A ORGANIZACIÓN

INSTITUCIONAL E
TERRITORIAL DO
ESTADO DEMOCRÁTICO

A constitución e os dereitos
fundamentais
 A INSTITUCIONALIZACIÓN (I)
 “INSTITUCIÓN” para describir conductas e
comportamentos que se axustan a unha serie
de pautas e reglas permanentes e estables

 Conxunto de reglas formais e informais

O Estado toma corpo a través dunha serie de

institucións (Parlamento, Goberno, Exercito,
Xustiza, Burocracia...)

 Previsibilidade e repetición
 A INSTITUCIONALIZACIÓN (II)

 Vantaxes

Aforro social
Diminución da incertidume
Permanencia e continuidade
(persoa/institución)
 Criterios de especialización

Territorial
Funcional
 A CONSTITUCIÓN

É un texto codificado de carácter xurídico-

político.

O seu obxectivo é establecer os valores nos

que se asentará o Estado para,
posteriormente, desenvolver os dereitos e
deberes da cidadanía.

Ademáis enumera, organiza e delimita os

grupos de poder presentes nunha
sociedade.
 A CONSTITUCIÓN (I)
A pluralidade de institucional e social trae
consigo a necesidade de definir un marco
de normas que artellen a relación entre a
cidadanía e as institucións, e entre as
distintas institucións.
 Polo tanto: Regras do Xogo

 Tradición liberal: Consenso (pacto social)

 Na realidade: grupos e actores con máis

recursos (materiais e simbólicos) millor
resultado
 A CONSTITUCIÓN (II)
 Dimensións constitucionais (3):
 Configuración institucional (de que se componen)
 Relación institucional (como se reparten funcións)
 Relación cidadanía- institución
 A reforma constitucional

 Éxito e vixencia constitucional: adhesión da

cidadanía e identificación cos valores
 Crise constitucional: fortes cambios
sociopolíticos e de valores
 Novo pacto social
O 20 de novembro de 1975, coa morte do
dictador Francisco Franco prodúcese o
inicio dun cambio na forma política, social e
económica da sociedade española
abríndose así un periodo de
aproximadamente tres anos de transición á
democracia que culminou coa entrada en
vigor da Constitución Española
 CRONOLOXÍA DE INTERESE
1976:
 15 decembro : Aprobada en referéndum a Lei para a Reforma
Política.
1977:
 4 de xaneiro : Promulgación da Lei para a Reforma Política

 25 de xullo: Creación da Comisión que nomea a ponencia

encargada de redactar a CE.
1978:
 31 de outubro: Aprobada polas Cortes Xerais en sesión
plenaria.
 6 de decembro: Ratificada en referéndum polo pobo español.

 27 de decembro: Sancionada polo Rei ante as Cortes Xerais

 29 de decembro: Publicada no BOE e entrada en vigor.

ACORDO XERAL
SOBRE
O PRINCIPIO
DO IMPERIO
DA LEI
 CARACTERÍSTICAS DA CONSTITUCIÓN
Escrita y codificada. Podería
clasificarse como código de
leis.
Extensa. 169 artigos
Ríxida. Dificultade da súa
reforma (procedemento
máis severo que outra
lexislación ou norma.
Segundo a parte a modificar
implicará maior ou menor
acordo das Cortes Xerais
(reforma esencial ou simple)
Consensuada
ESPAÑOLA
Elástica. Artigos que tratan de
adaptarse ás necesidades da
vida social e faciliten a súa
aplicación.
Aberta e inacabada. Debido ás
numerosas alusións das leis
orgánicas. O poder lexislativo
español tense convertido nun
órgano moi especial..deste
xeito o Congreso dos
Deputados adquire a facultade
de actuar como unha especie
“constituinte permanente”
Imprecisa e ambigua, provoca
diferentes interpretacións.
Orixe popular, ratificada por
referéndum 6-12-1978.
 ESTRUCTURA DA CONSTITUCIÓN
DENDE UN PUNTO DE VISTA FORMAL

(o xeito no que se distribúen, ao longo do

texto legal, os artigos e disposicións)
 Un título preliminar,
 10 títulos,
 4 disposicións adicionais
 9 disposicións transitorias,
 1 disposición derogatoria,
 1 disposición final
 e 169 artigos
ESTRUCTURA DA CONSTITUCIÓN DENDE UN
PUNTO DE VISTA MATERIAL

 Parte dogmática: Referencia aos valores e

principios en que se basa.
Corresponde ao Título preliminar ao Título I.
dos dereitos e deberes fundamentais

 Parte orgánica: Referencia aos órganos do

poder do Estado: sua composición, suas
relacións, sua reforma….
 ESTRUCTURA DA CONSTITUCIÓN DENDE UN
PUNTO DE VISTA MATERIAL
Título II. Da Coroa
Título III. Das Cortes Xerais
Cap. I. Das Cámaras
Cap. II. Da elaboración das leis
Cap. III. Dos Tratados Internacionais
Título IV. Do Goberno e da Administración
Título V. Das relacións entre o Goberno e as Cortes Xerais
Título VI. Do Poder Xudicial
Título VII. Economía e Facenda.
Título VIII. Da Organización Territorial do Estado
Cap. I. Principios Xerais
Cap. II. Da Administración Local
Cap. III. Das Comunidades Autónomas
Título IX. Do Tribunal Constitucional
Título X. Da reforma constitucional
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
A CONSTITUCIÓN
 Osdereitos fundamentais
 Misión: protexer ao/a cidadán fronte
aos excesos do poder
 Baseados na Declaración Universal
dos Dereitos Humanos (1948)
 Na CE (78): Titulo I, Capítulo II,
Sección 1ª
QUE SON OS DEREITOS FUNDAMENTAIS?
OS DEREITOS
FUNDAMENTAIS SON
AQUELES, DECLARADOS
POLA CE, QUE GOZAN DO
MAIOR NIVEL DE
PROTECCIÓN. Son dereitos
inviolables e irrenunciables,
e pertencen a todas as persoas
pola súa dignidade
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA
CONSTITUCIÓN ESPAÑOLA