Professional Documents
Culture Documents
สถานการณ์สิทธิมนุษยชนทั่วโลก
รายงานประจำำ�ปีี 2565/66
แอมเนสตี้้� อิินเตอร์์เนชั่่�นแนล
สถานการณ์์สิิทธิิมนุุษยชนทั่่�วโลก
สถานการณ์สิทธิมนุษยชนทั่วโลก
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล
แอมเนสตี้้� อิินเตอร์์เนชั่่�นแนล เป็็นขบวนการระดัับโลกที่่�มีีผู้้�สนัับสนุุน
สมาชิิก และนัักกิิจกรรมรวมกว่่า 10 ล้้านคน ใน 150 ประเทศและ
ดิินแดน มีีการรณรงค์์ระดัับสากลเพื่่�อเรีียกร้้องให้้มีีการเคารพ
และคุ้้�มครองสิิทธิิมนุุษยชน โดยหน่่วยงานมีีวิิสััยทััศน์์ที่่�มุ่่�งให้้บุุคคล
ทุุกคนได้้รัับสิิทธิิมนุุษยชนทุุกประการตามที่่�ประกาศไว้้ในปฏิิญญา
สากลว่่ า ด้้ ว ยสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชนและมาตรฐานสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชนระหว่่ า ง
ประเทศอื่่�นๆ
สารจากเลขาธิการ 1
บทวิเคราะห์ทั่วโลก 5
ส่วนที่ 1: ภาพรวมภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก 13
ส่วนที่ 2: ข้อมูลประเทศเมียนมา 22
ส่วนที่ 2: ข้อมูลสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว 27
ส่วนที่ 3: ข้อมูลประเทศไทย 30
ส่วนที่ 4: ข้อเรียกร้องแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนลต่อรัฐบาลไทย 34
สนธิสัญญาหลักด้านสิทธิมนุษยชน 38
เป็็ น เวลาหลายทศวรรษที่่� อ งค์์ ก รสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชนได้้ ตลอดปีี 2565 นานาชาติิต่า่ งเรีียกร้้องความยุุติธ
ิ รรม
ยํ้้�าเตืือนว่่า การเคารพสิิทธิม ิ นุุษยชนและหลัักนิิติธ
ิ รรม และการสนัั บ สนุุ น การสอบสวนคดีีอาชญากรรม
ถดถอยลง แล้้วช่่วงไหนในปีี 2565 ที่่�ปรากฏแนวโน้้ม สงคราม นำำ�มาซึ่่�งกระแสในที่่�ประชุุมสมััชชาใหญ่่แห่่ง
ที่่�ถดถอยเช่่นนี้้�? โดยจะนัับว่่าเป็็นปีีแห่่งหายนะอีีกครั้้�ง สหประชาชาติิ รััฐภาคีีสหประชาชาติิได้้รัับรองมติิเพื่่�อ
สำำ� หรัั บสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชนหรืื อ ไม่่ ? การพัั ง ทลายของ ต่่อต้้านการใช้้อำำ�นาจวีีโต้้ของคณะมนตรีีความมั่่�นคง
บรรทััดฐานระหว่่างประเทศจะตกต่ำำ��ลงไปยิ่่�งกว่่านี้้� แห่่งสหประชาชาติิ ซึ่่�งเป็็นต้้นตอสำำ�คััญของความ
หรืื อ ไม่่ ? หากเป็็ น เช่่ น นั้้� น ประชาคมโลกต้้ อ งทำำ� อ่่อนแอเชิิงระบบ
อย่่างไร?
การรุุกรานของรััสเซีียต่่อยููเครนจะกลายเป็็นสััญญาณ
ในเดืือนกุุมภาพัันธ์์ 2565 รััสเซีียได้้รุุกรานยููเครน เตืื อ นถึึงอัั น ตรายในวงกว้้ า งหรืื อ ไม่่ ? ประเด็็ น นี้้� จ ะ
ใช้้กำำ�ลัังทางทหารเพื่่�อทำำ�ลายประชาชนและประเทศที่่� กระตุ้้�นให้้เกิิดเอกภาพในโลกเกี่่�ยวกัับประเด็็นสิิทธิิ
อยู่่�ในความสงบ ในเวลาไม่่กี่่�เดืือน โครงสร้้างพื้้�นฐาน มนุุษยชน และคุุณค่่าอัันเป็็นสากลหรืือไม่่?
ของพลเรืื อ นถูู ก ทำำ�ล าย ประชาชนหลายพัั น คน
เสีียชีีวิิ ต และบาดเจ็็ บอีี กจำำ� นวนมาก ปฏิิ บัั ติิ ก าร
ของรััสเซีียเร่่งให้้เกิิดวิิกฤตพลัังงานระดัับโลก และ ความขััดแย้้งเพิ่่�มขึ้้�น
บ่่อนทำำ�ลายการผลิิตอาหารและระบบการกระจาย การสููญเสีียเลืือดเนื้้�อเพิ่่�มขึ้้�น
สิินค้้า นำำ�ไปสู่่�วิิกฤตด้้านอาหารระดัับโลก ซึ่่�งยัังคงส่่ง
สงครามในเอธิิ โ อเปีี ย ยัั ง ลุุ ก ลามต่่ อ ไปในปีี 2565
ผลกระทบต่่อประเทศยากจนและคนกลุ่่�มน้้อยทาง
คาดการณ์์ว่่าทำำ�ให้้มีีผู้้�เสีียชีีวิิตหลายแสนคน ถืือเป็็น
เชื้้�อชาติิอย่่างไม่่ได้้สััดส่่วน
หนึ่่�งในความขััดแย้้งที่่�รุุนแรงที่่�สุุดในช่่วงความทรงจำำ�
ในเวลาไม่่ถึึงสััปดาห์์หลัังการรุุกราน หััวหน้้าอััยการ ที่่� ผ่่ า นมา แต่่ ค วามทารุุ ณ เหล่่ า นี้้� ก ลัั บถูู ก บดบัั ง
ของศาลอาญาระหว่่างประเทศประกาศการสอบสวน ท่่ามกลางการรณรงค์์เพื่่�อล้้างเผ่่าพัันธุ์์�ต่่อชาวทีีเกรย์์
อาชญากรรมสงครามที่่� เ กิิ ดขึ้้� น ในยูู เ ครน ในวัั น ที่่� ในพื้้� น ที่่� ทีี เกรย์์ ต ะวัั น ตก ซึ่่� ง เป็็ น สงครามที่่� เ รามอง
2 มีีนาคม ประเทศส่่วนใหญ่่ในโลกได้้ออกเสีียงใน ไม่่เห็็น
ที่่�ประชุุมสมััชชาใหญ่่แห่่งสหประชาชาติิ เพื่่�อประณาม
ปีี 2565 เป็็นปีีที่่�ชาวปาเลสไตน์์ในเขตเวสต์์แบงก์์ถููก
การรุุ ก รานยูู เ ครนของรัั ส เซีียว่่ า เป็็ น การกระทำำ�
คร่่าชีีวิิตมากที่่�สุุดในรอบทศวรรษ โดยมีีประชาชน
ในลัักษณะรุุกราน ในเวลาเดีียวกััน ประเทศในยุุโรป
อย่่างน้้อย 153 คน ซึ่่�งในนั้้�นมีีเด็็กรวมอยู่่�ด้้วยหลาย
ซึ่่ง� ปฏิิเสธการรัับผู้้�ลี้้�ภัย
ั มาก่่อน ก็็ได้้เปิิดพรมแดนเพื่่�อ
สิิบคนที่่�ถููกกองทััพอิิสราเอลสัังหาร โดยส่่วนใหญ่่
รองรัับชาวยููเครนที่่�แสวงหาความปลอดภััย
เกิิ ดขึ้้� น ระหว่่ า งการบุุ ก โจมตีีของกองทัั พ และการ
จัับกุุมในช่่วงที่่�ผ่่านมา กองทััพเมีียนมาได้้ลงโทษต่่อ
พลเรืื อ นชาวกะเหรี่่� ย งและคะเรนนีีอย่่ า งเป็็ น ระบบ
ต้้นทุุนร้้ายแรงของวิิกฤตสภาพภููมิอ ิ ากาศที่่ป
� ราศจาก
การควบคุุม เป็็นสิ่่�งที่่�เกิิดขึ้้�นอย่่างชััดเจนมากในปีี ภาวะสองมาตรฐาน
2565 น้ำำ��ท่่วม ภััยแล้้ง คลื่่�นความร้้อน และไฟไหม้้
ได้้คร่่าชีีวิิตคนจำำ�นวนมาก ทำำ�ให้้เกิิดความสููญเสีียต่่อ การแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 และสงครามยููเครน
ที่่�อยู่่�อาศััยและวิิถีีการดำำ�รงชีีพ ทำำ�ให้้ความไม่่มั่่�นคง ในปััจจุบั
ุ นั ทำำ�ให้้ภาวะสองมาตรฐานรุุนแรงขึ้้�น ประเทศ
ด้้านอาหารเพิ่่�มขึ้้�น ร่ำำ��รวยกัักตุุนวััคซีีนโควิิด-19 และทำำ�ให้้ระบบกระจาย
ผลิิตภััณฑ์์แบบพหุุภาคีีอ่่อนแอลง ซึ่่�งยิ่่�งทำำ�ให้้ความ
แต่่ท่่ามกลางหายนะเหล่่านี้้� ขณะที่่�ผู้้�นำำ�ประเทศในโลก ไม่่ เ ท่่ า เทีียมเพิ่่� ม ขึ้้� น ในปีี 2565 มีีหลัั ก ฐานเพีียง
ประชุุมด้้านสภาพภููมิอ ิ ากาศ COP27 ที่่อีียิ� ป ิ ต์์ พวกเขา เล็็กน้้อยถึึงการแก้้ไขปััญหาเหล่่านี้้� ประเทศร่ำำ��รวย
กลัับล้ม ้ เหลวที่่จ� ะดำำ�เนิินมาตรการที่่จำ� ำ�เป็็น เพื่่�อควบคุุม ล้้มเหลวในการดำำ�เนิินการเพื่่�อบรรเทาภาระหนี้้�สิิน
อุุณหภููมิิโลกให้้อยู่่�ต่ำำ��กว่่าระดัับ 1.5 องศาเซลเซีียส ที่่�ท่่วมท้้นของประเทศกำำ�ลัังพััฒนา
รััฐต่่างๆ ยัังคงปฏิิเสธที่่�จะจััดการกัับปััจจััยสำำ�คััญที่่�
ทำำ�ให้้เกิิดภาวะโลกร้้อน นั่่�นคืือการผลิิตและใช้้เชื้้�อเพลิิง การรุุกรานยููเครนของรััสเซีีย ยัังเป็็นการทำำ�สงคราม
ฟอสซิิล ต่่อคุุณค่่าอัันเป็็นสากล และระบบพหุุภาคีีที่่�ออกแบบ
มาเพื่่�อรัักษาคุุณค่่าเหล่่านั้้�น ในการเอาชนะสงครามนี้้�
ความร่่วมมืือระดัับโลกเพื่่�อสกััดกั้้�นการเพิ่่�มขึ้้�นของ โลกตะวัันตกต้้องไม่่ยอมให้้เกิิดการรุุกรานแบบนี้้�ใน
อุุณหภููมิโิ ลกไม่่มีีประสิิทธิภ ิ าพ ขณะเดีียวกัันการเจรจา ประเทศอื่่�นๆ ด้้วย แม้้จะกระทบกัับผลประโยชน์์ของตน
เพื่่�อให้้เกิิดการแสดงพัันธกิิจที่่�สำำ�คััญในการยกเลิิก ก็็ตาม อัันที่่�จริิงแล้้ว ภาวะสองมาตรฐานของประเทศ
การใช้้เชื้้�อเพลิิงฟอสซิิลก็ล้ ็ ม
้ เหลว แต่่มีีความก้้าวหน้้า ตะวัันตกเป็็นสิ่่�งที่่�เห็็นได้้ชััดเจนจากความเงีียบงัันของ
ในการระดมทุุนสำำ�หรัับประเทศที่่ไ� ด้้รับผล ั กระทบรุุนแรง พวกเขาต่่อการละเมิิดสิทธิ ิ ม ิ นุุษยชนในซาอุุดีีอาระเบีีย
ที่่�สุุดจากหายนะทางสภาพภููมิิอากาศ ซึ่่�งก็็คืือการ และอีียิิปต์์ และความลัักลั่่�นของท่่าทีีของพวกเขาต่่อ
จัั ด ตั้้� ง กองทุุ น ความสูู ญ เสีียและความเสีียหาย ซึ่่� ง ผลกระทบร้้ายแรงด้้านสิิทธิิมนุุษยชน อัันเนื่่�องมาจาก
นัับเป็็นแสงแห่่งความหวััง สำำ�หรัับประชาชนที่่�กำำ�ลััง ความขััดแย้้งอื่่�นๆ ซึ่่�งความขััดแย้้งบางส่่วนรุุนแรง
เผชิิ ญ หน้้ า กัั บวิิ ก ฤตสภาพภูู มิิ อ ากาศ อย่่ า งไรก็็ ดีี ถึึงขั้้�นเป็็นอาชญากรรมต่่อมนุุษยชาติิ และท่่าทีีต่่อการ
กองทุุนนี้้�ยัังห่่างไกลจากการดำำ�เนิินงาน และที่่�ผ่่านมา คุ้้�มครองผู้้�ลี้้�ภััยที่่�หลบหนีีจากความขััดแย้้งเหล่่านั้้�น
ยัั ง ไม่่ มีี การให้้ เ งิิ น ทุุ น รายปีี ที่่� เ กี่่� ย วข้้ อ งกัั บ สภาพ
ภูู มิิ อ ากาศจำำ� นวน 100,000 ล้้ า นดอลลาร์์ ส หรัั ฐ ฯ
ซึ่่�งประเทศร่ำำ��รวยได้้ให้้คำำ�มั่่�นสััญญาว่่า จะมอบเงิิน
จำำ�นวนนี้้�ให้้กัับประเทศกำำ�ลัังพััฒนาตั้้�งแต่่ปีี 2542
ในที่อื่่
่� น
� ๆ รััฐที่มีีอิ
่� ทธิิ พ
ิ ลได้้ปราบปรามภาคประชาสัังคม ผู้้� ค นทั่่� ว โลกรวมตัั ว กัั น เพื่่� อ ประท้้ ว งความล้้ ม เหลว
เพื่่�อพยายามขััดขวางการพููดคุุยเกี่่�ยวกัับการบัันทึึก ในการรัับมืือกัับการเปลี่่�ยนแปลงสภาพภููมิิอากาศ
สถานการณ์์ด้้านสิิทธิิมนุุษยชนทั้้�งในต่่างประเทศและ รวมถึึงข้้อกัังวลอื่่�นๆ เช่่น สงคราม วิิกฤตการณ์์ทาง
ในประเทศ รััฐบาลจีีนตำำ�หนิิรายงานของสำำ�นัักงาน การเมืือง ค่่าครองชีีพที่่�สููงขึ้้�น การจำำ�กััดสิิทธิิในการ
ข้้าหลวงใหญ่่เพื่่�อสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งสหประชาชาติิ ทำำ�แท้้ง ความรุุนแรงต่่อผู้้�หญิิง และการเลืือกปฏิิบััติิ
(OHCHR) ซึ่่ง� บัันทึึกข้้อมููลอาชญากรรมต่่อมนุุษยชาติิ รััฐมัักใช้้กำำ�ลัังอย่่างไม่่ชอบด้้วยกฎหมาย บางครั้้�ง
ที่่� อ าจเกิิ ดขึ้้� น กัั บช าวอุุ ย กูู ร์์ แ ละชนกลุ่่�มน้้ อ ยทาง การใช้้กำำ�ลัังถึึงชีีวิิตในระหว่่างการปราบปรามการ
ชาติิพัันธุ์์�ที่่�เป็็นมุุสลิิมอื่่�นๆ ในซิินเจีียงอย่่างชััดเจน ชุุมนุุมประท้้วง ความโหดเหี้้ย � ให้้เห็็นในอิิหร่่าน
� มเช่่นนี้้มีี
และยาวนาน ซึ่่ง� เชื่่�อว่่ามีีผู้้�ชายและผู้ห ้� ญิิงหลายพัันคน ตั้้�งแต่่เดืือนกัันยายน ทางการตอบโต้้การจลาจลที่่�
ถูู ก คุุ ม ขัั ง โดยพลการ ในขณะที่่� มีี การบัั ง คัั บ ใช้้ ก าร ไม่่ เ คยปรากฏมาก่่ อ นในรอบหลายทศวรรษเพื่่� อ
เซ็็ น เซอร์์ ที่่� ก ว้้ า งขวางและซัั บซ้้ อ นมากขึ้้� น ภายใน ต่่ อ ต้้ า นการเลืื อ กปฏิิ บัั ติิ เ นื่่� อ งจากเพศสภาพ การ
ประเทศ รััฐบาลอิินเดีียสั่่�งห้้ามนัักปกป้้องสิิทธิม ิ นุุษยชน ปราบปรามอย่่างรุุนแรงและในวงกว้้างขึ้้�น สาธารณรััฐ
ไม่่ให้้เดิินทางไปต่่างประเทศ อิิสลามใช้้กระสุุนจริิง กระสุุนลููกปราย และการทุุบตีี
สัังหารผู้้�คนหลายร้้อยคน รวมถึึงเด็็กหลายสิิบคน
ในตุุรเคีีย รััฐสภาผ่่านกฎหมายการเผยแพร่่ข้้อมููล ในขณะเดีียวกัั น ในเปรูู มีีผู้้� เ สีียชีีวิิ ต กว่่ า 20 คน
ข่่าวสารอัันเป็็นเท็็จฉบัับใหม่่ที่่�เพิ่่�มอำำ�นาจของรััฐบาล หลัังจากกองกำำ�ลัังความมั่่�นคงใช้้กำำ�ลัังอย่่างไม่่ชอบ
เหนืือสื่่�อสัังคมออนไลน์์ ในขณะที่่ท � างการยัังคงควบคุุม ด้้วยกฎหมายตอบโต้้การชุุมนุุมประท้้วงในช่่วงวิิกฤต-
ตััวและดำำ�เนิินคดีีนัักข่่าว นัักปกป้้องสิิทธิม ิ นุุษยชน และ การณ์์ทางการเมืืองหลัังการโค่่นล้้มประธานาธิิบดีี
นัักการเมืืองฝ่่ายค้้านหลายสิิบคนในข้้อหาที่่เ� กี่่�ยวข้้อง ในเดืือนธัันวาคม
กัับการก่่อการร้้ายที่่�ปราศจากข้้อเท็็จจริิง ในอีียิิปต์์
รัั ฐ บาลพยายามปรัั บปรุุ ง ภาพลัั ก ษณ์์ ข องตนก่่ อ น กองกำำ�ลังั รัักษาความมั่่�นคงในประเทศต่่างๆ ทั่่�วโลกใช้้
การเป็็นเจ้้าภาพการประชุุมรััฐภาคีีกรอบอนุุสััญญา อาวุุธปืืนและอาวุุธที่่�มีีความร้้ายแรงต่ำำ�� เช่่น กระบอง
สหประชาชาติิว่า่ ด้้วยการเปลี่่�ยนแปลงสภาพภููมิอ ิ ากาศ แก๊๊สน้ำำ��ตา และกระสุุนยาง เพื่่�อควบคุุมการชุุมนุุม
ครั้้�งที่่� 27 (COP27) ในเดืือนพฤศจิิกายน โดยการ ประท้้วง กองกำำ�ลัังความมั่่�นคงบางส่่วนควบคุุมตััว
ปล่่อยตััวผู้้�ที่ถู
่� ก
ู จัับกุม
ุ ด้้วยเหตุุผลทางการเมืืองหลาย ผู้้�ประท้้วงโดยพลการและมีีการทรมานหรืือการปฏิิบัติ ั ิ
ร้้อยคน อย่่างไรก็็ตาม มีีการควบคุุมตััวผู้้�เห็็นต่่าง ที่่�โหดร้้ายอื่่�นๆ โดยบางครั้้�งใช้้อุุปกรณ์์ที่่�มีีลัักษณะ
และผู้้�ที่่�ถููกมองว่่าเห็็นต่่างโดยพลการมากกว่่าจำำ�นวน ละเมิิด เช่่น โซ่่ถ่่วงน้ำำ��หนัักที่่�ขา การแพร่่หลายและ
ดัังกล่่าวประมาณสามเท่่าในช่่วงเวลาเดีียวกััน รวมทั้้�ง การใช้้อุุปกรณ์์บัังคัับใช้้กฎหมายโดยมิิชอบในบริิบท
ของการควบคุุมการชุุมนุุมประท้้วงโดยทั่่�วไปเกิิดจาก
การยกเว้้นโทษเกิิดขึ้้�นได้้เพราะหน่่วยงานระดัับชาติิ
การจัับกุุมและการคุุมขัังโดยพลการ ในหลายประเทศล้้ ม เหลวในการปฏิิ บัั ติิ ต ามสิิ ทธิิ ใ น
ความยุุติิธรรม ความจริิง และการเยีียวยาของเหยื่่�อ
ในจีีน แม้้ ท างการจะยืื น ยัั น ในทางตรงกัั น ข้้ า ม แต่่
และองค์์กรระหว่่างประเทศมัักปฏิิเสธความรัับผิดชิ อบ
เชื่่� อ ว่่ า ชายหญิิ ง หลายพัั น คนยัั ง คงถูู ก คุุ ม ขัั ง โดย
ในการปกป้้องพวกเขา
พลการในซิินเจีียง นอกจากนี้้� นัักกิิจกรรมชาวทิิเบต
ในจีีนยัั ง ถูู ก ตัั ดสิิ น ให้้ รัั บ โทษจำำ�คุุ ก เป็็ น เวลานาน
แม้้จะมีีรายงานของ OHCHR ที่่�ช่่วยเสริิมหลัักฐาน
หลัังจากการพิิจารณาคดีีอย่่างไม่่เป็็นธรรมสำำ�หรัับ
หนัักแน่่นอยู่่�แล้้วเกี่่�ยวกัับความทารุุณโหดร้้ายของ
กิิจกรรมที่่�ถืือว่่า “ยุุยงให้้แบ่่งแยกประเทศ” หรืือ
จีีนในซิิ น เจีียง แต่่ ค ณะมนตรีีสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชนแห่่ ง
“คุุกคามความมั่่�นคงของรััฐ”
สหประชาชาติิก็็ลงมติิคััดค้้าน แม้้กระทั่่�งการจััดการ
อภิิปรายเกี่่�ยวกัับสถานการณ์์ดัังกล่่าว ซึ่่�งไม่่ต่่างกัับ
ในที่่� อื่่� น ๆ ทั่่� ว ภูู มิิ ภ าค นัั ก ปกป้้ อ งสิิ ทธิิ ม นุุ ษ ยชน
การทรยศต่่อเหยื่่�อและผู้้�เสีียหายจำำ�นวนนัับไม่่ถ้ว้ นของ
นัักกิิจกรรมทางการเมืืองและสิ่่�งแวดล้้อม และบุุคคล
“สงครามปราบปรามยาเสพติิด” ในฟิิลิิปปิินส์์โดย
อื่่� น ๆ ถูู ก จัั บกุุ ม และคุุ ม ขัั ง โดยพลการเนื่่� อ งจากใช้้
การไม่่ต่่ออายุุอำำ�นาจหน้้าที่่�ในการติิดตามตรวจสอบ
สิิทธิิในการชุุมนุุมประท้้วงหรืือท้้าทายนโยบายและ
ของ OHCHR แม้้ว่า่ จะมีีการสัังหารโดยตำำ�รวจเพิ่่�มขึ้้�น
การปฏิิบััติิของรััฐบาล
อย่่ า งน่่ า ตกใจในระหว่่ า งปฏิิ บัั ติิ ก ารปราบปราม
ยาเสพติิดในช่่วงปีีที่่�ผ่่านมา ในทางตรงกัันข้้าม เมื่่�อ
ในไทย ผู้้�คนมากกว่่า 1,000 คน รวมถึึงเด็็กหลาย
ไม่่ มีี ความคืื บ หน้้ า ในการกำำ� หนดความรัั บผิิ ดช อบ
ร้้อยคนถููกตั้้�งข้้อหาอาญาจากการเข้้าร่่วมการชุุมนุุม
ต่่ออาชญากรรมภายใต้้กฎหมายระหว่่างประเทศที่่�
ประท้้วง ผู้้�ชุุมนุุมประท้้วงในศรีีลัังกาถููกจัับกุุม คุุมขััง
เกิิดขึ้้�นในระหว่่างและหลัังการขััดแย้้งกัันด้้วยอาวุุุ�ธ
โดยพลการ และถูู ก ตั้้� ง ข้้ อ หาที่่� เ กี่่� ย วข้้ อ งกัั บ การ
ในศรีีลัังกา คณะมนตรีีได้้ลงมติิขยายอำำ�นาจหน้้าที่่�
ก่่อการร้้ายและความผิิดอื่่�นๆ ในเมีียนมา การจัับกุุม
ของ OHCHR ในการรวบรวมหลัั ก ฐานสำำ� หรัั บ
และการคุุมขัังฝ่่ายตรงข้้ามจำำ�นวนมากโดยพลการ
กระบวนการรัับผิิดชอบในอนาคต
ของรััฐบาลทหารยัังคงดำำ�เนิินต่่อไป และผู้ค ้� นมากกว่่า
1,000 คน ถููกตััดสิน ิ ว่่ามีีความผิิดในการพิิจารณาคดีี
การลอยนวลพ้้ น ผิิ ดยัั ง เกิิ ดขึ้้� น อย่่ า งต่่ อ เนื่่� อ งใน
ที่่�ไม่่เป็็นธรรมอย่่างยิ่่�ง
อััฟกานิิ ส ถาน ซึ่่� ง ระบบยุุ ติิ ธ รรมในแบบของกลุ่่�ม
ตาลีีบัันขาดความน่่าเชื่่�อถืือ ในเนปาล ไม่่มีีความ
ในเวีียดนาม มีีการกำำ�หนดโทษจำำ�คุุกเป็็นเวลานานต่่อ
คืื บ หน้้ า ใดๆ ในการรัั บ รองสิิ ทธิิ ใ นความยุุ ติิ ธ รรม
นัักกิิจกรรมด้้านสิิทธิิมนุุษยชนและสิิทธิิในที่่�ดิิน และ
สำำ�หรัับเหยื่่�อที่่�ถููกละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชนอย่่างร้้ายแรง
ในอิินเดีีย นัักปกป้้องสิิทธิิมนุุษยชนถููกคุุมขัังโดยไม่่มีี
หลายหมื่่� น รายที่่� เ กิิ ดขึ้้� น ในระหว่่ า งการขัั ด แย้้ ง กัั น
การพิิจารณาคดีี
ด้้วยอาวุุุ�ธในประเทศระหว่่างปีี 2539-2549
รััฐบาลต้้องยุุติิการจัับกุุมและการคุุมขัังโดยพลการ
เมื่่�อมีีการดำำ�เนิินคดีีกัับผู้้�ถููกกล่่าวหา การพิิจารณาคดีี
ต่่อผู้้�วิิพากษ์์วิิจารณ์์รััฐบาลและบุุคคลอื่่�นๆ และปล่่อย
มัักจะเกิิดความผิิดปกติิขึ้้�น ตััวอย่่างเช่่น มีีคำำ�ถามที่่�
ทุุกคนที่่�ถููกคุุมขัังเพีียงเพราะการใช้้สิิทธิิในเสรีีภาพ
จริิงจัังเกี่่�ยวกัับความน่่าเชื่่�อถืือของการพิิจารณาคดีี
การแสดงออก การชุุมนุุมโดยสงบ การสมาคมหรืือ
ในอิินโดนีีเซีีย ซึ่่�งอดีีตผู้้�บััญชาการทหารพ้้นผิิดจาก
สิิทธิิมนุุษยชนอื่่�นๆ
การสัังหารโดยมิิชอบด้้วยกฎหมายต่่อนัักเรีียนมััธยม
ปลายชาวปาปััว 4 คนในปีี 2557
สิิทธิิของผู้้�ที่่�มีีความหลากหลายทางเพศ การเลืือกปฏิิบััติิเนื่่�องจากชาติิพัันธุ์์�และ
วรรณะและสิิทธิิของชนเผ่่าพื้้�นเมืือง
มีีการดำำ� เนิิ น การเพื่่� อ รัั บ รองสิิ ทธิิ ข องผู้้� ที่่� มีี ความ
หลากหลายทางเพศตามกฎหมายในประเทศต่่างๆ ทั้้�งในอิินเดีียและปากีีสถาน การเลืือกปฏิิบัติ
ั เิ นื่่�องจาก
รวมทั้้�งญี่่�ปุ่่�น สิิงคโปร์์ และไต้้หวััน ในสิิงคโปร์์ มีีการ วรรณะยัั ง คงไม่่ ลดล ง ในอิิ น เดีีย ชาวดาลิิ ต หรืื อ
ยกเลิิกความผิิดสำำ�หรัับความสััมพัันธ์์ทางเพศด้้วย จััณฑาลและอาทิิวาสีีตกเป็็นเหยื่่�อความรุุนแรงและ
ความยิินยอมระหว่่างผู้้�ชาย อย่่างไรก็็ตาม รััฐบาล การเลืื อ กปฏิิ บัั ติิ จ ากสมาชิิ ก ในวรรณะที่่� สูู ง กว่่ า ซึ่่� ง
สิิงคโปร์์ยัังได้้แก้้ไขรััฐธรรมนููญเพื่่�อปิิดกั้้�นการสมรส ั การยกเว้้นโทษ มีีร่่างกฎหมายในบัังกลาเทศที่จ
ได้้รับ ่� ะ
ของเพศเดีียวกััน และโดยรวมแล้้ว กลุ่่�มผู้้�ที่่�มีีความ เอาผิิดกัับการเลืือกปฏิิบััติิ ซึ่่�งรวมถึึงวรรณะ ศาสนา
หลากหลายทางเพศในภููมิภ ิ าคนี้้ยั
� งั คงเป็็นกลุ่่�มที่เ่� สี่่�ยง และอััตลักั ษณ์์อื่่น
� ๆ แต่่ฝูงู ชนยัังคงทำำ�ร้า้ ยชนกลุ่่�มน้้อย
มากที่่�สุุด โดยมีีความกัังวลเป็็นพิิเศษในเอเชีียใต้้ ชาวฮิินดูู
ในศรีีลัังกา แม้้ ว่่ า คณะกรรมการ CEDAW จะมีี ชนพื้้� น เมืื อ งรวมถึึงชนกลุ่่�มน้้ อ ยทางชาติิ พัั น ธุ์์�
คำำ�ตััดสิินที่่�สำำ�คััญว่่าบทบััญญััติิในประมวลกฎหมาย และศาสนายัั ง คงเผชิิ ญ กัั บ การเลืื อ กปฏิิ บัั ติิ อ ย่่ า ง
อาญาของศรีีลัังกาซึ่่� ง เอาผิิ ด พฤติิ ก รรมทางเพศ กว้้างขวางในกััมพููชา อิินโดนีีเซีีย ญี่่�ปุ่่�น ลาว มาเลเซีีย
ระหว่่างเพศเดีียวกัันด้้วยความยิินยอมถืือเป็็นการ เนปาล ฟิิลิิปปิินส์์ ศรีีลัังกา และไทย ในออสเตรเลีีย
ละเมิิ ดสิิ ทธิิ ใ นการไม่่ เ ลืื อ กปฏิิ บัั ติิ แต่่ รัั ฐ บาลกลัั บ ชาวอะบอริิจิินและชาวเกาะช่่องแคบทอร์์เรสมีีตััวแทน
ล้้มเหลวในการปฏิิบััติิ ในอััฟกานิิสถาน ผู้้�ที่่�มีีความ ในระบบกฎหมายอาญาที่่�ไม่่ได้้สััดส่่วน ในศรีีลัังกา
หลากหลายทางเพศถููกบัังคัับให้้ใช้้ชีีวิิตอย่่างหลบๆ ชนกลุ่่�มน้้ อ ยชาวมุุ ส ลิิ ม และชาวทมิิ ฬ ถูู ก จัั บกุุ ม และ
ซ่่อนๆ เพื่่�อป้้องกัันตนเองจากการถููกทำำ�ร้้ายร่่างกาย คุุ ม ขัั ง โดยพลการเป็็ น จำำ� นวนมากภายใต้้ ก ฎหมาย
และล่่วงละเมิิดทางเพศ การคุุมขัังโดยพลการ การ ต่่อต้้านการก่่อการร้้ายที่่�รุุนแรง การรณรงค์์ความ
ละเมิิดอื่่น
� ๆ โดยกลุ่่�มตาลีีบััน ทางการจีีนยัังคงรณรงค์์ เกลีียดชัังและข้้อมููลที่่�บิิดเบืือนทางออนไลน์์เกี่่�ยวกัับ
ต่่อต้้านผู้้�ที่่�มีีความหลากหลายทางเพศอย่่างต่่อเนื่่�อง ชนชาติิพัันธุ์์�เกาหลีีในญี่่�ปุ่่�นยัังคงดำำ�เนิินต่่อไป และ
โดยจำำ�กัดกิั จ ิ กรรมของผู้้�ที่มีี ่� ความหลากหลายทางเพศ พวกเขาได้้ตกเป็็นแพะรัับบาปสำำ�หรัับการลอบสัังหาร
ทั้้�งออฟไลน์์และออนไลน์์อย่่างเข้้มงวด และเซ็็นเซอร์์ อดีีตนายกรััฐมนตรีีชิินโซ อาเบะ
เนื้้� อ หาเกี่่� ย วกัั บ ผู้้� ที่่� มีี ความหลากหลายทางเพศ
ในปากีีสถาน การทำำ�ร้้ า ย คำำ�พูู ด ที่่� ส ร้้ า งความ ในเนปาล ชนพื้้�นเมืืองที่่�ถููกขัับไล่่ออกจากที่่�ดิินของ
เกลีียดชััง และการคุุกคามบุุคคลข้้ามเพศยัังคงมีีอยู่่� บรรพบุุรุุษในระหว่่างการจััดตั้้�งอุุทยานแห่่งชาติิและ
และมีีอัั ต ราการฆาตกรรมบุุ ค คลข้้ า มเพศสูู ง ที่่� สุุ ด พื้้� น ที่่� อ นุุ รัั ก ษ์์ ทำำ� ให้้ ไ ม่่ มีี ที่่� ดิิ น ทำำ�กิิ น และมีีความเสี่่� ย ง
ในภููมิิภาคนี้้� ที่จ
่� ะถููกขัับไล่่ออกจากชุุมชนชั่ว่� คราว ทางการมาเลเซีีย
บัั ง คัั บ ให้้ ส มาชิิ ก ของชุุ ม ชนพื้้� น เมืื อ งในรัั ฐ กลัั น ตัั น
ความล้้มเหลวในการรัับมืือกัับวิิกฤต
การทรมานและการปฏิิบััติิที่่�โหดร้้าย ด้้านสภาพภููมิิอากาศ
การทรมานและการปฏิิบัติ ั ที่
ิ โ่� หดร้้ายในรููปแบบอื่่�นๆ ต่่อ น้ำำ��ท่่วมที่่�สร้้างความเสีียหาย อุุณหภููมิิที่่�เพิ่่�มสููงขึ้้�น
ผู้้�ถููกควบคุุมตััวยัังคงเกิิดขึ้้น
� ทั่่�วไปในหลายประเทศ และ พายุุไต้้ฝุ่่�นที่่�รุุนแรง และการกััดเซาะชายฝั่่�งได้้เน้้นย้ำำ��
มีีรายงานการเสีียชีีวิิตระหว่่างถููกควบคุุมตััว รวมทั้้�ง ให้้เห็็นถึึงความเสี่่�ยงของภููมิิภาคต่่อการเปลี่่�ยนแปลง
ที่่�เป็็นผลจากการทรมานในอย่่างน้้อย 10 ประเทศ สภาพภููมิอ ิ ากาศ แต่่การเตรีียมพร้้อมและการปรัับตัวั
ส่่ ว นใหญ่่ ยัั ง ไม่่ เ พีียงพอ คนยากจนและคนที่่� อ ยู่่�
หลัั ง จากการต่่ อ สู้้�ที่่� ย าวนานกว่่ า ทศวรรษ ในที่่� สุุ ด ชายขอบที่่�สุุดต้้องทนทุุกข์์กัับผลที่่�ตามมามากที่่�สุุด
กฎหมายเพื่่�อเอาผิิดการทรมานก็็ได้้รัับการนำำ�มาใช้้ ในปากีีสถาน คลื่่�นความร้้อน ภััยแล้้ง และน้ำำ��ท่ว่ มใหญ่่
ในปากีีสถาน แต่่รายงานการทรมานและการปฏิิบััติิ ทำำ�ให้้ผู้้�คนเกืือบ 750,000 คน ไม่่สามารถเข้้าถึึงที่่�อยู่่�
ที่่�โหดร้้ายต่่อผู้้�ถููกควบคุุมตััวยัังคงมีีอยู่่� เช่่นเดีียวกัับ อาศััย การศึึกษา หรืือการดููแลสุุขภาพที่่�เพีียงพอได้้
เหตุุการณ์์การทรมานระหว่่างคุุมขัังในมองโกเลีีย ในอิินเดีีย เกษตรกร หาบเร่่แผงลอย คนที่่�หาเช้้า
แม้้ ว่่ า จะมีีการจัั ด ตั้้� ง กลไกระดัั บช าติิ เ พื่่� อ ป้้ อ งกัั น กิินค่ำำ�� และผู้้�ที่่�ทำำ�งานกลางแจ้้งอื่่�นๆ ได้้รัับผลกระทบ
การทรมานแล้้ว ในเนปาล ยัังคงมีีการรายงานถึึง โดยเฉพาะจากความร้้อนและมลพิิษทางอากาศอย่่าง
การทรมานระหว่่างคุุมขัังก่่อนการพิิจารณาคดีีเพื่่�อ ที่่�ไม่่เคยเป็็นมาก่่อน ในบัังกลาเทศ การเปลี่่�ยนแปลง
บัังคัับให้้ “รัับสารภาพ” และยัังไม่่มีีการตััดสิินว่่า สภาพภููมิิอากาศ รวมทั้้�งการเลืือกปฏิิบััติิ ทำำ�ให้้ชาว
มีีความผิิดภายใต้้กฎหมายปีี 2560 ที่่เ� อาผิิดทางอาญา ดาลิิตหรืือจััณฑาลและกลุ่่�มชายขอบอื่่�นๆ จากพื้้�นที่่�
กัับการทรมาน ชายฝั่ง่� ทางตะวัันตกเฉีียงใต้้ไม่่สามารถเข้้าถึึงแหล่่งน้ำำ��
และสุุขอนามััยได้้
ในบัังกลาเทศ มีีผู้้�ถููกกล่่าวหา 54 คน ที่่�เสีียชีีวิิต
ในระหว่่างถููกควบคุุมตััว ที่่�บัันทึึกข้้อมููลไว้้ได้้ในช่่วง แม้้จะมีีสััญญาณเตืือน แต่่เป้้าหมายการปล่่อยมลพิิษ
9 เดืือนแรกของปีี 2565 มีีรายงานความรุุนแรงทาง ที่่�กำำ�หนดโดยหลายรััฐในภููมิิภาคนี้้� รวมถึึงผู้้�ที่่�ปล่่อย
เพศระหว่่ า งถูู ก คุุ ม ขัั ง ในเมีียนมา โดยมีีผู้้� เ สีียชีีวิิ ต มลพิิษมากที่่�สุุด ก็็ยัังไม่่เพีียงพอที่่�จะทำำ�ให้้การเพิ่่�มขึ้้�น
หลายร้้อยคนระหว่่างถููกควบคุุมตััวในช่่วงปีีที่่�ผ่่านมา ของอุุณหภููมิิโลกเฉลี่่�ยต่ำำ��กว่่า 1.5˚C และนโยบาย
นอกจากนี้้�ยัังมีีรายงานการทรมานและการปฏิิบััติิ ของรััฐมัักไม่่สอดคล้้องกัับเป้้าหมายเหล่่านี้้�ด้้วยซ้ำำ��
ที่่� โ หดร้้ า ยในที่่� อื่่� น ๆ รวมถึึงจีีน เกาหลีีเหนืื อ และ สิ่่� ง ที่่� น่่ า กัั ง วลเป็็ น พิิ เ ศษคืื อ การจัั ด หาเงิิ น ทุุ น อย่่ า ง
เวีียดนาม ต่่อเนื่่�องของญี่่�ปุ่่�นสำำ�หรัับโครงการน้ำำ��มััน ก๊๊าซ และ
รััฐบาลปาปััวนิิวกิินีียกเลิิกโทษประหารชีีวิิตแล้้ว แต่่
สิิทธิิของผู้้�ลี้้�ภััย ผู้้�ขอลี้้�ภััย และผู้้�อพยพ การประหารชีีวิิตยัังถููกนำำ�กลัับมาใช้้ในอััฟกานิิสถาน
เมีียนมา และสิิงคโปร์์ ในสิิงคโปร์์ ทนายความที่่�เป็็น
ผู้้�ลี้้� ภัั ย และผู้้� ข อลี้้� ภัั ย ยัั ง คงถูู ก ผลัั ก ให้้ อ ยู่่�ชายขอบ ตััวแทนของนัักโทษประหารต้้องเผชิิญกัับการข่่มขู่่�และ
เปฺ็็�นจำำ�นวนมากและเสี่่�ยงที่่�จะถููกส่่งกลัับ ถููกคุุกคาม
ชะตากรรมของผู้้�ลี้้ภั � ย
ั ชาวโรฮิิงญาจากเมีียนมายัังคง รััฐบาลประเทศต่่างๆ ที่่�ยัังคงมีีโทษประหารชีีวิิตอยู่่�
ไม่่ ไ ด้้ รัั บ การแก้้ ไ ข ในบัั ง กลาเทศ มีีการปรัั บปรุุ ง จะต้้องดำำ�เนิินการอย่่างเร่่งด่่วนเพื่่�อยุุติิโทษประหาร
การเข้้าถึึงการศึึกษาสำำ�หรัับเด็็กชาวโรฮิิงญาบางส่่วน ชีีวิิต
แต่่ที่่�คาดการณ์์ประมาณ 100,000 คน ยัังคงไม่่ได้้
เรีียนหนัังสืือ ในมาเลเซีีย ชาวโรฮิิงญาและผู้้�ลี้้ภั � ย
ั อื่่�นๆ
จากเมีียนมายัังคงถููกควบคุุมตััวอย่่างไม่่มีีกำำ�หนด
และหลายคนเสีียชีีวิิ ต ระหว่่ า งพยายามหลบหนีี
นอกจากนี้้�ยัังมีีรายงานข้้อกล่่าวหาเรื่่�องการปฏิิบััติิ
ที่่�โหดร้้ายและสภาพที่่�ย่ำำ��แย่่ในศููนย์์กัักกัันคนเข้้าเมืือง
ที่ทำ
่� ำ�ให้้ชาวอิินโดนีีเซีียในมาเลเซีียเสีียชีีวิิตจำำ�นวนมาก
รัั ฐ บาลทหารยัั ง คงเพิ่่� ม การปราบปรามฝ่่ า ยต่่ อ ต้้ า น ประชาชนหลายพัั น คนถูู ก ควบคุุ ม ตัั ว โดยพลการ
นัักการเมืืองฝ่่ายค้้าน นัักกิิจกรรมทางการเมืือง นัักปกป้้องสิิทธิิมนุุษยชน และบุุคคลอื่่�นกว่่า 1,000 คน ถููกศาล
ตััดสิินว่่ามีีความผิิดจากการพิิจารณาคดีีที่่�ไม่่เป็็นธรรมในข้้อหาที่่�มีีแรงจููงใจทางการเมืือง การทรมานผู้้�ถููกควบคุุม
ตััวยัังเกิิดขึ้้�นอย่่างกว้้างขวางต่่อไป มีีการประหารชีีวิิตชาย 4 คนหลัังการพิิจารณาคดีีที่่�ไม่่เป็็นธรรมในข้้อหาที่่�มีี
แรงจููงใจทางการเมืือง การโจมตีีของทหารอย่่างไม่่เลืือกเป้้าหมายต่่อพลเรืือนและทรััพย์์สิินของพลเรืือน ส่่งผล
ให้้มีีผู้้�เสีียชีีวิิตหลายร้้อยคน และการพลััดถิ่่�นอีีกจำำ�นวนมาก อีีกทั้้�งยัังพบว่่าบริิษััทต่่างชาติิมีีส่่วนจััดส่่งเชื้้�อเพลิิง
อากาศยานให้้กัับกองทััพเมีียนมา ซึ่่�งถููกนำำ�ไปใช้้เพื่่�อการโจมตีีทางอากาศส่่งผลให้้พลเรืือนเสีียชีีวิิตหลายร้้อยคน
ชาวโรฮิิงญาหลายหมื่่�นคนยัังคงถููกกัักตััวในที่่�พัักพิิงที่่�มีีสภาพเลวร้้าย และยัังมีีการจำำ�กััดสิิทธิิของพวกเขาอย่่าง
ร้้ายแรง หน่่วยงานของกองทััพยัังคงจำำ�กััดการช่่วยเหลืือด้้านมนุุษยธรรม
สิิทธิิในเสรีีภาพการแสดงออก
การชุุมนุุมโดยสงบ และการสมาคม ผู้้�สื่่�อข่่าว
การปฏิิบััติิโดยมิิชอบของกลุ่่�มติิดอาวุุธ
กลุ่่�มติิดอาวุุธบางกลุ่่�มล้้มเหลวในการใช้้มาตรการ
ป้้องกัันที่่�อย่่างเหมาะสมเพื่่�อคุ้้�มครองพลเรืือนจาก
การถููกโจมตีีทางการทหาร ในบางกรณีี มีีการส่่ง
เจ้้าหน้้าที่่�ไปประจำำ�การในพื้้�นที่่�ใกล้้เคีียง หรืือมีีการ
เข้้าไปในหมู่่�บ้้าน หรืือค่่ายพัักพิิงชั่่�วคราว บางกลุ่่�ม
ยัังใช้้ทุ่่�นระเบิิดสัังหารบุุคคลถููกห้้ามตามกฎหมาย
ระหว่่ า งประเทศ หรืื อ ใช้้ ร ะเบิิ ด แสวงเครื่่� อ ง ทำำ� ให้้
นัักปกป้้องสิิทธิิมนุุษยชนระดัับแกนนำำ�ยัังคงถููกคุุมขััง ยัังไม่่มีีความคืืบหน้้าในการสอบสวนการบัังคัับบุุคคลให้้
สููญหายหลายกรณีีที่่�เกิิดขึ้้�นกัับนัักกิิจกรรมและสมาชิิกของชนกลุ่่�มน้้อยที่่�เป็็นชาติิพัันธุ์์� สมาชิิกของชนกลุ่่�มน้้อย
ชาวม้้งเจ้้าฟ้้ายัังคงถููกปิิดกั้้�นไม่่ให้้เข้้าถึึงอาหาร น้ำำ�� สุุขอนามััย และการรัักษาพยาบาลอย่่างเพีียงพอ โครงการ
ผลิิตไฟฟ้้าพลัังน้ำำ��ข้้ามพรมแดนและการดำำ�เนิินธุุรกิิจประเภทอื่่�นๆ ยัังมีีผลกระทบด้้านสิิทธิิมนุุษยชน รวมทั้้�ง
การบัังคัับไล่่รื้้�อออกจากที่่�ดิิน การปฏิิบััติิที่่�โหดร้้าย และการค้้ามนุุษย์์
ข้้อมููลพื้้�นฐาน การชุุมนุุมประท้้วงที่่�หน้้าสถานเอกอััครราชทููตแห่่ง
สาธารณรัั ฐ ประชาธิิ ป ไตยประชาชนลาว ประจำำ�
ในเดืือนสิิงหาคม คณะกรรมการสหประชาชาติิว่า่ ด้้วย ประเทศไทย ณ กรุุงเทพมหานคร เมื่่�อปีี 2559 ในการ
สิิทธิิคนพิิการ มีีข้้อเสนอแนะ 94 ประการต่่อประเทศ ชุุมนุุมประท้้วงครั้้�งนั้้�น พวกเขาได้้แสดงข้้อห่่วงกัังวล
ลาว ซึ่่� ง รวมถึึงการสนัั บ สนุุ น การมีีส่่ ว นร่่ ว มของ เกี่่�ยวกัับสิิทธิิมนุุษยชน ปััญหาทุุจริิต และการตััดไม้้
ผู้้�พิิการในหน่่วยงานต่่างๆ ซึ่่�งมีีอำำ�นาจหน้้าที่่�ในการ ทำำ�ลายป่่าในประเทศลาว ตั้้�งแต่่เดืือนเมษายน 2564
ดำำ�เนิินงานและติิดตามสถานการณ์์สิิทธิิของพวกเขา รัั ฐ บาลลาวไม่่ ไ ด้้ ดำำ� เนิิ น การตามข้้ อ เรีียกร้้ อ งของ
และการประกัันให้้นัก ั เรีียนนัักศึึกษาผู้้�พิิการมีีส่่วนร่่วม ผู้้�เชี่่�ยวชาญจากองค์์การสหประชาชาติิ ซึ่่�งเรีียกร้้อง
ด้้านการศึึกษา ให้้ปล่่อยตััวบุุคคลเหล่่านี้้�ทัันทีี
สิิทธิิทางเศรษฐกิิจ สัังคม
และวััฒนธรรม การค้้ามนุุษย์์
ความล้้มเหลวในการแก้้ไขวิิกฤตสภาพ
ภููมิิอากาศ
สิิ ทธิิ ใ นเสรีีภาพด้้ า นการแสดงออก การสมาคม และการชุุ ม นุุ ม โดยสงบถูู ก โจมตีีอีีกครั้้� ง กฎหมายใหม่่
เพื่่�อป้้องกัันการทรมานและการปฏิิบััติิที่่�โหดร้้าย และการบัังคัับบุุคคลให้้สููญหาย ยัังไม่่พอที่่�จะคุ้้�มครองบุุคคล
จากอาชญากรรมเหล่่านี้้�ได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ ผู้้�ลี้้�ภััยที่่�หลบหนีีมาจากเมีียนมายัังคงถููกจัับกุุม ควบคุุมตััว
และถููกรีีดไถโดยเจ้้าหน้้าที่่�ไทยบริิเวณพรมแดนประเทศไทย-เมีียนมา ชาวมุุสลิิมเชื้้�อสายมลายููในจัังหวััดชายแดน
ภาคใต้้ ยัังตกเป็็นเป้้าหมายของการเก็็บตััวอย่่างดีีเอ็็นเอในวงกว้้างและถููกเลืือกปฏิิบััติิ
ข้้อมููลพื้้�นฐาน สิิทธิิในเสรีีภาพการชุุมนุุม
ในเดืือนกุุมภาพัันธ์์ คณะกรรมการว่่าด้้วยการขจััด
การเลืือกปฏิิบััติิทางเชื้้�อชาติิ (CERD) มีีข้้อเสนอแนะ
ให้้ประเทศไทยยุุติิการเก็็บและการใช้้ตััวอย่่างดีีเอ็็นเอ
อย่่างกว้้างขวางและเลืือกปฏิิบัติ ั ิ และรููปแบบการปฏิิบัติ ั ิ
ที่่�มีีอคติิทางเชื้้�อชาติิอย่่างอื่่�น แต่่ทางการไม่่รัับฟััง
ข้้อเสนอแนะนี้้� และยัังคงเดิินหน้้าเก็็บตััวอย่่างดีีเอ็็นเอ
ต่่อไป โดยเฉพาะในพื้้�นที่่�จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ ซึ่่�ง
ประชากรส่่ ว นใหญ่่ เ ป็็ น ชาวมุุ ส ลิิ ม เชื้้� อ สายมลายูู
รวมทั้้� ง การใช้้ เ พื่่� อ จำำ� แนกสัั ญ ชาติิ ข องผู้้� ไ ร้้ รัั ฐ และ
การต่่อสู้้�กัับกลุ่่�มก่่อความไม่่สงบในพื้้�นที่่�
สิิทธิิในเสรีีภาพการชุุมนุุมโดยสงบ
• แก้้ไขเพิ่่�มเติิมหรืือยกเลิิกข้้อบทที่่�มีีปััญหาในกฎหมาย ซึ่่�งถููกนำำ�มาใช้้เพื่่�อปราบปรามผู้้�ที่่�ใช้้สิิทธิิในเสรีีภาพ
การแสดงออก รวมทั้้�งกฎหมายหมิ่่�นประมาททกษััตริิย์์ (มาตรา 112 ของประมวลกฎหมายอาญา) กฎหมาย
ยุุยงปลุุกปั่่�น (มาตรา 116 ของประมวลกฎหมายอาญา) กฎหมายหมิ่่�นประมาททางอาญา (326 และ 328
ของประมวลกฎหมายอาญา) พระราชบััญญััติิว่่าด้้วยการกระทำำ�ความผิิดทางคอมพิิวเตอร์์ และกฎหมาย
ละเมิิดอำำ�นาจศาล
• ยกเลิิกการดำำ�เนิินคดีีอาญาใดๆ ต่่อบุุคคลที่่�ถููกตั้้�งข้้อหาตามกฎหมายความมั่่�นคง เพีียงเพราะการใช้้สิิทธิิ
ในเสรีีภาพการแสดงออก และให้้ปล่่อยตััวนัักโทษทางความคิิดทุุกคนโดยทัันทีีและอย่่างไม่่มีีเงื่่�อนไข
• งดเว้้นจากการกำำ�หนดโทษอาญาและการห้้ามแบบเหมารวมต่่อการเผยแพร่่ข้้อมููล รวมทั้้�งการใช้้หลัักเกณฑ์์
ที่่�กำำ�กวมและตีีความได้้กว้้างขวาง เช่่น “ข่่าวปลอม” หรืือ “เผยแพร่่ข้้อมููลเท็็จ” ซึ่่�งอาจถููกนำำ�มาใช้้เพื่่�อจำำ�กััด
สิิทธิิในเสรีีภาพการแสดงออก
• ดำำ�เนิินการสอบสวนโดยทัันทีี อย่่างรอบด้้าน เป็็นอิิสระ และมีีประสิิทธิิภาพต่่อกรณีีที่่�มีีการใช้้สปายแวร์์
เพกาซััส และเทคโนโลยีีสอดแนมข้้อมููลอื่่�นๆ และทำำ�ความตกลงชั่่�วคราวระงัับการขาย ส่่งต่่อ และการใช้้
สปายแวร์์ จนกว่่าจะมีีการกำำ�หนดหลัักประกัันเพื่่�อคุ้้�มครองสิิทธิิมนุุษยชนเพื่่�อควบคุุมการใช้้งานของ
สปายแวร์์เหล่่านี้้� ทั้้�งนี้้เ� พื่่�อคุ้้�มครองสิิทธิใิ นความเป็็นส่่วนตััว และสิิทธิใิ นเสรีีภาพในการแสดงออก การสมาคม
และการชุุมนุุมโดยสงบ
สิิทธิิในเสรีีภาพการสมาคม
• ประกัันว่่าสิิทธิิในการจััดตั้้�งและรวมตััวเป็็นสมาคมจะต้้องไม่่ถููกควบคุุมและจำำ�กััด โดยให้้เป็็นไปตามที่่�กำำ�หนด
ในข้้อ 22 ของกติิการะหว่่างประเทศว่่าด้้วยสิิทธิิพลเมืืองและสิิทธิิทางการเมืือง (ICCPR) เพื่่�อปฏิิบััติิตาม
พัันธกรณีีนี้้� รััฐบาลไทยต้้องถอนร่่างพระราชบััญญััติิการดำำ�เนิินกิิจกรรมขององค์์กรไม่่แสวงหากำำ�ไร และ
ร่่างพระราชบััญญััติิแก้้ไขเพิ่่�มเติิมพระราชบััญญััติิป้้องกัันและปราบปรามการฟอกเงิิน
• กำำ�หนดหลัักประกัันด้้านกฎหมายและการปกครอง เพื่่�อคุ้้�มครองสิิทธิิในเสรีีภาพการสมาคม ในระหว่่าง
การดำำ�เนิินงานเพื่่�อปราบปรามการฟอกเงิินและการให้้ทุุนสนัับสนุุนการก่่อการร้้าย หลัักประกัันเช่่นนี้้�ควร
ประกัันว่่า มาตรการที่่�ใช้้เพื่่�อต่่อต้้านการฟอกเงิิน และต่่อต้้านการให้้ทุุนสนัับสนุุนการก่่อการร้้าย จััดทำำ�ขึ้้�น
ตามพื้้�นฐานความเสี่่�ยง มีีเป้้าหมายเฉพาะ และเป็็นการกระทำำ�ที่่�ได้้สััดส่่วน และองค์์กรไม่่แสวงหากำำ�ไรยัังคง
สามารถดำำ�เนิินงานได้้อย่่างเสรีี โดยไม่่ถูก ู รบกวนการดำำ�เนิินงานที่ช
่� อบด้้วยกฎหมาย ซึ่่ง� เป็็นไปตามมาตรฐาน
ของคณะทำำ�งานเฉพาะกิิจเพื่่�อดำำ�เนิินมาตรการทางการเงิิน (FATF)
การทรมานและการปฏิิบััติิที่่�โหดร้้ายอื่่�น และการบัังคัับบุุคคลให้้สููญหาย
สิิทธิิของผู้้�ลี้้�ภััย ผู้้�ขอลี้้�ภััยและผู้้�อพยพ
• ปฏิิบัติ
ั ติ ามพัันธกรณีีระหว่่างประเทศ และประกัันว่่าผู้้�ขอลี้้ภั � ย
ั สามารถเข้้าถึึงขั้้�นตอนการขอที่่ลี้ � ภั
้� ย
ั อย่่างเต็็มที่่�
เป็็นธรรม และมีีประสิิทธิิภาพ และสามารถเข้้าถึึงสำำ�นัักงานข้้าหลวงใหญ่่เพื่่�อผู้้�ลี้้�ภััยแห่่งสหประชาชาติิ
(UNHCR) โดยไม่่มีีการปิิดกั้้�นใดๆ
• ประกัันว่่าผู้้�ขอลี้้�ภััย ผู้้�ลี้้�ภััยและผู้้�อพยพ จะไม่่ถููกเนรเทศ ส่่งกลัับ หรืือบัังคัับให้้เดิินทางกลัับไปยัังประเทศ
อัันเป็็นภููมิิลำำ�เนาของตนที่่�อาจเผชิิญกัับการประหััตประหาร การทรมาน ความรุุนแรง หรืือการละเมิิดหรืือ
ปฏิิบััติิมิิชอบร้้ายแรงด้้านสิิทธิิมนุุษยชนอย่่างอื่่�น โดยคำำ�นึึงถึึงหลัักการไม่่ส่่งกลัับตามอนุุสััญญาว่่าด้้วย
การต่่อต้้านการทรมาน และการกระทำำ�อื่่�นๆ ที่่�โหดร้้าย ไร้้มนุุษยธรรม หรืือที่่�ย่ำำ��ยีีศัักดิ์์�ศรีี และหลัักประกััน
ตามกฎหมายในประเทศตามพระราชบััญญััติิป้้องกัันและปราบปรามการทรมานและการกระทำำ�ให้้บุุคคล
สููญหาย
• ภาคยานุุวััติิอนุุสััญญาว่่าด้้วยสถานภาพผู้้�ลี้้�ภััย พ.ศ. 2494 และพิิธีีสารเลืือกรัับ พ.ศ. 2510
• ปล่่อยตััวผู้้�ลี้้�ภััยและผู้้�ขอลี้้�ภััยที่่�ถููกควบคุุมตััวเนื่่�องจากสถานะของการเข้้าเมืืองไม่่ปกติิ แสวงหาแนวทางอื่่�น
นอกจากการควบคุุมตััว เพื่่�อบัังคัับใช้้กฎหมายคนเข้้าเมืือง และให้้ใช้้การควบคุุมตััวเป็็นมาตรการในกรณีีที่่�
เป็็นข้้อยกเว้้น โดยต้้องมีีการประเมิินเป็็นรายกรณีีเกี่่�ยวกัับความต้้องการด้้านมนุุษยธรรมและความเสี่่�ยง
หากพวกเขาได้้รับ ั การปล่่อยตััว ให้้มีีการพิิจารณาทบทวนเป็็นระยะ และให้้ควบคุุมตััวในเวลาสั้้�นสุุดเท่่าที่่จำ � ำ�เป็็น
• แก้้ไขร่่างประกาศคณะกรรมการคััดกรองบุุคคลภายใต้้ความคุ้้�มครองเพื่่�อประกัันว่่า กลไกคััดกรองระดัับ
ชาติิให้้ความคุ้้�มครองกัับบุค ุ คลทุุกคนที่ข่� อที่ลี้
่� ภั
้� ย
ั ในประเทศไทย แก้้ไขคำำ�นิย
ิ ามของ “ผู้้�ลี้้ภั
� ย
ั ” ในกลไกดัังกล่่าว
ให้้สอดคล้้องตามอนุุสััญญาของสหประชาชาติิว่่าด้้วยสถานภาพผู้้�ลี้้�ภััย และเปิิดโอกาสให้้ผู้้�ขอสถานะบุุคคล
ภายใต้้ความคุ้้�มครองสามารถอุุทธรณ์์คำำ�สั่่�งผ่่านศาลได้้ หรืือให้้ศาลสามารถตรวจสอบคำำ�สั่่�งที่่�เกิิดขึ้้�นจาก
กลไกนี้้�ได้้
สิิทธิิของชนเผ่่าพื้้�นเมืือง
การเลืือกปฏิิบััติิ
ตราสารระหว่่างประเทศด้้านสิิทธิิมนุุษยชนที่่�ถืือเป็็นสนธิิสััญญาหลัักด้้านสิิทธิิมนุุษยชนระหว่่างประเทศ ภายใต้้
สหประชาชาติิ มีีทั้้�งหมด 9 ฉบัับ ในปััจจุุบัันสามารถสรุุปสถานะของประเทศไทยในการเข้้าเป็็นภาคีีตราสารระหว่่าง
ประเทศหลัักเหล่่านี้้�ได้้ดัังตารางต่่อไปนี้้�
เข้าเป็น
สนธิิสััญญาหลัักด้้านสิิทธิิมนุุษยชน เนื้้�อหา/สาระสำำ�คััญ
ภาคี
2. กติิ ก าระหว่่ า งประเทศว่่ า ด้้ ว ยสิิ ทธิิ ท างเศรษฐกิิ จ √ สิิ ทธิิ ใ นการกำำ� หนดเจตจำำ� นงของ
สัังคม และวััฒนธรรม (International Covenant ตนเอง การทำำ�งาน ชีีวิิต ความเป็็น
on Economic, Social and Cultural Rights หรืือ อยู่่�ที่่� ดีี การศึึกษาสิิ ทธิิ ด้้ า นสุุ ข ภาพ
ICESCR) วััฒนธรรม และ การไม่่เลืือกปฏิิบััติิ
2.1 พิิ ธีี สารเลืื อ กรัั บ ของกติิ ก าระหว่่ า งประเทศ X
ว่่าด้้วยสิิทธิิทางเศรษฐกิิจ สัังคม และวััฒนธรรม
3. อนุุ สัั ญ ญาว่่ า ด้้ ว ยการเลืื อ กปฏิิ บัั ติิ ต่่ อ สตรีีในทุุ ก √ ความเท่่ า เทีียมกัั น ระหว่่ า งบุุ รุุ ษ และ
รููปแบบ (Convention on the Elimination of All สตรีีในด้้านการเมืือง การดำำ�รงชีีวิิต
Forms of Discrimination Against Women หรืือ กฎหมาย และสิิทธิิของสตรีีที่่�จะต้้องได้้
CEDAW) รัับการดแูู ล ทางเศรษฐกิิจการป้้องกััน
3.1 พิิธีีสารเลืือกรัับของอนุุสััญญาว่่าด้้วยการขจััด √ ความรุุนแรงต่่อสตรีีในสถานที่่�ทำำ�งาน
การเลืือกปฏิิบััติิต่่อสตรีีในทุุกรููปแบบ Optional และการเข้้าถึึงบริิการสุุขภาพ ฯลฯ
Protocol to the CEDAW
ไทยเข้้าเป็็นภาคีีโดยการให้้สััตยาบััน
หมายเหตุุ ไทยยัังเข้้าเป็็นภาคีีของพิิธีีสารเลืือกรัับของ
เมื่่�อวัันที่่� 14 มิิถุุนายน 2543 และมีีผล
อนุุสััญญาว่่าด้้วยการขจััดการเลืือกปฏิิบััติิต่่อสตรีี
ใช้้บัังคัับกัับไทยเมื่่�อวัันที่่� 14 กัันยายน
ในทุุกรููปแบบ (Optional Protocol to the CEDAW)
2543
5. อนุุ สัั ญ ญาว่่ า ด้้ ว ยการขจัั ด การเลืื อ กปฏิิ บัั ติิ ท าง √ สิิทธิิมนุุษยชนและเสรีีภาพขั้้�นพื้้�นฐาน
เชื้้�อชาติิในทุุกรููปแบบ (Convention on the Elimi- ของมนุุษย์์ทั้้�งมวลโดยไม่่มีีการจำำ�แนก
nation of All Forms of Racial Discrimination ความแตกต่่างในเรื่่�องเชื้้�อชาติิ เพศ
หรืือ CERD) ภาษา หรืือศาสนา
8. อนุุ สัั ญ ญาระหว่่ า งประเทศว่่ า ด้้ ว ยการคุ้้�มครอง X กำำ� ห น ด ใ ห้้ ก า ร ทำำ� ใ ห้้ บุุ ค ค ล ห า ย
บุุ ค คลทุุ ก คนจากการหายสาบสูู ญ โดยถูู ก บัั ง คัั บ ส า บสูู ญ โ ด ย ถูู ก บัั ง คัั บ เ ป็็ น ฐ า น
(International Convention for the Protection of ความผิิดตามกฎหมายอาญา รวมทั้้�ง
All Persons from Enforced Disappearance หรืือ กำำ� หนดโทษของความผิิ ด ดัั ง กล่่ า ว
CED) ไทยลงนามแล้้ว เมื่่�อวัันที่่� 9 มกราคม
2555 และอยู่่�ระหว่่างการดำำ�เนิินการ
เพื่่�อให้้สััตยาบัันเข้้าเป็็นภาคีี
9. อนุุ สัั ญ ญาว่่ า ด้้ ว ยการคุ้้�มครองสิิ ทธิิ ข องแรงงาน X การคุ้้�มครองสิิ ทธิิ ข องแรงงานและ
ก า ร โ ย ก ย้้ า ย ถิ่่� น ฐ า น แ ล ะ ส ม า ชิิ ก ใ น ค ร อ บ ค รัั ว สมาชิิ ก ในครอบครัั ว ในทางระหว่่ า ง
(Convention on the Protection of the Rights ประเทศที่่�เหมาะสม
of Migrants Workers and Member of their
Families หรืือ CMW)
“คุณคืออีกคนบนโลกนี้
ที่สนใจและห่วงใยเรื่องสิทธิมนุษยชน”
รายงานประจำ�ปี 2565/66
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล
สถานการณ์สิทธิมนุษยชนทั่วโลก
วิิกฤตการณ์์ทางเศรษฐกิิจส่่งผลให้้ราคาอาหารและเชื้้�อเพลิิงปรัับตััวสููงขึ้้�นอย่่างรวดเร็็ว
และเพิ่่�มแรงกดดัันต่่อบริิการสุุขภาพและบริิการทางสัังคมอื่่�นๆ ซึ่่�งผู้้�ที่่�ได้้รัับผลกระทบ
หนัักที่่�สุุด คืือ บุุคคลชายขอบ ท่่ามกลางความเหลื่่�อมล้ำำ��ที่่�เพิ่่�มสููงขึ้้�น ผู้้�หญิิง เด็็กผู้้�หญิิง
และผู้้�ที่่�มีีความหลากหลายทางเพศต้้องเผชิิญกัับความรุุนแรงและการเลืือกปฏิิบััติิบนฐาน
เพศสภาวะ อย่่างไรก็็ตาม รััฐบาลล้้มเหลวในการสนัับสนุุนประชาชนเนื่่�องจากสถานะ
ของพวกเขาย่ำำ��แย่่ลง
ร่่วมมืือกัับเรา
www.amnesty.or.th