นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 116430421080-3

แบบฝึกหัดครั้งที่ 15

1.มอเตอร์แบบสเต็ปปิ้ง มีกี่ประเภท อะไรบ้าง

ตอบ มี 3 ประเภท คือ 1.สเต็ปปิ้งมอเตอร์แบบแม่เหล็กถาวร
2.สเต็ปปิ้งมอเตอร์ค่ารีลัคแตนซ์แปรผัน
3.สเต็ปปิ้งมอเตอร์แบบไฮบริด

2.มอเตอร์แบบสเต็ปปิ้ง มีหลักการหมุนอย่างไร และมีวิธีการควบคุมการหมุนอย่างไร

ตอบ การทำงานของมอเตอร์ชนิดนี้ทำได้โดยการป้อนไฟฟ้ากระแสตรงให้ขดลวดจึงจะทำให้เกิดการ
เคลื่อนที่ขึ้นมา 1 ครั้งแล้วก็จะหยุดอยู่ ณ ตำแหน่งนั้น จนกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงการป้อนแรงดันไฟ
กระแสตรง

3.มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับแบบแม่เหล็กถาวรมีหลักการทำงานอย่างไร มีจุดเด่นอย่างไรบ้าง
ตอบ โดยโครงสร้างพื้นฐานจะว่าไปแล้ว ก็จะเหมือนกับมอเตอร์แบบซิงโครนัสนั่นเองเพียงแต่ละขด
ฟิลด์ที่เคยพันอยู่บนโรเตอร์ถูกเปลี่ยนเป็นแม่เหล็กถาวรและประกอบกับการปรับปรุงโครงสร้างทำให้ส่วนโร
เตอร์นั้นมีค่าโมเมนต์ความเฉื่อยต่ำมาก

5. มอเตอร์หนึ่งเฟสแบบคาปาซิเตอร์สตาร์ทขนาด 110 V, 0.2 kW, 60 Hz, 4 Poles มีค่าพารามิเตอร์ของ

ขดลวดหลักดังนี้RS = 2.02 Ω , RR’ = 4.12 Ω , XS = 2.79 Ω , XR’ = 2.12 Ω , XM = 66.8 Ω ที่
ค่าสลิป 5% มอเตอร์มีการสูญเสียในแกนเหล็ก24 W และการสูญเสียจากความฝืดและแรงลมปะทะ 13วัตต์จง
หา
ก) กระแสที่สเตเตอร์และค่าตัวประกอบกำลัง (3.59 A, 0.62 Lag)
ข) ความเร็วโรเตอร์, กำลังเอาต์พุต (1,710 rpm, 147 W)
ค) แรงบิดที่เพลา (0.821 Nm)
ง) ประสิทธิภาพ (60.2%)
ตอบ : ก) 𝑍𝐹=𝑅𝐹+𝑗𝑋𝐹=(𝑅′𝑅/𝑆+𝐽𝑋′𝑅)𝑗𝑋𝑚(𝑅′𝑅/𝑆+𝐽𝑋′𝑅)+𝑗𝑋𝑚
=(4.12/0.05+𝐽2.12)𝑗66.8(4.12/0.05+𝐽2.12)+𝑗66.8=31.86+𝑗40.14 Ω
𝑍𝐵=𝑅𝐵+𝑗𝑋𝐵=(𝑅′𝑅/(2−𝑆)+𝐽𝑋′𝑅)𝑗𝑋𝑚(𝑅′𝑅/(2−𝑠)+𝐽𝑋′𝑅)+𝑗𝑋𝑚
=(4.12/(2−0.05)+𝐽2.12)𝑗66.8(4.12/(2−0.05)+𝐽2.12)+𝑗66.8=1.98+𝑗2.11 Ω
𝐼𝑆=𝑉𝑅𝑆+𝑗𝑋𝑆+0.5𝑍𝐹+0.5𝑍𝐵
 นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 116430421080-3

=1102.02+𝑗2.79+0.5(31.86+𝑗40.14)+0.5(1.98+𝑗2.11)=3.61∠−51.62°𝐴
ข) 𝑃.𝐹.=cos51.62=0.62 𝐿𝑎𝑔
𝑁𝑅=(1−𝑠)𝑁𝑠
=(1−0.05)(120×60)=1710 𝑟𝑝𝑚
𝑃𝑖𝑛=𝑉𝑠𝐼𝑠cos𝜃
=110×3.61×0.69=246.202 𝑊
𝑃𝐴𝐵,𝐹=𝐼2(0.5𝑅𝐹)=(3.61)2(0.5×31.86)=207.601𝑊
𝑃𝐴𝐵,𝐵=𝐼2(0.5𝑅𝐵)=(3.61)2(0.5×1.98)=12.901𝑊
𝑃𝐴𝐵=𝑃𝐴𝐺,𝐹−𝑃𝐴𝐺,𝐵
=207.601−12.901
=194.7 𝑊
ค) 𝑃𝐶𝑜𝑛=(1−𝑆)𝑃𝐴,𝐹
=(1−0.05)(199.7)
=189.915 𝑊
ดังนั้น 𝑃𝑜𝑢𝑡=𝑃𝑐𝑜𝑛𝑣×𝑃𝐹,𝑆𝑤−𝑃𝑐𝑜𝑣𝑒−𝑃𝑠𝑡𝑟𝑎𝑦
=189.965−24−18
=197.965 𝑊
𝜏𝑙𝑜𝑎𝑑=𝑃𝑜𝑢𝑡𝜔𝑠=197.9651710×2566=0.826 𝑁𝑚
𝜂=𝑃𝑜𝑢𝑡𝑃𝑖𝑛×100%=197.965296.202×100%=60.1%

6.จงค้นคว้าหามอเตอร์ชนิดพิเศษอื่นๆนอกเหนือจากบทเรียนประมาณ2ชนิด
ตอบ - เช็ดเด็ดโพลมอเตอร์ (Shaded Pole Motor) เป็นมอเตอร์ขนาดเล็กที่สุดมีแรงบิดเริ่มหมุนต่ำ
มากนำไปใช้งานได้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดเล็ก ๆ เช่น ไดร์เป่าผม พัดลมขนาดเล็ก
-รีพัลชั่นมอเตอร์(Repulsion Motor) เป็นมอเตอร์ที่ มีขดลวดโรเตอร์ (Rotor) จะต่อเข้ากับคอมมิวเตเตอร์
และมีแปรงถ่านเป็นตัวต่อลัดวงจรจึงทำให้ปรับความเร็วและแรงบิดได้ โดยการปรับตำแหน่งแปรงถ่าน
สเตเตอร์( Stator ) จะมีขดลวดพันอยู่ในร่องเพียงชุดเดียวเหมือนกับขดรันของสปลิทเฟสมอเตอร์ เรียกว่า
ขดลวดเมน (Main winding) ต่อกับแหล่งจ่ายไฟโดยตรง แรงบิดเริ่มหมุนสูง ความเร็วคงที่ มีขนาด 0.37-7.5
กิโลวัตต์ (10 แรงม้า) ใช้กับงาน ปั๊มคอมเพลสเซอร์ ปั๊มลม ปั๊มน้ำขนาดใหญ่