‫مولتی اسپلیت چیست؟‬

‫سیستم های مولتی اسپلیت یا همان کولر های گازی چند پنله‪ ،‬دارای فرآیند سرمایش مشابهی با کولرهای گازی و‬
‫اسپلیت ها هستند‪ .‬این سیستم ها همانند اسپلیت ها از دو بخش تشکیل شده است که شامل یونیت داخلی (اواپراتور)‬
‫و یونیت خارجی (کندانسور و کمپرسور) می باشد‪ ،‬با این تفاوت که یونیت خارجی آن به بیش از دو یونیت‬
‫‪.‬داخلی که در چند فضای مختلف نصب شده متصل می گردد‬
‫در نتیجه سیستم های مولتی اسپلیت می توانند چند فضای مختلف را خنک نمایند و کنترل دمای یونیت های‬
‫داخلی در این سیستم ها مستقل است و به صورت مستقل صورت می گیرد‪ .‬بنابراین در صورت خاموش شدن‬
‫یکی از یونیت ها سایر یونیت ها نیز خاموش نمی گردند‪ .‬از سیستم های مولتی اسپلیت معموال در فضاهای‬
‫‪.‬بزرگ مانند ساختمان های تجاری استفاده می شود‬

‫اجزا و عملکرد سیستم مولتی اسپلیت‬

‫اجزای تشکیل دهنده مولتی اسپلیت ها مشابه اسپلیت یا کولر گازی است و از چهار بخش اصلی اواپراتور‪،‬‬
‫کمپرسور‪ ،‬کندانسور و شیر انبساط تشکیل می گردد‪ .‬روش کار مولتی اسپلیت نیز بسیار مشابه کولر گازی و‬
‫اسپلیت است که بر مبنای سیکل تبرید عمل می کند‪ .‬بدین صورت که در ابتدا سیال مبرد فشار پایین گرمای‬
‫فضای موجود را از طریق اواپراتور جذب نموده و به حالت گازی تبدیل می کند‪ .‬سپس گاز مبرد وارد کمپرسور‬
‫شده و با متراکم شدن در آن دچار افزایش دما و فشار می شود‪ .‬در مرحله بعدی گاز مبرد داغ و پر فشار وارد‬
‫کندانسور می گردد و گرمای خود را از طریق فن و کویل کندانسور به بیرون می فرستد‪ .‬قبل از ورود مبرد به‬
‫کویل های اواپراتور دما و فشار در شیر انبساط کاهش می یابد تا مجددا مایع مبرد در اواپراتور گرما را جذب‬
‫‪.‬نموده و به گاز تبدیل شود‪ .‬این فرآیند به طور مداوم تکرار می گردد‬

‫مزایا و معایب مولتی اسپلیت‬

‫مزایا‬

‫‪‬‬ ‫دارای قابلیت اتصال همزمان به انواع مختلف پنل های داخلی مانند اسپلیت و داکت اسپلیت‬
‫‪‬‬ ‫حذف کانال کشی در مقایسه با داکت اسپلیت‬
‫‪‬‬ ‫اشغال فضای خارجی کمتر به علت وجود تنها یک یونیت خارجی‬
‫‪‬‬ ‫مناسب استفاده در مکان های بدون نیاز به طبقه بندی دمایی مثل ساختمان های تجاری‬
‫‪‬‬ ‫هزینه نگهداری کمتر‬
‫‪‬‬ ‫نصب آسان و کم هزینه‬

‫معایب‬

‫‪‬‬ ‫هزینه باالی خرید اولیه سیستم مولتی اسپلیت‬

‫‪‬‬ ‫امکان استفاده فقط از حالت گرمایش یا فقط از حالت سرمایش سیستم بصورت همزمان برای همه واحد‬
‫های ساختمان‬
‫‪‬‬ ‫سخت بودن و تخصصی بودن مسائل اجرای لوله کشی‌های مسی‪ ،‬انشعاب گیری و نشت یابی احتمالی‬
‫گاز مبرد در سیستم مولتی اسپلیت‬
‫‪ VRF‬معایب و مزایای سیستم های‬
‫‪.‬آشنا شویم ‪ VRF‬بهتر است با معایب و مزایای سیستم های ‪ VRF،‬برای خرید سیستم های‬

‫‪ VRF‬تاریخچه‬

‫در ‪ ۵۰‬درصد از ساختمان‌های اداری و در ‪ ۳۳‬در صدر ساختمان‌های ‪ VRF‬هم اکنون سیستم‌های تهویه مطبوع‬
‫‪ .‬بزرگ تجاری این کشور به کار می‌رود‬

‫چیست ؟ ‪VRF‬‬

‫ب``ه فض``ای جری``ان م``برد ب``ا دبی متغی``یر می‌باش``د‪ .‬در این سیس``تم ی``ک ‪ Flow Refrigent variable‬مخف``ف‬
‫کندانسینگ یونیت مرکزی با چند هواساز داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد که متناسب با بار برودتی و ح`رارتی‬
‫م`ورد نی`از ه`ر هواس`از‪ ،‬م`یزان جری`ان م`برد تغی`یر یافت`ه و در کندانس`ینگ ی`ونیت توس`ط سیس`تم این`ورتر ه`ر‬
‫‪.‬کمپرس`````````````````````````````````````````````ور تغی`````````````````````````````````````````````یر می‌نمای`````````````````````````````````````````````د‬
‫اجرای آن کار بسیار تخصصی می باشد ک``ه در ص``ورت وج``ود کوچک``ترین ‪ V.R.F‬با توجه به حساسیت سیستم‬
‫نقص در طراحی یا اجراء کل سیستم دچار مشکل خواهد ش``د‪ .‬پس به``تر اس``ت در ص``ورت خری``د دس``تگاه از ه``ر‬
‫‪.‬شرکت و یا برندی کار طراحی‪ ،‬نصب و اجرا نیز به عهده فروشنده باشد‬

‫‪ VRF‬طریقه کار کرد سیستم‌های‬

‫سیستم‌های پمپ گرمایی مولتی اسپلیت‪ ،‬که در داخل آن‌ها از تعدادی واحد داخلی متصل به یک واحد خارجی‬
‫استفاده می‌شود‪ ،‬از یک تکنولوژی مناسب برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری سبک با جریان متغیر مبرد یا‬
‫‪.‬متحول شده‌اند که می‌توانند تهویه مطبوع خوبی را برای ساختمان‌های تجاری عظیم فراهم نمایند ‪VRF‬‬
‫لوله‌کشی مبرد‪ ،‬و ‪(VSD) ،‬از کنترل‌های هوشمند یکپارچه‪ ،‬محرک‌های سرعت متغیر ‪ VRF‬در فناوری‬
‫ی‌هایی مانند سهولت نصب بازدهی باالی‬
‫بازیابی گرما برای تولید محصوالتی استفاده می‌شود که واجد ویژگ ‌‬
‫‪.‬انرژی‪ ،‬انعطاف پذیری عملکرد‪ ،‬و کنترل منطقه هستند‬
‫کمپرسورهای پیچی با ‪(ECM)،‬کنونی از موتورهایی با مبدل جریان (کموتاتور) الکترونیکی ‪VRF‬در فناوری‬
‫محرک معکوس‌گر‪ ،‬کمپرسورهای چندتایی‪ ،‬پیکربندی‌های چندکاره‪ ،‬مداربندی پیچیده مبرد و روغن‪ ،‬برگشت‌ها‬
‫و کنترل‌هایی استفاده می‌شود که اجازه می‌دهند تا ‪ ۶۰‬واحد داخلی یا بیشتر به شکل متصل به یک واحد خارجی‬
‫‪.‬کار نماید سیستم‌های مولتی اسپلیت متشکل از چند قسمت داخلی متصل به یک واحد خارجی می‌باشد‬
‫انواع پیشرفته‌‌ای از سیستم‌های مولتی اسپیلیت بدون کانال و با کانال هستند که اجازه می‌دهند ‪VRF‬سیستم‌های‬
‫واحدهای داخلی زیادی به هر واحد خارجی متصل شوند و امکانات اضافه‌‌ای از قبیل گرمایش و سرمایش‬
‫همزمان و بازیابی گرما را نیز فراهم کنند‪ .‬سیستم‌های پمپ گرمایی مولتی اسپیلیت گرمایش در تمام واحدهای‬
‫داخلی‪ ،‬یا سرمایش در تمام واحدها را امکان پذیر می‌سازند؛ نه گرمایش و سرمایش همزمان‪ .‬اما سیستم‌های‬
‫امکان گرمایش و سرمایش همزمان و همچنین بازیابی گرما جهت کاهش مصرف انرژی طی فصل ‪VRF‬‬
‫‪.‬گرمایش را فراهم می‌کنند‬
‫‪ VRF‬مزایای استفاده از سیستم‬
‫مدیریت پنل‌ها جهت افزایش بهره وری تا ‪ :%20‬به طور مثال اگر ظرفیت یک کندانسور )‪1‬‬
‫باشد و این به ‪ Btu/h 120000‬باشد مجموع ظرفیت یونیت‌های داخلی متصل به آن می‌تواند تا ‪Btu/h 100000‬‬
‫معنای افزایش ظرفیت دستگاه نیست بلکه به معنای مدیریت ظرفیت و تقسیم بار برودتی بین یونیت‌های داخلی‬
‫‪.‬می‌باشد‪ .‬این ویژگی در ساختمان‌هایی که هم از شمال و هم از جنوب نورگیر هستند بیش‌ترین استفاده را دارد‬

‫استفاده از کمپرسور اسکرال از نوع دیجیتال این``ورتر‪ :‬این وی``ژگی ب``ه تنه``ایی می‌توان``د مص`رف ب``رق را ب``ه )‪2‬‬
‫‪.‬میزان قابل مالحظه‌ای کاهش دهد‬

‫)‪3‬‬ ‫امک````````````````ان ط````````````````ول لول````````````````ه کش````````````````ی در م````````````````تراژ ب````````````````اال‬

‫ب`````````ه ص`````````ورت عم`````````ودی‪ :‬م`````````تراژ مط`````````ابق ب`````````ا کات`````````الوگ ش`````````رکت س`````````ازنده‬
‫ب```````````ه ص```````````ورت افقی‪ :‬م```````````تراژ مط```````````ابق ب```````````ا کات```````````الوگ ش```````````رکت س```````````ازنده‬
‫مجموع طول لوله کشی به صورت عمودی‪ ،‬افقی و شاخه‌ها ت``ا ‪ 250‬م``تر‪ ،‬اختالف ارتف``اع بین دو ش``اخه ح``داکثر‬
‫‪ 15.‬متر می‌باشد‬

‫)‪4‬‬ ‫امک````````````ان کن````````````ترل ه````````````ر ی````````````ونیت داخلی ب````````````ه ص````````````ورت مج````````````زا‬

‫در زمس``````تان )‪ (Heat pump‬امک``````ان اس``````تفاده از دس``````تگاه ب``````رای تولی``````د گرم``````ایش )‪5‬‬
‫تنوع در استفاده همزمان از انواع یونیت داخلی (کاستی‪ ،‬دیواری‪ ،‬سقفی توکار و کانالی) )‪6‬‬

‫‪ VRF‬معایب استفاده از‬

‫در صورت کوچکترین نشتی گاز در مسیر لوله کشی کل سیستم دچار مشکل می‌شود (به دلی`ل ع`دم ت`وازن و )‪1‬‬
‫فشار گاز درون شاخه‌ها) و فرایند تولی`د س`رما جهت کلیه‌ی یونیت‌ه`ای داخلی دچ`ار اختالل می‌ش`ود‪ .‬پی`دا ک`ردن‬
‫بدون ب``و و ب``دون رن``گ ‪ VRF‬نشتی لوله مسی بسیار سخت و هزینه بر است چرا که مبرد‌های مورد استفاده در‬
‫هستند و احتمال تخریب جهت مشخص شدن محل نشت و عیب یابی لوله مسی صدمه دیده بسیار زیاد است و بای``د‬
‫‪.‬آن قس```````````````مت ک```````````````ه دچ```````````````ار نش```````````````تی ش```````````````ده تع```````````````ویض گ```````````````ردد‬
‫‪:‬در صورت استفاده از دستگاه جهت تولید گرمایش باید به نکات ذیل توجه کرد )‪2‬‬

‫استفاده از کمپرسور دستگاه جهت گرمایش مشمول هزینه برق می‌باشد‪ ،‬ک``ه ب``ا توج`ه ب``ه هزین``ه ب``رق در ) ‪1-2‬‬
‫‪.‬کشور ایران است استفاده از آن جهت تولید گرمایش مقرون به صرفه نمی‌باشد‬

‫در شرایط ایده آل جهت تولید گرمایش در زمس``تان ب``ه ازای ه``ر ‪ 1‬س``اعت تولی``د گرم``ایش‪ 5 ،‬دقیق``ه تولی``د ‪(2-2‬‬
‫‪.‬ک``ردن کمپرس``ور دس``تگاه می‌باش``د ‪ Reverse‬س``رمایش ن``یز دس``تگاه خواه``د داش``ت‪ ،‬این ب``ه دلی``ل عم``ل‬
‫پیشنهاد می شود جهت استفاده از دستگاه برای گرم``ایش توس``ط موتورخان``ه ی``ا پکیج‪ ،‬آب گ``رم ب``ه پنل‌ه``ای داخلی‬
‫(نوع سقفی توکار یا کانالی) که مجهز به کویل آب گرم شده‌اند رسانده شود و در زمستان از گرمایش مطبوع ن``یز‬
‫‪.‬بدون هزینه برق بهره مند شوید‬

‫البته در این صورت شما مجاز به انتخاب دو نوع پن``ل داخلی بیش``تر نیس``تید و دیگ``ر امک``ان اس``تفاده از پن``ل ه``ای‬
‫و ی``ا پنل‌ه``ای داخلی ‪ pa30‬دلخواه با سلیقه خود را نخواهید داشت‪ ،‬باید از پنل های سقفی توکار با فشار استاتیک‬
‫‪.‬کانالی استفاده کنید ‪High static‬‬

‫در صورت تغییر معماری امکان تغییر جای یونیت داخلی وجود ندارد‪ .‬چ`را ک``ه ب``ا ک``وچک‌ترین تغ``یر فش`ار )‪3‬‬
‫‪.‬درون ش```اخه‌ها ب```ه هم می‌ری```زد و ب```اعث اختالل در تولی```د س```رمایش در تم```ام یونیت‌ه```ای داخلی می‌ش```ود‬
‫به نظر می‌رسد استفاده از این دستگاه در هتل‌ها‪ ،‬در مناطق گرمسیر مقرون ب``ه ‪ VRF‬با توجه به مزایا و معایب‬
‫‪.‬صرفه و کاربردی باشد‬

‫‪ VRF‬مزایا و معایب سیستمهای‬

‫نوآوری و امکانات زیادی را ‪ VRF ،‬به عنوان یک سیستم تهویه مطبوع‪ ،‬سیستم های جریان متغیر مبرد یا همان‬
‫در زمینه های مختلف نظیر راندمان‪ ،‬هزینه های جاری‪ ،‬تنوع انتخاب و کنترل پیشرفته فراهم کرده اند‪ .‬این نسل‬
‫از سیستم های تهویه مطبوع برای بعضی از ساختمانها‪ ،‬کاربریها و شرایط آب و هوایی خاص‪ ،‬بسیار مناسبتر‬
‫‪.‬از سایر سیستمها میباشند‬

‫یک یونیت خارجی میتواند به تعداد زیادی از یونیتهای داخلی در ‪ VRF،‬در یک سیستم تهویه مطبوع از نوع‬
‫فضاهای مختلف ساختمان متصل شود‪ .‬هر یونیت داخلی بطور مستقل توسط کاربر آن قابل کنترل میباشد و‬
 ‫یونیت های داخلی متنوع (دیواری‪ ،‬کاستی‪ ،‬کانالی و …) قابلیت ترکیب با یکدیگر را دارا میباشند تا نیاز فضا و‬
‫‪.‬کاربر بصورت کامل پاسخ داده شود‬

‫در این سیستم ها یونیت های خارجی نیز قابلیت اتصال به یکدیگر را دارا میباشند و میتوانند بصورت ماژوالر‬
‫استفاده شوند‪ .‬همچنین کمپرسورها در این سیستم قابلیت کار در دورهای مختلف را دارند تا سیستم دقیقا متناسب‬
‫با نیاز فضا عمل نماید و از مصرف غیر ضروری انرژی جلوگیری کند‪ .‬همچنین این امر به باال رفتن راندمان‬
‫‪.‬دستگاه نیز کمک میکند‬

‫‪.‬اشاره شده است ‪ VRF‬در ادامه به تعدادی از مزایا و معایب سیستمهای تهویه مطبوع‬

‫‪ VRF‬مزایا و معایب سیستم های‬

‫مزایا‬

‫مزایای زیادی را به طراحان‪ ،‬مامورین نصب و کاربران تجهیزات تهویه مطبوع ارائه میدهند‪ VRF .‬سیستمهای‬
‫‪:‬به عنوان نمونه میتوان به موارد زیر اشاره کرد‬

‫‪‬‬ ‫این سیستمها دارای پیشرفته ترین تکنولوژی های روز دنیا میباشند و باالترین راندمان مصرف انرژی‬
‫‪.‬را تضمین میکنند‬
‫‪‬‬ ‫استفاده از یک یونیت خارجی برای تعداد زیادی یونیت داخلی‪ ،‬باعث صرفه جویی در فضای اشغال‬
‫شده و همچنین کاهش هزینههای نصب می گردد‪ .‬این در حالی است که نمای بیرونی ساختمان نیز کمتر‬
‫‪.‬آسیب خواهد دید‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬این سیستم در مقایسه با سیستمهای اسپلیت دارای اتصاالت الکتریکی کمتری میباشد‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬تمامی محصوالت این سیستم در ظاهری زیبا و مهندسی شده تولید میشوند‬
‫‪‬‬ ‫قابلیت انجام لوله کشی مبرد در متراژهای باال این امکان را میدهد تا یونیت خارجی کامال در محلی‬
‫‪.‬مناسب و دور از دید قرار گیرد‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬بسیار کم صدا می باشند ‪ VRF‬بطور معمول تمام دستگاههای خارجی سیستمهای‬
 ‫‪‬‬ ‫‪.‬همچنین یونیتهای داخلی این سیستمها کامال بیصدا و آرام می باشند‬
‫‪‬‬ ‫سیستم کنترل پیشرفته دستگاهها این امکان را میدهد تا برای آسایش بهتر از سرمایش و گرمایش‬
‫‪.‬ماژوالر استفاده شود‬
‫‪‬‬ ‫دارای گرمایش با راندمان باال نسبت به سیستم های دیگر‬
‫‪‬‬ ‫استفاده از گازهای دوست دار الیه ازن‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬بدون نیاز به لوله کشی گاز‪ ،‬اجرای دودکش و کانال ورودی هوای احتراق‬

‫معایب‬

‫معموال بدون مشکل و با هزینه تعمیرات و نگهداری پایین عمل می نمایند‪ .‬میزان عمر مفید ‪ VRF‬سیستم های‬
‫این دستگاهها هنوز بصورت تجربی بدست نیامده است اما اکثر سیستمهای تهویه تا ‪ 12‬سال بصورت مناسب‬
‫بصورت مناسب انجام شود‪ VRF ،‬فعالیت می کنند‪ .‬این در حالی است که در صورتی که نگهداری از دستگاههای‬
‫‪.‬عمر مفید آنها ‪ 25‬سال تخمین زده شده است‬

‫در سرتاسر جهان استفاده زیادی از این سیستمها شده است و اشکاالتی در نصب و اجرای بعضی از این پروژه‪-‬‬
‫مشاهده شده است‪ .‬بسیاری از مشکالت ریشه در نصب و اجرای ضعیف زیرساخت مورد نیاز ‪ VRF‬های سیستم‬
‫‪:‬آورده شده است ‪ VRF‬دستگاهها داشته است‪ .‬در ادامه نمونه هایی از موارد مشکالت مربوط به سیستمهای‬

‫‪‬‬ ‫‪.‬این سیستمها در کاربری هایی که نیاز به هوای تازه زیادی دارند مناسب نمی باشند‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬این سیستمها در کاربریهای نظیر بیمارستانی و آزمایشگاهی عملکرد مناسبی ندارند‬

‫‪‬‬ ‫و همچنین ویژگی های خاص مورد نیاز در نصب این ‪ VRF‬لوله کشی شبکهای در سیستمهای‬
‫دستگاهها ( که در برندهای مختلف متفاوت است)‪ ،‬باعث میشود تا استاندارد نصب واحد های داخلی به‬
‫یک فاکتور حیاتی برای عملکرد مناسب سیستم تبدیل شود‪ .‬این تجهیزات‪ ،‬سیستمهای پیچیدهای هستند‬
‫که ممکن است اجرای آن ها نیازمند هزاران متر لوله کشی ‪ ،‬صدها برنچ‪ ،‬و صدها اتصال مختلف باشد‪.‬‬
‫‪.‬این شرایط فرصت های بسیار زیادی را برای رخ دادن نشتی مبرد فراهم می آورد‬
‫نیز همانند چیلرهای بزرگ نیاز به دقت و نگهداری بسیار مناسب میباشند‪ .‬خطوط ‪ VRF‬سیستمهای‬
‫لوله باید کامال تمیز و عاری از هرگونه براده به سایت پروژه تحویل داده شوند و برای نگهداری حتما‬
‫بصورت سربسته انبار شوند‪ .‬پس از نصب هر شاخه از لوله ها‪ ،‬سریعا باید نسبت به بستن ورودی های‬
‫آن اقدام شود تا از داخل شدن هرگونه رطوبت و هوا جلوگیری شود‪ .‬هوای داخل لوله ها در هنگام‬
‫نصب می بایست کامال با نیتروژن جایگزین شده و سپس بصورت کامل وکیوم شود تا از اسیب به‬
‫‪:‬کمپرسور دستگاه جلوگیری شود‪ .‬شکل های زیر نمونه هایی از نصب نامناسب یونیتها را نمایش میدهد‬
 ‫یونیت‬

‫‪:‬همچنین دو شکل زیر نمونه هایی از اجرای مناسب لوله کشی میباشد‬
 ‫یونیت مناسب‬

‫لوله کشی مناسب‬

‫‪‬‬ ‫عیب یابی و پیدا کردن محل نشتی میتواند بسیار سخت و زمانبر باشد‪ .‬ممکن است ‪ VRF‬در سیستمهای‬
‫یک نشتی ریز در خطوط لوله این سیستمها هفته ها و یا حتی چند ماه طول بکشد تا نمایان شود‪ .‬علت‬
‫‪.‬این امر طول بسیار زیاد لوله کشی در این سیستم ها می باشد‬
‫‪‬‬ ‫پیدا کردن نشتی لوله ها بصورت دستی و فیزیکی کار سختی خواهد بود زیرا تمامی لوله ها در این‬
‫سیستم عایق کاری شده اند و در زیر نوار پرایمر قرار گرفته اند و از محلهایی که دسترسی بسیار‬
‫سختی دارند عبور کرده و به یونیت داخلی وصل شده اند‪ .‬در صورت بروز نشتی‪ ،‬تقریبا غیر ممکن‬
‫‪.‬است که بتوان تشخیص داد چه مقدار از مبرد سیستم هدر رفته است‬