‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫‪FFS Specialist Consultant and Instructor at NWE‬‬

‫مسئول بازرسی فنی عملیات منطقه بهرگان ‪ /‬مدیر حیطه بازرسی فنی آکادمی ‪TUV Austria‬‬

‫فروردین‬

‫‪99‬‬
‫‪1‬‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬ ‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬
 ‫الف ‪ -‬کلیات‬

‫پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره میتواند ناشی از علل متفاوتی باشد و گاهاً به یک علت‬
‫منحصر نگردیده و میتواند ناشی از چند عامل بهصورت توامان باشد‪ .‬در این مورد کاوی به بررسی علل‬
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫مختلف و نتیجهگیری از هر علت با توجه به ویژگیهای هر مخزن خواهیم پرداخت‪.‬‬

‫ب‪ -‬عوامل پاشش نفت بر روی سقف‬

‫‪ -1‬نرخ ورودی (‪)Filling Rate‬‬

‫‪ 1.1‬دیدگاه مکانیکی‬

‫دبی سیال ورودی و فشار ورودی نفت به مخزن ذخیره از عوامل اصلی پاشش نفت بر روی سقف بوده و‬
‫به همین دلیل عمدتاً بیشترین پاشش نفت در مجاورت ورودی مخازن مشاهده میگردد که در تصاویر ‪1‬‬
‫و ‪ 2‬این قضیه را مشاهده مینمایید‪ .‬در ارتفاع پایینتر به دلیل هد کمتر سیال بر روی نفت خام پاشش‬
‫بیشتر خواهد بود و با افزایش ارتفاع میزان پاشش نفت بر روی سقف نیز بهدلیل افزایش هد سیال و میزان‬
‫تالطم کمتر‪ ،‬کاهش مییابد‪ .‬بنابراین نیاز است در ار ارتفاع پایینتر نرخ ورودی کمتر و با افزایش ارتفاع‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫نرخ ورودی سیال افزایش یابد‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫تصویر ‪ :1‬پاشش نفت بر روی سقف در قسمت ورودی مخزن شماره ‪8‬‬
 ‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬
‫تصویر‪ :2‬پاشش شدید نفت بر روی سقف در ناحیه اطراف نازل ورودی مخزن شماره ‪2‬‬

‫حداکثر نرخ بارگیری مخازن ذخیره سقف شناور به منظور جلوگیری از آسیب به اجزای سقف نظیر ریم‬
‫سیل و روف درین را میبایست به دو حالت تقسیم نمود‪:‬‬

‫قسمت اول ناحیه شناوری (‪ )Floatation zone‬که ابتدای شناوری سقف بوده و حداکثر افزایش ارتفاع‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫سقف توصیه شده در این ناحیه به میزان ‪ 0.25 m/hr‬تا زمانیکه سقف به حالت شناوری کامل برسد‪.‬‬

‫قسمت دوم بعد از ناحیه شناوری مطابق بند ‪ 11.4.7‬استاندارد ‪ EEMUA 159‬به گونهای باشد که افزایش‬
‫ارتفاع سقف از میزان ‪ 1.5 m/hr‬یا ‪ 30 mm/min‬تجاوز ننماید‪.‬‬

‫‪When filling a tank having an external floating roof or internal floating cover,‬‬
‫‪a low rate of not more than 0.25 m/hour should be used in the floatation zone‬‬
‫‪of the roof until the roof/covers is fully afloat. Before and after the flotation‬‬
‫‪zone, the filling rate may be increased to the specified maximum filling rate,‬‬
‫‪but be aware of too high splashing and surface turbulence and not damaging‬‬
‫‪the internal piping systems.‬‬ ‫‪3‬‬
‫حداکثر نرخ بارگیری مخزن سقف شناور در ناحیه شناوری مطابق ‪EEMUA 159‬‬
 11.4.7 Recommended filling rates for floating roof tanks
The filling rates for floating roof tanks are restricted to avoid damage to the tank
internals, i.e. roof supports, rim seals and roof drains, especially during the initial
filling, and to avoid the build-up of static electricity. The initial liquid velocity through
the inlet nozzle piping is around 1 m/sec, and the maximum recommended velocity
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

when the roof is floating on the product, and is about 0.5 m above the highest tank
shell protrusion (nozzle), is 7 m/sec.
Without risk assessment the recommended rate of rise of the floating roof is between
1.5 and 20 m/hour or about 30 mm/minute.
The same considerations apply when emptying the tank; start pimping of the normal
rate, slowing down towards the end when the roof is near its landed position, keeping
the roof afloat.
‫ در زمینه حداکثر نرخ بارگیری مخازن ذخیره در ناحیه بعد از شناوری‬EEMUA 159 ‫ استاندارد‬11.4.7 ‫بند‬

:‫ نیز نشان داده شده به شرح زیر است‬4 ‫ و‬3 ‫ که در تصاویر‬8 ‫ و‬2 ‫مشخصات مخازن ذخیره شماره‬
8 ‫ و‬2 ‫ مشخصات مخازن ذخیره شماره‬:1 ‫جدول شماره‬

Tank No Diameter (m) Height (m) MFH(m) Inlet Size (NPS)

2 43.89 14.64 13.2 16
8 77.1 17.094 15.8 36
‫ مهندس ابراهیم خیّر‬: ‫مولف‬

4
)‫ و مشخصات ابعادی (بر حسب متر‬2 ‫ شماتیک مخزن شماره‬:3 ‫تصویر‬
 ‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬
‫تصویر ‪ :4‬شماتیک مخزن شماره ‪ 8‬و مشخصات ابعادی (بر حسب متر)‬

‫به منظور محاسبه حداکثر دبی ورودی از قانون پیوستگی سیاالت استفاده میکنیم‪.‬‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫تصویر ‪ :5‬قانون پیوستگی سیاالت ‪ Q1=Q2‬یا ‪A1V1=A2V2‬‬

‫با توجه به حداکثر نرخ افزایش ارتفاع سقف ذکر شده در استاندارد به میزان ‪ 0.25 m/hr‬در ناحیه شناوری و‬
‫‪5‬‬
‫‪ 1.5 m/hr‬در ناحیه باالتر از شناوری و قانون پیوستگی نرخ مجاز بارگیری مخازن به شرح جدول ‪ 2‬خواهد بود‪:‬‬
 ‫ حداکثر نرخ بارگیری در زمان شناوری و بعد از شناوری‬:2 ‫جدول شماره‬

Tank Filling Rate Roof Rising Filling Rate (Above Roof Rising (m/hr)
No (Floatation Zone) (m/hr) Floatation Zone) Above Floatation
Floatation Zone Zone
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

2 2500 bbl/hr 0.25 15000 bbl/hr 1.5

8 7760 bbl/hr 0.25 46560 bbl/hr 1.5

NFPA 77 )‫ دیدگاه ایمنی (الکتریسته ساکن‬2.1

‫ به بررسی بار الکتریسته ساکن در زمان بارگیری و تخلیه مخزن‬NFPA 77 ‫در این دیدگاه بر اساس استاندارد‬
‫) حداکثر‬Floatation Zone( ‫ این استاندارد تا زمان شناور شدن سقف مخزن‬12.1.4.3 ‫ بر اساس بند‬.‫میپردازد‬
‫ پس از شناوری سقف میتوان سرعت بارگیری را‬.‫ نباید تجاوز نماید‬1m/s ‫سرعت سیال در نازل ورودی از‬
.‫افزایش داد‬

12.1.4.3* Specific Recommendations for Large Conductive Floating-Roof Tanks

with Internal Floating Covers. For all liquids, an initial flow velocity no greater than
‫ مهندس ابراهیم خیّر‬: ‫مولف‬

1 m/s should be maintained at all times while the roof or cover is landed, regardless
of depth of liquid above in inlet connection. Flow velocity can be increased when
the roof or cover becomes buoyant. At that time, the flammable atmosphere will be
shielded from the potentials developing during filling by the floating roof or cover,
provided‫شناور‬
the‫سقف‬ ‫ذخیره‬or‫مخازن‬
roof ‫ ایمن‬is‫بارگیری‬
cover made ‫ نرخ‬from
‫زمینه حداکثر‬ ‫ در‬NFPA 77
conductive ‫ استاندارد‬12.1.4.3
material and is‫بند‬properly
grounded.

12.1.4.4 Summery of Flow Velocities. Table 12.1.4.4 summarizes the flow velocity
restrictions for large tanks.
‫ در زمینه حداکثر نرخ بارگیری ایمن مخازن ذخیره سقف شناور‬NFPA 77 ‫ استاندارد‬12.1.4.3 ‫بند‬

‫ ذکر نموده پس از شناور شدن سقف حداکثر نرخ ورودی میتواند تا‬12.1.4.4 ‫این استاندارد سپس در جدول‬
‫ نیز افزایش یابد البته با در نظر گرفتن سایر محدودیتهایی که در طراحی به منظور جلوگیری از‬7m/s ‫سرعت‬
6
.‫آسیب به اجزا لحاظ شده است‬
 NFPA 77 ‫ متر) بر اساس‬10 ‫حداکثر نرخ بارگیری در مخازن ذخیره بزرگ (قطر باالتر از‬:3 ‫جدول‬
Applicability Tank
Precautions With Floating Roof or Internal Cover With Fixed Roof, No Floating Cover
Keep flow velocities Essential until the roof or cover is Essential during the initial filling period
below 1 m/s afloat. and when loading a contaminated or two-
phase liquid or a liquid with a

‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

Keep flow velocities
below 7 m/s.
Ensure adequate residence
time between storage
charge generators (e.g.,
microfilters) and the tank.
Avoid disturbing water
bottom with incoming
product or entrained air or
by blowing out lines with
gas.
Avoid charging low
density liquids into tanks
containing substantially
substantially lower density than that
already in the tank.
Not essential when the roof or cover is Recommended in all case in which the
afloat. NOTE; A flow rate limit will 1m/s limit does not apply.
often the needed to avoid damaging the
roof by too rapid movement.
Essential until the roof or cover is Essential.
afloat. NOTE: The residence time can
be calculated using a velocity of 1m/s
in this instance.
Essential until the roof or cover is Essential.
afloat.
Unnecessary. Recommended a far as practicable. If
unavoidable keep the flow velocity below
1m/s (see Row 1).

‫ مهندس ابراهیم خیّر‬: ‫مولف‬

higher density liquids.

‫ مجددا میزان نرخ دبی ورودی و افزایش سقف را‬،‫حال بر اساس حداکثر سرعت ورودی سیال در این استاندارد‬
:‫ خواهد بود‬4 ‫محاسبه می نماییم که به شرح جدول‬

‫ در حالت شناوری و حالت پس از شناوری‬NFPA 77 ‫ حداکثر نرخ بارگیری مخازن ذخیره سقف شناور بر اساس‬.4 ‫جدول شماره‬

Tank Filling Rate Roof Rising Filling Rate (Above Roof Rising (m/hr)
No (Floatation Zone) (m/hr) Floatation Zone) Above Floatation
Floatation Zone Zone
2 2736 bb/hr 0.27 19152 1.9
8 14880 bbl/hr 0.47 104160 3.29
7
 ‫معیار تصمیم گیری برای حداکثر نرخ بارگیری در زمان شناوری و پس از شناوری مقدار کمتر جداول ‪ 2‬و ‪3‬‬
‫خواهد بود که در جدول شماره ‪ 5‬مقادیر نهایی ذکر گردیده است‪:‬‬

‫جدول شماره ‪ :5‬حداکثر نرخ بارگیری مخازن ذخیره سقف شناور پس از محاسبات مکانیکی و بار الکتریکی‬
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫‪Tank‬‬ ‫‪Filling Rate‬‬ ‫‪Roof Rising‬‬ ‫‪Filling Rate (Above‬‬ ‫)‪Roof Rising (m/hr‬‬
‫‪No‬‬ ‫)‪(Floatation Zone‬‬ ‫)‪(m/hr‬‬ ‫)‪Floatation Zone‬‬ ‫‪Above Floatation‬‬
‫‪Floatation Zone‬‬ ‫‪Zone‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2500 bb/hr‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪15000‬‬ ‫‪1.9‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪7760 bbl/hr‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪46560 bbl/hr‬‬ ‫‪1.5‬‬

‫نکته‪ :‬این حداکثر سرعتهای بیان شده برای زمان طراحی و بدون در نظر گرفتن دیگر پارامترهای بیان شده‬
‫در بندهای بعدی است و نیاز است از این مقادیر نیز کمتر باشد‪.‬‬

‫‪ -2‬پدیده ‪Burping‬‬

‫مطابق بند ‪ 11.4.8‬استاندارد ‪ EEMUA 159‬در مخان سقف شناور از نوع دو عرشهای (‪)Double Deck‬‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫اعوجاجات ایجاد شده در عرشه پایینی در زمان ساخت محل مناسبی برای تجمع گازهای سیال میباشد‪ .‬این‬
‫تجمع گاز سیال میتواند ناشی از فشار بخار باالی سیال‪ ،‬دما (جذب نور خوشید) و یا اخالل در شرایط فرایندی‬
‫باشد (تصویر ‪ .)6‬تجمع بیش از حد این گازها منجر میشود که کمی سقف بلند شده و گاز با نرخ زیاد به همراه‬
‫پاشش نفت از کنار آن خارج شود که به این پدیده ‪ Burping‬گفته میشود‪ .‬در برخی موارد فشار گازهای‬
‫تجمعی در زیر سقف شناور به حدی میرسد (حدود ‪ )8 mbar‬که بر وزن مرده سقف غلبه کرده و منجر به‬
‫دفرمگی سقف شده که به آن پدیده بالونی شدن (‪ )Ballooning‬گفته میشود‪ .‬البته در مخزن شماره ‪ 2‬بهدلیل‬
‫قطر کوچکتر احتمال دفرمگی کمتر بوده ولی بهدلیل نوع سیل احتمال پاکت شدن گازها بیشتر میباشد‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬
‫تصویر ‪ :6‬تجمع گازها در زیر سقف شناور و احتمال پدیدههای ‪ Burping‬و ‪Ballooning‬‬

‫این مورد خصوصاً در مخزن شماره ‪ 2‬که ریم سیل آن از نوع تیوب سیل بوده و آب بندی بهتری در مقایسه با‬
‫ریم سیل از نوع مکانیکال مخزن شماره ‪ 8‬دارد‪ ،‬مشاهده گردید که در ناحیه دورتر از نازل ورودی مخزن پاشش‬
‫نفت بر روی سقف وجود دارد و از طرفی ریم ونت آن ناحیه مکرراً در حال پاپ کردن بوده و با کمی تکان‬
‫سقف و راه رفتن بر روی سقف در نزدیکی آن ناحیه خروج گاز از ریم با صدای پاپ کردن مکرر ریم ونت ولو‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫همراه است (تصاویر‪ 7‬و ‪.)8‬‬

‫‪9‬‬
‫تصویر ‪ :7‬پاشش نفت بر روی سقف مخزن شماره ‪ 2‬در ناحیه دور از نازل ورودی بهدلیل پدیده ‪Burping‬‬
 ‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫تصویر ‪ :8‬پاشش نفت اطراف ریم ونت ولو مخزن شماره ‪2‬‬

‫مهمترین عوامل تأثیرگذار بر روی پدیده ‪ Burping‬شامل موارد زیر میباشد‪:‬‬

‫‪ -1‬دمای انباشت‪ :‬در صورتیکه دمای سیال انباشت باال باشد‪ ،‬تبخیر بیشتری انجام شده و حجم گاز تجمعی‬
‫زیر مخزن نیز بیشتر خواهد بود‪.‬‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫‪ -2‬موقعیت جغرافیایی‪ :‬نواحی از مخزن که در معرض تابش بیشتر نور خورشید هستند در آن ناحیه بهدلیل‬
‫تبخیر بیشتر احتمال تجمع گاز بیشتری نیز وجود دارد بنابراین نواحی جنوبی مخازن به این پدیده بیشتر‬
‫مستعد میباشد‪.‬‬

‫‪ -3‬نوع ریم سیل‪ :‬اگر ریم سیل از نوع تیوب سیل باشد بهدلیل آب بندی بیشتر در مقایسه با ریم سیل از نوع‬
‫مکانیکال سیل‪ ،‬احتمال تجمع بیشتر گازها خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -4‬تعداد ریم ونت ولو‪ :‬تعداد ریم ونت ولو و فشار تنظیمی آن بر میزان خروج گازها تأثیر گذار خواهد بود‪.‬‬
‫انتخاب تعداد ریم ونت ولو و فشار تنظیمی آن بسته به قطر مخزن و فشار بخار سیال بسیار حائز اهمیت میباشد‪.‬‬
‫‪10‬‬ ‫بهطور کلی ریم ونت برای سقف شناور از نوع ‪ vapor mounted‬نیاز است و برای ‪ liquid mounted‬نیازی‬
‫نیست‪ .‬ریم ونت ولو نیز به ‪ 2‬نوع تقسیم میشود‪:‬‬
 Pallet Type )‫الف‬

Counter weight )‫ب‬

‫ عدد یا بیشتر میتواند نصب‬5 ‫ الی‬1 ‫ ریم ونتها بسته به قطر مخزن از‬EEMUA 159 ‫ از‬11.3.4 ‫مطابق بند‬

‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

.‫ متر محیطی نصب شود‬50 ‫ الی‬40 ‫ ولی میبایست بهصورت فواصل مساوی در محیط و حداکثر فاصله‬،‫گردد‬
.‫ میباشد‬2.5 mbar ‫فشار تنظیمی ریم ونتها در حدود‬

11.3.4 Floating roof venting

Floating roof tank venting fittings are as important to the operation/functioning of a

floating roof tank as any other floating roof fitting, such as the floating roof drain. The
two vent types normally required for the roof structure are the rim vent and the bleeder
vent; the latter is also known as a vacuum breaker.

The rim vent is only required for seals which have a vapour space under the primary
rim seal. For example, vapour mounted seals and the mechanical shoe type. The liquid
mounted typical soft/tube type seals do not require a rim vent. As a result of increasing
requirements on emission settings of the rim vents are sometimes changed.

‫ مهندس ابراهیم خیّر‬: ‫مولف‬

Depending on tank diameter, the number of rim vents varies between one and five,
spaced at equal intervals around the circumference. As a guide, the distance between
the rim vents should be not more than 40 to 50 m. The pressure setting of the vent
(pallet or counterweight) is around 2.5 mbar.

‫ در زمینه انتخاب مناسب تعداد ریم ونت ولو و فشار تنظیمی‬EEMUA 159 ‫ استاندارد‬11.3.4 ‫بند‬

‫ همچنین‬.‫ در زمان تعمیرات اساسی افزایش یابد‬2 ‫بنابراین پیشنهاد میگردد تعداد ریم ونتهای مخزن شماره‬
.‫ریم ونت ولوهای مخازن بهمنظور بازرسی و تنظیم دورهای باز گردیده و به کارگاه ابزار دقیق ارسال گردد‬

11
 ‫‪ -3‬ریم سیل‬

‫در صورتیکه سیل مخزن آسیب دیده باشد بهدلیل عدم آب بندی در ناحیه ‪ ،Annulus‬احتمال پاشش نفت‬
‫بیشتر خواهد بود‪ .‬آسیب دیدن مکانیکال سیل در اطراف نازل ورودی مخزن شماره ‪ 8‬مشهود میباشد‪.‬‬
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫‪ -4‬اعواجات و موانع بدنه‬

‫از دیگر مواردی که در پاشش نفت بر روی سقف میتواند تأثیر گذار باشد‪ ،‬یکسان نبودن فضای حلقوی بین‬
‫بدنه و ریم خارجی سقف میباشد که ناشی از انحراف از حالت استوانهای بدنه میباشد‪ .‬برای این منظور نیاز‬
‫است تا فاصله بین بدنه و ریم خارجی سقف در ارتفاعات متفاوت اندازهگیری شود و میزان اختالف مجاز این‬
‫فاصله حلقوی با قانون ‪ X/3X‬ذکر شده در ‪ EEMUA 159‬بررسی میشود (فایل پیوست)‪.‬‬

‫عامل دیگر وجود گرده جوش اضافی و انحرافات زاویهای در جوشهای بدنه شامل ‪ Peaking‬و ‪Banding‬‬
‫میباشد که در زمان تعمیرات اساسی میبایست مد نظر قرار گیرد‪ .‬انحراف ‪ anti-rotation‬از حالت شاغولی‬
‫نیز منجر به گیر کردن سقف و عدم حرکت روان سقف میشود‪ .‬در چنین مواردی نیاز است تا نسبت به تنظیم‬
‫دورهای غلطکهای اطراف آن اقدام شود (تصویر‪ .)9‬گاهاً گرده جوش اضافی در جوش محیطی ‪anti-rotation‬‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫نیز منجر به گیر کردن موضعی سقف و آسیب به اجزاء میشود که در مورد مخزن ‪ A2‬این قضیه رخ داده بود‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫تصویر ‪ :9‬نیاز به تنظیم دورهای غلطکهای هدایت کننده لوله ‪ anti-rotation‬سقف‬
 ‫‪ -5‬نشتی از روف درین ‪Roof drain‬‬

‫یکی دیگر از عوامل پاشش نفت بر روی سقف میتواند ناشی از نشتی نفت از روف درین باشد‪ .‬این مسئله زمانی‬
‫رخ میدهد که روف درین بهدلیل خوردگی سوراخ یا نشتی از محل اتصال فلنجهای آن باشد‪ .‬برای حل این‬

‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫مساله تنها نصب یک چک ولو قبل از وروردی روف درین در مجاورت عرشه پایینی کافی است‪ .‬اسپک شرکت‬
‫آرامکو ‪ SAES- MEX 203.01‬نیز به نصب چک ولو قبل از روف درین اشاره نموده و چک ولو پیشنهادی از‬
‫نوع ‪ floating ball‬است (تصاویر ‪10‬و ‪ .)11‬شایان ذکر است یکی از عوامل آسیب رسان به روف درین جانمایی‬
‫نامناسب میکسرها و حرکات جانبی روف درین میباشد‪.‬‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫تصویر ‪ :10‬الزام نصب چک ولو قبل از ورودی روف درین بر اساس اسپک ‪ SAES- MEX 203.01‬شرکت آرامکو‬

‫‪13‬‬
‫تصویر ‪ :11‬الزام نصب چک ولو قبل از ورودی روف درین بر اساس اسپک ‪ SAES- MEX 203.01‬شرکت آرامکو‬
 ‫‪ -6‬میکسر‬

‫میکسر مخازن ذخیره به ‪ 2‬نوع ثابت و زاویه متغیر تقسیم بندی میشود‪ .‬میکسر با زاویه متغیر به منظور پوشش‬
‫ناحیه بیشتری از مخزن بوده و در مواضعی که توسط میکسر پوشش نمییابد احتمال خوردگی بهدلیل رسوبات‬
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫بیشتر‪ ،‬افزایش مییابد‪ .‬مطابق بند ‪ 12.4‬از ‪ EEMUA 159‬استفاده از میکسرها زمانیکه سقف در ناحیه ‪2.5‬‬
‫متری از کف قرار دارد‪ ،‬مجاز نمیباشد زیرا منجر به آسیب به اجزای مخزن و خصوصاً سیل میشود‪.‬‬

‫‪Side entry mixers should never be switched on when a floating roof is closer‬‬
‫‪than 2.5m from the circle described by the impeller. Side entry mixers‬‬
‫‪switched on with the floating roof in a lower position may easily damage the‬‬
‫‪roof, particularly the seal. This also applies when floating covers are installed‬‬
‫‪in fixed roof tanks.‬‬

‫بند ‪ 12.4‬از ‪ EEMUA 159‬در زمینه عدم مجوز عملیاتی کردن میکسر در زمانی که سقف در ارتفاع ‪ 2.5‬متری از کف قرار دارد‪.‬‬

‫هم چنین از دیگر عوامل آسیب به روف درین و متعاقباً نشتی از روف درین‪ ،‬جانمایی نامناسب میکسر با روف‬
‫درین میباشد به گونهای که حرکات عرضی روف درین زیاد شده و دچار آسیب شود‪.‬‬
‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫‪ -7‬دستورالعمل بهرداری ایمن ‪)Safe Operating Procedure( : SOP‬‬

‫یکی از مواردی که در فرایندهای ذاتاً ایمن و مدیریت ایمنی فرایند ‪ PSM‬بسیار حائز اهمیت میباشد‪ ،‬مقوله‬
‫دستورالعملهای کاربردی بهرهبرداری ایمن میباشد‪ .‬استانداردهایی نظیر ‪ EEMUA 159‬و ‪EEMUA 217‬‬
‫یک سری رهنمودهای کاربردی در زمینه تهیه چک لیستهای بارگیری‪ ،‬شناوری سقف‪ ،‬تخلیه و قرارگیری‬
‫سقف بر روی پایهها ارائه نمودهاند‪ .‬موارد زیر بهعنوان چک لیست پیشنهادی این استانداردها در زمان بارگیری‬
‫و بهرهبرداری سقف میباشد‪:‬‬

‫● تا حد امکان سقف در حالت شناوری باشد و در صورتیکه قرار است بر روی پایهها قرار گیرد‪ ،‬ارزیابی ریسک‬
‫انجام شود‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫● از عملیاتی کردن میکسرها تا ارتفاع ‪ 2.5‬متری سقف از کف اجتناب شود‪.‬‬
 ‫● از تنظیم بودن غلطکهای لوله ضد چرخش اطمینان حاصل شود‪.‬‬

‫● آسیب دیدگی سیل در اطراف محیط مخزن بررسی شود‪.‬‬

‫● از صحت عملکرد ریم ونت ولوها اطمینان حاصل شود و در صورتیکه بازه زمانی بازرسی دورهای آن سپری‬

‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫شده به کارگاه ابزار دقیق ارسال گردد تا در حضور بازرسی فنی تنظیم و تست گردد‪.‬‬

‫● حداکثر نرخ بارگیری محاسبه شده از لحاظ مکانیکی و بار الکتریکی منظور گردد‪ .‬همچنین از مقادیر طراحی‬
‫نیز فراتر نرود‪.‬‬

‫● از صحت عملکرد ولو روف درین اطمینان حاصل شود‪.‬‬

‫● اتصاالت ارت محیطی‪ ،‬شانت و همچنین همبندهای الکتریکی سقف و بدنه در وضعیت مناسبی قرار دارد‪.‬‬

‫● مسیر نردبان متحرک در طول ریل آزادی حرکت داشته باشد تا از آسیب به پین و متعاقباً آسیب به پلتفرم و‬
‫لوله ضد چرخش نگردد‪.‬‬

‫● روف ساپورت و ولو تنفسی در موقعیت پایین خودشان قرار داشته باشند‪.‬‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫‪ -8‬نتیجه گیری‬

‫موارد زیر بهعنوان جمع بندی از این گزارش ریشه یابی علل پاشش نفت بر روی سقف مخزن ارائه میگردد‪:‬‬

‫● رعایت حداکثر سرعت بارگیری بر اساس محاسبات مکانیکی و بار الکتریکی انجام شده در این گزارش‬

‫● رعایت چک لیستهای بارگیری و تخلیه مطابق استانداردهای ذکر شده‬

‫● تنظیم‪ ،‬تست و بازرسی دورهای ریم ونت ولوها‬

‫● افزایش تعداد ریم ونت ولوها در مخزن شماره ‪ 2‬برای کاهش گاز تجمعی در زیر عرشه پایینی‬
‫‪15‬‬
‫● تعمیرات اصالحی در راستای برطرف کردن موانع نظیر ‪peaking banding‬‬
 ‫● تنظیم دورهای غلطکهای مربوط به لوله ضد چرخش‬

‫● تعمیرات مبدلهای حرارتی به منظور کاهش دمای انباشت سیال و کاهش پدیده ‪burping‬‬

‫● عدم استفاده از میکسر در مخازن دارای میکسر تا ارتفاع ‪ 2.5‬متری سقف از کف‬
‫بررسی علل پاشش نفت بر روی سقف شناور مخازن ذخیره‬

‫● روانکاری‪ ،‬تنظیم و بازرسی دورهای ولو تنفسی ‪automatic bleeder valve‬‬

‫● نصب الستیک گردگیر در روف ساپورت مخازن‬

‫مولف ‪ :‬مهندس ابراهیم خیّر‬

‫‪16‬‬