‫فالشینگ سیستم هیدرولیک ‪ ،‬اصول و استانداردها‬

‫آشنایی با فالشینگ روغن سیستم های هیدرولیکی در صنایع – فالشینگ روغن لوله و تجهیزات ‪ ،‬استانداردهای فالشینگ و‬
‫ذرات مجاز روغن‬
‫فالشینگ روغن چیست و چرا فالشینگ می کنیم ؟‬
‫مقدمه‪ :‬سیستمهای هیدرولیک و تجهیزاتی که در مسیر سیستم های هیدرولیکی قرار دارند نسبت به تمیزی و خلوص سیال هیدرولیک بسیار حساس هستند بطوریکه‬
‫بیش از ‪ 70‬درصد خرابی این تجهیزات ‪ ،‬طبق آمار‪ ،‬به علت آلودگی روغن? و سیال هیدرولیک است‪.‬‬

‫لذا در سیستمهاي هیدرولیک پایین نگه داشتن سطح آلودگی روغن و تمیز کارکردن? یک اصل مهم به شمار می رود‪.‬‬
‫با اینکه در این سیستمها همواره از فیلتر استفاده میگردد‪ ،‬ولی گاهی به علتهای مختلف که مهمترین آنها تعمیرات جزیی و باز بست کردن قسمتهای سیستم است‪،‬‬
‫آلودگی وارد سیستم هیدرولیک شده و باید این آلودگی برطرف گردد? که در این مواقع سیستم را اصطالحا فالشینگ می کنند‪.‬‬
‫برای فالشینگ به طور خالصه‪ ،‬کل سیستم از ابتدا تا انتها را در یک مدار بسته شامل پمپ و تانک روغن و فیلترهای مورد? نیاز می بندند و روغنی مشابه با‬
‫روغن اصلی سیستم را برای ساعتها در مسیر می چرخانند تا کل ذرات و آلودگی ها با روغن? فالشینگ حمل شود و در فیلترها به دام افتد‪.‬‬

‫البته باید توجه داشت که این آلودگی ها شامل انواع مختلفی هستند مانند ‪ :‬آلودگی ذرات‪ ،‬آلودگی آب‪ ،‬آلودگی مخلوط شدن با روغن دیگر ‪ ،‬آلودگی خرابی روغن? در‬
‫اثر افزایش حرارت‪ ،‬آلودگی هوا‪.‬‬
‫ولی از انجایی که مهمترین آنها آلودگی ذرات معلق است‪ ،‬در این مقاله تمرکز بیشتری بر این نوع آلودگی خواهیم داشت و‪ ‬در این مقاله اصول فالشینگ ‪ ،‬روش‬
‫صحیح فالشینگ و استانداردهای? فالشینگ روغن هیدرولیک را بررسی خواهیم کرد‪.‬‬

‫روش اجرای عملیات فالشینگ روغن در سیستم هیدرولیک ‪:‬‬

‫تئوری فالشینگ روغن ‪:‬‬
‫فالشینگ عبارتست از جدا سازی ذرات آلوده از روغن و سیستم هیدرولیک به کمک فیلتر با سرعت جریان سیال باال و دماي مناسب‪ .‬در این شرایط روغن با‬
‫سرعت باال و به کمک جریان مغشوش‪ ?،‬ذرات موجود در سیستم و جداره هاي داخلی لوله ها و منافذ را جدا کرده و پس از عبور دادن آنها از کلیه مسیرها در آخر‬
‫توسط فیلتر ها جدا می شوند‪.‬‬

‫برای دستیابی به حداکثر کارایی در این عملیات ‪ ،‬ما نیاز داریم که ‪ 3‬پارامتر کلیدی را کنترل کنیم که عبارتند از ‪ .1 :‬جریان مغشوش‪ .2 ‬ویسکوزیته‬
‫سیال‪ .3 ‬زمان فالشینگ‬
‫اغتشاش در جریان سیال برای غوطه وری ذرات آلوده کننده برای سیستم هیدرولیک بسیار مهم است که ما برای این منظور نیاز داریم همواره عدد? رینولدز را بر‬
‫روی عدد ‪ 4000‬نگاه داریم‪ .‬لذا استفاده از پمپ با دبی مناسب بسیار مهم خواهد بود‪.‬‬

‫ویسکوزیته مناسب برای فالشینگ ‪ 10 ،‬تا ‪ 15‬سانتی استوک در دمای ‪ 40‬درجه است ‪.‬برای کنترل ویسکوزیته و گرانروی سیال نیز باید دمای روغن فالشینگ را‬
‫به محدوده ‪ 40‬تا ‪ 60‬درجه سانتی گراد برسانیم‪.‬‬

‫زمان مورد نیاز براي این امر بسته به میزان آلودگی سیستم داشته و حداقل زمان موردنیاز طبق فرمول زیر قابل محاسبه خواهد بود‪T=V/Q*3 :‬‬

‫این زمان حداقل مورد? نیاز می باشد‪( .‬نکته مهم اینست که باید توجه داشت این فرمول تنها حداقل زمان است و در حین فرآیند فالشینگ باید فیلترها از لحاظ آلودگی‬
‫بازرسی شوند‪ .‬پس از این حداقل زمان‪ ?،‬با نمونه گیری از روغن و سنجش آلودگی در آزمایشگاه ادامه فرایند فالشینگ مشخص خواهد شد و هیچگاه زمان مشخصی‬
‫برای فرایند نمی توان تعیین کرد‪).‬‬

‫اجرای عملیات فالشینگ ‪:‬‬

‫از نظر اجرای عملیات ‪ ،‬فالشینگ روغن به دو نوع فالشینگ داخلی (‪ )Internal‬و فالشینگ خارجی (‪ )External‬تقسیم بندی می شود‪.‬‬

‫تفاوت فالشینگ داخلی و خارجی چیست ؟‬

‫اگر سیستم آلودگی کمی داشته باشد ‪ ،‬تنها شیرها و قطعات حساس به آلودگی باز می شوند و به کمک یونیت و پمپهای اصلی خود سیستم ‪ ،‬عملیات فالشینگ انجام‬
‫می شود که به آن فالشینگ داخلی می گویند‪.‬‬
‫در این روش نیازی به یونیت و فیلترهای مجزا نداریم‪ .‬ابتدا کلیه قطعات حساس از سیستم باز شده و بجای آنها ولو بای پاس و یا ‪ Plate‬راه دهنده بسته می شود‪ .‬و‬
‫سپس مسیر چرخشی از مخزن و پمپ به لوله ها و مجددا مخزن ایجاد می شود‪ .‬همچنین فیلتر هاي خود سیستم وظیفه تمیز کردن? روغن آلوده شده فالشینگ را‬
‫برعهده دارند‪.‬‬

‫ولی اگر سیستم تا بحال مورد بهره برداری نبوده و تازه تجهیزات نصب شده باشد ‪ ،‬و یا عملیات تعمیرات وسیعی انجام شده که موجب آلودگی شدید در سیستم شده‬
‫باشد ‪ ،‬در این حالت ما به یک یونیت جداگانه نیاز داریم ‪ .‬چرا که مش بندی فیلترها باید از درشت به ریز تغییر کند تا هزینه گزافی برای فیلترها متحمل نشویم‪.‬‬
‫همچنین پمپهایی با فشار باالتر استفاده شود تا عدد رینولدز باالتر و اغتشاش بیشتر ایجاد کنیم‪.‬‬

‫اصول کار فالشینگ داخلی تماما مشابه فالشینگ خارجی خواهد بود ‪.‬در اینجا ما با توجه به اهمیت فالشینگ خارجی و نکات مهمی که این عملیات دارد ‪ ،‬بیشتر بر‬
‫این نوع از فالشینگ سیستم هیدرولیک تکیه می کنیم و مراحل کار را طبق تیترهای زیر شرح خواهیم داد‪:‬‬

‫آماده سازی سیستم‬ ‫‪‬‬

‫آماده سازی یونیت فالشینگ‬ ‫‪‬‬
‫اتصاالت و لوپ بندی‬ ‫‪‬‬
 ‫اجرای عملیات‬ ‫‪‬‬
‫نمونه گیری و آنالیز روغن‬ ‫‪‬‬
‫آماده سازی سیستم ‪:‬‬
‫در اینجا منظور ما از سیستم ‪ ،‬یک واحد صنعتی هیدرولیک است که شامل تجهیزات هیدرولیک ‪ ،‬لوله ها ‪ ،‬ابزاردقیق‪ ‬و شیرآالتی است که بر روی لوله ها بسته‬
‫شده است‪.‬‬
‫آماده سازی سیستم شامل کارهایی است که باید قبل از اتصال به یونیت فالشینگ انجام دهیم ‪ .‬یک بخش از این آماده سازی ‪ ،‬باز کردن? تمامی تجهیزات ابزار دقیق‬
‫و ولوهای حساس به آلودگی در مسیر است‪.‬‬

‫بخش دیگر ‪ ،‬تمیز کاری اولیه سیستم است که بیشتر شامل لوله میشود‪ .‬ممکن است داخل لوله مواد خارجی مانند الستیک‪ ،‬پارچه ‪ ،‬گرد و غبار باشد که می توان با‬
‫استفاده از هواي فشرده آنها را خارج نمود‪ .‬پس از آن باید تا جایی که امکان دارد ‪ ،‬ذرات آلوده کننده را از لوله ها پاک کنیم که متحمل هزینه و کار کمتری هنگام‬
‫فالشینگ شویم‪.‬‬

‫به این منظور ‪ ،‬اگر جنس لوله های سیستم از‪ ‬استنلس استیل‪  ‬باشد (که اغلب در سیستمهای هیدرولیک چنین است) میتوانیم به هوای فشرده برای خارج سازی آلودگی‬
‫بسنده کنیم و یکبار جهت اطمینان با مقداری روغن لوله را فالش کنیم و روغن را دور بریزیم و سپس فالشینگ اصلی را شروع کنیم‪.‬‬
‫ولی اگر جنس لوله ها کربن استیل باشد ‪ ،‬ممکن است لوله ها حاوی آلودگی بسیاری شامل چربی و زنگار و براده آهن باشند که کار کمی سخت تر میشود‪.‬‬

‫برای تمیزکاری? و آماده سازی‪ ‬لوله کربن استیل‪  ‬جهت فالشینگ ‪ ،‬باید لوله ها را شستشوی شیمیایی کنیم‪ .‬در مطالب پیشین مراحل کامل شستشوی شیمیایی لوله‬
‫کربن استیل (به طور کلی و برای مقاصد مختلف) توضیح داده شده که میتوانید به آن مراجعه کنید‪ .‬در اینجا توضیح مختصری خدمت شما ارائه میکنیم‪:‬‬
‫شستشوی شیمیایی شامل ‪ 4‬مرحله میباشد‪ ) 1 :‬چربی زدایی ‪ :‬در این مرحله لوله را با حالل چربی زدا با دماي ‪ 70‬درجه شستشو میدهند که چربی زدا معموال‬
‫ترکیبی از قلیاهای قوی و ضعیف انتخاب می شود مانند سود سوز آور (‪ )NAOH‬به همراه کربنات کلسیم ‪ ،‬بیکربنات کلسیم و مانند آن‪.‬‬

‫‪  )2‬اسید شویی ‪ :‬پس از چربی زدایی یکبار فالشینگ آب داریم و پس از آن لوله را با محلول ‪ 10‬تا ‪ 15‬درصد اسید شستشو می دهند تا زنگار از سطح آن کنده‬
‫شود‪ .‬محلول اسید شامل ‪( HCL‬برای زنگار زیاد) و یا اسید سیتریک (برای لوله های نسبتا تمیز) است‪.‬‬

‫‪ )3‬خنثی سازی ‪ :‬در مرحله سوم باید اسید خنثی سازی شود که معموال برای اینکار از محلول آبی آمونیاک استفاده میشود‪.‬‬

‫‪ )4‬و اما مرحله چهارم که پسیویشن (‪ )Passivation‬نام دارد‪ .‬اگر این مرحله به درستی انجام نشود تمامی زحمات ما برای شستشوی شیمیایی بیهوده بوده است‪.‬‬
‫هدف از این مرحله ایجاد فیلمی نازک بر روی سطح آهن است که باعث میشود نسبت به خوردگی مقاوم (یا اصطالحا ‪ ) PASSIVE‬شود‪ .‬محلول مورد? نیاز هم‬
‫معموال نیتریت سدیم می باشد‪.‬‬
‫نکته بسیار مهم اینست که جدأ باید از اسید شویی منیفولد و تجهیزات هیدرولیکی اجتناب کرد‪.‬‬
‫همچنین پس از انجام عملیات باید محلولهای شستشو کامال تا قطره آخر از لوله خارج و با هوای فشرده ‪ Blow-out‬و خشک کردن? انجام شود و تا زمان شروع‬
‫فالشینگ روغن ‪ ،‬لوله ها بسته و اصطالحا ُ ‪ CAP‬شود‪( .‬به جهت اظمینان‪ ،‬باید یکبار با مقداری روغن مخصوص فالشینگ‪ ،‬لوله ها فالش شوند و این روغن دور‬
‫ریخته شود)‬
‫آماده سازی یونیت فالشینگ روغن ‪:‬‬
‫یونیت فالشینگی که در کارگاه های مختلف استفاده میشود عمدتأ توسط شرکتهایی که متخصص انجام فالشینگ هستند بصورت آماده کرایه میشود چرا که از نظر‬
‫اقتصادی ساخت یک یونیت مجهز برای پروژه فالشینگ مقرون به صرفه نیست‪ .‬مگر در مواردی خاص‪ ،‬به عنوان مثال کارخانجات فوالد را میتوان نام برد ‪ .‬در‬
‫صنعت فوالد واحدهای هیدرولیکی که وجود دارند باید دوره ای فالشینگ شوند لذا در فوالد معموأل یک یونیت فالشینگ در انبار میتوان پیدا کرد‪?.‬‬

‫در اینجا به بررسی این موضوع می پردازیم که یونیت فالشینگ چیست و برای کار مورد? نظر ما چه خصوصیاتی باید داشته باشد‪:‬‬

‫یونیت فالشینگ به یک یونیت پرتابل و مجهز اطالق می گردد? که شامل پمپها ‪ ،‬مخزن برای جمع آوری روغن و کارتریج فیلتر است‪ .‬شکل شماتیک و واقعی یک‬
‫یونیت فالشینگ را میتوانید در تصاویر زیر مشاهده نمایید‪:‬‬

‫تصویر شماتیک یونیت فالشینگ‬

 ‫یک یونیت کوچک برای فالشینگ روغن‬

‫تصویر یک یونیت فالشینگ بزرگ و کامال مجهز‬

‫پمپ یونیت باید از یک موتور قوی با دبی مورد نیاز (بستگی به سیستمی که میخواهیم فالشینگ کنیم) بهره مند باشد که بتواند عدد رینولدز ‪ 4000‬که برای عملیات‬
‫نیاز داریم را تامین کند‪.‬‬

‫مخزن فالشینگ محل جمع آوری روغن و تغذیه پمپ به درون خطوط سیستم است‪ .‬از خصوصیات مهم این مخزن اینست که باید ترجیحأ گالوانیزه باشد ‪ ،‬مجهز به‬
‫هیتر های قابل کنترل باشد (برای افزایش دمای روغن تا ‪ 70‬درجه) و شیر نمونه گیری بر روی آن نصب شده باشد‪.‬‬

‫کارتریج فیلترهای یونیت باید در سایز مناسب فیلترهایی که میخواهیم استفاده کنیم باشد و عاری از هرگونه آلودگی و قابل آب بند کردن باشد‪.‬‬

‫لوپ بندی و اتصاالت ‪:‬‬

‫لوپ بندی به عملیاتی اطالق میگردد? که طی آن سیستم و یونیت فالشینگ در یک مدار سری بسته قرار می گیرند و آماده استارت چرخش روغن می شوند‪.‬‬

‫لوپ بندی کار بسیار دقیق و حساسی است که باید حتمن با حضور ناظر و اپراتور و فیترهای باتجریه در فالشینگ انجام گردد‪ .‬هرگونه کوتاهی و بی دقتی ممکن‬
‫است خطرات جانی برای پرسنل و هزینه های گزافی برای شرکت ایجاد کند‪.‬‬

‫برای لوپ بندی باید ابتدا ولوها و تجهیزات ابزاردقیق درآورده شود‪ ،‬به جای آنها کانکشن های موقت (‪ )Temporary‬نصب گردد? ‪،‬کلیه عملگرها شامل سیلندرها‬
‫و هیدروموتورها? از مدار خارج گردند‪ .‬کلیه اتصاالت لوله کشی از محل والو استندها و مانیفولدهاي هیدرولیک و همچنین پمپ هاي هیدرولیک باز شوند‪.‬‬

‫سپس لوله ها طبق نقشه های پلن و آیزومتریک انتخاب شوند ‪ ،‬و انتهای هر لوله به ابتدای لوله بعدی متصل گردد‪?.‬‬

‫مدار باید به شکلی بسته شود که از گردش روغن در همه مدار و عدم ایجاد هوا در مدار اطمینان حاصل شود‪ .‬در صورت نیاز ‪ ،‬مناطق خاصی شامل ونت (‬
‫‪ )Vent‬باشد‪.‬‬

‫لوپ بندی باید به شکلی باشد که سرعت و دمای در تمامی نقاط و همه لوله ها یکسان باشد‪ .‬در صورت نیاز از منیفولدهای موقت استفاده کنید‪.‬‬

‫شروع عملیات چرخش روغن ‪:‬‬

‫برای شروع عملیات ‪ ،‬روغن را داخل تانک یونیت ریخته و پمپ را استارت میکنیم مراحل و نکات زیر جهت فالشینگ توصیه می شوند‪:‬‬
‫‪ . 1‬سیال فالشینگ باید با سیالی که در سیستم هیدرولیک استفاده می شود سازگار باشد‪(.‬به این منظور باید به اسپک های سیستم مراجعه و از نوع روغن هیدرولیک‬
‫سیستم اطمینان حاصل نمود‪ .‬به عنوان مثال در سیستمی که سیال آن پایه آب‪-‬گلیکول است به هیچ عنوان نباید از روغن استری برای فالشینگ استفاده کرد‪?).‬‬
‫‪ .2‬مسیر برگشت به تانک را باید از فیلترهایی با ظرفیت مناسب عبور داد‪.‬‬
‫‪ .3‬سرعت سیال در فرآیند فالشینگ باید به گونه اي باشد که جریان در کلیه مسیرها مغشوش باشد‪( .‬عدد رینولد بزرگتر یا مساوی ‪)4000‬‬
‫‪ .4‬حین فالشینگ‪ ،‬ویسکوزیته سیال در حین کار حدود ‪ 10‬الی ‪ 15‬سانتی استوك در دماي ‪ 40‬درجه سانتیگراد باشد‪.‬‬
‫‪ .5‬سرد ترین نقطه در فالشینگ باید حداقل ‪ 50‬درجه سانتی گراد دما داشته باشد لذا حداقل دماي سیال فالشینگ باید ‪ 60‬درجه سانتی گراد باشد‪ .‬در برخی موارد?‬
‫می توان براي رسیدن به این دما از عایق کردن لوله ها نیز استفاده کرد‪.‬‬
‫‪ .6‬شیرهاي پروانه اي‪ ،‬توپی ‪،‬سوزنی و … قطعات مهمی هستند که باید بصورت گرم کامل فالشینگ گردند‪?.‬‬
‫‪ .7‬مخزن روغن سیستم‪ ،‬محفظه فیلترها (بادي فیلتر) و سیلندرها باید بطور جداگانه فالشینگ گردند‪ ?.‬بادي فیلتر را می توان بصورت دستی و یا با خارج کردن‬
‫المان فیلتر در مدار چرخشی فالشینگ قرار داد تا تمیز گردد‪ .‬سیلندر هاي هیدرولیک باید با حرکت دادن کل کورس آنها و تکرار آن تمیز شوند‪.‬‬
 ‫‪ .8‬ترجیحا اگر بتوان جریان را متناوبا کم و زیاد کرد جریان ضربه اي می تواند بهتر رسوبات و آلودگی هاي مسیر را جدا کرده و تمیز نماید‪( .‬ایجاد اغتشاش در‬
‫سیال)‬
‫‪ . 9‬سیال را باید قبل از شروع عملیات فالشینگ گرم کرده تا به دماي مناسب حدود ‪ 30‬درجه سانتی گراد برسد‪ .‬این عملیات را باید به کمک هیتر درون? مخزن‬
‫استاندارد انجام داد‪( .‬هنگام کار دما در اثر اصطکاک باال میرود و به دمای مطلوب ‪ 60‬تا ‪ 70‬درجه میرسیم)‬
‫‪ .10‬هر نیم ساعت دمای قسمتهای مختلف مدار را چک کنید و مطمئن شوید جایی با دمای کمتر از بقیه سیستم وجود نداشته باشد‪.‬‬
‫‪ .11‬بصورت مداوم باید گیج فشار روی کارتریج فیلترها را بررسی کرد ‪ .‬با کثیف شدن فیلتر فشار باال میرود و موقع تعویض فیلتر است ‪( .‬هنگام چرخش روغن‬
‫به هیچ وجه کارتریج را باز نکنید)‬
‫‪ .12‬حداقل زمان فالشینگ بسته به دبی و حجم مخزن فالشینگ می باشد که حدودا جهت بررسی اولیه ‪ 4‬ساعت می باشد‪.‬‬
‫‪ .13‬فیلترها از سمت سیستم به سمت تانک ‪ ،‬باید از مش درشت به مش ریز به ترتیب قرار گیرند‪ .‬توصیه ما تعبیه ‪ 3‬فیلتر‪ 25  ‬میکرون و ‪ 10‬میکرون و ‪3‬‬
‫میکرون است‪ .‬برای سیستم های حساس نیز ‪ 2‬میکرون هم اضافه گردد‪( ?.‬برای کاهش هزینه ها میتوانید حدود دو ساعت اول را با فیلتر ‪ 40‬یا ‪ 50‬میکرون به‬
‫تنهایی ‪ ،‬فالش کنید تا ذرات بزرگ کاملن گرفته شود‪).‬‬
‫‪ .14‬پس از ‪ 4‬ساعت از سیستم نمونه گیري نموده و میزان تمیزي سیال بررسی شده و شرایط سیستم بررسی گردد‪?.‬‬
‫‪ .15‬هر ‪ 4‬ساعت یک مرتبه از سیستم نمونه گیري کرده و شرایط سیستم بررسی گردد‪ ?.‬زمان پایان دادن به فالشینگ ‪ ،‬تنها مستلزم تطابق تمیزی نمونه ( که آنالیز‬
‫شده) با سطح تمیزی مورد? نیاز است‪ .‬باز تاکید میکنیم ‪ :‬زمان قطعی برای پایان دادن به عملیات فالشینگ وجود ندارد‪.‬‬
‫‪.16‬هنگامیکه نتایج آزمایشگاه مطلوب بود عملیات را متوقف و کلیه سیال فالشینگ از سیستم خارج گردد‪.‬‬
‫‪ .17‬کلیه قطعات ‪ ،‬شیلنگ ها و اتصاالت اضافی که براي مدار چرخشی نصب شده بود باز شده و لوله ها به تجهیزات مربوطه مجددا متصل گردند‪( ?.‬باید توسط تیم‬
‫متخصص و با وسواس زیاد انجام شود که دوباره آلودگی وارد سیستم نشود)‬
‫‪ .18‬روغن جدید در سیستم اصلی شارژ شده و فالشینگ را با سیستم اصلی شروع می کنیم‪.‬‬
‫‪ .19‬مش فیلتر مناسب براي سطوح تمیزي مطلوب مطابق جدول پیشنهاد زیر می باشد‪.‬‬

‫مش فیلتر مناسب برای فیلتراسیون روغن? هیدرولیک‬

‫تست و آنالیز آزمایشگاهی و استاندارد هاي آلودگی روغن هیدرولیک‬

‫پس از انجام فالشینگ در حداقل زمان درنظر گرفته شده ‪ ،‬باید از روغن نمونه برداری شود و برای تست به آزمایشگاه یا افراد متخصص برای آنالیز سپرده شود‪.‬‬

‫اصول آنالیز بدین شکل است که اندازه و تعداد ذرات آلوده کننده با استانداردهای موجود مقایسه گردد‪.‬‬
‫ریز ترین سایز ذرات قابل رویت توسط چشم غیر مسلح حدود ‪ 40‬میکرون است‪ .‬این در حالی است که بسیاری از ذرات آسیب رسان به سیستم هیدرولیک‪ ،‬معموال‬
‫دارای سایز کوچکتر از ‪ 40‬میکرون هستند‪ .‬لذا برای آنالیز باید از دستگاه های آزمایشگاهی و میکروسکوپ (برای بررسی ویژوال) استفاده شود‪.‬‬
‫برای بیان سطح آلودگی روغن از استاندارد هاي مختلفی استفاده می شود که متداول ترین آنها استاندارد ‪  ISO 4406‬و ‪ NAS 1638‬می باشد‪ .‬استاندارد ایزو به‬
‫لحاظ دقت استاندارد دقیق تری بوده ولی استاندارد‪ NAS  ‬به دلیل سادگی بیشتر متداول است‪.‬‬

‫استاندارد ‪ISO 4406‬‬

‫در این استاندارد سطح آلودگی روغن با سه عدد بصورت ‪ A/B/C‬نشان داده میشود ‪.‬‬
‫‪ A‬بیان گر تعداد ذرات موجود در هر میلی لیتر با سایز بیشتر از ‪ 4‬میکرون ‪ B ،‬بیان گر تعداد ذرات موجود در هر میلی لیتر با سایز بزرگتر از ‪ 6‬میکرون ‪ ،‬و‬
‫عدد سوم ‪ C‬با سایز بزرگتر از ‪ 14‬میکرون است‪.‬‬
‫به این معنی‪  ‬که اگر کارفرما? از ما میخواهد سیستم هیدرولیکی با تمیزی ‪ 16/14/11‬به او تحویل دهیم ‪ ،‬نتایج آزمایشگاه‪  ‬پس از فالشینگ باید مقدار ذرات ‪4‬‬
‫میکرون را بین ‪ 320‬تا ‪ ، 640‬تعداد ذرات باالی ‪ 6‬میکرون را ‪ 80‬تا ‪ 160‬و تعداد ذرات بزرگتر از ‪ 14‬میکرون را ‪ 10‬تا ‪ 20‬عدد اعالم کرده باشد‪.‬‬
‫این اعداد را از کجا آوردیم؟ ! به تصویر زیر دقت کنید تا متوجه موضوع شوید‪.‬‬
‫جدول زیر دو مثال از نحوه بیان سطح آلودگی روغن? برای کدهای ‪ 24/22/19‬و ‪ 16/14/11‬داده است‪.‬‬

‫مثالی از بیان سطح آلودگی روغن با ‪ISO 4406‬‬

‫استاندارد ایزو در نگاه اول کمی گیج کننده به نظر می رسد‪ .‬اگر راهنمایی بیشتری نیاز دارید در کامنت ها بیان کنید تا جایی که در توان باشد ‪ ،‬با کمال میل‬
‫پاسخگو خواهم بود‪.‬‬
‫استاندارد ‪ NAS‬به مراتب راحت تر و کاربردی تر است‪:‬‬
‫استاندارد ‪NAS 1638‬‬
 ‫‪ NAS 1638‬یک استاندارد بسیار قدیمی ولی کاربردی است‪ .‬ناشر این استاندارد انستیتو هوافضای آمریکا ‪ National Aerospace Standard‬و آخرین‬
‫ویرایش ‪ NAS 1638‬متعلق به سال ‪ 1964‬می باشد!‪  ‬که هنوز هم کاربرد? فراوانی دارد ‪(.‬بیشتر بخوانید >‪ ‬دانلود ‪) NAS 1638‬‬
‫در این استاندارد سطح آلودگی روغن با اعداد ‪ 00‬تا ‪ 12‬نشان داده میشود‪ .‬البته باید توجه داشت که این اعداد بیانگر رده های با تعداد ذرات مشخص در ‪ 100‬میلی‬
‫لیتر روغن? است‪.‬‬

‫به منظور آنالیز با این استاندارد ‪ ،‬نمونه گیری در حین عملیات انجام شده و صد میلی لیتر از روغن را از کاغذ صافی عبور می دهند و تعداد ذرات شمارش شده و‬
‫با سطح آلودگی ‪ 00‬تا ‪ 12‬مقایسه میشود و اندازه ذرات ‪ ،‬با تصاویری که در این استاندارد موجود است مقایسه میگرد‪.‬‬

‫به تصویر زیر دقت کنید تا مثالی واضح بزنیم ‪:‬‬

‫جدول آلودگی روغن استاندارد ‪NAS 1638‬‬

‫اگر کارفرما سیستمی با تمیزی ‪ NAS 10‬از ما خواست ‪ ،‬نتایج آزمایشگاهی روغن باید اعالم کند که تعداد ذرات بزرگتر از ‪ 100‬میکرون ‪ 256‬عدد ‪100-50 ،‬‬
‫میکرون مساوی ‪ 1440‬عدد ‪ 50-25 ،‬میکرون مساوی ‪ 8100‬عدد ‪ 25-15 ،‬میکرون مساوی ‪ 45600‬عدد و ‪ 15-5‬میکرون مساوی یا کوچکتر از ‪ 256000‬عدد‬
‫است‪.‬‬

‫نتیجه کلی اینست که آلودگی روغن همواره با دو پارامتر اندازه و تعداد ذرات سنجیده میشود‪.‬‬

‫خطرات فالشینگ هیدرولیک و نکات ایمنی فالشینگ روغن ‪:‬‬

‫در فالشینگ ما‪  ‬با روغن داغ با سرعت بسیار زیاد در یک سیستم سروکار? داریم ‪ ،‬لذا عمده خطرات کامال مشخص است ‪ :‬خطر پاشیدن روغن? داغ به پرسنل ‪،‬‬
‫خطر لیز بودن محیط کارگاهی ‪ ،‬و خطر پاشیدن سیال با فشار باال‪.‬‬

‫خطر برخورد سیال با سرعت بسیار باال از مقاطع باریک به انسان که می تواند باعث سوراخ شدن پوست و نفوذ روغن به داخل پوست گردد‪ .‬لذا با توجه به اینکه‬
‫سرعت سیال درون? خطوط هیدرولیک در زمان فالشینگ بسیار باال می باشد و در صورت استفاده از اتصاالت و متعلقات نامناسب می تواند خطر ساز شود لذا‬
‫الزم است در مدار فالشینگ حتما از لوله ها‪ ،‬شیلنگ ها‪ ،‬اتصاالت و ادوات مناسب استفاده کرده و حتما از محکم بودن اتصاالت و باز نبودن هیچ یک از آنها‬
‫اطمینان حاصل نمود‪.‬‬
‫با توجه به اینکه دما در فالشینگ بسیار دارای اهمیت می باشد و باال بردن دما در این سیستم امري ضروري است لذا خطرات پاشش روغن? با سرعت باال و با‬
‫درجه حرارت باال می تواند خطر ساز باشد‪.‬‬
‫اگر مخزن هیدرولیک بصورت کنترل شده گرم نگردد می تواند باعث رسیدن دماي روغن به میزان دماي اشتعال و یا حتی احتراق روغن? گردد و باعث آتش‬
‫سوزي گردد‪.‬‬
‫همچنین در صورت کنترل نشدن دما و فشار و اتصاالت غیر استاندارد‪ ،‬عملیات میتواند به یک فاجعه ایمنی ختم گردد‪ .‬لذا جدی گرفتن ایمنی در فالشینگ روغن‬
‫باید به اپراتورها و بازرسین همواره گوشزد? گردد‪?.‬‬
‫مالحظات ایمنی‪  ‬فالشینگ ‪:‬‬

‫از آنجایی که دما و سرعت و فشار سیستم باید کنترل شده باشد ‪ ،‬در زمان اجرای فالشینگ‪ ،‬حضور یک بازرس حرفه ای حتما الزم است ‪ .‬این بازرس باید به‬
‫سیستم هیدرولیک و فالشینگ روغن مسلط باشد و كنترل هاي الزم را انجام دهد و موارد غیر عادي را تشخیص دهد‪?.‬‬

‫استفاده از لوازم حفاظت فردي بر سیستمهای هیدرولیک و فالشینگ الزم و ضروري بوده و در صورت عدم استفاده میتواند منجر به آسیب به فرد و حتی مرگ‬
‫گردد‪ ?.‬لوازم ایمنی ضروری حین فالشینگ عبارتند از‪ :‬کاله ایمنی‪ ،‬دستکش ضد روغن‪ ،‬عینک محافظ ‪،‬کفش ایمنی‪ ،‬لباس ایمنی ‪.‬‬

‫در زمان فالشینگ الزم می شود از وضعیت آلودگی سیستم در فالشینگ اطالع کسب کرد? که الزم است از سیستم نمونه گیری گردد لذا حتما در زمان نمونه گیری‬
‫از تجهیزات نمونه گیری مناسب جهت نمونه گیری از خطوط مختلف به خصوص نمونه گیری از خطوط فشار باال استفاده گردد‪?.‬‬

‫هنگام بازرسی از سیستمهاي هیدرولیک از نور کافی در محیط بهره ببرید و از تست محل هاي نشتی با دست بپرهیزید چرا که میتواند روغن? خروجی بصورت‬
‫سیال نازك به دست شما وارد شده و آسیب برساند و یا به دلیل لغزنده بودن سطح در محل سیستمهای هیدرولیک باعث سر خوردن و سقوط گردد‪.‬‬
‫حتما از یونیت فالشینگ استاندارد شرکت هاي معتبر و با مشاوره از کارشناسان خبره آنها استفاده کنید‪.‬‬
‫قبل از انجام فالشینگ دستورالعمل مربوط به فالشینگ را بررسی و مطالعه نموده و مطابق با آن اقدام نمایید‪.‬‬
‫از سازنده و طراح تجیهزات دستورالعمل فالشینگ را بخواهید و یا این عملیات را به آنها واگذار نمایید‪.‬‬
‫منابع ‪:‬‬
 .Ito, T. (1984). Hydraulic System Flushing. FRH Journal .1
.Arnold Krielen and Hans H. Faatz, The production and Installation of Pipework, Bosch Rexroth Corporation .2
.Gibbons, Tom. (1998). Improved Flushing Techniques for Turbine Lube Systems. Pall Corporation Presentation .3
.ISO 5910 Hydraulic Fluid Power. Cleaning of Hydraulic Pipe Systems .4
.ISO 5911 Hydraulic Fluid Power. Methods for Coding Levels of Contamination by Solid Particles .5
‫ بیژن دیبایی نیا و مسعود? هراتیان‬، ?‫ایمنی در فالشینگ روغن‬.6
———————————————

‫پایان‬
‫وبسایت پارس اکتان‬ / ‫ رامین مرادی‬: ‫نویسنده‬

‫مراحل کلی اسید شوئی‬

1 – ‫ (لوپ سازی‬Circuits Prepration)
2 – ‫ (چربی زدایی‬Degreasing)
3- ‫(شستشو با آب‬Flashing)
4 – ‫(اسیدشوئی‬Pickling)
5_ ‫کنترل های آزمایشگاهی‬
6- ‫(شستشو با آب‬Flashing)
7- ‫( خنثی سازی‬Neutralization)
8 – ‫( پسیویشن‬passivation)
9- ‫ ( خشک کردن‬Draing)