EXPANSION

COLONIAL E
IMPERIALISMO
Pulse para añadir texto
Causas do colonialismo
Económicas
■ Búsqueda de novos mercados.
◻ Aumento da produción os países máis industrilalizados:
necesitan vender parte da súa producción fora, pois o
mercado interior non pode absorvela toda (boa parte da
poboación son traballadores pobres con pouca capaciade de
compra subconsumo segundo Hobson).
◻ As colonias son mercados protexidos sen competencia
doutros países. So a metópole pode comerciar coa colonia
■ Búsqueda de materia primas
◻ As colonias suministran materia primas para unha industria
en crecemento
■ Inversión de capitais.
◻ As colonias son un bo lugar onde invertir os capitais
acumulados para obter máis beneficios: os grandes grupos
capitalistas forzan aos seus gobernos a crear colonias para
protexer as súas inversións
 Causas do colonialismo
Políticas
■ Estratéxicas
◻ Establecemento de colonias para controlar unha ruta
comercial ou protexer a outra colonia
◻ Logras un acceso ó mar
■ Prestixio
◻ Un país demostraba o seu poder coa conquista de
novas colonias
◻ Os dirixentes políticos buscaba prestixio e apoio
popular coa expansión colonial
◻ Os éxitos na colonización podían tamén servir para
desviar a atención dos problemas internos e
conflictos sociais
Técnicas
■ O desenvolvemento técnico europeo (transporte, armas,
etc) ea súa superioridade militar facilitou a exploración e
a conquista das colonias
 Causas do colonialismo
Ideolóxicas
Ideas racista: convencimento da
superiridade raza nbalca e o seu
dereito a someter ás demais
Ensalzamento da cultura europea
(apoiado nos avances científicos,
ténicos ertc da revoluciión industrial)
Considerábanse as demais culturas
como inferiores, bárbaras que tiñan
que ser civilizadas
A curiosidade científica: estudios
xeográficos, botánicos, de bioloxía
impulsaron as exploración de
territorios
Espíritu misioneiro: as igrexas
cristians crense na obriga de
convertir e salvar a todo o mundo
 EXPANSION COLONIAL
A inicios do século XX prácticamente toda áfrica e Oceanía e parte de Asia
son territorios dominado por uns poucos países europeos
■ Protagonismo de Gran Bretaña e Francia
◻ Son os primeiros e lanzarse a conquista de Africa e Asia
◻ Forman os imperios coloniais máis grandes

■ Alemania e Italia o fan con retraso, pois anta 1870 non acaban os seus
respectivos procesos de unificación

■ Rusia dirixe os seus interese a Asia: Soberia, Persia e Manchuria

■ Estados Unidos está ocupado ata finais do século XIX en colonizar o

seu territorio: a conquista do oeste. A finais do sécilo XIX dirixe o seu
interés a América Central e do Sur. O imperialismo norteamericano
fundamentarase non tanto na ocupación de territorios como no control
económico que exerce sobre todo o continente americano.

■ Xapón Coa Revolución Meiji e as súa rápida industrialización

anexionarase diversos territorios asiáticos: Formosa e Corea e
Manchuria a costa de China
IMPERIOS COLONIAIS
IMPERIO BRITÁNICO
O REPARTO DE ÁFRICA
África será unha das
zonas máis disputadas
Cada país aspira a
colonizar o máximo de
territorio e a unir todas as
súa colonias
Francia do Atlántico ó
Indico no norte de África
Gran Bretaña de Norte a
Sur dende O cairo ña
cidaxde do Cabo
(interrumpida pola Africa
oriental Alemana
Portugal: de oeste a
leste (Angola a
Mozambique)
Para resolver posibles
conflictos se convoca a
conferencia de Berlín
Navegación polos rios Niger e
Congo libre
So a ocupación efectiva
(exploración, delimitación,
establecemento colonos, etc)
da dereito a colonizar
Territorio do Congo (centro da
África negra) será posesión
persoal do rei de Bélxica
Porhibición escravitude
IMPERIO BRITÁNICO
A India foi o dominio máis importante do imperio británico.
Colonia de explotación administrada dende 1777 pola
Compañía da India Orientais. Converteuse na principal
subministradora de materias primas (algodón, fibra vexetal,
té, etc.).
A raíz da sublevación dos sipaios, soldados indios ao servizo
de Gran Bretaña, a Coroa tomou directamente o goberno da
India que estivera dirixido pola Cía da India Orientais.
A construción da canle do Suéz axilizou de xeito notable as
relacións coa metrópole.
Para mantela protexida doutras potencias Gran Bretaña
ocupou Birmania, Malasia e fcilitou a formación¡¡en torno a
ela unha serie de estados tapón, como Afganistán ou Siam
TIPOS DE COLONIAS
■ Colonias: territorios conquistados pola metrópoli e
adminstrados con funcionarios nomeados pola metrópoli, con
leis impostas pola metrópoli e se participación dos habitantes
do territorio

■ Protectorados. Se respetan no interior as leis indíxenas, pero

a política exterior, comercial e militar que en mans da
metrópolo. Gozan de certa autonomía

■ Dominios. Territoria poboados maioritariamente por blancos

procedentes da metrópoli. Gozan de gran autonomía. A
oboación indíxena queda normalmente marxinada.

■ Concesións. Non hai ocupación militar nin dominio político.

Un estado soberano concede certas vantaxes económicas á
unha potencia colonial, sobre parte do seu territorio.
 CHINA
Só o porto de Cantón estaba aberto aos contacto co exterior.

En Gran Bretaña había unha alta demanda de té, porcelana e seda, pero
Gran Bretaña vendía produtos británicos en China: tiña un gran déficit
comercial con China. Paga por produtos en prata
Co comercio de opio tentan equilibrar ese déficit e intercambiar opio
por aqueles prudentes

China tenta prohibir o comercio de opio ou provocará guerras entre China

e Gran Bretaña coñecidas como as guerras de opio

China está obrigada a asinar unha serie tratados nos vese obrigada a
Legalizar ou comerciar opio
Permitir o libre comercio, en 5 portos
Ceder o territorio de Hong Kong aos británicos durante 150 anos.
Acaba por acceder a dividir o territorio en 5 zonas de influencia
para Estados Unidos, Francia, Inglaterra, Alemaña e Xapón.
Nestas áreas poderían vender libremente os seus produtos e
tamén explotar algúns recursos mineiros e o ferrocarril.
REPARTO DE CHINA
CONFLITOS entre as potencias

Conflicto do Boers polo control de Sudáfrica

Derrota dos Boers: Transvaal e Orange anexionados por Reino Unido

Rivalidade Francia-Inglaterra no norte de África:

Intereses británicos.
Control da ruta á India (Xibraltar, Malta, Chipre e canle deSuez)
Controlar África Oriental de Norte a Sur Exipto, Tunez. Kenia…
Intereses franceses
Controlar África do norte dende o atlántico ao Índico:
Ocupa Alxeria, interésalle Marrocos, Túnez e Exipto. (consegue o
protectorado dos dous primeiros).
Incidente de Fachoda se resolve por vi diplomática.
Facilita o entendemento e amizade entre Francia e Inglaterra

Tensións franco-alemanas en Marrocos

Francia, apoiada por Gran Bretña e España establece u protectorado en
Marrocos
Foco de tensión; é un dos factores que provocan a Primeira Guerra Mundial
 O IMPACTO DOBRE OS POBOS COLONIZADOS
IMPACTO CULTURAL
Proceso de aculturación
Perda de elementos da cultura propia e adopción de rasgos culturais dos
colonizadores
Costumes, relixión linguas
➢Sentemento de “inferioridade” cultural
➢Alfabetización

IMPACTO SOCIAL
➢Explotacion man de obra réxime de “semiesclavitude”
➢Dificultades para alimentla
➢Alteración das xerarquias tribais
➢Nova elite dirixente europea
➢Promoción de “elites” indíxenas “colaboradoras”
➢A maior parte da poboación autóctona pasou a oupar as capas máis
baixas da sociedade nas colonias: man de obra para plantacións,
construcción etc
➢Aumento da poboación: vacinas, medicina
IMPACTO ECONÓMICO: dependencia económica
Expolio riquezas naturais:minerais, madeira...
➢ Ruina das actividades artesanais
➢ Introdución de produtos industriais da metrópole
➢ Cambios nos sistemas de cultivo
➢ Plantacións e monocultivos para a exportación
➢ Abandono agricultura de policultivo de subsistencia: : dependencia
alimentaria
➢ Deterioro ecolóxico
➢ Construción de infraestruturas: ferrrocarril, portos, estradas
➢ Feitas segundo os intereses das metrópoles

IMPACTO POLÍTICO
➢ As colonias quedaron sometidas ás metrópoles. As poboacións autóctonas
non tiñan peso político, a súa opinión non contaba.
➢ Fronteiras “artificiais”
➢ Non respectan a división tribal indíxenas
➢ Conflictos e dfificultades de convivencia
FUNDAMENTOS TEORICOS DO IMPERISLISMO AMERICANO

Destino Manifiesto: O pobo americano (brancos, anglosaxons, protestantes))

esta destinado a ocupar todas as terra de norte América que se estenden entre o
atlántico e o Pacífico.
Sentimento de superioridade dos brancos anglosaxóns. Esta superioridade
xustifica a conquista do territorio poboado polos indios (nativos americanos)

Doutrina Monroe: nace como unha proposta fronte a presencia europea en

américa. Os recentemente constituidos EEUU (1776) tiñan medo de que a
Europa da Restauración pretendese recuperar as súas colonias. Acuñaron a frase
“América para os americanos” pero sobre esta frase podemos facer unha dobre
lectura

Corolario Roosvelt: en aplicación de doutrina Monroe EUA considera que ten o

dereito e deber de intervir nos paises de America central e o Caribe para
defender os seus intereses
• Dobre lecturas da
doutina Monrroe
Poñer límite ás potencias
estranxeiras
Axudar a independencia doutras
colonias
(corolario Roosvelt)
Como nova potencia, unicamente
EE.UU pode intervir nos asuntos dos
estados do continente americano.
Os contimnente americano é o espacio
reservado para o seu imperialismo
Peculiaridades do imperialismo americano
Colonialismo interior:
Conquista e colonización das terras indias:
Guerras Indias (a conquista do oeste): Período de conquista dos
territorios máis aló das Trece Colonias, comeza a mediados do S.
XIX e supón as guerras contra os indíxenas..

Imperialismo exterior
O obxectivo e o mesmo que o europeo coa creación de colonias: mercado,
abastecemento de matrias primas, prestixio…
Non formación de colonias (alguna excepción como Filipinas, Hawai…)
Estados unidos favorece a formación de gobernos”amigos”sometidos aos
intereses de EUA mediante
Política do dolar. “comprando” ou favorecendo o enriquecemento
das élites gobernantes que se sometan a politica de EE.UU
Impulsando golpes de estado e que dan lugar ditaduras amigas
Mediante a intervención militar directa se é necesario:
especialmente no caribe e centroamérica