: "Sapatos na tatak Perfection mula Hal. Alinsunod sa batas ang ginawa niyang
sa free economic zone." "Mga blusang batwing! hakbang.
Halikayo rito!" Ngunit wala parin nangyari. Siya
lagi ang huling tindahan na nagsasara. Pero sa  Pangatnig – kataga, salita o pariralang nag-
kasunod na mga araw nakabenta na siya ng uugnay ng dalawang salita, parirala, sugnay o
muffler, at sa ikatlong araw ay wala siyang payak na pangungusap.
benta. At sa ikaapat na araw, pagkabukas niya,
nakabenta agad siya ng damit na pang army sa SIYAM (9) NA URI NG PANGATNIG:
mga karpintero.
Nang ang mga karpintero ay naglalakad URI AT GAMIT HALIMBAWA
papunta sa tulay, sila ay nanlamig ng sobra pero 1. Pamukod o, ni, maging, man
nailigtas sila nung kasuotang binili. At dito Ginagamit sa pagbukod o
nagkaroon ng inspirasyon si Li Huiquan na pagtatangi
magbenta. 2. Panubali Kung, kapag, pag,
Nagsasabi ito ng pag- sakali, disin sana
aalinlangan
3. Paninsay Ngunit, datapwat, subalit, BAHAGI NG MAIKLING KUWENTO
Ginagamit sa bagaman, samantala,
pagsasalungat kahiman, kahit  PANIMULA
4. Pananhi Dahil sa, sanhi sa, - Nakapaloob sa unang talata ng kuwento.
Nagbibigay dahilan o sapagkat, mangyari - Sa bahaging ito paaasahin ng may-akda
katwiran
5. Panapos Upang, sa lahat ng ito, sa
ang mga mambabasa sa isang kawili-wili
Nagsasabi ito ng di-kawasa, sa wakas, sa at kapana-panabik na akda.
nalalapit na katapusan bagay na ito A. Pagpapakilala sa tauhan
6. Panlinaw Kung gayon, kaya B. Pagpapahiwatig sa suliraning
Ginagamit upang kakaharapin
ipaliwanag ang bahagi C. Pagkakintal sa isipan ng mga
o kabuuan ng isang
banggit mambabasa ng damdaming
7. Panimbang At-saka, pati, kaya, papalitawin sa kuwento.
Pagpapahayag ng anupa’t D. Paglalarawan sa tagpuan
karagdagang
impormasyon  TUNGGALIAN
8. Pamanggit Daw, raw, sa ganang - Ang Tunggalian ay problema o suliranin na
Gumagaya o nagsasabi akin/iyo, di umano
lamang ng iba lumilitaw sa kuwento.
9. Panulad Kung sino…siyang, kung - Nagsisimula ito sa paghahangad ng
Tumutulad ng ano…siya rin, kung pangunahing tauhan na hahadlangan ng
pangyayari o gawa gaano…siya rin sinuman o anuman sa katuparan.
- Bago magkaroon ng tunggalin
kinakailangan muna ng Layunin.
 MAIKLING KUWENTO
- Ito ay likha ng bungang-isip na hango sa isang  KASUKDULAN
bahagi ng buhay na tunay na nangyari o - “Climax”; Dito nagtatapos ang tunggalian
maaaring mangyari. - Pinakamasidhing pananabik ang
- Isang maigsing salaysay hinggil sa isang
mahalagang pangyayaring kinasangkutan ng isa madarama ng mga mambabasa sa
o ilang tauhan at may iisang kakintalan o bahaging ito sapagkat dito
impresyon lamang. pagpapasyahan ang kapalaran ng
- Angkop para sa mga kapos sa panahon. pangunahing tauhan.
- Nagbibigay aral sa mambabasa.
 WAKAS
SALIK O SANGKAP NG MAIKLING KUWENTO
- Katapusan kung saan nakapaloob ang
 TAGPUAN paliwanag o pahiwatig sa tiyak na sinapit
– tumutukoy sa pook at panahon ng kuwento. ng pangunahing tauhan.
- Sa bahaging ito makukuha natin ang aral
 TAUHAN ng kuwento.
– ang nagbibigay buhat sa kuwento. Ito ang mga
karakter na gumaganap at kumikilos sa kwento.
– Kakaunti lamang ang tauhan sa maikling
kuwento

 BANGHAY
– Buod ng kwento; ang pagkakasunod-sunod ng
mga pangyayari sa kuwento.
URI NG MAIKLING KUWENTO
Mayroong sampung uri ng maikling kuwento
 KWENTO NG TAUHAN
- Inilalarawan dito ang mga pangyayaring
pangkaugalian ng mga tauhang
nagsisiganap upang mabigyan ng
kabuuan ang pag-unawa sa kanila ng
isang mambabasa.
 KWENTO NG KATUTUBONG KULAY
- Binibigyang diin dito ang kapaligiran at
mga pananamit ng mga tauhan, ang uri ng
kanilang pamumuhay, at hanapbuhay ng
mga tao sa nasabing lugar.
 KWENTONG BAYAN
- Inilalahad dito ang mga kwentong pinag-
usapan sa kasalukuyan ng buong bayan.
 KWENTO NG KABABALAGHAN
- Dito pinag-uusapan ang mga salaysaying
hindi kapanipaniwala.
 KWENTO NG KATATAKUTAN
- Naglalaman naman ito ng mga
pangyayaring kasindak-sindak.
 KWENTONG MAKABANGHAY
- Isang kuwentong nagbibigay-diin sa
banghay o maayos na daloy ng mga
pangyayari.
 KWENTO NG SIKOLOHIKO
- Nais ipadama ng may-akda sa mga
mambabasa ang damdamin ng isang tao
sa harap ng isang pangyayari.
- Sikolohiko = Psychology (pag-aaral ng
damdamin at pag-iisip.)
 KWENTO NG PAKIKIPAGSAPALARAN
- Nasa balangkas ng pangyayari ang interes
ng kwento ng pakikipagsapalaran.
 KWENTO NG KATATAWANAN
- Ito ay nagbibigay-aliw at nagpapasaya sa
mambabasa.
 KWENTO NG PAG-IBIG
- Ito naman ay tungkol sa pag-iibigan ng
dalawang tao.
 PANG-URI
- Salitang naglalarawan o nagbibigay-turing
sa pangalan o panghalip.
PAGPAPALAWAK SA PAMAMAGITAN NG
PANG-URI:
1. Pagpapalawak sa pamamagitan ng
karaniwang pang-uri:
Hal. Si Huiquan na ulila ay bilanggo.
2. Pagrapalawak sa pamamagitan ng
pariralang pang-uri:
Hal.
Si Huiquan na ulila ay dating bilanggo.
Si Huiquan na ulila sa maqulang ay dating
bilanggo.
3. Panghalip na ginagamit sa panuring:
Hal. Si Huiquan na tinderong iyan, ay dating
bilanggo.
4. Pandiwa na ginagamit sa panuring:
Hal. Si Huiquan na tinderong iyon na
sumisigaw ay dating bilanggo.
 PANG-ABAY
- Salitang naglalarawan sa pandiwa, pang-
uri o kapwa pang-abay.
PAGPAPALAWAK SA PAMAMGITAN NG
PANG-ABAY:
1. Pang-abay na pamanahon:
Halimbawa:
Umalis agad si Maciong.
2. Pang-abay na pamaraan:
Halimbawa:
Patalistis na umalis agad si Maciong.
3. Pang-abay na panlunan:
Halimbawa:
Patalistis na umalis agad si Maciong sa silid-
aralan.