Así distinguimos dous subtipos por mor das temperaturas:
Unidade 7: Os bioclimas e
vexetación en España e en Galicia
PARTE 1: ESPAÑA
1.Características xerais do clima:
O territorio español sitúase na zona temperada do hemisferio norte, é dicir, unha área con
fortes contrastes entre as estacións debido a súa alta latitude1. Estes son os trazos máis
salientables:
● As temperaturas son temperadas, aínda que varían por influencia dos factores
climáticos2. Así, a lati­tude explica que aumenten de norte a sur; a dis­tancia ao mar
propicia que sexan máis suaves nas costas e máis contrastadas no interior; e a
altitude fai que descendan coa altura.
● As precipitacións son modestas. Os factores climáticos explican o seu descenso
desde o norte cara ao sur peninsular, a súa escaseza en Ca­narias e o seu aumento
coa altura.
● As presións (borrascas e anticiclóns) e os ventos característicos débense á
situación latitudinal da Península. Por iso, o norte peninsular está afectado a maior
parte do ano por borrascas; e a influencia dos anticiclóns é maior no sur.
1 4
É unha zona de choque entre o aire quente que ascende desde o Ecuador e os fríos que baixan do
polo, que recibe o nome de “fronte polar” e que trae un tempo inestable.
2 6
Son as causas polas que un clima determinado ten unhas temperaturas e unas precipitacións
determinadas. As máis importantes son a latitude, a altitude e a proximidade ao mar. Mayor latitude:
temperaturas máis baixas e menores precipitacións; maior altitude: temperaturas máis baixas e
maiores precipitacións; maior proximidade ao mar: temperaturas máis suaves e precipitacións máis
abundantes.
2.4. O bioclima de montaña
Localízase nos sistemas montañosos por enriba dos 1000 metros de altitude.
● A temperatura media anual e baixa (<10º) e un inverno frío, arredor de Oº.
● As precipitacións son moi elevadas (adoitan superar os 1000 mm anuais) e no
inverno caen en forma de neve.
A vexetación gradúase en pisos desde a base da montaña ata o cume: bosque,
matogueira e prados. Esta é distintita segundo:
● O piso de altitude (en tanto máis alta, prantas mais adaptadas ao frío)
● Se está na vertente de solana: É á que lle da o sol máis tempo ao ano, en España é
a cara sur das montañas, polo que as prantas que crecen toleran meior as
temperaturas calurosas.
● Se está na vertente de barlovento: É a cara pola que ascenden os ventos que
condensan a humidade creando néboas e chuvias, polo cal as prantas serán
aquellas que necesite máis auga.
A combinación de estes factores fai que a vexetación sexa distinta en cada vertente da
montaña e en cada piso.
PARTE 2: GALICIA
En xeral, é un clima afectado pola proximidade ao mar así como as borrascas do fronte
polar,11 polo que atopamos a seguintes características:
● As temperaturas en xeral son suaves debido á proximidade do mar (invernos >6º e
os veráns <22º).
● As precipitacións son abundantes, normalmente >800 mm/ano, pola influencia das
borrascas.
Porén, o territorio galego vese tamén influenciado por outros factores como o alonxamento
do mar nalgunhas zonas, e pola latitute, o que nos leva a distinguir 3 matices do clima:
● Oceánico húmido. Propio da costa. Caracterízase por precipitacións elevadas e
escasa amplitude térmica.
11
É a zona onde “chocan” os ventos quentes que suben desde o Ecuador cos fríos que baixan desde
o polo, o que crea unha inestabilidade en forma de borrasca que trae mal tempo.
a 2. Os bioclimas:
● Mediterráneo costeiro: Atópase no Levante e no sur peninsular e as Baleares.
O territorio español divídese en catro bioclimas3
As temperaturas son calurosas no verán (adoita ter 2 ou 3 meses >22º) e o inverno é
suave (>6º).
2.1. O bioclima oceánico
● Mediterráneo de interior: Atópase no interior da Peninsula, se caracteriza por unha
Localizase no norte e noroeste peninsular. As súas características ven dadas pola menor influencia do mar, polo que:
importancia do factor climático da súa proximidade ao mar e porque lle afecta durante boa
parte do ano as borrascas do frente polar4:
As temperaturas son máis contrastadas, con invernos fríos (algún mes <6º) e
veranos calurosos (dous o máis meses >22º) aínda que nalgunas zonas do norte o
verán pode que non chegue a eses 22º. Por isto a súa amplitude térmica é a maior
● As temperaturas, con inver­nos suaves (media mensual >6º) e os veráns frescos de todos os climas (xeralmente >16º)
(media mensual <22º) . Polo tanto, a amplitude tér­mica5 é baixa, (habitualmente
<12).
A vexetación característica de ambos climas mediterráneos é o bosque perennifolio9 de
● As precipitacións son abundantes (>800 mm/ano), son regulares6 e adoitan caer aciñeiras, so­breiras e piñeiros; e matogueiras máis ou menos densas, con especies como a
en forma de orballo. xara, o breixo, o lentisco, o tomiño e o romeu.
A vexetación está formada polo bosque caducifolio7 de arbores altos como os carba­llos,
faias e castiñeiros; a landa8 con especies como o breixo, o toxo e a xesta; e os prados.
2.3. O bioclima subtropical
2.2 O bioclima mediterráneo Localízase nas illas Canarias que se atopan todo o ano baixo o anticiclón das Azores que é
unha masa de aire quente e moi estable, é dicir, que non forma borrascas.
Esténdese polo interior peninsular (ao sur do bioclima oceánico) e pola costa mediterránea, ● As temperaturas son moi pouco contrastadas cunha amplitude térmica en torno a
as illas Baleares, Ceuta e Melilla. >5º, con invernos cáli­dos e veráns calorosos, así a temperatura media de todos os
meses é >17º.
Dentro do mediterráneo atopamos situaciones distintas, debido a que uns lugares
afectados por este clima están cerca do mar, e outros máis afastados, ademais uns están ● As precipitacións son escasas (entre 300 e 150 mm), a maioría dos meses con
máis ao norte e outros máis ao sur. seca.
En xeral é un clima onde as temperaturas varían mucho segundo a latitude, e as A vexetación posúe especies exclusivas: nas zonas baixas, cardón, tabaiba, drago e
precipitacións son escasas (300-800 mm) e irregulares, con seca no verán polo menos de palmeira; nas medianías10, bosques como o de laurisilva; e nas zonas máis altas e frías,
dous meses. matogueira.
3
Zonas cunhas caracterísitcas climáticas e vexetación concretas que se diferencia doutras.
Borrascas que baixan dende o límite cos polos nos meses de inverno, e suben no verán.
5
A amplitude térmica é a diferencia entre a temperatura media do més máis cálido e o máis frío.
Significa que caen ao longo de todos os meses do ano.
7
Formado por árbores de folla que cae no outono, altos e cun tronco de formás máis ben rectilíneas.
9
8
É matogueira que aparece froito da degradación do bosque caducifolio, é dicir, cando o home ou os Árbores que non lles caen a folla, adoitan ser máis baixos e de tronco menos rectilíneo que os
incendios acabaron cos árbores. Os prados son un escalón aínda máis profundo nesa degradacuón, caducifulos,
aínda que os de montaña existen porque as baixas temperaturas non deixan crecer as plantas. 10
zonas comprendidas entre os 600 e os 1500 metros de altitude
1 2 3
● Oceánico mediterráneo e continental. Chairas e vales do interior onde as
temperaturas son máis contrastadas ( sobre todo nos vales interio­res do Sil e do
Miño)12, onde o volume de precipita­cións é menor pero as temperaturas son máis
contrastadas ao longo do ano.
● Oceánico de montaña. Propio das serras centrais e das serras orientais e
surorientais, onde a altitude pode chegar a superar os 2.000 metros. As
temperaturas son máis baixas (sempre <22º no verán). As preci­pitacións son
elevadas (en torno a 1000 mm/ano ou máis) e no inverno caen en forma de neve.
12
Ourense é o caso máis claro.
4 5