A.

PAGBUBUOD:
“PANITIKAN TUNGO SA KALAYAAN” ni V. ALMARIO

Bumisita nga ang mga Amerikano sa Pilipinas gaya ng ipinangako noong 1945. Ibinalik nila sa mga
Pilipino ang kanilang karapatan sa kalayaan. Ang kalayaan ng ekonomiyang naapektuhan ng
digmaan ay naging hadlang sa puntong iyon. Ang senaryo na nakamit ay nag-udyok sa pag-unlad
ng pambansang panitikan. Maraming tao ang nagsikap na magsulat sa Tagalog at Ingles. Ang mga
pahayagan ay nakakuha ng momentum dahil mahusay ang pagganap ng mga mambabasa sa
pagtukoy kung alin ang maaaring magbigay ng malaking halaga ng pera bago pa man sila
nagsimulang magsulat. Ang mga kakayahan sa pagsulat na ipinakita ng mga may-akda ay humanga
sa maraming Pilipino. Si Ernest Hemingway ay kabilang sa mga mahuhusay na Amerikanong may-
akda, kasama sina John Steinbeck at William Saroyan. Kalupitan ng mga Hapones, Hirap sa
Pamumuhay sa Ilalim ng Pamumuno ng mga Hapones, at Kabayanihang Gerilya ang pamagat ng
isa sa kanilang mga komposisyon. Nasaksihan ng panitikan ang isang makabuluhang pagbabago
sa pagsisimula ng bagong panahon ng pagpapalaya. Magsimula tayo sa pagbabasa ng tula,
maikling kwento, at nobela sa Tagalog. Ilang-ilang, bulaklak, at umaga ay nabihag lahat.

Ang ilan sa kanila ay nakatanggap ng mga parangal para sa kanilang mga kontribusyon, kabilang
ang Syrian National Language Award, ang Balagtas Award, at ang Republic Cultural Award. Ang
mga pahayagan ay muling binuhay sa mga kampus sa kolehiyo bilang resulta ng edad ng bagong
kalayaan. Isa na rito ang sikat na awtor na si Alejandro Abadilla. Siya ang may-akda ng aklat na
"Ako ay Lupa, Isan lipa na langit," na nagpapatuloy sa pag-asang umunlad at pagmamasid sa sikat
ng araw, na sumisimbolo sa tagumpay habang nakakulong. Parang gustong palayain ng mga
Pilipino sa kontrol ng mga dayuhan. Dahil lahat ng tao ay may karapatang mabuhay sa ating
mundo, ang mga Pilipino ay lumalaban sa mga mananakop. Ito ay kumakatawan sa ideya na ang
pagharap sa mga hamon ng buhay nang direkta habang nakatayo para sa sarili, nagtitiwala sa
sarili, at may pananampalataya sa Diyos ay hahantong sa pagpapalaya at kaligtasan.