Professional Documents
Culture Documents
W-03-01
اين مدرك تحت كنترل نماینده مدیریت کاسپین شیر کادوس قرار دارد و هرگونه ك پي ي ا تكث ير آن مس تلزم دري افت
مجوز كتبي از نماینده مدیریت است .در هنگام به كارگيري اين مستند ،بايد از آخرين وي رايش آن مط ابق فهرس ت
اصلي مستندات استفاده نمود.
بر اساس الزامات آخرین ویرایش API598و API 6D 1الی 11 01
تاريخ و امضاء
W-03-01
Page 2 of 9 دستورالعمل تست شیرها
20/06/1397
-1هدف
هدف از تدوین این دستورالعمل اجرایی در شرکت ،اطمينان از عملکرد صحیح محصوالت در انجام تست قسمتهای
مختلف شیر بر اساس استانداردهای مرجع و عدم هر گونه نشتی داخلی ،خارجی در مدت تحمل فشار میباشد و
مقاومت محصول در مقابل تغییر فرم مجموعه شیر در دامنه دمایی و فشاری کارکرد آن میباشد.
-2دامنه كاربرد
مفاد این سند اجرایی جهت تستهای الزم بر اساس استاندارد مرجع برای کلیه شیرهای تولیدی شرکت میباشد.
-3تعاريف
:ANSI Classعبارت است از یک پارامتر جهت تعیین کالس فشاری اجزای خطوط لوله
:PNعبارت است از مخفف ( )Nominal Pressureو تعیین کننده رنج فشاری اجزا در سیستم متریک
:NPSعبارت است از مخفف ( )Nominal Pipe Sizeو پارامتری است جهت تعیین سایز اجزا خطوط لوله در
سیستم اینچی
:DNعبارت است از مخفف ( )Nominal Sizeو پارامتری است جهت تعیین سایز اجزا خطوط لوله در سیستم
متریک
-4مسئوليتها
مسئوليت طرحریزی ،استقرار ،بکارگیری و برقراری این دستورالعمل بر عهده مدیر کنترل کیفیت ميباشد.
4-Shell Test
3-Air Test
برای انجام این تست ابتدا شیر را از یک سمت به گیره های دستگاه کلمپ کرده و باید توجه شود که محفظه شیر عاری
از هرگونه سیال و اشغال باشد ،آنگاه شیر را درح الت بس ته ق رار داده و فش ار ه وا را در ش یر ایج اد می ک نیم.خ روج
حباب از قسمت آببنده ،با استفاده ازآب یا کف صابون بررسی می گردد .این تس ت ن یز مانن د Water Seat Testمی
باشد با این تفاوت که سیال ورودی در اینجا هوا می باش د .فش ار تس ت در تم ام س ایزها براب ر )Psi( 100-80مع ادل
bar 6.9~5.5میباشد .مدت زمان تست و نشتی مجاز مطابق استاندارد API 598میباشد .هر دو طرف شیر باید تحت
Air Seat Testقرار گیرد .پس از انجام تست باید شیر کامآل خشک و سپس در حالت باز نگهداری شود.
Air Test Pressure = 5.5-6.9 Bar
نباید دچار نشتی باشد و سطح شیر از سیال خیس شده باشد .هیچ گونه نشتی قابل مشاهده ای در حین Shell Testمجاز
نیست .فشار تست بدنه باید حداقل معادل 1.5برابر فشار کاری باشد.
(مدت زمان تست در جدول شماره 4استاندارد API 598ذکر شده است).
Shell Test = 1.5 max Working Pressure
شیر را از سمت ورودی به فکهای دستگاه تست کلمپ میکنیم .شیر را در حالت بسته قرار میدهیم .پمپ دستگاه تست را
روشن میکنیم تا فش ار پمپ bar 7~4درون ش یر ق رار بگ یرد .س پس پیچه ای Glandرا کمی ب از میک نیم ت ا ه وای
محبوس درون شیر تخلیه شود و در اصطالح شیر را هواگیری میکنیم .سپس طبق کالس شیر فشارسازی میکنیم.
(مقدار نشتی مجاز در جدول شماره 5استاندارد API 598ذکر شده است).
(مدت زمان تست در جدول شماره 4استاندارد API 598ذکر شده است).
Seat Test = 1.1 Max Working Pressure
سپس بعد از مدت مجاز ،مقدار نشتی شیر را اندازه میگیریم .چنانچ ه مق دار نش تی آن در مح دوده مج از باش د ش یر از
لحاظ تست Seatمورد قبول می باشد.
2-Backseat Test
روش Backseat Testبرای شیر Globeهمانند شیر Gateمیباشد.
3-Air Test
(مقدار نشتی مجاز در جدول شماره 5استاندارد API 598ذکر شده است).
(مدت زمان تست در جدول شماره 4استاندارد API 598ذکر شده است).
High Pressure Test = 1.1 Max Working Pressure
3-Air Test
برای انجام این تست ابتدا شیر را از سمت خروجی به گیره های دستگاه کلمپ کرده و باید توجه شود که محفظ ه ش یر
ع اری از هرگون ه س یال و آش غال باش د ،آنگ اه ش یر را درح الت بس ته ق رار داده و فش ار ه وا را در ش یر ایج اد می
کنیم.خروج حباب از قسمت آببند ،با استفاده ازآب یا کف صابون بررسی می گردد .فش ار تس ت در تم ام س ایزها براب ر
)Psi( 100-80معادل bar 6.9~5.5میباشد .مدت زمان تست و نشتی مجاز مطابق استاندارد API 598میباشد .پس
از انجام تست باید شیر کامآل خشک و سپس در حالت باز نگهداری شود.
Air Test Pressure = 5.5-6.9 Bar
2-Shell Test
برای انجام این تست شیر را از دو طرف کلمپ نموده و به صورت نیمه باز در آورید ،سپس شیر را از سیال پ ر نم وده
و تحت فشار قرار دهید .سطوح بدنه شیر را بصورت کامل به کمک هوا خشک و تمیز کرده س پس باتوج ه ب ه فش ار و
مدت زمان ذکرشده تمامی سطوح را مورد بررسی قرار داده و توجه شود که سطوح نباید دچار نشتی باشد و سطح شیر
از سیال خیس شده باشد .هیچ گونه نشتی قابل مشاهده ای در حین Shell Testمجاز نیست .فشار تست بدنه باید ح داقل
معادل 1.5برابر فشار کاری باشدمدت زمان تست بسته به سایز شیر مطابق جدول شماره 5اس تاندارد API 6Dمی-
باشد.
3-Air Test
برای انجام این تست ابتدا شیر را از یک سمت به گیره های دستگاه کلمپ کرده و باید توجه شود که محفظه شیر عاری
از هرگونه سیال و اشغال باشد ،آنگاه شیر را درح الت بس ته ق رار داده و فش ار ه وا را در ش یر ایج اد می ک نیم.خ روج
حباب از قسمت آببند ،با استفاده ازآب یا کف صابون بررسی می گ ردد .این تس ت ن یز مانن د Water Seat Testمی
باشد با این تفاوت که سیال ورودی در اینجا هوا می باش د .فش ار تس ت در تم ام س ایزها براب ر )Psi( 100-80مع ادل
bar 6.9~5.5میباشد مدت زمان تست در جدول شماره 6استاندارد API 6Dذکر شده است .مقدار نشتی مجاز برای
شیرهای Ballمقدار صفر می باشد .هیچ گون ه نش تی قاب ل مش اهده ای در حین تست مج از نیس ت .پس از پای ان م دت
زمان تست برای Seatاول ،همین روند را برای Seatمقابل نیز تکرار کنید.
Air Test Pressure = 5.5-6.9 Bar
-1تست هیدرواستاتیک نشیمنگاه ( :) Hydro Static Seat Testاین تست جهت کنترل وجود نشتی داخلی شیر
صورت می پذیرد و طی دو مرحله هر بار یک سمت شیر مورد تست قرار می گیرد .سیال مورد استفاده در
آزمایش آب می باشد .فشار تست باید حداقل معادل 1.1برابر فشار کاری و زمان آزمایش طبق جدول شماره 6
استاندارد API 6Dباشد .وضعیت شیر کامال بسته ( )close %100و از سمت مورد آزمایش داخل فیکسچر
دستگاه تست مربوطه کلمپ شده است .نتیجه مورد تایید عدم وجود نشتی ،عدم افت فشار در سیستم میباشد.
(مطابق شکل )1
مالحظات :
الف) نشت گریس در کانال جریان در حکم نشت سیال میباشد.
ب) قبل از انجام تست سیستم باید کامال هواگیری شود.
ج) بعد از پایان تست سمت Aو قبل از شروع تست سمت Bشیر حداقل دو بار باز و بست کامل شده و در این
مرحله انجام عملیاتهایی مثل تست هیدرواستاتیک پوسته مجاز نمیباشد.
د) پس از تست هر سمت شیر از لحاظ فرار گریس (خالی شدن کانال گریس) و سالمت الیه PTFEچک شود.
-2تست هیدرواستاتیک پوسته : Hydro Static Shell Testاین تست به منظور کنترل شیر از لحاظ نشتی
خارجی صورت می پذیرد .سیال مورد استفاده در آزمایش آب می باشد .فشار تست باید حداقل معادل 1.5برابر فشار
کاری و زمان آزمایش طبق جدول شماره 5استاندارد API 6Dباشد .وضعیت شیر از هر دو طرف کلمپ شده و
مجرابند در وضعیت 1/4بسته ( ) close %20قرار می گیرد .نتیجه مورد تایید عدم هر گونه نشتی از پوسته،
اطراف گریس خورها و محل اتصال درپوشها و دیگر تجهیزات آببندی و عدم وجود افت فشار در سیستم میباشد.
(مطابق شکل )2
مالحظات
الف) نشت گریس از محلهای ذکر شده در حکم نشت سیال میباشد.
ب) قبل از انجام آزمایش می بایست سیستم کامال هواگیری شود.
ج) تستهای هیدرواستاتیک قبل از عملیات رنگ کاری صورت میگیرد.
کلیه شیرهای مخروطی پس از تستهای هیدرواستاتیک (تستهای ( )1و( ) )2میبایست به میزان الزم شارژ گریس (تا
حدی که مطمئن شوید مقدار آبی که تحت فشار تست در فیلم گریس و بین نشیمنگاه بدنه و مجرابند نفوذ کرده است
خارج گردد) شده و حداقل بین 3تا 5مرتبه باز و بست شود.
W-03-01
Page 8 of 9 دستورالعمل تست شیرها
20/06/1397
-3تست هوا نشیمنگاه ( : )Air Seat Testمراحل انجام این تست مشابه تست هیدرواستاتیک نشیمنگاه میباشد و
در دو مرحله ،در هر مرحله یک سمت شیر کلمپ شده و مورد تست قرار میگیرد .سیال مورد استفاده در آزمایش هوا
و فشار آزمایش bar 6.9-5.5زمان نگهداری تحت فشار طبق جدول 6استاندارد API 6Dمیباشد .نتیجه مورد تایید
عدم وجود هرگونه نشتی هوا (حباب) و عدم وجود افت فشار در سیستم میباشد .جهت مشاهده بهتر نشتی هوا بهتر
است از کف صابون بر روی بدنه و گریسخورها استفاده شود.
-5-6تست گشتاور ( : )Torque Testجهت انجام این آزمایش پس از اتمام تستهای هیدرواستاتیک و قبل از
هرگونه شارژ گریس و تنظیم گشتاور ،گشتاور شیر توسط دستگاه ترکمتر در دو جهت بستن و باز شدن شیر اندازه-
گیری میشود و نتیجه قابل قبول به شرح زیر میباشد:
الف) هیچگاه میزان گشتاور از مقدار ماکزیمم تعیین شده در استاندارد مربوطه بیشتر نشود.
ب) تغییرات گشتاور در مسیر باز و بست چشمگیر نباشد.
-5-7تست سرویس سرد (: )Cryogenic Valves
این تست بر اساس اس تاندارد BS 6364:2007میباش د ک ه ش يرآالت س رويس س رد ش يرآالتي هس تند ك ه ميبايس ت
عملكرد مطلوب خود را تا ،دماي C°196-حفظ نمايند .در پتروش يميه ا و پااليش گاهه ا ،واح دهاي فرآين دي مختلفي
وجود دارند كه به منظور توليد محصول برنامهريزي شده خود ،نياز به دماهاي خيلي پايين در حين فرآيند خود دارن د.
اين دماهاي پايين ميتواند تا حدود دماي C°196-برسد .واحدهايي از قبيل واحدهاي توليد هوا ،نيتروژن مايع و ...ك ه
بطور گسترده در پتروشيميها و همچنين بخشهاي متناظر در واحدهاي پااليشگاهي ،از جمله مواردي است كه نياز ب ه
تجهيزات واردات كرايژنيك از قبيل پمپ ها ،مخازن و همچنين شيرآالت كرايژنيك دارند .با توجه به دم اي عملك ردي
C°196-انتخاب جنس ،طراحي هندسي ،تست و ديگر الزامات ساخت را برای س اخت تجه يزات م ورد نياز مح دود
ميكند.
از متداولترين و مقرون به صرفهترين جنسهاي مورد استفاده در اين سرويسها ميتوان به فوالدهاي مقاوم ب ه خ وردگي
آستنيتي از جمله ASTM A182 F304یا ASTM A182 F316و يا معال ريختهگري آنها به ترتیبASTM :
A351 CF8یا ASTM A351 CF8Mو همچنين آلياژ آلومينيوم منيزيم Al-Mgاشاره کرد.
جنس اقالم غيرفلزي شير :متريال هاي معرفي شده ،مربوط به قطعات اصلي و قطعات بزرگ ش يرآالت ميباش ند ،ام ا
در بخش قطعات غيرفلزي و استفاده از آببندها نيز ميبايست الزامات متريالي خاصي در نظر گرفته شود كه ب ه عن وان
مثال براي آببند كردن قسمتهاي مختل ف بدن ه در يا اتص ال اس تم ب ه بدن ه در كليه ش يرهاي س رويس س رد ميت وان از
RPTFEاستفاده كرد .به عنوان مثالي ديگر ،در شيرهاي توپي ،جنس Seat insertنیز بدلیل اينك ه نقش اساس ي در
W-03-01
Page 9 of 9 دستورالعمل تست شیرها
20/06/1397
تامين آببندي شير را دارند بسيار مهم ميباشد .جنس مرسوم و مقرون ب ه ص رفه ب راي اس تفاده در Seat insertه اي
شيرهاي توپي كرايژنيك ،متريال PCTFEبا نام تجاري KEL-Fاست.
الزم به ذكر است براي اطمينان از عملكرد اين نوع شيرآالت نياز به تست در دماي C°196-با اس تفاده از نيتروژن
مايع ميباشد از اينرو ساخت دستگاهي كه بتواند اين شرايط را فراهم كند از اهميت بااليي برخوردار است.