EPPE1013 Mikroekonomi

Bab 2
Penawaran
dan
Permintaan
 Tajuk Perbincangan

1. Permintaan.
2. Penawaran.
3. Keseimbangan Pasaran.
4. Kejutan Dalam Keseimbangan.
5. Kesan Campur Tangan Kerajaan.
6. Penggunaan Model Permintaan dan
Penawaran.

2-2 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Konsep Permintaan

Permintaan: Kesanggupan dan

kemampuan pembelian sejumlah
barangan oleh pengguna/individu
bergantung kepada tingkat harga
barangan berkenaan dan lain lain faktor
seperti pendapatan pengguna, harga
barangan lain dan citarasa pengguna
dalam sesuatu tempoh masa.

2-3 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Penentu Permintaan

Faktor penentu permintaan sesuatu

barangan:
 Harga barangan berkenaan
 Pendapatan
 Harga barangan lain (pengganti, penggenap)
 Citarasa
Maklumat barangan
Fesyen
Taburan penduduk, dll
 Peraturan dan undang-undang kerajaan
 Lain lain faktor
2-4 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Permintaan dan Keluk Permintaan

Kuantiti diminta sejumlah barangan

yang pengguna sanggup dan mampu
membelinya pada sesuatu tingkat harga
dan faktor lain mempengaruhi permintaan
adalah konstan.
Keluk Permintaan - kuantiti yang diminta
pada setiap kemungkinan tingkat harga
dan faktor lain mempengaruhi permintaan
tidak berubah.
2-5 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Rajah 2.1 Keluk Permintaan

Hukum Permintaan
14.30
Pengguna meminta lebih
p, $ per kg

Keluk Permintaan daging ayam, D1

banyak barangan pada
harga yang lebih rendah
dan lain-lain faktor
mempengaruhi
permintaan tidak berubah.
4.30
3.30
2.30

0 200 220 240 286

Q, juta kg ayam per tahun

2-6 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.2 Alihan Keluk Permintaan

p, $ per kg
Kesan kenaikan 60¢ dalam harga daging lembu

3.30

D2
D1

0 176 220 232

Q, juta kg ayam per tahun
2-7 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Fungsi Permintaan

Fungsi permintaan ayam:

Q = D(p, pb, pc, Y)

 Q kuantiti daging ayam diminta

 p harga daging ayam (dollar per kg)
 Pb harga daging lembu (dollar per kg)
 pc harga daging kambing (dollar per kg)
 Y pendapatan pengguna (ribu dollar)

2-8 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Fungsi Permintaan kepada Keluk
Permintaan
Diberikan fungsi permintaan daging ayam:

Q = 171 20p + 20pb + 3pc + 2Y

Katakan nilai, pb = 4, pc = 3.33 and Y = 12.5,

maka fungsi permintaan ayam;
Q = 286 20p

 fungsi permintaan adalah linear.

2-9 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Fungsi Permintaan Kepada Keluk
Permintaan (samb.)
Q = 286 20p
If pp = $3.30 then,
IfIfp pincreases
Umumnya = 0, then
by $1by
14.30
If decreases
p, $ per kg

Q = 220
Demand curve for ayamD1 QQ =$1
= (to p$4.30)
(to $2.30) then,
286
-20
Q = 240
then,
= slope p
Q = 200
4.30
3.30
2.30

0 200 220 240 286

Q, Million kg ayam per year

2 - 10 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Latihan 2.1

Berapa banyakkah harga daging ayam

seharusnya diturunkan untuk
membolehkan pengguna menambah lagi
pembelian 1 juta kg ayam setahun?

2 - 11 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Jawapan Latihan 2.1

1. Nyatakan harga yang sanggup dibayar

pengguna sebagai fungsi kuantiti

Q = 286 20p

20p = 286 - Q

p = 14.30 0.05Q

2 - 12 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Jawapan Latihan 2.1

2. Penggunaan kebalikan keluk permintaan (inverse

demand curve) dapat tentukan berapa banyak harga
mesti berubah untuk membeli tambahan satu juta tan
ayam lagi setahun.
p = p2 p1
= (14.30 0.05Q2) (14.30 0.05Q1)
= 0.05(Q2 Q1)
= 0.05 Q.

 Perubahan dalam kuantiti: Q = Q2 Q1 = (Q1 + 1) Q1 = 1,

sbb itu perubahan dlm harga p = 0.05 iaitu harga turun 5
sen untuk tambah 1 juta tan ayam @ 1 unit ayam.

2 - 13 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Kesimpulan Keluk Permintaan

Jumlah permintaan menunjukkan jumlah

kuantiti yang diminta pada setiap tingkat
harga
Jumlah kuatiti diminta pada sesuatu
tingkat harga ialah jumlah kuantiti yang
diminta oleh setiap pengguna pada
tingkat harga
Q = Q1 + Q2 = D1(p) + D2(p)

2 - 14 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Penjumlahan Permintaan
Perkhidmatan Broadband

2 - 15 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Definisi Penawaran

Jumlah kuantiti barangan yang sanggup

ditawarkan oleh pengeluar/firma pada
pelbagai tingkat harga dalam masa
tertentu.

2 - 16 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Penentu Penawaran

Penentu penawaran untuk sesuatu

barangan:
 Harga barangan berkenaan @ itu sendiri
 Harga faktor pengeluaran
 Harga barangan lain
 Teknologi pengeluaran
 Dasar kerajaan
 Lain-lain

2 - 17 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Kuantiti Ditawar dan Keluk Penawaran

Kuantiti ditawar jumlah barangan yang

sanggup ditawarkan oleh firma untuk
jualan pada sesuatu tingkat harga dengan
faktor mempengaruhi penawaran yang
lain adalah konstan.
Keluk penawaran kuantiti yang
ditawarkan pada setiap tingkat
kemungkinan harga dan faktor lain
mempengaruhi penawaran tidak berubah.
2 - 18 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Rajah 2.3:Keluk penawaran
p, $ per kg Peningkatan dalam harga
5.30 K. Penawaran, S1

3.30

Berlaku pergerakan
di sepanjang keluk.

0 176 220 300

Peningkatan kuantiti Q
, Juta kg ayam/th
ditawar .

2 - 19 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.4 Alihan Keluk Penawaran
Peningkatan Kos
p, $ per kg Pengeluaran Ayam Alihan keluk ke
kiri

S2
S1

3.30

Kurangkan kuantiti
ditawar pada harga
yang asal.

0 176 205 220

Q, juta kg ayam/th

2 - 20 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Fungsi Penawaran

Fungsi Penawaran Daging ayam:

Q = S(p, ph)

 Q = kuantiti daging ayam ditawarkan

 p = harga daging ayam (dollars per kg)
 Ph = harga ayam hidup (dollars per kg)

2 - 21 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Dari Fungsi Penawaran ke Keluk
Penawaran
Fungsi penawaran daging ayam diberi:

Q = 178 + 40p 60ph

Jika nilai ph = $1.50 per kg

Q = 88 + 40p.

Apa berlaku kpd kuantiti ditawar jika harga

daging ayam meningkat sebanyak p =
p 2 p 1?

2 - 22 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Penjumlahan Keluk Penawaran

Jumlah keluk penawaran menunjukkan

jumlah kuantiti yg dikeluarkan oleh semua
firma pada setiap tingkat harga.
Menjumlahkan secara mendatar semua
keluk penawaran firma memberikan
jumlah semua kuantiti yang ditawarkan
pada sesuatu harga diberi jumlah
penawaran.

2 - 23 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.5 Jumlah Penawaran: Jum.
Penawaran Domestik dan Asing

2 - 24 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Latihan 2.2

Bagaimana kuota yang ditentukan oleh

USA terhadap import keluli memberi
kesan kepada jumlah keluk penawaran
keluli. Penawaran domestik Sd diberikan
rajah a dan penawaran import/asing, Sf
di rajah b

2 - 25 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Jawapan Latihan 2.2

2 - 26 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Keseimbangan Pasaran

Keseimbangan - keadaan di mana tiada

mana-mana pihak (pengguna atau firma)
yang ingin mengubah gelagatnya
 Harga keseimbangan: harga jualan oleh
firma sama dengan harga belian oleh
pengguna
 Kuantiti keseimbangan: kuantiti yang dibeli
dan dijual pada harga keseimbangan

2 - 27 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Keseimbangan Pasaran (samb.)

Lebihan Permintaan: sejumlah kuantiti

apabila kuantiti yang diminta melebihi
kuantiti ditawar pada sesuatu tingkat
harga.
Lebihan Penawaran: sejumlah kuantiti
apabila kuantiti ditawar lebih besar
daripada kuantiti diminta pada sesuatu
tingkat harga.

2 - 28 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.6 Keseimbangan Pasaran
Melebihi harga Titik keseimbangan pasaran
keseimbangan .
p, $ per kg

Lebihan penawaran = 39

S
3.95
e
3.30

2.65

Lebihan permintaan = 39
Bawah harga D
keseimbangan Kurang dari
kurang dari kuantiti
. kuantiti
ditawar
diminta

0 176 194 207 220 233 246

Q, juta kg daging ayam/th
r
kuantiti ditawar . kuantiti diminta .
2 - 29 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Kaedah Matematik Menentukan
Keseimbangan

Demand: Qd = 286 20p

Supply: Qs = 88 + 40p
Equilibrium:
Qd = Q s
286 20p = 88 + 40p
60p = 198
P = $3.30
Q = 286 20(3.3) = 220
2 - 30 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Keseimbangan: Latihan

Fungsi permintaan diberi;

Q = a bp,
Fungsi penawaran:
Q = c + ep,
a, b, c, dan e adalah konstan positif.
Dapatkan harga dan kuantiti
keseimbangan dalam sebutan konstan
positif ini (a, b, c d).

2 - 31 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Kejutan dalam Keseimbangan

Perubahan dalam keseimbangan (Q & P)

hanya terjadi jika berlaku kejutan yang
menyebabkan keluk permintaan atau
penawaran (atau kedua duanya) beralih.

Contoh kejutan ialah kenaikan harga input. Harga input mungkin naik akibat
cukai. Kesan kenaikan harga input ini menyebabkan peralihan keluk
penawaran. Kesannya harga dan ktt keseimbangan berubah.

2 - 32 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Figure 2.7a Analisis kejutan kepada harga barang berkaitan:
kesan kepada harga dan kuantiti keseimbangan bila berlaku
kenaikan harga daging lembu
(1) Jika harga daging lembu naik $0.60. Kesannya: keluk
permintaan daging ayam beralih ke D2.

p, $ per kg
(3) Kesan lebihan permintaan ini ialah
harga keseimbangan daging ayam
meningkat ke 3.50

e2 S
3.50
3.30 D2
e1

D1
(2) Pada paras harga asal,
berlaku lebihan permintaan
Lebihan permintaan= 12

© 2009
Pearson
0 176 220 228 232
Addison-
Wesley.
Q, juta kg daging ayam setahun
All rights
reserved. 2-33
 Rajah 2.7b Analisis kejutan kepada harga input: kesan kepada
harga dan kuantiti keseimbangan bila berlaku kenaikan harga
ayam hidup.
(1) Jika harga ayam hidup naik $0.25 sekilogram. Kesannya ?

p, $ per kg
(3) Lebihan permintaan menyebabkan harga
keseimbangan naik ke paras $3.55

S2
e2
3.55 S1
3.30
e1
D

Excess demand = 15 (2) Pada paras harga asal,

wujud lebihan permintaan

© 2009
Pearson 0 176 205 215 220
Addison- Q, Million kg of daging ayam per year
Wesley.
All rights
reserved. 2-34
 Analisis secara matematik: pengiraan keseimbangan
baru bila berlaku peralihan keluk penawaran

permintaan: Qd = 286 20p

penawaran: Qs = 73 + 40p
keseimbangan:
Qd = Qs
286 20p = 73 + 40p
60p = 213
P = $3.55
Q = 286 20(3.55) = 215 unit
Kiraan berasaskan rumus penawaran Q = 178 + 40p 60ph
Bila harga ayam hidup naik .25/kg fungsi penawaran berubah dari yang asal
© 2009
Qs = 88 + 40p - kepada Qs = 73 + 40p . [88+40p-15]
Pearson
Addison-
Wesley.
All rights
reserved. 2-35
 Latihan 2.3

Tunjukkan secara matematik, bagaimana

harga keseimbangan daging ayam akan
berubah apabila harga ayam hidup
berubah tetapi pembolehubah yang
mempengaruhi permintaan tidak berubah.

2 - 36 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Jawapan Latihan 2.3
1. Selesaikan harga keseimbangan daging
ayam dalam sebutan harga ayam hidup..
Qd = 286 20p
Qs = 178 + 40p 60ph
286 20p = 178 + 40p 60ph
-60p = 108 60ph
-p = 1.8 ph

2. Dapat ditunjukkan bagaimana harga

keseimbangan daging ayam berubah dengan
perubahan harga ayam hidup.
 Oleh sbb p = ph, peningkatan dalam harga
ayam hidup menyebabkan peningkatan yang
sama dalam harga daging ayam.
2 - 37 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
 Kesan Kepada Keseimbangan Akibat
Campurtangan Kerajaan
Tindakan kerajaan boleh menyebabkan;
 Alihan keluk penawaran, permintan atau
kedua duanya sekali
 Kuantiti diminta tidak sama dengan kuantiti
ditawarkan dan berlaku perubahan
keseimbangan

2 - 38 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Kesan Kepada Keseimbangan Akibat
Campurtangan Kerajaan (samb.)
Dasar yang mengalih keluk penawaran
 Cukai/subsidi, pelesenan, quota
Dasar yang mengalih keluk permintaan
yang menyebabkan permintaan tidak
sama dengan penawaran
 Harga siling dan harga lantai

2 - 39 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.8. Analisis dasar kerajaan: pengharaman
import (Kes Jepun)

S (1) Pengharaman import mengaleh keluk

penawaran ke kiri
p, harga beras se kg

S
p2 e2

(2) Ini menyebabkan wujud lebihan

p1 e1 permintaan pada harga p1 dan
mengakibatkan kenaikan harga.

© 2009
Pearson D
Addison-
Wesley. Q2 Q1 Q, ton beras setahun
All rights
reserved. 2-40
 Latihan 2.4

Apakah kesan kuota yang dikenakan oleh

kerajaan terhadap keseimbangan pasaran
gula di negara tersebut?
Hint: Jawapan bergantung kepada tingkat
harga keseimbangan semasa kuota
dikuatkuasakan.

2 - 41 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Jawapan Latihan 2.4

2 - 42 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.9 Harga Siling Minyak
Penawaran beralih S1
p, $ per gallon kekiri .

Minyak perlu dijual

pada harga p1 ..

e1
p1 =p Harga siling

Qs Q1= Qd
Berlakunya lebihan
Q, Gallons of gasoline per month
permintaan Lebihan DD

2 - 43 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Latihan 2.5

Jika terdapat satu pasaran buruh dimana

semua pekerja dibayar upah yang sama.
Sekiranya upah minimum ditetapkan pada, w,
apakah yang terjadi kepada keseimbangan di
pasaran buruh ini?
Jawapan:
 Tunjukkan keseimbangan yang upah awal sebelum
dikenakan upah minimum.
 Lukis garis mendatar untuk upah minimum dan
tentukan bagaimana berlakuunya perubahan dalam
keseimbangan

2 - 44 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 Rajah 2.10: Upah Minimum

2 - 45 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

 SEKIAN TERIMA KASIH

2 - 46 Copyright © 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.