Ang Alamat ng Dinagat Ang Alamat ng Dinagat

Ni: Precious Ann Cantaros (Gihubad sa Surigaonon ni: Mary Apple A. Equibal)

Noong unang panahon, mayroong daawang is ana kilala bilang magkagalit sa Kaniadto, jaoy duha ka tawo nga nahibaw-an nga nag-away sa usag usa. Kini

isa’t is. Ito ay ang Isla Dina at Isla Gat. Kultura, paniniwala, at tradisyon ang mao ang Isla Dina ug Isla Gat. Ang kultura, pagtuo, ug tradisyon maoy

dahilan ng hindi pagkakaintindihan ng dalawang Isla. Pero bukod pa dun ay hinungdan sa dili nila pagsinabtanay sa duha ka Isla. Apan gawas niini, sila si

may pinakakinaiinisan ang Isla Dina at Isla Gat. Yun ay ang madalas na Isla Dina ug Isla Gat ang adunay grabe kajuhot. Mao kini ang mentin hiningdan

pagnanakaw ng Isla Gat sa kayamanan sa Isla Dina. Kaya madalas nagkakaroon nga pagpangawat sa bahandi ni Isla Gat sa Isla Dina. Mao nga mentin ang ila

ng alitan at digmaansa pagitan ng dalawang Isla. Si Haring Samal ang pinuno sa pag-away ug gubot tali sa duha ka Isla.Si Haring Samal mao ang nagmando sa

Isla Gat. Kasama ang kanyang dalawang anak na sina Prinsipe Batugan na kay Isla Gat. Uban sa ijang duha ka mga anak, si Prinsipe Batugan ang

panganay at si Prinsipe Bumbaran na bunso at parehong balita sa tapang at kamaguyangan ug si Prinsipe Bumbaran ang kamanghuran ug pareho sila

kakisigan , kaya’t maraming dalaga ang naaakit at nagkakagusto sa kanila.Isang maisog ug maskulado gwapo, daghan kaayog mga dayaga nga babaje ang

araw, nagtaka ang hari dahil sa biglaang paglapit ni kinam na isa sa mga madani ug nakagusto sa ilaha. Isa kaadlaw natingaya ang hari tungod sa kalit

katulong na kapwa nakagapos ang mga kamay. “Bakit , ano ba ang nangyari?” nga pagduol ni kinam nga isa sa mga sulugoon nga parehong gigapos ang mga

takang tanong ni Haring Samal na agad namang sinagot ni kinam. “Kamahalan , kamot."Ngano, unu may nahitabo?" Nangutana si Haring Samal ug gitubag

nahuli naming nina Prinsipe ang dalawang ito na pilit binubuksan at dajon kini ni kinam. “Mahal nga Hari, ang Prinsipe ug ako nakadakop niining

hinahalungkat ang mga bakal na kahon upang kunin at nakawin sana ang mga duha na musulay sa pag-abri ug paghanap sa mga kahon nga puthaw aron
ginto at kayamanan ninyo doon. Napag-alaman rin po naming na nagkunwari kuhaon ug kawaton ang imong bulawan ug bahandi didto. Among nahibaw-an

lamang silang mga katulong. Mabuti na lang po at nahuli naming kaagad sila. “ na nagpakaaron-ingnon lang sila na mga masugo. Maajo gani kay nasakpan

biglang nakaramdam ng galit ang Hari.“Sino ang nag-utos sa inyo? Kayo rin ba dajon namo sila. “Kalit nga najuhot ang Hari.“Kinsa ang nagsugo sa imo? Taga

ay taga Isla Gat?!!”sigaw ng Hari sa dalawang babae. “ Pakawalan niyo na Isla Gat ba kaw? !! ” singgit sa Hari sa duha ka babaje. "Pahawa!"“Dili! Basta

kami!”“Hindi! Hangga’t hindi kayo sumagot!”“Patayin nyo man kami, hinding- dili ka motubag!”"Bisan pa kung patjon nimo kami, dili gajud kami mosulti sa

hindi naming sasabihin ang totoo.”“Walang nag-utos samin! Parang awa niyo tinuod."“Wayay nagsugo sa amo! Naluoy ko nimo, buhii ta!!”“Bakakon!! Hala,

na, pakawalan niyo na kami!!”“Kasinungalingan!! Hala, sige itapon sa sige e priso kanang duha ” juhot nga sugo sa Hari ug nagdali dajon ang duha ka

bilangguan ang dalawabg’yan” galit na utos ng Hari na agad nmang sinugod ng Prinsipe.Tungod sa kajuhot sa Hari nakahukom sa pagsulong sa Isla sa Gat.

dalawang Prinsipe.Dahil sa galit ay naisipan ng Hari na lusubin ang Isla ng Gat. Mao nga nangandam dajon sila ug giatake ang Isla. Ug nagkaaway nagkagubot

Kaya’t naghanda na agad sila at walang anuma’y nilusob ang Isla. Muli ay ang duha ka Isla. Apan subo nga gidunggab sa sundang ang kilid sa hari

nagkaroon na naman ng digmaan. Ngunit sa kasamaang palad ay nasaksak ng hinungdan sa ijang kamatajon. Apan sa wala pa mawad-I ug kinabuhi ang hari,

espada sa tagiliran ang hari na nagging sanhi ng pagkamatay nito. Pero bago ang duha ka prinsipe misaad nga manimayos sila. Najuhot sila ug panimayos

paman malagutan ng hininga ang hari ay nangako ang dalawang prinsipe dito n ang naa sa ilang huna-huna. Busa nakahukom sila sa pagkidnap ug pagpatay sa

ipaghihiganti siya ng dalawa. Labis ang paghihinapis nila. Kaya’t naisipan bisan sin-o na lider sa Isla Dina. Sa pagkaduyom, ang duha ka Prinsipe

nilang dukutin at pataying kung sino mang pinuno sa Isla Dina. Kinagabihan ay naghimo sa ilang plano sa pagpanimayos. Ug nagsugod na sila sa pagsulong sa

ginawa na nga ng dalawang Prinsipe ang kanilang balak na paghihiganti. palasyo sa Dina ug sa kataposan nakit-an nila ang giingon niini nga maoy lider

Maingat nilang pinasok ang palasyo ng Dina at ng sa wakas ay Nakita narin nila sa Isla ilang gidagit ug gidaya sa ilang isla aron prisohon ug paantoson adesir
ang sinasabing pinuno ay ng Isla ay ito’y kanilang dinukot at dinala sa kanilang pa patjonUg sa dihang pagkakita sa duha ka prinsipe ang nawong sa ilang

Isla upang ikulong at pahirapan bago patayin. Ngunit ng masilayan ng dalawang gidagit, ila na lang naamgohan nga gwapa maanyag kini ang hitsura mala-

prinsipe ang mukha ng kanilang dinukot ay dun lamang nila napagtanto na isa diyosa nga maoy lider o pangulo sa Isla Dina. Busa gihangyo ni Prinsipe

pala itong napakagandang dyosa na siyang pinuno ng Isla Dina. Kaya nakiusap Bumabaran si Prinsipe Batugan nga buhian rakan ang Diyosa. Apan waya

si Prinsipe Bumabaran kay Prinsipe Batugan na pakawalan na lamang ang makauyon si Prinsipe Bantugan sa desisyon sa igsuon hinungdan nga nagsaad

Dyosa. Ngunit hindi sumang-ayon si Prinsipe Bantugan sa desisyon ng kapatid sila sa ilang amahan nga ila kining panimayosan. Apan, gisupak gihapon ni

dahil sa kadahilanang nangako sila sa kanilang ama na ipaghihiganti nila ito. Prinsipe Bumbaran si Prinsipe Batugan. Busa nakahukom si Prinsipe

Gayun pa man, tutol parin si Prinsipe Bumbaran kay Prinsipe Batugan. Kaya’t Bumbaran nga molayas na lang ug ija kining dayhon pag-apil ang diyosa ug

naisipan ni Prinsipe Bumbaran na itakas na lamang ang dyosa at lumayo sa Isla. magpalajo sa Isla. Apan, nahibaw-an dajon ni Prinsipe Bantugan ang plano sa

Pero, agad nalaman ni Prinsipe Bantugan ang balak ng kapatid kaya ijang igsuon maong iya kining giingnan nga dili na ipadajon ang plano. Ug

pinakausapan niya itong huwag ituloy ang balak. At dahil sa pagkamalabuan sa tungod sa waya sila nagkasinabot sa matag-usa ug sa waya pagsinabtanay,

isa’t isa at sa hindi pagkakaintindihan ay napilitan silang idaan na lang sa napugos sila na ipaagi sa pag-away o pakigdigmaan. Kusgan silang duha apan

pagtutuos. Pareho silang malakas ngunit sadyang mas mabilis gumalaw si mas paspas ang lihok ni Prinsipe Bantugan mao nga ijang napildi ang iyang

Prinsipe Bantugan kaya natalo niya ang kanyang kapatid, sa kabila ng maliit na igsoon, bisan pa sa gamay nga samad nga iyang naangkon. Giduol sa diyosa si

sugat na kanyang natamo. Lumapit ang dyosa kay Prinsipe Bantugan at Prinsipe Bantugan ug gihangyo nga patjon sija aron mahuman na ang tanan.

nakiusap na patayin narin lamang siya upang mataps na ang lahat. Ngunit sa Apan giitsa hinuon sa prinsipe ang ijang espada ug muingon nga dili nija kini

halip ang dyosa ay tinapon nito ang kanyang espada at sinabing hindi niya ito kaya patjon. Didto na lang nija naamgohan, sama sa ijang igsuon, nga jaon na
kayang patayin. Doon niya lamang napagtantong, katulad ng kanyang kapatid baja sijay pagbati sa usa ka diyosa sa una pa nija pagkakita niini. Busa

ay nahulog narin pala siya sa dyosa noong una niyang masilayan ang nangutana ang Prinsipe kon gusto ba sa diyosa nga magpuyo nga malinawon

nakakabighaning ganda nito. Kaya tinanong ng Prinsipe kung gusto ba ng uban kaniya, nga maoy hinungdan sa mga pahiyom sa iyang mga ngabil. Kay

dyosang mamuhay ng matiwasay kasama siya, na sanhi naman ng pagguhit ng giangkon usab nija sa ijang kaugalingon nga sa una niyang pagkakita ni

mga ngiti sa labi niya. Dahil inaamin rin nito sa kanyang sarili na noong una Prinsipe Bantugan nahulog dajon sab sija niini. Sukad niadto ang duha ka isla

niyang Nakita sa Prinsipe Bantugan ay nahulog na agad siya rito. Kaya simula ug si prinsipe Batugan ug ang diyosa nagkahiusa ug nagpuyo na silag

noon ay nagkaisa na ang dalawang isla at si prinsipe Batugan at ang dyosa kaya malinawon. Hangtod karon ang isla gitawag og Dinagat Island.

namuhay sila g mapayapa at matiwasay. Hanggang sa ang isla ngayon ay

tinatawag nang Isla ng Dinagat.