Ang mga produkto ay ang mga bagay na kinukunsumo.

Ang Mga Kahalagahan ng Pangingisada

mga ito ay pinoproseso sa 3 pangunahing sector.
1. Ito ang pangunahing pinagkukunan ng pagkain
Agrikultura- mga magsasaka 2. Ito ang pangunahing pinagkukunan ng mga hilaw na
materyales ng iba’ t ibang industriya
Industriya - mga manggagawa
3. Ito ay pinagkakakitaan ng foreign exchange
Panglilingkod- mga propesyonal tulad ng doctor, police 4. Ito ay nagbibigay kabuhayan sa mga tao
5. Ito ay isang mercado ng mga yaring produkto ng
mga industriya
6. Ito ay may malaking ambag sa kabuoang kita ng
Agrikultura
produksyon ng bansa
- ang salitang agriculture ay hango sa salitang latin na
ager na ang ibig sabihin ay bukirin, kultura na ang
ibig sabihin ay kultura at pamumuhay Mga repormang ipinatupad ni Manuel Quezon noong mayo
1935

Rice and corn corporation- patatagin ang presyo at suplay ng

Subsector ng agrikultura
palay at mais
Pagtatanim o Pagsasaka
Agricultural ang Industrial Bank at nagoorganisa ng mga
- tumutukoy sa pagtatanim at pag aani ng mga kooperatiba na siyang naging katuwang ng pamahalaan sa
produktong pangkonsumo at pangkalakal pamamamahagi ng mga lupa sa mga magsasaka

Paghahayupan at Pagmamanukan

- Ang paghahayupan ay sumasaklaw sa pagpapalaki ng Dahilan kung bakit hindi natupad ang mga reporma na
mga baka, kalabaw, baboy at kambing ipinatupad ni Pangulong Manuel Quezon
- Ang pagmamanukan ay tumutukoy sa pagpapalaki ng
1. kakulangan sa pondo
mga manok at ng mga pato o bibe
2. pagkontra ng mga panginoong maylupa
Pangingisda
3. mga butas sa batas
- nahahati sa tatlong kategorya

Komersyal na pangingisda
Layunin ng Land Reform
- tumutukoy sa pangingisda sa anumang bahagi ng
tubig na gumagamit ng mga bangkang may bigat na - umangat ang produktibidad ng agrikultura
higit sa 3 tonelada - gumanda ang distribusyon ng kita ng mga magsasaka
- umunlad ang mga nasa liblib na lugar
Municipal na Pangingisda
Repormang ipinatupad ni Pangulong Ferdinand Marcos
- tumutukoy sa pangingisda sa mga marine at inland
waters Presidential Decree No. 2
Aquaculture - nagdeklara sa buong kapuluan bilang isang land
reform area
- sumasaklaw sa palaisdaang gawa ng tao kung saan
pinapalaki ang mga isda Presidential Decree No. 27
- pangunahing pinagkukunan ng suplay ng isda ng
bansa - nagsasaad ng ‘emancipation of the tenants from the
bondage of the soil, transferring to them the
Panggugubat (forestry) ownership of the land they till and providing the
instrument and mechanics therefor.
- Pagpapalaya sa mga magsasaka sa kanilang pagkatali
sa mapanupil na landlordism, paglilipat sa kanila ng
pagaari ng lupang kanilang sinasaka at nagtatalaga
ng mga instrument at mekanismo sa
implementasyon ng programa sa reporma ng lupa
Land Authority
- Sa ilalim ng Land Reform Code of 1963, itinatag din
ng pamahalaan ang Land Authority upang pasimulan
ang expropriation ng mga pribadong sakahan upang
hatiin sa family-sized farms at ibenta sa mga tenant
Land Bank of the Philippines
- Itinayo upang maging credit arm ng Land Authority
at mabayaran ang mga pribadong may-ari ng lupa
- Tagabayad sa mga may-ari ng mga lupang binili ng
pamahalaan upang ipagbili o ipamahagi sa mga
magsasaka
Land Reform Council
- Para mapadali ang matagumpay na pagpapatupad ng
programang decree itinayo ng pangulo ito at
pinalakas ang mga kooperatiba sa mga kabayanan
Reasons for the failure of PD27
- lack of strong political will
- lack of funds
- inadequate agrarian reform polices
- various technical and documentation difficulties
Pangulong Ramon Magsaysay
Agricultural Tenancy Act (RA No. 1195)
- binigyan ng batas ang mga magsasaka ng kalayaang
pumili ng karapat dapat na Sistema ng
pangungupahan sa lupang kanilang sinasaka
Agricultural Credits and Cooperative Financing Administration
- pinagkalooban ang mga magsasaka ng utang
Farmers’ Cooperative and Marketing Association (FACOMA)
- tulong sa pagbebenta ng kanilang mga ani
Noong 1955, ang pamahalaan ay nakapagbahagi ng kabuoang
23,578 ektarya ng lupa sa mga kalipikadong magsasaka.
Nakapagpagawa rin ang pamahalaan ng 565 kilometro ng
mga kalsada sa mga kanayunang lugar sa bansa
Dahilan kung bakit di nagtagumpay ang programa
- kakulangan sa pondo
- kawalan ng malinaw na direksyon sa pagpapatupad
ng plano
Pangulong Corazon Aquino
Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP)
- nakasaad sa Executive Order No. 229 at Executive
order 131 na parehong nilagdaan noong Hulyo 22,
1987
- nagsimula noong 1998 at pinirmahan ni Corazon
Aquino noong June 10, 1998
- pinakamalaking proyektong isinulong sa panahon ni
Corazon Aquino
Comprehensive Agrarian Reform Law ( Republict Act No.
6657)
- layunin ng batas na palaganapin ang katarungang
panlipunan at pabilisin ang proseso ng
industriyalisasyon sa bansa sa tulong ng maunlad na
agrikultura
Noong 1990, nilagdaan ni Pangulong Aquino ang dalawa
pang batas
Executive No. 405
- kapangyarihang tiyakin ang halaga ng mga lupang
babayaran ng pamahalaan sa ilalim ng CARP
Executive Order No.407
- pagpapabilis ng proseso ng pagbili at kontribusyon
ng lahat ng mga saklaw ng CARP
 Nilayon ni Pangulong Corazon Aquino na tapusin ang
pamamalagi ng mga lupang sakahan sa loob ng 10
taon ayon sa CARL
 Noong 2008, hiniling ng mga magsasaka sa
pamahalaan ang pagpapasa ng bagong batas upang
paluwagin pa ang CARP
Pangulong Fidel Ramos
- Nilakdaan ang Batas Republika Blg. 8532 upang
palakasin at palawigin pa ng 10 taon ang CARP
Pangulong Gloria Arroyo
Agosto 7, 2009 nilagdaan ni Pangulong Gloria Arroyo ang
Batas Republika bilang 9700 na tinawag na CARPER
(Comprehensive Agrarian Reform Program Extension with
Reforms), mas pinalakas ng bagong batas ang CARP at
pinalawig pa iyo ng limang taon
System of Land Arrangement Land reform

Inquilino system/linear system - program designed to enable landless farmers to

own the land they
- Pagpapaupa ng may takdang panahon
- direktang pagkilos ng pamahalaan upang baguhin at
Kasama System ayusin ang umiiral na estruktura ng agraryo sa bansa.

Servant System/Hacienda System Self employed

Clearing System - may sariling negosyo

- Tagalinis ng magsasaka o may ari ng lupa Direct selling

- direktang nagbebenta ng mga kalakal sa tao

Landlord tenancy Work from home

- sitwasyon kung saan ipinauupa ng may ari ng lupa - nagtratrabaho sa tahanan pero may employer
ang lupa sa mga magsasaka
Pre Spanish Period
Landlord/Hacienderos
- malayang nakakapagsaka
- panginoong maylupa/ may ari ng lupa
Spanish Period
Tenants
- pinairal ang encomienda system force to pay taxes o
- tao na gumagamit ng lupa/ properties na hindi pagbabayad ng buwis kapag di nakapagbayad ang
naman nya pag aari lupa ay kanilang kakamkamin

Tenant Farmer Department of Agriculture

- magsasakang nagsasaka kahit hindi kanila ang lupa - ahensiya ng pamahalaan ang nangangasiwa sa sektor
ng agrikultura
Tenant Servant - Ferdinand Marcos Jr
- share o hati sa lahat ng sinasaka/utusan Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR)
Hacienda - Mapanatili ang kalinisan ng karagatan, at
pagpapanatili na masigla ang industriya ng
- malawak na lupain
pangingisda
Cacique
Bureau of Animal Industry (BAI)
- unang tawag sa may-ari ng lupa noon
- Nangangalaga sa mga hayop
Caciquism
Department of Agrarian Reform
- system of landlordism in the Philippines
- Conrado Estrella III
Reporma sa lupa - ay isang kagawarang tagapagpaganap ng
Pamahalaan ng Pilipinas na itinakdang magsagawa
- pagbabago sa lupa ng lahat ng mga programang reporma sa lupa
Friar Land Act Layon ng Pamahalaan
- nagbigay kapangyarihan na bilhin ang mga - land for the landless
malalawak na lupaing hawak ng mga prayle
- hindi lubusang naipatupad ang batas dahil sa hind Agribusiness
pagpayag ng ilang mga prayle na ibenta o ipaupa
- isang malawakang pamamahala ng isang negosyo na
ang nasabing mga lupa
may kinalaman sa pagsasaka, pagproproseso ng mga
Walang sariling lupa ani, paggawa at pagbabalot at pamamahagi

- kaunaunahang problema ng mga magsasaka