นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3

แบบฝึ กหัด EM2 Week 2

1. การพันขดลวดอาร์เมเจอร์ในเครื่องจักรกลไฟฟ้ ากระแสสลับมีกแ่ี บบ อะไรบ้าง นอกจากในบทเรียนแล้วยัง
มีแบบอื่นอีก หรือไม่ จงค้นคว้าเพิม่ เติม
ตอบ มี 3 แบบ 1. แบบใยแมงมุม (Spiral)
2. แบบซ้อนเกย์ (Lap)
3. แบบคลื่น (Wave)

2. การพันขดลวดแบบซ้อนเกยกับแบบคลื่นในเครื่องกําเนิดไฟฟ้ ากระแสสลับ จะให้ผลต่างกันหรือเหมือนกัน

อย่างไรบ้าง
ตอบ การพันขดลวดแบบ Lab และ Wave ให้คุณสมบัตทิ างไฟฟ้ าเหมือนกันเท่ากันทุกประการ

3. เครื่องกําเนิด 1 เฟส,2 เฟส และ 3 เฟส จะมีวธิ กี ารพันแตกต่างกันอย่างไร

ตอบ การพันเหมือนกันต่างกันตรงทีจ่ าํ นวนเฟสจํานวนชุดขดลวดขึน้ อยู่กบั เฟส

4. Pitch Factor คืออะไร แล้วจะมีค่าเป็ น 1 ได้ดว้ ยเงือ่ นไขใด และจะมีค่าน้อยกว่า 1 ด้วยเงือ่ นไขใด
ตอบ คือแฟกเตอร์ตวั คูณ 𝑠𝑖𝑛 𝜌/2 ใช้ในแบบระยะพิทช์สนั ้ (𝐾𝑃 )
𝐾𝑃 เข้าใกล้ 1 เมื่อ ρ ≠ 180°

5. เครื่องกําเนิดไฟฟ้ ากระแสสลับ 1 เฟส มีร่องทัง้ หมด 48 ร่องอยากทราบว่า จํานวนร่อง/ขัว้ แม่เหล็ก/เฟส มี

ค่าเท่าไร
ตอบ - จํานวนร่อง/ขัว้ แม่เหล็ก/เฟส มีค่าเท่าไร
𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙 𝑠𝑙𝑜𝑡 48
𝑛= 𝑃𝑜𝑙𝑒
= 4
= 12
- หากพันขดลวดแบบระยะพิทช์เต็ม จะต้องวางขดลวดชุดแรกมีความกว้างของขดลวดเป็ นระยะร่อง
เท่าไร
360° 4 180°
𝛾= × 2 = 15°; 𝑐𝑜𝑖𝑙 𝑠𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + 1-13 = 13 ∴ คือ
48 𝛾

- ถ้าต้องการวางขดลวดชุดแรกมีความกว้างของขดลวดเป็ นระยะร่อง 1-10 จะมีค่า Pitch Factor

เป็ นเท่าไร
𝑠𝑖𝑛𝜌 150°−15°
𝐾𝑃 = = sin ( ) = 0.924
2 2
- ระยะพิทช์ของแต่ละร่อง (Slot Pitch) เป็ นมุมเท่าไร
จาก 360°
48
4
× 2 = 15°
นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3

6. จงออกแบบการพันอาร์เมเจอร์ทม่ี จี าํ นวนร่องทัง้ หมด 36 ร่อง จํานวนขัว้ แม่เหล็ก 6 ขัว้ พร้อมทัง้ วาด

แผนผังการพันอาร์ เมเจอร์ โดยพันแบบ
ก. 3∅ Double Layer Winding
ข. 3∅ Double Layer Winding with coil Span 150° Electrical Degree
360° 𝑃 360° 6
ตอบ ก.) γ = 𝑇𝑜𝑎𝑙 𝑆𝑙𝑜𝑡
× 2 = 36 × 2 = 30°

𝑇𝑜𝑎𝑙 𝑆𝑙𝑜𝑡 36
𝑛 = 𝑃𝑜𝑙𝑒×𝑃ℎ𝑎𝑠𝑒 = 6×3 = 2 คอยล์กรุ๊ป

Phase A

180° 180°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + =1+ = 7 นัน่ คือเริม
่ ทีช่ ่อง 1 (ตําแหน่งเดิม) ลงทีช่ ่อง 7
𝛾 30°

360° 360°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 2 = 1 + =1+ = 13 นัน่ คือเริม
่ ทีช่ ่อง 13 (ตําแหน่งเดิม) ลงทีช่ ่อง 19
𝛾 30°

Phase B

120° 120°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + =1+ = 5 นัน่ คือเริม
่ ทีช่ ่อง 5 ลงทีช่ ่อง 11
𝛾 30°

Phase C

240° 240°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + = 1+ = 9 นันคื
่ อเริม่ ทีช่ ่อง 9 ลงทีช่ ่อง 15
𝛾 30°
นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3
360° 𝑃 360° 6
ข.) γ = 𝑇𝑜𝑎𝑙 𝑆𝑙𝑜𝑡 × 2 = 36
× 2 = 30°

𝑇𝑜𝑎𝑙 𝑆𝑙𝑜𝑡 36
𝑛 = 𝑃𝑜𝑙𝑒×𝑃ℎ𝑎𝑠𝑒 = 6×3 = 2 คอยล์กรุ๊ป

Phase A

150° 150°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + =1+ = 6 นันคื
่ อเริม่ ทีช่ ่อง 1 (ตําแหน่งเดิม) ลงทีช่ ่อง 6
𝛾 30°

360° 360°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 2 = 1 + =1+ = 13 นันคื
่ อเริม่ ทีช่ ่อง 13 (ตําแหน่งเดิม) ลงทีช่ ่อง 18
𝛾 30°

Phase B

120° 120°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + =1+ = 5 นันคื
่ อเริม่ ทีช่ ่อง 5 ลงทีช่ ่อง 10
𝛾 30°

Phase C

240° 240°
𝐶𝑜𝑖𝑙 𝑆𝑝𝑎𝑛 1 = 1 + =1+ = 9 นันคื
่ อเริม่ ทีช่ ่อง 9 ลงทีช่ ่อง 14
𝛾 30°
นาย คณิ สสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3

7. เครื่องกําเนิดไฟฟ้ า 3 เฟส ต่อแบบ Y มี 4 ขัวแม่เหล็ก 50 Hz, 12 ร่อง แต่ละร่องมี 4 ตัวนําช่วงกว้างของ

ขดลวดน้อยกว่า1 ขัว้ แม่เหล็กไป1 ช่อง จงหาเส้นแรงแม่เหล็กต่อขัว้ เพือ่ ทําให้เกิดแรงเคลื่อนต่อเฟส 300v
ตอบ จาก 𝐸𝐴 = 4.44𝐾𝑃 𝑁𝐶 f∅

𝐸
จะได้ ∅ = 4.44𝐾𝐴 𝑁 𝑓 ; 𝑁𝐶 = ตัวนํา × 2 = 4 × 2
𝑃 𝐶

300𝑉
= 180−60
4.44×sin ( )×4×2×50
2

= 0.19505 𝑊𝑏, 195.05𝑚𝑊𝑏