Λογιστική Γεώργιος Ιατρίδης, Μαρία Κονταξή-Ζαχείλα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Ευρετήριο εννοιών
Ευρετήριο εννοιών για το φροντιστηριακό μάθημα της Λογιστικής

 Αγοραπωλησία = η σύμβαση, η οποία καταρτίζεται μεταξύ του αγοραστή και του πωλητή, κατά
την οποία ο αγοραστής υποχρεούται να παραλάβει το αντικείμενο και να καταβάλλει το τίμημα
(χρηματικό ποσό), ο δε πωλητής να παραδώσει το αντικείμενο και να εισπράξει το τίμημα. Το
αντικείμενο της αγοραπωλησίας μπορεί να είναι υλικό κινητό πράγμα, όπως κινητά τηλέφωνα,
ή άυλο (δικαίωμα), όπως η εκμετάλλευση μιας επωνυμίας. Η μεταβίβαση των κινητών αντικει-
μένων πραγματοποιείται με την παράδοση τους ενώ των ακινήτων όπως κτίρια, οικόπεδα κ.λ.π
γίνεται με τη σύσταση συμβολαιογραφικού εγγράφου.
 Ακάλυπτη επιταγή = Ακάλυπτη είναι η επιταγή που εμφανίστηκε στον κατάλληλο τόπο και χρό-
νο από το νόμιμο κομιστή για πληρωμή, περιλάμβανε όλα τα τυπικά στοιχεία και δεν πληρώθη-
κε από τον πληρωτή λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου στο λογαριασμό του εκδότη.
 Άμεση Φορολόγηση = η καταβολή των εισφορών άμεσα από τους πολίτες προς το κράτος. Είναι
ο πιο καθιερωμένος τρόπος φορολόγησης των φυσικών προσώπων και νομικών προσώπων. Η
άμεση φορολόγηση είναι "αξιοκρατική", γιατί μπορεί να γίνει διάκριση των προσώπων σε εισο-
δηματικές τάξεις και να καθοριστεί ανάλογα το ύψος του φορολογικού βάρους- φορολογικές
κλίμακες
 Ανοικτό δάνειο = Ανοιχτό δάνειο είναι ένα προσωπικό δάνειο όπου μια τράπεζα, κατ' απαίτηση
ενός φυσικού ή νομικού προσώπου, εγκρίνει ένα ανώτατο πιστωτικό όριο προς χρήση. Ο δανει-
ζόμενος δεν έχει υποχρέωση να χρησιμοποιήσει το δάνειο σε μία συγκεκριμένη στιγμή αλλά
μπορεί να διαχειριστεί τα χρήματα όπως θέλει μέχρι να λήξει η συμφωνία, χωρίς να απαιτείται
ξανά έγκριση από την τράπεζα. Καθώς γίνεται αποπληρωμή του κεφαλαίου που χρησιμοποιή-
θηκε, τα χρήματα είναι διαθέσιμα προς δανεισμό ξανά.
 Απαιτήσεις = Εισπρακτέοι λογαριασμοί ή Απαιτήσεις είναι μελλοντικές απαιτήσεις πληρωμής
που έχει από τους πελάτες της μία εταιρία και οφείλονται στην παροχή υπηρεσιών ή την πώλη-
ση προϊόντων επί πιστώσει. Θεωρούνται μέρος από το κυκλοφορούν Ενεργητικό στον ισολογι-
σμό γιατί αποτελεί νομική υποχρέωση για τον πελάτη η καταβολή χρημάτων για την αποπλη-
ρωμή του χρέους του. Μία πώληση θεωρείται απαίτηση μετά την παραλαβή τιμολογίου από
τον πελάτη. Οι περισσότερες επιχειρήσεις λειτουργούν επιτρέποντας ένα μέρος των πωλήσεων
τους να γίνονται επί πιστώσει. Αυτού του τύπου οι πωλήσεις γίνονται σε τακτικούς ή ειδικούς
πελάτες με σκοπό να αποφύγουν την ταλαιπωρία φυσικής πληρωμής για κάθε συναλλαγή.
 Απογραφή = είναι η αναλυτική και λεπτομερείς καταμέτρηση, καταγραφή, εξακρίβωση και α-
ποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης σε ορισμένη χρονική στιγμή. Η υποχρέ-
ωση απογραφής των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης και η συνακόλουθη αποτίμηση
αυτών προκύπτουν από τις οικείες διατάξεις των άρθρων 27 και 28 του ΠΔ 186/1992..
 Απόδειξη ή Δελτίο Λιανικής Πώλησης = εκδίδεται από τον επιτηδευματία για κάθε λιανική πώ-
ληση ή παροχή υπηρεσίας προς το κοινό για την ικανοποίηση των αναγκών του και όχι με σκο-
πό τη μεταπώληση. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν 1809/1988, οι επιτηδευματίες που πωλούν
αγαθά λιανικής πώλησης ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό και τηρούν βιβλία ΄Β και ΄Γ κατηγο-
ρίας υποχρεούνται να χρησιμοποιούν φορολογικές ταμειακές μηχανές (Φ.Τ.Μ.) για την έκδοση
των αποδείξεων λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών.
1
 Απόδειξη παραλαβής = είναι το έγγραφο που εκδίδει ο αγοραστής- πελάτης και αποδεικνύει
την παραλαβή τον εμπορευμάτων που παρέλαβε από τον πωλητή- προμηθευτή.
 Απόσβεση = ονομάζεται η μείωση της αξίας ενός πάγιου περιουσιακού στοιχείου από τη φθορά
που υπέστη αυτό, είτε λόγω της παρόδου του χρόνου (χρονική φθορά), είτε λόγω της χρήσεως
(λειτουργική φθορά), είτε και όταν οφείλεται σε επιστημονικές και τεχνικές ανακαλύψεις και
εφευρέσεις (τεχνολογική απαξίωση). Οι αποσβέσεις κάθε χρήσης βαρύνουν το λειτουργικό κό-
στος της επιχείρησης και αντιπροσωπεύουν τη μείωση της αξίας κάθε παγίου στοιχείου. Αποτε-
λούν στην ουσία δαπάνη, επομένως η διενέργειά τους δεν εξαρτάται από την ύπαρξη κερδών,
οπότε πρέπει να διενεργούνται και σε ζημιογόνες χρήσεις των επιχειρήσεων. Εναλλακτικά είναι
το κόστος των αναλωμένων υπηρεσιών κάθε παγίου εκτός της γης. Η γη δεν υπόκειται σε από-
σβεση, γιατί το απόθεμα των υπηρεσιών της είναι ανεξάντλητο. Η απόσβεση θεωρείται μη τα-
μειακό έξοδο γιατί το ποσό των εισπράξεων που αντιστοιχεί στην απόσβεση παραμένει στην ε-
πιχείρηση και δεν εκταμιεύεται υπέρ κάποιου τρίτου, όπως συμβαίνει με τους μισθούς, τα ερ-
γατικά, τα ενοίκια κτλ
 Αποτέλεσμα Εκμετάλλευσης = είναι το κέρδος ή η ζημιά που προκύπτει ως αποτέλεσμα της
δραστηριότητας της επιχείρησης μέσα σε ορισμένη χρονική περίοδο (π.χ. λογιστική χρήση).
Υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ λειτουργικών εσόδων και λειτουργικών εξόδων της συγκε-
κριμένης περιόδου. Αποτέλεσμα Εκμετάλλευσης = Λειτουργικά Έσοδα- μη Λειτουργικά Έξοδα
 Αποτελέσματα χρήσης = αποτελέσματα χρήσης είναι τα κέρδη / ζημιές που προέκυψαν από
όλες τις δραστηριότητες τις επιχείρησης μέσα στη λογιστική χρήση, συμπεριλαμβανομένων των
έκτακτων γεγονότων. Υπολογίζονται αφού προστεθούν στο αποτέλεσμα εκμετάλλευσης τα μη
λειτουργικά έσοδα και τα μη λειτουργικά κέρδη και αφαιρέσουμε τα μη λειτουργικά έξοδα και
τις μη λειτουργικές ζημιές. Αποτελέσματα Χρήσης= Αποτέλεσμα Εκμετάλλευσης+ μη Λειτουργι-
κά Έσοδα+ μη Λειτουργικά Κέρδη- μη Λειτουργικά Έξοδα- μη Λειτουργικές Ζημιές.
 Ασφαλιστικές εταιρείες = ονομάζονται οι εταιρείες που αντλούν κεφάλαια από την πώληση
συμβολαίων. Σύμφωνα με τα συμβόλαια αυτά οι εταιρείες αυτές αναλαμβάνουν την οικονομική
προστασία των ασφαλισμένων φυσικών ή νομικών προσώπων, δηλαδή την κάλυψη των κινδύ-
νων από γεγονότα που αφορούν τη ζωή ή την περιουσία τους.
 Ασφαλιστικές εταιρείες ζημιών = οι εταιρείες αυτές ασφαλίζουν την περιουσία του πελάτη κα-
τά διαφόρων ατυχημάτων που σκοπό έχει να καλύψει ζημιές ή απώλεια περιουσιακών στοιχεί-
ων, από τυχαία περιστατικά. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ασφάλειες κατά κλοπής, τις ασφάλειες
εμπορευμάτων από θεομηνίες και τις ασφάλειες πυρός για ζημιές που μπορεί να προκληθούν
από φωτιά.
 Ασφάλιστρο = ονομάζεται η αμοιβή των ασφαλιστικών εταιρειών για τους κινδύνους που ανα-
λαμβάνουν.
 Βραχυπρόθεσμη πίστωση = εξόφληση οφειλής σε χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μήνες.
 Γραμμάτια εισπρακτέα = είναι τα γραμμάτια που περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις έναντι τρίτων
οι οποίες είναι ενσωματωμένες σε πιστωτικό τίτλο.
 Γραμμάτια πληρωτέα = είναι τα γραμμάτια που περιλαμβάνουν τις υποχρεώσεις προς τρίτους
οι οποίες είναι ενσωματωμένες σε πιστωτικό τίτλο.
 Γραμμάτιο = είναι αξιόγραφο ή πιστωτικός τίτλος. Εκδίδεται από τον αγοραστή και περιέχει
υπόσχεση του, να πληρώσει στον πωλητή ένα συγκεκριμένο ποσό (ονομαστική αξία του γραμ-
2
ματίου) στο τέλος προκαθορισμένης χρονικής περιόδου (ημερομηνία λήξης του γραμματίου).
Στην όψη του γραμματίου αναγράφονται επίσης η ημερομηνία έκδοσης και το όνομα του πω-
λητή και τίθεται η υπογραφή του αγοραστή (εκδότη).
 Δ.Η.Σ.Σ.Ε. = Το Διατραπεζικό Hλεκτρονικό Σύστημα Συμψηφισμού Eπιταγών (Δ.H.Σ.Σ.E.) είναι το
σύστημα με το οποίο οι τράπεζες-μέλη, όταν παραλαμβάνουν από πελάτες τους επιταγές που
σύρονται σε λογαριασμούς άλλων τραπεζών για κατάθεση ή για είσπραξη, συνδέονται ηλεκτρο-
νικά και δεν χρειάζεται να στέλνουν τις επιταγές στα γραφεία συμψηφισμού για να πληρωθούν,
αλλά έχουν τη δυνατότητα ταχύτατης επικοινωνίας μεταξύ τους για την εκκαθάριση και την
πληρωμή των επιταγών σε πίστωση των πελατών τους, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
 Δασμός = είναι ο έμμεσος φόρος που μπορεί να επιβληθεί στα εμπορεύματα, τα οποία μεταφέ-
ρονται από χώρα σε χώρα, όταν περνούν την τελωνειακή γραμμή.
 Δεδουλευμένοι τόκοι = είναι ένας όρος στη λογιστική, όπου οι τόκοι είτε είναι πληρωτέοι, είτε
εισπρακτέοι, έχουν αναγνωριστεί, αλλά δεν έχουν ακόμη πληρωθεί ή ληφθεί.
 Δελτίο αποστολής – Τιμολόγιο Πώλησης = το έντυπο αυτό περιλαμβάνει τα στοιχεία Προμη-
θευτή- πωλητή, αγοραστή – πελάτη που αναγράφονται στο Δελτίο Αποστολής αλλά επιπλέον
και ο υπολογισμός και η τελική αξία με Φ.Π.Α του εμπορεύματος που πουλήθηκε. Αποτελεί υ-
ποχρεωτικά συνοδευτικό μεταφοράς.
 Δελτίο αποστολής = σε κάθε περίπτωση χονδρικής πώλησης ή παράδοσης ή διακίνησης αγα-
θών όταν ο προμηθευτής αποστέλλει εμπορεύματα στον πελάτη εκδίδεται υποχρεωτικά από
τον προμηθευτή το έντυπο σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ που συνοδεύει τα εμπορεύματα κατά τη δια-
κίνησή τους. Στο δελτίο αποστολής αναγράφονται υποχρεωτικά τα στοιχεία πωλητή- προμηθευ-
τή και αγοραστή- πελάτη, το είδος του εμπορεύματος, η ποσότητα, η ώρα αποστολής, τα
Α.Φ.Μ των αμφοτέρων και η υπογραφή του πωλητή. Αντίτυπο του δελτίου αποστολής συνο-
δεύει τα εμπορεύματα από τον τόπο αποστολής στον τόπο προορισμού.
 Δελτίο επιστροφής = είναι έντυπο που εκδίδεται για τις επιστροφές λιανικών πωλήσεων όπου
το αρθ.13 του Κ.Β.Σ προβλέπει απόδειξη επιστροφής. Στην απόδειξη επιστροφής θα αναγράφο-
νται όλα τα στοιχεία του πελάτη καθώς και η ποσότητα και το είδος του εμπορεύματος.
 Διαγωνισμός - Δημοπρασία = αφορά τη δημόσια αγορά ή πώληση αγαθών σε μεγάλες ποσότη-
τες, διενεργείται μπροστά σε πολλούς πωλητές αγοραστές, ώστε μέσω του συναγωνισμού να
επιτευχθούν οι καλύτερες τιμές. Αγοραπωλησία με διαγωνισμό ενεργούν οι Κρατικές Υπηρεσί-
ες, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, οι Δήμοι και οι Κοινότητες, τα ευαγή ιδρύματα, οι
τράπεζες και οι μεγάλες εταιρείες.
 Διαγωνισμός μειοδοτικός = είναι ο διαγωνισμός στον οποίο ο αγοραστής για να προμηθευτεί
τα εμπορεύματα που επιθυμεί καλεί τους προμηθευτές – πωλητές να δώσουν τιμέςώστε νε επι-
λεγεί ο προμηθευτής που θα προσφέρει τα εμπορεύματα στην καλύτερη τιμή με τους ευνοϊκό-
τερους όρους.
 Διαγωνισμός πλειοδοτικός = είναι ο διαγωνισμός στον οποίο ο πωλητής έχοντας το εμπόρευμα
καλεί υποψήφιους αγοραστές να προσφέρουν τιμές και όρους ώστε ο πωλητής να επιλέξει ε-
κείνον που θα του προσφέρει την καλύτερη δυνατή τιμή πώλησης.
 Διακήρυξη διαγωνισμού = είναι το έγγραφο στο οποίο αναγράφονται λεπτομερώς όλοι οι όροι
του διαγωνισμού. Περίληψη της διακηρύξεως του διαγωνισμού δημοσιεύεται στις εφημερίδες,
3
ενώ ολόκληρη η διακήρυξη μπορεί να ζητηθεί από κάθε ενδιαφερόμενο από την αρμόδια υπη-
ρεσία ή οργανισμό ή να επισκεφτεί την ιστοσελίδα της υπηρεσίας.
 Διαμαρτύρηση / Αναγωγή = Εάν ο αποδέκτης δεν πληρώσει την συναλλαγματική στη λήξη της,
ο κομιστής έχει δικαίωμα να απαιτήσει την είσπραξή της από: τον αποδέκτη, ή τον εκδότη, ή
τους τριτεγγυητές, ή τους οπισθογράφους.
 Διαφορές Επιταγής – Συναλλαγματικής = Η επιταγή εκδίδεται "στον κομιστή", η συναλλαγμα-
τική όχι. 2. Στην επιταγή ο πληρωτής είναι η Τράπεζα, στη συναλλαγματική μπορεί να είναι ο-
ποιοσδήποτε. 3. Στην επιταγή υπεύθυνοι είναι μόνο οι "υπόχρεοι από αναγωγή", ενώ στη συ-
ναλλαγματική, υπόχρεος είναι και ο πληρωτής.
 Δίγραμμες επιταγές = Δίγραμμες επιταγές είναι οι επιταγές που φέρουν δύο πλάγιες γραμμές
στη μπροστινή όψη. H διγράμμιση στις επιταγές γίνεται από τον εκδότη ή τον τελευταίο κομιστή
με στόχο να προστατεύσει αυτούς υπέρ των οποίων γίνεται και για το λόγο αυτό να σταματήσει
η κυκλοφορία, δεδομένου ότι ο πληρωτής υποχρεώνεται να πληρώσει μόνον εκείνον τον οποίο
αφορά η διγράμμιση.
 Εγγυητική επιστολή = είναι πιστοποιητικό που εκδίδεται από τράπεζες, όπου η εκδότρια τράπε-
ζα αναλαμβάνει μία νομική δέσμευση να καταβάλει ένα συγκεκριμένο ποσό σε συγκεκριμένη
μελλοντικά ημερομηνία, υπό τον όρο οι επιστολές να εμφανιστούν στην τράπεζα σύμφωνα με
τους όρους της πίστωσης.
 Έκδοση διαταγής πληρωμής = Αποτελεί δικαστική ενέργεια που περιλαμβάνει δικαστική από-
φαση, λαμβανόμενη με συνοπτική διαδικασία, σε βάρος εκδότη ακάλυπτης επιταγής προκειμέ-
νου ο κομιστής-δικαιούχος να προβεί σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξής της.
 Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (ΕΓΛΣ-Greek General Chart of Accounts) = ορίζεται από το
Προεδρικό Διάταγμα 1123 του 1980 (ΠΔ 1123/1980). Σύμφωνα με το άρθρο 48, παράγραφος 1
του Νόμου 1041 του 1980 (Ν 1041/1980), "Το Γενικό Λογιστικό Σχέδιο αποτελεί σύστημα κανό-
νων ταξινομήσεως των λογιστικών μεγεθών, δια του οποίου σκοπείτε η τυποποίησης των υπό
των οικονομικών μονάδων της Χώρας τηρούμενων λογαριασμών, η καθ' ενιαίο τρόπο λειτουρ-
γία και συλλειτουργία αυτών, η βάσει παραδεδεγμένων αρχών και μεθόδων αποτίμησης των
περιουσιακών στοιχείων, η σύνταξη και δημοσίευση τυποποιημένων ισολογισμών, αποτελεσμά-
των και λοιπών οικονομικών αποτελεσμάτων και ο εν γένει σχεδιασμός της λογιστικής σε εθνική
κλίμακα".
 Έμμεση Φορολόγηση = είναι η καταβολή των εισφορών που γίνεται με μη άμεσο τρόπο. Στηρί-
ζεται στο σκεπτικό άντλησης εσόδων σε περιπτώσεις που δεν είναι αυτό εφικτό ή εύκολο μέσω
των κλιμάκων της άμεσης φορολόγησης. Παραδείγματα έμμεσης φορολόγησης αποτελούν ο
Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), ο φόρος κύκλου εργασιών (πλην ΦΠΑ), τέλος ακίνητης πε-
ριουσίας, φόρος μεταβίβασης ακινήτων, φόρος ειδών πολυτελείας, φόρος ποτών/ τσιγάρων,
φόρος καυσίμων.
 Εμπόρευμα = κάθε κινητό πράγμα, υλικό ή άυλο, αποδεκτό ανταλλαγής χωρίς να προορίζεται
να το χρησιμοποιήσει ο ίδιος που το κατέχει. Τα μηχανήματα, το κρασί, τα έπιπλα, τα ενδύματα,
αλλά και η φήμη και η πελατεία, η εκμετάλλευση ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας, η εκμετάλ-
λευση ενός εμπορικού σήματος κ.λ.π. χαρακτηρίζονται ως εμπορεύματα, εφόσον προορίζονται
για μεταπώληση από τον κάτοχο του. Τα εμπορεύματα ανάλογα της παραγωγής τους διακρίνο-
νται βασικά σε αγαθά πρωτογενούς παραγωγής (π.χ. αγροτικά, κτηνοτροφικά, μεταλλευτικά
4
κ.λπ. προϊόντα) και σε δευτερογενούς παραγωγής (π.χ. όλα τα βιομηχανικά ή βιοτεχνικά προϊό-
ντα). Επιπλέον ένα αντικείμενο για να χαρακτηρισθεί εμπόρευμα, πρέπει να έχει το αποδεκτό
ανταλλαγής, να μπορεί κατά το νόμο να μεταπωληθεί γι’ αυτό και τα εμπορεύματα διακρίνο-
νται επίσης ανάλογα των μέτρων που έχουν θεσπιστεί ανά Χώρα όπως απαγορευμένα όπως
εμπόριο προϊόντων εγκλήματος, δηλητηριωδών ουσιών, σωματεμπορία ή του είδους τους ή της
επικινδυνότητάς τους λεγόμενα επικίνδυνα εμπορεύματα. Από τελωνειακής άποψης τα εμπο-
ρεύματα διακρίνονται επίσης και σε δεσμευμένα, ή εμπορεύματα ελεύθερα ή διαμετακόμισης.
Τα εμπορεύματα μεταφέρονται, είναι κινητά και δεν μπορεί να οριστεί για παράδειγμα ένα οι-
κόπεδο (ακίνητο) ως εμπόρευμα αφού δεν μπορεί να μεταβάλλει θέση στο χώρο.
 Εμπορικά έγγραφα – έγγραφα αγοραπωλησίας = είναι τα έγγραφα που συντάσσονται και εκ-
δίδονται κατά τη συμφωνία, την εκτέλεση και το διακανονισμό κάθε αγοραπωλησίας. Η έκδοση
των εγγράφων αυτών έχει μεγάλη σημασία γιατί χρησιμεύουν τόσο σαν αποδεικτικά στοιχεία
των όρων της σύμβασης της αγοραπωλησίας (αποφεύγονται διαφωνίες και προστριβές των
συμβαλλομένων), όσο και σαν δικαιολογητικά για την εγγραφή των μεταβολών, που γίνονται
από τις συναλλαγές, στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ. τα εμπορικά
έγγραφα πρέπει απαραίτητα να φέρουν τις ακόλουθες ενδείξεις: α) τα στοιχεία του εκδότη:
Ονοματεπώνυμο, επάγγελμα, διεύθυνση και Α.Φ.Μ., β) τα στοιχεία του αντισυμβαλλόμενου:
Ονοματεπώνυμο, επάγγελμα, διεύθυνση και Α.Φ.Μ., γ) το είδος, την ποσότητα, την τιμή μονά-
δος καθώς και την αξία του αγαθού ή της υπηρεσίας και δ) την ημερομηνία έκδοσης του εγ-
γράφου. Όλα τα έγγραφα εκδίδονται σε περισσότερα από ένα αντίτυπα εκ των οποίων ένα α-
ντίτυπο παραδίδεται στον αντισυμβαλλόμενο.
 Εμπορική επιστολή = η σύναψη της αγοραπωλησίας μπορεί να γίνει είτε προφορικά, είτε τηλε-
φωνικά είτε με έντυπη ή ηλεκτρονική επιστολή. Η σύναψη της αγοραπωλησίας με εμπορική ε-
πιστολή είναι ασφαλέστερη αφού διασφαλίζει και επιβεβαιώνει την αγοραπωλησία αποφεύγο-
ντας τυχόν λάθη και παραλείψεις.
 Εμπόριο = κάθε μεταπώληση υλικών ή άυλων αγαθών, με ή χωρίς επεξεργασία. Οι κυριότερες
αιτίες του εμπορίου είναι: α) η τάση του ανθρώπου να ικανοποιεί όσο το δυνατό περισσότερες
ανάγκες και β) ο καταμερισμός των έργων- με το εμπόριο μεταφέρονται πλεονάσματα παραγω-
γής από τον τόπο παραγωγής στον τόπο της έλλειψης, γ)η σταθερή και μόνιμη επιδίωξη το κέρ-
δος
 Εμπόριο κινητών αξιών ή Χρηματιστικό Εμπόριο = διενεργείται από την τράπεζα και περιλαμ-
βάνει τις επιταγές, συναλλαγματικές, τις μετοχές, το συνάλλαγμα κ.λ.π.
 Ενεργητικό = είναι οι αξίες της επιχείρησης (αξίες και απαιτήσεις).
 Ενέχυρο = Είναι το αντικείμενο εκείνο που προσφέρει κάποιος ως εγγύηση σε έναν άλλο, με
σκοπό την κάλυψη μιας απαίτησης ή μιας εκκρεμότητας, συνήθως οικονομικής φύσης.
 Ενεχυρίαση εμπορευμάτων = όταν εμπορεύματα αποθηκεύονται στις Γενικές Αποθήκες συ-
μπληρώνεται ένα έγγραφο (αποθετήριο) με το οποίο βεβαιώνουν οι Γεν. Αποθήκες την παρα-
λαβή των εμπορευμάτων και υπόσχονται την απόδοσή τους σε κάθε νόμιμο κάτοχό του- αποθέ-
τη. Ο αποθέτης έχει το δικαίωμα να ενεχυριάσει τα εμπορεύματα συμπληρώνοντας ένα έντυπο
) Ενεχυρόγραφο) και να δανεισθεί χρήματα για τα εμπορεύματα που έχει εναποθέσει στις Γεν.
Αποθήκες. Ο αποθέτης των εμπορευμάτων συνάπτει δάνειο με κάποιο τρίτο πρόσωπο, κυρίως
με τράπεζα μεταβιβάζοντας μόνο το ενεχυρόγραφο σε διαταγή του. Το ποσό του δανείου αντι-
5
προσωπεύει συνήθως τα 60-80% της αξίας των ενεχυριαζόμενων εμπορευμάτων ώστε να εξα-
σφαλίζεται ο δανειστής από κάθε υποτίμηση και για να καλυφθούν και τα λοιπά έξοδα που
προηγούνται κατά την εξόφληση. Με την εξόφληση του δανείου τα εμπορεύματα επιστρέφουν
στην κυριότητα του αποθέτη.
 Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου = είναι τίτλοι βραχυχρόνιας διάρκειας που εκδίδο-
νται από το Δημόσιο για να καλύπτει τις άμεσες ανάγκες του.
 Έξοδα Άμεσα ή Ειδικά = είναι τα έξοδα που συσχετίζονται με ορισμένη δραστηριότητα. Τα έξο-
δα μεταφοράς, τα ασφάλιστρα, οι προμήθειες, τα έξοδα φόρτωσης και εκφόρτωσης εμπορευ-
μάτων, τα εργατικά, οι αναλωθείσες πρώτες ύλες είναι παραδείγματα άμεσων εξόδων, γιατί
συσχετίζονται με τις ενέργειες της αγοράς και πώλησης εμπορευμάτων.
 Έξοδα δεδουλευμένα = είναι τα έξοδα που έχουν πραγματοποιηθεί.
 Έξοδα Έμμεσα ή Γενικά = είναι τα έξοδα διαφήμισης, οι χρεωστικοί τόκοι, τα ενοίκια ή η από-
σβεση κτιρίων κεντρικών γραφείων και άλλα έξοδα τα οποία δεν μπορούμε ή είναι οικονομικά
ασύμφορο να τα συσχετίσουμε με ορισμένη δραστηριότητα ή κάποιο στοιχείο του Ενεργητικού.
 Έξοδα Κεφαλαιοποιημένα έξοδα ή έξοδα πολυετούς απόσβεσης = είναι τα έξοδα από τα οποία
προσδοκούμε ότι θα έχουμε έσοδα τόσο στην παρούσα χρήση όσο και στις επόμενες χρήσεις.
(π.χ. έξοδα ίδρυσης και οργάνωσης της επιχείρησης, έξοδα ίδρυσης υποκαταστημάτων, έξοδα
έκδοσης μετοχών κ.α.) Τα έξοδα αυτά θεωρούνται στοιχεία του μη Κυκλοφορούντος Ενεργητι-
κού και αποσβένονται.
 Έξοδα Μεταβλητά = είναι οι μισθοί, οι αναλωθείσες πρώτες ύλες, τα αναλωθέντα υλικά, τα με-
ταφορικά έξοδα κτλ.
 Έξοδα προπληρωμένα = δεν είναι έξοδα, αλλά απαιτήσεις έναντι τρίτων να επιτρέψουν στην
επιχείρηση να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες τους ή τα στοιχεία του Ενεργητικού τους, για τα
οποία προπλήρωσε.
 Έξοδα Σταθερά = είναι τα έξοδα, το ύψος των οποίων δεν μεταβάλλεται σε σχέση με το επίπεδο
της παραγωγικής δραστηριότητας της επιχείρησης. (π.χ. αποσβέσεις, ενοίκια, έξοδα συντήρη-
σης κ.τ.λ)
 Έξοδα χρήσης = είναι όλα τα λειτουργικά έξοδα, από τα οποία προσδοκούμε ότι θα προκύψουν
έσοδα μόνο στην παρούσα λογιστική χρήση. (π.χ. κόστος πωληθέντων, μισθοί, ενοίκια)
Επιδότηση = ονομάζεται η οικονομική ενίσχυση μιας βιομηχανίας ή μιας εταιρίας από μία κυ-
βέρνηση ή ένα οργανισμό για την: α)υποστήριξη μιας επιθυμητής δραστηριότητας όπως οι εξα-
γωγές β)διατήρηση χαμηλών τιμών σε ορισμένα βασικά αγαθά γ)υποστήριξη επιχείρησης που
θεωρείται δημοσίου συμφέροντος δ)διατήρηση εισοδήματος των παραγωγών κρίσιμων ή στρα-
τηγικών προϊόντων και ε)διατήρηση υψηλών επιπέδων απασχόλησης. Το βασικό χαρακτηριστι-
κό των επιδοτήσεων είναι η μείωση της αγοραίας αξίας ενός προϊόντος κάτω από το κόστος πα-
ραγωγής του. Οι επιδοτήσεις, που μπορεί να είναι φοροελαφρύνσεις ή/και χρηματικές συνει-
σφορές, προορίζονται συνήθως για βιομηχανίες που βρίσκονται σε ύφεση και χρειάζονται ώθη-
ση στην εγχώρια αγορά. Οι επιδοτήσεις προκαλούν υψηλότερη ζήτηση για ένα αγαθό ή μία υ-
πηρεσία εξαιτίας της μειωμένης τιμής. Αποτέλεσμα των επιχορηγήσεων είναι η μείωση της α-
νταγωνιστικότητας των ξένων βιομηχανιών αφού ακόμα κι αν παράγουν ένα συγκεκριμένο προ-
ϊόν ή υπηρεσία πιο γρήγορα, πιο φτηνά και πιο αποτελεσματικά, δεν μπορούν να ανταγωνι-
6
στούν τιμές οι οποίες θα ήταν ζημιογόνες χωρίς τις επιδοτήσεις. Η διάρκεια των επιδοτήσεων
είναι βραχυπρόθεσμη αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις υιοθετούνται σε μόνιμη βάση.
 Επισφαλείς απαιτήσεις = είναι οι απαιτήσεις για τις οποίες υπάρχουν φόβοι ή αμφιβολίες για
την είσπραξή τους στο ακέραιο.
 Επιταγές δημοσίου = Επιταγές Δημοσίου είναι εκείνες που εκδίδονται από το Δημόσιο και αφο-
ρούν κυρίως την πληρωμή συντάξεων.
 Επιταγές συναλλάγματος = Επιταγές συναλλάγματος είναι εκείνες που εκδίδονται σε νόμισμα
διάφορο του τοπικού. Oι επιταγές συναλλάγματος εκδίδονται σε οποιοδήποτε νόμισμα από αυ-
τά που περιλαμβάνονται στο επίσημο δελτίο τιμών fixing, που διαπραγματεύονται στην Eλλάδα
αλλά και στις διεθνείς χρηματαγορές.
 Επιταγή = Η επιταγή είναι έγγραφο, συντεταγμένο σύμφωνα με ορισμένο από το νόμο τύπο,
με το οποίο κάποιο πρόσωπο (εκδότης), δίνει την εντολή στην τράπεζα (πληρωτή), όπως με
την εμφάνιση του εγγράφου αυτού καταβάλει ορισμένο χρηματικό ποσό (συνήθως από το
λογαριασμό του σ' αυτήν) στο δια του ιδίου του εγγράφου νομιμοποιούμενο πρόσωπο προς
είσπραξη (κομιστή).
 Επιτήδευμα = κάθε παραγωγικό φορολογήσιμου εισοδήματος έργο, το οποίο ασκείται μέσα
στα όρια της επικράτειας από φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό, υπόχρεο στην
τήρηση βιβλίων και στοιχείων που προβλέπει, για την περίπτωσή του ο Κώδικας Βιβλίων και
Στοιχείων.
 Επιτηδευματίας = κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί στην επικράτεια εμπόριο, βιομη-
χανία και γενικώς βιοποριστικό ή ελεύθερο επάγγελμά (ΥΠ’ΑΡ. 99 Προεδρικό Διάταγμα, ΦΕΚ
34/9/2/1977)
 Εργοδοτικές εισφορές και εργατικές εισφορές = Σύμφωνα με τη νομοθεσία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι
εργοδότες είναι υπεύθυνοι για την καταβολή όχι μόνο των εισφορών που τους βαρύνουν (ερ-
γοδοτικές εισφορές), αλλά και των εισφορών που βαρύνουν τους μισθωτούς τους (εργατικές
εισφορές). Κατά την πληρωμή των αποδοχών πρέπει ο εργοδότης να παρακρατεί από τους α-
σφαλισμένους τις εισφορές που τους βαρύνουν (εργατικές εισφορές).
 Έσοδο = είναι κάθε αύξηση που παρουσιάζουν τα οικονομικά οφέλη της επιχείρησης στη διάρ-
κεια της Λογιστικής Χρήσης υπό τη μορφή αύξησης στοιχείων του Ενεργητικού ή μείωσης των
Υποχρεώσεων που οδηγούν σε αυξήσεις της Καθαρής Θέσης, εκτός αυτών που πηγάζουν από
εισφορές των φορέων.
 Ηλεκτρονικό επιχειρείν = αναφέρεται σε ευρύτερο ορισμό του ΗΕ όχι μόνο στην αγορά και πώ-
ληση αγαθών και υπηρεσιών, αλλά επίσης και στην εξυπηρέτηση πελατών, στη συνεργασία με
επιχειρηματικούς εταίρους, στη διεξαγωγή ηλεκτρονικής εκπαίδευσης και στην πραγματοποίη-
ση ηλεκτρονικών συναλλαγών μέσα σε ένα οργανισμό.
 Ημιχονδρικό εμπόριο = το εμπόριο που ασχολείται με την αγορά μεγάλων ποσοτήτων κατευ-
θείαν από τον παραγωγό ή τον χονδρέμπορο και την πώληση μικρότερων ποσοτήτων σε άλλους
μικρέμπορους και λιανικώς στους καταναλωτές.
 Ίδιο κεφάλαιο / καθαρή περιουσία / καθαρή θέση= είναι το κεφάλαιο που προέρχεται από ει-
σφορές του φορέα της επιχείρησης. Αφορά τις υποχρεώσεις τις επιχείρησης προς το φορέα της
του οποίου η περιουσία είναι ανεξάρτητη από τη δική της. Η καθαρή περιουσία προέρχεται από
7
την αρχική εισφορά του φορέα, τις συμπληρωματικές, καθώς και τα αποθεματικά κεφάλαια
που είναι κέρδη και παραμένουν στην επιχείρηση.
 Ιδιωτικές επιταγές = Ιδιωτικές επιταγές είναι εκείνες που εκδίδονται από ιδιώτες και πληρώνο-
νται με χρέωση του λογαριασμού τους, που τηρείται στην τράπεζα με την οποία συνεργάζονται.
 Ιδιωτικοποίηση = ονομάζεται η διαδικασία μεταφοράς κυβερνητικών υπηρεσιών ή περιουσια-
κών στοιχείων στον ιδιωτικό τομέα με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσι-
ου τομέα. Οι ιδιωτικοποιήσεις εμπεριέχουν χρηματοοικονομικούς, δημοσιονομικούς και πολιτι-
κούς στόχους. Οι χρηματοοικονομικοί στόχοι αναφέρονται στην ενίσχυση της οικονομικής απο-
τελεσματικότητας των επενδύσεων και της κεφαλαιαγοράς και στην ποιοτική βελτίωση των πα-
ραγόμενων αγαθών/υπηρεσιών. Οι δημοσιονομικοί στόχοι συνδέονται με τη μείωση των δημο-
σιονομικών ελλειμμάτων, δηλαδή την αύξηση των εσόδων και τη μείωση των δημοσίων δαπα-
νών. Με τις ιδιωτικοποιήσεις συνεπώς επιδιώκεται: αύξηση της αποτελεσματικότητας, ενίσχυση
του ανταγωνισμού, υπαγωγή των ΔΕΚΟ στην πειθαρχία της αγοράς, ενθάρρυνση ξένων επενδυ-
τών, διασπορά της ιδιοκτησίας, δημοσιονομική εξυγίανση και άντληση δημοσίων εσόδων.
 Ισοζύγιο = είναι ένας πίνακας στον οποίο μεταφέρονται και καταχωρούνται πληροφοριακά
στοιχεία από τους λογαριασμούς. Σκοπός της κατάρτισης του είναι σε πρώτη φάση, να εξασφα-
λίσει την ισότητα χρεώσεων-πιστώσεων κατά την κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων και
ο έλεγχος της ορθότητας μεταφοράς των στοιχείων από το ημερολόγιο στους σχετικούς λογα-
ριασμούς. Στον τίτλο του ισοζυγίου πρέπει να αναγράφονται :α) Η επωνυμία της επιχείρησης, β)
Το είδος του ισοζυγίου, γ) Η ημερομηνία στην οποία αναφέρονται οι σχετικές πληροφορίες του.
 Ισολογισμός επιχείρησης = Ο ισολογισμός επιχείρησης είναι το λογιστικό έγγραφο που απεικο-
νίζει την περιουσιακή κατάσταση μιας επιχείρησης στο τέλος μιας ορισμένης χρονικής περιό-
δου.
 Καθαρή Θέση = αποτελείται από όλα τα χρήματα που έχουν επενδυθεί στην επιχείρηση κατά
την έναρξη της καθώς και τα παρακρατηθέντα κέρδη κατά τη διάρκεια λειτουργίας της. Καθαρή
Θέση είναι ένα τρόπος μέτρησης της αξίας μιας επιχείρησης και υπολογίζεται αφαιρώτας από
το Ενεργητικό τις Υποχρεώσεις της.
 Κατάθεση Όψεως = επιτρέπει στον Καταθέτη να χρησιμοποιεί τα χρήματά του όποτε επιθυμεί.
Χρήση γίνεται ευρέως από νομικά πρόσωπα. Στον καταθέτη δίδεται μπλοκ επιταγών, μέσω των
οποίων κινείται ο καταθετικός λογαριασμός.
 Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης = είναι μια έκθεση που περιέχει συνοπτικές πληροφορίες
για έσοδα, κέρδη, έξοδα και ζημιές που έγιναν σε μια συγκεκριμένη λογιστική χρήση. Το περιε-
χόμενο της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης διαιρείται σε δύο μέρη. Στο πρώτο παραθέτο-
νται τα στοιχεία των λογαριασμών των λειτουργικών εσόδων και των λειτουργικών εξόδων, δη-
λαδή των στοιχείων που προσδιορίζουν το αποτέλεσμα εκμετάλλευσης. Στο δεύτερο μέρος πα-
ρουσιάζονται οι λογαριασμοί των μη λειτουργικών (έκτακτων) εσόδων και κερδών και κατόπιν
αυτούς των μη λειτουργικών εξόδων και ζημιών.
 Κατάσταση μη δικαιουμένων Βιβλιαρίου Επιταγών (black list) = Η "Κατάσταση μη δικαιουμέ-
νων Βιβλιαρίου Επιταγών" (Black List) περιέχει τα ονοματεπώνυμα (για φυσικά πρόσωπα) ή τις
επωνυμίες (για νομικά πρόσωπα) όσων έχουν εκδώσει ακάλυπτες επιταγές, προσδιορίζοντας
και το χρόνο απαγόρευσης για να επαναχορηγηθεί καρνέ στα πρόσωπα αυτά.
8
 Κέρδη εις νέον ή εσωτερικά κεφάλαια = είναι παρακρατηθέντα κέρδη σε μια επιχείρηση που
δεν έχουν διανεμηθεί στους μετόχους και χρησιμοποιούνται για χρηματοδότηση νέων επενδύ-
σεων. Η διαφορά με το τακτικό αποθεματικό είναι ότι το δεύτερο το επιβάλλει ο νόμος. Είναι
μία εσωτερική (internal) πηγή κεφαλαίων.
 Κεφάλαιο κίνησης = ονομάζεται το σύνολο των στοιχείων του κυκλοφορούντος Ενεργητικού.
Καθαρό κεφάλαιο κίνησης είναι η διαφορά ανάμεσα στο κυκλοφορούν Ενεργητικό και τις βρα-
χυπρόθεσμες υποχρεώσεις.
 Κόστος πωληθέντων = ονομάζεται το κόστος αγοράς των πωληθέντων και ισούται με το συνο-
λικό ποσό με το οποίο επιβαρύνθηκε η επιχείρηση προκειμένου να αποκτήσει τα εμπορεύματα
της. Το κόστος αγοράς αποτελείται από: α)την τιμή αγοράς τοις μετρητοίς (+), β) τα άμεσα ή ει-
δικά έξοδα αγορών (+), γ) τις εκπτώσεις αγορών (-), δ) τις επιστροφές αγορών (-). Δεν αποτε-
λούν στοιχεία του κόστους αγοράς: α) Οι χρεωστικοί τόκοι στις αγορές με πίστωση γιατί θεω-
ρούνται χρηματοοικονομικό έξοδο, β) φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) γιατί θα τον πληρώ-
σει η επιχείρηση στον προμηθευτή αλλά θα τον εισπράξει αργότερα από τους καταναλωτές γ)
οι χρεωστικές/πιστωτικές συναλλαγματικές διαφορές γιατί δεν συσχετίζονται με την αγορά ε-
νός προϊόντος αλλά με διακυμάνσεις της τιμής του ξένου νομίσματος δ) τα έξοδα που δεν συ-
σχετίζονται άμεσα με συγκεκριμένες αγορές (π.χ. έξοδα επιστροφής, μισθοί).
 Λευκή επιταγή = Λευκές επιταγές είναι οι επιταγές που εκδίδονται ατελείς αρχικά αλλά
στην συνέχεια, με βάση τη συμφωνία των μερών, αφού συμπληρωθούν, θεωρούνται ανα-
δρομικά έγκυρες.
 Λιανική Πώληση = η πώληση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών η οποία γίνεται ανεξάρτητα από
την ποσότητα σε κάθε άλλο πρόσωπο εκτός από αυτούς που απευθύνετε η χονδρική πώληση
(φυσικό πρόσωπο – καταναλωτή- για την ικανοποίηση ατομικών ή οικογενειακών αναγκών).
 Λιανικό εμπόριο = το εμπόριο που ασχολείται με την αγορά εμπορευμάτων σε μεγάλες ποσό-
τητες από τους χονδρέμπορους ή τους παραγωγούς κατευθείαν και την πώληση μόνο λιανικώς
στους πελάτες (καταναλωτές).
 Λογαριασμός Καταθέσεων Όψεως (Λ.Κ.Ο) = Εξυπηρετεί τη διεκπεραίωση των ταμειακών
συναλλαγών (εισπράξεις-πληρωμές) των ενδιαφερομένων καταθετών, το επιτόκιο καθορί-
ζεται ελεύθερα από τις τράπεζες. Οι δικαιούχοι μπορούν να είναι φυσικά ή νομικά πρόσω-
πα, ανεξάρτητα από την ιδιότητά τους.
 Λογαριασμός Καταθέσεων Ταμιευτηρίου (Λ.Κ.Τ) = Είναι έντοκος λογαριασμός και αποτελεί
τη συνηθέστερη μορφή τραπεζικού λογαριασμού σε πρώτη ζήτηση (οποτεδήποτε καταθέ-
σεις-αναλήψεις). Εξυπηρετεί τις αποταμιευτικές ανάγκες των ενδιαφερομένων καταθετών.
Οι δικαιούχοι μπορούν να είναι φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χα-
ρακτήρα.
 Λογιστικές επιταγές = Λογιστικές επιταγές είναι εκείνες που στη μπροστινή τους όψη έχουν
τη φράση "πληρωτέα μόνον σε λογαριασμό", που σημαίνει ότι το αντίτιμό τους θα πρέπει
απαραίτητα να πιστωθεί σε λογαριασμό.
 Μακροπρόθεσμη πίστωση = εξόφληση οφειλής σε χρονικό διάστημα μετά από ένα χρόνο και
αφορά μεγάλα ποσά.
 Μέρισμα = το μερίδιο από τα διανεμόμενα καθαρά κέρδη μιας εταιρείας που αναλογεί σε μία
μετοχή. Τα μερίσματα συνήθως δίνονται σε μετρητά αλλά μπορούν να δοθούν και με την μορ-
9
φή μετοχών ή άλλων περιουσιακών στοιχείων. Τα μερίσματα παρέχουν ένα κίνητρο στους ε-

πενδυτές να κατέχουν μετοχές από μεγάλες εταιρίες ακόμα και αν δεν αναμένεται μεγάλη ανά-
πτυξη από αυτές. Το μέρισμα συνήθως αναφέρεται με όρους χρηματικής αξίας, δηλαδή πόσα
ευρώ θα αποδώσει κάθε μετοχή, αλλά μπορεί να αναφέρεται επίσης ως ποσοστό επί της αγο-
ραίας αξίας της μετοχής, όρος γνωστός και ως μερισματική απόδοση.
 Μεσοπρόθεσμη πίστωση = εξόφληση οφειλής σε χρονικό διάστημα από έξι (6) μήνες έως ένα
χρόνο.
 Μεταβίβαση επιταγής = Η μεταβίβαση είναι η πράξη με την οποία η επιταγή κυκλοφορεί
και σε χέρια νέων δικαιούχων μέχρι να καταλήξει στον πληρωτή της. H μεταβίβαση στην ε-
πιταγή γίνεται με οπισθογράφηση, παράδοση ή εκχώρηση.
 Μεταχρονολογημένες επιταγές = Μεταχρονολογημένες επιταγές είναι εκείνες που φέρουν
μεταγενέστερη ημερομηνία της πραγματικής τους έκδοσης, με αποτέλεσμα να αφίστανται
από το ρόλο τους ως μέσου πληρωμής και να λειτουργούν όπως οι συναλλαγματικές, δηλα-
δή ως μέσον πίστης.
 Μετοχή = είναι ένα από τα ίσα μερίδια, στα οποία διαιρείται το κεφάλαιο μιας ανώνυμης εται-
ρίας. Η μετοχή, ως αξιόγραφο, ενσωματώνει τα δικαιώματα του μετόχου που πηγάζουν από τη
συμμετοχή του στην ανώνυμη εταιρία. Τα δικαιώματα αυτά, είναι ανάλογα του αριθμού μετο-
χών που κατέχει ο μέτοχος. Ενδεικτικά δικαιώματα που προκύπτουν από την κατοχή μετοχών
είναι το ποσοστό ίσο με τον αριθμό των μετοχών που κατέχει ο μέτοχος προς το σύνολο των με-
τοχών της εταιρείας, του μερίσματος από τα διανεμόμενα κέρδη της εταιρίας, καθώς και αντί-
στοιχο ποσοστό από την περιουσία της εταιρίας, σε περίπτωση που αυτή διαλυθεί.
 Μετοχικό κεφάλαιο = Μετοχικό κεφάλαιο ονομάζεται το σύνολο των κεφαλαίων που εισφέ-
ρουν οι φορείς μιας ανώνυμης εταιρίας κατά την ίδρυση της ή και αργότερα κατά τη διάρκεια
της παραγωγικής της ζωής.
 Μη δεδουλευμένα έξοδα = είναι έξοδα τα που έχει προπληρώσει η επιχείρηση αλλά δεν έχουν
ακόμα δουλευτεί, δηλαδή δεν έχει χρησιμοποιήσει ακόμα τις υπηρεσίες των τρίτων. Πρόκειται
για προπληρωμένα έξοδα, τα οποία υποδηλώνουν απαίτηση της επιχείρησης έναντι τρίτων να
της προσφέρουν τις αντίστοιχες υπηρεσίες.
 Μίσθωση = ονομάζεται η σύμβαση με την οποία ο ένας των συμβαλλομένων (εκμισθωτής) ανα-
λαμβάνει την υποχρέωση αντί ορισμένου τιμήματος να παράσχει στον έτερο (μισθωτή) την
χρήση πράγματος (μισθίου) ή εργασία, ο δε έτερος υποχρεούται να καταβάλει το συμφωνηθέν
τίμημα (μίσθωμα). Στην καθομιλουμένη η μίσθωση ονομάζεται ενοικίαση και ο μισθωτής ενοι-
κιαστής. Η μίσθωση διακρίνεται σε: α) Σύμβαση μίσθωσης πράγματος, όπου ο εκμισθωτής πα-
ρέχει χρήση πράγματος, και β) Σύμβαση μίσθωσης εργασίας
 Μονοπώλιο = ονομάζεται η κατάσταση στην αγορά, κατά την οποία ένα αγαθό ή μια υπηρεσία
προσφέρεται μόνο από μια επιχείρηση. Η κατάσταση κατά την οποία υπάρχει μόνο ένας αγο-
ραστής ονομάζεται μονοψώνιο. Η ύπαρξη μονοπωλίου προϋποθέτει ότι στην αγορά δεν υπάρ-
χουν άλλα ανταλλάξιμα προϊόντα για τους αγοραστές. Ειδικά για την περίπτωση που το αγαθό
προσφέρεται από μικρό αριθμό προμηθευτών, το φαινόμενο ονομάζεται ολιγοπώλιο (ή αντί-
στοιχα ολιγοψώνιο, αν μιλάμε για μικρό αριθμό αγοραστών).
 Νόμισμα= είναι το χρήμα, το οποίο αναγνωρίζεται ως υποχρεωτικό μέσο για τη διενέργεια συ-
ναλλαγών και στο οποίο το κράτος δίνει νόμιμο χαρακτήρα.
10
 Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου = είναι αξιόγραφα που εκδίδονται από το Ελληνικό Δημόσιο με
σκοπό την κάλυψη μακροχρόνιων δανειακών αναγκών του.
 Οπισθογράφηση
Με οπισθογράφηση της συναλλαγματικής μεταβιβάζονται τα δικαιώματα και τα πλεονεκτήματα
της, εκτός αν υπάρχει η φράση "μη μεταβιβάσιμη", ο δε κομιστής θεωρείται νόμιμος .
 Οφειλέτης/ Χρεώστης/ Δανειζόμενος/ Πιστολήπτης= ονομάζεται εκείνος που λαμβάνει ε-
μπορεύματα ή χρήματα.
 Πάγια πίστωση = είναι μακροχρόνια πίστωση με αόριστο διάστημα εξόφλησης και συνήθως
αφορά πιστώσεις μεταξύ κρατών.
 Πιστοποιητικό Ποιότητας = είναι το έγγραφο που πιστοποιεί την ποιότητα εμπορευμάτων που
πουλήθηκαν.
 Πιστοποιητικό προέλευσης ή παραγωγής = είναι το έγγραφο με το οποίο αποδεικνύεται η
προέλευση ή καταγωγή του εμπορεύματος και χρησιμεύει για τον καθορισμό των δασμών στις
περιπτώσεις εισαγωγής ή εξαγωγής εμπορευμάτων. Οι τελωνιακοί δασμοί για τη διακίνηση των
εμπορευμάτων που παράγονται και διακινούνται μεταξύ των κρατών μελών τις Ε.Ε. έχουν κα-
ταργηθεί.
 Πίστωση = ονομάζεται η μεταβίβαση κινητών πραγμάτων (εμπορευμάτων ή χρημάτων) από ένα
φυσικό ή νομικό πρόσωπο σε κάποιο άλλο, με τη βεβαιότητα ότι θα υπάρξει θέληση και δυνα-
τότητα ότι θα τα επιστρέψει στο μέλλον. Εμπορική πίστωση υπάρχει όταν μια εταιρία παρέχει
αγαθά ή υπηρεσίες στον πελάτη με μια συμφωνία στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για να τους
πληρώσει αργότερα.
 Πιστωτική Κάρτα = Ένας λογαριασμός κάρτας που σας επιτρέπει να δανείζεστε χρήματα έως
ένα συγκεκριμένο όριο. Το δανειζόμενο ποσό δεν συνδέεται με κάποια συγκεκριμένη αγορά ή
αγορές. Όταν λάβετε το λογαριασμό, πρέπει να πληρώσετε τουλάχιστον το ελάχιστο ποσό κα-
ταβολής. Οι τράπεζες χρεώνουν τόκο για το υπόλοιπο που δεν εξοφλείται. Γενικά, εάν εξοφλή-
σετε ολόκληρο το λογαριασμό στο τέλος του μήνα, δεν απαιτείται να πληρώσετε τόκους. Εάν
διατηρήσετε ένα ανεξόφλητο υπόλοιπο, θα χρεωθείτε με τόκο βάσει ενός προκαθορισμένου
ετήσιου ποσοστού τόκου, το οποίο διαφέρει για κάθε οργανισμό έκδοσης κάρτας.
 Πιστωτικό Όριο Πιστωτικής κάρτας = Το συνολικό ποσό που μπορεί να ξοδέψει ένας πελάτης
με την πιστωτική του κάρτα οποιαδήποτε στιγμή.
 Πιστωτικό τιμολόγιο = εκδίδεται από τον επιτηδευματία σε περίπτωση επιστροφής εμπορευ-
μάτων που πωλήθηκαν με χονδρική πώληση ή στην αξία τους έγινε έκπτωση. Στην πιστωτικό τι-
μολόγιο θα αναγράφονται όλα τα στοιχεία του προμηθευτή και του πελάτη καθώς και η ποσό-
τητα και το είδος του εμπορεύματος που επιστρέφεται ή το ποσό της έκπτωσης που έγινε στον
πελάτη.
 Πλειστηριασμός = είναι μία διαδικασία κατά την οποία περιουσιακά στοιχεία ( συνήθως ) ή και
δικαιώματα του οφειλέτη εκποιούνται ( πωλούνται ) δημόσια προκειμένου να ικανοποιήσουν οι
δανειστές τους τις αξιώσεις του κατ' αυτού. Ένας από τους δανειστές του καθ' ου η εκτέλεση
οφειλέτη ( αυτού που η περιουσία εκπλειστηριάζετε ) είναι ο επισπεύδων, δηλαδή αυτός που
κινεί τη διαδικασία του πλειστηριασμού. Οι υπόλοιποι δανειστές του οφειλέτη αναγγέλλονται
στον πλειστηριασμό και ικανοποιούνται από το πλειστηρίασμα ( το ποσό που θα επιτευχθεί από
την πώληση του πράγματος μέσω του πλειστηριασμού ).
11
 Πραγματικό παθητικό = είναι οι υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τρίτους (πιστωτές, προμη-
θευτές κ.λ.π)
 Προεξόφληση συναλλαγματικών και επιταγών = Ο πιστολήπτης, οπισθογραφεί στην τράπεζα
τον τίτλο πριν τη λήξη του και αυτή του καταβάλλει άμεσα την αξία της απαίτησης, αφού αφαι-
ρέσει τον προεξοφλητικό τόκο και την προμήθειά της.
 Προθεσμιακή κατάθεση = είναι η τοποθέτηση των χρημάτων σε λογαριασμό για συγκεκριμένο,
προσυμφωνημένο χρονικό διάστημα, με συγκεκριμένο, προσυμφωνημένο επιτόκιο, μεταξύ Πε-
λάτη και Τράπεζας.
 Προκαταβολή = μέρος χρηματικού ποσού που δίνεται εκ των προτέρων.
 Προμηθευτής/ Πιστωτής/ Δανειστής/ Πιστοδότης = ονομάζεται εκείνος που δίνει εμπο-
ρεύματα ή χρήματα.
 Προπληρωθείσες δαπάνες = αυτά τα έξοδα δεν αποτελούν τμήμα του κυκλοφοριακού ενεργη-
τικού επειδή δεν απαιτείται η χρησιμοποίηση ρευστών διαθεσίμων, ώστε να αποκτηθούν οι
από την προκαταβολή αναμενόμενες και αναγκαίες υπηρεσίες για τη λειτουργία της επιχείρη-
σης (π.χ. τα ασφάλιστρα αυτοκινήτου)
 Πρόσοδος = το ενοίκιο που εισπράττει ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα προσπορίζεται ο ιδιοκτή-
της ενός ακινήτου (οποιοδήποτε εισόδημα προκύπτει από την εκμετάλλευση περιουσιακών
στοιχείων)
 Πώληση επί πιστώσει = είναι η πώληση, της οποίας η εξόφληση του τιμήματος (χρηματικό πο-
σό) καταβάλλεται μετά από οκτώ τουλάχιστο ημέρες από την ημέρα που παραδόθηκε και η τε-
λευταία ποσότητα του εμπορεύματος. Η πώληση επί πιστώσει γίνεται είτε με εγγραφή στο λο-
γαριασμό (καρτέλα πελάτη), είτε με υπογραφή γραμματίου ή συναλλαγματικής.
 Πώληση τοις μετρητοίς = είναι η πώληση, της οποίας η εξόφληση του τιμήματος (χρηματικό
ποσό) καταβάλλεται μέσα το πολύ σε οκτώ ημέρες από την ημέρα που παραδόθηκε και η τε-
λευταία ποσότητα του εμπορεύματος.
 Ρήτρες επιταγής = Στην επιταγή είναι δυνατόν να συναντήσουμε και στοιχεία τα οποία δεν
κρίνονται αναγκαία από το νόμο για την εγκυρότητα του αξιογράφου, επιτρέπεται ωστόσο η
αναγραφή τους και μάλιστα θεωρείται και καθοριστική για την πληρωμή ή μη πληρωμή της
επιταγής. Τα στοιχεία αυτά είναι τα προαιρετικά στοιχεία της επιταγής ή όπως αλλιώς ονο-
μάζονται οι ρήτρες της επιταγής.
 Συμφωνητικό αγοραπωλησίας = περιλαμβάνει τα ίδια στοιχεία με αυτά της εμπορικής επιστο-
λής, συντάσσεται σε δύο αντίτυπα, ένα για κάθε συμβαλλόμενο και συντάσσεται κυρίως για :α)
αγοραπωλησίες ακινήτων ή αγοράς πλοίων κ.λ.π όπου απαιτείται συμβολαιογραφικό (δημόσι-
ο) συμφωνητικό (αμφιμερώς αστικές αγοραπωλησίες, β) στις αγοραπωλησίες γεωργικών, κτη-
νοτροφικών, αλιευτικών και μεταλλευτικών προϊόντων όπου απαιτείται ιδιωτικό συμφωνητικό
(μονομερώς αστικές πράξεις), γ)αγοραπωλησίες που συνάπτονται στο χρηματιστήριο εμπορευ-
μάτων. Τα ιδιωτικά συμφωνητικά συντάσσονται σε μεγάλη έκταση στις ενοικιάσεις κινητών ή
ακίνητων (διαμερισμάτων, αυτοκινήτων κ.λ.π) και στις εργολαβίες όπως ηλεκτρολογικές και υ-
δραυλικές εγκαταστάσεις, ελαιοχρωματισμοί καθώς και κατασκευή οποιαδήποτε έργου. Τα
στοιχεία του συμφωνητικού αγοραπωλησίας είναι προβλέπονται στον Κ.Β.Σ.
 Συμψηφισμός = σύμφωνα με τα άρθρα 440 και 441 ΑΚ ορίζεται ότι «ο συμψηφισμός επιφέρει
απόσβεση των μεταξύ δύο προσώπων αμοιβαίων απαιτήσεων, όσο καλύπτονται, αν είναι ομο-
12
ειδείς κατά το αντικείμενο και ληξιπρόθεσμες» και ότι «ο συμψηφισμός επέρχεται αν ο ένας τον
επικαλεστεί με δήλωση προς τον άλλο. Η πρόταση του συμψηφισμού επιφέρει απόσβεση των
αμοιβαίων απαιτήσεων από τότε που συνυπήρξαν».
 Συναλλαγή = είναι η συναλλακτική δραστηριότητα μεταξύ δύο, τουλάχιστον, μερών. Συναλλα-
κτική δραστηριότητα είναι η συμφωνία των μερών για ανταλλαγή αγαθών και χρηματικού αντι-
τίμου για την κάλυψη των αναγκών αμφότερων των μερών. Η συναλλαγή είναι ευρεία έννοια
και μπορεί να περιλαμβάνει πράξεις όπως η αγοραπωλησία, η μίσθωση πράγματος, η μίσθωση
έργου, το δάνειο κ.λ.π
 Συναλλαγματική = Οι συναλλαγματικές (κοινώς γραμμάτια), είναι νόμιμο έγγραφο και δίνει ε-
ντολή πληρωμής ορισμένου χρηματικού ποσού, σε ορισμένο τόπο και χρόνο και σε ορισμένο
δικαιούχο.
Μπορεί δηλαδή ο δικαιούχος να αξιώσει σε καθορισμένη ημερομηνία, την πληρωμή του συγκε-
κριμένου ποσού, το οποίο αναγράφεται επάνω σ΄αυτήν από τον πληρωτή. Τα 8 τυπικά στοιχεία
που πρέπει να αναγράφονται, για να δημιουργεί υποχρέωση, είναι τα παρακάτω: α)Η ονομασία
"Συναλλαγματική", β) Η εντολή πληρωμής ορισμένου ποσού, γ Το όνομα του πληρωτή - αποδέ-
κτη (αυτός που οφείλει να πληρώσει), δ) Το όνομα του δικαιούχου (λήπτη) ε) Η χρονολογία έκ-
δοσης, στ) Η ημερομηνία λήξης ζ)Η χρονολογία και ο τόπος έκδοσης η) Η υπογραφή του εκδότη
(αυτός που πρέπει να πληρωθεί)
 Σφράγιση επιταγής = Προκειμένου ο κομιστής να ασκήσει τα δικαιώματά του, θα πρέπει να έ-
χει την ίδια την επιταγή σφραγισμένη. Aυτό σημαίνει ότι η επιταγή, στην πίσω όψη της και κά-
τω από την τελευταία οπισθογράφηση, θα πρέπει να φέρει τη βεβαίωση της πληρώτριας τρά-
πεζας ότι εμφανίστηκε σ' αυτήν η επιταγή κατάλληλα, ως προς τον τόπο και το χρόνο δηλαδή,
και δεν πληρώθηκε λόγω ελλείψεως επαρκούς υπολοίπου.
 Ταχυδρομικές επιταγές = Ταχυδρομικές επιταγές είναι εκείνες που εκδίδονται από τα ταχυ-
δρομεία με στόχο την κίνηση κεφαλαίων από τόπο σε τόπο (εντός Eλλάδος).
 Τιμολόγιο = έντυπο που συντάσσει ο πωλητής κατά την εκτέλεση αγοραπωλησίας υποχρεωτικά
σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ κατά την παράδοση, τη φόρτωση και τη μεταφορά των εμπορευμάτων
από την επιχείρηση. Το τιμολόγιο εκδίδεται χειρόγραφα ή ηλεκτρονικά σε δύο ή τρία αντίτυπα
στην περίπτωση που στην επιχείρηση υπάρχει μηχανογραφημένο λογιστήριο. Τα τιμολόγια κα-
ταχωρούνται στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης και φυλάσσονται στο αρχείο της. Το τιμολό-
γιο σύμφωνα με το ΠΔ 186/92 του ΚΒΣ υποχρεωτικά θα αναγράφει: α) ημερομηνία έκδοσης,
πλήρη στοιχεία των συμβαλλομένων (πωλητή και αγοραστή) όπως αναγράφονται στη σφραγίδα
της επιχείρησης, όπως ΑΦΜ, διεύθυνση κ.λ.π., τα χαρακτηριστικά της συναλλαγής (ποσότητα,
περιγραφή είδους, μονάδα μέτρησης, εκπτώσεις, κ.λ.π) καθώς και ο αριθμός ή οι αριθμοί του
Δελτίου Αποστολής που εκδόθηκαν κατά τη διακίνηση των εμπορευμάτων που αφορούν το τι-
μολόγιο.
 Τιμολόγιο αγορών/πώλησης = το εκδίδει ο πωλητής- προμηθευτής όταν πουλά εμπορεύματα
χονδρικώς στον αγοραστή- πελάτη. Η έκδοση και παραλαβή του τιμολογίου είναι υποχρεωτική.
Το τιμολόγιο εκδίδεται σε δύο αντίτυπα από τα οποία το ένα δίνεται στον αγοραστή και το άλλο
φυλάσσεται από τον πωλητή.
 Τιμολόγιο Παροχής Υπηρεσιών = εκδίδεται από το άτομο που παρέχει υπηρεσίες σε τρίτα πρό-
σωπα.
13
 Τοκοφόρο ημερομηνία (valeur) = Είναι δυνατή η πληρωμή επιταγής από τράπεζα άλλη από
εκείνη στην οποία τηρείται ο λογαριασμός του εκδότη. Επειδή όμως τα μηχανογραφικά συ-
στήματα των τραπεζών δεν συνεργάζονται άμεσα, το ποσόν της επιταγής κατατίθεται σε λο-
γαριασμό του κομιστή στην τράπεζα εμφάνισης με δέσμευση και valeur (τοκοφόρος ημερο-
μηνία), ημερομηνία δηλαδή από την οποία και μετά θα αρχίσει να τοκοφορεί το ποσό της
επιταγής στο λογαριασμό του κομιστή.
 Τραπεζικές επιταγές = Τραπεζικές επιταγές είναι εκείνες που εκδίδονται από τράπεζες αλλά
και πληρώνονται από τράπεζες. Οι επιταγές αυτές εκδίδονται από τις τράπεζες ύστερα από
αίτημα των πελατών τους, οι οποίοι δεν είναι απαραίτητο να τηρούν κοντά σε αυτές λογα-
ριασμό.
 Τρεχούμενος Λογαριασμός Καταθέσεων (Τ.Λ.Κ) = Είναι συνήθως έντοκος λογαριασμός και δεν
χρησιμοποιείται για εμπορικούς σκοπούς. Αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της ταμειακής διαχεί-
ρισης προσωπικού-οικογενειακού χαρακτήρα εσόδων και δαπανών. Οι δικαιούχοι είναι φυσικά
πρόσωπα, ενώ δικαιούνται να τηρούν ένα μόνο ατομικό και ένα κοινό λογαριασμό σε κάθε πι-
στωτικό ίδρυμα.
 Τριτεγγύηση επιταγής = Η τριτεγγύηση στην επιταγή είναι η πράξη εκείνη με την οποία άλλο
πρόσωπο, διάφορο των εμπλεκομένων με την επιταγή, δηλώνει με την υπογραφή του ότι θα
καλύψει την υποχρέωση που απορρέει από αυτήν σε περίπτωση που δεν καλυφθεί από τους
αρχικά ενεχομένους.
 Τριτεγγύηση συναλλαγματικής = Στην τριτεγγύηση, ένα τρίτο πρόσωπο, αναλαμβάνει να πλη-
ρώσει τον κομιστή της συναλλαγματικής.
 Υπερανάληψη (Overdraft) = Μία διευκόλυνση που διατίθεται σε κατόχους τρεχούμενου λογα-
ριασμού και η οποία τους επιτρέπει να ξοδέψουν ένα προκαθορισμένο ποσό, εκτός του υπο-
λοίπου του λογαριασμού τους. Μπορεί να χρεωθεί τόκος, εάν γίνει αυτή η δανειοληπτική διευ-
κόλυνση.
 Υποθήκη = Όταν παίρνει κάποιος δάνειο, ο δανειστής του, είτε είναι τράπεζα είτε ιδιώτης, μπο-
ρεί να εγγράψει υποθήκη επί της ακίνητης περιουσίας του –σε ένα ή περισσότερα ακίνητα, α-
νάλογα με το ύψος του χορηγούμενου δανείου–, προκειμένου να εξασφαλίσει την απαίτησή
του, ως εγγύηση δηλαδή ότι θα πάρει πίσω τα χρήματά του. Η σύσταση του εμπράγματου δι-
καιώματος της υποθήκης (άρθρο 1257 Αστικού Κώδικα), η οποία απαντάται κατά κανόνα σε πι-
στωτικές δικαιοπραξίες μεγάλων ποσών, αποτελεί έναν από τους πλέον ουσιώδεις τρόπους ε-
ξασφάλισης της απαίτησης του δανειστή έναντι του οφειλέτη του, καθώς, σύμφωνα με την α-
νωτέρω διάταξη επιφέρει, ως έννομη συνέπεια, «την προνομιακή ικανοποίηση του δανειστή
από το πράγμα».
 Φοροδιαφυγή = θεωρείται κάθε παράνομη πράξη ή παράλειψη του φορολογουμένου, με την
οποία επιδιώκει τη μείωση της φορολογικής του επιβάρυνσης ή αποφυγή καταβολής του φό-
ρου που του έχει βεβαιωθεί. Η φοροδιαφυγή, συνεπώς, ταυτίζεται με την καταστρατήγηση των
διατάξεων των ισχυόντων φορολογικών νόμων, όπως π.χ. παράλειψη υποβολής φορολογικής
δήλωσης ή υποβολή ανακριβών δηλώσεων ή εικονικών φορολογικών παραστατικών.
 Φόροι = είναι χρηματικά ποσά που οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν στο δημόσι-
ο, χωρίς ειδική αντιπαροχή του δημοσίου που να συνδέεται άμεσα με την καταβολή του φόρου.
Το ποσό του φόρου που πληρώνει κάθε πολίτης εξαρτάται από τη φορολογική του βάση και το
14
φορολογικό συντελεστή. Φορολογική βάση είναι το εισόδημα , η περιουσία και η δαπάνη του
φορολογούμενου. Ο φορολογικός συντελεστής είναι το ποσό του φόρου που αντιστοιχεί σε κά-
θε μονάδα της φορολογικής βάσης και εκφράζεται ως ποσοστό.
 Φορολογία = είναι η διαδικασία συγκέντρωσης κρατικών εσόδων. Τα έσοδα αφορούν υποχρε-
ωτικές εισφορές των φυσικών προσώπων (πολιτών) και των νομικών προσώπων. Αντικειμενι-
κός σκοπός της φορολογίας είναι η χρηματοδότηση των κρατικών δαπανών (το κόστος εκτέλε-
σης του κυβερνητικού έργου) που στηρίζονται στους πόρους που αποκομίζει το κράτος με τη
φορολογική πολιτική που αποφασίζει να εφαρμόσει.
 Φορτωτική = αποτελεί έγγραφο φορτώσεως και αποστολής του εμπορεύματος, την εκδίδει ο
μεταφορέας και περιέχει στοιχεία του μεταφορικού μέσου, του μεταφορέα, του μεταφερόμε-
νου εμπορεύματος, το κόστος μεταφοράς καθώς και τα στοιχεία του αποστολέα και του παρα-
λήπτη.
 Χαρτοφυλάκιο = ονομάζεται το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που έχει ένας επενδυτής
στην κατοχή του όπως μετοχές, ομόλογα, τίτλους ιδιοκτησίας κτλ.
 Χονδρική πώληση = η πώληση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών προς άλλο επιτηδευματία, τα
νομικά πρόσωπα, το Δημόσιο και εφόσον η πώληση γίνεται για την άσκηση του επαγγέλματός
τους (από επιτηδευματία σε επιτηδευματία) .
 Χονδρικό εμπόριο = το εμπόριο που διενεργείται σε μεγάλες ποσότητες και πωλεί επίσης σε
μεγάλες ποσότητες στους μικρεμπόρους χωρίς να έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή.
 Χρεωκοπία = ονομάζεται η αδυναμία ενός προσώπου (φυσικό ή νομικό) να αποπληρώσει τα
χρέη του. Κατά τη νομική διαδικασία της χρεωκοπίας όλα τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέ-
τη μετρώνται, αξιολογούνται και ρευστοποιούνται ώστε να χρησιμοποιηθούν για την αποπλη-
ρωμή μέρους των χρεών του. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας της χρεωκοπίας ο οφειλέτης
απαλλάσσεται πλήρως από τα χρέη του.
 Χρεωστική κάρτα = Μία κάρτα για την άμεση ανάληψη χρημάτων από έναν τρεχούμενο λογα-
ριασμό, για χρήση είτε σε επιχειρήσεις και άλλα καταστήματα είτε σε ATM.
 Χρηματιστήριο = ονομάζεται η οργανωμένη αγορά όπου διεξάγονται αγοραπωλησίες εμπορευ-
μάτων (π.χ μεταλλεύματα, ξυλεία, καφές) και κινητών αξιών (π.χ. μετοχές, ομόλογα, συνάλλαγ-
μα).
 Χρηματοδοτική μίσθωση (Leasing) =Ο εκμισθωτής (εταιρία leasing) παραχωρεί έναντι ανταλ-
λάγματος και για ορισμένο χρόνο τη χρήση κινητού ή ακινήτου, αναγκαίου για τον εξοπλισμό
επιχείρησης ή την επαγγελματική εγκατάσταση, με δικαίωμα (option) της επιχείρησης είτε να το
αγοράσει είτε να ανανεώσει τη σύμβαση. Η σύμβαση συνάπτεται εγγράφως για 3 τουλάχιστον
χρόνια και για 10 αν αφορά ακίνητα (με συμβολαιογραφικό έγγραφο και καταχώρηση στα βι-
βλία μεταγραφών).
 Χρήση = είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο μετρείται και προσδιορίζεται το αποτέλεσμα
των προσπαθειών του οικονομικού οργανισμού. Η διάρκεια της χρήσης είναι συνήθως δωδεκά-
μηνη εκτός από τις περιπτώσεις έναρξης/ λήξης των εργασιών της επιχείρησης.
15
 Ηλεκτρονικό εμπόριο (ΗΕ)= περιλαμβάνει τη διαδικασία αγοράς, πώλησης, μεταφοράς ή

ανταλλαγής προιόντων, υπηρεσιών και/ ή πληροφοριών μέσω δικτύων υπολογιστών, περιλαμ-
βανομένου και του Internet (διαδικτύου). Ως ηλεκτρονικό εμπόριο θεωρείται το εμπόριο που
πραγματοποιείται με ηλεκτρονικά μέσα. Πρόκειται για μια έκφανση των υπηρεσιών εξ αποστά-
σεως οι οποίες πραγματοποιούνται μέσω διαδικτύου χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική πα-
ρουσία των συμβαλλομένων. Το ηλεκτρονικό εμπόριο μπορεί να αφορά μια απλή ηλεκτρονική
παραγγελία αγαθών ή μια ολοκληρωμένη συναλλαγή μεταξύ των συμβαλλομένων μερών (πα-
ραγγελία, πληρωμή και παράδοση άυλων αγαθών).Ως παρεχόμενες ηλεκτρονικά υπηρεσίες θε-
ωρούνται:
-Η παροχή μουσικής, ταινιών και παιχνιδιών, πολιτικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητι-

κών, επιστημονικών ή ψυχαγωγικών εκπομπών.
-Η παροχή διδασκαλίας εξ αποστάσεως εφόσον είναι αυτοματοποιημένη και η λειτουργία της

εξαρτάται από το internet ή παρόμοιο ηλεκτρονικό δίκτυο, ενώ για την παροχή της απαιτείται
περιορισμένη ή καθόλου ανθρώπινη συμμετοχή.
-Η δημιουργία και φιλοξενία ιστοσελίδων.
-Η παροχή λογισμικού και η ενημέρωσή του.
-Η παροχή εικόνων, κειμένων, πληροφοριών και η διάθεση βάσεων δεδομένων.
Αναλυτικότερα, ως υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά θεωρούνται οι υπηρεσίες οι ο-

ποίες έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
1. Παρέχονται μέσω του internet ή ηλεκτρονικού δικτύου.
2. Η φύση των υπηρεσιών είναι τέτοια έτσι ώστε η παροχή τους να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από την τεχνολογία της πληροφορικής, δηλαδή, οι υπηρεσίες πρέπει να είναι αυτοματοποιημέ-
νες σε μεγάλο βαθμό, να απαιτούν ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση και να είναι αδύνατον να
πραγματοποιηθούν χωρίς την τεχνολογία της πληροφορικής.
Οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες υπάγονται στον κανονικό συντελεστή φόρου 19%, εκτός εάν συγκε-
κριμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες απαλλάσσονται του Φ.Π.Α. με άλλες διατάξεις. Επίσης, όταν η
παροχή μίας υπηρεσίας απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α. με βάση τις γενικές διατάξεις, η υπηρεσία
αυτή εξακολουθεί να απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α. και στην περίπτωση που αποτελεί ηλεκτρο-
νικά παρεχόμενη υπηρεσία.
Διευκρινίζεται ότι η χρήση του internet με σκοπό την επικοινωνία σε ότι αφορά συναλλαγές ή τη
διευκόλυνσή τους δεν επηρεάζει τη φύση των συναλλαγών ώστε αυτές να θεωρηθούν ηλεκτρο-
νικά παρεχόμενες υπηρεσίες. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι, όταν οι συναλλασσόμενοι χρησιμοποι-
ούν το internet για την απλή διαβίβαση πληροφοριών κατά τη διάρκεια εμπορικής συναλλαγής,
το γεγονός ότι χρησιμοποιούν ένα ηλεκτρονικό δίκτυο, από μόνο του δε σημαίνει ότι η παρεχό-
μενη υπηρεσία είναι ηλεκτρονική.
Τόπος παροχής και φορολόγησης υπηρεσιών
16
Γενικώς, η παροχή υπηρεσιών θεωρείται ότι πραγματοποιείται στην Ελλάδα, εφόσον κατά το
χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης αυτός που παρέχει τις υπηρεσίες έχει στο εσωτε-
ρικό της χώρας την έδρα ή τη μόνιμη εγκατάστασή του από την οποία παρέχονται οι υπηρεσίες.
Κατ' εξαίρεση, ο τόπος παροχής των υπηρεσιών θεωρείται ότι βρίσκεται στο εσωτερικό της χώ-
ρας και στις περιπτώσεις των τηλεπικοινωνιών, των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών
καθώς και των υπηρεσιών που παρέχονται ηλεκτρονικά. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη φορο-
λόγηση των υπηρεσιών αυτών στο εσωτερικό της χώρας είναι, να παρέχονται από πρόσωπα ε-
γκατεστημένα σε άλλο κράτος-μέλος σε υποκείμενους στο φόρο οι οποίοι έχουν στο εσωτερικό
της χώρας την έδρα ή τη μόνιμη εγκατάστασή τους, ή να παρέχονται από πρόσωπα εγκατεστη-
μένα εκτός της κοινότητας σε οποιονδήποτε λήπτη εγκαταστημένο στο εσωτερικό της χώρας.
Επισημαίνεται, ότι οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες δεν θεωρούνται ως ηλεκτρονικά

παρεχόμενες υπηρεσίες, συνεπώς, η μετάδοση τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού προγράμματος μέ-
σω του internet ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου με παράλληλη μετάδοσή του από παραδο-
σιακό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο αποτελεί ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία. Αντίθετα, εάν η μετάδοση
ενός προγράμματος γίνεται μόνο μέσω του internet ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου, τότε,
συνιστά ηλεκτρονικά παρεχόμενη υπηρεσία.
Όσον αφορά τους μη εγκαταστημένους στην κοινότητα υποκείμενους στο φόρο που παρέχουν
ηλεκτρονικές υπηρεσίες προς ιδιώτες οι οποίοι διαμένουν εντός της κοινότητας δίδεται η δυνα-
τότητα αντί να εγγράφονται ξεχωριστά στις φορολογικές αρχές κάθε κράτους μέλους εντός του
οποίου παρέχονται οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες, να εγγράφονται στην αρμόδια φορολογική αρχή
μόνο ενός κράτους μέλους και να εκπληρώνουν εκεί όλες τις φορολογικές τους υποχρεώσεις για
τις παροχές ηλεκτρονικών υπηρεσιών που πραγματοποιούν στο σύνολο των κρατών μελών. Το
συγκεκριμένο κράτος μέλος χορηγεί ένα (μοναδικό) ειδικό αριθμό αναγνώρισης (κοινό για όλα
τα κράτη μέλη) ο οποίος φέρει το πρόθεμα ΕU.
Οι φορολογικές τους υποχρεώσεις, πέραν της υποβολής της αίτησης για εγγραφή, συνίστανται
αφενός στην κοινοποίηση στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους οποιασδήποτε αλλαγής των
στοιχείων της ταυτότητάς τους, αφετέρου στην υποβολή των ειδικών δηλώσεων Φ.Π.Α καθώς
και της πληρωμής του φόρου, σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό.
17
Ενεργητικό – Παθητικό – Καθαρή Περιουσία
Η Λογιστική ασχολείται με την περιουσία κάθε επιχείρησης. Αυτό σημαίνει ότι πα-
ρακολουθεί από την έναρξη μέχρι και τη λήξη της λειτουργίας της το σύνολο των
δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών της.
Η περιουσία της επιχείρησης, από λογιστική άποψη, έχει τρεις διακρίσεις, δηλαδή:
1
α. Το Ενεργητικό.
β. Το Παθητικό.
γ. Την Καθαρή Περιουσία.
Ενεργητικό:
Είναι το σύνολο των αγαθών, των δικαιωμάτων και απαιτήσεων αυτής. Περιλαμβά-
νει λοιπόν όλα τα οικονομικά μέσα, με τα οποία η επιχείρηση επιτυγχάνει το σκο-
πό της.
Αρχικά η επιχείρηση αποκτά το δικό της κεφάλαιο που της χορηγήθηκε είτε με δά-
νειο είτε από την προσωπική περιουσία του ενός ή των πολλών ιδιοκτητών της. Σε
περίπτωση που η επιχείρηση τερματίσει τη λειτουργία της οφείλει να επιστρέψει
στους δανειστές της και τους ιδιοκτήτες της τουλάχιστον το αρχικό ποσό του κεφα-
λαίου μαζί με τα όποια κέρδη δημιουργήθηκαν στην πορεία λειτουργίας της επιχεί-
ρησης.
Παρατήρηση: Η περιουσία της επιχείρησης είναι ανεξάρτητη από την περιουσία

του/των ιδιοκτήτη/ων της και Λογιστικά θεωρείται «Ξένο Πρόσωπο».
Για παράδειγμα:
Οι επιχειρηματίες κ.κ. Παπαδόπουλος Χρήστος, Παππάς Νικόλαος και η κα Πλάκα
Ειρήνη προέβησαν στις 5/10/2012 στη σύσταση εταιρείας κατασκευής ειδών υγιει-
νής με τίτλο “Home Luxury”. Για την ίδρυση της επιχείρησης κατέβαλαν ο καθένας
500.000€ από την προσωπική τους περιουσία ενώ σύναψαν επίσης επιχειρησιακό
δάνειο με την Τράπεζα «Βήτα» ποσού 1.200.00€.
Σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση από την ίδρυσή της για να πετύχει το σκοπό
της (κατασκευή ειδών υγιεινής) έχει στη διάθεσή της 2.700.000 €.
Παθητικό:
Είναι το σύνολο των υποχρεώσεων της επιχείρησης στους επιχειρηματίες και προς
τρίτους.
Στο παραπάνω παράδειγμα το σύνολο τον υποχρεώσεων της επιχείρησης “Home
Luxury” στους κ.κ. Παπαδόπουλο Χρήστο, Παππά Νικόλαο και κα Πλάκα Ελένη είναι
το αρχικό κεφάλαιο που κατέβαλαν δηλαδή 1.500.000€ (500.000€ έκαστος). Το πο-
σό αυτό ονομάζεται καθαρή περιουσία ή ίδιο κεφάλαιο ή καθαρή θέση (συμβολί-
ζεται Κ.Π)
Στο παραπάνω παράδειγμα το σύνολο τον υποχρεώσεων της επιχείρησης “Home

Luxury” προς τρίτους, δηλαδή στην Τράπεζα «Βήτα» ήτοι 1.200.000€ ονομάζεται
Πραγματικό Παθητικό ή Υποχρεώσεις.
Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Παρατήρηση: όταν η επιχείρηση αρχίσει να παράγει προϊόντα και να παράγει κέρ-
δος αυτό είτε γίνεται νέο κεφάλαιο της επιχείρησης είτε μοιράζεται στους επιχειρη-
ματίες.
Εάν η επιχείρηση δεν έχει καμία υποχρέωση προς τρίτους, τότε το Παθητικό της θα
είναι μηδέν και συνεπώς η Καθαρή Περιουσία θα είναι ίση με το Ενεργητικό της. Στο
παραπάνω παράδειγμα αν το αρχικό κεφάλαιο της επιχείρησης “Home Luxury” ή- 2
ταν μόνο τα χρήματα των επιχειρηματιών τότε το αρχικό κεφάλαιο έναρξης της επι-
χείρησης θα ήταν 1.500.000€
Εάν η επιχείρηση οφείλει όσα είναι το ενεργητικό της, τότε δεν έχει Καθαρή Περι-
ουσία. Στο παραπάνω παράδειγμα αν το αρχικό κεφάλαιο της επιχείρησης “Home
Luxury” ήταν μόνο τα χρήματα που δανείστηκε από την Τράπεζα «Βήτα» τότε το αρ-
χικό κεφάλαιο έναρξης της επιχείρησης θα ήταν ήτοι 1.200.000€

Η Θεμελιώδης Λογιστική Εξίσωση Ε= Π+ΚΠ
Το Ενεργητικό της επιχείρησης είναι πάντοτε ίσο με το Παθητικό και την Καθαρή
Περιουσία αυτής. Αυτό ισχύει επειδή, ό,τι έχει η επιχείρηση (Ενεργητικό) ανήκει σε
τρίτους και στον/στους επιχειρηματία/ες
Στο παραπάνω παράδειγμα:

3
Το Ενεργητικό της επιχείρησης “Home Luxury” είναι Ε=2.700.000 €
Το Παθητικό της επιχείρησης “Home Luxury” είναι Π=1.200.000€
Η Καθαρή Περιουσία της επιχείρησης “Home Luxury” είναι Κ.Π.= 1.500.000€
Βασική Αρχή όλης της Θεωρίας και της Πρακτικής της Λογιστικής
Με βάση την παραπάνω Λογιστική αρχή όλες οι οικονομικές πράξεις της επιχείρη-
σης γράφονται και καταχωρούνται με τέτοιους όρους και τρόπους, ώστε να φαίνε-
ται το διπλό αποτέλεσμά τους, στο Ενεργητικό και στο Παθητικό
Για να βρούμε την Καθαρή Περιουσία μιας επιχείρησης αφαιρούμε από το σύνολο
του Ενεργητικού το σύνολο του Παθητικού.
Στον πίνακα που ακολουθεί εμφανίζεται η περιουσιακή κατάσταση της επιχείρη-

σης “Home Luxury”:
Επιχείρηση Ειδών Υγιεινής "Home Luxury"

Ενεργητικό 2.700.000,00 € Παθητικό 1.200.000,00 €
Καθαρή Περιουσία 1.500.000,00 €
Σύνολο Ενεργητικού 2.700.000,00 € Σύνολο Παθητικού 2.700.000,00 €
Η ισότητα Ε=Π+ΚΠ παρουσιάζει την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης “Home

Luxury” στην έναρξή της.

Βασικές διακρίσεις του Ενεργητικού & Παθητικού
Ομαδοποίηση στοιχείων Ενεργητικού

Η θέση κάθε στοιχείου στο Ενεργητικό ορίζεται με κριτήριο την ταχύτητα ρευστο-
ποίησής του. Αυτό σημαίνει πως όσο γρηγορότερα ρευστοποιούνται σε χρήμα, τό-
σο χαμηλότερα καταχωρούνται στον Ισολογισμό
4
α. Οφειλόμενο Κεφάλαιο (υπόλοιπο κεφαλαίου οφειλόμενο από τους επι-
χειρηματίες)
β. Έξοδα εγκατάστασης (Έξοδα ίδρυσης και πρώτης εγκατ/σης, Τόκοι δα-

νείων κατασκευαστικής περιόδου, Λοιπά έξοδα εγκατάστασης κτλ.)
γ. Πάγιο Ενεργητικό
Εδώ υπάγονται όλα εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, τα οποία έχει
η επιχείρηση όχι για μεταπώληση αλλά για την λειτουργία της. Τέτοια στοιχεία εί-
ναι, τα κτίρια που στεγάζει τα γραφεία της, τα αυτοκίνητα που έχει για την λειτουρ-
γία της, τα έπιπλα, οι Η/Υ κ.α.
1. Ασώματες ακινητοποιήσεις (άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία π.χ. Έξοδα

ερευνών και ανάπτυξης, ευρεσιτεχνίες, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησί-
ας, εμπορικά σήματα )
2. Ενσώματες ακινητοποιήσεις (περιλαμβάνονται και οι προκαταβολές από-
κτησης π.χ. Οικόπεδα, Κτίρια, Μηχανήματα-τεχνικές εγκαταστάσεις και λοι-
πός μηχανολογικός εξοπλισμός, Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός, Μεταφορικά
μέσα)
3. Συμμετοχές και άλλες μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές απαιτήσεις
(Συμμετοχές σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις, Γραμμάτια εισπρακτέα μακρο-
πρόθεσμης λήξης)
δ. Κυκλοφορούν Ενεργητικό
Εδώ υπάγονται εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία προορίζονται για μετα-

πώληση, π.χ. τα εμπορεύματα που έχει η επιχείρηση για πώληση ή για μετασχημα-
τισμό όπως είναι οι πρώτες ύλες σε μία βιομηχανία προς μετασχηματισμό τους σε
«έτοιμα προϊόντα», τα οποία πωλούμενα θα μετατραπούν σε προϊόν προς πώληση
που θα αποφέρει κέρδος . Συνήθως, η μετατροπή των κυκλοφορούντων περιουσια-
κών στοιχείων, σε χρήμα γίνεται σε χρονικό διάστημα κάτω του ενός έτους . Τα ποιο
γνωστά από τα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία είναι: Τα εμπορεύματα, οι
πρώτες ύλες, οι απαιτήσεις, οι πελάτες, οι χρεώστες, τα Γραμμάτια Eισπρακτέα κ.α.
1. Αποθέματα (εμπορεύσιμα αγαθά π.χ. Εμπορεύματα, Προϊόντα έτοιμα και

ημιτελή-υποπροϊόντα υπολείμματα, Παραγωγή σε εξέλιξη, Πρώτες και βοη-
θητικές ύλες-Αναλώσιμα υλικά -Ανταλλακτικά και είδη συσκευασίας κτλ.

2. Απαιτήσεις (Πελάτες, Γραμμάτια εισπρακτέα, Γραμμάτια σε καθυστέρηση,
Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις κατά συνδεδεμένων επιχειρήσεων, Βραχυπρό-
θεσμες απαιτήσεις κατά λοιπών συμμετοχικού ενδιαφέροντος επιχειρήσε-
ων, Απαιτήσεις κατά οργάνων διοίκησης, Δεσμευμένοι λογαριασμοί καταθέ-
σεων, Επισφαλείς-επίδικοι πελάτες και χρεώστες, Χρεώστες διάφοροι κτλ.)
3. Χρεόγραφα (Μετοχές, Ομολογίες, Λοιπά χρεόγραφα, Ίδιες μετοχές κτλ.)
4. Διαθέσιμα (Ταμείο, Ληγμένα τοκομερίδια εισπρακτέα, Καταθέσεις όψεως
5
και προθεσμίας κτλ.)
ε. Μεταβατικοί Λογαριασμοί Ενεργητικού

(Έξοδα επόμενων χρήσεων (ενοίκια, ασφάλιστρα), Έσοδα χρήσης εισπρακτέα, Λοι-
ποί μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού κτλ)

Ομαδοποίηση στοιχείων Παθητικού
Τα στοιχεία του Παθητικού υποδιαιρούνται στις παρακάτω τρεις κατηγορίες με κρι-

τήρια την «Ληκτότητα», δηλαδή, το χρόνο λήξης αυτών, όσο γρηγορότερα λήγει η
υποχρέωση, τόσο χαμηλότερα καταχωρούνται στον Ισολογισμό.
Ίδια κεφάλαια 6
Κεφάλαιο (μετοχικό κτλ. Διαφορά από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο.

Διαφορές αναπροσαρμογής Επιχορηγήσεις επενδύσεων.
Αποθεματικά κεφάλαια.
Αποτελέσματα εις νέο (Υπόλοιπο κερδών χρήσης εις νέο, Υπόλοιπο ζημιών χρήσης
εις νέο, Υπόλοιπο ζημιών προηγούμενων χρήσεων κτλ.)
Ποσά προορισμένα για αύξηση κεφαλαίου (Καταθέσεις μετόχων ή εταίρων, Διαθέ-
σιμα μερίσματα χρήσης για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κτλ.)
Προβλέψεις για κινδύνους και έξοδα
Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία, Λοιπές
προβλέψεις κτλ.
Υποχρεώσεις
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις (Ομολογιακά δάνεια, Δάνεια τραπεζών, Δάνεια

ταμιευτηρίων, Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις προς λοιπές συμμετοχικού ενδιαφέ-
ροντος επιχειρήσεις, Γραμμάτια πληρωτέα μακρ. λήξης, Λοιπές μακροπρόθεσμες
υποχρεώσεις κτλ.)
Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (Προμηθευτές, Γραμμάτια πληρωτέα, Τράπεζες
λογ/μοί βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, Προκαταβολές πελατών, Υποχρεώσεις
από φόρους και τέλη, Ασφαλιστικοί οργανισμοί, Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
πληρωτέες στην επόμενη χρήση, Υποχρεώσεις προς συνδεδεμένες επιχειρήσεις, με-
ρίσματα πληρωτέα, Πιστωτές διάφοροι, κτλ.)
Μεταβατικοί Λογαριασμοί Παθητικού
Έσοδα επόμενων χρήσεων, Έξοδα χρήσης δεδουλευμένα, Λοιποί μεταβατικοί λογα-

ριασμοί, κτλ
Ο Ισολογισμός είναι η κύρια οικονομική κατάσταση που απεικονίζει, σε μια δεδομέ-

νη στιγμή (συνήθως 31/12 ή 30/6 κάθε έτους), σαν φωτογραφία, την οικονομική
κατάσταση της Επιχείρησης.
Αποτελείται από δύο στήλες, που η μέν πρώτη ονομάζεται Ενεργητικό και η δεύτε-
ρη ονομάζεται Παθητικό.
Το Παθητικό απεικονίζει τις πηγές προέλευσης των κεφαλαίων που διαχειρίζεται η

Επιχείρηση, και το Ενεργητικό το που είναι επενδεδυμένα.
Φροντιστηριακές Ασκήσεις για το μάθημα “ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι”
Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα
Ισολογισμός
1η άσκηση
Ο κ. Γεωργίου ιδρύει στο Βόλο ( Δημητριάδος 25) ατομική επιχείρηση “Down Town Computers” με
αντικείμενο την εμπορία και παροχή υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών.
Για το σκοπό αυτό:
1. Πούλησε ένα οικόπεδο αξίας 80.000 ευρώ και αγόρασε το ισόγειο κατάστημα
(Δημητριάδος 25) που θα στεγάσει την επιχείρηση του.
2. Διέθεσε το αυτοκίνητό του αξίας 15.000 ευρώ για τις ανάγκες της επιχείρησης εκδίδοντας
επαγγελματική άδεια χρήσης.
3. Σύναψε επιχειρηματικό δάνειο αξίας 20.000 ευρώ με την Τράπεζα “ADGF” για την αγορά
εξοπλισμού.
4. Αγόρασε με πίστωση εμπόρευμα (οθόνες, εκτυπωτές, μονάδες Η/Υ κ.λ.π) αξίας 10.000
ευρώ από την “DELTA Εισαγωγική».
5. Διέθεσε καταθέσεις του (λογαριασμός όψεως) αξίας 5000 ευρώ για την έναρξη λειτουργίας
της επιχείρησης.
Ζητείται να συνταχθεί ο πρώτος Ισολογισμός της Επιχείρησης “Down Town Computers”
Ενεργητικό Παθητικό
ΠΑΓΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Κατάστημα 80000 Ίδια κεφάλαια 100000
Αυτοκίνητο 15000 ΞΕΝΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ή ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
Εξοπλισμός 20000 α- Μακροπρόθεσμες (Δάνεια) 20000
ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ β- Βραχυπρόθεσμες
Αποθέματα 15000 Προμηθευτές 15000
ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ
Ταμείο 5000
135000 135000
Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

1η άσκηση
Ο κ. Γεωργίου ιδρύει στο Βόλο ( Δημητριάδος 25) ατομική επιχείρηση “Down Town Computers” με
αντικείμενο την εμπορία και παροχή υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών.
Για το σκοπό αυτό:
1. Πούλησε ένα οικόπεδο αξίας 80.000 ευρώ και αγόρασε το ισόγειο κατάστημα
(Δημητριάδος 25) που θα στεγάσει την επιχείρηση του.
2. Διέθεσε το αυτοκίνητό του αξίας 15.000 ευρώ για τις ανάγκες της επιχείρησης εκδίδοντας
επαγγελματική άδεια χρήσης.
3. Σύναψε επιχειρηματικό δάνειο αξίας 20.000 ευρώ με την Τράπεζα “ADGF” για την αγορά
εξοπλισμού.
4. Αγόρασε με πίστωση εμπόρευμα (οθόνες, εκτυπωτές, μονάδες Η/Υ κ.λ.π) αξίας 10.000
ευρώ από την “DELTA Εισαγωγική».
5. Διέθεσε καταθέσεις του (λογαριασμός όψεως) αξίας 5000 ευρώ για την έναρξη λειτουργίας
της επιχείρησης.
Ζητείται να συνταχθεί ο πρώτος Ισολογισμός της Επιχείρησης “Down Town Computers”

2η άσκηση
Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία της χρηματοοικονομικής κατάστασης μιας επιχείρησης και ζητείται
να προσδιορισθούν ποια από αυτά ανήκουν στο Ενεργητικό, στο Παθητικό και στην Καθαρή Περι-
ουσία.
Διαφημίσεις Ταμείο
Χρεωστικοί τόκοι Εμπορεύματα
Γραμμάτια εισπρακτέα Γραμμάτια εισπρακτέα προεξ/ντα
Αυτοκίνητα Πρόσοδοι (έσοδα) ενοικίων
Ασφάλιστρα Γενικά έξοδα
Προκαταβολές πελατών Κρατήσεις & εισφορές πληρωτέες
Ακίνητα Απαιτήσεις
Αμοιβές προσωπικού Εργοδοτικές εισφορές
Γραμμάτια πληρωτέα Ίδια κεφάλαια
Έπιπλα & σκεύη Διάφορα λειτουργικά έσοδα
Υλικά συσκευασίας Μερίσματα πληρωτέα
Εμπορεύματα ενεχυριασμένα Δάνειο με ενέχυρο Εμπορεύματα
Ενοίκια μη δεδουλευμένα Έσοδα επομένων Χρήσεων
Τόκοι μη δεδουλευμένοι Συνδρομές επόμενης χρήσεως
Ασφάλιστρα μη δεδουλευμένα Τόκοι πιστωτικοί

3η άσκηση
ουσία.
Ακίνητο
Χρεωστικοί τόκοι
Γραμμάτια εισπρακτέα
Αυτοκίνητα
Προμηθευτές
Προκαταβολές πελατών
Διάφορα λειτουργικά έσοδα
Αμοιβές προσωπικού
Υλικά συσκευασίας
Εμπορεύματα ενεχυριασμένα
Εμπορεύματα
Διαφημίσεις
Ενοίκια
Ζημία καταστροφής επίπλων
Γραμμάτια πληρωτέα
Έξοδα συντήρησης αυτοκινήτου πληρωτέα
Ταμείο
Δάνειο με ενέχυρο Εμπορεύματα
Γραμμάτια εισπρακτέα προεξ/ντα
Πρόσοδοι ενοικίων
Γενικά έξοδα
Κρατήσεις & εισφορές πληρωτέες
Απαιτήσεις
Εργοδοτικές εισφορές
Ενυπόθηκο δάνειο
Κέρδη λαχνών
Προκαταβολές προμηθευτών
Ίδια κεφάλαια
Ενοίκια πληρωτέα
Μη λειτουργικά έξοδα
Έπιπλα και σκεύη
Προπληρωθέντα ασφάλιστρα

4η άσκηση
ουσία.
Κτίρια και εγκαταστάσεις κτιρίων Τακτικό αποθεματικό

Έτοιμα προϊόντα Πελάτες
Χρεόγραφα Γραμμάτια πληρωτέα
Μακροπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια Εμπορεύματα
Οφειλόμενα έξοδα (έξοδα πληρωτέα) Ανταλλακτικά παγίων
Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη Εργαλεία
Καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο Ομολογιακά δάνεια
Γραμμάτια εισπρακτέα Μεταφορικά μέσα
Αφορολόγητα αποθεματικά Έπιπλα
Γήπεδα-οικόπεδα Διπλώματα ευρεσιτεχνίας
Αποθέματα καυσίμων Προμηθευτές
Ορυχεία-μεταλλεία Δικαιώματα χρήσης τεχνογνωσίας
Υπόλοιπο κερδών εις νέο Αποδοχές προσωπικού πληρωτέες
Ημιτελή προϊόντα Προκαταβολές κτήσεως παγίων
Μηχανήματα και μηχαν/κές εγκαταστάσεις Επιδοτήσεις απόκτησης παγίων
Κεφάλαιο ατομικών επιχειρήσεων Έσοδα εισπρακτέα

Μηχανές γραφείων Προκαταβολές σε προμηθευτές
Επιστημονικά όργανα Εμπορικά σήματα
Υπεραξία επιχειρήσεως Προκαταβολές πελατών

Έξοδα ερευνών και μελετών Τεχνικά έργα υπό εκτέλεση
Συμμετοχές σε εταιρίες Καταθέσεις όψεως
Ηλεκτρονικοί υπολογιστές Πιστωτές

Διαφορές αναπροσαρμογής αξίας παγίων Έκτακτο αποθεματικό
Πρώτες ύλες Βραχυπρόθεσμα δάνεια τραπεζών
Υπόλοιπο ζημιών εις νέο Βοηθητικές ύλες
Είδη συσκευασίας Ασφαλιστικοί οργανισμοί
Χρεώστες Μη δεδουλευμένοι Τόκοι

5η άσκηση
ουσία.
Αγορά μηχανήματος Πληρωμή δόσης Η/Υ

Μεταφορά και εγκατάσταση μηχανήματος Αγορά λογισμικού (software)
Απόκτηση εμπορευμάτων Πληρωμή υπηρεσιών δικηγόρου
Κόστος εκπαίδευσης προσωπικού Σύναψη ομολογιακού δανείου
Συντήρηση μηχανήματος Αμοιβές προσωπικού
Έξοδα πρώτης εγκατάστασης Επιστροφή ελαττωματικών προϊόντων από πελάτη
Κατασκευή αποθήκης Πρόστιμο ΔΟΥ
Αγορά α’ υλών Φόρος εισοδήματος
Αγορά γραφικής ύλης Πληρωμή πιστωτή
Αγορά έντυπου υλικού Λογαριασμός τηλεφώνου
Επέκταση κτιρίου και κτιριακών εγκαταστάσεων Αγορά μετοχών μέσω ΧΑΑ
Χρησιμοποίηση καυσίμων Προμήθεια χρηματιστηριακής εταιρίας
Χρονική φθορά μεταφορικού μέσου Ασφάλιστρα πυρός
Έναρξη διαφημιστικής καμπάνιας Καταστροφή εμπορευμάτων από πυρκαγιά
Εξόφληση προμηθευτή Παροχή έκπτωσης σε πελάτη

Οφειλόμενα ενοίκια Τόκοι τραπεζικού δανείου
Καταβολή μηνιαίου ενοικίου Διόδια

Λογιστικά σφάλματα και πώς τα διορθώνουμε
Οι συναλλαγές της επιχείρησης καταχωρούνται κυρίως:
1. Στο Ημερολόγιο
2. Στο Γενικό Καθολικό και αναλυτικών καθολικών
3. Στον Ισολογισμό
4. Στο Βιβλίο Απογραφών
5. Στο βιβλίο Σύνταξης των Ισοζυγίων
Κατά τη διάρκεια των καταχωρήσεων στα βιβλία της επιχείρησης είναι δυνατό και όχι σπάνιο να
γίνονται διάφορα λάθη ή και παραλείψεις τόσο σε λογαριασμούς όσο και σε ποσά.
Γνωρίζουμε, πως ο ΚΒΣ απαγορεύει παραπομπές στο περιθώριο, σβησίματα, και λοιπές ενέργειες
για τη διόρθωση των λογιστικών σφαλμάτων.
Παραδείγματα σε Σφάλματα του Ημερολογίου και διόρθωση των Λογιστικών Λαθών
1. Παράλειψη εγγραφής.
Παραλείφθηκε από λάθος του λογιστή, η καταχώρηση στα βιβλία της επιχείρησης της κατα-
βολής μετρητών 8000€ στον προμηθευτή κ.Αποστόλου έναντι λογαριασμού του.
Ημερομηνία Ποσά €
Χρεούμενος
Λογαριασμός
Πιστούμενος
άρθρο Λογαριασμός Χρέωσης Πίστωσης
α/α
Αιτιολογία & Δικαιολογητικό
3/1/2011
Προμηθευτές 8.000 €
Ταμείο 8.000 €
Παραληφθείσα εγγραφή
2. Καταχώρηση εγγραφής που δεν αφορά δαπάνες της επιχείρησης.

Από λάθος του λογιστή, στις 18/2/2011 καταχωρήθηκε στα βιβλία της επιχείρησης πληρωμή
αεροπορικού εισιτηρίου 2.500€
18/2/2011
Αεροπορικό εισιτήριο 2.500 €
Εξόφληση αεροπορικού εισιτηρίου
Στην περίπτωση αυτή γίνεται μια εγγραφή αντίθετη της παραπάνω ώστε να ακυρωθεί (ολι-
κός αντιλογισμός)
18/2/2011
Αεροπορικό εισιτήριο 2.500 €
Ολικός αντιλογισμός της παραπάνω εγγραφής
Φροντιστηριακές ασκήσεις Λογιστικής Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

3. Καταχώρηση λανθασμένης εγγραφής.
Στις 27/12/2010 η επιχείρηση αγόρασε εμπορεύματα αξίας 15.000€ με πίστωση (και όχι της
μετρητοίς όπως εσφαλμένα καταχωρήθηκε στο ημερολόγιο)
27/12/2010
Εμπορεύματα 15.000 €
Αγορά εμπορευμάτων
27/12/2010
Ολικός αντιλογισμός της παραπάνω εγγραφής
27/12/2010
Πιστωτές- Προμηθευτές 15.000 €
Αγορά εμπορευμάτων με πίστωση
4. Καταχώρηση λανθασμένου ποσού στην εγγραφή.

Στις 20/12/2010 η επιχείρηση κατέβαλε για γενικά έξοδα 1500€, έξοδα συντήρησης & επι-
σκευής κτιρίου 2500€ και ασφαλίστρων 1200€.
20/12/2010
Γενικά έξοδα 1.500 €
Έξοδα επισκευής κτιρίου 2.500€
Εξόφληση γενικών εξόδων και εξόδων επισκευής κτιρίου
20/12/2010
Ασφάλιστρα 1.200€
Ταμείο 1.200€
Συμπληρωματική εγγραφή-Μερικώς αντιλογισμός της παραπάνω εγγραφής
Παρατηρούμε πως η διόρθωση έγινε με μερικό αντιλογισμό. Με αυτό τον τρόπο με μία μό-
νο εγγραφή επιτυγχάνεται η διόρθωση καταχωρώντας το ποσό της διαφοράς. Ο μερικός
αντιλογισμός μπορεί να γίνει μόνο όταν πρέπει να διορθωθεί σφάλμα είτε σε χρεούμενο εί-
τε σε πιστούμενο λογαριασμό ενώ και για τους δύο χρειάζεται ολικός αντιλογισμός (βλέπε
παράδειγμα 3).

Η Λογιστική του φόρου προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α)
Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α) επιβάλλεται σε αγαθά και υπηρεσίες επιπλέον του κόστους παρα-
γωγής τους.
Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται όταν αγοράζουν ή πωλούν εμπορεύματα να υπολογίζουν στην καθαρή αξία
του προϊόντος και ένα επιπλέον ποσό (ποσοστό επί της αξίας του προϊόντος).
Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α) αποδίδεται στο δημόσιο ως διαφορά μεταξύ ΦΠΑ (πωλήσεων) και
ΦΠΑ (αγορών).
Παραδείγματα Λογιστικών Εγγραφών με επιβολή ΦΠΑ
Στην επιχείρησή «Digital Science» έγιναν κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 τα παρακάτω λογιστικά γεγονό-
τα:
1. Στις 10/1/2010, η επιχείρηση αγόρασε εμπορεύματα αξίας 40.000€ μετρητοίς συν ΦΠΑ 23%.
2. Στις 3/2/2010, η επιχείρηση πούλησε εμπορεύματα αξίας 79.950€ μετρητοίς συμπεριλαμβανομέ-
νου ΦΠΑ 23%.
3. Στις 4/2/2010, η επιχείρηση αγόρασε υλικά συσκευασίας αξίας 300€ πλέον ΦΠΑ 13%, μετρητοίς.
4. Στις 7/2/2010, η επιχείρηση πλήρωσε για έξοδα επισκευής του καταστήματος 600€ μετρητοίς πλέ-
ον ΦΠΑ 23%.
5. Στις 5/3/2010, η επιχείρηση αγόρασε εμπορεύματα αξίας 10.000€ μετρητοίς συν ΦΠΑ 23% και κα-
τέβαλε τα μισά με μετρητά και για το υπόλοιπο εκδόθηκε γραμμάτιο ονοματικής αξίας στο οποίο
προστέθηκαν τόκοι 700€.
Ζητείται:
Να γίνουν ημερολογιακές εγγραφές των παραπάνω λογιστικών γεγονότων και να αποδοθεί η περιοδική
δήλωση ΦΠΑ για το 1ο τρίμηνου του 2010.
Στα λογιστικά γεγονότα που περιλαμβάνεται ΦΠΑ δημιουργείται οι λογαριασμοί:
 Υποχρεώσεις από φόρους – τέλη

 Απόδοση - Εκκαθάριση ΦΠΑ
Ταμείο Εμπορεύματα ΦΠΑ Αγορών

79.950€ 49.200€ 40.000€ 79.950€ 9.200€
339€ 10.000€ 2.300€
738€
6.150€
Υλικά συσκευασίας Έξοδα επισκευής ΦΠΑ Πωλήσεων

300€ 600€ 14.950€
Γραμμάτια πληρωτέα Τόκοι χρεωστικοί ΦΠΑ Δαπανών

6.850€ 700€ 39€
138€

α/α
10/1/2010
ΦΠΑ αγορών 9.200€
Αγορά εμπορευμάτων
3/2/2010
Εμπορεύματα 65.000€
ΦΠΑ πωλήσεων 14.950 €
Πώληση εμπορευμάτων
4/2/2010
Υλικά συσκευασίας 300 €
ΦΠΑ δαπανών 39€
Ταμείο 339 €
Αγορά υλικών συσκευασίας
7/2/2010
Έξοδα επισκευής 600 €
ΦΠΑ δαπανών 138€
Εξόφληση εξόδων επισκευής
5/3/2010
ΦΠΑ αγορών 2.300€
Τόκοι χρεωστικοί 700€
Γραμμάτια πληρωτέα 6.850€
Αγορά εμπορευμάτων με μετρητά και έκδοση γραμματίου
Προκειμένου να αποδοθεί ο φόρος δημιουργείται ο λογαριασμός «Απόδοση - Εκκαθάριση ΦΠΑ» όπως

φαίνεται και στο παρακάτω γενικό καθολικό:
Απόδοση – Εκκαθάριση ΦΠΑ

ΦΠΑ Αγορών - Δαπανών ΦΠΑ Εσόδων- πωλήσεων
11.500€+177€=11.677€ 14.950 €
Οι σχετικές εγγραφές στο ημερολόγιο είναι:

31/3/2010
Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 11.677 €
ΦΠΑ Αγορών 11.500€
ΦΠΑ Δαπανών 177€
Μεταφορά ΦΠΑ Εξόδων/ Δαπανών στο λογαριασμό εκκαθάρισης
31/3/2010
ΦΠΑ Πωλήσεων 14.950 €

Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 14.950 €
Μεταφορά ΦΠΑ Πωλήσεων στο λογαριασμό εκκαθάρισης
7/2/2010
Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 3273 €
ου
Απόδοση ΦΠΑ 1 Τριμήνου 2010

Η Λογιστική των γραμματίων
Α- Γραμμάτια εισπρακτέα
Κάθε επιχείρηση φέρει στο χαρτοφυλάκιο της γραμμάτια ή συναλλάσσεται με αυτά. Ειδικότερα για
τα «γραμμάτια εισπρακτέα» κάθε επιχείρηση τηρεί ένα λογαριασμό για να παρακολουθεί όλα τα
γραμμάτια που έχει να εισπράξει. Ο λογαριασμός αυτός ανοίγεται στο γενικό καθολικό με τίτλο
«γραμμάτια εισπρακτέα» και κινείται με την ονομαστική αξία του γραμματίου. Αυτό σημαίνει ότι
τα ποσά που υπάρχουν στη χρέωση μπορούμε να τα βρούμε και στην πίστωση του ίδιου λογαρια-
σμού.
Η επιχείρηση που έχει στην κατοχή της ένα γραμμάτιο προς είσπραξη μπορεί να το εκμεταλλευτεί
ποικιλοτρόπως:
1. Α- Μπορεί να περιμένει μέχρι τη λήξη του γραμματίου και να το εισπράξει.

Παράδειγμα: Η επιχείρηση «Καρράς Ο.Ε» πούλησε στις 3/1/2011 υφάσματα στο πελάτη
Σπύρου. Γ αξίας 3000€ και εξέδωσε γραμμάτιο ίσου ποσού λήξεως 15/2/2011.
Σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση περιμένει μέχρι τις 15/2/2011 για να εισπράξει το
γραμμάτιο και μέχρι τότε θα έχουμε τις παρακάτω εγγραφές:
α/α
3/1/2011
Γρ. εισπρακτέα 3.000 €
Πώληση εμπορευμάτων με έκδοση γραμματίου
15/2/2011
Γραμμάτια
εισπρακτέα 3.000 €
Είσπραξη γραμματίου Γ. Σπύρου λήξεως 15/2/2011
Β- Μπορεί να το παραδώσει σε τρίτο και να φροντίσει αυτός για την είσπραξη.

Στην περίπτωση αυτή γίνεται οπισθογράφηση της συναλλαγματικής σε διαταγή τρίτου (συ-
νήθως Τραπεζών). Η εγγραφή με βάση το παραπάνω παράδειγμα θα είναι:
Γραμμάτιο στην
“GPKS” για είσπραξη 3.000 €
Γραμμάτια
εισπρακτέα 3.000 €
Παράδοση γραμματίου Γ. Σπύρου προς είσπραξη

Μετά από την οπισθογράφηση το γραμμάτιο μπορεί να εισπραχθεί κανονικά κατά τη λήξη
του ενώ η Τράπεζα ειδοποιεί σχετικά την επιχείρηση.
Γ- Σε περίπτωση που δεν προσέλθει ο αποδέκτης του γραμματίου στη λήξη του να το εξο-
φλήσει τότε το γραμμάτιο θα «διαμαρτυρηθεί» και στην ονοματική του αξία θα προστε-
θούν έξοδα διαμαρτύρησης (δηλαδή δικηγορική αμοιβή, δικαστικά έξοδα, τόκοι κ.λ.π)
Ας υποθέσουμε στο παράδειγμά μας πως το γραμμάτιο του κ.Σπύρου δεν εξοφλήθηκε την
ημέρα που έληγε δηλαδή στις 15/2/2011 τότε θα ενεργηθεί η εγγραφή:
18/2/2011
Γραμμάτιο
διαμαρτυρηθέν 3150€
Ταμείο 150€
Γραμμάτια εισπρακτέα 3000€
Διαμαρτύρηση γραμματίου Γ. Σπύρου λήξεως 15/2/2011
Δ- Σε περίπτωση που μετά τη λήξη του γραμματίου προσέλθει ο αποδέκτης και ζητήσει να
διακανονίσει τα χρέη του, τότε θα πληρώσει την ονομαστική αξία του γραμματίου και τα
έξοδα που θα έχουν γίνει. Η εγγραφή που θα ενεργηθεί είναι η παρακάτω:
22/2/2011
Ταμείο 3150€
Γραμμάτιο
Διακανονισμός γραμματίου Γ. Σπύρου λήξεως 15/2/2011
Ε- Σε περίπτωση που η επιχείρηση θεωρεί πως υπάρχει κίνδυνος να μην μπορέσει να ει-
σπράξει το γραμμάτιο τότε η απαίτηση χαρακτηρίζεται επισφαλής και ενεργείται η εγγρα-
φή:
22/2/2011
Επισφαλείς
απαιτήσεις 3150€
Γραμμάτιο
Χαρακτηρισμός του Γ. Σπύρου ως επισφαλή χρεώστη
Ζ- Σε περίπτωση που ο αποδέκτης του γραμματίου προσέλθει πριν ή κατά τη λήξη του
γραμματίου και ζητήσει πίστωση χρόνου εξόφλησης δηλαδή μια χρονική παράταση τότε γί-
νεται ανανέωση του γραμματίου, οπότε υπολογίζονται τόκοι για αυτό το διάστημα.
Στο παράδειγμά μας ο κ.Σπύρου εμφανίστηκε στην επιχείρησή μας στις 10/2/2011 και ζή-
τηση παράταση για 30 ημέρες εξόφλησης της επιταγής που λήγει στις 15/2/2011.
Τότε, διενεργείται η εγγραφή:
10/2/2011
Γραμμάτια
εισπρακτέα 3120€

Γραμμάτια
Τόκοι πιστωτικοί 120€
Ανανέωση γραμματίου του Γ. Σπύρου
Η- Σε περίπτωση που το γραμμάτιο δεν εισπραχθεί και δεν συνταχθεί διαμαρτυρικό η εγ-
γραφή θα ενεργηθεί όπως παρακάτω:
17/2/2011
Γραμμάτια
Εισπρακτέα
σε καθυστέρηση 3000€
Γραμμάτια
Μη πληρωμή (σε καθυστέρηση) γραμματίου του Γ. Σπύρου
2. Μπορεί να το προεξοφλήσει προ της λήξεώς του και να εισπράξει την ονομαστική του αξία
μειωμένη κατά ένα ποσό (έξοδα προεξόφλησης). Η Τράπεζα υπολογίζει τον τόκο των χρη-
μάτων μέχρι την ημέρα της λήξεως του γραμματίου καθώς και τα άλλα έξοδα και θα μας
καταβάλλει το υπόλοιπο ποσό.
Ας υποθέσουμε στο παράδειγμά μας πως καταθέτουμε στην Τράπεζα στις 20/1/2011 για
προεξόφληση το γραμμάτιο του κ.Σπύρου που λήγει στις 15/2/2011.
20/1/2011
Έξοδα
προεξόφλησης 100€
προεξοφληθέντα 3000€
Προεξόφληση γραμματίου Γ. Σπύρου λήξεως 15/2/2011
Στους χρεούμενους λογαριασμούς εκτός από το «ταμείο» συναντάμε και ένα νέο λογαρια-
σμό «έξοδα προεξόφλησης» και θα χρεώνεται κάθε φορά που προεξοφλούμε γραμμάτια.
Στην πίστωση όμως, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο λογαριασμός που κινείται δεν είναι τα
«γραμμάτια εισπρακτέα» αλλά τα «γραμμάτια εισπρακτέα προεξοφληθέντα» τα οποία α-
νήκουν πλέον στο χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας και όχι στης επιχείρησης. Όμως μετά την
προεξόφληση και μέχρι την κανονική πληρωμή του γραμματίου από τον κ.Σπύρου η επιχεί-
ρηση δεν παύει να είναι υπεύθυνη για την κανονική πληρωμή του γραμματίου.
Όταν εξοφληθεί το γραμμάτιο η Τράπεζα μας πληροφορεί σχετικά.

Ο λογαριασμός «γραμμάτια εισπρακτέα προεξοφληθέντα» είναι λογαριασμός του παθητι-
κού και αυξάνεται με την πίστωση του ενώ μειώνεται με την χρέωσή του. Ανήκει δε στις
βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης μέχρι να εξοφληθεί και τότε θα ενεργηθεί η
εγγραφή:
15/2/2011
προεξοφληθέντα 3000€
Μεταφορά λογαριασμού
(στις ασκήσεις συνήθως αναφέρεται ως λογιστικό γεγονός με την έκφραση: Η Τράπεζα

«GPKS» ειδοποίησε την επιχείρηση ότι γραμμάτια προεξοφληθέντα ποσού 3000€ εξοφλή-
θηκαν από τον οφειλέτη τους)
3. Μπορεί να το μεταβιβάσει σε πιστωτή της συμψηφίζοντας την υποχρέωση της. Σε αυτή την
περίπτωση μεταβιβάζεται το γραμμάτιο σε προμηθευτή – πιστωτή που του οφείλουμε χρή-
ματα στο ποσό του γραμματίου και με αυτό τον τρόπο εξοφλούμε το χρέος μας.
Στο παράδειγμά μας μεταβιβάσαμε π.χ. στον κ.Λαζάρου στις 8/1/2011 την επιταγή του
κ.Σπύρου που λήγει στις 15/2/2010.
1η εγγραφή:
8/1/2011
Πιστωτές 3000€
μεταβιβασθέντα 3000€
Μεταβίβαση γραμματίου κ.Σπύρου με λήξη 15/2/2011 στον κ.Λαζάρου
Όταν θα εξοφληθεί το γραμμάτιο στη λήξη του θα ειδοποιηθεί η επιχείρηση σχετικά και θα
ενεργηθεί η εγγραφή:
2η εγγραφή
15/2/2011
μεταβιβασθέντα 3000€
Μεταφορά λογαριασμού

4. Μπορεί να το ενεχυριάσει
Στην ενεχυρίαση του γραμματίου ισχύει ότι και στην ενεχυρίαση των εμπορευμάτων.
*Αξιόγραφο είναι το έγγραφο στο οποίο ενσωματώνεται ένα δικαίωμα σε τέτοιο βαθμό, ώστε
η άσκησή του να προϋποθέτει την κατοχή του εγγράφου. Το δικαίωμα αυτό πρέπει να είναι
ιδιωτικό και περιουσιακό, ενώ για τη μεταβίβαση του δικαιώματος που απορρέει από το έγ-
γραφο απαιτείται κατά κανόνα και η παράδοση του εγγράφου.
Τα αξιόγραφα (πιστωτικοί τίτλοι) που χρησιμοποιούνται στη σύγχρονη οικονομία είναι: α- Η

επιταγή, β- Η συναλλαγματική & γ- Το γραμμάτιο
Στη λογιστική χρησιμοποιείται συνήθως ο τίτλος «Γραμμάτιο» χωρίς αυτό να σημαίνει πως
και οι άλλη δύο τίτλοι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα.

Β- Εμπορικές συναλλαγές με τη χρήση ηλεκτρονικών καρτών πλη-
ρωμής
Οι κάρτες πληρωμής είναι ηλεκτρονικές κάρτες που περιέχουν πληροφορίες, οι οποίες μπορούν
να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές. Ένα είδος ηλεκτρονικής κάρτας πληρωμής είναι και η πι-
στωτική κάρτα.
Η πιστωτική κάρτα (όπως Visa, MasterCard, Europay) παρέχει πίστωση ώστε ο πελάτης να
πραγματοποιεί αγορές μέχρι ένα όριο που ορίζεται από την εκδότρια τράπεζα της πιστωτικής
κάρτας. Οι επιχειρήσεις που δέχονται την πώληση των εμπορευμάτων τους με την πληρωμή –
εξόφληση μέσω πιστωτικής κάρτας επιβαρύνονται με ένα ποσοστό προμήθειας που εισπράττει
αυτόματα με τη συναλλαγή η τράπεζα με την οποία συνεργάζεται η επιχείρηση.
Στο παράδειγμά μας ας υποθέσουμε πως η επιχείρησή μας πούλησε στις 4/1/2011 εμπορεύ-
ματα αξίας 3000€ στον κ. Σπύρου μέσω πιστωτικής κάρτας Visa της Τράπεζας «GBKS». Η επι-
χείρηση εκχώρησε της απαίτησή της στην Τράπεζα «GBKS» που διαχειρίζεται την πιστωτική
κάρτα και εισέπραξε από αυτή το ποσό της πώλησης μειωμένο κατά 2.5% που αντιπροσω-
πεύει την προμήθεια της Τράπεζας.
4/1/2011
Αμοιβές & έξοδα τρίτων 75€
Εμπορεύματα 3000€
Έσοδα από πώληση εμπορευμάτων με χρήση κάρτας Visa στον Σπύρο. Γ

Γ- Γραμμάτια πληρωτέα
Για τα «γραμμάτια πληρωτέα» κάθε επιχείρηση τηρεί ένα λογαριασμό για να παρακολουθεί όλα τα
γραμμάτια που έχει να πληρώσει. Ο λογαριασμός αυτός ανοίγεται στο γενικό καθολικό με τίτλο
«γραμμάτια πληρωτέα» και κινείται με την ονομαστική αξία του γραμματίου.
Η επιχείρηση που έχει στην κατοχή της ένα γραμμάτιο προς πληρωμή:
Α- Μπορεί να περιμένει μέχρι τη λήξη του γραμματίου και να το εξοφλήσει.

Παράδειγμα: Η επιχείρηση «Καρανικόλας Ο.Ε» πούλησε στις 3/1/2011 υφάσματα στην επι-
χείρησή μας αξίας 3000€ με έκδοση γραμμάτιου λήξεως 15/2/2011.
Σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση μας εξοφλεί στις 15/2/2011 το γραμμάτιο και μέχρι
τότε θα έχουμε τις παρακάτω εγγραφές:
3/1/2011
Γραμμάτια πληρωτέα 3.000 €
Αγορά εμπορευμάτων με αποδοχή γραμματίου
15/2/2011
Είσπραξη γραμματίου Γ. Σπύρου λήξεως 15/2/2011
Β- Μπορεί η επιχείρησή μας να ζητήσει ανανέωση του γραμματίου για 20 ημέρες με επιβά-
ρυνση 250€ για τόκους. Θα ενεργηθούν οι εγγραφές:
15/2/2011
Ανανέωση γραμματίου πληρωμής
Γ- Μπορεί η επιχείρησή μας να αδυνατεί να πληρώσει το γραμμάτιο κατά τη λήξη του, οπό-
τε συντάσσεται διαμαρτυρικό και η επιχείρηση πληρώνει διαμαρτυρημένο πια το γραμμά-
τιο ενώ επιβαρύνεται και με τα έξοδα διαμαρτυρήσεως.
Αν στο παράδειγμά μας τα έξοδα διαμαρτυρήσεως ήταν 150€, η σχετική εγγραφή θα εί-
ναι:
20/2/2011
Έξοδα διαμαρτυρήσεως 150€
Τακτοποίηση διαμαρτυρηθέντος γραμματίου

Δ- Τόκοι Χρεωστικοί/ Πιστωτικοί/ Δεδουλευμένοι/Μη Δεδουλευμέ-
νοι
α- Οι πιστωτικοί τόκοι αποτελούν ένα πρόσθετο έσοδο για την επιχείρηση όταν αυτή που-
λά τα εμπορεύματα της με την αποδοχή από τον πελάτη έκδοσης γραμματίου εισπρακτέ-
ου. Οι τόκοι μπορούν στο τέλος μιας διαχειριστικής περιόδου να χαρακτηριστούν δεδου-
λευμένοι όταν η έκδοση και η λήξη του γραμματίου πραγματοποιείται μέσα στην ίδια δια-
χειριστική περίοδο π.χ
Ο κ.Σπύρου στις 12/1/2011 αγόρασε από την επιχείρησή μας εμπορεύματα αξίας 3000€
και αποδέχτηκε την έκδοση γραμματίου στο οποίο προστέθηκαν τόκοι 200€ με λήξη του
γραμματίου στις 10/10/2011
12/1/2011
Γραμμάτια εισπρακτέα 3.200 €
Πώληση εμπορευμάτων με την έκδοση γραμματίου
Σε περίπτωση που το γραμμάτιο θα λήξει στις 20/3/2012 (δηλαδή το επόμενο έτος) οι τόκοι θα
είναι 500€ επειδή η πληρωμή θα καθυστερήσει για 5 μήνες.
12/1/2011
Γραμμάτια εισπρακτέα 3.500 €
Πώληση εμπορευμάτων με την έκδοση γραμματίου
Όμως, από αυτούς τους τόκους στη λήξη του 2011 το ποσό των 200€ είναι έσοδο για το διαχει-
ριστικό έτος 2011 (δεδουλευμένοι τόκοι) και όταν θα γίνει απογραφή και θα ετοιμαστεί ο νέος
ισολογισμός για το 2012 θα πρέπει το υπόλοιπο ποσό δηλαδή τα 300€ να χαρακτηριστούν «μη
δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων» αφού αφορά τους τόκους που έχουν υπολογι-
στεί ως έσοδο για το διάστημα από 1/1/2012 έως 20/3/2012.
Οι εγγραφές τακτοποιήσεως είναι οι εξής:
31/12/2011
Τόκοι πιστωτικοί 300 €
Μη δεδουλευμένοι
τόκοι γραμματίων
εισπρακτέων 300€
Αναγωγή γραμματίου στην ημέρα νέου Ισολογισμού 1/1/2012
Ο λογαριασμός «Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων» αποτελεί ένα έσοδο που
αφορά τη νέα χρήση και εγγράφεται στο παθητικό του νέου Ισολογισμού:

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ(αφορά το συγκεκριμένο παράδειγμα)
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ
Ακίνητο $$ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ $$
Εμπορεύματα $$ Μακροπρόθεσμα δάνεια $$
Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων
Γραμμάτια εισπρακτέα 3.500€ εισπρακτέων 300€
β- οι χρεωστικοί τόκοι αποτελούν ένα πρόσθετο έξοδο για την επιχείρηση όταν αυτή αγο-
ράζει εμπορεύματα με τρόπο πληρωμής την έκδοση γραμματίου πληρωτέου π.χ.
Στις 12/1/2011 αγόρασε η επιχείρησή μας από τον κ. Καρανικόλα εμπορεύματα αξίας
3000€ και αποδέχτηκε την έκδοση γραμματίου στο οποίο προστέθηκαν τόκοι 200€ με λή-
ξη του γραμματίου στις 10/10/2011
12/1/2011
Αγορά εμπορευμάτων με την έκδοση γραμματίου
Σε περίπτωση που το γραμμάτιο θα λήξει στις 20/3/2012 (δηλαδή το επόμενο έτος) οι τόκοι θα
είναι 500€ επειδή η πληρωμή θα καθυστερήσει για 5 μήνες.
12/1/2011
Αγορά εμπορευμάτων με την έκδοση γραμματίου
Όμως, από αυτούς τους τόκους στη λήξη του 2011 το ποσό των 200€ είναι έσοδο για το διαχει-
ριστικό έτος 2011 (δεδουλευμένοι τόκοι) και όταν θα γίνει απογραφή και θα ετοιμαστεί ο νέος
ισολογισμός για το 2012 θα πρέπει το υπόλοιπο ποσό δηλαδή τα 300€ να χαρακτηριστούν «μη
δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων πληρωτέων» αφού αφορά τους τόκους που έχουν υπολογι-
στεί ως έξοδο για το διάστημα από 1/1/2012 έως 20/3/2012.
Οι εγγραφές τακτοποιήσεως είναι οι εξής:
31/12/2011
Μη δεδουλευμένοι τόκοι
γραμματίων πληρωτέων 300 €
Αναγωγή γραμματίου στην ημέρα νέου Ισολογισμού 1/1/2012
Ο λογαριασμός «Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων πληρωτέων» αποτελεί ένα έξοδο που
αφορά τη νέα χρήση και εγγράφεται στο ενεργητικό του νέου Ισολογισμού:

Εμπορεύματα $$ Μακροπρόθεσμα δάνεια $$
Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμμα-
τίων πληρωτέων 500€ Γραμμάτια πληρωτέα 3.500€
Παράδειγμα:
Την 1/3/2010, η επιχείρησή μας «Digital Science» αγόρασε ενισχυτές αξίας 40000€ από τον
προμηθευτή κ. Αναγνώστου και κατέβαλε τη μισή αξία σε μετρητά και για το υπόλοιπο ποσό
εξέδωσε γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 22400€ και λήξης 31/6/2011. Η ονομαστική αξία περι-
λαμβάνει και τους τόκους 2400€.
Σε αυτή την περίπτωση πρέπει:
α-να υπολογίσουμε τους τόκους που αφορούν τη διαχειριστική περίοδο 2010 (δεδουλευμένοι
τόκοι) δηλαδή από 1/3/2010 έως 31/12/2010 ήτοι 10 μήνες:
𝟏𝟎 𝝁ή𝝂𝜺𝝇
2400€ (τόκοι) =1500€ (τόκοι)
𝟏𝟔 𝝁ή𝝂𝜺𝝇 𝝁έ𝝌𝝆𝜾 𝟑𝟏−𝟔−𝟐𝟎𝟏𝟏
β-να υπολογίσουμε τους τόκους που αφορούν τη διαχειριστική περίοδο 2011 ( μη δεδουλευμέ-
νοι τόκοι) δηλαδή από 1/1/2011 έως 31/6/2011 ήτοι 6 μήνες :
𝟔 𝝁ή𝝂𝜺𝝇
2400€ (τόκοι) =900€ (τόκοι)
𝟏𝟔 𝝁ή𝝂𝜺𝝇 𝝁έ𝝌𝝆𝜾 𝟑𝟏−𝟔−𝟐𝟎𝟏𝟏
1/3/2010
Δεδουλευμένοι τόκοι
γραμματίων πληρωτέων 1.500€
Μη δεδουλευμένοι τόκοι
γραμματίων πληρωτέων 900€
Ταμείο 20.000€
Αγορά εμπορευμάτων με μετρητά και έκδοση γραμματίου
Οι δεδουλευμένοι τόκοι (χρεωστικοί ή πιστωτικοί) μεταφέρονται στα αποτελέσματα εκμε-

τάλλευσης της διαχειριστικής περιόδου 2010, ενώ οι μη δεδουλευμένοι τόκοι (χρεωστικοί ή
πιστωτικοί) μεταφέρονται στον Ισολογισμό του επόμενου έτους.

Παραδείγματα εγγραφής στο Ημερολόγιο και το Γενικό Καθολικό
με τα ακόλουθα λογιστικά γεγονότα:
1. Στις 2/12/2010 αγοράστηκαν εμπορεύματα (εκτυπωτές Η/Υ) αξίας 8000€ αντί 6000€ με με-
τρητά 1500€, με απλή πίστωση 2000€ και για το υπόλοιπο υπογράφηκαν γραμμάτια στα οποία
προστέθηκαν τόκοι 280€.
Χρεούμενος Λογαριασμός
άρθρο Πιστούμενος Λογαριασμός Χρέωσης Πίστωσης
α/α Αιτιολογία & Δικαιολογητικό
1 2/12/2010
Εμπορεύματα (εκτυπωτές) 6000
Χρεωστικοί τόκοι 280
Ταμείο 1500
Πιστωτές 2000
Γραμμάτια πληρωτέα χ=2780
Αγορά εμπορευμάτων (εκτυπωτές) με μετρητά, απλή πίστωση και έκ-
δοση γραμματίων εισπρακτέων
Εμπ/τα (εκτυπωτές) Τόκοι Χρεωστικοί Πιστωτές

6000 280 2000
Γρ. πληρωτέα Ταμείο

2780 1500

2. Στις 6/12/2010 πωλήθηκαν εμπορεύματα (οθόνες Η/Υ) αξίας 12000€, με μετρητά 2300€, με
συμψηφισμό των προκαταβολών πελατών και με λήψη γραμματίων στα οποία προστέθηκαν τό-
κοι 240€.
ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ(αφορά το συγκεκριμένο άρθρο)

Αυτοκίνητα $$ Ενυπόθηκο δάνειο $$
Εμπορεύματα $$ Λοιπά μακροπρόθεσμα δάνεια $$
Εμπορεύματα ενεχυριασμένα $$ Δάνειο με ενέχυρο εμπορεύματα $$
Υλικά συσκευασίας $$ Πιστωτές $$
Γραμμάτια εισπρακτέα $$ Γραμ/τια πληρωτέα $$
Προπληρωθέντα ασφάλιστρα $$ Ενοίκια πληρωτέα $$
Προκαταβολές σε προμηθευτές $$ Κρατήσεις & εισφορές πληρωτ. $$
Ταμείο $$ Προκαταβολές πελατών 3400
2 6/12/2010
Ταμείο 2300
Προκαταβολές πελατών 3400
Γραμμάτια εισπρακτέα 6540
Εμπ/τα (οθόνες Η/Υ) 12000
Πιστωτικοί τόκοι 240
Πώληση εμπορευμάτων (οθονών Η/Υ) με μετρητά, συμψηφισμό
προκαταβολών πελατών και έκδοση γραμματίων εισπρακτέων
2300+3400+ γρ.εισπρακτέα=12000+240  y (γρ. εισπρακτέα)=6540€
Ταμείο Προκ/λές πελατών Τόκοι πιστωτικοί

2300 3400 3400 ΙΣ 240
Γρ. εισπρακτέα Εμπ/τα (οθόνες Η/Υ)

6540 12000

3. Στις 8/12/2010 προεξοφλήθηκαν γραμμάτια του κ.Ευσταθίου αξίας 5000€ αντί 4600€ και
δόθηκαν για είσπραξη στην Τράπεζα «GPKS» γραμμάτια του κ.Σπύρου αξίας 7000€.
3 8/12/2010
Ταμείο 4600
Έξοδα προεξόφλησης 400
Γρ.εισπρακτέα προεξοφληθέντα 5000
Προεξόφληση γραμματίων του κ.Ευσταθίου στην Τράπεζα «GPKS»
Ταμείο Έξοδα προεξόφλησης Γρ.εισπ.προεξ/ντα

4600 400 5000
4 8/12/2010
Γρ. εισπρακτέα προς είσπραξη στην
Τράπεζα"GPKS" 7000
γρ.εισπρακτέα 7000
Εκχώρηση γραμματίων εισπρακτέων στην Τράπεζα "GPKS" προς είσπραξη
Γρ. εισπρακτέα προς

είσπραξη Γραμμάτια εισπρακτέα
7000 7000

4. Στις 10/12/2010 αυξήθηκαν τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης κατά 35000€ με εισφορά ε-
νός ακινήτου (ισόγειο κατάστημα)
5 10/12/2010
Ακίνητα κτίρια 35000
Ίδια κεφάλαια 35000
Εμφάνιση ιδίων κεφαλαίων με εισφορά ακίνητο
Ακίνητα Ίδια κεφάλαια

35000 35000

5. Στις 13/12/2010 ανταλλάχθηκε αυτοκίνητο της επιχείρησης αξίας 7000€ με καινούργιο αξί-
ας 24000€ με καταβολή εκτός του παλαιού αυτοκινήτου μετρητών 4000€ και για το υπόλοιπο
υπογράφηκαν γραμμάτια ποσού στα οποία προστέθηκαν τόκοι 1300€.
6 13/12/2010
Νέο αυτοκίνητο 24000
Ζημιά ανταλλαγή αυτοκινήτου χ=1000
Παλαιό αυτοκίνητο 7000
Ταμείο 4000
Γραμμάτια πληρωτέα 15300
Εμφάνιση ζημιάς από ανταλλαγή αυτοκινήτου
24000+1300<7000+4000+15300 που σημαίνει ότι υπάρχει ζημιά από την ανταλλαγή για την επιχεί-
ρηση ύψους 1000€
Ζημιά ανταλλαγής
Ν. Αυτοκίνητο Χρεωστικοί τόκοι αυτοκινήτου
24000 1300 1000
Π. Αυτοκίνητο Ταμείο Γρ. πληρωτέα

7000 4000 15300

6. Στις 15/12/2010 πραγματοποιήθηκε πώληση αυτοκινήτου της επιχείρησης, στα λογιστικά
βιβλία αξίας 15000€ αντί 17000€ με μετρητά.
7 15/12/2010
Ταμείο 17000
Αυτοκίνητο 15000
Κέρδος πώλησης αυτοκινήτου 2000
Κέρδος από πώληση αυτοκινήτου της επιχείρησης
Κέρδος Πώλησης
Ταμείο Αυτοκίνητο αυτοκινήτου
17000 15000 2000

7. Στις 16/12/2010 πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή επαγγελματικού οχήματος της επιχείρησης,
στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης 20000€ με καινούργιο αξίας 35000€ για το οποίο δόθηκαν
εκτός του παλαιού αυτοκινήτου, μετρητά 2500€ και γραμμάτια ύψους 12000€ στα οποία είχαν
προστεθεί τόκοι 1000€
8 16/12/2010
Νέο αυτοκίνητο 35000
Παλαιό αυτοκίνητο 20000
Ταμείο 2500
Γραμμάτια πληρωτέα 12000
Κέρδος πώλησης αυτοκινήτου 1500
Εμφάνιση κέρδους από ανταλλαγή αυτοκινήτου
Κέρδος ανταλλαγής
Ν. αυτοκίνητο Χρεωστικοί τόκοι αυτοκινήτου
35000 1000 1500
Π. Αυτοκίνητο Ταμείο Γραμμάτια πληρωτέα

20000 2500 12000

8. Στις 20/12/2010 πουλήθηκε αυτοκίνητο της επιχείρησης στα λογιστικά βιβλία αξίας 10000€
αντί 8000€ με μετρητά
9 20/12/2010
Ταμείο 8000
Ζημία πώλησης αυτοκινήτου 2000
Αυτοκίνητο 10000
Ζημία από πώληση αυτοκινήτου
Ζημία πώλησης
Ταμείο Αυτοκίνητο αυτοκινήτου
8000 10000 2000

9. Στις 21/12/2010 εξοφλήθηκε το δάνειο με ενέχυρο εμπορεύματα (οθόνες Η/Υ) και παρα-
λήφθηκαν τα ενεχυριασμένα εμπορεύματα(οθόνες Η/Υ).
ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ (αφορά το συγκεκριμένο άρθρο και το επόμενο)

Εμπορεύματα ενεχυριασμένα 5000 Δάνειο με ενέχυρο εμπορεύματα 3000
Υλικά συσκευασίας $$ Δάνειο με ενέχυρο γρ.εισπρακτέα 4500
Γραμμάτια εισπρακτέα ενεχυριασμένα 7000 Κρατήσεις & εισφορές πληρωτ. $$
Ταμείο $$ Προκαταβολές πελατών $$
10 21/12/2010
Δάνειο με ενέχυρο εμπορεύματα 3000
Ταμείο 3000
Εξόφληση δανείου με ενέχυρο εμπορεύματα
11 21/12/2010
Εμπορεύματα 5000
Ενεχυριασμένα εμπορεύματα 5000
Παραλαβή ενεχυριασμένων εμπορευμάτων
Δάνειο με ενέχυρο εμπο- Ενεχυριασμένα εμπο-

ρεύματα Εμπορεύματα ρεύματα
3000 3000 ΙΣ 5000 5000 ΙΣ 5000
Ταμείο
3000

10. Στις 22/12/2010 εξοφλήθηκε το δάνειο με ενέχυρο γραμμάτια εισπρακτέα και παραλήφθη-
καν τα ενεχυριασμένα γραμμάτια εισπρακτέα.
12 22/12/2010
Δάνειο με ενέχυρο γραμμάτια εισπρακτέα 4500
Ταμείο 4500
Εξόφληση δανείου με ενέχυρο γραμμάτια εισπρακτέα
13 22/12/2010
Γραμμάτια εισπρακτέα 7000
Γραμμάτια εισπρακτέα ενεχυριασμένα 7000
Παραλαβή ενεχυριασμένων εισπρακτέων γραμματίων
Δάνειο με ενέχυρο γραμ- Γραμμάτια εισπρακτέα

μάτια εισπρακτέα Γραμμάτια εισπρακτέα ενεχυριασμένα
4500 4500 ΙΣ 7000 7000 ΙΣ 7000
Ταμείο
4500

11. Στις 23/12/2010 η επιχείρηση εξόφλησε τα μερίσματα.
ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ (αφορά το συγκεκριμένο άρθρο και το επόμενο)

Εμπορεύματα ενεχυριασμένα $$ Φόροι πληρωτέοι 2500
Υλικά συσκευασίας $$ Μερίσματα πληρωτέα 4000
Προκαταβολές σε προμηθευτές $$ Κρατήσεις & εισφορές πληρωτ. $$
Ταμείο $$ Προκαταβολές πελατών $$
14 22/12/2010
Μερίσματα πληρωτέα 4000
Ταμείο 4000
Η επιχείρηση εξόφλησε τα μερίσματα
Μερίσματα πληρωτέα Ταμείο

4000 4000 ΙΣ 4000
12. Στις 23/12/2010 η επιχείρηση εξόφλησε οφειλόμενους φόρους
15 23/12/2010
Φόροι πληρωτέοι 2500
Ταμείο 2500
Η επιχείρηση εξόφλησε οφειλόμενους φόρους
Φόροι πληρωτέοι Ταμείο

2500 2500 ΙΣ 2500

13. Στις 24/12/2010 η επιχείρηση εισέπραξε διάφορα λειτουργικά έσοδα ποσού 25000€.
16 24/12/2010
Ταμείο 25000
Διάφορα λειτουργικά έσοδα 25000
Η επιχείρηση εισέπραξε χρήματα από λειτουργικά έσοδα
Διάφορα λειτουργικά
έσοδα Ταμείο
25000 25000
14. Στις 27/12/2010 η επιχείρηση κατέβαλε για γενικά έξοδα 1500€, έξοδα συντήρησης & επισκευής
κτιρίου 2500€ και ασφαλίστρων 1200€.
17 27/12/2010
Γεν. έξοδα 1500
Έξοδα συντήρησης 2500
Ασφάλιστρα 1200
Ταμείο 5200
Η επιχείρηση εξόφλησε γενικά έξοδα, έξοδα συντήρησης & επισκευής κτιρίου και ασφαλίστρων
Γεν. έξοδα Έξοδα συντήρησης Ασφάλιστρα

1500 1200 1200
Ταμείο
5200

15. Οι αμοιβές προσωπικού (υπαλλήλων) της επιχείρησης στο κεντρικό κατάστημα για το μήνα
Δεκέμβριο 2010 ήταν ποσού 5400€, ενώ οι εργοδοτικές εισφορές ήταν 1800€. Οι κρατήσεις των
εργαζομένων (υπαλλήλων) ποσού 1200€ μαζί με τις εργοδοτικές εισφορές οφείλονταν στα α-
σφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων.
18
27/12/2010
Αμοιβές προσωπικού 5400
Εργοδοτικές εισφορές 1800
Κρατήσεις & Εργ. εισφ. Πληρωτέες 3000
Ταμείο 4200
Καταβολή μισθών εργαζομένων και οφειλή στα ασφαλιστικά ταμεία
Κρατήσεις & Εργοδοτικές

Αμοιβές προσωπικού Εργοδοτικές εισφορές εισφορές Πληρωτέες
5400 1800 3000
Ταμείο
4200
Οι αμοιβές προσωπικού περιλαμβάνουν τους μισθούς των υπαλλήλων και τις κρατήσεις των εργαζομένων
5400€=μισθοί 4200€+κρατήσεις 1200€. Η επιχείρηση μέχρι αυτή τη στιγμή έχει εξοφλήσει τους μισθούς των
υπαλλήλων και οφείλει τις ασφαλιστικές της υποχρεώσεις στα ταμεία δηλαδή 3000€
Υποχρεώσεις Εργοδότη
Α- Καταβολή Νόμιμου Μισθού

Β- Παρακράτηση από τις αποδοχές (ασφαλιστική εισφορά μισθωτού και απόδοση στο ΙΚΑ)
Γ- Καταβολή Εργοδοτικής Εισφοράς στο ΙΚΑ
Νόμιμος μισθός, είναι αυτός που ορίζεται από τους νόμους και τις συλλογικές συμβάσεις και αποτελεί το ελά-
χιστο όριο του μισθού που δικαιούται ο εργαζόμενος, που καλύπτεται από την αντίστοιχη σύμβαση. Συμβατι-
κός μισθός είναι αυτός που ορίζεται από την ατομική σύμβαση εργασίας. Είναι προφανές πως ο συμβατικός
μισθός δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το νόμιμο. Ακόμη κι αν συμφωνηθεί κάτι τέτοιο, η συμφωνία θα
είναι άκυρη και θα πρέπει να καταβάλλεται ο νόμιμος μισθός.
Οι νόμιμες κρατήσεις στις αποδοχές των εργαζομένων είναι το ποσοστό της εργατικής εισφοράς για ασφαλι-
στικά ταμεία ή Οργανισμούς και ο Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών.
Ο εργοδότης συμμετέχει στην κάλυψη των κλάδων ασφάλισης του μισθωτού σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο
από αυτό της εργατικής εισφοράς. Οι εργοδοτικές εισφορές κατά κλάδο ασφάλισης υπολογίζονται βάσει του
συνόλου των αποδοχών του μισθωτού, αντίστοιχα με τον τρόπο υπολογισμού των εργατικών ασφαλιστικών
εισφορών.

16. Στις 28/12/2010 Καταβλήθηκαν για αμοιβές των εργαζομένων που εργάζονται στο υποκα-
τάστημα της επιχείρησης για το μήνα Δεκέμβριο 2010, 4300€ ενώ οι εργοδοτικές εισφορές πο-
σού 1300€ και οι κρατήσεις των εργαζομένων ποσού 600€ οφείλονταν στα ασφαλιστικά τους
ταμεία.
19
27/12/2010
Αμοιβές προσωπικού (μισθοί + κρατήσεις)
(4900€=4300€+600€) 4900
Εργ.εισφορές 1300
Κρατήσεις & Εργ. εισφ. Πληρωτέες 3000
Ταμείο 4200
Καταβολή μισθών εργαζομένων και οφειλή στα ασφαλιστικά ταμεία
Κρατήσεις & εργοδοτικές

Αμοιβές προσωπικού Εργοδοτικές εισφορές εισφορές Πληρωτέες
4900 1300 3000
Ταμείο
4200

17. Στις 29/12/2010 καταστράφηκαν εμπορεύματα (Η/Υ) αξίας 3500€ από πυρκαγιά. Η ασφα-
λιστική εταιρεία στην οποία ήταν ασφαλισμένα τα παραπάνω εμπορεύματα αναγνώρισε μόνο
το 60% της ζημιάς. Το ποσό αυτό δεν έχει καταβληθεί ακόμη στην επιχείρηση.
20 29/12/2010
Ζημιά κατεστραφέντων εμπ/των (Η/Υ) 3500
Ταμείο 3500
Καταστροφή ασφαλισμένων εμπορευμάτων
21 29/12/2010
Απαίτηση από ασφαλιστική εταιρεία 2100
Αποζημίωση ασφαλιστικής κατά 60% της ζημιάς
Ζημιά κατεστραφέντων Απαίτηση από ασφ/κη

εμπ/των (Η/Υ) Ταμείο εταιρεία
3500 2100 3500 2100
Η διαφορά της ζημιάς θα αφαιρεθεί (ισοσκελιστεί στο γενικό καθολικό) παρακάτω από τα αποτελέ-
σματα χρήσης ως έκτακτο έξοδο (ζημιά κατεστραφέντων εμπ/των = 1400€)

18. Στις 30/12/2010 καταστράφηκαν εμπορεύματα (οθόνες Η/Υ) από πλημμύρα στην αποθήκη
αξίας 8000€. Η ασφαλιστική εταιρεία στην οποία ήταν ασφαλισμένες οι οθόνες αναγνώρισε το
40% της ζημιάς. Το οφειλόμενο ποσό θα καταβληθεί το νέο έτος.
20 29/12/2010
Ταμείο 8000
Καταστροφή ασφαλισμένων εμπορευμάτων
21 29/12/2010
Απαίτηση από ασφαλιστική εταιρεία 3200
Αποζημίωση ασφαλιστικής κατά 60% της ζημιάς
Ζημιά κατεστραφέντων Απαίτηση από ασφ/κη

εμπ/των (οθόνες Η/Υ) Ταμείο εταιρεία
8000 3200 8000 3200

1
Βασικές έννοιες των Αποτελεσμάτων Εκμετάλλευσης & Χρήσεως

Με τον όρο κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως, εννοούμε τη λογιστική κατάσταση, η ο-
ποία παρουσιάζει συνοπτικά όλους εκείνους τους παράγοντες που προσδιορίζουν το οικο-
νομικό αποτέλεσμα μίας λογιστικής περιόδου, έχοντας σαν αντικειμενικό σκοπό την παρο-
χή πληροφοριών στους τρίτους ενδιαφερόμενους.
Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι και η κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως,
όπως και ο ισολογισμός, καταρτίζεται με βάση τις γενικά παραδεκτές λογιστικές αρχές.
Ένα θετικό λογιστικό αποτέλεσμα χαρακτηρίζεται ως κέρδος ενώ ένα αρνητικό οικονομικό
αποτέλεσμα χαρακτηρίζεται ως ζημία.

Η κατάσταση αποτελεσμάτων μπορεί να είναι είτε μίας είτε πολλαπλών βαθμίδων. Στη συ-
γκεκριμένη μορφή τα στοιχεία, δηλαδή, οι προσδιοριστικοί παράγοντες, βρίσκονται ο ένας
κάτω από τον άλλο μαζί με τα αντίστοιχα ποσά τους.
Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της μίας βαθμίδας παρουσιάζονται πρώτα οι θετικοί
προσδιοριστικοί παράγοντες και ακολουθούν οι αρνητικοί, συνοδευόμενοι από τα αντί-
στοιχα ποσά τους. Από την αφαίρεση των δύο αθροισμάτων προκύπτει τελικά το αποτέλε-
σμα χρήσεως. Τέλος, στην περίπτωση των πολλαπλών βαθμίδων έχουμε προσδιορισμό
τριών επιμέρους αποτελεσμάτων, εκείνο του μικτού αποτελέσματος, του αποτελέσματος
εκμετάλλευσης και εκείνο του αποτελέσματος χρήσης.
Στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως μίας βαθμίδας τα στοιχεία έχουν την εξής παρά-
θεση:
(+) Λειτουργικά Έσοδα
(+) Μη Λειτουργικά Έσοδα
(+) Μη Λειτουργικά Κέρδη
(-) Λειτουργικά Έξοδα
(-) Μη Λειτουργικά Έξοδα
(-) Μη Λειτουργικές Ζημιές
Αποτέλεσμα Χρήσης ( Κέρδη ή Ζημιές χρήσης )

2
Στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως πολλαπλών βαθμίδων τα στοιχεία έχουν την εξής
παράθεση:
(+) Λειτουργικά Έσοδα
(-) Λειτουργικά Έξοδα
Αποτέλεσμα Εκμετάλλευσης ( Κέρδη ή Ζημιές εκμετάλλευσης )
(+) Μη Λειτουργικά Έσοδα
(+) Μη Λειτουργικά Κέρδη
(-) Μη Λειτουργικά Έξοδα
(-) Μη Λειτουργικές Ζημιές
Αποτέλεσμα Χρήσης ( Κέρδη ή ζημιές χρήσης )
Ή
Πωλήσεις
(-) Κόστος πωληθέντων
Μικτό αποτέλεσμα
(+) Άλλα λειτουργικά έσοδα
(-) Λειτουργικά έξοδα
Αποτέλεσμα εκμετάλλευσης
(+) Μη λειτουργικά έσοδα
(+) Μη λειτουργικά κέρδη
(-) Μη λειτουργικά έξοδα
(-) Μη λειτουργικές ζημιές
Αποτέλεσμα χρήσης
Tα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως ταξινομούνται

έχοντας σαν κριτήριο τη διάκριση των προσδιοριστικών παραγόντων του αποτελέσματος σε
οργανικά (λειτουργικά) και ανόργανα (μη λειτουργικά).
Με τον όρο λειτουργικά στοιχεία εννοούμε το σύνολο εκείνων των προσδιοριστικών

παραγόντων που έχουν άμεση σχέση με τις κύριες και δευτερεύουσες δραστηριότητες μιας
επιχείρησης, δηλαδή, συνδέονται άμεσα με τη λειτουργία της οικονομικής μονάδας. Έτσι,
γίνεται η διάκριση σε λειτουργικά έσοδα και έξοδα. Αναλυτικότερα, λειτουργικό κόστος -

3
έξοδο είναι το ομαλό κόστος - έξοδο που αναφέρεται στην ομαλή εκμετάλλευση της χρή-
σεως και συσχετίζεται με τα λειτουργικά έσοδα για τον προσδιορισμό του οργανισμού απο-
τελέσματος εκμεταλλεύσεως της οικονομικής μονάδας. Λειτουργικά έξοδα είναι εκείνα που
αναλώνονται κατά τη διάρκεια της χρήσεως για την (ομαλή) εκμετάλλευση των τακτικών
δραστηριοτήτων της οικονομικής μονάδας.
Λέγοντας έσοδα εννοούμε κάθε αύξηση της καθαρής θέσης μιας οικονομικής μονάδας, η
οποία προέρχεται από τις κύριες και δευτερεύουσες δραστηριότητές της. Μία δραστηριό-
τητα η οποία μπορεί να δημιουργεί έσοδο είναι η πώληση εμπορευμάτων. Λέγοντας έξοδα
εννοούμε κάθε μείωση της καθαρής θέσης της οικονομικής μονάδας, η οποία προέρχεται
από τις κύριες και δευτερεύουσες δραστηριότητές της. Μία δραστηριότητα η οποία μπορεί
να δημιουργεί έξοδο είναι η ανάλωση υλικών συσκευασίας, τα καύσιμα αυτοκινήτου..
Με τον όρο μη λειτουργικά στοιχεία εννοούμε το σύνολο εκείνων των προσδιορι-

στικών παραγόντων που δεν έχουν άμεση σχέση με τις δραστηριότητες της
επιχείρησης, δηλαδή, δεν προέρχονται άμεσα από τις λειτουργίες της. Τα ανόργανα
στοιχεία τα διακρίνουμε αντίστοιχα σε έκτακτα κέρδη και έκτακτες ζημιές.
Έκτακτο κέρδος είναι κάθε αύξηση της καθαρής θέσης μιας οικονομικής μονάδας, η ο-
ποία δεν προέρχεται από τις δραστηριότητες της τελευταίας αλλά οφείλεται σε τυχαία (έ-
κτακτα) γεγονότα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα κέρδη από λαχεία, κέρδη από πώληση
περιουσιακών στοιχείων.
Έκτακτη ζημιά είναι κάθε μείωση της καθαρής θέσης της οικονομικής μονάδας, η οποία
δεν προέρχεται από τις δραστηριότητες της τελευταίας αλλά οφείλεται σε τυχαία (έκτακτα)
γεγονότα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η καταστροφή στοιχείων ενεργητικού από
πυρκαγιά. Τα έξοδα αυτά χαρακτηρίζονται ως έκτακτα ή ως έκτακτες ζημίες και δεν ενσω-
ματώνονται στο λειτουργικό κόστος, αλλά καταχωρούνται στο λογ/σμό «έκτακτα και ανόρ-
γανα αποτελέσματα» και τους υπολογαριασμούς του που μεταφέρονται απευθείας στα
αποτελέσματα χρήσεως και όχι στα αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως.

4
Συνοπτικά :
Λειτουργικά Έξοδα είναι όλα όσα γίνονται κατά τη διάρκεια της χρήσης για την λειτουργία
της Επιχείρησης και την εξυπηρέτηση των σκοπών της καθώς και για την επίτευξη των
οργανικών της εσόδων.
Μη λειτουργικά έξοδα είναι όσα δεν έχουν σχέση με την ομαλή λειτουγία της Επιχείρησης
καθώς και τα αποτελέσματα που πραγματοποιούνται από εξαιρετικές, έκτακτες και τυχαίες
πράξεις και εργασίες.
Λειτουργικά έσοδα είναι όλα όσα γίνονται κατά τη διάρκεια της χρήσης για την λειτουργία
της Επιχείρησης και την εξυπηρέτηση των σκοπών της και σχετίζονται με τα οργανικά της
έξοδα.
Μη λειτουργικά Έσοδα είναι όσα δεν έχουν σχέση με την ομαλή λειτουγία της Επιχείρησης
καθώς και τα αποτελέσματα που πραγματοποιούνται από εξαιρετικές, έκτακτες και τυχαίες
πράξεις και εργασίες.
Παραδείγματα Λογαριασμών
Λειτουργικά έξοδα :
1. Αμοιβές προσωπικού
2. Εργοδοτικές εισφορές
3. Τόκοι δανείων (χρεωστικοί, ενυπόθηκων δανείων)
4. Έξοδα προεξόφλησης
5. Αποσβέσεις παγίων (κτιρίων, αυτοκινήτων, επίπλων)
6. Ασφάλιστρα
7. Αναλωθέντα Υλικά Συσκευασίας
8. Γενικά έξοδα (Ενοίκια, Δαπάνες Θέρμανσης, Ηλεκτρικού Ρεύματος, Τηλεφωνίας)
Λειτουργικά έσοδα :
1. Έσοδα από πωλήσεις εμπορευμάτων
2. Τόκοι δανείων (πιστωτικοί)
3. Έσοδα από παροχή υπηρεσιών

5
Έκτακτα και μη λειτουργικά έξοδα :
1. Τόκοι υπερημερίας
2. Ποινικές ρήτρες
3. Κλοπές και υπεξαιρέσεις
4. Οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές
5. Οι απώλειες (ζημιές) από πυρκαγιές ή μεταφορές που δεν καλύπτονται ασφαλιστικά
6. Φορολογικά πρόστιμα και προσαυξήσεις
7. Καταπτώσεις εγγυήσεων
8. Ζημίες από εκποιήσεις ακινήτων
Έκτακτα και μη λειτουργικά έσοδα :
9. Κέρδος ανταλλαγής παγίων (αυτοκινήτου, ακινήτου)
10. Έσοδα από ποινικές ρήτρες
11. Έσοδα από καταπτώσεις εγγυήσεων
12. Κέρδη από εκποιήσεις ακινήτων
13. Κέρδη από λαχνούς
14. Πρόσοδοι ενοικίων

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
Σύμφωνα με την αρχή της αυτοτέλειας, κάθε χρήση έχει τα δικά της έσοδα και έξοδα α-
νεξάρτητα από το αν έχουν εισπραχθεί ή πληρωθεί αντίστοιχα.
Τα εμπορεύματα είναι το κύριο αντικείμενο που εμπορεύεται κάθε εμπορική επιχείρηση και γύρω
από αυτό το αντικείμενο αναπτύσσεται το βασικό κύκλωμα εξόδων – εσόδων, από το οποίο η επι-
χείρηση περιμένει το κέρδος της. Η εκμετάλλευση των εμπορευμάτων ξεκινά με την αγορά τους σε
μια τιμή και την πώλησή τους σε μια άλλη τιμή μεγαλύτερη. Επομένως μπορούμε να συμπεράνου-
με ότι οι κύριες εργασίες της εμπορικής επιχείρησης είναι δύο: αγορές και πωλήσεις. Εκτός όμως
από αυτές τις δύο κύριες εργασίες στην εκμετάλλευση των εμπορευμάτων συμβαίνει και ένα πλή-
θος από άλλες συναλλαγές που και αυτές συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κυκλώματος των εξό-
δων –εσόδων όπως θα δούμε παρακάτω αλλά και σε ασκήσεις που θα ακολουθήσουν. 1
Ο λογαριασμός εμπορεύματα εμφανίζεται με πολλούς τρόπους. Στα παραδείγματα μας τηρούμε το

λογαριασμό «Εμπορεύματα» ως ενιαίο μικτό που λειτουργεί ως εξής (ακολουθούν οι βασικές περιπτώσεις):
Χρεώνεται
1. Με την αξία των εμπορευμάτων κατά την απογραφή στην αρχή της χρήσεως (εμφανίζεται
στον αρχικό ισολογισμό) π.χ

Εμπορεύματα 4500€ Λοιπά μακροπρόθεσμα δάνεια $$
Ενεχυριασμένα Εμπορεύματα $$ Πιστωτές $$
2. Με τις αγορές π.χ Στις 2/12/2010 αγοράστηκαν εμπορεύματα (εκτυπωτές Η/Υ) αξίας 8000€ αντί
6000€ με μετρητά 1500€, με απλή πίστωση 2000€ και για το υπόλοιπο υπογράφηκαν γραμμάτια στα
οποία προστέθηκαν τόκοι 280€.
Πιστώνεται
1. Με τις πωλήσεις π.χ. Στις 6/12/2010 πωλήθηκαν εμπορεύματα (οθόνες Η/Υ) αξίας 12000€, με με-
τρητά 2300€, με συμψηφισμό των προκαταβολών πελατών και με λήψη γραμματίων στα οποία προ-
στέθηκαν τόκοι 240€.

Κέρδος Εμπορευμάτων από την εκμετάλλευση τους στην επιχείρηση
Υπολογισμός μικτού κέρδους από την αγοραπωλησία εμπορευμάτων
Κόστος πωληθέντων εμπορευμάτων από την αρχή έως το τέλος της χρήσης =
αρχικό απόθεμα εμπορευμάτων (το ποσό υπάρχει στο λογαριασμό εμπορεύματα που βρίσκεται
στο ενεργητικού του αρχικού ισολογισμού)
+ Αγορές εμπορευμάτων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης

2
- Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων ( είναι τα μένοντα εμπορεύματα στην αποθήκη που βρέθηκαν με
την απογραφή στο τέλος της χρήσης 31/12/20χχ)
Το Μικτό κέρδος εμπορευμάτων = Πωλήσεις εμπορευμάτων που έγιναν κατά τη διάρκεια της χρή-
σης – Κόστος πωληθέντων εμπορευμάτων. Το Μικτό κέρδος εμπορευμάτων αφορά το κέρδος της
επιχείρησης πριν τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης και τα αποτελέσματα χρήσης.
Παράδειγμα
Στα βιβλία της επιχείρησης «Καρράς – Computers» ο λογαριασμός εμπορεύματα είναι όπως φαίνε-
ται παρακάτω:
Εμπορεύματα
Αρχ. Ισολ. 2500 9000 Πωλήσεις
Αγορές 7000
Ζητείται:
1. Να γίνει η εκκαθάριση του λογαριασμού, όταν με την απογραφή τα μένοντα εμπορεύματα

ήταν αξίας 1500€
2. Να γίνει και η ημερολογιακή εγγραφή
Εμπορεύματα Κέρδος εμπορευμάτων

Αρχ. Ισολ. 2500€ 9000€ Πωλήσεις 1000€
Αγορές 7000€
μείον μένοντα -1500€
8000€
Κέρδος 1000€
Χ 31/12/20ΧΧ
Κέρδη από εμπορεύματα 1.000 €
Κέρδη πώλησης εμπορευμάτων

Οι εμπορικές επιχειρήσεις αγοράζουν υλικά συσκευασίας για τη συσκευασία του εμπορεύματος

που πωλούν (χαρτοκιβώτια, χαρτί περιτυλίγματος, σπάγκο κ.λπ.). Τα υλικά συσκευασίας αποτελούν
έξοδο για την επιχείρηση που διαπιστώνεται κατά την απογραφή τέλους χρήσεως. Τότε μαθαίνου-
με πόσα υλικά συσκευασίας χρησιμοποιήθηκαν. Η αξία τους είναι το έξοδο της χρήσεως και πρέπει
να αφαιρεθεί από τους λογαριασμούς που βρίσκεται καταχωρισμένη και να περάσει σε λογαρια-
σμό εξόδου με κατάλληλο τίτλο.
Ο λογαριασμός αυτός ονομάζεται «Υλικά συσκευασίας αναλωθέντα»

3
Στα βιβλία της επιχείρησης «Καρράς – Computers» ο λογαριασμός «Υλικά συσκευασίας» είναι ό-
πως φαίνεται παρακάτω:
Αρχ. Ισολ. 4.000 €
Ζητείται:
1. Να γίνει η εκκαθάριση του λογαριασμού, όταν με την απογραφή τα μένοντα υλικά συ-
σκευασίας ήταν αξίας 2500€
2. Να γίνει και η ημερολογιακή εγγραφή
Υλικά συσκευασίας Αναλωθέντα υλικά συσκευασίας

Αρχ. Ισολ. 4.000 € 1.500€ 1.500 € 1.500€ απ.εκμ
μείον μένοντα 2.500 €
Χ 31/12/20ΧΧ
Αναλωθέντα υλικά συσκευασίας 1.500 €
Υλικά συσκευασίας 1.500 €
Υλικά συσκευασίας μετά την απογραφή τέλους χρήσης
Ο λογαριασμός «αναλωθέντα υλικά συσκευασίας» θα εξισωθεί όταν θα τοποθετηθεί στα αποτε-

λέσματα εκμετάλλευσης μαζί με τα άλλα οργανικά έξοδα της επιχείρησης π.χ
Χ
Αποτελέσματα εκμετάλλευσης &&&&
Αναλωθέντα Υλικά Συσκευασίας 1.500 €
&&&&
Κοιν/στρα, ΔΕΗ, Κιν.Τηλεφωνία
&&&&
Αμοιβές Προσωπικού
&&&&
Ενοίκια
&&&&
Κρατήσεις & Εργ. Εισφορές

Λογαριασμοί Εκμετάλλευσης - Παράδειγμα
Λογαριασμοί κυκλοφορίας ή εκμετάλλευσης καλούνται οι λογαριασμοί, στους οποίους συγκεντρώ-

νονται τα ομαλά και δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μιας επιχείρησης σε μία χρονική περίοδο, συ-
νήθως ενός έτους.
Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία που αφορούν τους λογαριασμούς εσόδων και εξόδων της επιχεί-
ρησης «Παπαδόπουλος- Σύμβουλος Επιχειρήσεων».
Ενοίκια Ασφάλιστρα Πιστωτικοί τόκοι

250 450 400
4
Αμοιβές προσωπικού Εργοδοτικές εισφορές Αποσβέσεις
1400 750 500
Θέρμανση Αμοιβές υπηρεσιών Χρεωστικοί τόκοι

1000 8600 400
Ζητείται:
Να ανοιχθεί ο Λογαριασμός Εκμετάλλευσης, να γίνει η συγκέντρωση των ως άνω λογαριασμών με

ανάλογες ημερολογιακές εγγραφές και να προσδιοριστεί το κέρδος της εκμετάλλευσης.
Χ
Αποτελέσματα εκμετάλλευσης 4750€
Ενοίκια 250€
Ασφάλιστρα 450€
Αμοιβές προσωπικού 1400€
Αποσβέσεις 500€
Εργοδοτικές εισφορές 750€
Χρεωστικοί τόκοι 400€
Θέρμανση 1000€
Μεταφορά των ομαλών εξόδων
Χ
Αμοιβές υπηρεσιών 8600€
Πιστωτικοί τόκοι 400€
Αποτελέσματα εκμετάλ-
λευσης 9000€
Χ
Αποτελέσματα εκμετάλλευσης 4250€
Κέρδη εκμετάλλευσης 4250€
Μεταφορά των κερδών εκμετάλλευσης στα αποτελέσματα χρήσης

Αποτελεσματικοί Λογαριασμοί – Παράδειγμα
Αποτελεσματικοί λογαριασμοί ονομάζονται οι λογαριασμοί που παρουσιάζουν κέρδος ή ζημία, έ-

σοδο ή έξοδο. Οι αποτελεσματικοί λογαριασμοί συνεπώς διαφέρουν από τους λογαριασμούς κυ-
κλοφορίας – εκμετάλλευσης γιατί σε αυτούς υπάγονται και οι έκτακτες δαπάνες ή ζημιές και τα έ-
κτακτα κέρδη ή έσοδα όπως π.χ καταστροφή εμπορευμάτων, κέρδη από λαχεία κ.λ.π ενώ στους
λογαριασμούς εκμετάλλευσης υπάγονται μόνο τα οργανικά έσοδα και έξοδα. Οι αποτελεσματικοί
λογαριασμοί χρεώνονται με τα έξοδα και πιστώνονται με τα έσοδα και τα κέρδη. Στο τέλος της χρή-
σης όλοι οι αποτελεσματικοί λογαριασμοί μεταφέρονται στο λογαριασμό «Αποτελέσματα χρήσης»
ο οποίος αν παρουσιάζει χρεωστικό υπόλοιπο εμφανίζει ζημία, εάν δε πιστωτικό υπόλοιπο κέρδος.
5
Αν στο ίδιο παράδειγμα με τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης αναφέραμε και έκτακτα έσοδα ή έξο-
δα όπως:
Κέρδος ανταλλαγής
Κέρδη λαχνών Ζημιά ανταλλαγής αυτ/του αυτ/του
1000 250 450
Μη λειτ.έξοδα Ζημιά κατεστραφέντων εμπ/των Πρόσοδοι ενοικίων

600 1400 750
Τότε τα αποτελέσματα χρήσης έχουν ως ακολούθως:
Χ
Αποτελέσματα χρήσης 2250€
Ζημιά ανταλλαγής αυτ/του 250€
Ζημιά κατεστραφέντων εμπ/των 1400€
Μη λειτ.έξοδα 600€
Μεταφορά των έκτακτων εξόδων στο λογαριασμό αποτελέσματα χρήσης
Χ
Πρόσοδοι ενοικίων 750€
Κέρδος ανταλλαγής αυτοκινήτου 450€
Κέρδη λαχνών 1000€
Κέρδος εκμετάλλευσης 4750€
Μεταφορά των όλων των εσόδων στο λογαριασμό αποτελέσματα χρήσης
Χ
Κέρδος χρήσης 4700€
Προέκυψαν κέρδη χρήσης
Μετά από τα αποτελέσματα χρήσης συντάσσουμε το Νέο Ισολογισμό της επιχείρησης για το επόμε-
νο έτος.

Ερωτήσεις του μαθήματος «Λογιστική Ι» για εμπέδωση της θεωρίας
1. Τι γνωρίζεται για την απογραφή;

2. Να περιγράψετε τη διάρθρωση ενός ισολογισμού;
3. Ποια η χρησιμότητα των λογιστικών καταστάσεων;
4. Ποιες οι αδυναμίες των λογιστικών καταστάσεων;
5. Ποια η διαφορά μεταξύ ιδίων και ξένων κεφαλαίων;
6. Τι καλείται πρωτοβάθμιος περιληπτικός λογαριασμός;
7. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες υλικά συσκευασίας & υλικά συσκευασίας αναλωθέντα; 1
8. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες γραμμάτια εισπρακτέα & γραμμάτια εισπρακτέα προεξοφληθέντα;
9. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες φόροι πληρωτέοι & μερίσματα πληρωτέα;
10. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες τόκοι χρεωστικοί & τόκοι χρεωστικοί πληρωτέοι;
11. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες ενοίκια & πρόσοδοι ενοικίων εισπρακτέοι;
12. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες πρόσοδοι ενοικίων & διάφορα έσοδα;
13. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες προκαταβληθέντα ασφάλιστρα & προκαταβολές πελατών;
14. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες γενικά έσοδα & γενικά έσοδα εισπρακτέα;
15. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες πρόσοδοι ενοικίων & ενοίκια πληρωτέα;
16. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες τόκοι πιστωτικοί & τόκοι πιστωτικοί εισπρακτέοι;
17. Να περιγράψετε και να αναλύσετε τη χρησιμότητα της Λογιστικής Ισότητας;
18. Τι είναι η αρχή της συντηρητικότητας;(διαβάστε και τις υπόλοιπες αρχές)
19. Ποια είναι τα κυριότερα είδη ισοζυγίων;
20. Τι καλείται ενεργητικό και τι παθητικό ενός ισολογισμού;
21. Τι καλείται κυκλοφοριακό ενεργητικό και ποια η διαφορά μεταξύ παθητικού & καθαρής θέσεως;
22. Ποια η διαφορά μεταξύ αποτελεσμάτων εκμετάλευσης & αποτελεσμάτων χρήσης;
23. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ισολογισμού και απογραφής;
24. Τι είναι ενεργητικό και τι εκφράζει;
25. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως;
26. Ποια τα κυριότερα είδη ισοζυγίων;
27. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στις έννοιες γραμμάτια εισπρακτέα μεταβιβασθέντα & γραμμάτια εισπρακτέα
προεξοφληθέντα;
28. Ποια η διαφορά ανάμεσα στο προσαρμοσμένο και το προσωρινό ισοζύγιο;
29. Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο για να θεωρηθεί στοιχείο του πάγιου
ενεργητικού;
30. Να περιγραφεί ο λογαριασμός διαφορές από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο

Λογιστική Γεώργιος Ιατρίδης, Μαρία Κονταξή-Ζαχείλα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Λογιστική Γεώργιος Ιατρίδης, Μαρία Κονταξή-Ζαχείλα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ευρετήριο εννοιών

Ευρετήριο εννοιών για το φροντιστηριακό μάθημα της Λογιστικής

φή μετοχών ή άλλων περιουσιακών στοιχείων. Τα μερίσματα παρέχουν ένα κίνητρο στους ε-

 Ηλεκτρονικό εμπόριο (ΗΕ)= περιλαμβάνει τη διαδικασία αγοράς, πώλησης, μεταφοράς ή

-Η παροχή μουσικής, ταινιών και παιχνιδιών, πολιτικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητι-

-Η παροχή διδασκαλίας εξ αποστάσεως εφόσον είναι αυτοματοποιημένη και η λειτουργία της

-Η δημιουργία και φιλοξενία ιστοσελίδων.

-Η παροχή λογισμικού και η ενημέρωσή του.

-Η παροχή εικόνων, κειμένων, πληροφοριών και η διάθεση βάσεων δεδομένων.

Αναλυτικότερα, ως υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά θεωρούνται οι υπηρεσίες οι ο-

1. Παρέχονται μέσω του internet ή ηλεκτρονικού δικτύου.

Τόπος παροχής και φορολόγησης υπηρεσιών

Επισημαίνεται, ότι οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες δεν θεωρούνται ως ηλεκτρονικά

Παρατήρηση: Η περιουσία της επιχείρησης είναι ανεξάρτητη από την περιουσία

Στο παραπάνω παράδειγμα το σύνολο τον υποχρεώσεων της επιχείρησης “Home

Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Στο παραπάνω παράδειγμα:

Στον πίνακα που ακολουθεί εμφανίζεται η περιουσιακή κατάσταση της επιχείρη-

Επιχείρηση Ειδών Υγιεινής "Home Luxury"

Σύνολο Ενεργητικού 2.700.000,00 € Σύνολο Παθητικού 2.700.000,00 €

Η ισότητα Ε=Π+ΚΠ παρουσιάζει την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης “Home

Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Ομαδοποίηση στοιχείων Ενεργητικού

β. Έξοδα εγκατάστασης (Έξοδα ίδρυσης και πρώτης εγκατ/σης, Τόκοι δα-

1. Ασώματες ακινητοποιήσεις (άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία π.χ. Έξοδα

Εδώ υπάγονται εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία προορίζονται για μετα-

1. Αποθέματα (εμπορεύσιμα αγαθά π.χ. Εμπορεύματα, Προϊόντα έτοιμα και

Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

ε. Μεταβατικοί Λογαριασμοί Ενεργητικού

Φροντιστήριο Λογιστικής Ι Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Τα στοιχεία του Παθητικού υποδιαιρούνται στις παρακάτω τρεις κατηγορίες με κρι-

Κεφάλαιο (μετοχικό κτλ. Διαφορά από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο.

Προβλέψεις για κινδύνους και έξοδα

Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις (Ομολογιακά δάνεια, Δάνεια τραπεζών, Δάνεια

Μεταβατικοί Λογαριασμοί Παθητικού

Έσοδα επόμενων χρήσεων, Έξοδα χρήσης δεδουλευμένα, Λοιποί μεταβατικοί λογα-

Ο Ισολογισμός είναι η κύρια οικονομική κατάσταση που απεικονίζει, σε μια δεδομέ-

Το Παθητικό απεικονίζει τις πηγές προέλευσης των κεφαλαίων που διαχειρίζεται η

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Για το σκοπό αυτό:

Ζητείται να συνταχθεί ο πρώτος Ισολογισμός της Επιχείρησης “Down Town Computers”

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Για το σκοπό αυτό:

Ζητείται να συνταχθεί ο πρώτος Ισολογισμός της Επιχείρησης “Down Town Computers”

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Κτίρια και εγκαταστάσεις κτιρίων Τακτικό αποθεματικό

Κεφάλαιο ατομικών επιχειρήσεων Έσοδα εισπρακτέα

Υπεραξία επιχειρήσεως Προκαταβολές πελατών

Ηλεκτρονικοί υπολογιστές Πιστωτές

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Περιουσιακοί Μετασχηματισμοί και Οικονομικά Γεγονότα

Αγορά μηχανήματος Πληρωμή δόσης Η/Υ

Εξόφληση προμηθευτή Παροχή έκπτωσης σε πελάτη

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διδάσκουσα Μ.Κονταξή - Ζαχείλα

Παραδείγματα σε Σφάλματα του Ημερολογίου και διόρθωση των Λογιστικών Λαθών

2. Καταχώρηση εγγραφής που δεν αφορά δαπάνες της επιχείρησης.

Φροντιστηριακές ασκήσεις Λογιστικής Μ.Κονταξή - Ζαχείλα