KỸ THUẬT XỬ LÝ KHÍ THẢI

PHƯƠNG PHÁP LỌC SINH HỌC

Biên sọan: TS Trần Tiến Khôi
Khoa môi trường – Đại học Bách Khoa TP HCM
(Trong bài giảng có sử dụng slides của ThS. Dư Mỹ Lệ)
 Khái niệm
Sử dụng các vi sinh vật trong môi trường xung quanh
(đất, nước, không khí …) để hấp thu/ phụ, phân hủy các
thành phần khí độc hại có trong dòng khí thải.
Có 3 loại thiết bị lọc sinh học chính :
1. Biofilter: thiết bị lọc sinh học
2. Bio-trickling filter : thiết bị lọc sinh học nhỏ giọt
3. Bio-scrubber: thiết bị hấp thụ sinh học

2
 LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN

Phương pháp xử lý sinh học được đề nghị

1923
sử dụng để xử lý các chất khí có mùi hôi.

Phương pháp xử lý sinh học được áp dụng

1955 để xử lý các chất khí có mùi hôi ở nồng độ
thấp ở Đức.

Hệ thống lọc sinh học được sử dụng để xử

1980 lý các chất khí độc và các hợp chất hữu cơ
bay hơi của các ngành công nghiệp.

đến nay, hơn 500 hệ thống lọc sinh học đang

1990 hoạt động tại Đức, Hà Lan và phổ biến rộng
ở Mỹ.
 Phân lọai
Có 3 lọai thiết bị lọc sinh học cơ bản:
Lọai thiết bị Vi sinh vật Pha nước
Biofilter Tĩnh Tĩnh
TB lọc sinh học
Biotrickling filter Tĩnh Động
TB lọc sinh học nhỏ
giọt
Bioscrubber Lơ lửng Động
TB Hấp thụ sinh học
Biofilter –TB lọc sinh học
6
Cơ chế lọc của lớp phim sinh học cố định
 Biofilter –TB lọc sinh học
Một hệ thống lọc sinh học gồm có :
Buồng làm ẩm
Thiết bị phản ứng sinh học
Hệ thống quạt, đường ống, rửa bùn.
Vật liệu làm giá thể sinh học có thể sử dụng:
Compost, đất
Đá, sỏi, ceramic
Than bùn, than củi
Trấu, xơ dừa, mùn cưa…
Vật liệu tổng hợp
Phối hợp các vật liệu trên
- Bioscrubbers - Biotrickling filter
 Biofilter –TB lọc sinh học
Đá, sỏi, ceramic
- Vật liệu tổng hợp
- Doøng khí ñi vaøo beå loïc sinh hoïc töø phía treân hoaëc töø phía
döôùi vaät lieäu ñeäm.
- Doøng khí vaøo nhôø moät heä thoáng ñöôøng oáng phaân phoái hoaëc
ñaù beâtoâng ñöôïc thieát keá ñeå phaân phoái khí ñeàu treân beà maët vaø
thôøi gian löu khoâng ñoåi.
- Moâi tröôøng phaûi ñuû ñoä aåm ñeå haïn cheá nhöõng veát raïn nöùt ôû
vaät lieäu ñeäm maø khoâng coù söï hieän dieän cuûa oxy. Nhöõng vuøng
naøy goïi laø vuøng kî khí vaø thöôøng sinh ra muøi hoâi.
- Ñoä aåm toái öu khoaûng 35 – 60% ñeå loaïi boû H2S vaø VOCs.
Ñoái vôùi vaät lieäu ñeäm laø chaát voâ cô thì ñoä aåm toái öu laø 40 –
50%.
 Thiết bị lọc sinh học nhỏ giọt
 Loïc

 sinh hoïc nhoû gioït laø moät kieåu loïc sinh hoïc ñaëc bieät maø
doøng nöôùc (coù hoaëc khoâng coù chöùa chaát dinh döôõng) tieáp
xuùc lieân tuïc vôùi moâi tröôøng raén.
 Vieäc taùi sinh chaát loûng phuï thuoäc vaøo vaäHoàn
t lieäu ñeäm
lưu
chất lỏng???
 Một số ứng dụng cho hiệu quả rất cao: Styrene vaø
benzene coù theå bò phaân raõ ôû hieäu suaát laø 90% neáu söû
duïng loïc sinh hoïc nhoû gioït vaø cao gaáp 2 laàn so vôùi loaïi
boû baèng phöông phaùp thoâng thöôøng.
- Kieåm soaùt aùp suaát qua vaät lieäu ñeäm ñeå sôùm phaùt hieän
choã raïn nöùt vaø traùnh thaát thoaùt khí oâ nhieãm ñi qua vaät
lieäu ñeäm.
- Nhieät ñoä toái öu cho hoaït ñoäng cuûa vi sinh laø 30–400C.
ÔÛ nhieät ñoä cao hôn hay thaáp hôn, söï loaïi boû VOCs cuûa
loïc sinh hoïc giaûm ñaùng keå (hiệu suất giảm gaàn 50% neáu
taêng hay giaûm 100C). Vì phaûn öùng chuyeån hoùa toûa nhieät
neân söï loaïi boû VOCs thích hôïp ôû nhieät ñoä moâi tröôøng
xung quanh vaø thaáp hôn nhieàu so vôùi nhieät ñoä toái öu.
- Ñoä aåm laø thoâng soá then choát ñeå ñaûm baûo heä thoáng vaän
haønh ñuùng nhö thieát keá ban ñaàu.
- Ñieàu quan troïng trong vaän haønh loïc sinh hoïc laø loaïi boû
chaát raén tích tuï ôû vaät lieäu ñeäm, thay theá moâi tröôøng vaø
duy trì nhieät ñoä thích hôïp.

- Neáu doøng khí chöùa chaát oâ nhieãm khoù phaân huûy sinh
học thì loïc sinh hoïc khoâng xöû lyù hoaøn toaøn trieät ñeå, tröôøng
hôïp naøy coù theå hình thaønh nhieàu chaát ñoäc hôn laø chaát oâ
nhieãm ban ñaàu.
Ví dụ: Xử lý đồng thời Benzene và Toluene
trong khí thải từ nhà máy lọc hóa dầu

Maïng sôïi Polyurethane (daïng boït)

Đệm daïng voøng phuû Plastic
Caùc teá baøo VSV trong coät TB
phaûn öùng
Caùc teá baøo VSV baùm dính treân lôùp boït Polyurethane
Caùc teá baøo VSV baùm dính treân vaät lieäu ñeäm voøng Plastic
 Các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng hệ
thống sinh học
- Caùc taïp chaát tích tuï trong heä thoáng phaân phoái khí laøm
taêng aùp suaát vaø caûn trôû söï phaân phoái khí, vì theá neân kieåm
tra ñònh kyø thieát bò thu gom taïp chaát ñeå ñaûm baûo vaän haønh
trong ñieàu kieän toát nhaát.
- Vieäc röûa ngöôïc baèng nöôùc ñònh kyø cho heä thoáng loïc coù
lôïi cho vieâc khöû khoái löôïng sinh khoái thöøa tích tuï ôû heä
thoáng loïc.
Ưu điểm – Nhược điểm

 Ưu điểm:
 Thieát bò ñôn giaûn vaø vaän haønh ñôn giaûn.
 Khoâng sinh ra theâm chaát oâ nhieãm töø CO2, H2O, sinh khoái vaø
khoaùng chaát.
 Quaù trình xaûy ra ôû nhieät ñoä thöôøng vaø an toaøn.
 Voán ñaàu tö ban ñaàu vaø chi phí vaän haønh thaáp hôn caùc phöông
phaùp khaùc.
 Löôïng naêng löôïng caàn thieát thaáp.
 Ưu điểm – Nhược điểm

• Nhược điểm:
– Chæ hieäu quaû ñoái vôùi chaát oâ nhieãm ñaëc
tröng.
– Gaây aên moøn thieát bò vaø ñöôøng oáng.
– Nhaïy vôùi nhieät ñoä, noàng ñoä chất ô nhiễm
vaø hôi nöôùc.
– Khoù khaên trong vieäc kieåm soaùt hôi nöôùc
khi taûi naïp chaát oâ nhieãm cao.