‫به نام خداوند‬

‫گزارش کار پروژه پیوسته کنترل صنعتی‬

‫‪:‬موضوع‬

‫‪PLC Based Automatic batch reactor for fermentation process‬‬

‫‪:‬اعضای گروه‬

‫امیرعلی آقا محمدی‬

‫محمد امین محتشمی‬

‫زمستان ‪1402‬‬

‫‪1‬‬
 ‫فهرست مطالب‪:‬‬

‫فرآیند کاری موارد پروژه ‪........................................................................‬‬ ‫‪‬‬

‫روند کاری موارد پروژه بشکل یک فلوچارت‪................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫وضعیت های کاری اتوماتیک‪ -‬دستی و محلی ‪-‬ریموت ‪..............................................‬‬ ‫‪‬‬
‫نحوه تعامل‬ ‫‪‬‬
‫اپراتور‪.........................................................................................‬‬
‫نکات ایمنی‪.................................................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫ورودی ها و خروجی ها‪..............................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫افزونگی‪....................................................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫اختااللت متصور درعملکرد سیستم‪.....................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫سنسورها و عملگرها‪....................................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫کنترل کننده ‪.......................................................................................... PID‬‬ ‫‪‬‬
‫کنترل کننده پیشرفته‪.......................................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫راهکار برای مقابله با اختالالت‪..........................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫راهکار برای عیوب قابل پیش بینی‪......................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫یک کنترل زمان پیوسته‪...................................................................................‬‬ ‫‪‬‬
‫‪......................................................................................................... PLC‬‬ ‫‪‬‬
‫ورودی خروجی ‪.................................................................................. PLC‬‬ ‫‪‬‬
‫ساختار برنامه ‪....................................................................................... PLC‬‬ ‫‪‬‬
‫کد های ‪............................................................................................... PLC‬‬ ‫‪‬‬
‫پیاده سازی کد‪.............................................................................................‬‬ ‫‪‬‬

‫‪2‬‬
 ‫‪-1‬فرآیند کاری موارد پروژه‪:‬‬
‫ما برای این پروسه‪ ،‬پروسه تخمیر الکل اتانول را انتخاب کردیم‪ .‬در این روش‪ ،‬مواد غذایی قابل تبدیل به‬
‫اتانول مانند قند و گلوکز به وسیله میکروارگانیسم ها مانند خمیر های مخمر اتانول تولید می کنیم‪.‬‬
‫قند‪ ،‬گلوکز یا سایر منابع قابل تبدیل به قند مورد نیاز برای تولید الکل اتانول تهیه می‌شود‪ .‬محی‪::‬ط مناس‪::‬ب‬
‫ب‪::‬رای رش‪::‬د و فع‪::‬الیت میکروارگانیس ‪:‬م‌ها ف‪::‬راهم می‌ش‪::‬ود ک‪::‬ه ش‪::‬امل تع‪::‬یین دم‪::‬ا‪ ،PH ،‬و عناص‪::‬ر غ‪::‬ذایی‬
‫ضروری برای رشد میکروارگانیسم‌ها می‌شود‪ .‬خمیرهای مخمر یا سایر میکروارگانیسم‌های تخم‪::‬یری ب‪::‬ه‬
‫محیط تخمیر افزوده می‌شوند‪ .‬این میکروارگانیسم‌ها قند را به الکل اتانول تبدیل می‌کنند‪ .‬محی‪::‬ط تخم‪::‬یر ب‪::‬ا‬
‫میکروارگانیسم‌ها تحت شرایط مناسبی نظیر دما و زمان قرار می‌گیرد‪.‬‬
‫در فرایند تخمیر الکل اتانول‪ ،‬مدت زمان تخمیر‪ ،‬دما‪ pH ،‬و فشار به عوامل مختلفی بس‪::‬تگی دارد و بای‪::‬د‬
‫براساس نیازها و هدف تولید الک‪::‬ل تنظیم ش‪::‬ود‪ .‬ب‪::‬ه عن‪::‬وان مث‪::‬ال‪ ،‬آب و ش‪::‬کر ب‪::‬ه عن‪::‬وان م‪::‬اده غ‪::‬ذایی ب‪::‬ه‬
‫بیوراکتور اضافه می‌شود‪ .‬غلظت شکر عمومًا بین ‪ 10‬تا ‪ 20‬درصد وزنی است‪ .‬خمیر مخمر ب‪::‬ه عن‪::‬وان‬
‫میکروارگانیسم تخمیری به آن اضافه می شود‪ .‬دم‪::‬ای محی‪::‬ط بیوراکت‪::‬ور بای‪::‬د در مح‪::‬دوده ‪ 30-25‬درج‪::‬ه‬
‫س‪::‬انتیگراد ق‪::‬رار گ‪::‬یرد‪ .‬ممکن اس‪::‬ت دم‪::‬ا ب‪::‬ه ط‪::‬ور دقیق‪::‬تر ن‪::‬یز کن‪::‬ترل ش‪::‬ود‪ ،‬ب‪::‬ه عن‪::‬وان مث‪::‬ال ‪ 28‬درج‪::‬ه‬
‫سانتیگراد‪.‬‬
‫این فرایند شامل چندین مرحله می باشد که در ادامه توضیح داده می شود‪.‬‬
‫در این فرایند ما دو مخزن برای خمیر مخمر و مواد آمیدی یا قندی داریم‪ .‬در مخزن خمیر مخم‪::‬ر م‪::‬ا س‪::‬ه‬
‫سنسور سطح سنج داریم که میزان خمیر موجود در آن اندازه گیری شده و مورد بررسی قرار می گ‪::‬یرد‪.‬‬
‫اگر سطح آن به اندازه کافی نبود‪ ،‬فرایند شروع نمی شود‪ .‬سه سنسور سطح هم ب‪::‬رای مخ‪::‬زن م‪::‬واد قن‪::‬دی‬
‫داریم که اگر میزان مواد در آن به اندازه کافی نبود فرایند شروع نشود‪.‬یک سنسور دیگ‪::‬ر ب‪::‬رای بررس‪::‬ی‬
‫غلظت این مواد وجود دارد که اگر غلظت به اندازه کافی نبود فرایند شروع نشود‪ .‬با انجام این بررسی ها‬
‫مواد مورد نظر ما با باز شدن شیر ها به راکتور اضافه می شوند تا جایی این فرایند ادامه پیدا می کن‪::‬د ت‪::‬ا‬
‫سنسور آخر که در نزدیکی کف مخزن قرار داده شده مواد را شناسایی نکند‪ .‬با اضافه ش‪::‬دن این م‪::‬واد ب‪::‬ه‬
‫داخل راکتور‪ ،‬فرایند تخمیر آغاز می شود‪ .‬با شروع فرایند تخمیر‪ ،‬همزن داخ‪::‬ل راکت‪::‬ور ش‪::‬روع ب‪::‬ه ک‪::‬ار‬
‫می کند تا مواد را بخوبی با هم مخلوط کند‪ .‬این همزن تا زمانی که فرایند به اتم‪::‬ام برس‪::‬د ک‪::‬ار میکن‪::‬د‪ .‬در‬
‫حین انجام این فرایند‪ ،‬ما باید دما‪ ،‬فشار و میزان ‪ PH‬مواد داخل راکتور را بررسی و کنترل ک‪::‬نیم‪ .‬ب‪::‬رای‬
‫کنترل دمای مواد موجود‪ ،‬از ژاکت آبی که اطراف راکتور قرار می گیرد استفاده می ک‪::‬نیم‪ .‬ب‪::‬رای کن‪::‬ترل‬
‫دما ما از کنترل کننده ‪ PID‬استفاده می کنیم‪ .‬این کنترل کننده با ارسال دستور به کمپرسور یا هیتر‪ ،‬دمای‬
‫آب درحال گردش داخل ژاکت تغییر می کند‪.‬‬
‫از آنجایی که این فرایند گاز تولید می کند و فشار داخل راکت‪::‬ور ب‪::‬اال می رود‪ ،‬ی‪::‬ک فش‪::‬ار س‪::‬نج در داخ‪::‬ل‬
‫راکتور قرار می دهیم تا میزان فشار را اندازه گیری کند‪ .‬اگر فشار گاز از حدی باالتر رفت‪ ،‬سوپاپ هوا‬
‫باز شده و گاز های تولید شده را خارج می کند تا فشار داخل راکتور کاهش پیدا کند‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫یک سنسور نیز برای بررسی میزان ‪ PH‬قرار می دهیم‪ .‬اگر مواد داخل راکت‪::‬ور اس‪::‬یدی ش‪::‬د‪ ،‬ب‪::‬ه م‪::‬یزان‬
‫مورد نیاز مواد بازی به مخزن اضافه کرده و اگر مواد داخل مخزن بازی شد‪ ،‬به مقدار نیاز م‪:‬اده اس‪:‬یدی‬
‫به مخزن اضافه می کنیم‪.‬‬
‫همچنین یک سنسور سطح هم در داخل راکتور وجود دارد که اگر م‪:‬یزان م‪:‬واد در داخ‪:‬ل مخ‪:‬زن اف‪::‬زایش‬
‫یافت‪ ،‬شیر خروجی باز شده و مواد خارج شوند‪.‬‬
‫با اتمام فرایند‪ ،‬تمامی ش‪:‬یر ه‪:‬ای ورودی ب‪:‬ه مخ‪:‬زن خ‪:‬اموش می ش‪:‬ود‪ ،‬هم‪:‬زن خ‪:‬اموش می ش‪:‬ود و ش‪:‬یر‬
‫خروجی راکتور باز شده و مواد مورد نیاز ما از راکتور خارج می شوند‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪-2‬روند کاری موارد پروژه بشکل یک فلوچارت‪:‬‬
‫شکل زیر فلوچارت ‪ Safety check‬سیستم می باشد‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫شکل زیر نشان دهنده فلوچارت وضعیت اتومات سیستم می باشد‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪-3‬وضعیت های کاری اتوماتیک‪ -‬دستی و محلی ‪-‬ریموت‪:‬‬
‫پس از بررسی های اولیه سیستم‪ ،‬اپراتور می تواند فرایند را به ح‪::‬الت ‪ Manual‬تغی‪::‬یر ده‪::‬د‪ .‬در این‬
‫قسمت اپراتور با ‪ HMI‬می تواند به تمامی عملگرها و سنسور ها دسترس‪::‬ی پی‪::‬دا ک‪::‬رده‪ ،‬اطالع‪::‬ات آن‬
‫را خوانده و عملگر ها را فعال کند‪ .‬اپراتور با فشردن سوییچ‪ ،‬موتور را فع‪::‬ال و ت‪::‬ا زم‪::‬انی ک‪::‬ه آن را‬
‫نگه دارد موتور به کار کردن ادامه میدهد ( موتور های مربوط به شیرهای انتقال و همزن )‬
‫همچنین می تواند رفتن به قسمت سنسورها‪ ،‬اطالع‪:‬ات مرب‪:‬وط ب‪:‬ه خ‪:‬روجی ه‪:‬ای سنس‪:‬ور را مش‪:‬اهده‬
‫کند‪.‬‬
‫با انجام این کارها می تواند سالمت عملکرد عملگرها و سنسورها را مورد بررسی ق‪::‬رار داده و اگ‪::‬ر‬
‫به تعمیرات نیاز بود‪ ،‬تعمیرات الزم انجام شود‪.‬‬
‫پس از به اتمام رسیدن بررسی های ‪ ،Manual‬سیستم اماده وارد شدن ب‪::‬ه م‪::‬ود اتوماتی‪::‬ک می باش‪::‬د‪.‬‬
‫در این حالت‪ ،‬سیستم با بررسی شرایط اولیه ایمنی‪ ،‬آماده انجام کار می شود‪ .‬با ش‪:‬روع فراین‪:‬د تم‪:‬امی‬
‫مراحل ذکر شده در بخش اول شروع به کار می کند‪.‬‬

‫‪-4‬نکات ایمنی ‪:‬‬

‫برای این قسمت‪ ،‬ما باید حواسمان به سطح مواد در راکتور‪ PH ،‬مواد در راکتور و همچ‪::‬نین م‪::‬یزان‬
‫فشار داخل راکتور باشد‪ .‬اگر میزان مواد م‪::‬واد موج‪::‬ود در راکت‪::‬ور از ح‪::‬دی ب‪::‬االتر رفت‪ ،‬ی‪::‬ک ش‪::‬یر‬
‫برای ‪ Discharge‬مواد موجود قرار داده شده که با باز شدن آن ‪ ،‬سطح مواد به حد معمول برسد‪.‬‬
‫همچنین برای فشار‪ ،‬ما یک سوپاپ برای خارج کردن گ‪::‬از ه‪::‬ای موج‪::‬ود در راکت‪::‬ور ق‪::‬رار می دهیم‪.‬‬
‫برای شرایط ‪ emergency‬فشار ‪ ،‬اگر فشار از حد خطر باالتر رفت‪ ،‬تم‪::‬امی فراین‪::‬د متوق‪::‬ف ش‪::‬ده‪،‬‬
‫سوپاپ فشار باز شده و از شیر ‪ Discharge‬م‪::‬واد خ‪::‬ارج می ش‪::‬ود زیراک‪::‬ه ب‪::‬ا اف‪::‬زایش بیش از ح‪::‬د‬
‫فشار در راکتور‪ ،‬می تواند باعث آسیب به راکتور می شود‪.‬‬
‫همچنین یک مقدار ‪ emergency‬برای میزان ‪ PH‬تعیین می کنیم که اگر از آن مقدار فراتر رفت‪،‬‬
‫تمامی فرایند متوقف شده و با باز شدن شیر ‪ ، Discharge‬تمامی مواد خارج شود زیراکه این م‪::‬واد‬
‫به شدت اسیدی شده و دیگر نمی توان از آن استفاده کرد زیرا باعث آسیب به مصرف کنندگان ات‪::‬انول‬
‫می شود‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪-5‬ورودی و خروجی‪:‬‬

‫شکل جدول لیست تمامی ورودی ها و خروجی های سیستم ما برای ‪ PLC‬می باشد‪( .‬فایل اکسل پیوست‬
‫شده است)‬

‫تصویر زیر نیز جدول ورودی ها و خروجی های مود ‪ manual‬را نشان می دهد‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫افزونگی‪6-‬‬

‫در زمینه اتوماسیون فرایند تخمیر‪ ،‬افزونگی به معنای وجود قطعات‪ ،‬سیستم ها یا فرایند های‬
‫پشتیبان یا تکراری اشاره داردکه برای ادامه عملیات و افزایش قابلیت اطمینان در صورت‬
‫خرابی به کار می رود‪ .‬تکرار یک استراتژی کلیدی برای افزایش قابلیت اعتماد به سیستم‬
‫‪.‬مخصوصا سیستم های حیاتی مانند فرایند تخمیر می باشد‬
‫در تکرار سخت افزار‪ ،‬باید یک ‪ PLC‬سازگار با ‪ Redundancy‬انتخاب شود‪ .‬برای این کار به دو عدد‬
‫‪ PLC‬نیاز داریم تا درصورت از کار افتادن یکی‪ ،‬دومین ‪ PLC‬کنترل فرایند را بدست گیرد‪.‬‬
‫تکرار می تواند در معماری سیستم کنترلی نیز پیاده سازی شود‪ .‬این شامل داشتن واحد های تکراری‬
‫کنترل کننده می باشد که به صورت موازی اجرا می شوند‪ .‬اگر یک واحد با مشکل مواجه شود‪ ،‬واحد‬
‫دیگر به کار می افتد و ادامه کنترل و نظارت را بر عهده می گیرد‪.‬‬
‫همچنین می توان از سنسور های تکراری برای اندازه گیری های حیاتی خود استفاده نمود تا در صورت‬
‫بروز مشکالت و عدم کارکرد مطلوب سنسور‪ ،‬سنسور معیوب از مدار خارج و سنسور دیگر ادامه‬
‫فرایند را به عهده بگیرد‪.‬‬
‫یکی دیگر از عوامل بسیار مهم افزونگی ‪ ،‬داشتن افزونگی برای منبع تغذیه ‪ PLC‬می باشد‪ .‬یک منبع‬
‫تغذیه دقیقا مشابه منبع تغذیه اصلی قرار می دهیم تا درصورت از مدار خارج شدن آن‪ ،‬منبع تغذیه ذخیره‬
‫در مدار قرار بگیرد‪.‬‬
‫هدف از افزونگی در فرایند‪ ،‬کاهش تاثیر خرابی‪ ،‬بهبود قابلیت اطمینان از ادامه انجام فرایند تولید می‬
‫باشد‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫‪ :‬اختالالت متصور درعملکرد سیستم‪7-‬‬
‫‪.‬اختالالت ذکر شده به ترتیب اهمیت می باشد‬
‫در این سیستم برای ممکن است که اختالالت در انتقال نیرو صورت بگیرد‪ .‬ابتدای فرایند باید‬
‫بررسی شود که پاور به تمامی سنسور ها و عملگر ها بخوبی می رسد اگر این اتفاق افتاد‪ ،‬اجازه‬
‫شروع فرایند داده شود و اگر سیستم انقال نیرو به درستی کار نکرد‪ ،‬پیامی مبنی بر این موضوع‬
‫‪.‬داده شود تا ابتدا این مشکل حل شود و بعد اجازه شروع فرایند داده شود‬
‫یکی دیگر از اختالالت‪ ،‬می تواند غلظت نامناسب مواد ورودی به راکتور باشد‪ .‬اگر این غلظت‬
‫‪.‬نامناسب بود باید جلوی شروع فرایند گرفته شود‬
‫یکی دیگر از مشکالت احتمالی‪ ،‬امکان نشت مواد از مخازن می باشد‪ .‬اگر آالرمی مبنی بر نشت‬
‫‪.‬مواد داشتیم باید پروسه متوقف شود و مشکالت مربوطه برطرف شود‬
‫از دیگر اختاللتی که باعث مشکل در فرایند ما می شود‪ ،‬خرابی همزن می باشد‪ .‬اگر همزن به‬
‫خوبی کار نکند و مواد به خوبی باهم ترکیب نشود‪ ،‬محصول خروجی ما کیفیت مناسبی نخواهد‬
‫‪.‬داشت‬
‫رسوب کردن مواد در لوله های انتقال و همچنین در شیرهای فرایند‪ ،‬باعث بروز مشکالتی می‬
‫‪.‬شود‬
‫‪.‬خورندگی ماده بازی می تواند باعث مشکالت در لوله های انتقال شود‬
‫تغییرات دبی در ورود مواد ورودی و همچنین مواد اسیدی و بازی باعث بروز مشکل در پروسه‬
‫‪.‬می شود‬

‫‪10‬‬
 ‫‪-8‬سنسور ها و عملگرها‬
‫برای همزن داخل راکتور ما از یک موتور ‪ 24‬ولت دارای گیربکس دارای نام تجاری‬
‫‪ Compact gear motor T4 MZD_4C24_040_N120L‬استفاده می کنیم‪.‬‬

‫برای شیرهای موجود در فرایند‪ ،‬ما از موتورهای ‪ 24‬ولت گیربکس دار با نام تجاری‬

‫‪DC gear motor DOGA DO 111.3763.3B.00 / 3001 24‬‬

‫‪.‬استفاده می کنیم‬

‫‪11‬‬
‫برای بررسی سطح مواد موجود در راکتور و مخازن از سنسور سطح با نام تجاری‬

‫)‪Elobau 205 KS level sensor 120 250 V/AC 1 A 1 NO (T‬‬

‫‪.‬استفاده می کنیم‬

‫‪12‬‬
‫برای بررسی ‪ PH‬مواد داخل راکتور از سنسور ‪Industrial pH Electrode for HI510‬‬
‫استفاده می کنیم‪.‬‬

‫برای بررسی غلظت مواد در مخزن از سنسور تشخیص غلظت مایعات با نام تجاری‬
‫‪.Percent Concentration Sensors ISC40‬استفاده می کنیم‬

‫‪13‬‬
‫برای سرد کردن آب در گردش دور ژاکت راکتور از یک ‪ Water Chiller‬ساخته شرکت ‪LNEYA‬‬
‫مدل ‪ small chiller‬که دارای محدوده دمایی ‪ -18‬تا ‪ 35‬درجه سانتی گراد است استفاده می کنیم‪.‬‬

‫ما برای شیرهای خروجی از شیرهای نوع پروانه ای با نام تجاری‬

‫‪14‬‬
 ‫‪Intermediate flange valve butterflyvalve DN100 PN16 - GGG50‬‬

‫در سایز های مختلف استفاده می کنیم‪.‬‬

‫برای بررسی دمای داخل راکتور از سنسور دما با نام تجاری ‪ APC AP9335TH‬استفاده می کنیم‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫برای بررسی فشار داخل راکتور از سنسور تشخیص فشار با نام تجاری ‪GH-P1-E1-S1-10-628‬‬
‫استفاده می کنیم‪.‬‬

‫‪16‬‬
 ‫‪-9‬کنترل کننده ‪PID‬‬

‫در این فرایند ما برای نگه داشتن دمای راکتور در محدوده مناسب‪ ،‬از کنترلر ‪ PID‬استفاده می کنیم‪.‬‬

‫با اندازه گیری دمای داخل راکت‪::‬ور‪ ،‬ی‪::‬ک فی‪::‬دبک دری‪::‬افت خ‪::‬واهیم ک‪::‬رد و ب‪::‬ه الگ‪::‬وریتم ‪ PID‬می دهیم و‬
‫خروجی کنترل کننده را به ‪ CHILING‬موتور می دهیم‪ .‬تا دمای مناسبی را به آب درگ‪::‬ردش ژاکت دور‬
‫راکتور بدهد‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫‪ -10‬کنترل کننده پیشرفته‬

‫ما برای جلوگیری از اختالالت دبی مواد ورودی به راکتور(مواد بازی و مواد اولیه ورودی) می توانیم‬
‫از کنترل کننده ‪ cascade‬استفاده می کنیم‪.‬‬

‫‪18‬‬
 ‫‪ -11‬راهکار برای مقابله با اختالالت‬
‫برای مقابله با اختالالت مهم همچون سیستم پاور‪ ،‬قبل شروع فرایند‪ ،‬پاور تمامی قس‪::‬مت ه‪::‬ا بط‪::‬ور مج‪::‬زا‬
‫بررسی شود و اگر حتی یکی از بخش ها مشکل داشت‪ ،‬اجازه شروع فرایند داده نشود‪.‬‬
‫یکی دیگر از اختالالت‪ ،‬اختالالت مربوط به غلظت مواد ورودی می باشد که با سنسور تش‪::‬خیص غلظت‬
‫مورد بررسی قرار می گیرد و اگر غلظت میزان مناسبی نداشت‪ ،‬فرایند شروع نخواهد شد‪.‬‬
‫از دیگر اختالالت نشتی مخازن و لوله های انتقال می باشد که برای پیشگیری از این موض‪::‬وع‪ ،‬اپرات‪::‬ور‬
‫ها باید بصورت دوره ای به بررسی فیزیکی قسمت های مختل‪::‬ف فراین‪::‬د بپردازن‪::‬د و در ص‪::‬ورت مش‪::‬اهده‬
‫هرگونه مشکل گزارش ثبت و انجام فرایند متوقف شود‪.‬‬
‫برای مشکالت ناشی از خوردگی مخزن حاوی ب‪::‬از‪ ،‬می ت‪::‬وان از مخ‪::‬ازنی ب‪::‬ا جنس مق‪:‬اوم دربراب‪::‬ر م‪::‬اده‬
‫بازی استفاده کرد‪.‬‬
‫برای جلوگیری از اختالالت دبی مواد اولیه از کنترل پیشرفته ‪ cascade‬می توان بهره برد‪.‬‬

‫‪ -12‬راهکار برای عیوب قابل پیش بینی‬

‫یکی از عیوبی که باعث ایجاد مشکالت متعددی می ش‪::‬ود‪ ،‬تش‪::‬کیل فراین‪::‬د ه‪::‬ای ج‪::‬انبی غ‪::‬یر مطل‪::‬وب می‬
‫باشد‪ ،‬برای جلوگیری از این مورد باید کنترل دقیقی نسبت ب‪::‬ه م‪::‬واد اولی‪::‬ه و بهنی‪::‬ه س‪::‬ازی ش‪::‬رایط تخم‪::‬یر‬
‫داشته باشیم‪.‬‬

‫‪19‬‬
‫آلودگی میکروبی یکی دیگ‪::‬ر از عی‪::‬وب احتم‪::‬الی می باش‪::‬د‪ .‬ی‪::‬ک راهک‪::‬ار ب‪::‬رای جلوگ‪::‬یری از این م‪::‬ورد‪،‬‬
‫استفاده از مواد اولیه مناسب و استفاده از آن ها درشرایط کامال بهداشتی می باشد‪.‬‬
‫افت کیفیت مواد اولیه از دیگ‪::‬ر عی‪::‬وب احتم‪::‬الی می باش‪::‬د‪ .‬ب‪::‬رای جلوگ‪::‬یری از این م‪::‬ورد بای‪::‬د نظ‪::‬ارت و‬
‫مدیریت مناسبی روی مواد اولیه و ذخیره سازی آن ها داشت‪.‬‬
‫تغییرات در ترکیبات میکروبی مخمر در فرایند تخم‪::‬یر‪ ،‬می توان‪::‬د ب‪::‬اعث خ‪::‬رابی ی‪::‬ا افت کیفیت محص‪::‬ول‬
‫شود‪ .‬استفاده از استارترهای مخمری استاندارد و نظارت دقیق بر شرایط محیطی می تواند بسیار کارساز‬
‫باشد‪.‬‬
‫محصول نهایی می تواند آلوده شود و کیفیت آن کاهش پیدا کند‪ .‬به کار گیری تکنیک های مختلف اس‪::‬تریل‬
‫و نظارت دقیق بر فرایند بسته بندی می تواند کارساز باشد‪.‬‬

‫‪ -13‬کنترل زمان پیوسته‬

‫کنترل زمان پیوسته در فرایند تخمیر‪ ،‬کنترل دما‪ ،‬کنترل ‪ PH‬و کنترل فشار می باشد‪.‬‬
‫در این فرایند‪ ،‬از سیستم کنترل خودکار برای کنترل دما(‪ )PID‬استفاده می ش‪::‬ود‪ .‬ب‪::‬رای کن‪::‬ترل فش‪::‬ار ن‪::‬یز‬
‫باید بطور پیوسته فشار داخل مخزن اندازه گیری شده و درصورت نیاز س‪::‬وپاپ فش‪::‬ار ب‪::‬از ش‪::‬ده ت‪::‬ا فش‪::‬ار‬
‫داخل مخزن کاهش یابد‪ .‬برای کنترل میزان اسیدی یا بازی بودن فرایند نیز باید بطور پیوس‪::‬ته م‪::‬یزان ‪PH‬‬
‫مواد داخل راکتور دریافت شده و با استفاده از ورودی ماده بازی‪ ،‬جلوی افزایش میزان اسیدی بودن مواد‬
‫داخل راکتور گرفته شود‪.‬‬

‫‪20‬‬
 ‫‪PLC-14‬‬
‫برای انتخاب ‪ PLC‬عوامل مختلفی باید در نظر گرفت‪::‬ه ش‪::‬ود‪ .‬اولین ف‪::‬اکتور‪ ،‬بای‪::‬د نی‪::‬از ه‪::‬ا و وی‪::‬ژگی ه‪::‬ای‬
‫فرایند مورد بررسی قرار بگ‪::‬یرد این نی‪::‬از ه‪::‬ا ش‪::‬امل تع‪::‬داد و ن‪::‬وع سنس‪::‬ورها و عملگره‪::‬ا و واح‪::‬د ه‪::‬ای‬
‫کنترلی می باشد‪.‬‬
‫تعداد ورودی و خرجی ما و نوع آن ها نیز مهم می باشد‪ .‬ما باید تعداد ورودی و خ‪::‬روجی ه‪::‬ای خ‪::‬ود را‬
‫مشخص کنیم‪ .‬ما در فرایند تخمیر‪ 28 ،‬ورودی خروجی داریم‪.‬‬
‫‪ PLC‬باید سرعت پردازش قابل اطمینانی برای فرایند داشته باشد‪.‬‬
‫با توجه به محیط کار ‪ PLC‬باید نوع مناسبی ک‪:‬ه در ش‪:‬رایط خ‪:‬اص محیطی ص‪::‬نعت (دم‪:‬ا‪،‬رط‪:‬وبت‪،‬فش‪:‬ار)‬
‫توانایی عمل مناسب داشته باشد‪.‬‬
‫انتخاب ‪ PLC‬باید مقرون به صرفه باشد‪ .‬نباید نوعی انتخاب شود که به شدت قوی بوده درحالی که فراین‪::‬د‬
‫ما نیازی به این قدرت اضافی نداشته باشد‪ .‬نباید نوعی انتخاب شود که وروردی خ‪::‬روجی ه‪::‬ای بیش‪::‬تر از‬
‫نیاز داشته باشد زیرا این عوامل باعث افزایش هزینه ها می شود‪.‬‬
‫با توجه به فاکتورهای گفته شده ‪ PLC‬انتخابی ما از نوع ‪ S7 1200C 1214 DC/DC/DC‬می باشد‪.‬‬

‫‪21‬‬
 ‫‪ -15‬ورودی خروجی ‪PLC‬‬

‫ورودی و خروجی های ‪ PLC‬را در جدول زیر داده شده است‪:‬‬

‫‪22‬‬
‫این خروجی های دیجیتال روی ماژولی روی ‪ PLC‬قرار داده ش‪::‬ده‪ ،‬ورودی ه‪::‬ای دیجیت‪::‬ال ن‪::‬یز روی ی‪::‬ک‬
‫ماژول که در کنار ‪ PLC‬اضافه شده است ق‪::‬رار می دهیم‪ .‬ورودی ه‪::‬ا و خ‪::‬روجی ه‪::‬ای آن‪::‬الوگ ن‪::‬یز روی‬
‫یک ماژول دیگر که به ‪ PLC‬اضافه شده قرار داده شده اند‪.‬‬

‫‪ -16‬ساختار برنامه ‪PLC‬‬

‫ساختاری که برای برنامه در نظر گرفته شده به این گونه است که ابتدا با بررس‪::‬ی ه‪::‬ای اولی‪::‬ه و بررس‪::‬ی‬
‫های ایمنی‪ ،‬برنامه شروع به کار می کند‪ .‬درصورت نیاز اگر اپراتور خواستار تغییر حالت برنام‪::‬ه روی‬

‫‪23‬‬
‫‪ manual‬بود‪ ،‬با یک س‪:‬وییچ فراین‪:‬د را روی ح‪:‬الت ‪ manual‬ق‪:‬رار داده و بررس‪:‬ی ه‪:‬ای م‪:‬ورد نی‪:‬از را‬
‫انجام می دهد‪.‬‬

‫‪-17‬ماژول های ‪PLC‬‬

‫ماژول هایی که برای ‪ PLC‬در نظر گرفته شده اند با توجه به برطرف ک‪::‬ردن نی‪::‬از ه‪::‬ای م‪::‬ا‪ ،‬بای‪::‬د ص‪::‬رفه‬
‫اقتصادی داشته باشند‪ .‬با توجه به این نکات‪ ،‬ما نیاز به ماژول هایی برای خروجی های دیجیت‪::‬ال‪ ،‬ورودی‬
‫های دیجیتال و وروردی‪/‬خروجی های آنالوگ داریم‪.‬‬
‫برای خروجی های دیجیتال ما از ماژول ‪ 6ES7 222-1BD30-0XB0‬استفاده کردیم‪.‬‬
‫برای ورودی های دیجیتال از ماژول ‪ 6ES7 221-1BH32-0XB0‬استفاده کردیم‪.‬‬
‫برای ورودی‪/‬خروجی های انالوگ نیز از ماژول های‬
‫‪6ES7 234-4HE30-0XB0‬‬ ‫‪‬‬
‫‪6ES7 234-4HE32-0XB0‬‬ ‫‪‬‬
‫استفاده کرده ایم‪.‬‬

‫‪ -18‬پیاده سازی کد ‪ PLC‬و توضیح آن‬

‫‪24‬‬
 ‫در نتورک اول باید ورودی که به ما میگوید سیستم ایمن است متصل باشد و عالوه بر آن ‪EMS‬‬ ‫‪)1‬‬
‫وصل باشد و در ادامه باید ورودی اتصال درست سیستم ما نیز به سیگنال ‪ 1‬بدهد و استارت‬
‫اصلی ما زده شده باشد و اگر سیستم شستی استاپش وصل نباشد وارد یک خط شرطی میشویم که‬
‫اگر دکمه استارت دستی را بزنیم و از گذشته اجازه اتومات را نداشتیم اجازه مود دستی را بدهیم‬
‫و بلعکس آن برای مود اتومات است پس ما اینجا یه اینترالک بین دو شروع سیستم خود داریم‬

‫در ادامه وارد مود اتومات میشویم که دریچه ورود مواد مغذی و مواد تخمیر باز میشود و تا‬ ‫‪)2‬‬
‫جایی که سطح سنج آن ها را رویت نکند باز باشند و زمانی که رویت شد بسته شود و در ادامه‬
‫چک میشود سطح مایع مواد مغذی محلول در آب بیش از سطح سنج باالیی نرفته باشد که اگر‬
‫رفته باشد دریچه خروجی اضافی مخزن باز شود ‪ .‬ما تایمری قرار دادیم به مدت معلوم تا‬
‫مخازنمان پر شوند که زمانی که تایم آن تی شود وارد مرحله بعدی میشویم‪.‬‬

‫‪ 3‬و ‪ )4‬در این دو نتورک که مخازن پر و آماده است وارد مرحله تخلیه مخازن مواد اولیه‬
‫میشویم که دو دریچه تخلیه مخازن را باز میکنیم و در ادامه برای مدت این روند طی میشود تا‬

‫‪25‬‬
‫زمانی که سطح سنج پایینی مخزن مواد مغذی و قندی دیگر سطح را تشخیص نداد دریچه های ما‬

‫بسته میشود‬
‫‪ 5‬و ‪ ) 6‬در اینجا پروسه تخمیر در راکتور اصلی شروع میشود که به مدت معلوم طول میکشد و‬
‫در شروع این پروسه همزن شروع به کار میکند و هرکجا که سطح ما از مقدار مطلوب باالتر‬
‫رفت دریچه تخلیه اضطراری سیستم باز میشود تا سطح پایین بیاید‬

‫‪ 7‬و ‪ ) 8‬در اینجا یک بلوک اسکیل کردن ورودی آنالوگ فشارسنج ما استفاده شده است و در‬
‫هر سیکل چگ میشود اگر فشار باالتر از ‪ 1.5‬برود گیج فشار ما باز شود‬

‫‪26‬‬
 ‫‪ 9‬و ‪ ) 10‬در اینجا مانند بلوک های قبلی ‪ PH‬سیتم چک میشود و اگر اسید تر از ‪ 4‬شد باید در‬
‫مخزن مواد بازی ما باز شود تا اضافه گردد و ‪ PH‬تنظیم شود‬

‫فانکشن بالک ‪) Analog Input‬‬

‫در این فانکشن تابع های نرم و اسکیل استفاده شده است‬

‫‪ 11‬و ‪ ) 12‬در اینجا دما نیز اسکیل شده است اما نکته مهم این است که در سیستم کنترلی ما دما‬
‫ما با یک موتور چیلینگ در فرایند تبرید کنترل میشود که آب سرمایش است و ورودی به موتور‬
‫سرد کننده را از ‪ PID‬میگیریم که تیون شده است و خروجی آن را دیگر ری اسکیل نمیکنیم‬
‫چون خود همین بلوک یک خروجی مخصوص خروجی آنالوگ دارد و آن را مستقیم به کارت‬
‫متصل میکنیم‬

‫‪27‬‬
‫‪ 13‬و ‪ 14‬و ‪ ) 15‬در اینجا تایم فرایند تمام شده و فرایند تخلیه اصلی راکتور شروع میشود و تا‬
‫زماین که سنسور سطح پایین ماده را ببیند شیر و ولو تخلیه باز میماند‬
‫و از نتورک بعدی ما در واقع عملگر های خودمان را راه می اندازیم به صورتی که اگر در‬
‫حالت اتومات روشن شده باشند راه می افتند و اگر در حالت دستی اجازه داشته باشند و اپراتور‬
‫شستی استارت دستی ان ها را بزند کار میکنند و در واقع ما اینجا وارد مود دستی میشویم‬

‫‪28‬‬
 ‫‪ ) 24 – 15‬مانند توضیحات باال به علت اینکه اگر چند بار خروجی های سیستم ما در کدمان‬
‫پیاده شود سیستم به مشکل میخورد و خروجی مان درست نیست و ما دو تا مود دستی و اتومات‬
‫داریم تمامی عملگر ها تعریف شده اند تا در صورت نیاز اجرا شوند‪.‬‬

‫‪29‬‬
 ‫شبیه سازی‬

‫‪30‬‬
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40