‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻛﺎر ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ﻛﺎر در ﺣﻮزه اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫ﻣﻮﻟﻒ‪ :‬ﭘﻴﺘﺮ ﻛﻨﺮاد‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ‪:‬‬

‫ﺳﻴﺪﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ‬ ‫ﻃﺎﻫﺮ اﻓﺸﺎرﻧﮋاد‬

 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫‪5‬‬ ‫‪.........................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﺗﻌﺮﻳﻒ‬

‫‪6‬‬ ‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده و ﻣﺰاﻳﺎي ‪................................................................................... EMG‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪............................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻨﺸﺎء ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫‪9‬‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪.................................................................................................. EMG‬‬

‫‪11‬‬ ‫ﭘﺨﺶ و آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪................................................................. .....................‬‬

‫‪13‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪..........................................................................................................‬‬

‫‪14‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪............................................................................................... EMG‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪................................................................‬‬ ‫اﺛﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫‪19‬‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪.............................................................................................. EMG‬‬

‫‪20‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪............................................................................................ EMG‬‬

‫‪22‬‬ ‫‪.................................................................................................‬‬ ‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ‬

‫‪23‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب اﻟﻜﺘﺮود ﺳﻄﺤﻲ ‪....................................................................... ....................‬‬

‫‪24‬‬ ‫‪...............................................................................................‬‬ ‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ‬

‫‪27‬‬ ‫‪........................................................‬‬ ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ‬

‫‪29‬‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ‪.....................................................................‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪............................................................................‬‬ ‫ﻧﻘﺸﻪ ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻠﻮي ﺑﺪن‬

‫‪32‬‬ ‫‪............................................................................‬‬ ‫ﻧﻘﺸﻪ ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺸﺖ ﺑﺪن‬

‫‪33‬‬ ‫‪...............................................................‬‬ ‫روش ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ)ﭼﻚ ﻛﺮدن( ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫‪39‬‬ ‫‪........................................................‬‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻤﺮاه ﻛﻨﻨﺪه و ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻨﺪه ‪EMG‬‬

‫‪42‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ‪ ،EMG‬ﻟﻴﺴﺖ ﻋﻤﻞ ‪................................................................................‬‬

‫‪2‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫‪43‬‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل )اﺻﻼح ﺳﻴﮕﻨﺎل( ‪...........................................................................‬‬

‫‪44‬‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ :‬ﻫﻤﻮارﺳﺎزي ‪..................................................................................‬‬

‫‪46‬‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ :‬ﻓﻴﻠﺘﺮﻛﺮدن دﻳﺠﻴﺘﺎل ‪................................................................‬‬

‫‪48‬‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ -‬ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن داﻣﻨﻪ ‪...............................................................‬‬

‫‪59‬‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل – ﻛﺎﻫﺶ ‪......................................................................... ECG‬‬

‫‪60‬‬ ‫ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﺑﺎ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎي ﺗﻜﺮاري ‪...............................................‬‬

‫‪63‬‬ ‫‪ / AEMG‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪................................................‬‬

‫‪66‬‬ ‫‪................................................................................‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي داﻣﻨﻪ ‪EMG‬‬

‫‪67‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮ ﻛﺎﻧﺲ ‪............................................................................ EMG‬‬

‫‪70‬‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ زﻣﺎن ‪................................................................................‬‬

‫‪72‬‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن زﻳﺮ دوره ﻫﺎ ‪.................................................‬‬

‫‪74‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻧﻴﺮو ‪........................................................................................‬‬

‫‪76‬‬ ‫‪ EMG‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ روش ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ‪..............................................................‬‬

‫‪78‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ‪................................................................. EMG‬‬

‫‪80‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ :EMG‬ﻓﻌﺎل‪/‬ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ‪............................................................‬‬

‫‪82‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‪/‬ﻛﻤﺘﺮ ‪..............................................................‬‬

‫‪85‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬زﻣﺎن ﺑﻨﺪي ﻋﻀﻠﻪ ‪......................................................‬‬

‫‪87‬‬ ‫‪....................................................‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪90‬‬ ‫‪....................................................‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ :EMG‬ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﺴﺘﮕﻲ‬

‫‪92‬‬ ‫‪.....................................................‬‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ :EMG‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪94‬‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ‪ : EMG‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ‪............................................‬‬

‫‪3‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫‪96‬‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن ﺗﺴﺖ ﻫﺎ ‪........................................................‬‬

‫‪99‬‬ ‫واﻛﻨﺶ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ‪................................................................‬‬

‫‪101‬‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ دوره )‪ (Period‬ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪...................................................‬‬

‫‪102‬‬ ‫‪............................................................................‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ‬

‫‪105‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

‫‪4‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ و ﺗﻌﺮﻳﻒ‬

‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺳﻴﺮ ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻋﻠﻤﻲ و ﭘﺮدازش ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗـﺴﻬﻴﻞ اﺳـﺘﻔﺎده از ‪ EMG‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان اﺑـﺰاري ﺑـﺮاي ﺗﺤﻘﻴـﻖ و‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣـﺮوري ﺑـﺮ ﻣـﻮارد ﻣـﻮرد ﻧﻴـﺎز ﺟﻬـﺖ اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﺻﺤﻴﺢ از ‪ EMG‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ ﺳﻮﻻت ﻛﺎرﺑﺮدي و راه ﺣﻞ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳـﻦ ﻛﺘـﺎب ﺑـﺮاي ﭘـﮋوﻫﺶ ﻫـﺎي ﻋﻠﻤـﻲ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﻣﺒﺤـﺚ ﺑـﻪ ﻣﺤﻘﻘـﺎن و‬

‫داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ‪EMG‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(1‬ﻳﻚ ﻛﺘﺎب اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ (EMG)1‬ﻳـﻚ ﺗﻜﻨﻴـﻚ آزﻣﺎﻳـﺸﮕﺎﻫﻲ درارﺗﺒـﺎط ﺑـﺎ ﻇﻬـﻮر‪ ،‬ﺛﺒـﺖ و‬
‫ﭘﺎﻳﻪ‪،‬ﺑﺎﺳﻤﺎﺟﺎن و دﻟﻮﻛﺎ‪.‬‬
‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻋﻀﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫـﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﻋـﻀﻠﻪ‬

‫ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ﻏﺸﺎء ﻫﺎي ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ]‪.[2‬‬

‫ﺑﺮﺧﻼف ‪ EMG‬ﻋﺼﺐ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﻼﺳﻴﻚ‪ 2‬ﻛﻪ در آن ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻋـﻀﻼﻧﻲ ﻣـﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺗﺤﺮﻳـﻚ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﺧـﺎرﺟﻲ در‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي اﻳﺴﺘﺎ‪ 3‬ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺣﻮزه ‪ EMG‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‬

‫ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻋﻀﻼت در ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻗﺎﻣـﺖ‪ ،‬ﺣﺮﻛـﺎت ﻋﻤﻠﻜـﺮدي‪ ،‬ﺷـﺮاﻳﻂ ﻛـﺎري و رژﻳـﻢ ﻫـﺎي ﺗﻤﺮﻳﻨـﻲ‪-‬‬

‫درﻣﺎﻧﻲ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1- Electromyography‬‬
‫‪2- Classical Neurological EMG‬‬
‫‪3- Static conditions‬‬

‫‪5‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(2‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ‪ ،‬ﺑﺎﺳﻤﺎﺟﺎن و دﻟﻮﻛﺎ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده و ﻣﺰاﻳﺎي ‪EMG‬‬

‫ﮔﺴﺘﺮه اﺳﺘﻔﺎده از ‪EMG‬‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﻳﻪ اي ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‪ EMG ،‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﺑـﺰار ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺑـﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت‬

‫ﻛﺎرﺑﺮدي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻴﺰﻳﻮﺗﺮاﭘﻲ‪/‬ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ورزﺷﻲ و اﺛﺮات ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﺑـﺪن اﻧـﺴﺎن ﺑـﺎ اﺑـﺰارآﻻت ﺻـﻨﻌﺘﻲ و‬

‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎري )ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ( از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي آن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫•‬ ‫اﻋﻤﺎل ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻳﺎ ﺗﺼﺎدف)ﺣﺎدﺛﻪ(‬ ‫•‬
‫ﺟﺮاﺣﻲ و ﺗﺸﺮﻳﺢ‬ ‫•‬ ‫ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ ﻋﺼﺐ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫•‬
‫ﻋﺼﺐ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮدي‬ ‫•‬ ‫درﻣﺎن ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ‬ ‫•‬
‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺎم ﺑﺮداﺷﺘﻦ و وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺪن‬ ‫•‬ ‫درﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻓﻌﺎل‬ ‫•‬

‫ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮم ورزﺷﻲ‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻫﺎ و درﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎ‬ ‫•‬ ‫ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻚ‬ ‫•‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از ﺧﻄﺮات‬ ‫•‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺮﻛﺎت‬ ‫•‬
‫ﻃﺮح ﻫﺎي ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ)ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ(‬ ‫•‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻗﺪرﺗﻲ ورزﺷﻜﺎران‬ ‫•‬
‫ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬ ‫•‬ ‫ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ ورزﺷﻲ‬ ‫•‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(3‬ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮد ‪ EMG‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬

‫ﻣﺰاﻳﺎي ‪EMG‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ EMG‬ﺑﺎ ﺳﻮال اﺳﺎﺳﻲ‪" :‬ﻋﻀﻼت ﭼﻪ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ" آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺰاﻳﺎي ‪ EMG‬ﺷﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻣﻮارد اﺳﺖ ‪:‬‬

‫‪ EMG‬اﻣﻜﺎن ﺑﺮرﺳﻲ درون ﻋﻀﻠﻪ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬

‫‪ EMG‬اﻣﻜﺎن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﻀﻼﻧﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬

‫ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬

‫ﻣﺪرك و ﮔﻮاه اﺛﺮﮔﺬاري رژﻳﻢ ﻫﺎي ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ و درﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‬ ‫•‬

‫ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي ﻋﻀﻼﺗﺸﺎن و ﺗﻤﺮﻳﻦ دادن آﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬

‫اﻣﻜﺎن ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ را ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ورزﺷﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬

‫‪7‬‬
 ‫ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻋﻀﻼت را ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻜﻲ آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺳﺎزد‬ ‫•‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﻨﺸﺎء ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫‪4‬‬
‫واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﻛــﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ واﺣــﺪ ﻋﻤﻠﻜــﺮدي ﺑــﺮاي ﺗﻮﺻــﻴﻒ ﻛﻨﺘــﺮل ﻋــﺼﺒﻲ‬

‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﻧﻘﺒﺎض ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ ،‬واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬

‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﺟﺴﻢ ﺳﻠﻮﻟﻲ و دﻧـﺪرﻳﺖ ﻳـﻚ‬

‫ﻧــﺮون ﺣﺮﻛﺘــﻲ‪ ،‬ﺷــﺎﺧﻪ ﻫــﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧــﻪ اﻛــﺴﻮن آن و ﺗﺎرﻫــﺎي‬

‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻛﻪ ازآن ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻃﻼح"واﺣﺪ"ﺑـﺮاﻳﻦ اﺳـﺎس‬

‫ﻃــﺮح رﻳــﺰي ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻫﻤــﻪ ﺗﺎرﻫــﺎي ﻋــﻀﻼﻧﻲ ﻳــﻚ‬

‫واﺣﺪﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻌﻴﻦ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻳﻜﭙﺎرﭼـﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(4‬واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻏﺸﺎء ﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺣﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮل ﻋﺼﺒﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻬﻢ در ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ﻋﻀﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ‬

‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺪل ﻏﺸﺎء ﻧﻴﻤﻪ ﺗﺮاوا‪ 5‬ﻛﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺳﺎرﻛﻮﻟﻤﺎ را ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺷﺮح داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺎدل ﻳﻮﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﻓﻀﺎي دروﻧﻲ و ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﺳﻠﻮل ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﻳﻚ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ اﺳﺘﺮاﺣﺖ در ﻏﺸﺎء ﺗﺎرﻋـﻀﻼﻧﻲ ﻣـﻲ‬

‫ﺷــﻮد)ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎ ‪ 80‬ﺗــﺎ ‪ 90‬ﻣﻴﻠــﻲ وﻟــﺖ وﻗﺘــﻲ ﻋــﻀﻠﻪ ﻣﻨﻘــﺒﺾ ﻧﻴــﺴﺖ(‪ .‬اﻳــﻦ اﺧــﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧــﺴﻴﻞ ﻛــﻪ ﺑــﻪ وﺳــﻴﻠﻪ ﻓﺮآﻳﻨــﺪﻫﺎي‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ)ﭘﻤﭗ ﻳﻮﻧﻲ( ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻨﻔﻲ در درون ﺳﻠﻮل در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﻲ آن ﻣﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‬

‫ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺷﺎﺧﻪ ﻗﺪاﻣﻲ ﻧﺮوﻧﻬﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ آﻟﻔﺎ )ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي و ﻳﺎ رﻓﻠﻜﺲ ﻫﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد( ﺑﺎﻋﺚ ﻫﺪاﻳﺖ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ در ﻃﻮل ﻋﺼﺐ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺮﺷﺢ ﭘﻴﺶ ﻣﺎده اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻨﺪه در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺤﺮﻛﻪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺻﻔﺤﻪ‬

‫اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ در ﺗﺎر ﻋﻀﻠﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﻧﺘﺸﺎري ﻏﺸﺎء ﺗﺎر ﻋﻀﻠﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻮن ‪ Na+‬ﺑـﻪ‬

‫‪1- Motor unit‬‬

‫‪2- Semi-permeable membrane‬‬

‫‪8‬‬
‫درون آن ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻋﺚ دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻏﺸﺎء ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛـﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑـﻪ واﺳـﻄﻪ ﻣﺒﺎدﻟـﻪ ﺑـﺮﻋﻜﺲ ﻳﻮﻧﻬـﺎ در‬

‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﭘﻤﭗ ﻓﻌﺎل ﻳﻮﻧﻲ رﻳﭙﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(5‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ ﭼﺮﺧﻪ دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن و رﻳﭙﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن در ﻏﺸﺎء ﻫﺎي ﺗﺤﺮﻳﻚ ﭘﺬﻳﺮ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ‬

‫اﮔﺮ ﺳﻄﺢ ‪ Na+‬ﻧﻔﻮذ ﻛﺮده ﺑﻪ داﺧﻞ ﻏﺸﺎء‪ ،‬از ﺣﺪ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﻮد‪ ،‬دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻏﺸﺎء ﺑﺎﻋﺚ ﻳﻚ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬

‫ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺮﻳﻌﻲ از ﺳﻄﺢ ﺑﻴﺶ از‪ -80‬ﻣﻴﻠﻲ وﻟﺖ ﺑﻪ ‪ +30‬ﻣﻴﻠﻲ وﻟﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻌﺎﻗـﺐ اﻳـﻦ اﻧﻔﺠـﺎر اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ‪ ،‬ﺗـﻚ ﻗﻄﺒـﻲ ﻛـﻪ‬

‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ رﻳﭙﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑﻪ ﺣﺎل اول ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﺎﻳﭙﺮﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ‬

‫ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﺷﺮوع از ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺤﺮﻛﻪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ در ﻃﻮل ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻫﺮ دو ﺳﻮي ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ در اﻣﺘﺪاد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﻮﺑﻮﻟﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(6‬ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ‬

‫اﻳﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺷﺢ ﻳﻮن ﻛﻠﺴﻴﻢ در ﻓﻀﺎي دروﻧﻲ ﺳﻠﻮل ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم ﻓﺮآﻳﻨـﺪﻫﺎي ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑـﻪ ﻫـﻢ ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ‬

‫)واﻛﻨﺶ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‪ -‬ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺟﻔﺖ ﺷﺪه‪ (6‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻧﻘﺒﺎﺿﻲ ﺳﻠﻮل ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﻤﻞ اﻧﻘﺒﺎض ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﺪل ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺗﺤﺮﻳﻚ و اﻧﻘﺒﺎض راﺑﻄﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ )اﮔﺮﭼﻪ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺿﻌﻴﻔﻲ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ وﺟـﻮد‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻧﻘﺒﺎض ﻧﺸﻮد(‪ .‬از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻲ و ﻛﺎرﺑﺮدي‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮض ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺳﺎﻟﻢ‬

‫ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ از اﻧﻘﺒﺎض ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻫﺎي ﻋﻤﻞ در ﻏﺸﺎء ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن و رﻳﭙﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑـﻪ‬

‫وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬وﺳﻌﺖ ﻧﺎﺣﻴﻪ دﭘـﻮﻻرﻳﺰه ﺷـﺪه‪) 7‬ﺷـﻜﻞ‪ (7‬در ﻣﻘـﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘـﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎً ‪1‬ﺗـﺎ‪ 3‬ﻣﻴﻠـﻲ ﻣﺘـﺮ ﻣﺮﺑـﻊ اﺳـﺖ‪ .‬ﭘـﺲ از‬

‫دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﺒﺪا‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﻚ در ﻃﻮل ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ‪ 6-2‬ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و از ﻛﻨـﺎر اﻟﻜﺘـﺮود ﻋﺒـﻮر‬

‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪1- Electro-mechanical coupling‬‬

‫‪2- Depolarization zone‬‬

‫‪10‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(7‬ﻧﺎﺣﻴﻪ دﭘﻮﻻرﻳﺰه روي ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺨﺶ ﺳﻴﮕﻨﺎل و آﺷﻜﺎرﺳﺎزي آن‬

‫ﻳﻚ ﻣﺪل اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺮاي ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫ﭼﺮﺧﻪ دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن‪ -‬رﻳﭙﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻳﻚ ﻣﻮج دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻳﺎ دوﻗﻄﺒﻲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‪ 8‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳـﻄﺢ ﺗـﺎر‬

‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﻜﻞ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ دوﻗﻄﺒﻲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻔﺎﺿﻠﻲ آن ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﻫﺎي ‪ EMG‬در ﺣﺮﻛـﺖ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﮔﺎم اول آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻳﻚ ﺗﺎر ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دو‬

‫ﻗﻄﺒﻲ ﻃﺒﻖ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮود ‪ 1‬و‪ ، 2‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ را ﺷﻜﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1- Electrical dipole‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(8‬ﻣﺪل اﻧﺤﺮاف دو ﻗﻄﺒﻲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ روي ﻏﺸﺎء ﺗﺎرﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫در ﻣﺜﺎل ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ )‪ ،(8‬در ﻧﻘﻄﻪ زﻣﺎﻧﻲ ‪ T1‬ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دو اﻟﻜﺘﺮود ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺸﻲ در اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ T2‬ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬اﮔﺮ دوﻗﻄﺒﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ از ﺧﻂ ﺻﻔﺮ ﻋﺒﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺣﺪ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ T4‬ﻣـﻲ رﺳـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮود )‪ (2‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﺪل ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ ﻳﻚ ﻗﻄﺒﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل دو ﻗﻄﺒﻲ‪ ،‬در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻔﺎﺿﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬

‫دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺎرﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎري اﺳﺖ‪ ،‬زوج اﻟﻜﺘﺮود ﺣﺠﻢ ﺗﻤﺎم ﺗﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ از اﻳـﻦ واﺣـﺪ ﻋـﺼﺐ‬

‫ﮔﻴﺮي ﺷﺪه اﻧﺪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻧﻬﺎ ﺑـﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﻣﻌﻤـﻮﻻ آﻧﻬـﺎ را در ﻳـﻚ‬

‫ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‪(MUAP-2) 9‬ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت در ﺷﻜﻞ و اﻧﺪازه آن ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮي ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺗﺎر ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺑﻪ ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد )ﺷﻜﻞ‪.(9‬‬

‫‪1- Motor unit action potential‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(9‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﻣﻮﺿﻊ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ‪MUAPs‬‬

‫در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤﻞ واﺣﺪ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﻓﻌﺎل در ﻫﻤﻪ واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﻗﺎﺑـﻞ آﺷﻜﺎرﺳـﺎزي ﻛـﻪ زﻳـﺮ‬

‫اﻟﻜﺘﺮود ﻗﺮار دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑـﺮﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻘﻨـﺪ )ﺷـﻜﻞ‬

‫‪ (10‬و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻴﮕﻨﺎل دوﻗﻄﺒﻲ در ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﺘﻘﺎرن داﻣﻨﻪ ﻫﺎي‬

‫ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ )ﻣﻘـﺪار ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ‬

‫ﺻﻔﺮ(‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ اﻟﮕﻮي ﺗﺪاﺧﻠﻲ‪ 10‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(10‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮب ‪ MUAP‬ﺑﺮاي ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫‪1- Interference pattern‬‬

‫‪13‬‬
 ‫‪11‬‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي و ﺷﻠﻴﻚ واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫دو ﻣﻮرد از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎي اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﺣﺠﻢ‬

‫و ﺗﺮاﻛﻢ)ﭼﮕﺎﻟﻲ( ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪه‪ ،‬ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬

‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي‪ MUAP‬ﻫـﺎ و اﻧﻘﺒـﺎض آﻧﻬـﺎ اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ‬

‫ﻣﻬﻤﺘــﺮﻳﻦ اﺳــﺘﺮاﺗﮋي ﻛﻨﺘــﺮل ﺑــﺮاي ﺗﻌــﺪﻳﻞ ﻓﺮآﻳﻨــﺪ‬

‫اﻧﻘﺒﺎض و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻴﺮوي ﺧﺮوﺟﻲ‪ 12‬از ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮردﻧﻈﺮ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﭘﻮﺷﺸﻲ و ﻻﻳـﻪ ﻫـﺎي‬

‫ﭘﻮﺳﺖ اﺛﺮ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻋﺒـﻮري اﻧـﺪﻛﻲ ﺑـﺮ ﺳـﻴﮕﻨﺎل اﺻـﻠﻲ‬

‫دارﻧــــﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳــــﻪ ﻓﺮﻛــــﺎﻧﺲ ﺷــــﻠﻴﻚ از ﻳــــﻚ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬ﺳﻄﺤﻲ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي داﻣﻨﻪ و اﻧﻘﺒـﺎض‬

‫اوﻟﻴﻪ را ﻧﺸﺎن ﻧﻤـﻲ دﻫـﺪ‪ .‬ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﮔﻔـﺖ ﻛـﻪ ﺳـﻴﮕﻨﺎل‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(11‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي و اﻧﻘﺒﺎض واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺮوي ﺧﺮوﺟﻲ‪ ،‬در داﻣﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎزﺗﺎب ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫‪ EMG‬ﻣــﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﺎزﺗــﺎب و ﻧــﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺧــﺼﻮﺻﻴﺎت‬

‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي و ﺷﻠﻴﻚ واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺖ )ﺷﻜﻞ‪.(11‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫" ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم"‬

‫ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻓﻴﻠﺘﺮﻧﺸﺪه و ﭘﺮدازش ﻧﺸﺪه)ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺪﺷﻜﻦ( ﺣﺎﺻﻞ از ‪ MUAP‬ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل‪EMG‬‬

‫ﺧﺎم‪ 13‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺜﺎل زﻳﺮ)ﺷﻜﻞ‪ (12‬ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺳﻄﺤﻲ ﺧـﺎم )‪ (SEMG‬از اﻧﺠـﺎم اﻧﻘﺒـﺎض اﻳـﺴﺘﺎي ﻋـﻀﻠﻪ‬

‫دوﺳﺮﺑﺎزوﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- Recruitment and firing frequency‬‬

‫‪2- Modulate the force output‬‬
‫‪3- Raw EMG signal‬‬

‫‪14‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(12‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺳﻪ اﻧﻘﺒﺎض ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻋﻀﻠﻪ دوﺳﺮ ﺑﺎزوﻳﻲ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻀﻠﻪ اي در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮﻳﺰ )ﻛﻢ ﻳـﺎ زﻳـﺎد( اوﻟﻴـﻪ در ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻗﺎﺑـﻞ ﻣـﺸﺎﻫﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻧـﻮﻳﺰ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬ﺧﺎم در ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي زﻳـﺎدي از ﺟﻤﻠـﻪ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺗﻘﻮﻳـﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ‪ ، EMG‬ﻧـﻮﻳﺰ ﻣﺤﻴﻄـﻲ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ‬

‫ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي و ﺛﺒﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﺎ ﻓﺮض ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻮب ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ EMG‬و آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﭘﻮﺳﺖ )ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻮﻳﺰ اوﻟﻴﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ‪ 5 -3‬ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ‪ EMG‬اوﻟﻴـﻪ ﻳﻜـﻲ از‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻋﻄﻒ ﻫـﺮ اﻧـﺪازه ﮔﻴـﺮي ‪ EMG‬اﺳـﺖ‪ .‬ﻋـﺪم دﻗـﺖ در ﺗﻔـﺴﻴﺮ ﻧـﻮﻳﺰ ﻣﺪاﺧﻠـﻪ ﮔـﺮ ﻳـﺎ ﻣـﺸﻜﻼت در اﺑﺰارﻫـﺎي‬

‫آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان "اﻓﺰاﻳﺶ" ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اوﻟﻴﻪ ﻳﺎ ﺗﻨﺶ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻀﻠﻪ ﺳﺎﻟﻢ در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي را ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم وﺟﻮد دﭘﻮﻻرﻳﺰاﺳﻴﻮن و ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻋﻤـﻞ ﻧـﺸﺎن ﻧﻤـﻲ دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺪﻟﻴﻞ ﻣﺎﻫﻴـﺖ آن‪،‬‬

‫ﺷﻜﻞ ﻣﻴﺦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﻛﻪ از اﺷﻜﺎل ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪ 14‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﻘﻄـﻊ ﺛﺒـﺖ ﻣـﻲ‬

‫ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻜﻞ اوﻟﻴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ واﻗﻌـﻲ واﺣـﺪﻫﺎي‬

‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه داﺋﻤﺎ در ﻗﻄﺮ ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در دﺳﺘﺮس ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﮔﻬﮕﺎه دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﺑﻄﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻣﻨﻘﺒﺾ ﺷﻮﻧﺪ و آﻧﻬﺎ ﻧﺰدﻳﻚ اﻟﻜﺘﺮود ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻗﻠﻪ ﻣﻴﺦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺰرگ در ﻣﻮج اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﻤﻮارﺳﺎزي)ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻘﺎط( ﻳﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﭘـﺎراﻣﺘﺮ داﻣﻨـﻪ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺳـﻄﺢ زﻳـﺮ ﻣﻨﺤﻨـﻲ‬

‫)‪ (IEMG‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺑﻮدن‪ 15‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬رﻓﻊ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬

‫‪1- Random shape‬‬

‫‪1- Non-reproducible contents‬‬

‫‪15‬‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﻣﻨﻪ اي ﺑﻴﻦ‪ ± 5000‬ﻣﻴﻜﺮووﻟـﺖ )ﺑـﺮاي ورزﺷـﻜﺎران( داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ و ﻣﻌﻤـﻮﻻ داﻣﻨـﻪ ﻣﻴـﺰان‬

‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ ،‬ﺑﻴﻦ ‪ 6‬ﺗﺎ ‪ 500‬ﻫﺮﺗﺰ اﺳﺖ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ 16‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺎط ‪ 20‬و ‪ 150‬ﻫﺮﺗﺰ)‪ (HZ‬ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬

‫)ﺑﺨﺶ اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺮاي ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺳﻴﮕﻨﺎل را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺑﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬در ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺘﺶ از ﻏﺸﺎء ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺗﺎ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﺎرﺟﻲ ﺑـﺴﻴﺎري – ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﻣﻮﺟـﺐ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺷﻜﻞ و ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت آن ﺷﻮﻧﺪ‪ -‬ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎي زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ ‪:‬‬

‫‪17‬‬
‫‪ (1‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺑﺎﻓﺖ‬

‫ﺑﺪن اﻧﺴﺎن رﺳﺎﻧﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ رﺳﺎﻧﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻧﻮع ﺑﺎﻓﺖ ﺑﺪن‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ)ﺷـﻜﻞ‪ (13‬ﺗﻐﻴﻴـﺮات‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و دﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻳﻚ ﻓﺮد ﺗﺎ ﻓﺮد دﻳﮕﺮ)ﺣﺘﻲ در ﻳﻚ ﻓﺮد( ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔـﺎوت ﺑﺎﺷـﻨﺪ و‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻞ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي داﻣﻨـﻪ ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﺷـﺪه ‪ EMG‬در ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﻫـﺎي ‪ EMG‬ﭘـﺮدازش ﻧـﺸﺪه‬

‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪2- Frequency power‬‬

‫‪3- tissue type‬‬

‫‪16‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(13‬اﺛﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻣﺘﻔﺎوت ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻓﺖ زﻳﺮ اﻟﻜﺘﺮود‪ :‬ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ در وﺿﻌﻴﺖ اول ﻣﻴﺰان ﺣﺠﻢ ‪ EMG‬ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻛﻤﺘـﺮ ﺑـﻮدن ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑـﻴﻦ‬
‫ﻋﻀﻠﻪ و اﻟﻜﺘﺮود ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ دوم ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫‪18‬‬
‫‪ (2‬ﺗﺪاﺧﻞ اﻣﻮاج ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‬

‫ﻋﻀﻼت ﻣﺠﺎور ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻣﻴـﺰان ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﻮﺟ‪‬ﻬﻲ ‪EMG‬‬

‫ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﻛﻨﻨــﺪ ﻛــﻪ آﺷﻜﺎرﺳــﺎزي آن ﺗﺤــﺖ ﺗــﺎﺛﻴﺮ ﻣﻜــﺎن‬

‫ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻳﻦ ﺗﺪاﺧﻞ اﻣﻮاج ﺑﻴﺶ‬

‫از‪10‬ﺗﺎ ‪15‬درﺻﺪﻛﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل آﺷﻜﺎرﺳـﺎزي ﺷـﺪه ﻧﻴـﺴﺖ و‬

‫در ﻫﻤﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎ ﻫﻢ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﺣـﺎل ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(14‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﺑﺎ اﺛﺮ زﻳﺎد ‪ECG‬‬
‫آراﻳﺶ ﻧﺰدﻳﻚ ﻋـﻀﻼت در ﮔـﺮوه ﻫـﺎي ﻋـﻀﻼﻧﻲ ﺗﻮﺟـﻪ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫‪1- Physiological cross talk‬‬

‫‪17‬‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل‪) ECG‬اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام( ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺛﺒﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺗﺪاﺧﻞ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨـﺼﻮص ﻫﻨﮕـﺎﻣﻲ ﻛـﻪ روي ﻋـﻀﻼت‬

‫ﺑﺎﻻﺗﻨﻪ و ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺷﺎﻧﻪ اي ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﺗﺪاﺧﻞ آﺳﺎن اﺳﺖ و اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻧﻬﺎ ﺑـﻪ‬

‫ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ )ﺑﺨﺶ ﻛﺎﻫﺶ ‪ ECG‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺗﻐﻴﻴﺮات درآراﻳﺶ ﻓﻀﺎﻳﻲ‪ 19‬ﺑﻴﻦ ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ‪ 20‬و ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود‬

‫ﻫﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺒﺪا ﺳﻴﮕﻨﺎل و ﻣﻜﺎن آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ‬

‫اﺻﻠﻲ ﺗﻤﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺎت ﻓﻌﺎل را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻓﺸﺎر ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪21‬‬
‫‪ (4‬ﻧﻮﻳﺰ ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺰ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ زﻳﺎد اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ ﺧﺎﺻﻲ را ﻣﺒﺬول داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻴـﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣـﻮرد ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺗـﺪاﺧﻞ ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ‬

‫ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺎﻗﺺ ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺧﺎرﺟﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ (5‬اﻟﻜﺘﺮود و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫ﻋﺪم دﻗﺖ در اﻧﺘﺨﺎب اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺑﺎﻛﻴﻔﻴﺖ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻮﻳﺰ دروﻧﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻴﺰان ﻧﻮﻳﺰ را در ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬اوﻟﻴﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ‬

‫دﻫﺪ‪ .‬ﻧﻮﻳﺰ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه دروﻧﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ‪) 57RMS‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،ISEK‬ﺑﺨﺶ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳـﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎ‬

‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﺪارﻛﺎت دﻗﻴﻖ و ﭼﻚ ﻛﺮدن ﺷﺮاﻳﻂ اﺗﺎق آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪ و ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1- Geometry‬‬
‫‪2- Muscle belly‬‬
‫‪3- External noise‬‬

‫‪18‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ‪EMG‬‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي اﻓﺘﺮاﻗﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ‬

‫ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﻳﺘﻢ ﻛﻴﻔﻲ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي رد ﻳـﺎ ﺣـﺬف ﻋﻮاﻣـﻞ‬

‫ﻣﺰاﺣﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻘﻮﻳﺖ اﻓﺘﺮاﻗـﻲ ‪ ،‬اﺧـﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧـﺴﻴﻞ ﺑـﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎ را‬

‫آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ ﺧﺎرﺟﻲ را ﺣﺬف ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬ﻧﻮﻋـﺎ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻧـﻮﻳﺰ ﺧـﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﺑـﺪون ﻫـﻴﭻ ﻣﺮﺣﻠـﻪ اﻧﺘﻘـﺎﻟﻲ ﺑـﻪ ﻫـﺮ دو‬

‫اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻲ رﺳﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻌﺎرف ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻬﺎ از ﻧﻈﺮ ﻓﺎز و داﻣﻨﻪ‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺻﻄﻼح "رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻌﺎرف‪) 22‬ﻗﺎﺑـﻞ اﺳـﺘﻔﺎده("‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(15‬ﻟﻴﺪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻗﺮارداده ﺷﺪه روي ﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪.NORAXON‬‬ ‫ﺑﻪ راﺑﻄﻪ درون داد‪ -‬ﺑﺮون داد ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺎرف اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ رد ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻌﺎرف‪ ،(CSRR) 23‬راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻌﺎرف و اﺷﻜﺎل ﻣﺘﻔﺎوت دﻳﮕﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫ﻳﻚ ﻣﻌﻴﺎري ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ CMRR‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ زﻳﺮا از ﺑﻴﻦ ﺑـﺮدن‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻛﻴﻔﻴﺖ ‪ EMG‬دارد‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻛﻤﺘﺮ از ‪95‬دﺳﻲ ﺑﻞ )‪ ( ›95dB‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﺒـﻮل‬

‫اﺳﺖ) ‪.(ISEK,SENIAM,11‬‬

‫ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ راﻳﺞ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ‪ EMG‬را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺷﺪه‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮ روي ﻛﺎﺑﻞ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺮ ﺑﺎﻻي اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ)اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻓﻌﺎل‪ .(24‬ﻧﻮع اﺧﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ ﻓـﺸﺎر‬

‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻤﺖ دﻫﻲ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺰرﮔﺘﺮ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ زﻳﺎن آور ﺑﺎﺷـﺪ و ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ آﻧﻬـﺎ اﺟـﺎزه‬

‫اﻧﺘﺨﺎب آزاداﻧﻪ ﻧﻮع اﻟﻜﺘﺮود را ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺼﻮر در اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬در‬

‫ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻣﻜﺎن آﺷﻜﺎرﺳﺎزي‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳﺖ آن )ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣـﺪ‪ (500‬و اﻧﺘﻘـﺎل آن در ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻛـﻢ‬

‫اﺳﺖ ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات )ﻛﺎﺑﻞ( ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1- Common mode gain‬‬

‫‪2- Common Mode Rejection Ratio‬‬
‫‪3- Active Electrode‬‬

‫‪19‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(16‬ﺗﻨﻮع ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ‪ EMG‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ داراي واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻴﻮﻓﻴﺪﺑﻚ‪1‬ﻳﺎ‪ 2‬ﻛﺎﻧﺎﻟﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮﻧﺪه‬
‫دﺳﺘﻲ و ﻛﻨﺘﺮل از راه دور‪.NORAXON ،‬‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﺸﺪه روي ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻧﺪازه اي ﺑﻴﻦ وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ در ﺣﺪود‪ 2‬ﺗﺎ‪ 3‬ﻣﻴﻜﺮو وﻟﺖ دارﻧـﺪ‪ .‬ﺳـﻴﮕﻨﺎل‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺪاﻗﻞ‪) 500‬ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ از ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ( ﺗﺎ ‪)1000‬واﺣﺪﻫﺎي‬

‫ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺎﺑﻞ( ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ(ورودي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ﺑﺎﻳـﺪ ﺣـﺪاﻗﻞ ﻣﻴـﺰان ﺑﺮاﺑـﺮ‪10X‬‬

‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ درﻳﺎﻓﺘﻲ از اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻳﻨﺘﺮ‪ 25‬ﻳﻚ اﻣﭙﺪاﻧﺲ دروﻧﻲ ‪ 10-1‬ﻣﮕﺎاﻫﻢ )‪ (Mega Ohm‬را ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤـﺪوده‬

‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ 26‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ EMG‬ﺑﺎﻳﺪ از ‪10‬ﻫﺮﺗﺰ)ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺎﻻ‪ (27‬ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺑﻪ ‪ 500‬ﻫﺮﺗﺰ)ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﭘـﺎﻳﻴﻦ‪(28‬‬

‫ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﻻزم اﺳﺖ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻣﺪرج‪)29‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺬف ﻧﻮﻳﺰ ﭘﺎور‪ (30‬ﻣﺤﺪود ﺷﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺴﻴﺎري از اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻴﮕﻨﺎل را از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد‪.‬‬

‫ﻫﺮ دو ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻨﺘﺮل از راه دور و ﻛﺎﺑﻠﻲ‪ ،‬ازدﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي داراي واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻴﻮﻓﻴﺪﺑﻚ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺎﻟﻪ ﻳﺎ دوﻛﺎﻧﺎﻟﻪ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺗـﺎ دﺳـﺘﮕﺎه‬

‫ﻫﺎي ‪32‬ﻛﺎﻧﺎﻟﻪ ﺑﺮاي وﺿﻌﻴﺘﻬﺎي ﭼﻨﺪﭘﺎراﻣﺘﺮي و ﭘﻴﭽﻴﺪه‪ ،‬در اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ و ﻛﺎرﺑﺮدﻧﺪ)ﺷﻜﻞ‪.(17‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺎﻟﻮگ‪ -‬دﻳﺠﻴﺘﺎل‪(A/D)31‬‬

‫ﻗﺒﻞ از آﻧﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل در ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻳـﻚ وﻟﺘـﺎژ آﻧـﺎﻟﻮگ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺳـﻴﮕﻨﺎل‬

‫دﻳﺠﻴﺘﺎل )ﺗﺒﺪﻳﻞ‪ (A/D‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺟﺪاﺳﺎزي داﻣﻨﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻮردﻫﺎي ‪ A/D‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺤﺪوده داﻣﻨﻪ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬

‫ﺷﺪه را ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ±0/5‬وﻟﺖ(‪ .‬ﻳﻚ ﺑـﻮرد‪ 12‬ﺑﻴـﺖ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﻣﺤـﺪوده وﻟﺘـﺎژ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ورودي را در ﺗﻨـﺎوب ‪4095‬‬

‫‪1- Winter‬‬
‫‪2- bandpass setting‬‬
‫‪3- highpass‬‬
‫‪4- lowpass‬‬
‫‪5- Notch filtering‬‬
‫‪6- Power‬‬
‫‪7- A/D Resolution‬‬

‫‪20‬‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﺪ)ﺗﻨﺎوب ‪ = 4095‬ﺳﻄﺢ‪ .(2^12= 4096‬اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮارد ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﻫـﺎي‬

‫ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻚ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺑﻬﺘﺮ داﻣﻨﻪ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺮخ ﺳﻤﭙﻠﻴﻨﮓ‪A/D 32‬‬

‫آﻳﺘﻢ ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺳـﻤﭙﻠﻴﻨﮓ‬

‫)رﻣﺰﮔﺬاري( ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﺳـﺖ‪ .‬ﺑﺮاﺳـﺎس ﺗﺒـﺪﻳﻞ دﻗﻴـﻖ‬

‫ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻛﺎﻣـﻞ ﺳـﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬ﻧـﺮخ ﺳـﻤﭙﻠﻴﻨﮓ‪ ،‬ﻛـﻪ‬

‫ﺑﻮرد ‪ A/D‬وﻟﺘـﺎژ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ورودي آن را ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﻣـﻲ‬

‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪﻗﻞ دوﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﺎﻻﺗﺮ ازﺣـﺪاﻛﺜﺮ ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬

‫ﻓﺮض ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ ﺑﻮﺳـﻴﻠﻪ‬

‫ﻗﺎﻧﻮن )ﻓﺮﻣﻮل( ﺳـﻤﭙﻠﻴﻨﮓ " ﻧﻴﻜﻮاﻳـﺴﺖ‪ "33‬ﺗﻮﺿـﻴﺢ‬

‫داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ :‬ﺳﻤﭙﻠﻴﻨﮓ ﻳـﻚ ﺳـﻴﮕﻨﺎل در ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬

‫ﺧﻴﻠـــﻲ ﭘـــﺎﻳﻴﻦ ﻣﻮﺟـــﺐ "اﺛـــﺮات ﮔﻤـــﺮاه ﻛﻨﻨـــﺪه‬

‫)دروﻏﻴﻦ(‪ "34‬ﻣﻲ ﺷﻮد)ﺷﻜﻞ‪ .(18‬ﺑﺮاي ‪ ،EMG‬ﻛﻞ‬

‫ﺗﻮان ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻴﻦ ‪ 10‬و ‪ 250‬ﻫﺮﺗﺰ درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(17‬اﺛﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺳﻤﭙﻠﻴﻨﮓ ‪ A/D‬روي ﺳﻴﮕﻨﺎل‬
‫دﻳﺠﻴﺘﺎل ﺷﺪه‪ .‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ ﻣﻮﺟﺐ آﺳﻴﺐ ﻓﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده ﺑﺎﻧﺪ ‪ 10‬ﺗﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 500‬ﻫﺮﺗــﺰ را ﻻزم ﻣــﻲ داﻧﻨــﺪ )‪.(ISEK, SENIAM‬‬

‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﻲ از ﻳﻚ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺳﻤﭙﻠﻴﻨﮓ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺣﺪاﻗﻞ‪1000‬ﻫﺮﺗﺰ )دوﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﻧﺪ‪ (EMG‬ﻳﺎ ﺣﺘـﻲ‪1500‬ﻫﺮﺗـﺰ‬

‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺣﺬف ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺗﻜﻨﻴﻚ رﻣﺰ ﻛﺮدن دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ از ﺳﻴﮕﻨﺎل و اﺳﺘﻔﺎده دوﺑﺎره از آن در ﻫﻤﺎن ﺑﺨﺶ از ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻮج ﻳﺎ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺛﺒﺖ ﺷﺪه‬
‫‪2- Sampling Theorem of Nyquist‬‬
‫‪3- Aliasing Effect‬‬

‫‪21‬‬
 ‫‪35‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ EMG‬ﺑﺪون ﺷﻚ‪ ،‬ﺑﻪ آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺻﺤﻴﺢ ﭘﻮﺳﺖ و وﺿﻌﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺳـﺘﺮاﺗﮋي‬

‫ﻫﺎ در آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻤﺎس اﻟﻜﺘﺮود و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻢ ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴـﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗـﺮﻳﻦ ﺗﻘﻮﻳـﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ﻫـﺎي‬

‫‪ EMG‬ﺑﺮاي ﺳﻄﻮح ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻮﺳﺘﻲ ‪ 5 KOhm‬ﺗﺎ‪) 50‬ﺑﻴﻦ دو اﻟﻜﺘﺮود( ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﻗﺒـﻞ از ﻛـﺎرﺑﺮد اﻟﻜﺘـﺮود ﻻزم‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي آن وﺟﻮد ﻧﺪارد و اﺣﺘﻤـﺎﻻت ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ ﺑـﺮاي‬

‫رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﻮب ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ EMG‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﺷﺮوع‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ ارزش زﻳﺎدي دارد ﻛـﻪ‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ روش ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده را از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻘﺎوﻣﺖ واﻗﻌﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ‬

‫و ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﺨﺼﻮص ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ )ﺑﺨﺶ روش ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺮاي ﺗﺴﺖ و اﻧﺠﺎم ﺣﺮﻛﺎت اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻳﺎ ﻧـﺴﺒﺘﺎ ﻛﻨـﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ رﻳـﺰي ﺷـﺪه‬

‫ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي اوﻟﻴـﻪ ﺣـﺎﻛﻲ از ﺑﺎﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺑـﻮدن ﺷـﺮاﻳﻂ ﺑﺎﺷـﺪ )ﺗﻐﻴﻴـﺮات داﻣﻨـﻪ در اﺻـﻄﻼح ﻛـﻢ‪ /‬زﻳـﺎد ﺑﺎﺷـﺪ(‪،‬‬

‫ﺗﻤﻴﺰﻛﺮدن ﺳﺎده ﺑﺎ اﻟﻜﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺮﻛﺎت ﺧﻴﻠﻲ ﭘﻮﻳﺎ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺗﺪاﺧﻞ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺎت ﻧﺎﺧﻮاﺳـﺘﻪ دﻳﮕـﺮ‬

‫وﺟﻮد دارد )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻴﺎده روي ﺳﺮﻳﻊ‪ ،‬دوﻳﺪن ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺣﺮﻛﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺘﺎ ﺑﺪار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﺪ( ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ آﻣـﺎده ﺳـﺎزي‬

‫ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺎﻣﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫روش ﻫﺎي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ‬

‫روش ‪A‬‬

‫ﺧﻤﻴﺮﻫﺎي ﺗﻤﻴﺰ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺎﻳﻨﺪه و رﺳﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﻣﺮده ﭘﻮﺳﺖ )آﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ زﻳﺎدي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ( را از ﺑـﻴﻦ‬

‫ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ و ﭘﻮﺳﺖ را از ﭼﺮك و ﻋﺮق ﭘﺎك ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1- Skin Preparation‬‬

‫‪22‬‬
 ‫روش ‪B‬‬

‫ﻳﻚ ﻛﺎﻏﺬ ﺳﻨﺒﺎده ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻨﺎوب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ :‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺳﻪ ﻳﺎ ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﻛﺸﻴﺪن ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺸﺎر ﻧﺮم‬

‫و ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ‪ :‬از وارد آورن ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ آﺳﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﭘﻮﺳـﺖ در اﺛـﺮ ﻣـﺎﻟﺶ‬

‫ﺷﺪﻳﺪ ﺧﻮدداري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻏﺬ ﺳﻨﺒﺎده ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻳﻚ ﭘﻨﺒﻪ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ اﻟﻜﻞ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫روش ‪C‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺻﺮف از اﻟﻜﻞ اﮔﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﺣﻮﻟﻪ اي )ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﻜﺎن ﻧﺮم ﺳﺎﺋﻴﺪن را ﻣﻲ دﻫﺪ( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗـﺮار ﮔﻴـﺮد‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ‬

‫اﺳﺖ ﮔﺰﻳﻨﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ روش اﺧﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻋﻤﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻋﻀﻠﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎده ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮﻛﺪام از روش ﻫﺎي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ و ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود ﻛﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ درﺳﺖ‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ رﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺮﻣﺰ روﺷﻦ درﻣﻲ آﻳـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻧـﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺷـﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﭘﻮﺳـﺖ اﺳـﺖ‬

‫)ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻢ(‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب اﻟﻜﺘﺮود ﺳﻄﺤﻲ‬

‫‪36‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ‬

‫ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗـﺮار ﻣـﻲ ﮔﻴﺮﻧـﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎوﺟﻮد ﻓﻮاﻳﺪ ﻓﺮاوان و آﺳﺎﻧﻲ ﻛﺎرﺑﺮد‪ ،‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺤﺪودﻳﺖ آﻧﻬﺎ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋـﻀﻼت ﺳـﻄﺤﻲ را آﺷﻜﺎرﺳـﺎزي ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﻋﻤﻘﻲ ﺗﺮ )ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻀﻼت ﺳﻄﺤﻲ ﻳﺎ اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪه اﻧﺪ(‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرا از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳـﻴﻤﻲ ﻳـﺎ ﺳـﻮزﻧﻲ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮارد اﻧﺘﺨﺎب آزاداﻧﻪ ﻫﺮ ﻧﻮع اﻟﻜﺘﺮودي ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳـﺎدي ﺑـﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ و زﻣﻴﻨـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎﺗﻲ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ‬

‫ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد؛ ﻳﻚ ﻧﻮع اﻟﻜﺘﺮود ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ را ﭘﻮﺷﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1- Skin surface electrodes‬‬

‫‪23‬‬
 ‫در ﻣﻴﺎن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﭘﻴﺶ ژل ﻧﻘﺮه ﻳﺎ‬

‫ﻛﻠﺮﻳــﺪ ﻧﻘــﺮه )‪ Ag‬و ‪ (AgCl‬اﻏﻠــﺐ ﺑــﻴﺶ از ﻫﻤــﻪ ﻣــﻮرد‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرف ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣـﻲ‬

‫ﺷﻮﻧﺪ)‪ .(SENIAM‬در ﻛﻨﺎر ﺳـﺮﻳﻊ و ﺳـﺎده ﺑـﻮدن ﻧـﺼﺐ‬

‫وﻛﺎرﺑﺮد وﻗﺘﻲ از اﻳﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻳﻜﺒـﺎر ﻣـﺼﺮف‪ ،‬اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻧﻴـﺰ ﻣـﺸﻜﻠﻲ ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه ﻧﺪارﻧـﺪ‪.‬‬

‫ﻗﻄﺮ اﻟﻜﺘﺮود)ﻧﺎﺣﻴﻪ رﺳﺎﻧﺎ( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﻳـﺎ‬

‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻳﻜﺒﺎر ﻣﺼﺮف ﺗﺠﺎري ﺑﺎ ﻋﻨﻮان‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(18‬اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص‪) EMG‬ﺷﻤﺎره ‪1‬و‪ (2‬و‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫــﺎي ژل ﻣﺮﻃــﻮب ﻳــﺎ اﻟﻜﺘﺮودﻫــﺎي ژل ﭼــﺴﺒﻨﺎك‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص‪) ECG‬ﺷﻤﺎره ‪ 3‬و‪(4‬‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮرﻛﻠﻲ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ژل ﻣﺮﻃﻮب ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬

‫ﻫﺪاﻳﺖ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﻬﺘﺮي از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ژل ﭼﺴﺒﻨﺎك دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮداﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻣﺰﻳﺖ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻣﺤـﻞ‬

‫آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮان در ﻣﻮارد ﺧﻄﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪.‬‬

‫‪37‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ واژﻧﻲ و ﻣﻘﻌﺪي‬

‫ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻀﻼت ﻛـﻒ ﻟﮕـﻦ‪ ،‬ﺑـﻪ وﻳـﮋه ﻣﻘﻌـﺪ و واژن اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎي ﻛـﻮﭼﻜﻲ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه اﻧﺪﻛـﻪ اﻏﻠـﺐ ﺑـﺮاي آزﻣـﺎﻳﺶ‬

‫ﻧـــﺎﺧﻮدداري ادراري و آﻣـــﻮزش ﻓﻴـــﺪﺑﻚ ﻣـــﻮرد اﺳـــﺘﻔﺎده ﻗـــﺮار ﻣـــﻲ‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪ)ﺷﻜﻞ‪ .(19‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ ﭘـﺮدازش‬

‫وﻳﮋه ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﻳـﻚ ﻓﻴﻠﺘـﺮ ﻋﺒـﻮري ﺣـﺪ ﺑـﺎﻻ )‪ (highpass‬ﺑـﺮاي‬

‫ﺣﺬف ﺣﺮﻛﺎت ﺗـﺪاﺧﻠﻲ و ﻧﺎﺧﻮاﺳـﺘﻪ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣـﺴﺌﻠﻪ ﺑﻌـﺪي ﻫﻨﮕـﺎم‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎ اﻳﻨـﺴﺖ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ در اﻧـﺪازه ﮔﻴـﺮي ‪EMG‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(19‬اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﭘﺮي )‪ (Perry‬ﺑﺮاي‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد در واژن )ﭼﭗ( و ﻣﻘﻌﺪ )راﺳﺖ(‬ ‫ﻋﻀﻼت ﻛﻒ ﻟﮕﻦ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻴﭻ اﺗـﺼﺎل ﺛـﺎﺑﺘﻲ ﺑـﻴﻦ‬

‫ﻣﺤﻞ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي اﻟﻜﺘﺮود و ﺳﻄﺢ ﻋﻀﻠﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪1- Vaginal and anal probes‬‬

‫‪24‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ‬
‫‪38‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ‬

‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ ﻧﺎزك و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ روش ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺮﻛـﺎت‬

‫ﻋﻀﻼت در ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻘﻲ ﺗﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(20‬ﻧﻤﺎي ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ اﻟﻜﺘﺮود ﺳﻮزﻧﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻴﻢ ﻫﺎي ﻗﻼب ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻔﺖ ﻳﺎ ﺗﻚ اﺳﺘﺮﻟﻴﺰه ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﻮزن ﻫﺎي ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ درون ﺑﺪن ﻓﺮو ﻣﻲ روﻧﺪ و ﻣﻜﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ آﻧﻬﺎ‬

‫را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﺤﺮﻳﻚ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‪ 39‬ﻳﺎ ﺑﺎزﺗﺎب اوﻟﺘﺮاﺳﻮﻧﺪ ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(21‬ﺷﻴﻮه وارد ﻛﺮدن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ ﺑﻪ درون ﺑﺎﻓﺖ ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﺳﻮزن ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬اﻧﺘﻬﺎي ﺑﻴﺮوﻧﻲ‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻴﻤﻲ را ﺑﻪ ﻣﺒﺪل ﻫﺎي ﻓﻨﺮي ﻓﻮﻻدي ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ EMG‬ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ وﺻﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺼﻞ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1- Fine Wire Electrode‬‬

‫‪2- electrical stimulators‬‬

‫‪25‬‬
‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ‪ EMG‬ﺳﻄﺤﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي و ﭘﺮدازش ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮد ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻋﺒﻮر‪ 40‬ﺑﺎﻻ ‪ 20‬ﻫﺮﺗﺰ)ﺑـﻪ‬

‫ﺟﺎي ‪ 10‬ﻫﺮﺗﺰ( ﺑﺮاي ﺣﺬف ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب اوﻟﻴﻪ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﺎ از ﺣﺮﻛﺎت ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻟﻜﺘﺮود ﺳﻮزﻧﻲ در ﺑﺎﻓﺖ ﻋـﻀﻠﻪ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣـﻲ‬

‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺿﺮوري ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷــﻜﻞ )‪ ،(22‬ﺳــﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧــﺎم ﺛﺒــﺖ ﺷــﺪه از‬

‫ﻋﻀﻠﻪ درﺷـﺖ ﻧﺌـﻲ ﺧﻠﻔـﻲ)ﻗـﺴﻤﺖ آﺑـﻲ رﻧـﮓ( در‬
‫ﭘﻴﺎده روي روي ﺗﺮﻳﺪﻣﻴﻞ‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب اوﻟﻴـﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮﻋﺒﻮر ﺑﺎﻻ ‪20‬ﻫﺮﺗﺰ‬
‫اﺻﻼح ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1- Highpass‬‬

‫‪26‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ‬

‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎي ﻛﻠﻲ‬

‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ژل ﻣﺮﻃﻮب ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﭘﻮﺳﺖ را دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﺰان ﺻﺤﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻤﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ )اﺟﺘﻨﺎب از ﺗﺪاﺧﻞ اﻣﻮاج(‬ ‫•‬

‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ)ﺑﺎ ﻧﺎﺣﻴﻪ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ( ﻣﻴﺰان اﻣﭙﺪاﻧﺲ )ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ( ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﻓﻀﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ را ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺻﺤﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻤﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﻓﻀﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ )از ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺮﻛﺰي اﻟﻜﺘﺮود اول ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺮﻛﺰي اﻟﻜﺘﺮود دﻳﮕﺮ(‬ ‫•‬

‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺗﺎرﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮﻳﺪ‬ ‫•‬

‫از ﻣﻴﺎﻧﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻴﺰان ﺻﺤﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن از ﻧﻘﺎط ﻣﺘﺤﺮك ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود روي ﺗﻮده ﻓﻌﺎل ﻋﻀﻠﻪ در ﻃﻮل اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫از ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ ﺑﺪن ﻛﻪ ﻧﻘﺎط ﻋﻄﻒ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ روي ﻋﻀﻼت در آن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫اﮔﺮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺸﺴﺘﻦ روي اﻟﻜﺘـﺮود( از اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎﻳﻲ ﺑـﺎ‬ ‫•‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺴﺖ و اﺗﺼﺎل ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪27‬‬
 ‫ﻧﻘﺎط ﻋﻄﻒ آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ)‪ (SENIAM‬در ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻘﺎط ﻋﻄﻒ آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳـﻪ‬

‫ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺮآﻣﺪه ﮔﻲ ﻫﺎ و ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار دارد ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺼﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ آﺳـﺎﻧﻲ از‬

‫اﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(23‬ﻧﻘﺎط آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ روي ﺑﺪن اﻧﺴﺎن در ﻧﻤﺎي ﭘﺸﺘﻲ و ﺟﻠﻮﻳﻲ‬

‫‪28‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ‬
‫‪41‬‬
‫ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻗﺮاردادن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ روي ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺮﻛـﺖ)ﻧـﻮاﺣﻲ ﺑـﺎ ﺗـﺮاﻛﻢ زﻳـﺎد‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎي ﻣﺤﺮﻛﻪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ( ﻋﻀﻠﻪ را ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺧﻴﻠﻲ از ﻣﻮارد ﻗﺮارﮔﻴﺮي ﻳﻚ اﻟﻜﺘﺮود ﻧﺰدﻳﻚ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺮﻛﺖ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻘﺎط ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﭘﺎﻳﻴﻦ از ﻳﻚ ژﻧﺮاﺗﻮر ﻗﻮي آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺷﻮﻧﺪ و اﻣﻮاﺟﻲ ﺑﺎ زاوﻳﻪ ﻗﺎﺋﻤﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ‬

‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺮﻛﺎت ﻓﻌﺎل ﺑﺎ ﺑﻪ ﻳﺎدآوري اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ اﻣﻜﺎن دارد ﻋﻀﻠﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﻜـﺎن ﻗﺮارﮔﻴـﺮي اﻟﻜﺘـﺮود در ﻃـﻮل ﺣﺮﻛـﺖ‬

‫ﻣﻔﺼﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن دﻫﺪ‪ ،‬ﻗﺮارﮔﻴﺮي ﻫﺮدو اﻟﻜﺘﺮود در ﺑﺨﺶ ﻣﺮﻛﺰي ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ‬

‫زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﻀﻠﻪ ﭘﻬﻦ ﻣﻴﺎﻧﻲ و ﻋﻀﻠﻪ دوﺳﺮﺑﺎزوﻳﻲ دو ﻋﻀﻠﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دﻗﺖ ﺧﺎﺻـﻲ ﺑـﺮاي‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ روي ﺗﻮده ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻓﻌﺎل دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(24‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ زﻳﺮ زوج اﻟﻜﺘﺮود ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻋﻀﻠﻪ دوﺳﺮﺑﺎزوﻳﻲ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ در وﺿﻌﻴﺖ ﺧﻢ‬
‫ﺷﺪن دﺳﺖ )ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ( اﻟﻜﺘﺮود ﺑﻴﺮوﻧﻲ از ﺑﺨﺶ ﻓﻌﺎل ﻋﻀﻠﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ در‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي اﻧﻘﺒﺎﺿﻲ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬

‫ﻣﻮرد دﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﺷﺪن ﻳﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪن ﭘﻮﺳﺖ روي ﻋﻀﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ در ﻋﻀﻠﻪ راﺳﺖ ﺷﻜﻤﻲ‪ ،‬ﻋﻀﻠﻪ راﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺘﻮن‬

‫ﻓﻘﺮات و ﻋﻀﻠﻪ ذوزﻧﻘﻪ ﺑﺎرزﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻣﺠﺰا ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎ در وﺿـﻌﻴﺘﻲ‬

‫ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ زﻳﺎدي ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻛـﺎﻓﻲ )ﻧﻮﻋـﺎ ‪ 1‬ﺗـﺎ ‪ 2‬ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘـﺮ(‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1- Motor point regions‬‬

‫‪29‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺟﻔﺘﻲ )دوﺗﺎﻳﻲ( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﻮارد اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺣﺮﻛﺎت ﻓﻌﺎل ﻋﻀﻼت راﺳـﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ﺳـﺘﻮن ﻓﻘـﺮات )ﺑﺨـﺶ‬

‫ﻛﻤﺮي(‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﭘﻮﺳﺖ ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺸﺶ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﻮﺳﺖ را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﺑﺪن )ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﻛﺎﺑﻞ(‬

‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﺎﺑﻞ و ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ‬

‫ﺑﭽﺴﺒﺪ )روي ﭘﻮﺳﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﻧﺪ(‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻫﻤﻴﺖ‬

‫ﻛﻤﻲ در ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺮﻛﺎت ﻛﻨﺪ ﻳﺎ اﻳﺴﺘﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﺣﺮﻛــﺎت ﻓﻌــﺎل ﺑــﺮاي ﺟﻠــﻮﮔﻴﺮي از ﺣﺮﻛــﺎت ﻧﺎﺧﻮاﺳــﺘﻪ ﻛﺎﺑــﻞ و‬

‫ﻛﺎﻫﺶ رﻳﺴﻚ ﺟﺪا ﺷﺪن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ از ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺴﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺪن‬

‫ﻛﻤـﻚ ﻛﻨﻨــﺪه ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑــﻮد‪ .‬از ﻳــﻚ ﻧــﻮار ﺑﺎرﻳــﻚ ﻣﺤﻜــﻢ‪ ،‬ﺗــﺴﻤﻪ‬

‫اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ ﻳﺎ ﻧﻮار ﭼﺴﺐ وﻳﮋه ﺑﺮاي ﻣﺤﻜﻢ ﻛﺮدن )ﭼـﺴﺒﺎﻧﺪن(‬

‫ﻟﻴﺪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺴﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻳﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﻣـﻲ‬

‫ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﻓﺸﺎر ﺛﺎﺑﺖ روي ﻫﻤﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻳﻚ ﻧـﻮار را‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(25‬ﺑﺴﺘﻦ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺗﺴﻤﻪ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﻳﺮ ﻳﺎ ﻧﻮار‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻧﺒﻨﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫ﭼﺴﺐ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﻃﺮح ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻠﻮي ﺑﺪن‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻧﺪاﻣﻬﺎي ﻣﻬﻢ و ﻋﻀﻼت ﺗﻨﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻮﻧﺪ )ﻋﻀﻼت ﺳﻤﺖ راﺳﺘﻲ ﺷﻜﻞ ‪25‬‬

‫و ‪ (26‬ﺑﺮاي ﺻﺤﺖ و دﻗﺖ در آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻋﻀﻼت ﻋﻤﻘﻲ ﺗﺮ‪ ،‬ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻃﺮح ﻋﻀﻼت ﺑﺮاي ﺟﺎﻳﮕﺬاري اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﻋﻀﻼﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار‬

‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬دواﻳﺮ زرد رﻧﮓ روي ﺳﻄﺢ ﻋﻀﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻣﻜﺎن زوج اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗـﺎر ﻋـﻀﻼﻧﻲ اﺳـﺖ )ﺑﺮﮔﺮﻓﺘـﻪ‬

‫ﺷﺪه از ‪ 10،4،1‬و ‪.(SENIAM‬‬

‫‪30‬‬
 ‫ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮﻳﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(26‬وﺿﻌﻴﺖ آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻜﺎن اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ‪ -‬ﻧﻤﺎي ﺟﻠﻮﻳﻲ ﺑﺪن‪ .‬ﻧﻘﺎط ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ و ﻧﻘﺎط ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻧﻘﺎط ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ روي ﻋﻀﻼت ﺳﻄﺤﻲ اﺳﺖ‬

‫‪31‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺸﺖ ﺑﺪن‬
‫ﻧﻤﺎي ﭘﺸﺘﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪،(27‬وﺿﻌﻴﺖ آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ ﻣﻜﺎﻧﻬﺎي ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود‪ -‬ﻧﻤﺎي ﭘﺸﺘﻲ‪ .‬ﻧﻘﺎط ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻋﻀﻼت ﻋﻤﻘﻲ و ﻣﻜﺎن‬
‫ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ و ﻧﻘﺎط ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻋﻀﻼت ﺳﻄﺤﻲ و ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ اﺳﺖ‬

‫‪32‬‬
 ‫‪42‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ اﻟﻜﺘﺮود ﺧﻨﺜﻲ در ﻫﺮ ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر رود‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺧﻨﺜﻲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺰدﻳﻚ آن ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷـﻮد‪،‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻔﺼﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻞ اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬ﺟﻠﻮي ﺳﺮ‪ ،‬زواﻳﺪ ﻣﻬﺮه اي‪ ،‬دﻧﺒﺎﻟﭽﻪ‪ ،‬اﺳـﺘﺨﻮان درﺷـﺖ ﻧـﻲ و ﻣﺎﻧﻨـﺪ آن‪ .‬ﺟﺪﻳـﺪﺗﺮﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ)ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻓﻌﺎل ‪ (NORAXON‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻜﺎن وﻳﮋه اي ﻧﺪارد‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺪ آن ﻣﻜﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻜـﺎن ﻗﺮارﮔﻴـﺮي اﻟﻜﺘـﺮود‬

‫اول ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ دارﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺣﺪاﻗﻞ‬

‫ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫روش ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﻲ )ﭼﻚ ﻛﺮدن( ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻳﻚ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻬﻢ در ﻫﻤﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ ،EMG‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ و رواﻳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ‪ EMG‬ﺑﺎ وﺟﻮد روش ﻫﺎي‬

‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ و ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪ (1‬آزﻣﻮن رواﻳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎ ﺳﻮاﻻت اﺳﺎﺳﻲ زﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ :‬آﻳﺎ ﻣﻦ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣـﻲ ﻛـﻨﻢ)آﻳـﺎ‬

‫ﻋﻀﻠﻪ دﻳﮕﺮي را اﺷﺘﺒﺎﻫﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ( و آﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﺻﺤﻴﺢ و ﻣﻌﺘﺒﺮ را در ﻫﻤﻪ ﻣﻮارد ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻛـﻨﻢ؟‬

‫در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل ﻋﻮﺿﻲ ﺑﻮدن اﻧﺘﻬﺎي ﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﻢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮي اﺷﺘﺒﺎه ﺷﻮد‪،‬‬

‫وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي دوﺑﺎره ﺗﻤﺎم اﺗﺼﺎﻻت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن دﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ ،EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻤﻞ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد‬

‫ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﮔﺎم ﺑﻌﺪي ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل اوﻟﻴﻪ )ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي( ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺷـﻤﺎ ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ ﻳـﻚ اﻟﻜﺘـﺮود را در‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﺣﺮﻛﺖ اﻧﺪام و ﻓﺸﺎر وارد ﺑﺮ آن ﻣﺤﻞ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮ روي اﻟﻜﺘﺮود( ﻣـﻮرد ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻗـﺮار دﻫﻴـﺪ‪ .‬زﻳـﺎد‬

‫ﺑﻮدن ﺑﺎﻓﺖ ﭼﺮﺑﻲ زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺘﻲ در ﻣﻜﺎن آﺷﻜﺎرﺳﺎزي )ﺑﻴﺶ از ‪ 4‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫـﻴﭻ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫آﺷﻜﺎر ﻧﺸﻮد ﻳﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑﻪ ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻴﺰان رواﻳﻲ داده ﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴـﺪ‬

‫و ﻳﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ آزﻣﻮدﻧﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﻋﻀﻠﻪ ﺧﻮد را دارد‪ ،‬ﺗﺴﺖ ﺗﺠﺰﻳﻪ‪/‬آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﺑﺎ اﻧﻘﺒﺎض اﻳﺴﺘﺎ ﺑﺮ‬

‫ﭘﺎﻳﻪ ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﻀﻠﻪ‪ ،‬درك درﺳﺘﻲ از آن در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1- Reference electrodes‬‬

‫‪33‬‬
 ‫‪ (2‬ﺗﺴﺖ اﻣﭙﺪاﻧﺲ‪) 43‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ(‬

‫اﮔﺮ آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺻﺤﻴﺤﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﻮﺳـﺖ رﻧـﮓ‬

‫ﻗﺮﻣﺰ روﺷﻨﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﭘﻮﺳﺖ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺎﻳﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﺑـﻴﻦ دواﻟﻜﺘـﺮود ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ اﻧـﺪازه‬

‫ﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در ﺷـﺮوع ﻛـﺎر و در ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘـﻲ ﭘﻴـﺸﺮﻓﺘﻪ‬

‫)ﺑﺮﺧﻲ ژورﻧﺎل ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﭘﻮﺳﺖ اﻫﻤﻴﺖ ﻣـﻲ‬

‫دﻫﻨﺪ( ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ زﻣﺎن دارد ﺗﺎ‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(28‬ﺗﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪه اﻣﭙﺪاﻧﺲ اﻟﻜﺘﺮود ‪.EMG‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻂ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮﺳﺪ ‪ :‬در دﻗﻴﻘﻪ اول ﻣﻲ ﺗﻮان ﻳﻚ ﻛـﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﺪل ‪USA ,INC ,NORAXON‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از‪ 50‬درﺻﺪ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ در ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺪوده ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﺮوﻫﻬﺎي زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﺷﻮد‪:‬‬

‫ﻣﺤﺪوده اﻣﭙﺪاﻧﺲ )‪(KOhm‬‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎ‬

‫‪1-5‬‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب‬

‫‪5 – 10‬‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﻮب‬

‫‪10 – 30‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎده ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ‬

‫‪30 – 50‬‬ ‫زﻳﺎد ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪50‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ از آن اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد ﻳﺎ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺎك ﻛﻨﻨﺪه دوم ﺑﻪ ﻛﺎر اﻓﺘﺪ‬

‫‪1- Impedance Test‬‬

‫‪34‬‬
 ‫‪44‬‬
‫‪ (3‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم اوﻟﻴﻪ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ )ﺑﺼﺮي( ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻫـﻴﭻ روش دﻳﮕـﺮي‬

‫)ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ اﻣﭙﺪاﻧﺲ( را ﺑﺠﺎي آن ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﺮد‪ .‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻳﻚ ﻣﻴﻜـﺮو وﻟـﺖ را در‬

‫ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و اﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺣﺴﺎس اﮔﺮ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺧـﺎرﺟﻲ )ﻋﻮاﻣـﻞ‬

‫ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻨﺪه‪ (45‬ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﺼﺎل اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻣﻮﻧﻴﺘﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ آن را روﺷﻦ ﻛﺮده و ﺑﺮ روي ﺑﺨـﺶ‬

‫ﺧﺎﺻﻲ از ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺮ ﻛﺎﻧﺎل ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﺰﺋﻴﺎت آن زوم ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از آزﻣﻮدﻧﻲ ﺗـﺎن ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻛـﻪ ﻛـﺎﻣﻼ رﻳﻼﻛـﺲ ﺷـﻮد‪ .‬در‬

‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻛﻪ روي ﺗﺨﺖ دراز ﺑﻜﺸﺪ ﻳﺎ در ﻫﻤﺎن وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻗﺮار ﮔﻴـﺮد ﻛـﻪ ﻛـﺎﻣﻼ رﻳﻼﻛـﺲ اﺳـﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮ روي ﺳﻪ ﺑﺨﺶ زﻳﺮ ﺗﻤﺮﻛﺰ دارد ‪:‬‬

‫‪46‬‬
‫‪ (1‬ﻧﻮﻳﺰ اوﻟﻴﻪ‬

‫ﺛﺒﺖ ﻳﻚ ﻧﻮﻳﺰ ﻛﺎﻣﻼ آزاد ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ‪ :‬ﻗﻠﻪ ﻫﺎي ﻣﻴﺦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮﭼﻚ داﻣﻨﻪ‪) 47‬ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﺼﺎدﻓﻲ(‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ دﻳـﺪه ﺷـﻮﻧﺪ‪،‬‬

‫وﻟﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از‪ 15 -10‬ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻮﻳﺰ )ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬از ﻳﻚ ﺑﺨـﺶ‬

‫‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ اي از ‪ EMG‬ﺧﺎم( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﻳﻚ ﺗﺎ ‪ 3/5‬ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ )ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻌﺪ( روش دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- Inspection of the raw EMG-baseline quality‬‬

‫‪2- artifacts‬‬
‫‪3- Baseline noise‬‬
‫‪4- small amplitude spikes‬‬

‫‪35‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(30‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺼﺮي)ﭼﭗ( و ﻋﺪدي)راﺳﺖ( ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬
‫ﺧﺎم ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﺛﺒﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬درﺳـﺖ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺛﺒـﺎت ﻫﻤـﻮاري ﺳـﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬ﭘﺎﻳـﻪ ﺑـﻴﻦ‬
‫اﻧﻘﺒﺎﺿﺎت ﻓﻌﺎل‪ ،‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳـﺮﻳﻊ ﺑﺨـﺶ ﭘﺎﻳـﻪ)ﻧﺎﺣﻴـﻪ آﺑـﻲ( ﻧـﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﻧﻮﻳﺰ ‪ 1/8‬ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪NORAXON‬‬

‫‪36‬‬
 ‫‪48‬‬
‫‪ (2‬ﺗﻮازن ﭘﺎﻳﻪ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻘﻮﻳـﺖ ﻛﻨﻨـﺪه ﻫـﺎ ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﺗـﺼﺤﻴﺢ ﺗـﻮازن در‬

‫ﻣﺤـﺪوده زﻳــﺮﺧﻂ ﺻــﻔﺮ و ﺑــﺎﻻي ﺧــﻂ ﺻــﻔﺮ ﺑــﻪ ﻃــﻮر‬

‫اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣـﺎل ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ از ﺧﻂ ﺻﻔﺮ واﻗﻌﻲ ﻣﻨﺤﺮف ﺷـﻮد‬

‫)ﺗــﺴﺖ ‪ :‬ﻣﻴــﺎﻧﮕﻴﻦ اﻧــﺪازه ﻫــﺎي ﺳــﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧــﺎم‬

‫ﻣﺴﺎوي ﺑـﺎ ﺻـﻔﺮ ﻧـﺸﻮد(‪ .‬اﮔـﺮ اﻳـﻦ ﻣـﻮرد ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ و‬

‫اﺻﻼح ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت ﺑـﺮ ﭘﺎﻳـﻪ داﻣﻨـﻪ در اﻳـﻦ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(31‬ﻣﺜﺎﻟﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ اﻧﺤﺮاف ﺗﻮازن ﭘﺎﻳﻪ‪ .‬اﻋﻤﺎل اﺻﻼﺣﻲ‬ ‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺼﻮص در ﺛﺒﺖ ﺑﻌﺪي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﺻﻼح اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﺑﻪ ﻛﺎر رود‪.‬‬
‫‪49‬‬
‫‪ (1‬اﻧﺤﺮاﻓﺎت اوﻟﻴﻪ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺎﻳﺪ در ﺧﻂ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ)ﺑﺨﺶ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺗﺪاﺧﻠﻲ و اﻧﺤﺮاﻓﺎت اوﻟﻴﻪ را‬

‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪50‬‬
‫‪ (4‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫اﻣﺮوزه ﻗﺎﺑﻴﻠﺖ ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮرﺳـﻲ ﺳـﺮﻳﻊ و آﺳـﺎن در ﻣـﻮرد ﺗﻮزﻳـﻊ ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ ‪EMG‬‬

‫داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ‪ .‬ﭘﻬﻨــﺎي ﺑﺎﻧــﺪ ﺗﻘﻮﻳــﺖ ﻛﻨﻨــﺪه ﻣــﻮرد ﻧﻴــﺎز ﻣــﺬﻛﻮر از ‪10‬ﻫﺮﺗــﺰ ﻓﺮﻛــﺎﻧﺲ ﺑــﺎﻻ ﺗــﺎ ‪ 500‬ﻫﺮﺗــﺰ ﻓﺮﻛــﺎﻧﺲ ﭘــﺎﻳﻴﻦ‬

‫اﺳﺖ)‪ .(SENIAM, ISEK‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ EMG‬ﺳﻄﺤﻲ ﺑﻴﻦ ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ 250‬ﻫﺮﺗﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﻮان‬

‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳﺮﻳﻊ ﻓﻮرﻳﺮ‪ (FFT) 51‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻮان ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﻧـﺸﺎن‬

‫داده ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ‪ ،(31‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺗﻮان )ﻣﺤﻮر‪ (Y‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﺪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ )ﻣﺤﻮر‪ (X‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ دﻗﻴﻖ ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻧﻈﺮ ﭘﻬﻨﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ FFT‬و ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي )ﺑﺨـﺼﻮص ﻧـﻮع ﻋـﻀﻠﻪ‪،‬‬

‫ﻃﻮل ﻋﻀﻠﻪ و اﺛﺮات ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺎﻓﺖ‪/‬ﭘﻮﺳﺖ( ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬از آزﻣﻮدﻧﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮردﻧﻈﺮ‬

‫ﺧﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻳﺴﺘﺎ )ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ‪ 60-40‬درﺻﺪ ﺳﻄﺢ ﺣـﺪاﻛﺜﺮ اﻧﻘﺒـﺎض( ﻣﻨﻘـﺒﺾ ﻛﻨـﺪ و ﻳـﻚ ﺑﺨـﺶ ‪ 5-3‬ﺛﺎﻧﻴـﻪ اي را‬

‫‪1- Baseline offset‬‬

‫‪2- Baseline shifts‬‬
‫‪3- Frequency distribution analysis‬‬
‫‪4- Fast Fourier Transformation‬‬

‫‪37‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﻤﺎ ذﺧﻴﺮه ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺗﻨﺎوب ﻣﺜﻼ ﻳﻚ ﺛﺎﻧﻴـﻪ اي را اﻧﺘﺨـﺎب ﻛﻨﻴـﺪ و ﺗﺠﺰﻳـﻪ و ﺗﺤﻠﻴـﻞ‬

‫ﻃﻴﻒ ﺗﻮان را آﻏﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(32‬ﺛﺒﺖ ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺳﻄﺤﻲ‪ :‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻴﻦ‪10‬ﺗﺎ‪ 250‬ﻫﺮﺗﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻃﻴﻒ را ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﺎره ﺷﺪه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ‪:‬‬

‫ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ از ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺎﻻ )‪ 10‬ﻫﺮﺗﺰ(‬ ‫‪-‬‬

‫اوج )ﻗﻠﻪ( ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻴﻦ ‪ 50‬و ‪ 80‬ﻫﺮﺗﺰ ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫از اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻃﻴﻒ ﺳﻴﺮ ﻧﺰوﻟﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻴﻦ‪ 200‬و ‪ 250‬ﻫﺮﺗﺰ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ اوج )ﻗﻠﻪ( ﺗﻮان ﻏﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻴﺮون از ﻣﺤﺪوده ﺑﺎﻧﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ ﻗﻠﻪ ﺗﻮان ﻣﺸﺨﺼﻲ در‪ (EU) 50‬ﻳﺎ‪ (USA) 60‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻮان ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﺳـﺎﻧﻲ ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ آﻳـﺎ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﭘﺎﻳـﻪ ﺑـﻪ ﻧـﻮﻳﺰ )‪ (POWER hum‬آﻟـﻮده اﺳـﺖ‬

‫)ﺷﻜﻞ‪ (32‬و ﻳﻚ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﺸﺨﺼﻲ را ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ - EMG‬ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﻧـﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه اﻳـﻦ ﺑﺎﺷـﺪﻛﻪ آزﻣـﻮدﻧﻲ‬

‫ﻗﺎدر ﺑﻪ رﻳﻼﻛﺲ ﻛﺮدن ﻋﻀﻠﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺴﺖ‪ -‬در اﺧﺘﻴﺎر ﻗﺮار دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪38‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(33‬ﺛﺒﺖ ﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻞ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻳﻚ ﺳـﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬آﻟـﻮده ﺑـﻪ ﻧـﻮﻳﺰ‪ .‬ﻗﻠـﻪ ﺗـﻮان در ‪ 50‬ﻫﺮﺗـﺰ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻃﺮﻳﻖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻮﻳﺰ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ زﻣﻴﻦ در اﺗﺎق ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺛﺒﺖ ﺷﺪه آﻟﻮده ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻮﻳﺰ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ )ﺷﻜﻞ‪ 33‬را ﻫﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻤﺮاه ﻛﻨﻨﺪه و ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻨﺪه ‪EMG‬‬

‫ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺣﺴﺎس )داﻣﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻛﻪ از اﻧﺪازه ﻫﺎي ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ ﺷـﺮوع ﻣـﻲ ﺷـﻮد( ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻣـﻲ‬

‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻮﻳﺰ ﺧﺎرﺟﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﻤﺮاه ﻛﻨﻨﺪه )ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻨﺪه( ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﮔﻔﺘﻪ ﺷـﺪه‬

‫در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ در ﻣﻮرد آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ و ﻣﻜﺎن اﻟﻜﺘﺮود ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺑﺴﻴﺎري از اﻳـﻦ ﻋﻮاﻣـﻞ‬

‫ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻬﺘﺮي از اﺧﺘﻼﻻت اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‪ .‬ﻧﻤـﻮدار ﺑﻌـﺪ ﺑﺮﺧـﻲ از ﻧـﻮﻳﺰ ﻫـﺎي ﻣﻌﻤـﻮل ﻳـﺎ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ اﻧﺤﺮاف )ﻧﻮﻳﺰ( را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪39‬‬
 ‫‪52‬‬
‫ﺗﺪاﺧﻞ ﻧﻮﻳﺰ ﭘﺎور‬

‫ﻳﻚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧـﻮﻳﺰ زﻣـﻴﻦ را از ﭘـﺎور‬

‫ﻣﺘــﺼﻞ"ﺟــﺬب" ﻛﻨــﺪ ﻛــﻪ ﺑﺎﻋــﺚ ﻣــﻲ ﺷــﻮد ﻧــﻮﻳﺰ ﭘﺎﻳــﻪ‬

‫)ﻧﻮﻳﺰ‪ HZ 50/60‬ﺷﻜﻞ‪ (23‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻟﻜﺘﺮودﻫـﺎ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر روﻧﺪ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮارد دﺳـﺘﮕﺎه دﻳﮕـﺮ‬

‫)ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺿﻌﻴﻒ( ﺑﺎﻋﺚ اﻳﻦ ﻣـﺸﻜﻞ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪ ،‬ﻫﻤﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫـﺎ را روي زﻣـﻴﻦ ﻗـﺮار‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ EMG ،(34‬ﺧﺎم آﻟﻮده ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺰ ﭘﺎور‬
‫دﻫﻴﺪ ﺑﺨﺼﻮص وﻗﺘـﻲ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ ﺑـﺎ ﻣﻮﺗـﻮر اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﻛـﺎر ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ‬

‫)ﺗﺮﻳﺪﻣﻴﻞ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻳﺰوﻛﻨﻴﺘﻴﻚ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن(‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﭘﺮﻳﺰ ﺑﺮق دﺳﺘﮕﺎه را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴـﺪ‬

‫و ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ از ﭼﻨﺪ ﭘﺮﻳﺰ ﺑﺮق و ﻗﺮﻗﺮه ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ EMG‬ﺧﻮدداري ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮازن ﭘﺎﻳﻪ‬

‫اﮔﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮي در ﻣﻜﺎن ﻛﺎرﺑﺮد اﻟﻜﺘﺮود ﺑﻌﺪ از اﻧﺠـﺎم‬

‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ رخ دﻫﺪ ﻳﺎ اﮔﺮ آزﻣﻮدﻧﻲ در‬

‫ﺷــﺮوع اﻧــﺪازه ﮔﻴــﺮي رﻳﻼﻛــﺲ ﻧﺒﺎﺷــﺪ)ﺷــﻜﻞ‪(34‬‬

‫ﺗﻮازن ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﺛﺒـﺖ داده‬

‫ﻋﻤﻞ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺗﻮازن را ﺑﺮاي اﺻـﻼح اﻳـﻦ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺑـﻪ‬

‫ﻛﺎر ﺑﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(35‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﻮازن اﻓﺰاﻳﺸﻲ‬

‫‪1- Interfering power hum‬‬

‫‪40‬‬
 ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ EMG‬ﭘﺎﻳﻪ‬

‫ﻫﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ در ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻃﻮر ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ‪ EMG‬ﺣﺎﻟـﺖ‬

‫اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﺴﺎوي ﺑـﺎ ﺻـﻔﺮ ﺑـﺎﻗﻲ ﻣـﻲ ﻣﺎﻧـﺪ‪ .‬ﻫـﺮ‬

‫ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﺷــﺪه ﺑﻴــﺸﺘﺮ از ‪ 5‬ﻣﻴﻠــﻲ ﺛﺎﻧﻴــﻪ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻳﻚ اﻧﺤـﺮاف اﺳـﺖ)ﺷـﻜﻞ‪ .(35‬اﻳـﻦ‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ زﻣﺎﻧﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺑـﻞ ﺧﻴﻠـﻲ‬

‫ﺗﻜﺎن ﺑﺨﻮرد و ﻳﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ و‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ EMG،(37‬ﺧﺎم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻧﺎﺷﻲ از ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﻜﺎن ﻗﺮارﮔﻴـﺮي اﻟﻜﺘـﺮود ﺑﻮاﺳـﻄﻪ ﻧﻴﺮوﻫـﺎي ﺑـﺎزوي‬

‫ﺧﺎرﺟﻲ اﻫﺮم)ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﻧﺎﻗﺺ ﻛﺎﺑﻞ( ﻳﺎ ﻓﺸﺎر وارد ﺑﺮ آن ﻣﺤﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺴﺖ ﭘـﺮش )‪ (Jump‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺷـﻤﺎ ﻫﻤـﺎن‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮات اوﻟﻴﻪ را ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن زﻳﺎد ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ )ﺗﻜـﺎن و ﻟـﺮزش ﻋـﻀﻠﻪ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﻧﻴﺮوﻫـﺎي ﻣـﻮﺛﺮ وارد ﺑـﺮ آن(‪.‬‬

‫ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن و ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺎﺑﻞ و اﻟﻜﺘﺮود و آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺧﻮب ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ را ﺑﺮﻃﺮف ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻧﺎﺷﻲ از ‪ECG‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻜـﺎن اﻧـﺪازه ﮔﻴـﺮي ﺷـﻤﺎ ﻧﺰدﻳـﻚ ﻗﻠـﺐ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ)ﻋﻀﻼت ﺷـﺎﻧﻪ و ﺗﻨـﻪ ﺳـﻤﺖ ﭼـﭗ ﺑـﺪن( اﺛـﺮات‬

‫ﻣﺨﺮب ﻧﺎﮔﻬـﺎن ‪ ECG‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪EMG‬‬

‫ﺛﺒﺖ ﺷﺪه را آﻟﻮده ﻛﻨـﺪ )ﺷـﻜﻞ‪ .(36‬اﻳـﻦ ﻳـﻚ ﻋﺎﻣـﻞ‬

‫ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮ ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان از آن‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﭘﺮدازش ﺗﺨﺼـﺼﻲ ‪EMG‬‬

‫)‪ (State of the Art‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳـﻦ اﺛـﺮات ﻣﺨـﺮب را ﺑـﺪون‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ EMG ،(37‬ﺧﺎم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺛﺮ ﻣﻴﺦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ECG‬‬
‫آﺳﻴﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪" ،EMG‬ﭘﺎك"‬

‫ﻛﻨﺪ )ﺑﺨﺶ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ اﺛﺮ ‪ ECG‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪41‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ‪ – EMG‬ﻟﻴﺴﺖ ﻋﻤﻞ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‬ ‫ﻋﻤﻞ‪ /‬ﻣﺮﺣﻠﻪ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻀﻼت دارﻳﺪ ﻛـﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬
‫ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻟﺒﺎس ﻫﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒـﺎس ﻫـﺎي ﺧﻴﻠـﻲ‬
‫‪ -1‬از آزﻣﻮدﻧﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻟﺒﺎس ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﭙﻮﺷﺪ‬
‫ﺧــﺸﻚ و ﺳــﻨﮕﻴﻦ روي اﻟﻜﺘﺮودﻫــﺎ ﻣﻤﻜــﻦ اﺳــﺖ ﻣﻮﺟــﺐ اﻳﺠــﺎد‬
‫اﻧﺤﺮاف در ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺷﻮد‬
‫از ﻳﻚ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛـﺮدن ﻣﺤـﺪوده و ﺧﻄـﻮط ﺗﻌﻴـﻴﻦ‬
‫‪ -2‬از ﻳﻚ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺟﻬﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻜﺎن‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف ﺑـﺮاي اﻧـﺪازه‬
‫اﻟﻜﺘﺮود و ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﺤﺪوده ﻗﺮارﮔﻴﺮي آن اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮔﻴﺮي ﻣﺴﺎﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨـﺪ دﺳـﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫـﺎي راﻫﻨﻤـﺎي‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‬
‫‪SENIAM‬‬
‫ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ و ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮﻳﻦ روش ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺮدن ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮب ﺑﺎ اﻟﻜـﻞ‬
‫‪ -3‬ﭘﻮﺳﺖ را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻊ رﺳﺎﻧﺎي ﺳﺎﻳﻨﺪه ﺗﻤﻴﺰ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن از ﺣﺮﻛﺖ ﺻﻔﺤﺎت اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴـﺪ )ﺗـﺴﺖ‬ ‫‪ -4‬اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺗﺎرﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻀﻼت‬
‫ﻫﺎي اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ( و ﺑﺨـﺶ ﻣﻴـﺎﻧﻲ ﻋـﻀﻠﻪ را ﺑـﺮاي اﻓـﺰاﻳﺶ دﻗـﺖ و‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ‬
‫ﻛﺎﻫﺶ اﺣﺘﻤﺎل ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺷﻜﻢ ﻋﻀﻠﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﻟﻜﺘﺮود در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫اﻟﻜﺘﺮود ﭘﺲ از اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ زﻣﺎن دارد ﺗـﺎ ﺑـﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ‬
‫‪ -5‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻪ ﺻﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ و از زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻛﺸﺶ‪،‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ )اﻣﭙﺪاﻧﺲ( ﺛﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴـﺎز‬
‫ﮔﺮم ﻛﺮدن و آﻣﺎده ﻛﺮدن آزﻣﻮدﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ اﻣﭙﺪاﻧﺲ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫در ﺣﺮﻛﺖ ﻓﻌﺎل ﻫﻤﻪ ﻟﻴﺪﻫﺎ را ﺑﻪ ﺑﺪن ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑـﺮاي‬
‫‪ -6‬اﺗﺼﺎل و ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن)ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن( ﻛﺎﺑﻞ‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮوي اﻫﺮم‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺪ ﻛﺎﻓﻲ آزاد ﺑﮕﺬارﻳﺪ‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دراز ﻛـﺸﻴﺪن روي زﻣـﻴﻦ ﻳـﺎ ﻧﺸـﺴﺘﻦ‬ ‫‪ -7‬از آزﻣﻮدﻧﻲ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ روي ﺗﺨﺖ دراز ﺑﻜﺸﺪ و راﺣﺖ‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ -8‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺳﻴﮕﻨﺎل روي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻮﻧﻴﺘﻮر ﻛﺮده و ﺳﻄﻮح ﻧﻮﻳﺰ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺣﻮل ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ و اﺣﺘﻤـﺎل ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﺣﺮﻛـﺖ‬
‫ﻣﻔﺼﻞ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫‪ EMG‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه را ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي دﺳﺘﻲ ﻋﻀﻠﻪ‪ ،‬ﻃﺮح ﻛﻠﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‬
‫‪ -9‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ‪ EMG‬را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻫﺎي ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ‪ EMG‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‬

‫‪42‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل )اﺻﻼح ﺳﻴﮕﻨﺎل(‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻗﺒﻞ از ﭘﺮدازش ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان اﻃﻼﻋـﺎت و ﺷـﻮاﻫﺪ در‬

‫ﻣﻮرد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ )ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮﻓﻌـﺎل و ﺑﻴـﺸﺘﺮ و ﻛﻤﺘـﺮ و‬

‫ﺳﺎﻳﺮ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﻣﻬﻤﻲ در ﻣﻮرد ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت‬

‫و ﺗﺴﺖ ﻫﺎ اﺳﺘﻨﺘﺎج ﻛﺮده و در اﺧﺘﻴﺎر ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﺪف ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻤﻲ داﻣﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣـﻮارد ﺑﺮﺧـﻲ ﻣﺮاﺣـﻞ‬

‫ﭘﺮدازش وﻳـﮋه ﺳـﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬ﺑـﺮاي اﻓـﺰاﻳﺶ رواﻳـﻲ و اﻋﺘﺒـﺎر ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻫـﺎ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗـﺮار ﻣـﻲ ﮔﻴﺮﻧـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﻫـﺎي‬

‫ﺧﺎص)‪ (ISEK- SENIAM‬در ﺛﺒﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻫﺮ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻧﺮم اﻓﺰاري)ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﺪرج( اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﺑﺎﻳﺪ‬

‫از ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل ﺑﺎﻧﺪ)‪ 500-10‬ﻫﺮﺗﺰ( ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﺛﺮات ﮔﻤﺮاه ﻛﻨﻨﺪه)ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻨﺪه( در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي ﻻزﻣﻨﺪ‪،‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﭘﺮدازش ‪ Post hoc‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻫﺮ زﻣﺎن ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺎم ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮﺧـﻲ از‬

‫روﺷﻬﺎي ﭘﺮدازش ﺧﻮب و ﻣﻮﺛﺮ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ آورده ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(38‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﺑﺎ ﻗﻠﻪ ﻫﺎي ‪ECG‬‬

‫‪43‬‬
 ‫‪53‬‬
‫اﺻﻼح ﻛﻠﻲ ﻣﻮج‬

‫در اوﻟﻴﻦ ﮔﺎم‪ ،‬ﺗﻤﺎم داﻣﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ؛ ﻗﻠﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻲ روﻧﺪ ﻳﺎ ﺑـﻪ ﺧـﻂ ﭘﺎﻳـﻪ ﺑﺎزﺗـﺎب‬

‫ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ)ﺷﻜﻞ‪ .(37‬در ﻛﻨﺎر ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎر‪ ،‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ آن اﻳﻨﺴﺖ ﻛـﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي اﺳـﺘﺎﻧﺪارد داﻣﻨـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫)‪ ،(mean‬ﻣﻘﺪار اوج‪/‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ )‪ (peak/max value‬و ﻧﺎﺣﻴﻪ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ )‪ (area‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗـﺮار‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪ )ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺧﺎم ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻨﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ دارد(‪.‬‬

‫‪54‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ :‬ﻫﻤﻮارﺳﺎزي‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺎﻻ‪ ،‬اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺗﺪاﺧﻞ ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺎﻫﻴـﺖ ﺗـﺼﺎدﻓﻲ آن اﺳـﺖ‪ -‬ﺑـﺪﻟﻴﻞ اﻳـﻦ ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻛـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ واﻗﻌـﻲ‬

‫واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﺗﻌـﺪاد واﺣـﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘـﻲ در دﺳـﺘﺮس و اﺧﺘﻴـﺎري ﺑـﻮدن‬

‫ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻃﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﺳـﻴﮕﻨﺎل‬

‫‪ EMG‬ﺧﺎم ﻟﺤﻈﻪ اي‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دوﺑﺎره دﻗﻴﻘﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﻜﻞ ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺣـﻞ اﻳـﻦ ﻣـﺸﻜﻞ‪ ،‬ﺑﺨـﺶ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﻟﻴـﺪ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﻤﻮارﺳﺎزي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﻪ ﻃﺮح ﻛﻠﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎي ﺟﻬﺖ و ﺷﻜﻞ وﻗﻮع ﺳﻴﮕﻨﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﻠﻪ ﻫـﺎي‬

‫ﭘﺮﺷﻴﺐ داﻣﻨﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ روﻧﺪ و ﺳﻴﮕﻨﺎل "ﺷﻜﻞ" ﺧﻄﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر دو اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪55‬‬
‫)‪ :(MovAg‬ﻃﺒﻖ ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﻣﻘﺪار واﻗﻌﻲ داده ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻫﺎ )ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن( ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺘﺤﺮك ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ در اﺻﻼح ﺳﻴﮕﻨﺎل از اﻳـﻦ ﺗﻜﻨﻴـﻚ اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻛﻨﻴــﺪ‪ ،‬آن ﻣﻴــﺰان ﺗــﺼﺤﻴﺢ ﻣﺘﻮﺳــﻂ‪ (AVR) 56‬ﻧﺎﻣﻴــﺪه ﻣــﻲ ﺷــﻮد و ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان ﺑﺮآوردﻛﻨﻨــﺪه ﺷــﻜﻞ داﻣﻨــﻪ‪ 57‬ﺑﻜــﺎر ﻣــﻲ رود‬

‫)‪ AVR .(SENIAM‬اﻃﻼﻋــﺎﺗﻲ را در ﻣــﻮرد ﻧﺎﺣﻴــﻪ ﺗﺤــﺖ دوره زﻣــﺎﻧﻲ ﻣــﺸﺨﺺ ﺷــﺪه ﺳــﻴﮕﻨﺎل در اﺧﺘﻴــﺎر ﻗــﺮار ﻣــﻲ دﻫــﺪ‬

‫)ﺷﻜﻞ‪.(38‬‬

‫‪1- Full wave rectification‬‬

‫‪2- Smoothing‬‬
‫‪3- Moving average‬‬
‫‪4- Average Rectified Value‬‬
‫‪5- estimator of the amplitude behavior‬‬

‫‪44‬‬
 ‫‪58‬‬
‫)‪ : (RMS‬ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ رﻳﺸﻪ دوم ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ RMS ،‬ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻮان ﺳـﻴﮕﻨﺎل اﺳـﺖ و‬ ‫رﻳﺸﻪ دوم ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺑﺮاي ﻫﻤﻮارﺳﺎزي ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﺮ دو اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ در ﻳﻚ دوره زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻳﻦ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﻲ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺮﻛـﺖ ﺷﻨﺎﺳـﻲ از ‪ms‬‬

‫‪) 20‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ( )ﺣﺮﻛﺎت ﺳﺮﻳﻌﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮش و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﻣﺎن واﻛﻨﺶ( ﺗﺎ ‪) 500ms‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻨﺪ ﻳﺎ اﻳـﺴﺘﺎ( اﻧﺘﺨـﺎب ﻣـﻲ‬

‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ در اﻏﻠﺐ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻴﻦ ‪ 50‬ﺗﺎ ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮي اﻧﺘﺨﺎب‬

‫ﺷﻮد‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز در اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺎ ﺷﻴﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد )ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻗﺮﻣﺰ در‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 38‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(38‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﻤﻮارﺳﺎزي ﺑﺎ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮاي ﻫـﺮ دو ‪ :‬ﺑـﺎ وﺟـﻮد ﺷـﺒﺎﻫﺖ ﺑـﺴﻴﺎر ﺷـﻜﻞ آﻧﻬـﺎ‪،‬‬
‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ‪) RMS‬ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ( داده ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ‪ EMG‬ﺑﺎﻻﺗﺮي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪) MovAg‬ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ( ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‬

‫‪1-Root Mean Square‬‬

‫‪45‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت ‪ :‬ﻓﻴﻠﺘﺮﻛﺮدن دﻳﺠﻴﺘﺎل‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻴﻠﺘﺮ در ﻣﺤﺪوده ﺑﺎﻧﺪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻛﺮدن اﺿﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ )اﮔﺮ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺪرن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد(‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‪ ،‬ﻫـﻴﭻ ﮔﻮﻧـﻪ ﻃـﻮل ﺑﺎﻧـﺪ ﺑـﺎرﻳﻜﺘﺮ را ﻣﺠـﺎز ﻧﻤـﻲ‬

‫داﻧﺪ)‪ (SENIAM, ISEK‬و ﻫﺪف اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ EMG‬در ﻛﻞ ﻃﻮل ﺑﺎﻧﺪ از ‪10‬ﻫﺮﺗﺰ ﺗﺎ ‪ 500‬ﻫﺮﺗﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﻧـﻪ‬

‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻣﺪرج )‪) (Notch filter‬ﻣﺜﻼ ﻧﻮﻳﺰ ‪ 50‬ﻳﺎ ‪ 60‬ﻫﺮﺗﺰ را ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ( ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﺗـﻮان ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬را‬

‫راب ه ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻴﻮﻓﻴﺪﺑﻚ ﺑﺎ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻛﺎﻣﻼ ﭘﻴﺶ ﭘﺮدازش ﺷﺪه ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮاي‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎ در ‪EMG‬‬

‫در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻣﻤﻜﻦ ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘـﺎﻟﻲ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﺑـﺮاي ﻫﻤﻮارﺳـﺎزي ‪ Mvage‬و‪RMS‬ﻳـﻚ ﻓﻴﻠﺘـﺮ‬

‫ﺣﺪﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ 6‬ﻫﺮﺗﺰ )ﻣﺎﻧﻨﺪ‪) (Butterworth, 2nd order higher‬ﺷﻜﻞ‪ (39‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺧﻄﻲ ﻛﺮدن ‪ EMG‬ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ)‪ .(11‬ﻳﻜﻲ از ﻓﻮاﻳﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎل ﻛﻨﺪ‪ 59‬اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺪﻳﺪه ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻞ را‬

‫ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺣﺮﻛﺖ اﻟﻜﺘﺮود ﺳﻮزﻧﻲ ﻣﻮﺟﺐ اﻧﺤﺮاف ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻏﻠﺐ ﻣـﻲ‬

‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻋﺒﻮر ﺑﺎﻻ ‪ 20‬ﺗﺎ ‪ 25‬ﻫﺮﺗﺰ )ﺑﺨﺶ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺳﻮزﻧﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﻛـﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑـﺪ‪ .‬ﻳـﻚ ﭘﻬﻨـﺎي‬

‫ﺑﺎﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻛﻞ ﻛـﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻ در ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت راه رﻓـﺘﻦ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗـﺮار ﻣـﻲ ﮔﻴﺮﻧـﺪ را ﺑﻄـﻮر‬

‫ﻣﻌﻨﺎداري ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ )ﺑﺨﺶ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ EMG‬و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻛﻞ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪1- higher order‬‬

‫‪46‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(39‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﻤﻮارﺳﺎزي و اﺛﺮات آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺷﻜﻞ و اﻧﺪازه ﻫﺎي داﻣﻨﻪ‪ .‬ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪6 Butterworth‬ﻫﺮﺗﺰ)ﭘﺎﻳﻴﻨﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻧﺎل(‬
‫ﺑﺎ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ‪ Movag‬ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ‪100ms‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ دو ﺷﻜﻞ ﻳﻜﺴﺎن و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي داﻣﻨﻪ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ واژﻧﻲ و ﻣﻘﻌﺪي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑـﺮاي ﺛﺎﺑـﺖ ﻛـﺮدن ﻣﻴـﺰان‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮات اوﻟﻴﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ اﺳﺘﻮار ﻧﺒﻮدن ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺘﺮود و ﺳﻄﺢ ﻋﻀﻠﻪ‪ /‬ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻪ وﺟـﻮد ﻣـﻲ آﻳـﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺒـﻮد ﻳﺎﺑـﺪ‪ .‬ﻓﻴﻠﺘـﺮ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺤﺪود‪ (FIR) 60‬و ﻓﻴﻠﺘﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺎﻣﺤﺪود‪ (IIR)61‬ﺑﺎ زﻳﺮﮔﺮوه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﺑﺎ ﻣﺤـﺪوده ﻧﺎﭘﺎﻳـﺪار(‬

‫وﺟﻮد دارﻧﺪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮده و ﺿﺮاﻳﺒﻲ را ﺑﺮاي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﺟﻬـﺖ‬

‫دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻫﺪف اﻋﻤﺎل ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻫﻤﻮارﺳﺎزي ‪ RMS‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑـﺪون ﻫـﺮ ﮔﻮﻧـﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻛـﺮدن‬

‫اﺿﺎﻓﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻟﮕﻮي ﭘﺮدازش اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EMG‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪1- Finite Impulse Response filter‬‬

‫‪2- Infinite Impulse Response Filter‬‬

‫‪47‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺮدازش ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ -‬ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن داﻣﻨﻪ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻛﻠﻲ‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﻫﺮ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ EMG‬آن اﺳﺖ ﻛﻪ داده ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ داﻣﻨﻪ )درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ(‬

‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد )ﺑﺨﺶ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳـﺎزي را ﺑﺒﻴﻨﻴـﺪ(‪ .‬اﻳـﻦ‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﺑﻴﻦ ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ اﻟﻜﺘﺮود روي آن ﻧﺼﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ و ﺣﺘﻲ ﺗﻜـﺮار روزاﻧـﻪ‬

‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻫﻤﺎن ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از راه ﻫﺎي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻋـﺪم اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﻫـﺎي درﺟـﻪ‬

‫ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﻴـﺎس ﻫـﺎي ﻣﺮﺟـﻊ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻣﻘﻴـﺎس ﺣـﺪاﻛﺜﺮ اﻧﻘﺒـﺎض ارادي )‪(MVC‬‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﺪه اﺳﺎﺳـﻲ آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﻘﻴـﺎس ﻣﻴﻜﺮووﻟـﺖ را ﺑـﺎ ﻳـﻚ ﻣﻘﻴـﺎس واﺣـﺪ ﻛـﻪ اﺳـﺎس‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺻﺪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪ 62‬ﻣﻴﺰان ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دﻳﮕﺮ روﺷﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎس ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دروﻧﻲ ﻳـﺎ‬

‫ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻳﺎ ﺳﻄﺢ ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﺮﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ اﺛـﺮ ﺗﻤـﺎﻣﻲ روش‬

‫ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي را ﺣﺬف ﻛـﺮده و داده ﻫـﺎ را از ﻣﻘﻴـﺎس ﻣﻴﻜﺮووﻟـﺖ ﺑـﻪ درﺻـﺪي از‬

‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﺮﺟﻊ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي داﻣﻨﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ‪ EMG‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧـﻲ‬

‫دﻫﺪ و ﻓﻘﻂ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺤﻮر‪ Y‬را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ‪: MVC63‬‬

‫راﻳﺞ ﺗﺮﻳﻦ روش ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي‪ MVC ،‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﻘﺒﺎض ارادي ﻛﻪ درﺗﺴﺖ آزﻣﺎﻳﺸﻲ از ﻗﺒﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷـﺪه‬

‫ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪1- percent of maximum innervation capacity‬‬

‫‪2- Maximum Voluntary Contraction‬‬

‫‪48‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(40‬ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي از ﻃﺮﻳﻖ ‪ .MVC‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﻘﺒﺎض ارادي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻋﻀﻠﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ MVC .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺟﻊ )‪ (%100‬در ﻫﻤﻪ ﺗﺴﺖ ﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺎي ‪ MVC‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ واﻗﻌـﺎً ﻳـﻚ اﻧﻘﺒـﺎض ﺣـﺪاﻛﺜﺮ را اﻳﺠـﺎد‬

‫ﻛﻨﻴﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي درﮔﻴﺮ در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬آزﻣـﻮدﻧﻲ ﻫـﺎي ﺳـﺎﻟﻢ )ﺗﻤـﺮﻳﻦ ﻧﻜـﺮده( ﻣﻤﻜـﻦ‬

‫اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﻚ اﻧﻘﺒﺎض ‪ MVC‬ﺻﺤﻴﺢ دﭼﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ ﻋـﺎدت ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻄﻮر ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ )و ﻧﺒﺎﻳﺪ( اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺎي ‪ MVC‬را ﺑﺎ ﻋﻀﻮ آﺳﻴﺐ دﻳﺪه اﻧﺠﺎم دﻫﻨـﺪ و راه ﻫـﺎي دﻳﮕـﺮي ﺟﻬـﺖ‬

‫ﭘﺮدازش و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺮﻛﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ دﻳﮕﺮي ﺑـﺎ ﻋﻨـﻮان‬

‫ﺗﻼش ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‪ (AME) 64‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﺮاي رژﻳﻢ ﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﺳﺎزﮔﺎر ﺷﺪه ﺑـﺎ ﺑﻴﻮﻓﻴـﺪﺑﻚ ﺑﻜـﺎر ﻣـﻲ‬

‫رود‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ‪ AME‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺑﺮاي ‪ MVC‬ﺑﻜﺎر ﺑﺒﺮﻳﻢ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- Acceptable Maximum Effort‬‬

‫‪49‬‬
 ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ‪MVC‬‬

‫ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﮔﺎم ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫درآن ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﺑﺮاي اﻛﺜﺮ ﻋﻀﻼت اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻚ ﻣﻔﺼﻠﻪ‪ 65‬و ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻋﻀﻮ در‬

‫ﻣﻴﺎﻧﻪ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ آن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺗﻨﻪ ﺣﺮﻛﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺛﺮ زﻧﺠﻴﺮه ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ 66‬ﻣﻌﻴﻨﻲ‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻬﺘﺮي را ﻋﺎﻳﺪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﺮ زﻣﺎن ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ از ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﺑﺪن ﺳﺎزي ﻛﻪ‬

‫داراي ﻃﻨﺎب ﻳﺎ ﺗﺴﻤﻪ ﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ وﻳﮋه‬

‫ﻫﺮآزﻣﻮدﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺴﺘﻬﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ در وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮي از ‪ MVC‬را ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻋﻀﻼت ﺗﻨﻪ ﺑﻪ‬

‫وﺟﻮد آورد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺴﺖ را در‪ 2‬ﻳﺎ ‪ 3‬وﺿﻌﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺠﺎم داده ﺗﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ‪ EMG‬ﺑﺮاي ﻫﺮ‬

‫ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﭽﻴﺪه در ﻣﻮرد ﻋﻀﻼت ﻣﻔﺼﻞ ران و ﺗﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻮاﻟﻲ از وﺿﻌﻴﺘﻬﺎي‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻈﻢ ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد )ﺷﻜﻞ‪.(41‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(41‬ﺗﻮاﻟﻲ از ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺧﻢ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻔﺼﻞ ران و ﺗﻨﻪ‪) .‬راﺳﺖ ﺷﻜﻤﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ ﺧـﺎرﺟﻲ ﻧﺰدﻳـﻚ ﻛﻨﻨـﺪه ﻫـﺎ ‪،‬‬
‫راﺳﺖ راﻧﻲ( ﺷﻤﺎره ﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﺮ ﺗﺴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از ده آزﻣﻮدﻧﻲ ﺑﺎ ﻻﺗـﺮﻳﻦ ﻣﻴـﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ را در آن‬
‫ﺣﺮﻛﺖ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ‬

‫‪1- single-joint activities‬‬

‫‪2- muscle chain‬‬

‫‪50‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﮔﺮم ﻛﺮدن ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ )ﻛﺸﺶ ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻫﻮازي ﺳﺒﻚ ﺑﻤﺪت ‪ 5‬ﺗﺎ ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ( از آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬

‫آراﻣﻲ ﻧﻴﺮوي ﺧﻮد را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ در ﻣﺪت ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻗﺪرت ﺧﻮد دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﻪ‬

‫ﻣﺪت )‪ (3‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ و در ﻋﺮض ‪ 3‬ﺛﺎﻧﻴﻪ دﻳﮕﺮ از ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻼش ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻜﺒﺎر‬

‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ دوره اﺳﺘﺮاﺣﺖ‪ 30‬ﺗﺎ‪ 60‬ﺛﺎﻧﻴﻪ اي ﺑﻴﻦ آن اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮاﻟﻲ را ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﺮﺗﻴﺐ‬

‫اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از اﺛﺮات ﺧﺴﺘﮕﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(42‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﺗﻮاﻟﻲ ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬در ‪ 8‬ﻛﺎﻧﺎل‪ .‬ﻫﺮ ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻳﻚ وﻗﻔﻪ )ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ( ﺗﻜﺮار‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ‪ EMG‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ )ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺳﺒﺰي ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ MVC‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ( و آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻌﺪي ذﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺮﻳﻦ راه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺑﺘﺪا ﻫﻤﻪ داده ﻫﺎ ي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻌﻴﻦ را ﺟﻤﻊ آوري ﻛﺮده و آﻧﮕﺎه ﻛﻞ داده ﻫﺎ‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺴﺖ دوم را ﺟﻤﻊ آوري ﻛﻨﻴﻢ )ﺷﻜﻞ ‪ .(42‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ رﻳﺎﺿﻲ ﻧﻘﺎط‬

‫‪51‬‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﻛﺎر و ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام داوﻃﻠﺐ آن را ﺑﻮﺟﻮد آورده ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ‪ MVC‬ﺑﻪ ﺧﻮدي ﺧﻮد ﺑﻪ‬

‫ﻋﻨﻮان داده ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮﭘﺬﻳﺮي در آﻧﻬﺎ ﻛﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﺜﻼ ‪ 500ms‬ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ روش ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ و ﺑﺎ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ درﻳﭽﻪ ﻣﺘﺤﺮك‪ 67‬ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد)ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ در ﻧﺮم اﻓﺰار دﺳﺘﮕﺎه ‪.(NORAXON‬‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎداﺗﻲ ﺑﺮاي وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﺗﺴﺖ ‪MVC‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ را ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﻛﺎﻣﻞ ﻋﻀﻮ و اﻧﻘﺒﺎض‬

‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺤﻜﻢ و ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﺪون ﺣﺮﻛﺖ(‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﺣﺮﻛﺎت را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ روي ﻧﻴﻤﻜﺖ ﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﻤﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻣﻘﺎوﻣﺖ دﺳﺘﻲ اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ‬

‫ﻋﻀﻮ درآﻧﻬﺎ وﺟﻮد دارد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻘﺪان‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻨﻈﻢ در ﻣﻮرد ﻛﺎراﻳﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ‪ MVC‬و ﺑﻌﻀﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎ و ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻧﺎدرﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ اراﺋﻪ‬

‫ﺷﺪه اراﺋﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺴﺖ ﻻزم ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬

‫‪1- gliding window technique‬‬

‫‪52‬‬
 ‫وﺿﻌﻴﺖ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺳﺎﻋﺪ‪ /‬ﺷﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﮔﺮوه ﻋﻀﻼت‬

‫ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ ﻳﺎ روي دو زاﻧﻮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ)در ﺟﻠﻮ ﻣﻴﺰ( و ﺳﺎﻋﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻴﺰ ﺗﻜﻴﻪ دﻫﻴﺪ‪ .‬از ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻓﻠﻜﺴﻮرﻫﺎ و‬
‫دﺳﺘﻲ‪ ،‬ﻫﺎﻟﺘﺮ‪ ،‬ﻛﺎﺑﻞ ﻳﺎ ﺗﺴﻤﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻀﻼت‬
‫اﻛﺴﺘﻨﺴﻮرﻫﺎي ﺑﺎزو‬
‫ﭘﺸﺘﻲ ﺑﺰرگ و ﺳﻴﻨﻪ اي ﺑﺰرگ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﻣﻌﺘﺒﺮ از ﻋﻀﻠﻪ دو ﺳﺮﺑﺎزوﻳﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ آن اﺳﺖ ﻛﻪ آرﻧﺞ و ﺗﻨﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﻦ ﻛﺎر‬
‫را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ در ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻳﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﺮ روي زاﻧﻮ ﻫﺎ در ﺟﻠﻮ ﻧﻴﻤﻜﺖ اﻧﺠﺎم داد‪ .‬در‬
‫دو ﺳﺮ ﺑﺎزو‬
‫اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻈﻠﻪ ﭘﺸﺘﻲ ﺑﺰرگ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻣﺪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻋﻀﻠﻪ دوﺳﺮﺑﺎزو ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻀﻠﻪ ﺳﻴﻨﻪ اي‬
‫ﺳﻪ ﺳﺮ ﺑﺎزو‬
‫ﺑﺰرگ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ و اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼً ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎزوﻫﺎ را در‬
‫زاوﻳﻪ‪ 90‬ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ‪ .‬اﻧﻘﺒﺎض دو ﻃﺮﻓﻪ‪ ،‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻌﺎدل ﺑﺮاي ﺗﻨﻪ را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲ‬
‫دﻟﺘﻮﺋﻴﺪ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮﻛﺖ آﺑﺪاﻛﺸﻦ ﺑﺮاي ﺑﺨﺶ آﻛﺮوﻣﻲ از ﻋﻀﻠﻪ دﻟﺘﻮﺋﻴﺪ ﻛﺎراﻳﻲ دارد‪ .‬ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻠﻜﺸﻦ‪-‬‬
‫اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ را ﺑﺮاي ﺑﺨﺶ ﺗﺮﻗﻮه اي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺴﺖ‪ MVC‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻃﺮف اﺟﺮا ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻳﺴﺘﺎ و ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن‬
‫ذوزﻧﻘﻪ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﺑﺎزوﻫﺎ و ﻳﺎ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻳﻚ ﺑﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﺮاي ﻓﺸﺎر آوردن ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان اﻳﻦ ﻛﺎر را‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ روﻧﺪه‬
‫اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬

‫از وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺴﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫زﻳﺎدي در ﭘﺸﺖ ﺷﺎﻧﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ دراز ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻪ ﭘﺸﺖ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو ﺑﺮ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﺳﻴﻨﻪ اي ﺑﺰرگ‬
‫اﻳﺴﺘﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﻳﻚ راه دﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در وﺿﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎي روي زﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ دو وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ در زاوﻳﻪ ‪ 90‬درﺟﻪ از ﻣﻔﺼﻞ آرﻧﺞ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﭼﺮﺧﺶ دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺷﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻋﻤﺎل ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﺗﺤﺖ ﺧﺎري‬
‫دﺳﺘﻲ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﻳﺎ دوﻃﺮﻓﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺎﻋﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬

‫اﺑﺪاﻛﺸﻦ اﻓﻘﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﺮاي ﺗﺴﺖ ﻋﻀﻼت ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد درﺣﺎﻟﺖ‬
‫ذوزﻧﻘﻪ ﺑﺨﺶ‬
‫دراز ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻪ ﺷﻜﻢ ﻳﻚ دﻣﺒﻞ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ دﺳﺘﻲ ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد در‬
‫ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ و ﻣﺘﻮازي‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﻧﺪ و از ﻳﻚ ﻛﺎﺑﻞ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺪن ﺳﺎزي ﻛﺎﺑﻞ دار ﻣﺜﻞ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫اﻻﺿﻼع‬
‫ﭘﺎروﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺎرﻓﻴﻜﺲ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﻋﻀﻠﻪ ﭘﺸﺘﻲ ﺑﺰرگ ﻣﻲ ﮔﺮدد وﺿﻌﻴﺖ‬ ‫ﭘﺸﺘﻲ ﺑﺰرگ و‬
‫ﻗﺪاﻣﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﺎزو در زاوﻳﻪ‪ 90‬درﺟﻪ از ﻓﻠﻜﺸﻦ آرﻧﺞ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ﻋﻀﻠﻪ ذوزﻧﻘﻪ ﺑﺨﺶ‬
‫اﺳﺖ‪ MVC‬را ﺑﺮاي ﻋﻀﻠﻪ دوﺳﺮ ﺑﺎزوﻳﻲ و ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ذوزﻧﻘﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻻروﻧﺪه‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ 43‬اﻟﻒ( ﭘﻴﺸﻨﻬﺎداﺗﻲ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ وﺿﻌﻴﺘﻬﺎي ﺗﺴﺖ‪ MVC‬در اﻧﺪام ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ‪ .‬ﭘﻴﻜﺎن ﺳﻴﺎه رﻧﮓ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ را ﻧﺸﺎن داده و ﭘﻴﻜﺎن ﺳﻔﻴﺪ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را‬
‫ﻣﻲ ﭘﺎﻛﻨﺪ‪.‬ﻫﺎ‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺗﻨﻪ ﻣﻔﺼﻞﻣﺸﺨﺺ‬
‫ران و‬

‫‪53‬‬
 ‫وﺿﻌﻴﺖ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺗﻨﻪ‪ ،‬ﻣﻔﺼﻞ ران و ﭘﺎﻫﺎ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﮔﺮوه ﻋﻀﻼت‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺗﺴﺖ‪ MVC‬ﺑـﺮاي ﻋـﻀﻼت ﺷـﻜﻤﻲ ﻣـﺸﻜﻞ اﺳـﺖ‪ .‬ﺣﺮﻛـﺎت‬
‫درازو ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺎﻫـﺎ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺧـﻮﺑﻲ ﻣـﻲ دﻫـﺪ‪ .‬اﺟـﺎزه‬
‫دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺧﻢ ﺷﺪن ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﭼـﺮﺧﺶ ﺑـﻪ ﻣﻴـﺰان ‪ 30‬درﺟـﻪ ﺻـﻮرت‬ ‫راﺳـــﺖ ﺷـــﻜﻤﻲ‪،‬‬
‫ﺑﮕﻴﺮد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺗﺴﻤﻪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ دﺳﺖ اﻳـﻦ وﺿـﻌﻴﺖ را ﺛﺎﺑـﺖ‬ ‫ﻣﺎﻳﻞ داﺧﻠﻲ‬
‫ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارد ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑـﺎ ﭼـﺮﺧﺶ اﺿـﺎﻓﻲ ﺗﻨـﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺷﻮد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‬
‫اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺴﺖ‪ MVC‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻬﺎرت ﺟﻬﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺳـﺎزي دارد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮ ﺑﺮ روي ﻧﻴﻤﻜﺖ دراز ﻛﺸﻴﺪه و ﭘـﺎ ﻫـﺎ و ﻣﻔـﺼﻞ ران را‬ ‫ﻋﻀﻠﻪ ﺷﻜﻤﻲ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﻛﺎﻣﻼ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﻌﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ در وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻠﻜﺸﻦ ﺑـﻪ ﭘﻬﻠـﻮ‬ ‫ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮاﻗﺐ ﻋﻀﻠﻪ راﺳﺖ ﺷﻜﻤﻲ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬دراز ﻛـﺸﻴﺪن ﺑـﺮ روي ﻧﻴﻤﻜـﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻪ ﺷﻜﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﻧﺠﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺗﻤـﺎم ﻋـﻀﻼت ﭘـﺸﺖ در‬
‫راﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮه ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗـﺴﺖ‪ MVC‬ﺑـﺮاي ﻋـﻀﻠﻪ‬
‫ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات‬
‫راﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات‪ ،‬ﺳﺮﻳﻨﻲ و ﻫﻤﺴﺘﺮﻳﻨﮓ را ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان در اﻳـﻦ‬
‫)ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﻴﺪوس(‬
‫وﺿﻌﻴﺖ اﻧﺠﺎم داد‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺷـﺪه اﻧﺠـﺎم ﻳـﻚ ﺣﺮﻛـﺖ اﻛﺴﺘﻨـﺸﻦ‬
‫ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺘﺮﻟـﻲ ﺑـﺮاي ﻋـﻀﻠﻪ ﺳـﺮﻳﻨﻲ ﺑـﺰرگ‪ .‬اﻳـﻦ ﺣﺮﻛـﺖ ﺑﺎﻳـﺪ در‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻠﻜﺸﻦ ﻳﺎ اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ زاﻧﻮ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﭼﺮﺧﺶ ﭘﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻃـﺮف ﺑﻴـﺮون‬ ‫ﺳﺮﻳﻨﻲ ﺑﺰرگ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎﻳﭙﺮاﻛﺴﺘﻨﺸﻦ )ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ‪20‬درﺟﻪ( ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺑﺪاﻛــﺸﻦ ﻣﻔــﺼﻞ ران را ﻣﻴﺘــﻮان درﻳــﻚ وﺿــﻌﻴﺖ دراز ﻛــﺸﻴﺪه ﺑــﻪ ﭘﻬﻠــﻮ‬
‫درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺪن ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮﻳﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻴﺰان‪ EMG‬را در وﺿﻌﻴﺖ اﻳﺴﺘﺎده ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻊ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف و ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﭘﺎي ﺧﻢ ﺷﺪه ﻗـﺮار دارد ﺗﺤـﺖ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ‬
‫ﻓﺸﺎر ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻳــﻚ ﺣﺮﻛــﺖ ﺳــﺎده و در ﻋــﻴﻦ ﺣــﺎل ﺳــﻮدﻣﻨﺪ ﺑــﺮاي ﺗﻤــﺎم ﻋــﻀﻼت‬

‫ﭼﻬﺎرﺳﺮراﻧﻲ‪ .‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﻣﻔـﺼﻞ زاﻧـﻮي ﻳـﻚ ﭘـﺎ در زاوﻳـﻪ ﺑـﻴﻦ‪ 70‬ﺗـﺎ ‪90‬‬ ‫راﺳﺖ راﻧﻲ‬
‫درﺟﻪ از ﻓﻠﻜﺸﻦ زاﻧﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﻣﺠﺰا ﺑﺮاي ﻋـﻀﻼت ﻫﻤـﺴﺘﺮﻳﻨﮓ‪ .‬ران را ﺑـﻪ ﺧـﻮﺑﻲ ﺑـﻪ ﻛﻤـﻚ‬
‫ﻃﻨﺎب ﻳﺎ ﺗﺴﻤﻪ ﻣﺤﻜﻢ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﻚ ﻓﻠﻜـﺸﻦ ﻳﻜﻄﺮﻓـﻪ در زواﻳـﺎي‪ 20‬ﺗـﺎ‪30‬‬
‫ورﻛﻲ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ‬
‫درﺟﻪ زاﻧﻮ اﻧﺠﺎم دﻫﻴـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﻣﺮاﻗـﺐ اﻧﻘﺒـﺎض ﻋـﻀﻼت راﺳـﺖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات ﺑﺎﺷﻴﺪ‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻗﻮي ﺗﺮﻳﻦ ﻋﻀﻼت اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮔﺮوه ﻋﻀﻼت ﺳـﻪ ﺳـﺮ ﺳـﺎﻗﻲ‬
‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺳﺨﺖ و ﺳﻨﮕﻴﻦ و از ﻃﺮﻓﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﻛـﺮدن ﻣﻔـﺼﻞ ران دارد‪.‬‬
‫دوﻗﻠﻮ‬
‫ﻳﻚ ﭘﻼﻧﺘﺎرﻓﻠﻜﺸﻦ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ )ﻳﻜﻲ از ﭘﺎ ﻫﺎ( در زاوﻳﻪ‪ 90‬درﺟﻪ از ﻣﻔـﺼﻞ‬
‫ﻣﭻ ﭘﺎ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪54‬‬
 ‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﮔﺮوه ﻋﻀﻼت‬
‫اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﻋﻀﻠﻪ ﻧﻌﻠـﻲ ﺣـﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴـﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷـﺪ‬
‫ﭼﺮا ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻀﻠﻪ دوﻗﻠﻮ در ﻳﻚ وﺿـﻌﻴﺖ ﻛـﺎري ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ ﻗـﺮار‬
‫دارد‪ .‬ﻳﻚ ﭘﻼﻧﺘﺎر ﻓﻠﻜﺸﻦ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﻧﻌﻠﻲ‬
‫ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮوي زﻳﺎد در اﻳـﻦ وﺿـﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳـﺪ ﻛـﺎﻣﻼ ﺛﺎﺑـﺖ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫درﺷﺖ ﻧﺌﻲ ﻗﺪاﻣﻲ را ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ دﺳـﺘﻲ در ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫درﺷﺖ ﻧﺌﻲ‬
‫اﻧﻘﺒﺎض ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺪاﻣﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ 43‬ب(‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎداﺗﻲ ﺟﻬﺖ ﻃﺮاﺣﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﺗﺴﺖ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻪ ﻣﻔﺼﻞ ران و ﭘﺎ‪ ،‬ﭘﻴﻜﺎن ﺳﻴﺎه رﻧﮓ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ راﻧﺸﺎن داده و ﭘﻴﻜﺎن ﺳﻔﻴﺪ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬

‫ﻣﺰاﻳﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي از ﻃﺮﻳﻖ ‪MVC‬‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺰاﻳﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي داده ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ‪ ، MVC‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﻳﻚ‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻄﺢ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان زﻳﺎدي ﺗﺤﺖ‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻣﺨﺼﻮص ﻫﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از داده ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺷﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫داﻣﻨﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎدﻗﺖ وﻳﮋه اي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬داده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ MVC‬ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﺷﺪه‬

‫اﺳﺖ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﻀﻠﻪ در ﭼﻪ ﺳﻄﺤﻲ از ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻮد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﺮ‬

‫ﻋﻀﻼت ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده ﻳﺎ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎري ﭼﻪ ﻣﻴﺰان ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻜﻲ را از ﻳﻚ ﻛﺎرﮔﺮ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﺪ‪.‬‬

‫از دﻳﮕﺮ ﻣﺰاﻳﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﻛﺮدن ﺑﺎ ‪ MVC‬ﺑﻴﺎن داده ﻫﺎ ﺑﺮﺣﺴﺐ درﺻﺪ ﻛﺎر ﻣﻌﻴﻦ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺮدن آن ﻣﻘﺪار ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم‬

‫آزﻣﻮدﻧﻴﻬﺎ در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﺎﺷﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻧﺎﺣﻴﻪ اي‬

‫ﻫﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺣﺬف ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻤﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از داده ﻫﺎي ‪ EMG‬ﺑﻴﻦ آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ‬

‫اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺮوﻫﻬﺎ و داده ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ آﻣﺎري ﻣﻮرد ﺗﺼﺪﻳﻖ‬

‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪55‬‬
 ‫ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻮﺟﻮد در راه ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ‪MVC‬‬

‫‪ MVC‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻘﻂ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ روي آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎي ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺮده و ﺳﺎﻟﻢ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد اﻧﺠﺎم داد وﺣﺘﻲ در اﻳﻦ‬

‫ﻣﻮرد ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺠﻬﻮﻻت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ :‬آﻳﺎ آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮ را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺎ‬

‫ﺣﺮﻛﺎت ﺑﺪرﺳﺘﻲ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را درﮔﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و آﻳﺎ ﻃﻮل اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺣﺮﻛﺎت ﭘﻮﻳﺎ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ‬

‫ﺣﺮﻛﺎت ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺑﺴﻴﺎري از داده ﻫﺎي ﻓﻮق ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ EMG‬را ﻣﻲ ﺗﻮان درﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﭘﻮﻳﺎي زﻳﺮﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫ﻣﺴﺌﻮل اﻳﺠﺎد اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ -1 :‬ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻃﻮل ﻋﻀﻠﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﺣﺮﻛﺎت ﭘﻮﻳﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ -2،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﺤﺪوده ‪ MVC‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﻧﻘﺎط ﺣﺪاﻛﺜﺮ‪ -3 ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﻲ واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ و ﻣﻴﺰان ﺳﻴﮕﻨﺎل اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ آﺷﻜﺎر ﺷﺪه در ﺣﺮﻛﺎت زﻳﺮﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﻧﻴﺰ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬داده ﻫﺎي ‪ MVC‬ﻣﻌﺘﺒﺮ را ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ي ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ﻛﻪ ﺑﺮاي‬

‫اﻧﺠﺎم ﺗﻮاﻟﻲ ﻫﺎي ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬آﻣﺎدﮔﻲ ﻻزم را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ روش اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را‬

‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻛﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ و وﻗﺖ ﮔﻴﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‪ EMG‬ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ‪ 16‬ﻛﺎﻧﺎﻟﻪ و ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﻣﺠﺪد آزﻣﺎﻳﺶ‪،‬‬

‫ﻛﻠﻴﻪ ﺗﻼﺷﻬﺎ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﺗﻮاﻟﻲ از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ‪ MVC‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ وﻗﺖ ﺟﻬﺖ آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎزﻧﮕﺮي در ژورﻧﺎل ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻪ ‪ MVC‬و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ روﺷﻬﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺸﺎن ﻧﺪاده اﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬

‫ﺑﺎﻳﺪ آﮔﺎه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ روﺷﻬﺎي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬داده ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬

‫ﺑﺠﺎي ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﻮدن ﻣﻘﺎدﻳﺮي ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار و ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر را ﻋﺎﻳﺪ ﻣﺎ ﺳﺎزد‪ .‬ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻣﺎ از ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﻛﺎري ﻛﻪ‬

‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎر ﺳﺮوﻛﺎر دارﻳﻢ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ از‬

‫آﻧﻬﺎ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﺴﺖ ‪ MVC‬ﻣﻌﺘﺒﺮ را داﺷﺖ‪ .‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﻛﺎر ﻛﺮده اﻣﺎ‬

‫از ﻟﺤﺎظ آﻣﺎده ﺳﺎزي و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن روﺷﻬﺎي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﭘﻮﺳﺖ و ﺟﺎﻳﮕﺬاري اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ و ا ﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﻪ‬

‫ﻧﺤﻮ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺠﺎم داده و در اﻳﻦ روش ﻫﻤﻮاره ﻣﻘﺪار ﻣﺸﺨﺼﻲ از ﺧﻄﺎ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﻔﺎوت در وﺿﻌﻴﺘﻬﺎي آﺷﻜﺎر ﺳﺎزي اﻳﺠﺎد‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ و ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎ اﺟﺮاي ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﺗﻜﺮاري ﻛﻪ ﻫﺮ روز ﺑﺎ ﻳﻚ آزﻣﻮدﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﻚ روش ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪10‬‬

‫ﺗﺎ ‪ 15‬درﺻﺪ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻔﺎوت در ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي را اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﮔﺮ ﻗﺮار اﺳﺖ آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ‬

‫‪56‬‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﺘﻴﺎط ﻻزم را ﻣﺒﺬول داﺷﺖ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮد! داده ﻫﺎي‬

‫ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻧﺸﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ EMG‬اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎﺳﻬﺎي ﻛﻴﻔﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ در‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻳﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻴﻔﻲ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻣﻨﺤﻨﻲ در ﻳﻚ ﺳﻴﻜﻞ ﺣﺮﻛﺘﻲ )رﻓﺘﺎر ﻋﻀﻠﻪ‪ (68‬ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار‬

‫ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪69‬‬
‫ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي داﻣﻨﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﺧﻠﻲ ﻳﺎ ارزش ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬

‫ﺑﺮاي ﻛﻞ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ EMG‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي داﻣﻨﻪ ﺑﻪ ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺗﺴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ وﺟﻮد دارد را‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(44‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ اﺳﺖ ﺗﺎ درﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺿﺮﻳﺐ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ‬

‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﻴﺎن ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪ (45‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺰاﻳﺎي آﻣﺎري از ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺎﻫﺶ داﻣﻨﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ روﺷﻬﺎي ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي )ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ روﺷﻬﺎ( ﺷﻜﻞ و ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎ را در ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ EMG‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ‬

‫دﻫﻨﺪ ﻣﺰاﻳﺎي واﻗﻌﻲ آﻛﺎدﻣﻴﻜﻲ ﺑﻮده و ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻤﺘﺮي دارد )ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻈﺮي دارﻧﺪ ﺗﺎ ﻋﻤﻠﻲ(‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ (44‬ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي داﻣﻨﻪ ﺑﻪ ﺗﺴﺖ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﺧﻠﻲ )ﭼﭗ( ﻳﺎ ارزش ﺣﺪاﻛﺜﺮ )راﺳﺖ( ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫‪1- muscle behavior‬‬

‫‪2- Amplitude normalization internal mean or peak value‬‬

‫‪57‬‬
‫ارزﺷﻬﺎي ﺣﺪاﻛﺜﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺎط ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد)ﺷﻜﻞ ‪ .(44‬در ﻫﺮ دو روش‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت )ﺣﺪاﻗﻞ‬

‫ﻛﻴﻔﻲ( ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي ﺣﺬف ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن داﻣﻨﻪ‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﻘﺒﺎض را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﺑﻴﻦ ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ آزﻣﻮدﻧﻲ و ﻳﺎ‬

‫ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺎل دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي را ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻫﺎي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬را از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﻫﺮ دو روش ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي اﻳﻦ اﺟﺎزه را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﺤﻮه ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮش‬

‫اﻟﮕﻮﻫﺎي ‪ EMG‬در ﻳﻚ ﭼﺮﺧﻪ ﺗﻜﺮاري ار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد )ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ راه رﻓﺘﻦ‪.(70‬‬

‫دﻳﮕﺮ روﺷﻬﺎي ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي‬

‫ﺑﺮاي ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي روش ﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺮﺟﻊ )ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ (45‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ و ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﺷﺪه از ﻣﻮج ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ )‪ (Averages‬ﺑﺨﺶ داﺧﻠﻲ ﻋﻀﻠﻪ دوﻗﻠﻮ‪ .‬ﺷﻜﻞ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫ﻣﺜﺎل ﺑﺎزو ﻫﺎ را در‪ 90‬درﺟﻪ اﺑﺪاﻛﺸﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻀﻠﻪ ذوزﻧﻘﻪ و دﻟﺘﻮﺋﻴﺪ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﺮده‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ )ﺿﺮﻳﺐ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ( ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﭼﭗ(‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ(‪ .‬اﻳﻦ روش ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻲ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورد زﻳﺮا ﺷﺨﺺ از ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬در اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻲ اﻃﻼع ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻚ اﻳﺪه دﻳﮕﺮ درﻣﻮرد ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺑﺎ ‪ ، MVC‬ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﺑﺎ ﺳﻄﻮح زﻳﺮﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ‪ EMG‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻓﻘﻂ زﻣﺎﻧﻲ ﻋﻤﻠﻲ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﺎر ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي آزﻣﻮدﻧﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه و ﺑﺮاي‬

‫ﻣﺜﺎل ﻣﻴﺰان‪ 40‬درﺻﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺑﺮاي ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺳﻄﺢ ‪ EMG‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪1- gait analysis‬‬

‫‪58‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل – ﻛﺎﻫﺶ ‪ECG‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺛﺮات ‪ ECG‬را ﺣﺬف ﻛﻨﻴﻢ ؟‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺛﺒﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬در ﻋﻀﻼت اﻧﺪام ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻬﺎي‪ ECG‬در آن اﺛﺮﮔﺬاﺷﺘﻪ و‬

‫ﻣﻮﺟﻬﺎي‪ EMG‬را آﻟﻮده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ECG .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﻗﻠﺐ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﻲ‬

‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻮي ﺗﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد )ﻣﻴﻠﻲ وﻟﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ( اﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ از ﻣﻴﺎن ﺑﺎﻓﺘﻬﺎي ﺑﺪن ﻋﺒﻮر ﻛﺮده‬

‫و ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه روي ﻋﻀﻼت اﻧﺪام ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﻜﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي آﻟﻮده ﺷﺪن ﺑﺎ اﻳﻦ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل را دارﻧﺪ ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻀﻼت ﺷﺎﻧﻪ و ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺗﻨﻪ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه‬

‫ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب اﺳﺖ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ آﻧﺮا از ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻬﺎي ‪ EMG‬ﺟﺪا ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫ﻣﺮﻛﺰي‪ 80‬ﻫﺮﺗﺰ اﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل درداﺧﻞ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﻮان ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﻲ‪ EMG‬ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ (46‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﻣﻮج ‪ ECG‬ﻛﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻬﺎي ‪ EMG‬را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ )ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ( و ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي‬
‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻛﺎﻫﺶ ‪) ECG‬ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ(‪ .‬درﻗﺴﻤﺖ راﺳﺖ ﻃﻴﻒ ﺗﻮاﻧﻲ ‪ FFT‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﺑﻴﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮدو‪ ،‬داﻣﻨﻪ و ﻃﻴﻒ ‪ EMG‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ‪ ECG‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪.(NORAXON‬‬

‫‪59‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ روش ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﻴﻠﺘﺮه ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻳﻚ اﻟﮕﻮي روش ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻴﺸﺘﺮ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﺗﺪاﺧﻠﻲ ‪ ECG‬را ﺑﺪون ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار دادن ‪ EMG‬و ﻃﻴﻒ ﺗﻮاﻧﻲ آن ﻓﻴﻠﺘﺮه ﻛﺮد )ﺷﻜﻞ‪ .(46‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط‬

‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ‪ ECG‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻋﻀﻼت را ﻓﻌﺎل‬

‫ﺟﻠﻮه ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ (47‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺧﻄﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﺪاﺧﻞ ‪ ECG‬ﺑﺎ اﻣﻮاج ‪ EMG‬ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺧﻂ اﺳﺘﺮاﺣﺖ )ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻋﻀﻠﻪ(‪ .‬ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﻣﻨﻪ )‪ ( MEAN‬از ‪ 3/2‬ﺑﻪ ‪ 10/8‬ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫‪71‬‬
‫ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﺑﺎ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎي ﺗﻜﺮاري‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮي ﻃﺒﻴﻌﻲ در ﺣﺮﻛﺎت اﻧﺴﺎن‬

‫ﺣﺘﻲ در اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺷﺪه ﭘﺎ‪ ،‬در ﭼﺮﺧﻪ ﻫﺎي ﺗﻜﺮاري از ﻗﺒﻴﻞ راه رﻓﺘﻦ ﻧﺮﻣﺎل ﻳﺎ اﻧﻘﺒﺎﺿﺎت اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴﻚ ﻣﺮﺑﻂ ﺑﻪ‬

‫ﻓﻠﻜﺸﻦ‪ -‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﻳﻚ ﺗﻔﺎوت ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ در ﻣﻮج آﺷﻜﺎر ﺷﺪه ‪ EMG‬ﺑﻴﻦ ﺗﻜﺮارﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‬

‫)ﺷﻜﻞ ‪ .(48‬ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺗﺼﺎدﻓﻲ‪ MHAPS‬ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪه )ﺑﺨﺶ"ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ "EMG‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ آن‬

‫ﺑﺎﺷﺪ؛ اﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ دﻟﻴﻞ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮي ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ در دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻧﺴﺎن وﺟﻮد دارد‪ .‬اﮔﺮ آزﻣﻮدﻧﻲ‬

‫ﻗﻮي ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺮاي او ﺗﻜﺮار ﻣﺠﺪد ﺣﺮﻛﺖ در ﺑﺎر دوم ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ و ﻛﻞ داده ﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ را ﻧﺸﺎن‬

‫‪1- Repetition Cycles‬‬

‫‪60‬‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬داﻣﻨﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ‪ AEMG‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻧﻴﺮو ﻳﺎ زاوﻳﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻛﻨﺎر ﻃﺒﻴﻌﺖ‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ ،‬ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎل ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‪ 72‬ﺑﻴﻦ ﻋﻀﻼت ﻣﻮاﻓﻖ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻒ و ﻫﻤﻜﺎر ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺮوﺳﻪ ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻌﺎدل ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﺑﻴﻦ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎي درﮔﻴﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ و دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﻴﺢ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺖ و درون دادﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ داده ﻫﺎ را ﻓﻘﻂ ﻳﻜﺒﺎر ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ‬

‫ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ داده ﻫﺎ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ 73‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(48‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮي اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ .EMG‬ﻃﺮف ﭼﭗ ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل آﺷﻜﺎر ﺷﺪه از ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ﺑﺮاي ﺳﻪ اﻛﺴﺘﻨﺴﻮر‬
‫زاﻧﻮ )ﭘﻬﻦ داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬راﺳﺖ راﻧﻲ( ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ آزاد اﺳﻜﺎت‪ .‬ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﺑﺮاي ‪ EMG‬ﺑﻴﻦ ﺗﻜﺮار ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪ .‬درﻃﺮف راﺳﺖ ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل آﺷﻜﺎر ﺷﺪه )‪ 3‬ﺗﻜﺮار( از ‪ EMG‬ﻋﻀﻠﻪ ﭘﻬﻦ داﺧﻠﻲ )ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻ( و ﻣﻨﺤﻨﻲ ﮔﺸﺘﺎور‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪي ﻧﺎﺷﻲ از آن )ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺋﻴﻦ( ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳﻚ اﻧﻘﺒﺎض ﻛﺎﻧﺴﻨﺘﺮﻳﻚ از ﺑﺎزو و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن زاﻧﻮ در ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴﻚ‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺗﻚ ﻣﻔﺼﻠﻪ ﺣﺮﻛﺖ اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ زاﻧﻮ در وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- Coordinative Interplay‬‬

‫‪2- Ensemble average curve.‬‬

‫‪61‬‬
 ‫‪74‬‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن‬

‫ﺑﻴﺎن دﻗﻴﻖ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻳﻚ ﺗﻜﺮار در دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻧﺴﺎن ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴﻚ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ‬

‫اﺳﺖ )ﺷﻜﻞ ‪ .(48‬ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي از ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻜﺮارﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺎر ﭼﻮب ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﺗﺮﻳﻦ اﻳﺪه در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ در اﺻﻞ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ راه رﻓﺘﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد )‪ ،(11‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻪ ﻛﻞ ﺗﻜﺮارﻫﺎ در ﻳﻚ‬

‫ﺗﻮاﻟﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﻪ دوره ﻫﺎي ﻣﺴﺎوي و ﺟﺪا از ﻫﻢ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ و ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺮ دوره ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ)ﺷﻜﻞ ‪.(49‬‬

‫درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻌﻤﻮل زﻣﺎﻧﻲ )ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ ( ﺑﻪ "درﺻﺪ ﭼﺮﺧﻪ‪ "75‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه ﻛﻪ داﻣﻨﻪ اي از ‪ 0‬ﺗﺎ ‪ 100‬درﺻﺪ را در ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ‬

‫اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي از ﺻﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ (49‬ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺗﻜﺮارﻫﺎي ﺗﻨﺎوﺑﻲ ﺑﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﺎﻣﺴﺎوي‪ .‬ﻫﺮ ﺗﻜﺮار ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻫﺎي ﻣﺴﺎوي و ﻣﺸﺨﺺ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه و ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺑﺮاي ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪1- Time normalization‬‬

‫‪2- Percent of cycle‬‬

‫‪62‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫‪77‬‬
‫‪ / 76AEMG‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫‪78‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺮ ﺗﻜﺮار ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﻳﺎ ﻣﻨﺤﻨـﻲ ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﻣﺠﻤـﻮع ﺑﺨـﺸﻬﺎي‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻲ ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪ . (50‬ﻣﻌﻤﻮﻻ داﻣﻨﻪ‪ ±1‬اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ (SD‬ﺑﺮاي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻴﻦ ﺗﻜﺮارﻫﺎ در ﻧﻈﺮ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪ .(51‬وﺟﻮد ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺮاي ‪ SD‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻜﺮار ﭘﺬﻳﺮي ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻴﻦ ﺗﻜﺮارﻫﺎ ﻛﻢ ﺑﻮده‬

‫و ﻳﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺗﺴﺖ ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(51‬ﻣﺜـﺎﻟﻲ ﺑـﺮاي ﻣﻨﺤﻨـﻲ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺮاﺳـﺎس ﻳـﻚ ﺗـﻮاﻟﻲ از‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ .(50‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻳﻚ ﻧﺮﻣﺎل‬
‫اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺎي اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴـﻚ ﻓﻠﻜـﺸﻦ‪ -‬اﻛﺴﺘﻨـﺸﻦ زاﻧـﻮ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ‪60‬‬
‫ﺳﺎزي ﺑﺎ داﻣﻨﻪ از ‪ 0‬ﺗﺎ ‪ 100‬درﺻﺪ‬
‫درﺟﻪ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ .‬ﻗﺮﻣﺰ = ‪ EMG‬و ﺳﺒﺰ=ﮔﺸﺘﺎور‬

‫در آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺿﺮﻳﺐ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ارزﺷﻲ ﺑﻴﺶ از‪ 50‬درﺻﺪ ﺑﺮﺳﺪﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺜـﺎل‬

‫ﺑﺮاي اﻟﮕﻮﻫﺎي ‪ EMG‬راه رﻓﺘﻦ ﻏﻴﺮ ﻧﺮﻣﺎل ﻧﻴﺴﺖ )ﺷﻜﻞ‪ .(45‬اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻠﻬﺎ ﺑﺮاي‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬اﺳﺖ زﻳﺮا ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻛـﻞ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ آﺳـﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﺠـﺪد ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺷـﻮد‪ ،‬ﺑـﻪ ﺷـﺮط آﻧﻜـﻪ‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻛﻠﻲ ﺗﺴﺖ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﻴﺮي ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد" اﺛـﺮات ﻳﻜﻨـﻮاﺧﺘﻲ‪ "79‬ﺑﻴـﺸﺘﺮ در اﻟﮕـﻮي‬

‫‪ EMG‬ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﺠﺎد زﻣﺎن واﺣﺪ ﻛﻪ اﺟﺎزه ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي از ﮔﺮوه و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ و آزﻣﻮدﻧﻴﻬﺎ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬از دﻳﮕﺮ‬

‫‪1- Average EMG‬‬

‫‪2- Ensemble Averages‬‬
‫‪3- Time normalized averaging‬‬
‫‪1- smoothing effect‬‬

‫‪63‬‬
‫ﻣﺰاﻳﺎي ﺑﺎرز اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ AEMG .‬ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻔﻔﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻬﻬﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﺣﺮﻛﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ در ﻳﻚ ﺳﻴﻜﻞ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﺎي ﻛﻠﻴﻨﻴﻜـﻲ اﺳـﺖ‬

‫ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي ﺑﺎ ‪ MVC‬ﻧﺪارد )ﺷﻜﻞ ‪.(52‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(52‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ EMG‬در ﻳﻚ ﭼﺎرﭼﻮب زﻣﺎﻧﻲ واﺣﺪ ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻔﺎوت‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎي ‪ ،EMG‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد و اﮔﺮ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ در دو وﺿﻌﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﺴﺖ ﺷﻮد اﻳﻦ‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻴﻔﻲ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻤﻲ ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار داد‪ .‬اﮔﺮ ﻋﻀﻼت )ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻣﺘﻔﺎوت( ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻤﻲ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد و در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻳﺪ روي رﻓﺘﺎر ﻋﺼﺐ‬
‫ﮔﻴﺮي ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﻴﺮي ﺑﺪون ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي زﻣﺎﻧﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻳﻚ ﭼﺮﺧﻪ ﻛﺸﺶ‪/‬ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪن‪ 80‬ﻳﺎ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺑﺎزﺧﻮرد ﺑﺎﻳﺪ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬

‫ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي زﻣﺎن واﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ را‬

‫ازﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮد‪.‬‬

‫‪1- stretching/shortening cycle‬‬

‫‪64‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ (53‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﻴﺮي ﺑﺪون ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎزي ﺑﺎ زﻣﺎن‪ .‬ﻳﻚ ﺗﻨﺎوب ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ )ﺑﺨﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﺑﻲ رﻧﮓ( از ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار )ﺗﻤﺎس ﺑﺎ زﻣﻴﻦ( ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﻜﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺮش روي ﻳﻚ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻴﺮو ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ درﺑﺎﻻ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﻚ ﺗﻨﺎوب ﺛﺎﺑﺖ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ اي ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫)ﺑﺨﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زرد رﻧﮓ( اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺗﻨﺎوب‪ 400‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ اي ﺑﻌﺪ از ﺗﻤﺎس ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫‪)EMG‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ( و اﻳﻤﭙﺎﻟﺲ )ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﺳﺒﺰ( در ﻋﻤﻞ ﭘﺮش ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﻳﻚ دوره ﺑﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اوﻟﻴﻦ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ زﻣﻴﻦ در ﺗﺴﺖ ﭘﺮش‪ ،‬ﺗﻤﺎس‬

‫ﺿﺮﺑﻪ ﭼﻜﺶ در ﺗﺴﺖ رﻓﻠﻜﺲ ﺗﺎﻧﺪوﻧﻲ زاﻧﻮ ﻳﺎ اوﻟﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ زاوﻳﻪ روي ﺻﻔﺤﺎت ﺷﻴﺒﺪار ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﭘﺎﺳﺦ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪ‬

‫ﭘﺮوﻧﻴﺸﻦ‪ /‬ﺳﻮﭘﻴﻨﻴﺸﻦ‪ 81‬ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﻣﭻ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻳﻚ اﻳﺪه دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ )ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي را‬

‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫‪1- pronation/supination‬‬

‫‪65‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي داﻣﻨﻪ ‪EMG‬‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﻣﻨﻪ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮﻣﻨﺤﻨﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﺛﺮات ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﻣﻨﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ)‪،(Mean‬‬

‫ارزش ﺣﺪاﻛﺜﺮ )‪ ،(Peak value‬ارزش ﺣﺪاﻗﻞ )‪ ،(Minimum value‬ﺳﻄﺢ )‪ (Area‬و ﺷﻴﺐ )‪ (Slope‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ‬

‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺳﻴﮕﻨﺎل دو ﻗﻄﺒﻲ اوﻟﻴﻦ ﻛﺎر ﺗﺼﻔﻴﻪ آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(54‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﻣﻨﻪ‪ EMG‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل‪ EMG‬ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺷﺪه‬

‫ارزش ‪ Peak EMG‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎدار اﺳﺖ زﻳﺮا ﺣﺘﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺷﺪه و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‬

‫اﻳﻦ ارزش ﻫﻨﻮز ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ)‪ (Average peak‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻳﻚ دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ده ﻣﻮرد از ارزش ﻫﺎي ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﻣﻮج ﻗﺮار‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻣﻌﺪل ﮔﻴﺮي ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﻚ‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻨﺎوﺑﻲ ﻣﻨﺘﺨﺐ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‪ EMG‬اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮ ط ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻨﺎوب ﻫﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺣﺴﺎس اﺳﺖ‪ .‬ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ EMG‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮردﻧﻈﺮ در ﻳﻚ ﻛﺎر ﻣﻌﻴﻦ را ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬

‫و ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪66‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(55‬ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻨﺎوﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻪ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻞ ارزﺷﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‪100‬درﺻﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪار درﺻﺪي ﻫﺮﻋﻀﻠﻪ در‬
‫ﻫﺮﻛﺎﻧﺎل ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ AREA‬درﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﺎن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ ‪ EMG‬ﺑﺮاي ﻳﻚ دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ )‪ .(82IEMG‬ازآﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬

‫اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ دارد‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻳﺪﮔﺎه ﻣﻮردﻧﻈﺮ داراي ﻣﺰاﻳﺎ‬

‫و ﻣﻌﺎﻳﺒﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ IEMG .‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻧﺘﮕﺮال ‪ EMG‬ﺑﻮده و درﮔﺬﺷﺘﻪ اﻳﻦ واژه اﻏﻠﺐ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺮاي ﻣﻨﺤﻨﻴﻬﺎي ‪EMG‬‬

‫ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺷﺪه آﻧﺎﻟﻮگ‪ 83‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ارزش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮاز ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﻌﺪﻳﻞ‬

‫ﺷﺪه ‪ ،‬ارزش درﺻﺪ داده )‪ (Input %‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﮔﺎم اول ارزش ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﻧﺎﻟﻬﺎي ﺗﺠﺰﻳﻪ و‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي‪100‬درﺻﺪ درون داد ‪ 84EMG‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬در ﮔﺎم دوم ﻣﻘﺪار‬

‫درﺻﺪي ﻫﺮ ﻛﺎﻧﺎل ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد )ﺷﻜﻞ ‪.(55‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻳﻚ ﻧﻮع ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‪ 85‬اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻋﺼﺐ ﮔﻴﺮي ﺑﻴﻦ ﺣﺮﻛﺎت ﻣﻮرد‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪1- Integrated EMG‬‬

‫‪2- Analog smoothed EMG curves‬‬
‫‪3- 100%EMG Input‬‬
‫‪4- distribution analysis‬‬

‫‪67‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮ ﻛﺎﻧﺲ ‪EMG‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺟﺪﻳﺪ ‪ PC‬اﻳﻦ اﻣﺮ را آﺳﺎن ﻛﺮده ﺗﺎ از ‪) 3FFT‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺳﺮﻳﻊ ﻓﻮرﻳﺮ‪ (86‬ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻴﺰان‬

‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ اﻣﻮاج ‪ EMG‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬

‫در ﻳﻚ ﻣﺪل‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮج ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﺠﻤﻮع ﭼﻨﺪ ﻣﻮج ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ )ﺷﻜﻞ‪.(56‬‬

‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ‪ FFT‬را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮج ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻣﻮج ﻫﺎي ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه آن ﺗﻮﺿﻴﺢ داد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮج ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ‪ 80‬ﻫﺮﺗﺰ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﻣﻮج ‪ EMG‬ﺗﻮان زﻳﺎدي در اﻳﻦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ دارد‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻧﻮع از‬

‫ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﻲ درﻳﻚ ﻫﺮﺗﺰ ﻣﻌﻴﻦ و ﻣﺤﺪود ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻳﻚ ﻧﻤﻮدار ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻳﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﺎري‬

‫از ﻛﻞ ﺗﻮان‪ 87‬ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ )ﺷﻜﻞ‪.(31‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(56‬ﻣﺪل ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺮاﺳﺎس‪ .FFT‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻃﺮف ﭼﭗ ﺷﺎﻣﻞ‪ 3‬ﻣﻮج در ﻫﻢ اﺳﺖ )وﺳﻂ(‪ :‬ﻳﻚ ﻣﻮج‬
‫ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻫﺮﺗﺰ‪ ،‬دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ‪ 3‬ﻫﺮﺗﺰ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻣﻮج ﺑﺎ ‪ 5‬ﻫﺮﺗﺰ‪ .‬ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﻮان )راﺳﺖ( ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻔﺎوت "ﺗﻮان" را در اﻳﻦ‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻞ ﺗﻮان ﻃﻴﻒ‬

‫ﻛﻞ ﺗﻮان ﻃﻴﻒ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺠﺪدا ازﻃﺮﻳﻖ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد‪ -1:‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ 88‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫رﻳﺎﺿﻲ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻃﻴﻒ‪ -2،‬ﺗﻮان ﻛﻞ‪ 89‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺘﮕﺮال زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻃﻴﻒ و ‪ -3‬ﻓﺮ ﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ 90‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎراﻣﺘﺮي ﻛﻪ ﺳﻄﺢ‬

‫‪5- Fast Fourier Transformations‬‬

‫‪6- Total Power Spectrum‬‬
‫‪1- Mean Frequency‬‬
‫‪2- Total Power‬‬
‫‪3- Median Frequency‬‬

‫‪68‬‬
‫ﺗﻮان ﻛﻞ را ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺴﺎوي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(57‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺗﻮان ﺣﺪاﻛﺜﺮ‪ ،91‬ﻳﻌﻨﻲ ارزش ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻛﻞ ﺗﻮان ﻃﻴﻒ را‬

‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد‪ .‬درﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ‪ ،EMG‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و ﺗﻐﻴﻴﺮات داﻣﻨﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ در ﻳﻚ اﻧﻘﺒﺎض اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫)ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺴﺘﮕﻲ(‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(57‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ EMG‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ‪FFT‬‬

‫‪92‬‬
‫ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺻﻔﺮ‬

‫راه دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﭘﺎﻳﻪ ‪ FFT‬ﺷﻤﺎرش ﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻫﺎ در ﻃﻮل ﺧﻂ ﺻﻔﺮ از ﻳﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﺎﻻﻳﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ‪ FFT‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻗﺮار‬

‫دارد و ﻣﻲ ﺗﻮان ازآن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ راﻫﻜﺎر ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ‪ FFT‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ زﻣﺎن و ﺗﻮان‬

‫‪ PC‬دارد‪ .‬اﻣﺮوزه ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺻﻔﺮ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ‪ FFT‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻴﺢ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪4- Peak Power‬‬

‫‪1- Zero crossing or Zero Turns‬‬

‫‪69‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ زﻣﺎن‬

‫‪93‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪ ،EMG‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ در ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ در دﻳﮕﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي‬

‫ﺑﻴﻮ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ رﺧﺪادﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫آﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل )‪ (Time to peak‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻴﻦ ﺷﺮوع دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‬

‫)ﻳﺎ آﻏﺎز اﻧﻘﺒﺎض( ﺗﺎ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ از داﻣﻨﻪ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻒ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ‬

‫اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ )ﺷﻜﻞ ‪. (58‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(58‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ .‬آﻏﺎز دوره ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ‪ ،‬ﺷﺮوع ﭼﺮﺧﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ )ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي زﻣﺎﻧﻲ( ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻬﻢ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2- Time to peak‬‬

‫‪70‬‬
 ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ‪offset/onset‬‬

‫اﻳﺪه اﺻﻠﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي )‪ (Onset‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻓﻌﺎل ﻣﺎﻧﺪن ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل ﻣﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﺪ و ﭼﻪ ﻣﻘﺪار‪ EMG‬دردوره ‪ Onset‬ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺷﻜﻞ )‪ .(59‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي‬

‫ﻣﺮﺑﻮط اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﻋﺼﺒﻲ‪ 94‬اﺳﺖ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و زﻣﺎن واﻛﻨﺶ ﻣﺮﺑﻮ ط‬

‫ﺑﻪ آﻏﺎز ‪ EMG‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﻜﺎن ﺗﺤﺮﻳﻚ و ﻣﺤﻞ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ‬

‫ﮔﺮدد‪ .‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺳﻄﻮح ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻋﻀﻠﻪ ﺷﻠﻴﻚ را آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﺮوع از‬

‫وﺿﻌﻴﺖ در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻋﻀﻠﻪ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺐ آﺗﺶ ﺑﺎري‪ 95‬ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮدار اﻟﮕﻮي ‪ 3onset‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺴﺒﺖ زﻣﺎﻧﻲ ﻓﻌﺎل ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻳﺪه ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ درﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ راه رﻓﺘﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﺮاي ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎي ﭼﻨﺪﻛﺎﻧﺎﻟﻪ ‪ EMG‬در ﻃﺮح ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺳﻴﻜﻞ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داده اﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(71‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(59‬ﻣﺜﺎﻟﻲ از دوره زﻣﺎﻧﻲ ‪ Onset‬و‪ offset‬ﺑﺮاﺳﺎس ﺷﺮوع ﻳﻚ دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‪ .‬ﻳﻚ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻌﻴﺎر ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫‪ onset time‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ .EMG‬اﮔﺮ دو ﺑﺎره ﻫﻤﺎن آﺳﺘﺎﻧﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد ‪ offset time‬ﻓﺮا ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬

‫‪1- nerve conduction velocity‬‬

‫‪2- Firing order‬‬
‫‪3- Onset pattern diagrams‬‬

‫‪71‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن زﻳﺮ دوره ﻫﺎ‬

‫‪96‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻧﻮﻳﺰ ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ ‪EMG‬‬

‫دﻗﺖ و رواﻳﻲ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ‪ Onset /offset‬ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺣﺴﺎﺳﺘﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ در‬

‫اﻳﻦ ﺳﻄﺢ از ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن آﻏﺎز و ﭘﺎﻳﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ روش را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد‪.‬‬

‫راﻳﺠﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ داﻣﻨﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ ‪ EMG‬ﻗﺒﻞ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﮔﺎم ﺑﻌﺪي ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ از اﻳﻦ داﻣﻨﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ از داﻣﻨﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد دو ﻳﺎ‬

‫ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل ﻳﺎ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ازآﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻚ ﺳﻴﮕﻨﺎل‬

‫ﻏﻴﺮ ارادي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ از داﻣﻨﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺠﺎوز ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ زﻣﺎن ﺣﺪاﻗﻞ ﻛﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺮروي آن آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد‬

‫ﭘﺬﻳﺮش ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد )ﻣﺜﻼ ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ(‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺮ در ﻣﻮرد اﺗﻤﺎم ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼرﻏﻢ راﻳﺞ‬

‫ﺑﻮدن اﻳﻦ روش‪ ،‬اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار ﻣﺸﻜﻞ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻮﻳﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﺑﻴﻦ آزﻣﻮﻧﻬﺎ و آزﻣﻮدﻧﻴﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ آن را ﺟﻬﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮر ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم آزﻣﻮﻧﻬﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬

‫ﻣﺸﻜﻞ دﻳﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﺪرن ‪ EMG‬ﺗﺎ آن ﺣﺪ ﭘﺎرازﻳﺖ آزاد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻴﺰان ‪ 8‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد )ﺷﻜﻞ‪.(60‬‬

‫‪1- Multiple SD of EMG-baseline noise‬‬

‫‪72‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(60‬ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻳﻚ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻳﺎ ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫‪ .(onset/offset)EMG‬آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ ‪ 3‬اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه و ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﻌﺎل ﺳﺎزي ﻗﺎﺑﻞ‬
‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪارد)ﺧﻄﻮط ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ و ﻣﺤﺪوده ﻫﺎي ﺻﻮرﺗﻲ(‪ .‬ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺎرازﻳﺖ آزاد ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن‬
‫ﺷﺮوع و ﭘﺎﻳﺎن اﻧﻘﺒﺎض ﺑﻪ ﺻﻮرت درﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ‪ SD‬ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ‪ 8‬ﺑﺮاﺑﺮ دارد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ ارزش ﺣﺪاﻛﺜﺮ‪ 97‬در ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ‬

‫راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار درﺻﺪي از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻳﻚ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﻪ در دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻗﺮار دارد‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ارزش ﻳﻚ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ را ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آورد و از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ و ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪98‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ارزش ﺛﺎﺑﺖ‬

‫راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻲ ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ارزش درﺻﺪي ﻣﻌﻴﻦ ﺑﺮاي داده ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺷﺪه‬

‫ﺑﺎ ‪ MVC‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﻫﺮ روﺷﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮداري‪ ،‬رواﻳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺗﺐ ﺷﺪه‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس آﺳﺘﺎﻧﻪ و دوره ﻫﺎي ‪ Onset‬ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪1- peak value‬‬

‫‪2- fixed value‬‬

‫‪73‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫‪99‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻧﻴﺮو‬

‫راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ داده ﻫﺎي ‪ EMG‬و ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي‬

‫اﻳﺠﺎد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻀﻠﻪ )ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ (EMG‬اوﻟﻴﻦ ﺷﺮط ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻫﺮ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺗﻮﺳﻂ آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲ ﺗﻮان‬

‫راﺑﻄﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺪرﺳﺘﻲ ﻳﻚ راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي وﺟﻮد دارد‪،‬‬

‫اﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دارد ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮارد راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ دو‬

‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﻄﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻃﺒﻖ آن در ﺳﻄﻮح ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺴﺒﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ )‪(EMG‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺮو ﻻزم اﺳﺖ ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(61‬دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﻼﺳﻴﻜﻲ از ﺗﺴﺖ اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ در ﻣﻮرد راﺑﻄﻪ‬

‫‪/EMG‬ﻧﻴﺮو ‪ :‬ﺷﻜﻞ ﭼﭗ واﺑﺴﺘﮕﻲ ﻧﺴﺒﺖ ‪/EMG‬ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫زاوﻳﻪ اي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ )‪ B‬و ‪ (A‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﺑﺎ ‪ MVC‬ﺣﺬف ﻛﺮد‪ .‬ﺷﻜﻞ راﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ‪/EMG‬ﻧﻴﺮو‬
‫ﺑﺮاي ﺳﻪ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬در ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ داده ﻫﺎي‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي و در ﻣﺤﻮر ﻋﻤﻮدي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﻧﺮﻣﺎل‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ‪ MVC‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- EMG To Force Ratio‬‬

‫‪74‬‬
‫ﺑﺮاي ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺨﺺ در آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﻴﺮوي اﻳﺴﺘﺎ )ﻫﺮدو ‪ EMG‬و ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎي ﺑﻴـﺸﻴﻨﻪ ﺧـﻮد ﻧﺮﻣـﺎﻟﻴﺰه ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ( ﺑﻌـﻀﻲ‬

‫ﻋﻀﻼت ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻧﺪﺗﺎ راﺑﻄﻪ ﺧﻄﻲ ﻧﻴﺮو‪ EMG -‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣـﻞ ﻧـﺸﺎن دﻫﻨـﺪ )ﺷـﻜﻞ‪ 61‬ﻧﻤﻮدارﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ(‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭼﻨﻴﻦ راﺑﻄﻪ اي ﻣﻬﻢ اﺳﺖ اﮔﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ‪ ،EMG‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﮔﺸﺘﺎور را در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻮﻣﻜـﺎﻧﻴﻜﻲ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻛﻨـﺪ‪ .‬از‬

‫ﻳﻚ دﻳﺪﮔﺎه ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در روﺷﻬﺎي درﻣﺎن ﻛﻠﻨﻴﻜﻲ ﺷﺨﺺ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑـﺎ اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺑﮕﻴﺮدﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻫـﺮ اﻓـﺰاﻳﺶ در‬

‫‪ ، EMG‬ﻧﻴﺮوي ﻣﺘﺮاﻛﻢ و ﮔﺸﺘﺎوري اﻃﺮاف ﻫﺮ ﻣﻔﺼﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 62‬ﻧﻤﺎي ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ از راﺑﻄﻪ ‪/EMG‬ﻧﻴﺮو در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي اﻧﻘﺒﺎﺿﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﻀﻠﻪ و وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ آن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻀﻼت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺮده در اﻋﻤﺎل ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي‬
‫ﻣﻌﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ )‪ (EMG‬ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ﺧﺴﺘﻪ و ﻳﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ رﻓﺘﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻲ‬
‫دﻫﻨﺪ ‪.‬‬

‫راﺑﻄﻪ ‪ - EMG‬ﻧﻴﺮو ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ وﺿﻌﻴﺖ ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ )ﺗﻤﺮﻳﻦ( ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬در ﻳﻚ‬

‫اﻧﻘﺒﺎض اﻳﺴﺘﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﻴﺮوي ﺗﻮﻟﻴﺪي ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ورزﻳﺪه )ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 62‬دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد(‬

‫ﺑﻪ ﻃﺮف راﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن داده درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻧﻜﺮده و ﺗﺤﻠﻴﻞ رﻓﺘﻪ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﭼﭗ را‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪75‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫‪ EMG‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ روش ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﻧﻘﺶ ‪ EMG‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﻮ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﻛﻠﻴﻪ روﺷﻬﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﺗﻔﻜﻴﻚ ﮔﺮدد‪ .‬آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮي‪،‬‬

‫ﺳﻴﻨﻤﺎﺗﻴﻚ‪ ،‬ﺳﻨﺘﻴﻚ و ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ )ﺷﻜﻞ ‪ .(63‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ‪ EMG‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻴﻨﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻫﺮ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف دﻳﮕﺮ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ ‪ EMG‬ﺗﻨﻬﺎ داراي ﻳﻚ روش از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه و ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(63‬ﭼﻬﺎرﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه از روش ﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﺻﺤﻴﺢ و ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺘﻮدﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺸﺨﺺ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮوع ﻛﺮدن از‬

‫ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﻴﻤﺎران ﺧﻮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮده اﻳﺪ ﻳﺎ ﻫﺪﻓﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ دارﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﺿﻴﺎﺗﻲ را در ﻣﻮرد آن ﻣﻮﺿﻮع وﻳﮋه ﻃﺮح رﻳﺰي ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬

‫ﻣﻌﻜﻮس ﻛﺮدن ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﺌﻮاﻻت آﺳﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪76‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪي ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻮرد اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪام روش ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﻮاﻻت ﺷﻤﺎ‬

‫را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ‪ EMG‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮال ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان ﻗﺪرت دارد )ﻧﻴﻮﺗﻦ( و ﻳﺎ از ﻃﺮﻓﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬

‫ﻧﻴﺮو ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮال ﺟﻮاب دﻫﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﻳﻨﻜﻪ در داﺧﻞ ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ‬

‫ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ زﻳﺮ ﺑﺨﺶ از ﺳﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي در ﻣﻮرد اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺳﻮاﻻت‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ‪ EMG‬ﻃﻠﺐ ﻛﻨﻴﺪ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺪه ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ‬

‫داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(64‬ﺳﺌﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس اﻧﺘﺨﺎب راه ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻣﻴﺎن روش ﻫﺎي ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‬
‫اﺳﺖ‬

‫‪77‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺳﺌﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ‪EMG‬‬

‫اﻧﻮاع و درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺳﺌﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر اﺳﺎﺳﻲ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﻋﻤﺪه از ﺳﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ وﺟﻮد داردﻛﻪ ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮرد آن راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺮده و ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪:‬‬

‫ﻧﻮع ﻣﻘﻴﺎس‬ ‫ﻧﻮع ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺳﺌﻮال‬

‫اﺳﻤﻲ‬ ‫ﺑﻠﻲ‪/‬ﺧﻴﺮ و ﻓﻌﺎل‪/‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل‬ ‫• آﻳﺎ ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ ؟‬

‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻛﺮدن ﺑﻴﻦ ﺗﺴﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ واژه ﻫﺎي‬ ‫• ﻋﻀﻠﻪ در ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان درﮔﻴﺮ اﺳﺖ؛ زﻳﺎد ﻳﺎ ﻛﻢ؟ )در‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬
‫ﻛﻴﻔﻲ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ(‬

‫ﻓﻌﺎل‪ -‬ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻌﺎل ﻳﺎ‬

‫ﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫• ﭼﻪ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل و ﭼﻪ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ؟‬
‫ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﻋﻀﻠﻪ‬

‫ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺜﻼ‬ ‫• ﻋﻀﻠﻪ در ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ )ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﺘﺮﻳﻚ‬
‫درﺻﺪ ‪MVC‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار اﺳﺖ(؟‬

‫ﻣﺘﺮﻳﻚ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ داﻣﻨﻪ )‪ (Slope‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪EMG‬‬ ‫• آﻳﺎ ﺧﺴﺘﮕﻲ در ﻋﻀﻠﻪ رخ داده اﺳﺖ؟‬

‫اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﺳﻄﺢ ﺳﻮاﻻت‪ ،‬ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ EMG‬ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ‬

‫ﭘﺰﺷﻚ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭼﻚ ﻛﺮدن ﺳﺮﻳﻊ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻮروﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻀﻠﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ارادي‬

‫ﻓﻌﺎل ﺳﺎزد‪ ،‬ﺛﺒﺖ ﻳﻚ ﻣﻮج ‪ EMG‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎم‪()100‬ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ آﻣﺎده ﺳﺎزي دارد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬

‫ﺟﻮاب اﻳﻦ ﺳﺌﻮال را ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﮔﺮﻛﻴﻔﻴﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ درﺣﺮﻛﺎت ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺷﺨﺺ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ از‪16‬ﻛﺎﻧﺎل دﺳﺘﮕﺎه‪ EMG‬ﺟﻬﺖ ﺛﺒﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻋﻀﻠﻪ و ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي داﻣﻨﻪ ﺑﺎ‬

‫‪ MVC‬ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ آﻣﺎده ﺳﺎزي دارد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ‪ EMG .‬ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻮاﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻬﺎي وﻳﮋه ﺧﻮد‬

‫ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ روش ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ دﻳﮕﺮي‪ ،‬اﻳﻦ روش ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻟﻨﺰ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﻳﻚ زﻳﺮﺑﺨﺶ ﻳﺎ ﻣﻮﻟﻔﻪ‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه از ﻛﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻋﻀﻼت ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ﺣﺮﻛﺖ دﻫﻨﺪه ﺑﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﻮاﺳﻄﻪ‬

‫‪1- raw‬‬

‫‪78‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺘﺸﺎن آﻧﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ رﻓﻠﻜﺴﻬﺎي ﭘﺎﻳﻪ و ﻳﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﻬﺎي رﺳﻴﺪه از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي )‪ (CNS‬را درﻳﺎﻓﺖ و اﺟﺮا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬

‫اﻟﻜﺘﺮو ﻣﺎﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺮﺳﺶ ﭼﺮا ﺟﻮاب دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮي از ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ‪ EMG‬را ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻓﻬﻢ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺎﺳﻲ در ﻣﻮرد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺴﻲ‪ -‬ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻴﮕﺮداﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﻳﺪ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ از "ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻓﻌﺎل‪ "101‬ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮدازش دﻳﮕﺮ زﻳﺮﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬

‫ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد )ﺷﻜﻞ ‪ .(65‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺪف و ﺗﻼش در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ از ﻳﻚ‬

‫زﻳﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﻞ ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺗﻌﻤﻴﻢ داده ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﻔﺮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻫﻢ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‬

‫اﮔﺮ ﻧﺘﻮان آن را ﺑﻪ ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻌﻤﻴﻢ داد ﻓﺎﻗﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(65‬زﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻛﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺠﺰا‬
‫ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻳﻚ زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎز ﮔﻮ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪1- Active Motor System‬‬

‫‪79‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ :EMG‬ﻓﻌﺎل‪/‬ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬

‫ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ اول‪ :‬آﻳﺎ ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ ؟‬

‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺳﻮاﻻ ت ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻮج ﺧﺎم ‪ EMG‬در ﻫﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺌﻮال در ﻳﻚ‬

‫ﺳﻄﺢ اﺳﻤﻲ ﺑﺎ ﺟﻮاب ﻫﺎي ﺑﻠﻲ‪/‬ﺧﻴﺮ ﻳﺎ ﻓﻌﺎل‪/‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي ﭼﻚ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ آﻳﺎ ﺧﻂ ﭘﺎﻳﻪ‬

‫‪ EMG‬اﺛﺮ واﺿﺤﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮج را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﺘﻴﺎط ﻻزم را ﻣﺒﺬول داﺷﺖ‪ .‬ﻧﻮﻳﺰ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻓﺰاﻳﺶ در‬

‫ﺗﻨﺶ ﻋﻀﻠﻪ‪ 102‬ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(66‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ EMG‬درارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﻮدن ﻋﻀﻠﻪ در وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻓﺮد ﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻳﺴﺘﺎده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﺪﻳﻮس )ﻛﺎﻧﺎل‪ (1‬و ﻣﺎﻳﻞ داﺧﻠﻲ )ﻛﺎﻧﺎل‪ (4‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬
‫)ﻓﻌﺎل(‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻋﻀﻠﻪ ﺳﺮﻳﻨﻲ ﺑﺰرگ )ﻛﺎﻧﺎل‪ (3‬و راﺳﺖ ﺷﻜﻤﻲ )ﻛﺎﻧﺎل‪ (4‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ وﺟﻮد ﻫﻤﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺣﺎﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﺮد ﺑﺮروي ﻳﻚ ﭘﺎ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدل ﻗﺮار دارد ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ از ﻋﻀﻼت در‬
‫ﺣﻔﻆ ﭘﺎﻳﺪاري ﻗﺎﻣﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫راﺑﻄﻪ اﻳﻦ ﺳﺌﻮاﻻت اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺷﻤﺮده ﺷﻮد و ﻳﺎ درك ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻮروﻟﻮژﻳﻜﻲ اﻳﻦ‬

‫ﺳﺌﻮال وﺟﻮد دارد ﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺮده‬

‫‪1- increased tonus‬‬

‫‪80‬‬
‫ﺣﺮﻓﻪ اي ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺌﻮاﻻت اﺳﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺶ وﺿﻌﻴﺘﻲ‪ 103‬ﻋﻀﻠﻪ ﺳﺮﻳﻨﻲ ﺑﺰرگ‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم اﻳﺴﺘﺎدن و ﻳﺎ ﻧﻘﺶ ﻋﻀﻠﻪ راﺳﺖ ﺷﻜﻤﻲ در ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﻟﮕﻦ و ﻣﻬﺮه ﻫﺎي ﻛﻤﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮدي و آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻜﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ و ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ EMG‬و ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ‬

‫ﻋﻀﻼت در اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﻌﻴﻦ ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ‪.(66‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(67‬ﭘﺪﻳﺪه ﺧﻢ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ آراﻣﺶ وﻗﺘﻲ از وﺿﻌﻴﺖ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻠﻮ ﺧﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻋﻀﻼت ﭘﺸﺖ‬
‫)ﻛﺎﻧﺎل‪1‬ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﺪﻳﻮس( اﻛﺴﺘﻨﺴﻮر ﻫﺎي ﻣﻔﺼﻞ ران )ﻛﺎﻧﺎل‪ 2‬ﺳﺮﻳﻨﻲ ﺑﺰرگ( در اﻛﺜﺮ وﺿﻌﻴﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﺮد ﺧﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫)ﺧﻂ ﭼﻴﻦ ﻋﻤﻮدي و ﺗﺼﻮﻳﺮ وﻳﺪﺋﻮ( ﮔﺸﺘﺎور ﻋﻀﻮ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺎي ﻣﻨﻔﻌﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻴﮕﺎﻣﻨﺖ ﻫﺎ ﻣﻬﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ‬
‫اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﭘﺸﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﻋﻀﻠﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ ﻋﻀﻼت ﻫﻤﻜﺎر )ﻛﺎﻧﺎل ‪ 3‬ﻋﻀﻼت ﻫﻤﺴﺘﺮﻳﻨﮓ( در‬
‫ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻛﻤﺮ درد دارﻧﺪ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ درد ﭘﺎ ﻛﺎرﻛﺮد ﺑﺪ اﻳﻦ ﻋﻀﻼت ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ آﻧﻬﺎ در ﻫﻤﻪ‬
‫ﺣﺎل ﺣﺘﻲ زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻧﻴﺰ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺳﺎﻟﻢ در وﺿﻌﻴﺘﻬﺎي ﻣﺸﺨﺺ اﮔﺮ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ آن ﻋﻀﻠﻪ ﻫﻨﻮز‬

‫ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻳﻚ اﺳﭙﺎﺳﻢ ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ ،‬ﭘﺮﺗﻨﺸﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﺎزﺗﺎﺑﻲ )ﻣﺜﻞ درد(‪ ،‬ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻔﺼﻞ و اﺧﺘﻼﻻت رﻓﺘﺎري‬

‫)اﺳﺘﺮس‪ ،‬ﻋﺪم ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﻀﻠﻪ( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2- postural‬‬

‫‪81‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‪/‬ﻛﻤﺘﺮ‬

‫ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ دوم ‪ :‬آﻳﺎ ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ دارد ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ)در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ(‬

‫ﺳﺌﻮاﻻت ﻧﻮع "ﺑﻴﺸﺘﺮ‪/‬ﻛﻤﺘﺮ"دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﻧﻴﺎز دارد ﻣﺜﻞ ‪ EMG‬ﻃﺮف راﺳﺖ و ﭼﭗ ‪ ،‬ﭘﻴﺶ آزﻣﻮن ﭘﺲ‬

‫آزﻣﻮن‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﺷﺪه‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺌﻮال ﻳﻚ ﺟﻮاب ﻛﻴﻔﻲ را ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬

‫ﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎ در ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ )ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺘﺮﻳﻚ( ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ داﻣﻨﻪ ﻣﻮج ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺑﺪون ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬ ‫)‪ (minus‬ﻣﻨﻔﻲ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺴﺖ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻢ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻣﻌﻤﻮل‬ ‫)‪ (Plus‬ﻣﺜﺒﺖ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻋﻀﻠﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺴﺖ‬

‫ﺑﺎﻻ‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫‪2×Plus‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺴﺖ‬

‫ازدﻳﺪﮔﺎه ﻋﻤﻠﻲ و ﻛﻠﻨﻴﻜﻲ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻴﻔﻲ )ﺗﻔﺴﻴﺮ( داﻣﻨﻪ ﻣﻮج ‪ EMG‬اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻔﻴﺪ ﺗﺮﻳﻦ راه ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫داده ﻫﺎي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺤﺚ ﺷﺪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ MVC‬را ﺟﻬﺖ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه‬

‫ﻛﺮدن ﺗﺴﺖ ﻫﺎ اﺟﺮا ﻛﻨﻨﺪ و دﻳﮕﺮ روش ﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن واﻗﻌﺎ ﻣﺰﻳﺘﻲ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ازﺳﺌﻮاﻻت ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻮاب ﻛﻤﺘﺮ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت و آزﻣﻮدﻧﻴﻬﺎي ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر رود و ﻣﺤﻞ‬

‫اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻴﻦ آزﻣﻮن ﻫﺎ و ﺗﺴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و ﺗﺴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﻳﻖ داﻣﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺮﺳﺶ زﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺳﺌﻮال‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و راﻫﻨﻤﺎي ﻋﻤﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺌﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺗﻔﺎوﺗﻲ از ﻟﺤﺎظ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﻦ دو وﺿﻌﻴﺖ اﻧﻘﺒﺎﺿﻲ وﺟﻮد دارد؟ در اﻳﻦ‬

‫ﻃﺮح ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺨﺺ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ ﻫﺎ را ﺑﺎ درﺻﺪ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﺪ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ‪AEMG‬‬

‫ﺗﺴﺖ اول ‪ %35‬ﻛﻤﺘﺮ از ﺗﺴﺖ دوم اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪82‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(68‬ﺗﺼﺎوﻳﺮ وﻳﺪﺋﻮﻳﻲ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ 4‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﺗﻨﺎوب زرد( ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬
‫ﻣﻴﻜﺮووﻟﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ در ﭼﻪ ﺟﺎﻫﺎﻳﻲ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد؟‬

‫در اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻴﻔﻲ‪ ،‬اراﺋﻪ داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺤﺪود ﻛﺮدن داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ داﻣﻨﻪ‬

‫اي ﺳﺎده ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻟﮕﻮي ﻋﻀﻠﻪ را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪83‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(69‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ 5‬ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﺮاي ﺷﻜﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ‪EMG‬‬
‫)ﺣﺎﻟﺖ اول( ﻣﺮﺗﺐ و در واﺣﺪ ﻫﺎي اﺧﺘﻴﺎري درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(70‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻴﻔﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻴﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻋﻀﻠﻪ درﺷﺖ ﻧﺌﻲ ﻗﺪاﻣﻲ )ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ( ﺑﺨﺶ داﺧﻠﻲ ﻋﻀﻠﻪ دو‬
‫ﻗﻠﻮ )ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺋﻴﻦ( در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭼﭗ‪/‬راﺳﺖ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ ﻛﻪ در ﺣﺎل اﺟﺮاي ﺳﻪ ﺣﺮﻛﺖ اﺳﻜﺎت ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ‪ ،‬روي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو ﻃﺮف و ﭘﺎﻳﺪاري در ﺑﻴﻦ ﺗﻜﺮار ﻫﺎ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪84‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬زﻣﺎن ﺑﻨﺪي ﻋﻀﻠﻪ‬

‫ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ ﺳﻮم ‪ :‬ﭼﻪ زﻣﺎن ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل و ﭼﻪ زﻣﺎن ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ ؟‬

‫ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻳﻚ ﻣﻼك ﻣﻌﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاﺳﺎس زﻣﺎن ﺷﺮوع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي ﻋﻀﻠﻪ در ﻳﻚ‬

‫روﻳﺪاد ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻌﻴﻦ و ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻋﻀﻼت را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻳﻚ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ‬

‫ﻧﻮع ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﺴﺎزي داﻣﻨﻪ ﻧﻴﺎز ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻳﻚ اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﻔﻴﺪ در اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط‬

‫ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي دوره ﻫﺎي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و ﻳﺎ ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ در ﺳﻴﻜﻞ راه رﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﻣﺜﺎل‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ دﻳﺪ ﻛﻠﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ اﻟﮕﻮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ در راه رﻓﺘﻦ‬

‫ﻋﺎدي و ﻣﺮﺿﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ )ﺷﻜﻞ‪.(71‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(71‬اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮ ط ﺑﻪ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻳﺎ ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺮاي ده ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ در ﻳﻚ‬
‫ﺳﻴﻜﻞ راه رﻓﺘﻦ‪ .‬ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي آﺑﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻓﻌﺎل ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪85‬‬
‫ﺷﺨﺺ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﺌﻮال ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﺤﺪود ﻛﺮدن داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن ﻳﺎ ﻧﺒﻮدن ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺷﺮوع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺤﺮاﻧﻲ و ﻏﻴﺮ ﻣﻌﺘﺒﺮ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮع دﻳﮕﺮي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت )ﺷﻜﻞ‪ (72‬ﺑﺎزﺗﺎب ﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ را ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ‬

‫ﭘﺎﺋﻴﻦ ﭘﺎ در ﻳﻚ ﭼﺮﺧﺶ )‪ (Pronation‬ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه ﻣﻔﺼﻞ ﻣﭻ ﭘﺎ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻜﻮي ﺷﻴﺐ دار ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ازﺧﻮد‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ )ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﻴﺎز دارد ﺗﺎ ﺑﻪ ﭼﺮﺧﺶ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ(‪.‬‬

‫در ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺛﺒﺎت ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﻤﺮ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي درﮔﻴﺮ )ﺷﻜﻞ‪ (73‬در اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻳﻚ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻬﻢ ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﻳﺎ ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮدن ﺛﺒﺎت ﻣﺮﻛﺰي‪ 104‬ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ ،(72‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎن آﻏﺎز ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ‪ (onset) EMG‬ﺑﺮروي ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺷﻴﺒﺪار‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﺷﺮوع ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎز ﺗﺎﺑﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻋﻀﻼت ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﭻ ﭘﺎ در ﭼﺮﺧﺶ ﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮه اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1- Core Stabilization‬‬

‫‪86‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(73‬زﻣﺎن ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﻋﻀﻠﻪ )ﻧﻘﻄﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺎرﻳﻚ( ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻤﺮ )ﻋﺮﺿﻲ ﺷﻜﻤﻲ و‬
‫ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﻴﺪوس( ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن آﻏﺎز ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ دﻟﺘﻮﺋﻴﺪ )ﻧﻘﻄﻪ ﭼﻴﻦ ﭘﻬﻦ( در ﻓﻠﻜﺸﻦ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ‬
‫درد اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ؟‬

‫ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ ﭼﻬﺎرم ‪ :‬ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار اﺳﺖ ؟‬

‫در اﻳﻦ ﺳﻄﺢ از ﺳﺌﻮاﻻت داﻣﻨﻪ ﻣﻮج ‪ EMG‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻤﺮه ﻫﺎي ﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺌﻮال "ﭼﻪ ﻣﻘﺪار" ﻳﻚ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻋﺪدي داده ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺌﻮال را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي داده ﻫﺎي ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﭘﺎﺳﺦ داد‪ .‬زﻳﺮا ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎدي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ‬

‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺛﺮ ﻇﺎﻫﺮي‪ ،‬ﻳﻚ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺠﺪد ﺑﺮاﺳﺎس درﺻﺪ ﻳﻚ ارزش ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﻼك ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻴﮕﻨﺎل ‪ EMG‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ درﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ اﻧﻘﺒﺎض اﻳﺴﺘﺎي ﻣﻄﻠﻮب ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪87‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(74‬ﻧﻴﻤﺮخ ﻋﺼﺐ دﻫﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ 8‬ﻋﻀﻠﻪ ﭘﺎ‪/‬ﻟﮕﻦ در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﻜﺎت اﻓﻘﻲ‪ .‬داده ﻫﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪EMG‬‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ 6‬ﺗﻜﺮار )دوره ﻓﻠﻜﺸﻦ– اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ( ﺑﺮاي ﻳﻚ ﮔﺮوه ده ﻧﻔﺮه از آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ ﺑﺎ ‪ 40‬درﺻﺪ ﻳﻚ ﺗﻜﺮار‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﺮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ MVC‬ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ ﭼﻬﺎرم ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎر ﻳﺎ ﺗﻼش را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﺎص‬

‫اﺧﺘﺼﺎص دﻫﺪ اﻳﻦ ﻧﻮع ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ اﺛﺮات ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ و درﻣﺎﻧﻲ را ﻓﻬﻤﻴﺪه و وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ را از ﻧﻈﺮ ﭘﺎﺋﻴﻦ‪،‬‬

‫زﻳﺮﺑﻴﺸﻴﻨﻪ و ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﻮدن ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺣﺮﻛﺎت ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﻛﺎرآﻣﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺳﻄﺢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ درﺣﺪود‪ 40‬ﺗﺎ‪ 60‬درﺻﺪ ‪ MVC‬ﻧﻴﺎز دارد ﺗﺎ اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﻴﺶ ﺟﺒﺮاﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ‬

‫)ﺣﺠﻴﻢ ﺷﺪن ﻋﻀﻠﻪ در آزﻣﻮدﻧﻴﻬﺎي ﺳﺎﻟﻢ(‪.‬‬

‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻦ ارﮔﻮﻧﻮﻣﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻋﻀﻼت درﮔﻴﺮ در ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎري ﻣﻌﻴﻦ را داﺷﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ آن را ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎ و ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﻓﺸﺎر و ﻛﺸﻴﺪﮔﻲ در ﻓﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻃﺮاﺣﻲ‬

‫اﺑﺰارﻫﺎي ﻛﺎر‪ ،‬ﺻﻨﺪﻟﻲ ﻫﺎ و دﻳﮕﺮ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻛﺎري ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ وﺳﺎﻳﻞ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰاﻳﺎي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي‬

‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪88‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(75‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﺎراﻳﻲ و ﻳﺎ راﻧﺪﻣﺎن ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ MVC‬ﺑﺮاي ﻋﻀﻠﻪ ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﻴﺪوس درﻳﻚ ﭼﺮﺧﻪ ﻣﺘﻮاﻟﻲ از ﻓﻠﻜﺸﻦ‪ -‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﭘﺸﺖ در ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﺎر ﻣﻌﻴﻦ )‪ 60‬درﺻﺪ‬
‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ( ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮم ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(76‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دو ﻋﻀﻠﻪ ﺷﺎﻧﻪ )ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﻋﻀﻠﻪ ذوزﻧﻘﻪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫ﻋﻀﻠﻪ دﻟﺘﻮﺋﻴﺪ ﻗﺪاﻣﻲ( درﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎري ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﻮﻻد‪ .‬ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪MVC‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮ وﻳﺪﺋﻮﻳﻲ ﻣﻌﻴﻦ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪89‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ : EMG‬ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﺧﺴﺘﮕﻲ؟‬

‫ﺳﺌﻮال ﺳﻄﺢ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬آﻳﺎ ﺧﺴﺘﮕﻲ در ﻋﻀﻠﻪ رخ داده اﺳﺖ؟‬

‫در اﻧﻘﺒﺎض زﻳﺮ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﻳﺴﺘﺎ ﻫﺮدو ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ و داﻣﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺣﻮزه زﻣﺎن را ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ اﺳﺖ ﻧﺸﺎن‬

‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ)‪ .(2‬ﺗﺴﺘﻬﺎي ﻛﻼﺳﻴﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﺑﺎر‬

‫ﺛﺎﺑﺖ درﻳﻚ زاوﻳﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫در واﻗﻊ ﺑﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدن زاوﻳﻪ ﻃﻮل ﻋﻀﻠﻪ ﻧﻴﺰ ﺛﺎﺑﺖ‬

‫ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي واﺣﺪ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن اﻧﻘﺒﺎض داﻣﻨﻪ ﻣﻮج اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ‬

‫‪105‬‬
‫ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬اﻳﻦ درﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‬

‫آن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ آن‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻫﺎي ﻋﻤﻞ‬

‫ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻏﺸﺎء‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‬

‫)ﺷﻜﻞ ‪ .(77‬ﺿﺮﻳﺐ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺷﻴﺐ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ را ﻣﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(77‬ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎﻳﻴﻨﺘﺮ درﻳﻚ‬
‫اﻧﻘﺒﺎض اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﻲ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ‬
‫ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻏﻴﺮﺗﻬﺎﺟﻤﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻋﻀﻼت ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه‪ 106‬ﻛﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻘﺎﻃﻊ‪) shop‬ﺷﻴﺐ‪/‬داﻣﻨﻪ( ﺑﺎ ﻣﺤﻮر‪Y‬ﻫﺎﺳﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲ‬

‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻋﻀﻼت دو ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻬﻢ دارد‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻀﻼت ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻪ ﻛﺎر‬

‫رود‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ )ﺷﺎﺧﺺ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ (3 ،107‬در ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ دردﻫﺎي ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﻤﺮ‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎرﺑﺮد دوم اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻬﺖ اﺛﺒﺎت ﻛﺎرآﻣﺪي ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﻗﺪرﺗﻲ‬

‫ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﭘﺎﻳﻪ ‪ FFT‬از دﻳﺪﮔﺎه رﻳﺎﺿﻴﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﺳﻴﮕﻨﺎل و‬

‫‪1- median frequency‬‬

‫‪2- intercept‬‬
‫‪3- Muscle Fatigue Index‬‬

‫‪90‬‬
‫ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﻮس‪ 108‬از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ دارد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ از اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ و ﺑﻪ ﻃﺒﻊ آن ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ در اﻟﮕﻮ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﭘﻮﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺧﺴﺘﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد )ﻫﺎﻳﻴﺮﺗﺮوﻓﻲ( ﺧﺴﺘﮕﻲ‬

‫ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻛﻪ از ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﺷﺮط ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﻫﺎﻳﻲ ﺧﻼف اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ داﻣﻨﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻛﻤﺘﺮ‬

‫در ﻣﻘﺎﻻت ﮔﺰارش ﺷﺪه و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻣﻴﺎن ﻋﻀﻼت ﻫﻤﻜﺎر و ﻛﺎﻫﺶ ﻫﻢ ﻛﻨﺸﻲ ﻋﻀﻼت‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(78‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺴﺖ ﻫﺎ و ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي آزﻣﺎﻳﺶ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‬
‫اﻳﺴﺘﺎ در ﻋﻀﻼت ﭘﺸﺖ ‪ :‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻧﺪازه‬
‫ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺘﻮﺳﻂ )‪،(A‬‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ )‪ ،(B‬ﻋﺒﻮر از ﺻﻔﺮ )‪(C‬‬
‫و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داﻣﻨﻪ )‪ ،(D‬ﺑﺮاي آزﻣﻮدﻧﻲ‬
‫ﻫﺎي ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺮده )ﺳﺒﺰ( و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻧﻜﺮده‬
‫)آﺑﻲ( ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﻴﺪوس‪.‬‬

‫‪1- Gaussian distribution‬‬

‫‪91‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ :EMG‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﻀﻼت را ﻣﻲ ﺗﻮان در ﻫﻤﻪ ‪ 5‬ﺳﻄﺢ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ در ﻣﻮرد آن ﺑﺤﺚ ﺷﺪ ﺑﻪ اﺟﺮا ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ‬

‫ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺣﺪاﻗﻞ دو ﻋﻀﻠﻪ در ﮔﻴﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﻀﻼت ﻣﻬﻢ اﻃﺮاف ﻳﻚ ﻣﻔﺼﻞ )ﻣﻮاﻓﻖ‪ -‬ﻣﺨﺎﻟﻒ و ﻫﻤﻜﺎر( ﻳﺎ ﻫﻤﻪ‬

‫ﻋﻀﻼت درون ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮه ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻋﻀﻼﻧﻲ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻀﻼت ﭘﺸﺖ از ﻣﻬﺮه ﮔﺮدﻧﻲ ﺗﺎ ران( اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه و‬

‫ﻗﻀﺎوت در ﻣﻮرد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺧﻮب ﻳﺎ ﺑﺪ اﻳﻦ ﻋﻀﻼت ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻼك ﻓﺮﻣﻮل ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺴﻴﺎر دﻗﻴﻖ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻬﺎ از اﻳﻦ ﻗﺮارﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬

‫• ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺘﻘﺎرن ﻋﻀﻼت ﻫﻤﻜﺎر‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻋﻀﻼت ﭘﻬﻦ در ﮔﺮوه ﻋﻀﻼت ﭼﻬﺎر ﺳﺮ راﻧﻲ‬

‫• ﺷﻠﻴﻚ ﻫﻤﺰﻣﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻋﻀﻼت ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﻳﻚ ﺣﻠﻘﻪ ﻳﺎ زﻧﺠﻴﺮه ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫• ﻋﺼﺐ دﻫﻲ زود ﻫﻨﮕﺎم ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻛﻤﺮ‬

‫‪109‬‬
‫• ﻫﻢ ﻛﻨﺸﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻋﻀﻼت ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻜﻨﺸﻲ ﻛﻢ و ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮ‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎل)‪،(79‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﺑﺮاﺳﺎس‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎل ﺷﺪه ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ‬
‫‪ 10) MVC‬ﻧﻔﺮ از ﭘﺎروزﻧﺎن ﻣﺎﻫﺮ(‬
‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺖ ‪ 8‬ﺗﺎﻳﻲ از‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﭘﺎروﻳﻲ‪ .‬اﻟﮕﻮي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ اﻳﻦ‬
‫اﺟﺎزه را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ‬
‫ﻳﻚ ﻋﻀﻠﻪ وﻳﮋه ﭼﻪ ﻣﻘﺪار و ﭼﻪ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم در ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ از ﺧﻮد‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪1- Low and Late‬‬

‫‪92‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(80‬دو ﻣﺜﺎل ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ازﻃﺮﻳﻖ )‪ (RMS‬ﺑﺮاي ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﺨﺺ در‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ وﻳﺪﺋﻮﻳﻲ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ‪ EMG‬ﺑﻴﻦ ﻋﻀﻼﻟﺖ ﭘﻬﻦ )داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ( درﺣﺮﻛﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ زاﻧﻮ‬
‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻋﻀﻼت ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻤﺮي )ﻣﺎﻟﺘﻴﻔﺪﻳﻮس‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ داﺧﻠﻲ( درﻳﻚ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺪن ﺳﺎزي را ﺑﻪ اﺛﺒﺎت ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪93‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ)‪ (81‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﭼﻬﺎر ﻋﻀﻠﻪ زاﻧﻮي ﭼﭗ )آﺳﻴﺐ دﻳﺪه( ﺑﺎ راﺳﺖ در ﻳﻚ ﺳﺖ‪ 6‬ﺗﻜﺮاري از ﺣﺮﻛﺖ اﺳﻜﺎت‬
‫ﭘﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﭼﻬﺎر ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪاز ﭘﺎرﮔﻲ ‪ ACL‬و ﺟﺮاﺣﻲ آن‪ .‬ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ زاﻧﻮ ﻋﻀﻼت ﻓﻠﻜﺴﻮر )ﻛﺎﻧﺎل ‪ 8‬ﻋﻀﻼت‬
‫ﻫﻤﺴﺘﺮﻳﻨﮓ( ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻀﻼت ﻣﻮاﻓﻖ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ )ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺳﻴﺎه(‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﺎ اﻳﻦ ﻋﻀﻼت در اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲ‬
‫دﻫﻨﺪ )ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻗﺮﻣﺰ(‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺴﺘﻬﺎي ‪ : EMG‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎزي‬

‫ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺴﺘﻬﺎي ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ اﺛﺮ ﮔﺬارﻧﺪ‬

‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ راﻫﻜﺎرﻫﺎ ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻟﻜﺘﺮوﻣﺎﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻌﻨﺎدار‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺴﺖ ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺎت ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪون ﻓﻬﻤﻴﺪن و ﻛﻨﺘﺮل وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ‬

‫ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان داده ﻫﺎي ‪ EMG‬را ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻴﺎز ﻋﻤﻮﻣﻲ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ ‪:‬‬

‫‪94‬‬
 ‫ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺎﻛﺘﻮر‬

‫زاوﻳﻪ و ﻃﻮل ﻋﻀﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬داﻣﻨﻪ ‪ EMG‬را ﺗﺤﺖ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻗـﺮار ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ‪ ،‬ﭼـﺮا ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ زاوﻳﻪ ﻣﻔﺼﻞ‬
‫ﻋﻀﻠﻪ ﻓﻌﺎل در زﻳﺮ اﻟﻜﺘﺮود ﻫﺎي ﺳﻄﺤﻲ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﻋﻀﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫در ﺗﺴﺘﻬﺎي اﻳﺴﺘﺎ‬
‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ)ﻋﻼوه ﺑﺮ دﻳﮕﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻮﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ(‬

‫در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﻳـﻚ داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﻣﺘﻔـﺎوت ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻫـﺎ را ﺑـﻪ ﻃـﺮز‬ ‫داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺖ )‪(Rom‬‬

‫ﻣﻌﻨﺎداري اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻣﻨﺎﺳﺐ دارد‪.‬‬ ‫در ﺗﺴﺘﻬﺎي ﭘﻮﻳﺎ‬

‫ﺗﻜﺮار ﻫﺮ ﭼﺮﺧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺛﺎﺑﺖ و ﺗﻮﻗﻒ ﺑﻴﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺻـﻮرت ﮔﻴـﺮد‪ .‬در ﺗـﺴﺘﻬﺎي ﭘﻮﻳـﺎ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺘﺎب و ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ واﺣﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در واﺣﺪ زﻣـﺎن ﻣـﻲ‬
‫در ﺗﺴﺘﻬﺎي ﭘﻮﻳﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ در زﻣﺎن اﻧﻘﺒﺎض و ﺳﻄﻮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺪون درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﺮاي " ﺑﺎر" و ﻳﺎ ﻧﺒﻮد ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻜـﺮار اﻳـﻦ‬

‫اﻣﺮ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آزﻣﻮن‪ -‬آزﻣﻮن ﻣﺠﺪد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﺑﺎر ﻳﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫و دﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻦ دو ﺗﺴﺖ ‪ EMG‬را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬

‫در ﺷــﺪت ﻓﻌﺎﻟﻴــﺖ ﻋــﻀﻼﻧﻲ ﺑــﻴﺶ از‪ 30‬درﺻــﺪ ‪ ،MVC‬ﻣــﺪت اﻧﻘﺒــﺎض اﻳــﺴﺘﺎ و ﻳــﺎ ﻣﻘــﺪار‬ ‫ﻣﺪت‪ /‬ﺗﻜﺮارﻫﺎ‬

‫ﺗﻜﺮارﻫﺎي ﭘﻮﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه و اﺛﺮﮔﺬار ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‬ ‫در ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ و ﭘﻮﻳﺎ‬

‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻋﺼﺎب ﻣﺮﻛﺰي و ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎزي ﺑﺪن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ اوﻟﻴﻪ‬

‫در روز ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬

‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ‪ :‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ دﻳﮕﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫‪95‬‬
 ‫ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﺴﺖ ‪A‬‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﺴﺖ ‪B‬‬

‫‪9‬‬ ‫• داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺖ ‪ROM‬‬ ‫‪9‬‬ ‫• داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺖ ‪ROM‬‬

‫‪9‬‬ ‫• ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫‪9‬‬ ‫• ﺳﺮﻋﺖ‬
‫‪9‬‬ ‫• ﺗﻜﺮار‬ ‫‪9‬‬ ‫• ﺗﻜﺮار‬
‫‪9‬‬ ‫• وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫‪9‬‬ ‫• وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫• ﺑﺎر ﻛﺎر‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫• ﺑﺎر ﻛﺎر‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺛﺮات‬

‫آن ﻓﺎﻛﺘﻮر روي ‪EMG‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(82‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻄﻠﻮب‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ ﺑﺠﺰ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺮدن ﺗﺴﺖ ﻫﺎ‬

‫راﻫﻜﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن ﺗﺴﺖ ﻫﺎ‬

‫ﺑﺎر‬

‫• از ﺗﻤﺎم ﺑﺪن ﻳﺎ ﺑﺨﺸﻲ از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻳﺴﺘﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫• از وزﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫• ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻮزﻳﻊ وزن و ﻗﺮارﮔﻴﺮي وزن ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺮروي ﻫﺮدو ﭘﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(83‬ﺗﻮزﻳﻊ وزن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻌﺎدل‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻛﻔﻪ ﺗﺮازو و ﻳﺎ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻛﻪ داراي ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺳﺖ‬
‫‪.‬‬
‫درﺗﻤﺮﻳﻨﺎت اﺳﻜﺎت ﭘﺎ ازﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻛﻪ داراي ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺳﺖ و ﻳﺎ دو ﻛﻔﻪ ﺗﺮازو ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‪ 83‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫• از ﮔﺸﺘﺎور و ﻣﻴﺰان ﺑﺎر ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻴﺮوي ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫زاوﻳﻪ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫• ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدن ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺑﺪن از ﻃﻨﺎب ﻳﺎ ﺗﺴﻤﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫• ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﺮدن داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﺣﺮﻛﺎت آزاد ازﮔﻮﻧﻴﺎﻣﺘﺮ و ﻳﺎ ﺷﻴﺐ ﺳﻨﺞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫‪96‬‬
 ‫• از آﻳﻨﻪ ﻣﺸﺒﻚ ﻳﺎ ﺷﻄﺮﻧﺠﻲ‪) 110‬ﺷﻜﻞ ‪ (84‬ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫درﺣﺮﻛﺎت ﻋﻤﻠﻜﺮدي آزاد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫• از ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫داﻣﻨﻪ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن‬ ‫ﺷﻜﻞ)‪،(84‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺳﻮد ﺟﻮﻳﻴﺪ‬

‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻳﻨﻪ ﺷﻄﺮﻧﺠﻲ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ‬

‫• از ﻳﻚ ﻣﺘﺮوﻧﻮم ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺮدن ﺳﺮﻋﺖ اﻧﻘﺒﺎض و ﻳﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻓﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫• ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ از دﺳﺘﮕﺎه اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴﻚ و ﻳﺎ ﺗﺮدﻣﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﺷـــــــﻜﻞ)‪،(85‬‬ ‫ﻣﺪت‬
‫اﺳــﺘﺎﻧﺪاردﻛﺮدن‬
‫داﻣﻨــﻪ ﺣﺮﻛﺘــﻲ‪،‬‬ ‫• از اﻧﻘﺒﺎﺿﻬﺎي ﻣﻌﻴﻦ ﺗﻨﺎوﺑﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫وﺿــﻌﻴﺖ ﺑــﺪن و‬
‫• ﺗﻜﺮار ﻫﺎ را ﺑﺸﻤﺎرﻳﺪ‬
‫ﺑـــﺎر ﺑـــﻪ ﻛﻤـــﻚ‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ‬ ‫• در ﺷﺪت ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺗﻌﺪاد اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺎ را ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ /‬ﺷﺮاﻳﻂ اوﻟﻴﻪ‬

‫• اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻫﺎ را در زﻣﺎن ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ از روز اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫• ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ زﻣﺎﻧﻲ را ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺴﺘﮕﻲ در ﻋﻀﻠﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد و آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي‬

‫آزﻣﻮن ﮔﺮم ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫• درﺟﻪ ﺣﺮارت اﺗﺎق را ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(86‬ﻛﻨﺘﺮل ﻫﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬

‫ﺑﺎز ﺧﻮرد و داﻣﻨﻪ ﻫﺎي از ﻗﺒﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‬

‫‪1- grid mirror‬‬

‫‪97‬‬
 ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻛﻠﻲ‬

‫• ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﺮﻳﻊ‪ ،‬از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي اﻳﺴﺘﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫• اﮔﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ دارﻳﺪ از دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي اﻳﺰوﻛﻨﻴﺘﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫• ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ از ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ از ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬

‫• ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر آزﻣﺎﻳﺸﻲ را در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺴﺖ ﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫• از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻚ ﻣﻔﺼﻠﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮﭘﺬﻳﺮي ﻛﻤﺘﺮي دارﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﻣﺠﺰا ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻀﻼت‬

‫ﻣﺸﺨﺺ در ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮه ﻋﻀﻼﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬

‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ از ﺳﻄﻮح اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺗﺴﺖ ﻫﺎ ‪:‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(87‬ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻔﺎوت از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎزي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﺴﺖ‬

‫‪98‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫واﻛﻨﺶ اﻟﻜﺘﺮو ﻣﻴﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪ EMG‬در ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺤﺪوده ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ دارد‬

‫ﻫﺮ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻌﻨﺎداري از‪ EMG‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺣﺮﻛﺎت ﻳﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻳﻲ دارد ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي‪ EMG‬ازآن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﻮﻳﮋه اﻳﻦ‬

‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﻧﻘﺒﺎض )زاوﻳﻪ ﻣﻨﻔﺼﻞ ﻳﺎ ﻃﻮل ﻋﻀﻠﻪ( ﻳﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﻘﺒﺎض )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻓﻠﻜﺸﻦ ‪ /‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ( ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺮاﺣﻞ و وﺿﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎ وﻗﺎﻳﻊ ﻣﺸﺨﺼﻲ در ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ وﻗﺎﻳﻊ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬

‫• آﻏﺎز و ﭘﺎﻳﺎن ﺣﺮﻛﺖ‬

‫• ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ در ﭼﺮﺧﻪ ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻜﺮاري‬

‫• ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺧﺎرﺟﻲ در ﺗﺴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﺤﺮﻳﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‬

‫• ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ در ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺑﺎزﺗﺎﺑﻲ ﻋﻀﻠﻪ‬

‫• ﺑﺮﺧﻮرد ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ و ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪن ﭘﻨﺠﻪ ﭘﺎ در ﺳﻴﻜﻞ راه رﻓﺘﻦ‬

‫‪99‬‬
‫راﻫﻜﺎرﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﺪوده ﺣﺮﻛﺖ در ﻣﻮرد ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ‪ EMG‬در ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﻨﺎ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ و آﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي ﺗـﺸﺨﻴﺺ‬

‫اﻧﺠـــﺎم ﺗـــﺴﺖ در ﻣﻮﻗﻌﻴـــﺖ ﻳﻚ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧـﻪ ﻧـﺸﺎﻧﮕﺮ‬
‫وﻳﮋه و ﻳﺎ ﻧﻘﻄـﻪ ﺷـﺮوع ﺑـﺮاي ﺣﺮﻛـﺖ ﻧﻴـﺎز‬ ‫اﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻣﻔﺼﻞ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎم ﺛﺒﺖ داده ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﮕﺮدﺳﺘﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬

‫ﺧﻄــﻮط ﻧــﺸﺎﻧﮕﺮ دﺳــﺘﻲ را در را ﺑﺮ روي دادﻫﺎ ﺣﺮﻛﺖ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ آﻏﺎز‬
‫و ﭘﺎﻳﺎن ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﻣـﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴـﺪ‬ ‫زﻣﺎن ﻫﺎي واﻗﻌﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫)اﻟﺒﺘﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺎت آﻫﺴﺘﻪ(‪.‬‬

‫ﻓﻴﻠﻤﺒﺮداري وﻳـﺪﺋﻮﻳﻲ ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ ﺑـﺎﻻ و ﻳـﺎ‬

‫از ﺗــﺼﻮﻳﺮ وﻳــﺪﺋﻮﻳﻲ ﻫﻤﺰﻣــﺎن‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷـﺪه را ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﺑـﺎ ﺛﺒـﺖ‬
‫ﺑــــﺮاي ﻣــــﺸﺨﺺ ﻛــــﺮدن‬
‫رﻛﻮرد ﻫﺎي ‪ EMG‬ﺑﻪ ﻛـﺎر ﺑـﺮد ﺗـﺎ از اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺤﺪوده ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺤﺪوده ﺣﺮﻛﺎت را ﻣـﺸﺨﺺ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻮﻧﻴــﺎ ﻣﺘــﺮ ‪،‬ﺷــﻴﺐ ﺳــﻨﺞ و ﻳــﺎ‬

‫ﺳﻨﺴﻮر ﻫﺎي ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ‬
‫ﺷﺘﺎب ﺳﻨﺞ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮﻳﺪ و‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدﻧﺪ و داده ﻫـﺎي ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﻳــﺎ از دﺳــﺘﮕﺎه ﻫــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ EMG‬ﺛﺒﺖ ﮔﺮدد‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‬

‫‪ Foot switches‬ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫‪ Foot switches‬را ﺑﻪ ﻛـﺎر راه رﻓﺘﻦ در زﻳﺮ ﭘﺎﻫﺎ ﻧﺼﺐ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ و در‬
‫آزﻣﺎﻳــﺸﻬﺎي ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﭘــﺮش‪ ،‬ﺻــﻔﺤﺎت‬ ‫ﺑﺒﺮﻳﺪ‬
‫ﺗﻤﺎﺳﻲ‪ 111‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬

‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻫﺎي ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻧﺎﺷﻲ از واﻛﻨﺶ ﺳـﻄﺢ‬

‫از ﺻــﻔﺤﺎت ﻧﻴــﺮو ﻳــﺎ ﺻــﻔﺤﺎت و ﺻﻔﺤﺎت ﺗﻤﺎﺳـﻲ ﺟﻔﺘـﻲ‪ 112‬ﺷـﺎﺧﺺ ﻫـﺎي‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑـﺮاي ﻣﻴـﺰان ﺗﻤـﺎس ﺑـﺎ زﻣـﻴﻦ‬ ‫اﺗﺼﺎﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫‪1- contact plates‬‬

‫‪2- contact mats‬‬

‫‪100‬‬
 ‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ دوره ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻣﻔﻬﻮم دوره ﻫﺎ و زﻳﺮدوره ﻫﺎ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ EMG‬ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ اﻳﻦ داده ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ دوره‪ 113‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬داراي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﻄﺢ از ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻴﻬﺎ و ﺳﺒﻚ ﻫﺎي‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬آﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮرد آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم داده ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﻣﻮردآن ﺑﻪ وﺟﻮدآوردن ﺗﻮاﻟﻲ از دوره ﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﺎ زﻳﺮ دوره ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ راه رﻓﺘﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻴﻮه‬

‫ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در ﺑﻴﻦ اﻳﻦ در ﺣﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ دوره‬

‫ﺷﺮوع و ﭘﺎﻳﺎن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻃﻮري ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ ﻛـﻪ ﺗﻤـﺎﻣﻲ داده ﻫـﺎ ﺗﺤـﺖ‬
‫ﺗﻤﺎم داده ﻫﺎ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دوره ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ دوره‬
‫ﻳﻚ دوره اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺗﻮﺳـﻂ دو ﻧـﺸﺎﻧﮕﺮ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻛـﻪ ﺑﻮﺳـﻴﻠﻪ ﻣـﻮس ﻗﺎﺑـﻞ‬
‫ﻣﺠـــﺰا در ﻳـــﻚ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ دوره ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬

‫در ﻳﻚ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻨﺎوﺑﻲ‪ ،‬ﺗﻮاﻟﻲ از زﻳﺮ دوره ﻫـﺎ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه از آﻏـﺎز ﺗـﺎ‬
‫ﻳﻚ دوره ﺑﺎ ﺗﻮاﻟﻲ‬
‫ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺮﺣﻠـﻪ وﺟـﻮد دارد و ﻣﻌﻤـﻮﻻ در ﺗـﺴﺖ ﻫـﺎي اﻳـﺴﺘﺎ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺧـﺴﺘﮕﻲ‬
‫ﻣﻌــــﻴﻦ از زﻳــــﺮ‬
‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﺣﻮزه زﻣﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫دوره ﻫﺎ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫در ﻳﻚ ﺗﻮاﻟﻲ از ﻣﺤﺪوده ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ﻧـﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎ ﻛـﻪ از آﻏـﺎز ﺗـﺎ‬
‫ﭘﺎﻳﺎن ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ را در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬دوره ﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬ ‫ﭼﻨـــﺪﻳﻦ دوره در‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ي ﺛﺒـﺖ ﺷـﺪه در‬ ‫ﻳﻚ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي‬
‫ﻳﻚ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻨــﺪﻳﻦ دوره ﺑــﺎ‬

‫در ﻫﺮ دوره دو زﻳﺮ دوره ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻮﺳﺎن ﭘﺎ در راه رﻓـﺘﻦ‬
‫دو زﻳـــــــﺮ دوره‬
‫ﻳﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﻠﻜﺸﻦ‪ -‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ در ﺣﺮﻛﺎت آزاد‪.‬‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس واﻛﻨﺶ دو ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎده ﺷﺪه‪ ،‬زﻳـﺮدوره ﻫـﺎ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ ،‬و‬
‫ﭼﻨــﺪﻳﻦ دوره ﺑــﺎ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد آن در راه رﻓﺘﻦ ﺑـﺎ اﺗـﺼﺎل ‪ Foot switches‬ﺑـﻪ ﭘـﺎي ﭼـﭗ و راﺳـﺖ و‬
‫ﭼﻨﺪﻳﻦ زﻳﺮ دوره‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو ﺳﻮﻳﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1- period definition‬‬

‫‪101‬‬
‫درﺗﻮاﻟﻲ ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻜﺮاري ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ راه رﻓﺘﻦ ﻳﺎ ﻓﻠﻜﺸﻦ‪ /‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ زاﻧﻮ‪ ،‬دوره ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﻴﺮي ﺷﻮﻧﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي و داﻣﻨﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻴﺪي ﺑﺮاي ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻫﺎي ﻣﻌﻨﻲ دار‬

‫ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻮدن وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي داﻣﻨﻪ ﻣﻮج ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻣﻮج درآن ﻧﺎﺣﻴﻪ‬

‫ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺒﻮد ﻣﻨﺤﻨﻴﻬﺎي ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﺷﺪه ﻳﺎ ﺳﻄﻮح ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ‪EMG‬‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ راﻫﺒﺮد ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺗﻔﺴﻴﺮ داده ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(88‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﺳﺎده ‪ :‬دو ﺳﻴﮕﻨﺎل از ﺣﺮﻛﺎت ﻣﺘﻔﺎوت ﻛﻪ ﻃﺮح رﻳﺰي‬
‫ﺷﺪه ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬

‫‪102‬‬
‫ﻫﺮﮔﺎه ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﺗﺴﺖ آزﻣﺎﻳﺶ‪ EMG‬را ﻃﺮح رﻳﺰي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ از اﺑﺘﺪا ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻨﻄﻘﻲ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي آن‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ داده ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻀﻠﻪ را در ﻣﺮاﺣﻞ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن داﻣﻨﻪ ﻧﺪارد )ﺳﺌﻮاﻻت ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺳﻄﺢ دوم را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪ :‬ﺑﻴﺸﺘﺮ‪-‬ﻛﻤﺘﺮ(‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ‬

‫وﺟﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﻃﺮح رﻳﺰي ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ‪ EMG‬ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(89‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دوﻃﺮﻓﻪ در ﺗﺴﺖ ﻫﺎي اﻳﺰوﻛﻨﺘﻴﻚ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻳﻚ‬
‫ﻃﺮف ﺳﺎﻟﻢ و ﻳﻚ ﻃﺮف آﺳﻴﺐ دﻳﺪه )ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮﻣﺰ(‬

‫‪103‬‬
 ‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(90‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ داده ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫اﻓﺮاد ﻣﺮﻳﺾ ﻳﺎ آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫ﻧﺮﻣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ زﻣﺎن‬

‫ﭘﻴﺶ آزﻣﻮن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺲ‬ ‫در درﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﻫﺎ ﺑﺎ‬
‫آزﻣﻮن‬ ‫دﺳﺘﻜﺎري ﺑﻴﻦ ﺗﺴﺘﻬﺎ‬

‫ﻃﺮف ﭼﭗ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﺮف‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران‪ :‬ﻃﺮف ﺳﺎﻟﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﺮف آﺳﻴﺐ دﻳﺪه‬
‫راﺳﺖ‬ ‫‪ -‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻄﻮح ﻛﻴﻔﻲ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪ 1‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪2‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت و ﻛـﺎراﻳﻲ آﻧﻬـﺎ‬
‫‪ -‬ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﻧﻴﺎز ﻧﺪارد‬

‫ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺗﺴﺖ اول در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺎراﻣﺘﺮ درﺣﻮزه زﻣﺎن‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺴﺘﮕﻲ‬
‫ﺗﺴﺖ دوم‬
‫‪ -‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎﻟﻴﺰه ﻛﺮدن ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻋﻀﻠﻪ ‪ A‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻀﻠﻪ ‪B‬‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ در ﮔﺮوه ﻫﺎي‬
‫ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫آزﻣﻮدﻧﻲ ﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎر در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬

‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﺮﻣﺎل‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ ﻧﺮﻣﺎل‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ ،(91‬ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ ﻃﺮح ﻫﺎي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اي ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ‪ EMG‬در ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪104‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

‫‪105‬‬