MODUL PROGRAM

RAKAN PEMBIMBING
PERKHIDMATAN AWAM (AKRAB)
TAHAP 1

JA B ATA N P E R K H ID MATA N AWA M

KONSEP PELAKSANAAN
AKRAB
BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI
JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA
 PENGENALAN AKRAB
• AKRAB adalah nama khusus yang diberikan kepada Rakan
Pembimbing Perkhidmatan Awam sebagaimana yang termaktub
di dalam Pekeliling Perkhidmatan Bil 18 Tahun 2005.

• AKRAB merupakan akronim kepada

perkataan: A : Amanah
K : Komitmen
• Ciri-ciri yang dikehendaki ada pada mereka R : Rasional
yang telah menjadi ahli AKRAB
A : Akhlak
B : Bestari

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1
 PENGENALAN AKRAB
• AKRAB merupakan kumpulan pekerja :

 yang menggerakkan budaya kerja

berprestasi tinggi; dan

 membantu mewujudkan suasana kerja yang

harmoni serta saling bantu membantu.

• Aktiviti AKRAB dimulakan pada tahun 2005

di 24 buah kementerian keahlian sehingga 2018:
13,959 orang.

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1
 LOGO AKRAB
Lambang Persekutuan
-berkhidmat dengan ikhlas untuk negara

Bulatan Tiga (3) orang

-kesepaduan, bersatu hati
-semangat setiakawan, sepakat,
kerjasama dan muhibbah

Biru Merah
-ketenangan, keharmonian, -bersedia membantu dan
warna kehidupan, kesetiaan membimbing
dan kemanusiaan

Kuning
-keceriaan, bebas dari
belenggu masalah

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1
 JAWATANKUASA AKRAB

PENAUNG

PENASIHAT
PENYELARAS (PPs)
PENGERUSI

Tim. PENGERUSI

SETIAUSAHA

Tim. SETIAUSAHA

BENDAHARI

J/K *J/K

*J/K J/K

BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI

JABATAN PEKHIDMATAN AWAM MALAYSIA
 VISI & OBJEKTIF AKRAB

“Menjadikan AKRAB sebagai penggerak

pembangunan modal insan dalam
pengurusan sumber manusia”

“Menyediakan perkhidmatan membimbing

bagi membantu rakan sekerja meningkatkan
potensi dan kecemerlangan diri”

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1
 MISI AKRAB

Melaksanakan aktiviti khidmat membimbing kepada warga organisasi

Membantu pegawai yang memerlukan bantuan dalam menghadapi

permasalahan kehidupan

Bertindak sebagai perantara antara pegawai dengan Pembimbing

dalam membuat saringan kesesuaian masalah

Mewujudkan hubungan baik dengan pihak pengurusan sumber

manusia di agensi bagi memudahkan pelaksanaan aktiviti AKRAB

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1
 KONSEP AKRAB
AKRAB

POTENSI
DIRI
NILAI
INPUT
MURNI
PENGETAHUAN

KESEDARAN DIRI
PERKEMBANGAN
DIRI

KEROHANIAN

KUALITI
SUMBER ROLE SELF ESTEEM
TENAGA
MODEL TEAM PASUKAN PRODUKTIVITI

RAKAN SEKERJA TERAPI DIRI ORGANISASI

PENGARUH SEORANG RAKAN TERHADAP
RAKAN LAIN
Sabda Rasulullah s.a.w. yang bermaksud:

“Perumpamaan antara seseorang teman yang soleh dengan seorang

teman yang buruk bagaikan pembawa minyak kasturi dengan peniup
dapur api. Pembawa minyak kasturi itu boleh jadi akan memberimu atau
engkau membeli darinya atau juga kamu mendapat harum dari
wangiannya, sedangkan peniup dapur api boleh jadi ia akan membakar
pakaianmu atau engkau akan mendapat bau busuk darinya.”

(Riwayat dari Abi Daud dan Tarmizi)

 FOKUS AKRAB

Peribadi Profesional Sosial Organisasi

- Pengurusan kendiri - Kemahiran - Kemahiran - Memahami budaya
mentoring dan komunikasi kerja organisasi
- Memahami personaliti
penyeliaan - Kemahiran melayan -Tingkah laku warga
diri dan orang lain
- Menyampaikan pelanggan organisasi
- Pengurusan emosi
persembahan - Arsertif - Semangat kerja
- Kemahiran
-Kemahiran -Humanistik berkumpulan
Interpersonal
bimbingan
-Pemantapan
keluarga bekerja
 STRATEGI PELAKSANAAN

Pentauliahan Mesyuarat Pemantauan

Latihan AKRAB Berkala Aktiviti

Kajian
Jawatan Kuasa
Keberkesanan
 APLIKASI AKRAB
i) Program AKRAB berkonsepkan rakan membantu rakan berteraskan;

 Asas bimbingan profesional

ii)Diharapkan penyebaran luas amalan tersebut kepada semua peringkat di

bahagian masing-masing dapat mewujudkan;

 Keharmonian, keakraban, saling hormat menghormati potensi masing-masing

serta mewujudkan budaya kerja yang cemerlang.

iii) AKRAB bergerak dan bertindak sebagai satu pasukan bagi mencapai objektif,
misi, visi dan peningkatan tahap keberkesanan serta imej organisasi.
 MATLAMAT AKRAB
Berkongsi
pengalaman dan
ilmu
pengetahuan
Meneguhkan
perubahan

Memberi
Matlamat sokongan
kepada
AKRAB perubahan

Berkongsi
Permasalahan
Memperkuatkan
semangat
 MATLAMAT AKRAB

i) Memberi sokongan kepada perubahan

Individu akan sentiasa memerlukan pandangan dan pendapat

dari orang lain terutamanya daripada individu yang hampir
dengan mereka. Oleh itu amat penting untuk mempunyai
rakan-rakan yang berkebolehan untuk membantu menghadapi
perubahan.
ii) Meneguhkan perubahan yang dibuat

Individu memerlukan peneguhan dan kepastian untuk

melaksana perubahan, perubahan memerlukan iltizam
dan kecekalan, oleh itu sokongan daripada rakan-rakan
amat diperlukan. Contohnya memberi idea dan
pandangan serta dorongan
iii) Berkongsi pengalaman dengan ilmu pengetahuan

Manusia perlu dengan pengalaman dan pengetahuan

berharga yang dapat memberi manfaat kepada pekerja dan
organisasi. Setiap pegawai mempunyai pengalaman yang
berbeza, sekiranya ia dapat dikongsi bersama pelbagai idea
dan pemikiran kreatif dapat dihasilkan.
iv. Berkongsi permasalahan

Perasaan dan emosi negatif yang dipendam lama-kelamaan

mewujudkan konflik diri. Ia perlu disalurkan secara positif.
Oleh itu, rakan sekerja membantu individu bermasalah
meluahkan perasaan dan berkongsi pandangan dan
pengalaman.

v. Memperkuatkan semangat
rakan sekerja membantu rakan-rakan sekerja dalam
sesuatu kelompok meneruskan perubahan positif untuk
kecemerlangan diri dan organisasi.
AKRAB SEBAGAI ROLE MODEL
 FAEDAH AKRAB

Mewujudkan pekerja yang kompeten

Mewujudkan suasana kerja yang harmoni

Membantu mencari penyelesaian

Pegawai atasan lebih empati kepada

masalah kumpulan bawahan
 KEPERLUAN AKRAB DALAM
ORGANISASI

Psikologi Komunikasi Minda

• Kesedaran • Hubungan • Persediaan
kebajikan Interpesonal untuk berubah
• Keperluan • Kesejahteraan • Kesejahteraan
sokongan organisasi minda
Bagaimana AKRAB Memainkan Peranan?
Memahami pengaruh rakan sekerja yang memainkan peranan
penting dalam kehidupan individu

Memahami bahawa individu lebih selesa untuk berbincang soal

kehidupan dengan rakan sebaya supaya lebih memahami

Memahami pertolongan rakan sebaya lebih diambil kira dan ia

berlaku secara sukarela jika rakan sebaya mengunakan teknik
membimbing yang berkesan

Memahami peri pentingnya hubungan kemanusian dan

persaudaraan dalam organisasi dapat mewujudkan suasana
harmoni
 JAWATANKUASA
PEMANTAPAN INTEGRITI
AKRAB (JIPA)
Jawatankuasa Pemantapan Integriti
AKRAB
Jawatankuasa Pemantapan Integriti AKRAB (JIPA)
dicadangkan untuk ditubuhkan bagi memastikan
keutuhan pemantapan ahli-ahli AKRAB dapat
dikekalkan sesuai dengan peranannya sebagai role
model kepada rakan sekerja di kementerian dan
jabatan.
 OBJEKTIF PENUBUHAN JAWATAN KUASA PEMANTAPAN INTEGRITI
AKRAB (JIPA)

1. Jawatankuasa Pemantapan Integriti ditubuhkan untuk memberikan

nasihat, panduan dan cadangan kepada ahli-ahli AKRAB dan juga pengurus
sumber manusia kementerian di jabatan bagi mengendalikan ahli-ahli AKRAB
sekiranya didapati melanggar etika perhubungan AKRAB.

2. Menyediakan garis panduan dan peraturan bagi pelaksanaan program

AKRAB di dalam perkhidmatan Awam.
 FUNGSI JIPA
• Menentukan status keahlian AKRAB untuk ahli yang sedang dalam pemerhatian atau
siasatan atau telah dikenakan tindakan tatatertib.

• Mempertimbangan syor-syor yang dikemukakan oleh Jawatankuasa AKRAB

Kementerian/Jabatan/Agensi seperti menarik balik/menggantung pelantikan ahli
AKRAB atau lain-lain tindakan yang sesuai sekiranya seseorang ahli AKRAB disahkan
melanggar Tatakelakuan Perkhidmatan Awam atau Etika Perhubungan AKRAB.

• Menerima, menimbang rayuan berhubung permohonan daripada ahli-ahli AKRAB

yang telah ditarik balik keahlian AKRAB.
 Pengerusi
(Pengarah/Timbalan Pengarah Bahagian
Psikologi JPA

PANEL JIPA Seorang (1)Pegawai Psikologi

Kementerian/ Jabatan/ Agensi

Seorang (1) Wakil AKRAB

Kementerian/Jabatan/Agensi

Dua(2) Wakil Majlis AKRAB Kebangsaan

Urusetia- Bahagian Pengurusan Psikologi

MAJLIS AKRAB KEBANGSAAN (MAK)
 FUNGSI MAK

Menyelaras & Mewujudkan Mewujudkan Mesgesyorkan Memantau Memberi

melaksanakan kerjasama perkongsian dasar-dasar dan khidmat
aktiviti AKRAB dengan pintar, berkaitan membuat nasihat,
peringkat mana-mana jaringan kerja dengan naziran panduan
kebangsaan pertubuhan dan AKRAB pelaksanaan dan
AKRAB semangat kepada JPA aktiviti cadangan
peringkat berpasukan AKRAB tentang
kebangsaan aktiviti
AKRAB
 MAJLIS AKRAB KEBANGSAAN
Tujuan ialah :-

– Menyelaras dan melaksana aktiviti AKRAB peringkat kebangsaan

– Mewujudkan kerjasama dengan mana-mana pertubuhan AKRAB
peringkat kebangsaan
– Mewujudkan perkongsian pintar, jaringan kerja dan semangat
berpasukan antara AKRAB peringkat kebangsaan
– Mengesyorkan dasar-dasar berkaitan dengan AKRAB kepada JPA
– Memantau dan membuat naziran perlaksanaan aktiviti AKRAB
– Memberi khidmat nasihat, panduan dan cadangan tentang aktiviti
AKRAB
 KEAHLIAN
Keahlian Majlis AKRAB adalah terdiri
daripada pegawai yang telah
ditauliahkan oleh JPA sebagai ahli
AKRAB yang sedang berkhidmat
dengan perkhidmatan awam. Semua
ahli Majlis AKRAB tertakluk kepada
peraturan-peraturan pegawai awam
yang sedang berkuatkuasa.
 JUSTIFIKASI PENGIKTIRAFAN
KOMPETENSI AKRAB
KATEGORI KONSEP KELAYAKAN BENTUK PENILAIAN
KOMPETENSI
• Telah melepasi dan menghadiri
Boleh menguruskan sesi modul pasca AKRAB, Pra AKRAB
WIBAWA bimbingan, sumber I & II (JPA) • Jurnal/Log sesi bimbingan
rujukan, role model dan •Sijil Tauliah AKRAB JPA • Rujukan Penyelaras
(Tahu,Faham Kem/Jabatan
mempunyai • Memiliki Sijil/Diploma/Sarjana
dan Role • Panel Penilaian
pengkhususan Khusus berkaitan bimbingan
Model) kemahiran/kepakaran. (Terapi/Pengujian dll) • Dwi Tahunan

KANAN Boleh menguruskan sesi • Telah melepasi dan menghadiri • Jurnal/Log sesi bimbingan
bimbingan, sumber • Rujukan Penyelaras
modul pasca AKRAB, Pra AKRAB
(Tahu, Faham rujukan, dan belum I & II (JPA)
Kem/Jabatan
dan Boleh mempunyai • Panel Penilaian
• Sijil Tauliah AKRAB JPA
Buat) pengkhususan
kemahiran.

• Telah melepasi dan • Jurnal/Log sesi bimbingan

ASAS Bersedia dan mempunyai menghadiri modul Pra ARKAB I • Rujukan Penyelaras
kemahiran yang asas untuk & II (JPA) Kem/Jabatan
(Tahu/Faham) membimbing. • Lulus dengan jayanya • Panel Penilaian
Penilaian PRA AKRAB
• Sijil Tauliah AKRAB JPA
ANUGERAH
AKRAB
ANUGERAH AKRAB
 KESIMPULAN
 Sesungguhnya usaha membimbing dan membangunkan
potensi modal insan merupakan satu usaha yang amat
murni
 Bagi memastikan keberkesanan pelaksanaan Rakan
Pembimbing Perkhidmatan Awam di agensi, semua pihak
iaitu ketua jabatan, pegawai psikologi, pihak pengurusan
sumber manusia dan ahli-ahli AKRAB perlu sentiasa
bekerjasama antara satu sama lain.
 SEKIAN
TERIMA KASIH

Modul AKRAB, Jabatan Perkhidmatan Awam

Tahap 1