Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya
Wika- instrumento ng tao sa
pakikipagkomunikasyon sa kanyang kapwa
tao
Lingguwistika- tumutukoy sa maagham na
pag-aaral ng wika
Lingguwista / Dalubwika- taong
nagpapakadalubhasa sa wika.
Polyglot- taong nakapagsasalita ng iba’t
ibang wika;
Wikang Pambansa- komon na wikang
ginagamit ng mga mamamayan sa isang
kapuluan; Filipino nag
Wikang Opisyal- wikang ginagamit sa
pamahalaan at paaralan ; Ingles at Filipino
Wikang Panturo- wikang ginagamit sa
midyum sa pagtuturo; Ingles, Filipino at
Katutubong wika
Bernakular- tumutukoy sa katutubong
wika sa isang lugar
Dayalekto / Wikain-subordineyt na wika
sa isang komunidad
Lingua Franca- komon na wika ng
dalawang taong magkaiba ng wika
Tagalog- isa sa mga katutubong wika dito sa
Pilipinas na ginagamit sa Kamaynilaan,
Bulakan at mga lalawigan sa Timog
Katagalugan. Naging batayan ito ng wikang
pambansang Pilipino
Pilipino-ito ang ipinangalan simula noong
1959 sa pambansang wika na nakabatay sa
Tagalog
Filipino- wikang pambansa ng Pilipinas
batay sa Konstitusyon noong 1973 at 1987
Anawnser – taong mahusay sa paggamit ng
wika.
Wika – isang sistema ng komunikasyon sa
pagitan ng mga tao sa pamamagitan ng mga
pasulat at pasalitang simbolo (Webster,
1974).
Wika – pangunahin at pinakaelaboreyt na
anyo ng simbolikong gawaing pantao (Hill,
sa Tumangan, et al., 2000).
Wika – masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos
sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga
taong kabilang sa isang kultura (Gleason, sa
Tumangan, et al., 2000).
Masistemang Balangkas
Ponolohiya (Ponema)- yunit ng tunog na
nagpapakita ng kaibahan ng isang salita mula
sa isa pang salita ng partikular na wika.
Morpolohiya (morpema)- pinakamaliit na
yunit ng salita; salitang ugat
Sintaksis (sambitla)-
Diskurso
2. Sinasalitang tunog – nalilikha ito sa
aparato sa pagsasalita
Salik:
a. Enerhiya – pinagmumulan ng lakas; baga.
b. Artikulador – pumapalag na bagay;
babagtingang-tinig.
c. Resonador – patunugan; bibig at ilong.
3. Pinipili at isinasaayos
Upang magkaroon ng pagkakaunawaan sa
pagitan ng mga taong gumagamit nito.
Katangian ng wika
1. Masistemang balangkas
2. Sinsalitang tunog
3. Pinipili at isinasaayos
4. Arbitraryo
5. Ginagamit
6. Nakabatay sa kultura
7. Nagbabago/dinamiko
Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya
Barayti ng Wika
Bahagi ng metalingguwistik na pag-aaral ng
wika ang pagkilala sa mga barayti nito.
Bahagi ng Pananalita
I. Mga Salitang Pangnilalaman
A. Mga Nominal
1. Pangngalan – nagsasaad ng pangalan ng
tao, bagay, pook, konsepto at mga pangyayari.
Halimbawa: Cedric, Ilocos Norte, bansa,
nasyonalismo, pag-aaral
2. Panghalip – pamalit o panghalili ito sa
pangngalan. Kabilang dito ang pangahalip na
a. Panao o Personal: ako, ikaw, siya, tayo,
kayo, sila
b. Pamatlig o Demonstratibo: ito, iyan, iyon,
nito, niyan, noon, ditto, diyan, doon
c. Pananong o Interogatibo: sino, kanino, ano,
saan, ilan
d. Panaklaw o Indefinite: sino man, kanino
man, ano man, alin man, gaano man, paano
man
B. Pandiwa – mga salitang nagsasaad ng
kilos. Ang pandiwang Filipino ay may tatlong
aspekto.
1. Perpektibo o Tapos na: sumulat, naglaba
2. Imperpektibo o Ginaganap pa: sumusulat,
naglalaba
3. Kontemplatibo o Gaganapin pa lamang:
susulat, maglalaba
C. Mga Panuring
1. Pang-uri (Adjective) – mga salitang
naglalarawan o nagbibigay turing sa
pangngalan o panghalip. Ilang halimbawa
nito sa kanilang kaantasan ay ang
a. Lantay: dakila, matalino
b. Pahambing: simbango, mas matarik, di
gaanong maasim
c. Pasukdol: lubhang mahirap, napakatanyag
2. Pang-abay (Adverb) – mga salitang
naglalarawan o nagbibigay turing sa pang-
uri, pandiwa o kapwa pang-abay. Ang mga
pang-abay ay nauuri sa
a. Pamanahon: bukas, kagabi
b. Panlunan: sa ibabaw ng mesa, sa likod
bahay
c. Pamaraan: patalikod, padapa
d. Panggaano: katamtamang kumain
II. Mga Salitang Pangkayarian
A. Mga Pang-ugnay
1. Pangatnig – ito ang mga salitang nag-
uugnay ng dalawang parirala o sugnay.
Halimbawa: at, pati, ni, subalit, ngunit, dahil,
sapagkat, datapwat, bagaman, habang
2. Pang-angkop – ito ang mga katagang nag-
uugnay sa panuring at salitang
tinuturingan.
Halimbawa: bahay na bato, bagong taon,
luntiang dahon
3. Pang-ukol – iniuugnay nito ang isang
pangngalan sa iba pang salita.
Halimbawa: sa, ng
B. Mga Pananda
1. Pantukoy – ito ang mga salitang laging
nangunguna sa pangngalan o panghalip.
Halimbawa: si, sina, ang, ang mga
2. Pangawing – ito ang salitang nagkakawing
ng paksa o simuno at panaguri. Sa Filipino
ang ay ay isang pangawing na salita.
Pagbuo ng mga Salita
1. Paglalapi – tumutukoy ang prosesong ito sa
paggamit ng panlapi upang makabuo ng mga
bagong salita
a. Pag-uunlapi o pagkakabit ng panlapi sa
unahan ng salita.
Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya
Halimbawa: nagtapos, umawit, maganda
b. Paggigitlapi o pagkakabit ng panlapi sa
gitna ng salita.
Halimbawa: tinapos, gumanda
c. Paghuhulapi o pagkakabit ng panlapi sa
hulihan ng salita.
Halimbawa: tapusin, gandahan, baguhin
d. Paglalaping kabilaan o paglalagay ng
panlapi sa unahan at hulihan ng salita.
Halimbawa: nagpuntahan, pagbutihin
e. Paglalaping laguhan o paglalagay ng
panlapi sa unahan, gitna at hulihan ng salita.
Halimbawa: nagsumigawan, pinagsumikapan
KANLURAN – lubog ng araw; tabing-dagat;
lunod
Salitang-ugat: lunod
Panlapi: KANLURAN
2. Pag-uulit – tumutukoy ang prosesong ito sa
pag-uulit sa salita o bahagi ng salita.
a. Pag-uulit na Di-Ganap – kung inuulit
lamang ang bahagi ng salita na karaniwang
ang
unang pantig nito.
Halimbawa: sasayaw, uuwi, tatakbo
b. Pag-uulit na Ganap – kung ang buong salita
ay inuulit upang makabuo ngbagong
salita.
Halimbawa: bahay-bahayan, ang bilis-bilis,
damay-damay
c. Haluang Pag-uulit – kung ang buong salita
at bahagi nito ay inuulit.
Halimbawa: sasayaw-sayaw, pipikit-pikit,
loloko-lokohin
3. Pagtatambal – tumutukoy ang prosesong
ito sa pagbubuo ng bagong salita mula sa
dalawang magkaibang salita. Maaaring may
linker o wala ang pagtatambal.
a. Pagtatambal na Walang Linker:
hampaslupa, pataygutom, bahaghari
b. Pagtatambal na May Linker: dalagang-
bukid, dugong bughaw
C. Sintaksis
Tumutukoy sa kakayahang ng isang
indibidwal na makabuo ng mga
makabuluhang pahayag mula sa pag-uugnay
sa mga salita na nakabubuo ng mga parirala,
mga sugnay, at mga pangungusap.
Ang pangungusap sa Filipino ay may
dalawang bahagi:
1. Paksa o simuno – ang siyang pinakapaksa
ng pangungusap.
2. Panaguri – nagsasabi tungkol sa paksa.
Ayos ng Pangungusap
1. Karaniwang Ayos - kapag ang panaguri
ay nauuna kaysa sa paksa simuno nasa
karaniwang ayos ito.
Halimbawa: Naipadala ni April ang sulat.
2. Di-Karaniwang Ayos - Kung nauuna ang
simuno kaysa sa panaguri at ginagamitan ng
pangawing na ay, ang pangungusap ay nasa
di-karaniwang ayos.
Halimbawa: Ang sulat ay naipadala ni April.
Asimilasyon
A. Di-Ganap/ Parsyal-
Ng  n (d,l,r,s,t)
Pangdilig (pandilig) Pangsabon (Pansabon)
Pangretorika (panretorika)
Pangtulog (Pantulog)
Ngm (p,b)
Pangpubliko (pampubliko)
Pangbayan (Pambayan)
Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya
B. Ganap
Ng  n (nawawala ang unang letra na
salitang ugat)
Pangtali (panali)
Ng  m (nawawala ang unang letra na
salitang ugat)
Pangpalo (pamalo)
2. Pagpapalit ng Ponema
Dr
Madapat (marapat) tawidin (tawirin)
Madunong (marunong)
Lapadan (laparan)
Hn
Tawah + (an) =Tawanan
Ou
Dugo + (an) = Duguan
3. Metatesis- nagaganap ito sa mga salitang-
ugat na nagsisimula sa l o y at nilalagyan ng
gitlaping (in), nagpapalitan ng posisyon ang
l/y at n.
Lipad + (in) linipad  nilipad
Yaya+(in)  yinaya  niyaya
May mga salitang nagkakaroon pa ng
pagkakaltas ng ponema bukod pa sa
pagkakapalit ng posisyon ng dalawang
ponema.
Atip+(an)  atipan  aptan
Tanim+ (an)  taniman  tamnan
K-12 CURRICULUM
Ang K to 12 ay ang karagdagang grades 11 at
12 na nagnanais ihanda ang mga mag-aaral
pagkatapos ng high school, kung nais na
nilang magtrabaho at hindi agad magtutuloy
ng kolehiyo, o upang maging handa sa
mundo ng pagnenegosyo, o ang mas maging
handa para sa kolehiyo mismo.
RA 10533 Enhanced Basic Education Act
ng 2013,
PAMAMARAAN, ISTRATEHIYA AT DULOG
SA PAGTUTURO NG FILIPINO
1. Pamaraang Pabuod (Inductive
Method)- General to specific
2. Pamaraang Pasaklaw- Specific to
General
3. Pamaraang Patalumpati (Lecture
Method)- malinaw at paglalahad ng
pangangatwiran.
4. Pamaraang Patalakay (Discussion
Method)
5. Pamaraang Pabalak (Project
Method)- sa pagtuturo ng anumang
asignatura na may layong magsagawa
ng proyekto
6. Pamaraang Pamahayag
(Demonstration Method)-
7. Pamaraang Pinag-isa (Integrated
Method)-mapag-ugnay ang limang
kasanayan sa isang aralin
8. Ang Araling Pagpapahalaga
(Appreciation Lesson)- layunin ng
guro ay mapahalagahan ng mga mag-
aaral ang ganda ng isang tula,
kuwento, awitin.
9. Ang Pamaraang Patuklas (Discover
Method)- ang mga studyante mismo
ang nagtutuklas ng kanilang learning,
not spoonfeeding.
10. Pamaraang Pasulat (Reporting
Method)-linangin ang kasanayan sa
pasulat
11. Pamaraang Klasiko (Gramar
Translation)-pagsalin ng salita sa
target na wika
12. Outline Method-
13. Small Group Discussion- nagbibigay
ng gawain upang sagutan ito ng grupo
ng klase.
14. Direct Instruction Technique
(Direct Method)- ang pagkatuto ng
pangalawang wika ay kailangang
katulad din ng pag-aangkin ng unang
wika
15. Panel Discussion Technique-
talakayan ang isang grupo ng tao sa
harapan ng mga tagapanood at
Pagtuturo ng Filipino sa Elementarya
pagkatapos ay bubuo ang mga
tagapanood ng mga mahahalagang
katanungan.
16. Story Telling Technique- ginagamit
ito bilang pagganyak sa iba pang mga
gawain.
17. Reading Technique- Nilalayon ng
guro ang pagkakaunawa ng mga
mag-aaral sa kuwento,
18. Symposium- upang bigyang
impormasyon ang mga tagapakinig,
bigyang tugon ang bawat opinyon.
19. Lecture Discussion Technique- may
interaksyon sa pagitan ng guro at
estudyante
20. Memorization- ito nadedebelop ang
kakayahan ng mag-aaral sa pag-alala
ng mga pinag- aralan.
Tatlong lebel ng memorya
 Sensory Memory,
 Short Term Memory at
 Long Term Memory
21. Paggamit ng teksbuk- bumabase lamang
sa teksbuk kung siya ay nagtuturo.
22. Pamaraang Paggawa (Activity
Method)- Ang mag-aaral ay makakakuha ng
kaalaman at pag-iintindi sa kanilang
partisipasyon sa isang partikular na gawain
na ibinigay ng guro.
23. Cooperative or Group Learning Method
o Pagkatuto na Tulong-Tulong- hindi
pagalingan o paligsahan.
24. Series Method- ang target na wika ay
itinuturo nang tuwiran (walang pagsasalin)
25. Audio Lingual Method (ALM)-
panggagaya, pagsasaulo ng mga parirala, at
paulit-ulit ng mga salita.
26. Community Language Learning (CLL)-
ang klase ay isang komunidad ng mag-aaral
na laging nag-aalayan sa bawat sandali ng
pagkaklase
27. Suggestopedia- ang utak ng tao ay may
kakayahang magproseso ng malaking dami ng
impormasyon kung nasa tamang kalagayan sa
pagkatuto. (Paggamit ng musika.)
28. Silent Way- mabisa ang pagkatuto kung
ipinauubaya sa mga mag-aaral ang kanilang
pagkatuto
29. Total Physical Response (TPR)-
pagkatuto ay epektibo kung may kilos na
isinagawa kaugnay ng wikang pinag-aralan
30. Computer-Based Training Method-
Gamit ang kompyuter bilang kagamitang
pampagtuturo.
31. Mind Map- Ang estratehiyang ito ay
nakatutulong sa komprehensyon, pag-
oorganisa ng mga konsepto.
32. Recitation Technique- magtatanong ang
guro at sasagot ang estudyante.
33. Interview Technique-pagtatanong na
maynkaugnayan sa totoong buhay.
34. Student Directed- ang mag aaral ay
nagiging kalahok sa pagpapasya sa kung ano
ang dapat nilang gawin.
35. Brainstorming- makagagawa ng orihinal
na solusyon sa mga suliranin.
36. Pagsasatao (Role-Playing)
37. Debate- isang isyung maaring pagtalunan
at bigyang kaukulang kasagutan
38. Fieldtrip Technique -pagpunta sa ibang
lugar.
39. Ugnayang Tanong Sagot (UTS)-
mapataas ang antas ng kakayahan ng mga
mag-aaral sa pagsagot ng mga tanong sa pag-
unawa sa pamamagitan ng isang
sistematikong pagsusuri ng tanong
40. Request (Reciprocal Questioning o
Tugunang Pagtatanong)- na linangin ang
aktibong pag-unawa sa pagbasa ng mga bata
sa pamamagitan ng pagbuo ng mga tanong,
pagbuo ng layunin sa pagbasa, at pag-uugnay
ng mga impormasyon.
41. GMA (Group Mapping Activity)-
integrasyon at sintesis ng mga ideya at
konseptong nakapaloob sa kuwento