1.

3 Wyjaśnij pojęcia obóz familii, hetmański, dworski, konfederacja barska, targowica,

Rada Nieustająca, KEN, Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.
Obóz patriotyczny - obstający za koniecznością przeprowadzenia nowoczesnych
reform przy pomocy Prus i jednoczesnego całkowitego uniezależnienia się od Rosji. Głównie
wnioskowali za powiększeniem armii do 100 tys., zniesieniem Rady Nieustającej,
uniezależnieniem od Imperium Rosyjskiego, zniesieniem liberum veto i wolnej elekcji. Szukali
wsparcia u Prus.
Obóz hetmański - gromadzący zatwardziałych przeciwników nowego porządku czy
reform, trwających w opozycji wobec dworu, wspierany przez rosyjskiego ambasadora.
Chcieli wiecznego bezkrólewia i republiki ze znaczną przewagą magnaterii w Polsce.
konserwatywne prorosyjskie stronnictwo polityczne sprzeciwiające się reformom Stanisława
Augusta Poniatowskiego i uzasadniające swoje stanowisko obroną wartości patriotycznych i
dążące do utrzymania liberum veto. Stronnictwo hetmańskie było wspierane finansowo przez
Imperium Rosyjskie.
Obóz dworski - opowiadający się za podtrzymaniem silnych związków oraz zawiązania
trwałego sojuszu z Rosją. Stanisław August Poniatowski chciał powiększyć wpływy Rosji w
politykę Polski. Ta część Sejmu Wielkiego pragnęła ponadto większego udziału mieszczan w
życiu publicznym oraz gwarancji opieki państwa nad chłopami.
Konfederacja Barska - zbrojny związek szlachty polskiej, utworzony w Barze na Podolu
29 lutego 1768 roku z zaprzysiężeniem aktu założycielskiego w obronie wiary katolickiej i
niepodległości Rzeczypospolitej, skierowany przeciwko: protektoratowi Imperium
Rosyjskiego, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go wojskom
rosyjskim. Celem konfederacji było zniesienie ustaw narzuconych przez Rosję, zwłaszcza
zapewniających równouprawnienie innowiercom.
Konfederacja Targowicka - spisek magnacki zawiązany w nocy z 18 na 19 maja 1792 w
Targowicy na życzenie i pod patronatem cesarzowej Rosji Katarzyny II, skierowany przeciwko
reformom Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 maja, uznany za symbol zdrady narodowej.
Konfederacja targowicka opowiadała się za przywróceniem tzw. praw kardynalnych i dawnej
władzy hetmanów
Rada Nieustająca - najwyższy organ władzy rządowo-administracyjnej w I
Rzeczypospolitej powołany pod wpływem Katarzyny II przez Sejm Rozbiorowy w 1775. Rada
Nieustająca zastępowała instytucję senatorów rezydentów, ograniczała władzę króla i
magnaterii, stając się organem o nowocześniejszym, rządowym charakterze. Przyczyniając się
do umocnienia administracji i rozwoju gospodarczego kraju.
KEN (Komisja Edukacji Narodowej) - centralny organ władzy oświatowej w Polsce,
zależny tylko od króla i Sejmu, powołany w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez Sejm
Rozbiorowy 14 października 1773 na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Komisja Edukacji Narodowej była zarazem pierwszą w Polsce jak i w całej Europie władzą
oświatową o charakterze współczesnego ministerstwa oświaty publicznej.
 Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych - polskie towarzystwo naukowe zajmujące się
opracowaniem i wydawaniem podręczników oraz programów szkolnych, instytucja
utworzona przez Komisję Edukacji Narodowej 10 lutego 1775 roku w Warszawie.

2. Podaj daty i okoliczności I,II,III rozbioru Polski.

I rozbiór 1772r.
Przyczynami były zbyt późno podjęte próby reform oraz sprzeciw części
Polskiej szlachty w reakcji na zmiany ustrojowe, Konfederacja Barska. Prusy, Rosja i
Austria wkroczyły na teren Polski pod pretekstem rozpadu kraju.
II rozbiór 1793r.
Bezpośrednią przyczyną II rozbioru Polski była przegrana wojna polsko-rosyjska
1792 roku, toczona w obronie Konstytucji 3 Maja. Król ugiął się przed żądaniami
Katarzyny II i w lipcu 1792 przystąpił do konfederacji targowickiej. Tym razem do
rozbioru nie przystąpiła Austria.
III rozbiór 1795r.
Zaborcy powoływali się w nim na rewolucyjne zagrożenie ze strony
Rzeczpospolitej. Bezpośrednią przyczyną rozbioru stało się powstanie
kościuszkowskie. Prusy, Rosja i Austria przyczynili się do całkowitego zniknięcia Polski
z map.
rozpadu
3. Scharakteryzuj zasady ustroju Rzeczpospolitej wynikające z Konstytucji 3 maja
Trójpodział władzy na:
Władzę ustawodawczą: dwuizbowy sejm, izba poselska i senat
Władzę wykonawczą: król i Straż Praw
Władzę sądowniczą: trybunał i sądy

4. Przyczyny i przebieg insurekcji kościuszkowskiej.

Insurekcja Kościuszkowska rozpoczęła się 1794 roku, oficjalnie 24 marca, zaś dowodził jej
Tadeusz Kościuszko. Było to powstanie ogólnonarodowe przeciw carskiej Rosji, zaś
przyczynami były:
- zarządzona przez dowódcę wojsk rosyjskich redukcja wojska polskiego o 50%
- przymusowy werbunek zredukowanych żołnierzy do armii rosyjskiej i pruskiej
- aresztowania wśród warszawskich sprzysiężonych.
Przebieg:
Przysięga Kościuszki na krakowskim rynku -> Bitwa pod Racławicami -> Początek insurekcji w
Warszawie -> Uniwersał Połaniecki -> Bitwa pod Szczekocinami i przystąpienie Prus do
zwalczania insurekcji -> Wystąpienia ludu warszawskiego -> Oblężenie stolicy -> Insurekcja w
Wielkopolsce -> Bitwa pod Maciejowicami -> 3 Rozbiór Polski

5. Wymień 3 reformy przeprowadzone przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, oceń

jego panowanie wskaz 3 pozytywy i 3 negatywy

1. Reforma waluty W użyciu weszły Nowe Monety, gdyż te, którymi posługiwano się
do tej pory były fałszywe, specjalnie spreparowane przez Fryderyka II.
2. Ograniczenie liberum veto Liberum Veto nie obowiązywało na sejmach, podczas
których Posłowie debatowali na tematy gospodarcze. Wówczas decydowała
większość głosów.
3. Głosowanie posłów Posłom zezwolono na Głosowanie według ich własnej woli i
sumienia, nie natomiast jak było to do tej pory, według postanowień sejmików.

Plusy:
-uchwalenie Konstytucji 3 Maja
-reforma armii (min. rozwiązanie przestarzałej husarii)
-założenie szkoły rycerskiej pierwszej szkoły oficerskiej
-utworzenie KEN (Komisja Edukacji Narodowej)
-chęć reform
-wspieranie sztuki i kultury.
Minusy:
-uległa polityka wobec Rosji
-przystąpienie do Targowicy
-brak wiary w zwycięstwo Polski z Rosją w 1793 (mimo kilku znaczących zwycięstw
Polaków min pod Zieleńcami)