นาย คณิสสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3

แบบฝึ กหัด EM2 Week 1

1. จงอธิบายหลักการเกิดสนามแม่เหล็กหมุน
ตอบ เมื่อมีกระแสไฟฟ้า 3 เฟส จ่ายให้ขดลวด 3 เฟส ในสเตเตอร์โดยการต่อไฟฟ้า เฟสA, B, C เข้าสู่
มอเตอร์เฟส A, B, C ตามลำดับเมื่อกระแสไฟฟ้าไหลเข้าไซเคิลบวกของเฟส A ไหลเข้าขดลวดทำให้เกิดขั้ว N
และเมื่อมีแรงดันไฟฟ้าเฟส A ค่อยๆลดลงขั้ว N ที่เกิดจะมีอำนาจอ่อนลง และในขณะเดียวกันขั้วต่อไป จะมี
อำนาจคล้ายกับเฟส A จนครบสามเฟส ในหนึ่งขั้วแม่เหล็กคือ เฟส A, B, C เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในครึ่ง
ไซเคิลบวกเรียบร้อยในครึ่งไซเคิลลบ ขั้วแม่เหล็กดังกล่าวจะเปลี่ยนสภาวะจาก N เป็น S และในอีกขั้วถัดไป
จะมีลักษณะเดียวกันกับขั้วแรกและหมุนไปเรื่อย ๆ รอบสเตเตอร์

2. ลองวิเคราะห์สมการความหนาแน่นของสนามแม่เหล็กลัพธ์ในกรณีสลับไฟสามเฟสคู่ใดคู่หนึ่ง
ตอบ จากสมการ Bnet(t) = Baa’(t) + Bbb’(t) + Bcc’(t) = Bbb’(t) + Bcc’(t) + Baa’(t) = Bcc’(t) + Baa’(t) +
Bbb’(t) จากสมการจะเห็นได้ว่า Bnet(t) มีค่าเท่าเดิม ถึงแม่ว่าจะสลับสายเนื่องจาก Bnet(t) ใช้ผลรวมของทุกเฟส

3. จงอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างความถี่ทางไฟฟ้ากับความเร็วสนามแม่เหล็กหมุนในเครื่องจักรกลไฟฟ้า
กระแสสลับ
ตอบ ความสัมพันธ์ระหว่างความถี่จะแปรผันตรงกับความเร็วนามแม่เหล็ก จากสมการ Ns = 120𝑓
𝑃
เมื่อ
ความถี่เพิ่มขึ้น ส่งผลให้ความเร็วสนามแม่เหล็กหมุนเพิ่มขึ้นด้วย

4. จงสร้างตารางแสดงความเร็วของสนามแม่เหล็กหมุนที่ขั้ว 2, 4, 6, 8, 10, 12 และ 14ขั้ว ขณะทำงานที่

ความถี่ 50 Hz, 60 Hz และ 400 Hz
ตอบ จากสมการ Ns = 120𝑓
𝑃
จะได้
ความแร็วสนามแม่เหล็กหมุน (rpm)
จำนวนขั้ว
ความถี่
2 4 6 8 10 12 14
50 Hz 3,000 1,500 1,000 750 600 500 428
60 Hz 3,600 1,800 1,200 900 720 600 514
400 Hz 24,000 12,000 8,000 6,000 4,800 4,000 3,428
นาย คณิสสร ทองเชื้อ 64342EPE2 116430421080-3

5. มุมไฟฟ้าและมุมทางกล จะมีค่ามุมต่างกัน หรือมีมุมต่างกัน เมื่อมีเงื่อนไขอย่างไรบ้าง

ตอบ มุมสามารถเท่ากันหรือต่างกันได้ โดยขึ้นอยู่กับขั้วแม่เหล็ก (pole)

6. เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบ 1 เฟส และ 3 เฟส เหมือนกันหรือแตกต่างกัน อย่างไรบ้าง

ตอบ ต่างกันแบบ 1 เฟส และจะมีขดลวดเพียง 1 ชุด ถ้าขดลวดขาดก็จะไม่สามารถใช้งานได้ แต่แบบ 3
เฟส จะมีขดลวด 3 ชุด ถ้าขาดไป 1 ชุด ก็ยังจ่ายกระแสไฟฟ้าได้อยู่ ดังนั้น 3 เฟสจึงดีกว่า 1 เฟส สำหรับ
เครื่องกำเนิด

7. เครื่องกำเนิดไฟฟ้าจำนวน 4 ขั้วแม่เหล็ก เมื่อโรเตอร์หมุนครบ 1 รอบ จะมีค่ามุมเป็นกี่องศาทางไฟฟ้า และ

เป็นมุมกี่องศาทางกล
ตอบ วิธีทำมุมทางกล (𝜃𝑚 ) 1 รอบเท่ากับ 360๐ หามุมทางไฟฟ้า (𝜃𝑒 ) จาก
𝑃 𝑃
𝜃𝑒 = 𝜃𝑚 = 360° = 720°
2 2

8. เครื่องกำเนิด ไฟฟ้า 3 เฟส ต่อแบบ Y มี 16 ขั้วแม่เหล็ก 144 ร่อง แต่ละร่องมี 10 ตัวนำ มีเส้นแรงแม่เหล็ก
ต่อขั้วเป็น 0.03 Wb กระจายอยู่แบบสัญญาณไซน์ หมุนด้วยความเร็วที่เพลา 375 rpm จงหาความถี,่ แรง
เคลื่อนที่ขั้วต่อเฟสและแรงดันที่ขั้วระหว่างสาย (50 Hz, 1,598 V, 2,768.4 V)
ตอบ วิธีทำ หาความถี่ (Hz) จาก Ns = 120𝑓
𝑃

𝑁𝑆 𝑃 375×16
𝑓= = = 50 𝐻𝑧
120 120

หาแรงเคลื่อนต่อขั้ว (EA) จาก EA = 4.44NcfBA ; ∅ = BA

𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙 𝑆𝑙𝑜𝑡 𝐶𝑜𝑛𝑑𝑢𝑐𝑡𝑜𝑟 𝑝𝑒𝑟 𝑠𝑙𝑜𝑡
จำนวนรอบของตัวนำในแต่ละร่องต่อเฟส (NP) จาก 𝑁𝑃 = 𝑃ℎ𝑎𝑠𝑒
× 2

144 10
= × = 240
3 2

จะได้ EA 4.44 x 240 x 50 x 0.03 = 1598.4 V

แรงดันระหว่างสาย แบบ Y (VL) 𝑉𝐿 = √3 × 𝑉𝑃 = √3 × 1598.4 = 2768.5 𝑉