STYLE ARTYSTYCZNE MODERNIZMU W „CHŁOPACH”

1. Realizm
– narrator trzecioosobowy i wszechwiedzący, odmalowuje szeroką panoramę życia wiejskiej
gromady, szczegółów opisuje wygląd chat, codzienne zajęcia chłopów i obyczaje. Przedstawia
typy społeczne, mentalność mieszkańców Lipiec oraz ich świat wartości
2. Naturalizm
- zachowanie chłopów, którzy kierują się przede wszystkim instynktem i wolą przetrwania
(scena umierania Kuby w stodole – cierpienia parobka są ukazane w sposób niezwykle
drastyczny)
- związek ludzi z przyrodą, podporządkowanie ich życia rytmowi natury
- rola popędu płciowego w życiu człowieka
- ukazywanie brzydoty i kalectwa (choroby, nieszczęścia, sceny bijatyk, kłótnie)

3. Symbolizm – przedstawienie pewnych scen i sytuacji w ten sposób by osiągnęły one wymiar
ponadczasowy i symboliczny – zestawione obok siebie sceny wesela Boryny i agonii Kuby podkreślają
współzależność życia i śmierci

- scena śmierci Boryny na roli, z którą było związane jego całe życie, w tej scenie Boryna przeobraża
się w symbolicznego siewcę

4. Impresjonizm

- pojawia się w opisach krajobrazu, narrator oddaje ulotne, subiektywne wrażenia, grę kolorów i
światła, stosuje delikatne, subtelne barwy

NARRACJA W CHŁOPACH

1) Realistyczny obserwator: rzeczowo i obiektywnie przedstawia wygląd miejsc, osób, przebieg

zdarzeń. Widzi świat przedstawiony z zewnątrz, nie jest w sposób bezpośredni zaangażowany
w problemy i sprawy ludzi, o których opowiada
2) Stylizator młodopolski: ujawnia się przede wszystkim w opisach przyrody, przeżyć, ludzkich
namiętności. Posługuje się językiem literackim, z bardzo nielicznymi elementami gwarowymi.
Wprowadza oryginalne obrazy poetyckie; cechami jego stylu są liryzm, subiektywizm,
emocjonalizm, plastyka, barwność

3) Wiejskie gaduła: narrator, którego horyzonty myślowe przylegają do sposobu myślenia i

życiowego doświadczenia lipeckich chłopów. Opowiada szeroko, dokładnie, z dużym
zaangażowaniem uczuciowym, posługuje się prostą, często wyliczeniową składnią. W jego
języku zauważamy najwięcej elementów gwarowych.