You are on page 1of 38

Moduł VIII

Dekoracje wnętrz

Wprowadzenie

1. Dekoracje wnętrz świeckich

2. Dekoracje wnętrz sakralnych

3. Dekoracje wnętrz nietypowych

4. Okno wystawowe

5. Dekoracja stołów

6. Obiekty florystyczne

Bibliografia

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

1
Wprowadzenie

Człowiek zawsze potrzebuje kontaktu z


naturą. Jest mu ona niezbędna dla zdrowia
psychicznego i fizycznego. Wprowadzając
rośliny do wnętrz, w których przebywamy,
przybliżamy się do natury. Zieleń wpływa
zawsze kojąco na wzrok, a łagodząco i
uspakajająco na układ nerwowy. Poprawia
samopoczucie i kondycję fizyczną. Flory-
styczna aranżacja wnętrza to przygotowa-
na przez florystę dekoracja danego po-
mieszczenia, dopasowana do niego stylem,
kolorem, rozmiarem i charakterem. Może to być dekoracja przestrzeni biurowej, sali
pałacowej, w której odbywa się wystawa, czy sali bankietowej. Zasady wykonywania
takich aranżacji poznamy w tym module.

Nie ma brzydkich roślin, mogą być jedynie źle dobrane, zaniedbane lub posadzone w
nieestetycznych doniczkach. Dobór roślin do każdego wnętrza musi być indywidu-
alny.

W module tym zapoznamy się z zasadami dekoracji wnętrz.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

2
1. Dekoracje wnętrz świeckich
Klasyfikacja wnętrz świeckich:
 wnętrza mieszkalne,
 biura,
 sklepy,
 banki i inne firmy,
 hotele,
 ośrodki zdrowia,
 urzędy pocztowe,
 kawiarnie i restauracje.

Pomieszczenia dekoruje się roślinami doniczkowymi i kompozycjami z kwiatów


ciętych lub utrwalonych. Rośliny doniczkowe są tym prawdziwym przedłużeniem
kontaktu z naturą, kwiaty cięte i utrwalane pełnią funkcję estetyczną.

O wyborze formy dekoracji, materiału roślinnego i dekoracyjnego, jak również po-


jemników decyduje:

 rodzaj wnętrza,
 warunki panujące w pomieszczeniu (wilgotność, światło, temperatura),
 powierzchnia wnętrza,
 kolorystyka,
 pora roku,
 względy finansowe,
 święta okolicznościowe,
 upodobania klienta,
 panujące trendy.

Dobór roślin doniczkowych do wnętrza zależy od jego charakteru i przeznaczenia


oraz warunków, jakie można zapewnić w nim roślinom. Podczas aranżacji musimy
wziąć pod uwagę także upodobania konsumenta oraz atrakcyjność i oryginalność
materiału roślinnego.

Oprócz wcześniej wymienionych czynników dobór roślin ciętych zależy przede


wszystkim od ich trwałości, koloru, faktury dostępności na rynku, ceny.

W przypadku pomieszczeń, gdzie mamy mały dostęp do światła, brak możliwości


opieki nad roślinami żywymi i niewielkie finanse, możemy zdecydować się na kom-
pozycje sztuczne lub z materiału utrwalanego.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

3
Podstawową zasadą jest taki dobór gatunków roślin i ich rozmieszczenie w po-
mieszczeniu, aby miały dużo miejsca i równocześnie nie przeszkadzały nam w prze-
bywaniu i poruszaniu się.

Warunkiem właściwego doboru roślin jest nasza wiedza na temat ich pochodzenia, a
przede wszystkim wymagań co do światła, temperatury i wilgotności powietrza
oraz długości dnia i nocy.

Wszystkie rośliny z terenów pustynnych i półpustynnych, a więc kaktusy i inne su-


kulenty mają bardzo duże wymagania świetlne i tolerują suche powietrze. Możemy
je wykorzystać do dekoracji pomieszczeń z centralnym ogrzewaniem. Ponieważ do-
brze czują się w miejscach słonecznych, ustawiamy je na parapetach południowych.
W tej grupie roślin są też wyjątki: kaktus bożonarodzeniowy, czyli schlumbergera
zimowa (Schlumbergera trunctata), i kaktus Wielkanocy (Hatiora gaertneri) wyma-
gają światła rozproszonego i wysokiej wilgotności powietrza, małych wahań tempe-
ratury i regularnego, ale umiarkowanego podlewania.

Rośliny rosnące w swojej ojczyźnie pojedynczo lub małymi grupkami, np. palma
arekowa (Areca caechu), araukaria wyniosła (Araucaria excelsa) lub cykas wygięty
(Cycas revoluta) nie nadają się w mieszkaniu do tworzenia kompozycji i nasadzeń w
grupach.

Rośliny pochodzące z niższych partii dżungli – pnącza i epifity – we wnętrzach rosną


lepiej w odpowiednio dobranych kompozycjach, np. posadzone razem w misach i
pojemnikach, zaś bliskie sąsiedztwo innych roślin im nie przeszkadza.

Gatunki o liściach pstrych i przebarwionych są wrażliwe na niedobór światła. Nie


możemy ich ustawiać w miejscach nieodpowiednio oświetlonych, bo ich liście zazie-
lenią się i stracą swój urok.

Dekoracja wnętrz mieszkalnych

Decydującą rolę w aranżacji tego typu wnętrza powinien odgrywać fakt, że przez
cały czas przebywają tu ludzie. Podczas dekoracji zwracamy uwagę na oświetlenie
pomieszczenia, jego rodzaj i przede wszystkim na osoby w nim przebywające (ich
liczbę, wiek, zdrowie).

Do mieszkań słabo oświetlonych wybieramy intensywnie zielone gatunki: Ficus


elastica, Ficus benjamina, Dracena deremensis, Philodendron scandens, Schefflera ar-
bicola.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

4
Do mieszkań jasnych, o dużym dostępie światła stosujemy zarówno te zielone, jak i
żółto i czerwono barwione rośliny, np. Ficus elastica.

Niezależnie od oświetlenia w pomieszczeniach możemy stosować kompozycje w


naczyniach z kwiatami ciętymi, najlepiej sezonowymi, a także kompozycje z rośli-
nami utrwalanymi i sztucznymi.

Dobór rośliny jest uzależniony od rodzaju pomieszczenia:

 Korytarze, hole. Korytarz czy hol to doskonałe miejsce na aranżacje kwia-


towe. To tutaj goście mają pierwszy kontakt z domem. Rośliny pozwolą nam
stworzyć miejsce zapraszające gości do środka. Przed zdecydowaniem się na
kwiaty doniczkowe lub aranżację kwiatową należy rozpatrzyć warunki, jakie
panują w miejscu, gdzie chcemy ustawić kompozycję. Złe warunki świetlne
czy niska temperatura zawężają liczbę roślin pokojowych, które można wy-
korzystać. Te czynniki nie ograniczają jednak możliwości aranżacji wykona-
nych z żywego lub suchego materiału. Nikt nie przebywa długo w holu, więc
kompozycja musi się rzucać w oczy, ponieważ zazwyczaj nie ma w tym po-
mieszczeniu za dużo miejsca. Źródłem wrażenia nie może być wielkość kom-
pozycji. Trzeba wykorzystać mocne kolory lub efektowny kształt, umieszcza-
jąc interesującą aranżację na ścianie, parapecie lub podręcznym stoliku. Mu-
simy zadbać o to, aby naczynie nie zostało przewrócone przez nieuwagę go-
spodarzy czy gości. Powinno więc być wystarczająco ciężkie, a jeśli stoi na
stoliku, aby stało bezpiecznie. Jeśli są schody, to na końcu podestu ustawmy
jaskrawą aranżację z żywych lub suchych roślin. Na korytarze najbardziej
nadają się rośliny wiszące, o niezbyt dużych wymaganiach. Są to: trzykrotka
zebrina (Tradescantia zebrina), zielistki Sternberga (Chlorophytum como-
sum), bluszcz pospolity (Hedera helix). Doniczki tych roślin powinny mieć
jednolite osłonki w tym samym kolorze i odpowiednio zamontowane pod-
stawki, które zabezpieczą przed wypłynięciem nadmiaru wody z doniczek.
 Salon jest to pomieszczenie ciepłe,
widne. Przebywamy w nim z rodzi-
ną, tu przyjmujemy gości. To wnę-
trze, w którym ustawiamy najoka-
zalsze aranżacje kwiatowe. Jest tu z
reguły dużo miejsc, w których mo-
żemy ustawić kompozycje kwiato-
we. Otwarty kominek, kiedy nie
rozpala się ognia, jest dobrym punk-
tem ogniskującym. Nadaje się tu

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

5
okazała sucha aranżacja pasująca stylem do salonu. Ważne są również okna,
gdzie możemy ustawić rośliny doniczkowe. Odsłonięty kąt doskonale nadaje
się do ustawienia na podłodze lub stojącym tam stoliku dużej aranżacji. Małe
kompozycje umieszczamy w różnych miejscach, tak aby nikomu nie prze-
szkadzały. Aranżacje z suchych i sztucznych roślin też mogą znaleźć swoje
miejsce, np. na wysokiej półce. Do salonu nadaje się większość roślin poko-
jowych, kwitnących i niekwitnących, sezonowe rośliny pokojowe, kaktusy i
inne sukulenty, ogrody w szklanych naczyniach, kwiaty cięte.
 Kuchnia – panują w niej zmienne temperatury, przeciągi, parowanie. Ale
mimo to możemy w niej stworzyć miły nastrój, zdobiąc pomieszczenie rośli-
nami. Mogą być to zioła, rośliny o cienkich, pergaminowatych liściach, takie
jak figowiec pnący (Ficus pumila), niewymagające rośliny, np. pelargonia pa-
siasta (Pelargonium × hortorum) oraz kwiaty cięte. Umieszczamy je w wazo-
nach lub w elementach typowych dla wystroju kuchni. Czajniczek czy filiżan-
ka są idealną bazą do kompozycji kwiatowej. Rośliny ustawia się najczęściej
na parapecie, stole lub wolnej szafce kuchennej. Jeśli kompozycja jest ze
świeżych kwiatów, to najlepsze są rośliny sezonowe, np. narcyzy (Narcissus
poeticus) wiosną, róże białe (Rosa alba) latem, a kolorowe liście jesienią.
Aranżacje z suchych kwiatów nie zdają egzaminu, ponieważ rośliny szybko
niszczeją w wilgotnych warunkach. Jednakże zawieszone „do góry nogami”
bukiety z bardziej odpornych gatunków pasują do kuchni w stylu rustykal-
nym.
 Sypialnia. To bardzo intymne miejsce, w którym odpoczywamy. Tu śpimy i
tu wstajemy. Warto zadbać, aby panowała w nim harmonia. Jest to pomiesz-
czenie ciepłe, słoneczne. Waż-
ne jest, aby kwiaty pasowały
do wnętrza i nie miały zbyt in-
tensywnego zapachu, jak np.
hiacynt wschodni (Hiacinthus
orientalis) czy jaśmin wielko-
listny (Jasminum sambac). Mo-
gą to być kwiaty cięte, kwitną-
ce rośliny pokojowe, a także
mieszane kompozycje roślin
sezonowych, dobrane kolory-
stycznie do wystroju wnętrza
pokoju lub niekwitnące rośliny
o atrakcyjnych liściach. Mogą
to być również rośliny mające

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

6
delikatne kwiaty (groszek pachnący). Ważne jest, żeby kolory sprzyjały od-
poczynkowi, czyli warto stosować różne odcienie błękitów, fioletów i kolor
kremowy.
 Łazienka. Aranżacje ze świeżych kwiatów są najlepsze pod warunkiem, że
istnieją warunki dla ich wzrostu. Sztuczne kwiaty dają natomiast poczucie
trwałości. Suche kwiaty możemy wykorzystać, ale trzeba wybrać te, które nie
boją się wilgoci. Najlepszymi roślinami są zatrwian zwyczajny (Limonium
vulgare), lawenda lekarska zwana wonną (Lavandula angustifolia), suchołu-
ska, czyli kocanka ogrodowa (Helichrysum bracteatum) i utrwalane gliceryną
liście.

Stylizacja wnętrz roślinami

Znajomość gatunków pozwala na stylizację wnętrz roślinami. Najważniejsze jest


zachowanie harmonii między typem rośliny a charakterem wnętrza.
 Styl romantyczny kojarzy nam się z delikatnymi tkaninami, drobnymi
kwiatkami, falbankami, kolorem bieli, pastelami. To niewątpliwie styl bardzo
kobiecy i subtelny. Wyróżnia go delikatność, lekkość. Jest charakterystyczny
dla tradycyjnie urządzonych wnętrz uzupełnionych takimi ozdobami jak: po-
duszki, bibeloty, lampy, kolorowe firanki i pastelowe narzuty. Bardzo ładnie
prezentują się także wiklinowe kosze w kolorze białym, wypełnione delikat-
nymi kwiatami. W takim otoczeniu najlepiej wyglądają rośliny ozdobne z
kwiatów z zastosowaniem zasady powtarzalności elementów podobnych –
takie same rośliny zgrupowane w podobnych pojemnikach. Do wnętrz w tym
stylu poleca się sępolię fiołkową (Saintpaulia ionantha), cyklamen perski
(Cyclamen persicum), miniaturowe róże (Rosa chinensis minima), dzwonki
doniczkowe (Campanula isophylla).
 Styl barokowy, czyli wnętrza bogato zdobione z dużą ilością wzorów i złota
tworzące ciepły klimat i sprawiające wrażenie mniejszych. Współczesny ba-
rok to znacznie skromniejsza wersja przepychu barokowych pałaców. Może
sprowadzać się jedynie do kilku detali: charakterystycznych dla epoki mebli
czy typowych ornamentów pojawiających się na tapecie czy tkaninach. W ta-
kich wnętrzach umieszczamy barokowe aranżacje w masywnych naczyniach
ze szkła, porcelany, tworzywa imitującego kamień, obfite bukiety. Kompozy-
cje są pełne przepychu, kwiaty o barwach białych, różowych i czerwonych z
dużą liczbą ozdobnych liści. Preferowane kwiaty to naparstnice purpurowe
(Digitalis purpurea), piwonie lekarskie (Paeonia officinalis ), róże, np. róża
białokwiatowa (Rosa alba), tulipany papuzie (Tulipa ‘ White Parrot’) kosaćce
holenderskie (Iris hollandica), dalie ogrodowe (Dahlia ×cultorum,). Kompozy-

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

7
cje barokowe przyjmują kształt owalu. Uzupełnieniem bukietu są wypchane
ptaszki, motyle, gniazdka, rzeźbione figurki, muszle, ślimaki.
 Styl minimalistyczny. Charakteryzuje go prostota i czystość formy. współ-
granie światła i brył. Styl minimalistyczny korzysta z surowców przemysło-
wych i surowych produktów (cegła, pudła, blachy, beton, stalowe i drewnia-
ne szyny). Jest właściwy dla wnętrz chłodnych, nowoczesnych, nietypowych.
Stosuje się w nich rośliny, których formy przypominają rzeźby i pasują do
metalowych i szklanych mebli oraz do prostych, oszczędnych i nielicznych
dodatków. Szczególnie polecane są skrzydłokwiaty Wallisa (Spathiphyllum
wallisii), różne gatunki storczyków, np. pafiopedilum wytworne (Paphiopedi-
lum insigne), bromelii, np. echmea wstęgowata (Aechmea fasciata), juka sło-
niostopa (Yucca elephantipes).
 Styl meksykański to wnętrza, które tętnią kolorem i intensywnymi barwa-
mi: żółtą, czerwoną, fioletową, złotą, zieloną. Urządzając pokój w stylu mek-
sykańskim, nie wolno nam zapomnieć o dodatkach, które swoją obecnością
nadadzą wnętrzu odpowiedni charakter. Mogą to być gliniane doniczki, wa-
zony i miski, wianki lub warkocze z czerwonych papryczek chili i wszelkiego
rodzaju wiklinowe kosze. We wnętrzach preferuje się rośliny, których ojczy-
zną są suche rejony, a więc wszelkie sukulenty, które najlepiej sadzić w gli-
nianych lub ceramicznych naczyniach. Dodatkiem mogą być kamienie i et-
niczne drobiazgi lub tkaniny.
 Styl kolonialny preferuje masywne i proste meble w ciemnych kolorach,
wykonane z drewna egzotycznego, które najlepiej prezentują się w dużych
pomieszczeniach. Doskonałym dopełnieniem aranżacji są maty bambusowe,
drewniane figurki, dekoracyjne abażury, geometryczne wazony wypełnione
kwiatami. Podobne aranżacje można znaleźć na przykład wśród ekspozycji
Almi Decor. W tym stylu obowiązują stonowane kolory ziemi – brąz, zieleń,
wanilia i beż.
 Styl śródziemnomorski najkorzystniej prezentuje się w jasnych, przestron-
nych wnętrzach z meblami wykonanymi z rattanu lub wikliny, uzupełnionych
dodatkami i tkaninami w pastelowych barwach. Polecane są tu cytrusy, np.
cytryna (Citrus limon), oleander pospolity (Nerium oleander) i różnego rodza-
ju palmy, np. palma kokosowa (Cocos nucifera).
 Styl afrykański. Dominują kolory różnych odcieni żółci i brązu, dużo jest et-
nicznych dodatków, skór dzikich zwierząt, obrzędowych mask. Podobnie jak
w stylu meksykańskim dominują w nim rośliny odporne na suszę. Można tu
wymienić aloesy, np. aloes ościsty (Aloe aristata), kaktusy, np. mamilaria bia-
ła (Mammilaria candida), agawy, np. agawa drobnokwiatowa (Agave parviflo-

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

8
ra) i wilczomlecze posadzone w pojemnikach, wokół których można rozsy-
pać piasek, żwir, kamyki.
 Styl angielski. Wnętrza w stylu angielskim są w pastelowych odcieniach, a
ich dopełnieniem są subtelne dodatki – tapety, porcelana i tkaniny ozdobione
motywem kwiatowym (mniejszymi lub większymi różyczkami). Kluczową
rolę w aranżacji odgrywają dodatki, takie jak ozdobne cukierniczki, zegary,
ramki na zdjęcia czy bibeloty z porcelany.
 Styl naturalny charakteryzuje się prostotą i zamiłowaniem do wygody. Me-
ble wykonane z drewna. Dywany i zasłony tworzą przyjemna atmosferę, w
której dobrze prezentują się begonie królewskie (Begonia rex), kamelie ja-
pońskie (Camellia japonica), uprawiane jako rośliny doniczkowe gardenie
karłowe (Gardenia augusta) i azalie indyjskie (Rhododendron simsii) posa-
dzone w prostych, ceramicznych, pastelowych pojemnikach.
 Styl art déco, czyli sztuka dekoracyjna. Wnętrza art déco urządzone są ma-
sywnymi, fornirowanymi lub egzotycznymi meblami. Synteza wnętrza spro-
wadza się do ograniczenia ilości zdobień. Geometrię formy łagodzą miękkie
kanapy i drobne, misternie zdobione dodatki: wzorzyste klosze oświetlenio-
we, zgrabne świeczniki i ozdobne ramki. Ulubionymi kwiatami projektantów
takiego typu wnętrz są tulipany, np. tulipan ogrodowy (Tulipa gesneriana) i
lilie, np. lilia królewska (Lilium regale), których barwy powinny korespon-
dować z wnętrzem. Z roślin doniczkowych stosuje się nolinę wygiętą (Nolina
recurvata), ceropegię Wooda (Ceropegię woodii) i różnego rodzaju pnącza.
 Styl nowoczesny to łączenie głównych idei minimalizmu z domieszką art
déco. Jest tu dbałość o funkcjonalność i odpowiedni nastrój. Wnętrza nowo-
czesne bazują na zasadzie monochromatyzmu bądź kontrastu. Oszczędne
wyposażenie w meble dopełniają kolorowe fototapety, tapety i subtelne do-
datki. Jednym z głównych elementów aranżacji jest światło, które eksponuje
formy przestrzenne i dodatki, a także wydobywa kolory i fakturę. Aranżacje
kwiatowe mogą być przygotowane w wysokich naczyniach ceramicznych lub
metalowych z roślinami ciętymi lub sztucznymi, stosuje się również szere-
gowo zestawione rośliny jednego gatunku w takich samych pojemnikach. Do
tego typu wnętrz możemy wykorzystać kaktusy, zwłaszcza te duże: opuncja
(Opuntia ovata), cereus peruwiański (Cereus peruvianus) oraz jukę słoniosto-
pą (Yucca elephantipes), dracenę wonną (Dracaena fragrans), figowiec sprę-
żysty (Ficus elastica). Bardzo często stosujemy do dekoracji obiekty flory-
styczne.
 Styl rustykalny. Meble w tym stylu muszą być koniecznie drewniane surowe
lub bielone, a tkaniny naturalne (len lub bawełna). Drewno, kamień i wiklina
to materiały, których możemy użyć do dekoracji. Ciepły klimat rodem z wiej-

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

9
skiego domku stworzymy, wykorzystując kolory ziemi: brązy, beże, ale też
biele i odcienie szarości. W takich wnętrzach świetnie sprawdzają się deko-
racje z folkowymi motywami i proste meble lub drewniane skrzynki. Ideal-
nym uzupełnieniem takiego domu jest kominek. Styl ten charakteryzuje się
dużym nagromadzeniem roślin w całym wnętrzu. Mogą one być żywe lub su-
szone. Kwiaty występują w donicach i wazonach, ale równie często na tape-
tach, tkaninach, naczyniach. Do tego typu wnętrz pasują następujące rośliny:
bluszcz (Hedera helix), pelargonia pasiasta (Pelargonium ×hortorum), mie-
czyk (Gladiolus communis), dalia ogrodowa (Dahlia ×cultorum,), zioła.
Umieszczamy je w prostych pojemnikach – glinianych garnkach, wiklinowych
koszach. Wnętrze można przyozdobić warkoczami czosnku, cebuli, sznurami
suszonych grzybów. Większe kompozycje możemy ustawiać na podłodze, a
na stole postawić bukiet polnych lub ogrodowych kwiatów. Doskonale do ta-
kiego wnętrza pasują kompozycje wykonane z suszonych kwiatów.

Czego powinniśmy unikać dekorując wnętrza?

1. Bezpośredniego nasłonecznienia, głębokiego zacienienia.

2. Bezpośredniego kontaktu ze źródłami ciepła. Ciepło wydzielone przez grzej-


niki, lodówki i telewizory też może uszkodzić roślinę, mającą bezpośredni
kontakt z tymi urządzeniami.

3. Przeciągów i zbyt niskiej wilgotności powietrza, która powoduje, że liście de-


likatnych gatunków roślin brązowieją i więdną.

Dekoracja obiektów użyteczności publicznej

Biura i inne firmy

Zawsze podczas dekorowania pomieszczenia powinniśmy rozważyć wprowadzenie


roślin żywych. Obcowanie ludzi na co dzień z zielenią dobrze wpływa na ich samo-
poczucie, a firmy ozdobione pięknymi roślinami są lepiej postrzegane przez klien-
tów.

Zbyt suche powietrze, mało światła i brak fachowej opieki nie zawsze pozwalają na
uprawę roślin. W takich przypadkach możemy zdecydować się na aranżacje po-
mieszczeń roślinami sztucznymi. Są one niekłopotliwe, a ciekawie skomponowane
dają również doskonały efekt. Mogą to być gotowe sztuczne drzewa i krzewy lub
aranżacje wykonane z gotowych sztucznych gałązek montowanych na naturalnych
pniach i konarach. Najlepsze są gałęzie gatunków o twardszym drewnie, na przykład

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

10
robinia biała (Robinia pseudoacacia), grab pospolity (Carpinus betulus), dąb szypuł-
kowy (Quercus petraea), buk (Fagus sylvatica) czy wiśnia pospolita Cerasus vulga-
ris). Kupując gałązki, należy zwrócić uwagę na ich wygląd. Liście powinny być mięk-
kie, delikatne i z lekkim połyskiem. Ważny jest także ich kolor. Rezygnujmy z tych o
niebieskozielonym odcieniu, ponieważ źle wyglądają w jarzeniowym świetle, a w
słońcu szybko zmieniają barwę.

Wśród roślin doniczkowych nadających się do pomieszczeń biurowych należą:

 na stanowiskach zacienionych: difenbacha pstra (Diffenbachia maculata),


monstera dziurawa (Monstera deliciosa), skrzydłokwiat Wallisa (Spathhiphyl-
lum wallisii), szeflera drzewkowata (Schefflera arboricola),
 na kratkach lub jako puszczone po ścianie: cissus rombolistny (Cissus
rhombifolia), bluszcz pospolity (Hedera helix),
 na biurku: aglaonema zmienna (Aglaonema commutatum).

Zawsze na stołach i biurkach możemy ustawić wazon z sezonowymi kwiatami cię-


tymi.

Do ustawienia na podłogach w holach firm lub banków nadaje się juka słoniostopa
(Yucca elephantipes), howea Forstera (Howea forsteriana), figowiec Benjamina (Fi-
cus benjamini), daktylowiec właściwy zwany palmą daktylową (Phoenix dactylifera).

Do małych pomieszczeń biurowych najbardziej nadają się rośliny wiszące o niezbyt


dużych wymaganiach. Są to trzykrotki wirginijskie (Tradescantia virginiana), zielist-
ki Sternberga (Chlorophytum comosum), bluszcze pospolite (Hedera helix), filoden-
dron pnący (Philodendron scandens). Doniczki tych roślin powinny mieć jednolite
osłonki w tym samym kolorze i odpowiednio zamontowane podstawki, które za-
bezpieczą przed wypłynięciem nadmiaru wody z doniczek.

Sale konferencyjne, hole, hotele

W przestronnych, reprezentacyjnych pomieszczeniach użyteczności publicznej


pięknie wyglądają pojedyncze, duże okazy roślin bądź całe kompozycje z kwiatów o
podobnych wymaganiach, różniące się wysokością i pokrojem. Do takich miejsc do-
skonale nadają się najrozmaitsze figowce, np. fikus sprężysty (Ficus elastica) i dra-
ceny, np. dracena wąskolistna (Dracena marginata). Kwiaty sztuczne stosujemy naj-
częściej tam, gdzie nie ma świata lub dostęp pielęgnacyjny jest bardzo utrudniony
albo niemożliwy. Są to przede wszystkim miejsca w holach tuż pod stropem.
Umieszcza się w nich kaskady sztucznych bluszczy lub paproci. Jeśli użyty materiał
jest dobrej jakości, to nie razi swą nienaturalnością. Sztucznymi roślinami zdobi się

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

11
także ślepo zakończone korytarze, szatnie lub toalety, chociaż w eleganckich obiek-
tach prawie zawsze mamy dekoracje z kwiatów świeżych. Tam, gdzie panują trudne
warunki dla roślin, stosuje się sztuczne doświetlanie lub ustawia kompozycje z
kwiatów ciętych, dbając, by zawsze były wymieniane.

Do większych przeszklonych obiektów sprowadza się duże drzewa, np. fikus Benja-
mina (Ficus benjamina), lub palmy, np. palmę arakową (Areca catechu). Bardzo efek-
townym rozwiązaniem są aranżacje w stylu etnicznym, w których agawy, np. agawa
drobnokwiatowa (Agave parviflora), opuncje drobnokwiatowe (Opuntia ovata) i
inne kaktusy będą rosły na utworzonej piaszczystej wyspie, a uzupełnieniem całości
będą kamienie, suche gałęzie, drewno.

W dużych obiektach możemy tworzyć miniaturowe ogrody ze źródłami płynącej


wody, fontannami, ścianami zieleni, kaskadami pnączy, krzewami, roślinami two-
rzącymi rodzaj podszycia i roślinami kwitnącymi. Jest to jednak olbrzymia inwesty-
cja.

Rośliny doniczkowe umieszczane w obiektach użyteczności publicznej uprawiane są


najczęściej metodą hydroponiczną.

Grupowe nasadzenia z roślin doniczkowych dobrze wyglądają w dużych zbiorczych


pojemnikach wykonanych z kamienia lub jego imitacji i w pojemnikach z drewna.
Muszą być one duże, o odpowiedniej głębokości, wypełnione drenażem i podłożem.
Rośliny lepiej umieszczać w oddzielnych donicach, gdyż wówczas korzenie wzajem-
nie nie przerastają się i łatwiej jest je wymienić. Dobrym rozwiązaniem jest tu okno
kwiatowe.

Okno kwiatowe

Okno wystawowe, zwane witryną kwiatową lub oknem kwiatowym, jest to oszklona
gablota, często wyposażona w urządzenia doświetlające, ogrzewające i nawilżające.
Służy do uprawy roślin w warunkach zbliżonych do naturalnych. Stanowi oryginal-
ny element dekoracyjny wnętrza, najczęściej jest umieszczona na parapecie okien-
nym, dzięki czemu rośliny korzystają ze światła dziennego. Odpowiednio zaplano-
wane i zbudowane okno kwiatowe może znacznie ułatwić pielęgnację roślin, które
stoją obok siebie (nie w doniczkach), ale są zagłębione w odpowiedniej skrzyni w
torfie, keramzycie lub innym przepuszczalnym materiale. Widoczne są tylko nad-
ziemne części roślin. W oknach kwiatowych można wykorzystać również rośliny
wiszące. Pielęgnacja jest łatwiejsza, jeśli cały kwietnik może być jednakowo podle-
wany i nawożony.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

12
 Położenie

Najlepszym usytuowaniem okna kwiatowego jest wystawa wschodnia lub północna,


ponieważ nawet latem nie docierają tu gorące promienie słońca. Przy wystawie po-
łudniowej i zachodniej niezbędne okazują się żaluzje na zewnętrznej stronie okna
kwiatowego. W ten sposób promienie słoneczne mogą zostać odbite przed osiągnię-
ciem szyby.

 Wielkość

Ponieważ rośliny w oknie bardzo szybko rosną, niezbędne jest, aby powierzchnie
szyb były odpowiednio duże, a przede wszystkim wysokie. Idealna jest wysokość
1,5–2 m. Szerokość określa się proporcjonalnie do wielkości pomieszczenia. Odle-
głość skrzyni od szyby to minimum 30–40 cm, wtedy rozwój roślin nie będzie skrę-
powany.

 Wysokość nad podłogą

Rośliny okna kwiatowego powinny być oglądane z pozycji siedzącej, przynajmniej z


boku, ale w żadnym wypadku od spodu. Im niżej jest zainstalowana skrzynia, tym
lepszy widok na rośliny. Maksymalna wysokość to 70 cm nad podłogą.

 Temperatura

Z reguły temperatura w otwartym oknie kwiatowym jest identyczna z temperaturą


pomieszczenia. Ogrzewanie nie powinno być zainstalowane zbyt blisko dna skrzyni,
gdyż suche powietrze źle działa na zdrowotność roślin. W zamkniętych oknach
kwiatowych, które są oddzielone od strony pokoju szybą, najczęściej montowane
jest niezależne ogrzewanie z nawilżaczami powietrza. Panuje tam tropikalna wil-
gotność wynosząca 70–90%, a temperatura osiąga 20–25C. Takie okna kwiatowe
najlepiej nadają się dla bardziej wymagających roślin, jak widliczka Martensa (Sela-
ginella martensii), fitonia Verschafelta (Fittonia verschaffeltii) kaladium dwubarwne
(Caladium bicolor), a także tropikalne storczyki, np. pafiopedilum wytworne (Pa-
phiopedilum insigne).

 Wietrzenie

Mniejsze okna mogą funkcjonować z reguły bez wywietrzników. Świeżego powie-


trza można dostarczyć przez otwarcie okna pokoju, jednak nie powinno się tego ro-
bić w mroźną zimę. Większe okna kwiatowe (o szerokości ponad 2 metrów) powin-
ny mieć wbudowane wywietrzniki.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

13
 Oświetlenie

Jeżeli nie ma dostatecznej ilości naturalnego światła, można wbudować oświetlenie


o podobnym do słonecznego spektrum światła, jednak w taki sposób, aby nie było
oślepiające. Sterowanie wyłącznikiem czasowym pozwala na dowolny czas działa-
nia. W pochmurne dni rośliny doświetla się również w ciągu dnia.

Rośliny polecane do witryn kwiatowych:

 Stanowiska cieniste – adiantum ozdobne (Adiantum decorum), eschynantus


marmurkowy (Aeschynanthus marmoratus), aglonema zmienna o zielonych
liściach (Aglonema commutatum), zanokcica gniazdowa (Asplenium nidus),
begonia królewska (Begonia rex), bluszcz pospolity (Hedera helix), łosie rogi
(Platycerium bifurcatum), maranta dwubarwna (Marantha bicolor), orliczka
kreteńska (Pteris cretica), peperomia kędzierzawa (Peperomia caperata),
skalnica rozłogowa (Saxifraga stolonifera), trzykrotka białokwiatowa (Trade-
scantia albiflora), widliczka zwana różą jerychońską (Selaginella lepidophyl-
la).
 Stanowiska półcieniste – widliczka zwana różą jerychońską (Selaginella le-
pidophylla), adiantum ozdobne (Adiantum decorum), aglonema pstra o bar-
wynych liściach (Aglaonema pictum), begonia królewska (Begonia rex),
bluszcz pospolity o odmianach pstrych (Hedera helix), bromelia (Bromelia),
np. guzmania języczkowata (Guzmania lingulata), cissus różnobarwny (Cissus
discolor), figowiec pnący (Ficus pumila), anturium Scherzera (Anthurium
scherzerianum), filodendron dziurawy zwany monsterą dziurawą (Monstera
deliciosa), fitonia Verschafelta (Fittonia verschaffeltii), kolumnea okazała (Co-
lumnea gloriosa), kroton pstry (Codiaeum variegatum), łosie rogi (Platyce-
rium bifurcatum), maranta dwubarwna (Marantha bicolor), nefrolepis wynio-
sła (Nephrolepis exaltata), peperomia kędzierzawa (Peperomia caperata),
scindapsus pstry (Scindapsus pictus), skrzydłokwiat Wallisa (Spatiphylum
wallisii), syngonium, czyli zroślicha stopowcowa (Syngonium podophyllum).
 Stanowiska słoneczne – dipladenia boliwijska (Dipladenia bolivensis), nie-
dośpian ognisty (Hypoestes phyllostachya) kroton pstry (Platycerium variega-
tum), oplątwa brodaczkowata (Tillandsia usneoides), pilea Kadiera (Pilea ca-
dieri), storczyk (Orchis, np. Cattleya luteola).

Szczególnie efektownie prezentują się w witrynach bromelie (Bromelia), paprocie


(Polypodiopsida), storczyki (Orchis) i widliczki (Selaginella).

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

14
Na dekoracje dużymi roślinami oraz obiektami roślinnymi typu okno kwiatowe mo-
gą sobie pozwolić z reguły duże firmy. Małe firmy najczęściej korzystają z dekoracji
z roślin doniczkowych gromadzonych wokół źródeł światła. Preferuje się przede
wszystkim rodzaje i gatunki o dużej trwałości i wytrzymałości na niezbyt staranną
pielęgnację. Taką rośliną jest np. zamiokulkas, której wystarcza niewiele światła i
wody oraz jest mało podatna na choroby. Większej troski wymagają rośliny donicz-
kowe ozdobne z kwiatów, ponieważ po ich przekwitnięciu należy je wymienić.

Lokale użyteczności publicznej dekoruje się także suszonymi kwiatami, które należy
umiejętnie dobrać do otoczenia i dopasować do nich pojemniki. Rośliny suszone się
starzeją, tzn. szybciej tracą barwę, kruszą się i pokrywają kurzem.

Dekoracje z kwiatów ciętych spełniają swą reprezentacyjną rolę, jeśli dbamy o ich
świeżość. Wiele firm zamawia co tydzień kompozycje z kwitnących kwiatów ciętych
i ustawia je w wyeksponowanym miejscu. Najczęściej są to kompozycje w gąbce flo-
rystycznej. Tak dekoruje się recepcje, stoły konferencyjne, bufety, stoliki w restau-
racjach, biurka w gabinetach i inne miejsca. Zawsze jednak musimy pamiętać, aby
nie przeszkadzały pracownikom i klientom. Pojemniki, w których układa się kwiaty,
muszą być konieczne nieprzepuszczalne i zharmonizowane z wnętrzem. Dekoracje
na stołach, stolikach czy ławach powinny mieć formę wielostronną i nie sięgać po-
wyżej linii wzroku siedzących tam osób. Przy ścianach możemy wykonać kompozy-
cje znacznie wyższe, jednostronne.

Ostatnio modne są dekoracje minimalistyczne z wykorzystaniem dużych naczyń


szklanych, w których prezentują się pojedyncze kwiaty, kompozycje z ciekawym
liściem lub gałęzią. Możemy tu wykorzystać storczyk, np. Dendrobium, goździk
ogrodowy (Dianthus caryophyllus), różę białokwiatową (Rosa x alba), gałązkę bzu,
czyli lilaka pospolitego (Syringa vulgaris). Pojemniki szklane mają kształt kuli, cylin-
dra. Coraz częściej wykorzystuje się konstrukcje, np. z pędów bambusa, które ude-
korowane są kwiatami w fiolkach.

Zawsze modne są bukiety z kwiatów sezonowych. Wiosną są to tulipany (Tulipa),


narcyzy (Narcissus), gałązki forsycji (Forsythia), małe bukieciki stokrotek pospoli-
tych (Bellis perennis) czy konwalii majowej (Convalaria majalis). Latem stosuje się
mieczyki ogrodowe (Gladiolus hybridus), ostróżki ogrodowe (Delphinium cultorum)
czy róże gruntowe, np. róże herbatnie (Rosa thea). Z kolei jesienią wykorzystuje się
chryzantemy wielkokwiatowe (Chryzanthemum grandiflora), astry chińskie (Calli-
stephus chinensis) lub gałązki z owocami.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

15
W obiektach użyteczności publicznej musimy pamiętać, aby nie było roślin alergizu-
jących, np. bylicy (Artemisia hybrida), i trujących, jak draceny (Dracena). Dobrym
rozwiązaniem jest uprawa hydroponiczna lub zastosowanie wyżej omówionego ok-
na kwiatowego. Nie należy tu używać kwiatów suszonych, gdyż szybko zbierający
się na nich kurz wywoływać może alergie. Przy aranżacjach wnętrz dobrze jest pa-
miętać o roślinach korzystnie wpływających na zdrowie. Do roślin pochłaniających
najwięcej substancji toksycznych należą m.in. daktylowiec niski (Phoenix roebelenii),
bluszcz pospolity (Hedera helix), nefrolepis wysoki (Nephrolepis exaltata), cisus
rombolistny (Cissus rhombifolia).

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

16
2. Dekoracje wnętrz sakralnych

Wnętrza sakralne mają określoną specyfikę, dlatego przystępując do komponowa-


nia wystroju, musimy brać pod uwagę następujące czynniki:

 Są to przede wszystkim miejsca kultu religijnego i dekoracja w żaden sposób


nie może urazić uczuć osób tam przebywających. Zawsze należy spotkać się z
księdzem i skonsultować ostateczny kształt aranżacji. Należy przedyskuto-
wać wykorzystanie stałych elementów dekoracyjnych, aby ich obecność nie
zdominowała naszej aranżacji.
 Bardzo często są to wnętrza historyczne. Podstawową cechą, którą musimy
brać pod uwagę, jest styl architektoniczny kościoła. Musimy więc dbać o to,
aby nasze kompozycje współgrały ze stylem wnętrza sakralnego. Wykonując
projekt aranżacji, powinniśmy przeanalizować, jak harmonijnie połączyć styl
wnętrza kościoła z dekoracją oraz które elementy konstrukcyjne można wy-
korzystać do jej mocowania. Ważna jest więc wysokość wnętrza kościoła, je-
go kubatura. Istotne w tym przypadku są nasze możliwości techniczne. Więk-
szość kościołów charakteryzuje się klasycznym wnętrzem, do którego pasują
aranżacje roślinne w stylu dekoracyjnym. W nowoczesnych kościołach moż-
na zaproponować dekoracje bardziej kreatywne.
 Okazja, z powodu jakiej dekorujemy kościół.
 Powierzchnia do dekoracji – musimy pamiętać o drogach komunikacyjnych,
aby dekoracja nie przeszkadzała w dojściu do ołtarza.
 Oświetlenie.
 Trwałość dekoracji.
 Upodobania klienta, czyli spotkanie z młodą parą lub z rodzicami dzieci przy-
stępujących do pierwszej komunii.
 Obowiązujące trendy.
 Warunki finansowe.

Dekoracje bożonarodzeniowe. Na okres świąt ustawia się w kościele okazałe, ży-


we świerki dekorowane najczęściej tylko lampkami. Uzupełnieniem dekoracji świą-
tecznej mogą być girlandy. Wykonane są one z zimozielonego materiału roślinnego.
W zieleń możemy wpleść kwiaty, owoce, wijące pędy.

W okresie Wielkanocy dekoruje się Groby Pańskie. Najczęściej wykorzystujemy tu


rośliny doniczkowe, wśród których przeważają hortensje ogrodowe (Hydrangea
macrophylla), cyklameny perskie (Cyclamen persicum) i różaneczniki, np. różanecz-
nik indyjski (Rhododendron).

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

17
Kościoły najczęściej dekorujemy
również z okazji ślubów i komunii.
Przeważnie używa się do nich kwia-
tów białych i kremowych. Dominują-
cymi kwiatami są lewkonie letnie
(Matthiola incana), lilie białe (Lilium
candidum), róże białokwiatowe (Rosa
alba), skrzydłokwiaty (Spathiphyl-
lum), irysy syberyjskie (Iris sibirica),
gerbery Jamesona (Gerbera jamesoni),
goździki pierzaste białe (Dianthus
plumarius), cantedeskie (Zantedeschia odorata), mieczyki wielkokwiatowe (Gladio-
lus xhybridus), ostróżki ogrodowe (Delphinium cultorum), gipsówki wiechowate
(Gipsophila paniculata), frezje ogrodowe (Freesia hybrida), storczyki (Orchis), np.
Dendrobium mobile oraz chryzantemy gałązkowe (Chryzanthemum laucanthemum).
Uzupełnieniem i tłem dla kwiatów jest zieleń, a więc szparagi pierzaste (Asparagus
setaceus), trwałe liście anturiów uprawnych (Anturium cultorum), monster dziura-
wych (Monsthera deliciosa), filodendronów brodawkowych (Philodendron verruco-
sum), liście imbiru (Zingiber), strelicji królewskiej (Strelitzia reginae), całe rozety
zielistki Sternberga (Chlorophytum comosum), paprocie (Polypodiopsida), np. nefro-
lepis wysoki (Nephrolepis exaltata), kordyliny krzewiaste (Cordyline terminalis) i
aspidistry wyniosłe (Aspidistra elatior). Na życzenie klienta możemy użyć innych
kolorów kwiatów, przeważnie pastelowych.

Zawsze dekorowany jest główny ołtarz. Czasami dekoruje się tez ołtarze boczne,
wejście do kościoła oraz drogę, którą idą państwo młodzi. Dekoracja ołtarza może
być symetryczna lub asymetryczna. W symetrycznej prawa strona i lewa są swoimi
lustrzanymi odbiciami tzn. są te same kwiaty, naczynia, wielkości i formy. Czasami
we wnęce pod ołtarzem ustawia się
horyzontalną kompozycję wypełnia-
jącą pustą przestrzeń. Można też wy-
konać asymetryczną aranżację. Jedna
strona ołtarza może być wtedy ude-
korowana dużą okazałą kompozycją,
a druga mniejszą zrobioną z tych sa-
mych kwiatów. Na bocznych ołta-
rzach można ustawiać kwiaty w wa-
zonach lub wykonać kompozycje
harmonizujące z ołtarzem głównym.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

18
W zasadzie wszystkie układy roślinne do dekoracji w kościele są kompozycjami jed-
nostronnymi, gdyż zwrócone są frontem do odbiorców, a tyłem do ołtarza przy
ścianie. Bardzo korzystnie prezentują się kwiaty w naczyniach wykonanych z mie-
dzi, mosiądzu, szkła i ceramiki. Przy tabernakulum ładnie wygląda symboliczna, de-
likatna dekoracja, składająca się z pojedynczych lilii, róż, cantedeskii. Układy z dużej
ilości materiału roślinnego powinny być umieszczone w stabilnym naczyniu z sze-
roką podstawą. Najczęściej korzysta się z gąbek florystycznych. Kształt i rozmiar
kompozycji na ołtarzu musi harmonizować z przestrzenią kościoła oraz kształtem i
kolorystyką ołtarza.

W dużych kościołach przydatne bywają stojaki na kompozycje kwiatowe, które im


bardziej widoczne i dekoracyjne, tym wydają się większe.

Pięknie prezentują się w kościele girlandy z kwiatów i zieleni. Mogą być nawet wy-
konane z samej gipsówki, ale jej przygotowanie jest bardzo pracochłonne.

Warto udekorować także ławki, które tworzą szpaler w drodze pary młodej do ołta-
rza. Na ogół mocuje się białe klipy do ławek po obu stronach przejścia, stosując de-
korację szeregową lub rytmiczną. W skład tej miniaturowej dekoracji wchodzą: ga-
łązka szparaga pierzastego (Asparagus setaceus), gipsówka wiechowata (Gipsophila
paniculata), biała wstążeczka i pojedyncza lilia biała (Lilium candidum) lub róża bia-
łokwiatowa (Rosa alba). Można użyć sztucznych białych różyczek i białych kokard.

W nowoczesnych kościołach można wykonać dekorację przypominającą formę


przestrzenną z niewielką ilością kwiatów. Do jej wykonania używa się stelaży meta-
lowych, gałęzi, pędów rdestu i bambusa. Do konstrukcji mocujemy dużo fiolek z
kwiatkami na krótkich łodyżkach. Na drodze do ołtarza możemy rozłożyć np. dywan
z trawy z rolki.

Tabela 8.1. Proponowany materiał roślinny do dekoracji wnętrz sakralnych:


Nazwa polska Nazwa łacińska
Hortensja ogrodowa Hydrangea macrophylla
Cyklamen perski Cyclamen persicum
Różanecznik indyjski Rhododendron indicum
Lewkonia Matthiola incana
Lilia biała Lilium candidum
Goździk pierzasty biały Dianthus plumarius
Skrzydłokwiaty Spathiphyllum
Róża białokwiatowa Rosa alba
Irys, kosaciec syberyjski Iris sibirica
Gerbera Jamesona Gerbera jamesoni

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

19
Nazwa polska Nazwa łacińska
Cantedeskia biała, etiopska Zantedeschia aethiopica
Mieczyk wielkokwiatowy Gladiolus x hybridus
Ostróżka ogrodowa Delphinium cultorum
Gipsówka wiechowata, łyszczec wie-
Gipsophila paniculata
chowaty
Frezje ogrodowa Freesia hybrida
Storczyk Dendrobium mobile
Chryzantemy gałązkowe Chryzanthemum laucanthemum
Szparaga pierzastego Asparagus setaceus
Anturium uprawne Anturium cultorum
Monstera dziurawa Monsthera deliciosa
Filodendrona brodawkowy Philodendron verrucosum
Imbir Zingiber spectabile
Strelicja królewska Strelitzia reginae
Nefrolepis wysoki Nephrolepis exaltata
Zielistka Strenberga Chlorophytum comosum
Kordyliny krzewiaste Cordyline terminalis
Aspidistra wyniosła Aspidistra elatior
Źródło: opracowane własne autora

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

20
3. Dekoracje wnętrz nietypowych
Wnętrza nietypowe to miejsca niestandardowe, np. bardzo wysokie. Zaliczamy do
nich hale targowe, sale wystawowe, sale koncertowe, sale konferencyjne, zabytkowe
wnętrza.

Podczas dekoracji miejsc nietypowych obowiązującą zasadą jest dopasowanie deko-


racji do wnętrza, charakteru miejsca, uroczystości i możliwości finansowych zlece-
niodawcy.

Czasami mamy narzucony zestaw kolorów, np. żółto-czerwone barwy stolicy, biało-
czerwone barwy narodowe. Do tej grupy zaliczmy wnętrza w urzędach państwo-
wych.

W bardzo wysokich pomieszczeniach


możliwa jest uprawa wysokich drzew, np.
Ficus benjamina. Po długiej przerwie do
łask wracają palmy (Areca). Bardzo do-
brym rozwiązaniem w takich wnętrzach
jest omówione okno kwiatowe. Oprócz
zieleni trwałej coraz częściej ustawia się
kompozycje z kwiatów ciętych. Nierzadko
są to przepiękne kwiatowe aranżacje. Ro-
śliny doniczkowe w takich obiektach to
grupowe nasadzenia złożone z roślin o
ozdobnych liściach i kwiatach. Najpiękniej
wyglądają w dużych, zbiorczych kamien-
nych lub drewnianych pojemnikach o od-
powiedniej głębokości wypełnionych dre-
nażem i podłożem. Umieszcza tam się ro-
śliny, wsadzając je do podłoża lub umieszczając w oddzielnych doniczkach. Druga
metoda jest korzystniejsza, bo rośliny nie przerastają się wzajemnie korzeniami.
Ławo usunąć rośliny chore czy przekwitnięte.

W dużych halach targowych powstają ściany zieleni. Są to kilkumetrowe kaskady


pnączy. Powstają klomby, fontanny wśród roślin, ogrody skalne, ogródki kaktusowe,
uzupełniane piaskiem i żwirem. Ze względów praktycznych najbardziej niedostępne
miejsca dekoruje się zielenią sztuczną. Warunkiem powodzenia tego rodzaju zabie-
gu jest jednak wysoka jakość roślin sztucznych. Lokale użyteczności publicznej mo-
żemy również dekorować roślinami suszonymi, które muszą być dobrane do oto-

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

21
czenia i mieć dopasowane pojemniki. Należy jednak pamiętać, że rośliny suszone
szybciej zbierają kurz.

Szczególnej florystycznej oprawy wymagają hale targowe. Każdy wystawca pragnie


jak najlepiej zaprezentować swój dorobek. Ciekawie zaprojektowana dekoracja stoi-
ska nie tylko przyciąga uwagę klientów, lecz także wpływa na ogólny wizerunek
firmy. Czasami jest również punktowana w konkursach organizowanych przez kie-
rownictwo targów. Aby uzyskać jak najlepszy efekt, należy współpracować z archi-
tektem i plastykiem. Ich zadaniem będzie najciekawsze i skupiające uwagę klientów
wyeksponowanie towaru, a florysta zajmie się aranżacją kwiatową. Rośliny są do-
skonałym materiałem dekoratorskim. Przy ich wyborze kierujemy się przede
wszystkim trwałością, kolorystyką, fakturą i ceną. Mogą to być kompozycje z roślin
doniczkowych i kwiatów ciętych, dobranych kolorystyką do barw firmy, a także
aranżacje z suchych roślin. Dobrze zaprojektowane stanowisko powinno mieć prze-
de wszystkim stabilną konstrukcję, ze względu na bezpieczeństwo zwiedzających,
oraz dostatecznie dużo miejsca na ustawienie bukietów, doniczek lub innych po-
jemników. Powinno ono być tak zaplanowane, aby codziennie można było podlać
kwiaty lub wymienić rośliny. Bardzo ważnym elementem na stoisku jest specjalne
oświetlenie podkreślające urodę kwiatów i towarów eksponowanych przez firmę.

Podczas imprez ogrodniczych na ustalonej powierzchni należy tak wyeksponować


kwiaty, opakowania, naczynia, narzędzia itp., aby zwróciły one uwagę publiczności,
a przede wszystkim fachowców z branży. Wystój stoiska poza walorami estetycz-
nymi musi jednocześnie pasować do koncepcji całej hali. Kwiaty są bardzo wdzięcz-
nym towarem. Pięknie kwitną, niekiedy pachną i zawsze zdobią. Przy dużych po-
wierzchniach ogromne wrażenie robią wielkie ilości kwiatów. Z doniczkowych ro-
ślin powstają piękne dywany kwiatowe. Kwitnące rośliny doniczkowe najczęściej
oddziela się od siebie roślinami zielonymi, np. bluszczami czy paprociami. Duże
wrażenie robią kwiaty ustawione wysoko na stworzonych konstrukcjach, których
ściany są szczelnie zapełnione roślinami. Bardzo piękne są kompozycje roślin w zaa-
ranżowanym naturalnym środowisku. Ulubionym motywem roślinnych kreatorów
jest woda. Tworzone są strumyki z mostkami, fontanny i ściany wody.

Każda aranżacja musi mieć określony styl. Jeśli założymy, że będzie to styl oriental-
ny, wówczas wszystkie inne elementy stoiska muszą go tworzyć. W takim wypadku
użyjemy parawanów, parasolek, wachlarzy i waz z chińskimi motywami.

Nieobojętne dla wykonania aranżacji na halach targowych są obowiązujące trendy,


które wskazują nam, co powinniśmy uwzględnić, aby była ona zgodna z panującą
modą.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

22
Duże znaczenie odgrywają obecnie trendy minimalistyczne, ograniczające ilość sto-
sowanych roślin na korzyść oryginalnych rozwiązań przestrzennych. Zostały one
omówione we wcześniejszym rozdziale.

Podczas dekoracji innych nietypowych wnętrz, np. sal koncertowych czy konferen-
cyjnych, kryterium doboru roślin przede wszystkim dotyczy wielkości pomieszcze-
nia. Kompozycje muszą być na tyle duże, aby zostać zauważone, ale jednocześnie nie
mogą rozpraszać osób obradujących lub słuchających koncertu. Muszą być odpo-
wiednio trwałe, niewymagające specjalnej pielęgnacji i nie powinny stanowić pro-
blemu dla alergików. Kolorystyką i stylem kompozycje musza być dopasowane do
wnętrza. Nie mogą w żaden sposób przeszkadzać w komunikacji, ani stwarzać jakie-
gokolwiek zagrożenia. Powinny być stabilne i mocno umocowane w przypadku
kompozycji wiszących lub konstrukcji. Do kompozycji zawsze powinno być dobrane
odpowiednie oświetlenie, które ma za zadanie wzmacniać jej efekt.

We wnętrzach historycznych kompozycja musi być zgodna ze stylem panującym


w danej epoce. Odpowiedni dobór roślin i pojemników jest równie ważny jak ich
kompozycja. Trzeba także wziąć pod uwagę kolorystykę pomieszczenia. Wnętrze
średniowieczne powinno odzwierciedlać to, co się dzieje aktualnie w ogrodzie. Wio-
sną napełniamy wazony pierwiosnkami i fiołkami, latem dzikimi różami, a jesienią
wykorzystujemy jagody i liście. Wnętrze z końca XVII wieku można, zgodnie ze sto-
sowaną wówczas praktyką, ozdobić kompozycjami kwiatów w biało-niebieskich
wazonach. Doskonale do takich pomieszczeń pasują kompozycje z suszonych kwia-
tów umieszczone w ołowianych urnach. Do wnętrz barokowych przygotowujemy
obfite bukiety w naczyniach w tym stylu. W okresie regencji bardzo popularne były
kwiaty cięte i kwitnące rośliny doniczkowe. Do wnętrz z epoki romantyzmu zawsze
pasuje kompozycja z róż. W wnętrzach epoki wiktoriańskiej wykonujemy dekoracje
roślinne, w których dominują paprocie. We wnętrzach historycznych nie należy sto-
sować roślin egzotycznych i lepiej nie eksperymentować. Podstawowym kryterium
doboru kompozycji powinien być styl danej epoki.

W dekoracjach nietypowych obiektów należy zawsze pamiętać o świętach. Szcze-


gólnie Boże Narodzenie cieszy się wyjątkową oprawą. Ustawia się duże choinki, czę-
sto dekorowane kolorami firmy. Oświetla się obiekty dużą ilością lampek, w wielu
miejscach umieszcza się stroiki świąteczne. Bardzo popularnymi dekoracjami w tym
okresie są girlandy Zdobią one odświętnie nakryte stoły, lustra, ściany, kominki i
poręcze schodów. Forma półokrągła girlandy jest wykorzystywana jako ozdoba
drzwi owijana wokół kolumn – przy wejściach podkreśla gościnność gospodarzy.
Girlandy okrągłe rozwieszamy w przestronnych wnętrzach jako swobodnie wiszące
dekoracje.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

23
Dużo mniejsze dekoracje towarzyszą Wielkanocy – to na ogół wiosenne bukiety lub
kompozycje z kwitnących roślin cebulowych, do których dołącza się bazie, barwne
pisanki, małe żółte kurczaczki, zajączki, baranki.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

24
4. Okno wystawowe

Okno wystawowe powinno pełnić funkcje zarówno dekoracyjną, jak i marketingo-


wą. Jest wizytówką sklepu i na jego podstawie ocenia się go jako całość. Jest funk-
cjonującą przez cały rok reklamą wizualną sklepu, dlatego należy dbać o dobrą de-
korację, kompozycję układ wystawy, a także o czystość i porządek. Okno wystawo-
we powinno stanowić informację zachęcającą do kupna.

Kształt okna narzuca odpowiedni sposób urządzenia wystawy. Może być ono za-
mknięte ścianą kurtynową uniemożliwiająca wgląd do wnętrza sklepu, może być
częściowo zamknięte niską ścianką kurtynową lub otwarte, tj. wskutek zlikwidowa-
nia ściany kurtynowej umożliwia wolny widok do wnętrza sklepu. Okno otwarte
stwarza wrażenie przestronności i przybliża klienta do sprzedawcy.

Jeśli nie ma jakiegoś elementu przyciągającego wzrok, to większość klientów patrzy


przede wszystkim na dół wystawy. Zwykle najwięcej uwagi poświęca się stronie
lewej. Ważne jest oświetlenie okna. Źródło światła powinno równomiernie padać na
całą wystawę, podkreślać kształt przedmiotu kompozycji i stwarzać dodatkowe
efekty plastyczne, ale nie powinno oślepiać patrzącego ani też wychodzić poza ramy
okna wystawowego.

Dobra wystawa zależy nie tylko od rodzaju światła, ale także od tła, które powinno
jak najmniej zmieniać barwę przedmiotów wystawionych. Bardzo ważny jest kolor.
Należy przede wszystkim uwzględnić barwę materiału roślinnego i do niej dostoso-
wać kolor tła i naczyń, gdyż inne efekty kolorystyczne uzyskuje się w świetle dzien-
nym niż sztucznym Dlatego najpewniejszym tłem dla różnobarwnych kwiatów
oglądanych w dzień i wieczorem jest kolor kości słoniowej. Kolorem tym lub białym
można dzielić barwy, które zestawione obok siebie mogłyby dawać ujemne efekty
kolorystyczne.

Wystawa jest wizytówką sklepu lub kwiaciarni. Przyciąga wzrok i zachęca do wej-
ścia. Ważny jest pomysł na ciekawa aranżację. Najczęściej związana jest ona z porą
roku i proponowanym towarem. Wystawy, w których ustawiono zbyt dużo produk-
tów, sprawiają wrażenie bałaganu. Wybrane artykuły należy pogrupować w prze-
myślany sposób, zwracając uwagę na ciekawe zestawienia kolorystyczne. Może być
to kompozycja jednokolorowa, np. błękitna. Wtedy do aranżacji użyjemy kwiatów o
niebieskiej barwie, jak: ostróżka ogrodów (Delphinium cultorum), chaber bławatek
(Centaurea cyanus), fiolek wonny (Viola odorata). Jeśli jest to ekspozycja ślubna lub
komunijna, zaaranżujemy ją w kolorze białym. Dla podkreślenia barwy i charakteru

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

25
uroczystości tłem dla kwiatów, świec będzie biały tiul lub udrapowana, biała je-
dwabna tkanina.

Podobnie jak kolor przy urządzaniu wystawy ważna jest także forma przestrzenna.
Zwracamy uwagę na kształt pomieszczenia, które odpowiednio zapełniamy, usta-
wiając dekoracje na parterze, na podporach, na ścianach, jak również zawieszając u
sufitu. Dekoracje wykonujemy, szeregując w głąb, wszerz i wzwyż. Jeśli okno wy-
stawowe jest bardzo duże, wymagane są wtedy konstrukcje, na których ustawiane
są eksponaty. Duże możliwości daje podwieszany sufit nad wystawą, gdyż można z
niego zwiesić eksponaty na żyłkach czy wstążkach.

Elementami pomocniczymi przy urządzaniu wystawy są: podesty, podstawki, płyty


szklane, stojaki, naczynia, korzenie, pnie, koszyki, makramy, tkaniny dekoracyjne.

Możemy zastosować wysokie naczynia ceramiczne i metalowe, w których umiesz-


czamy zarówno rośliny cięte, jak i sztuczne. Innym pomysłem jest zestawienie w
szeregu 2–4 roślin tego samego gatunku, wielkości i w jednakowych naczyniach.
Rytmiczne zestawienie doniczek potęguje efekt dekoratorski oraz wprowadza wra-
żenie ładu.

Ekspozycja okna wystawowego musi być na bieżąco zmieniana, aby kompozycje,


jeśli są z roślin żywych, były świeże. Ważnym czynnikiem przy urządzaniu wystawy
sklepowej jest rodzaj wykorzystanych roślin. Ich dobór zależy od pory roku i cha-
rakteru wystawy, a w przypadku kwiaciarni od charakteru uroczystości – Zaduszki,
Boże Narodzenie, Wielkanoc, Dzień Kobiet, Walentynki.

Etapy pracy przy wykonaniu dekoracji okna wystawowego:

 analiza zamówienia klienta,


 dokonanie pomiaru okna,
 wybór kompozycji i kolorystyki,
 wykonanie rysunku projektowego w skali 1:20,
 wykonujemy rysunek perspektywiczny i szkicowy rzut z boku,
 dobór roślin i innych elementów dekoracyjnych,
 dobór oświetlenia,
 wykonanie dekoracji.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

26
5. Dekoracja stołów

Pięknie nakryty stół jest wyrazem naszej


gościnności. Dekoracja stołu powinna
korespondować z charakterem wnętrza i
nastrojem. Poprzez dobór odpowiednich
tkanin, naczyń, sztućców oraz stosownej
dekoracji z kwiatów możemy stworzyć
harmonię z wnętrzem i samą uroczysto-
ścią.

Wygląd stołu zależy od kilku czynników:

 sytuacji i charakteru uroczystości,


 kolorystyki i stylu otoczenia,
 wyglądu i wielkości stołu lub stołów,
 zastawy stołowej, obrusów, serwetek,
 rodzaju użytych naczyń na rośliny,
 rodzaju użytego materiału roślinnego,
 ilości miejsca przeznaczonego na dekoracje roślinne,
 aktualnej mody florystycznej, upodobań odbiorców zamawiających dekora-
cje roślinne.

Wielkość i forma stołu

Wielkość i forma stołu powinny odpowiadać okazji, liczbie gości i danemu pomiesz-
czeniu. Podczas niewielkich uroczystości w gronie najbliższych sprawdzają się stoły
okrągłe, owalne, ale też niewielkie prostokątne i kwadratowe. Okrągłe stwarzają
rodzinną atmosferę, umożliwiają komunikację. Przy dużych uroczystościach często
zestawiamy stoły w literę T, U lub E. Wtedy u szczytu stołu zasiadają honorowi go-
ście.

Przy wykonywaniu dekoracji stołów obowiązują wszystkie techniczne i kompozy-


cyjne zasady pracy z kwiatami, które zostały omówione we wcześniejszych modu-
łach. Niezwykle ważne jest jednak zastosowanie się do kilku dodatkowych reguł,
które odnoszą się konkretnie do tego typu prac florystycznych.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

27
Zasady wykonywania dekoracji stołu wg Agnieszki Zakrzewskiej

 Wszystkie naczynia z kwiatami powinny być stabilne i szczelne. Poruszanie


stołem nie może spowodować ich przewrócenia, musimy być również pewni,
że woda z naczynia nie wyleje się na obrus.
 Kompozycje w żaden sposób nie mogą grozić zabrudzeniem się obrusa, ser-
wetek, stojących wokół nich półmisków z potrawami, zastawy i w końcu go-
ści, którzy, sięgając po coś, mogą zahaczyć o kwiaty. Nie powinniśmy więc
używać do dekoracji kwiatów brudzących, farbujących czy łatwo się osypują-
cych.
 Unikajmy roślin alergennych, np. bylicy (Artemisia hybrida) oraz kwiatów o
silnym zapachu, np. konwalii majowej (Convalaria majalis), hiacyntów
wschodnich (Hyacinthus orientalis), które dla niektórych gości mogą być
drażniące lub nawet powodować alergie.
 Dekoracja stołu nie powinna zajmować na nim zbyt dużej powierzchni, po-
nieważ muszą się tu znaleźć nakrycia i półmiski z potrawami. Żeby nie po-
pełnić błędu, najlepiej zacząć od zmierzenia, ile miejsca na stole zajmą nakry-
cia dla gości. Nasze dekoracje powinny zmieścić się w pozostałej przestrzeni.
 Dekoracje kwiatowe nie powinny zasłaniać siedzących naprzeciwko gości,
tak by uniemożliwić im rozmowę i kontakt wzrokowy. Dlatego ustawione na
środku stołu kompozycje albo nie powinny być wyższe niż 25 cm, albo po-
winny zaczynać się na wysokości 75–80 cm, czyli nad głowami gości (w tym
drugim wariancie kompozycje wykonane są, np. na stojakach o długich, cien-
kich nóżkach).
 Jeżeli chodzi o kompozycję w całości, dekoracja stołu może się składać np. z
rozłożonych rytmicznie identycznych elementów, szeregu rytmicznego zbu-
dowanego ze zróżnicowanych elementów czy elementów rozłożonych we-
dług zasad grupowania w przestrzeni.
 Forma dekoracji powinna współgrać z kształtem stołu. Przykładowo na stoły
okrągłe przygotowujemy z reguły kompozycje wpisujące się w kształt kuli, a
na długie prostokątne stoły – aranżacje podłużne.

Kolorystyka i styl otoczenia

Styl kompozycji do dekoracji stołu musi odpowiadać charakterowi wnętrza. Kolory-


styka kompozycji roślinnych i innych elementów dekoracyjnych powinna harmoni-
zować z kolorem ścian.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

28
Kwiaty do dekoracji stołu

Ponieważ dekoracje stołu przygotowujemy zwykle na jeden dzień, a czasami nawet


na kilka godzin, wszystkie użyte materiały roślinne powinny być świeże, z otwarty-
mi kwiatami. Należy jednak uważać na kwiaty pylące, np. lilię tygrysią (Lilium lanci-
folium), i wcześniej usunąć całe pylniki, aby nie brudziły obrusu.

Musi być kompozycja wielostronna, gdyż będzie oglądana z każdej strony stołu. Ist-
nieje wiele wariantów dekorowania stołu. Dla podkreślenia uroczystego charakteru
uroczystości dekorację umieszcza się symetrycznie, jednakową po obu stronach sto-
łu. Układ asymetryczny wywołuje nastrój lekkości. Możemy też ozdoby roślinne
rozmieścić rytmicznie. Wówczas powtarzamy kompozycje różnej wielkości i kształ-
tu tyle razy, ile wymaga tego długość stołu. Szeregowe rozmieszczenie kwiatów po-
lega na dekoracjach rozmieszczonych w takich samych odległościach, wykonanych z
tego samego zestawu roślin i w podobnych naczyniach. Podczas specjalnych uroczy-
stości (jubileusz, wesele) przed osobą, która jest szczególnie honorowana, ustawia
się okazalszą lub odmienną kompozycję.

Barwa kwiatów i całej dekoracji musi pasować do nakrycia, obrusów i serwetek.


Przy jednobarwnym obrusie dobrze prezentuje się biel, zieleń i krem. Gdy jest wie-
lobarwny kwiaty powinny być utrzymane w tonacji spokojnej, podobnej do barw
obrusa. Zdecydowanie korzystniej prezentują się kwiaty na gładkim tle. Stwarza to
również więcej możliwości do dekoracji. Dobór kwiatów zależy także od rodzaju
oświetleniu. Przy elektrycznym świetle lepiej prezentują się kwiaty jasne, gdyż
ciemne jeszcze bardziej ciemnieją, a błękity i fiolety robią się sine.

Dekorację stołu mogą stanowić pojedyncze kwiaty, zabezpieczone przed więdnię-


ciem fiolkami z wodą, pędy bluszczu pospolitego (Hedera helix), gałązki różnych
szparagów, np. szparag sierpowaty (Asparagus falcatus), gipsówki wiechowatej
(Gypsophila paniculata). Elementy dekoracyjne (ozdobne wstążki, sznury, rozsypane
orzechy, pestki, owoce) są ciekawym akcentem, ostatnio jednak wychodzącym z
mody.

Dość nietypową formą dekoracji kwiatowej jest zdobienie potraw kwiatami jadal-
nymi, które dla utrwalenia pokrywa się cienką warstwą żelatyny. Znajdują tu zasto-
sowanie róże, fiołki, begonie. Z roślin użytkowych, charakteryzującymi się także wa-
lorami estetycznymi, wykorzystuje się do tego rodzaju dekoracji zioła. Do kamion-
kowych, ceramicznych naczyń w rustykalnych wnętrzach pasują kwitnące i pachną-
ce rośliny, takie jak szałwia, lawenda, bylica, bazylia.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

29
Przykłady dekoracji stołu:

 Kompozycja na środku stołu w naczyniu, często na nóżce, na przykład w


kielichu lub eleganckim szkle.

 Użycie samej główki róży (Rosa) w szklanym kulistym wazonie z nie-


wielka ilością wody; stół zdobi zarówno kwiat, jak i szkło.

 W płytkiej kompotierce umieszczamy rozwiniętą chryzantemę wielko-


kwiatową (Dandranthema grandiflorum).

 W małych wazonikach umieszczamy niewielkie bukieciki fiołków won-


nych (Viola odorata), nasturcji większej (Tropaeolum majus), konwalii
majowej (Convalaria majalis), stokrotek pospolitych (Bellis perennis).

 W koszu umieszczone niewielkie doniczki z hiacyntami wschodnimi


(Hyacinthus orientalis), krokusami wiosennymi (Crocus vernus), wyłożo-
ne na wierzchu mchem.

 Dekoracje stołów weselnych wykonane w wodzie. Kwiaty w niej zanu-


rzone i pływające świece tworzą miłą atmosferę i wyglądają bardzo este-
tycznie.

 Wysokie świeczniki pięcioramienne tzw. kandelabry do postawienia na


stoły weselne wraz z dekoracją kwiatową. Aranżujemy kompozycję kwia-
tową w podstawie świecznika, koronie świecznika lub na górze zamiast
piątej świecy. Dzięki temu, że świeczniki są odpowiednio wysokie, nie
rozpraszają gości i nie zakłócają rozmów pomiędzy nimi.

 Wiosenna szybka do wykonania dekoracji. Płaska szklana taca zostaje


wypełniona zielonymi kostkami gąbki Rainbow, w której ułożono poje-
dyncze kwiaty szafirków miękkolistnych (Muscari comosum), wrotycza
pospolitego (Tanacetum vulgare) i kaliny koralowej (Viburnum opulus).

 Wiosenna dekoracja na okrągły stół. Do szklanego okrągłego naczynia


nalewamy wodę i umieszczamy w niej ułożone pod kątem gałązki blusz-
czu pospolitego (Hedera helix), winorośli właściwej (Vitis vinifera), tuli-
panów (Tulipa), jaskra azjatyckiego (Ranunculus asiaticus).

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

30
Elementy dekoracyjne

Dekoracja stołu zależy także od tego, jakie potrawy się na nim znajdą. Jeśli na stół
trafią ciasta i patery z tortami, ozdabiamy go oszczędnie, tak aby dekoracja nie prze-
szkadzała w posiłku. Dobrym rozwiązaniem w tym przypadku są mniejsze pojedyn-
cze wazony ustawione w rzędzie bądź zebrane w grupach. Rodzaj naczynia musi być
dostosowany do zastawy stołu i rodzaju wnętrza. Przy wytwornej porcelanie i
kryształach nie postawimy kwiatów w wiklinowym koszu czy glinianym dzbanku.
Zawsze stosowne będzie sporządzenie dekoracji w naczyniach pochodzących z ser-
wisu z uwzględnieniem obecnego na nich motywu dekoracyjnego. Jeśli bufet zajmu-
je miejsce centralne, stoły można udekorować w całości, a bufet otrzymuje wtedy
własną aranżację florystyczną. Stół z zimnym bufetem możemy udekorować nawet
wysoką kompozycją, gdyż nie zachodzi obawa, że będzie przeszkadzała ucztującym.

Jest bardzo szeroki wybór gotowych mis z gąbką florystyczną, które możemy indy-
widualnie zaaranżować.

Table deco to gąbka z podstawką do stworzenia podłużnej dekoracji na stół. Bardzo


wytwornie prezentuje się dekoracja z drobnych kwiatów w takim podkładzie – mini,
midi, maxi. Można je ustawić obok siebie, wzdłuż jednej linii zgodnej z dłuższą osią
stołu. Układ taki wymaga wielkiej precyzji i staranności wykonania. Podobnie wy-
konuje się wianuszki kwiatowe w pierścieniach z gąbki. W taką kwiatową obręcz
można wstawić dużą, grubą świecę. Zawsze musimy pamiętać, aby gąbka była przy-
kryta.

Do dekoracji stołu nadają się też mini deco – małe gąbki przypominające okrągłe
poduszeczki do igieł, w których umieszczamy kwiaty i stawiamy je, np. przed każ-
dym nakryciem.

Na uroczyste okazje stoły możemy udekorować girlandami i uzupełnić je świeczni-


kami lub samymi świecami (stożki, kule, walce). Czasem kwiaty zdobią świecznik, w
którym płoną świece. W letnich i jesiennych dekoracjach stołu pięknie komponują
się owoce i warzywa. Muszą one być zawsze świeże, czyste i twarde. Podczas przy-
gotowywania dekoracji z owoców należy dbać o to, żeby nie zostały uszkodzone.
Pasują do nich kosze, szklane misy lub wnętrza wieńców uplecionych z winorośli.
Walory dekoracyjne mają owoce w paterach. Miłym akcentem jest drobny wianu-
szek lub przymocowane nitką kwiatki do imiennej wizytówki. Do uroczystego na-
stroju wesela czy narodzin pasują okrycia na krzesła, które z tyłu oparcia dekoruje-
my girlandą lub wianuszkiem. Zachęcająco prezentuje się stół, na którym każde
miejsce przeznaczone dla gości podkreśla indywidualny akcent, np. wianuszki z

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

31
kwiatów ułożone wokół talerzy lub drobny element kwiatowy na nakryciach, kar-
tach dań i serwetkach.

Wizytówki. Przy niektórych okazjach dobrze jest przypisać kolejne miejsca do kon-
kretnych gości. W ten sposób unikniemy zamieszania wywołanego przez ich nie-
pewność lub zagubieni. Dodatkowo całkiem dyskretnie wpłyniemy na odpowiednie
usadzenie gości tak, aby czuli się dobrze w towarzystwie swojego biesiadnego są-
siada. Pozwoli nam to również na wyróżnienie odpowiednich osób, usadawiając je w
centralnej części stołu.

Dekoracja stołu zależy od okazji i pory roku. Dobór dekoracji jest taki sam, jak w
innych kompozycjach na te okazje, i został omówiony w Module IV.

Aranżacje umieszczone nad głowami siedzących

Kwiaty możemy zwiesić z sufitu na różnych wysokościach, tworząc z nich lekkie


kompozycje, wieńce lub dekoracje żyrandoli. Można także zawieszać dużo pojedyn-
czych fiolek z kwiatami, wykonać kule z samej gipsówki wiechowatej (Gypsophila
paniculata) lub w połączeniu z zielenią szparagów, np. szparaga sierpowatego
(Asparagus falcatus). Ciekawym pomysłem jest tez umieszczenie kwiatów w wyso-
kich, wysmukłych, szklanych wazonach na nóżkach, wyższych niż zasiadający bie-
siadnicy.

Stół bankietowy

Aranżacja na stół bankietowy różni się od dekoracji stołu do posiłku zasiadanego.


Nie stawia ona przede wszystkim takich ograniczeń wysokości jak kompozycja na
środek stołu. Stół możemy udekorować wysoką kompozycją, gdyż nie zachodzi
obawa zasłaniania twarzy ucztujących. Możemy wykorzystać wielopiętrowe patery
wypełnione owocami i roślinami. Nie musimy tu wykonywać dekoracji dla poszcze-
gólnych nakryć. Z reguły na stole bankietowym stawiamy z boku jedną okazałą
kompozycję.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

32
6. Obiekty florystyczne

Konstrukcje wielkoformatowe to jedne z ciekawszych prac florystycznych, przy któ-


rych floryści mają ogromne pole popisu dla swojej wyobraźni. Obejrzeć je możemy
na wystawach florystycznych, przy dekorowaniu wnętrz, zwłaszcza tych nowocze-
snych.

Obiekty florystyczne nieco mniejszych rozmiarów mogą stanowić dekorację wnętrz


mieszkalnych, najczęściej jednak stosujemy je do dekoracji pomieszczeń użyteczno-
ści publicznej, są także doskonałymi dekoracjami w plenerze. Specyfiką obiektów
jest zastosowanie niekonwencjonalnych materiałów oraz użycie tych tradycyjnych
w odmienny, niekonwencjonalny sposób. Materiały roślinne, które możemy zasto-
sować w konstrukcjach, to: goździk ogrodowy (Dianthus caryophyllus), frezja ogro-
dowa (Freesia hybrida), powojnik włoski (Clematis viticella), dereń (Cornus alba)
oraz strelicja królewska (Strelitzia reginae), mech, pędy drzew i krzewów, bluszcz
pospolity (Hedera helix) oraz trawy w
odmienny, nowatorski sposób.

Niebanalnego charakteru wielu kompo-


zycjom dodają ciekawe „extra-
materiały”, m.in.: siatka budowlana,
gips, pręty zbrojeniowe, butelki PET,
sznurki, liny, kartony, kory. Tworzenie
tego typu konstrukcji z materiałów ro-
ślinnych wymaga nie tylko rzemieślni-
czego sprytu, ale też wyczucia statyki
oraz wiedzy na temat stabilności, no-
śności, elastyczności i trwałości materiału roślinnego. Konstrukcje mogą być budo-
wane według porządku symetrycznego i asymetrycznego. Zaczynamy od nakreśle-
nia charakterystycznej formy, która uwypukli oddziaływanie kwiatów, nawet jeśli
użyjemy je bardzo oszczędnie. Materiały roślinne możemy wstawiać, wtykać, wpla-
tać, wiązać lub w jeszcze inny sposób obrabiać bezpośrednio na konstrukcji, ale też
przed nią, między jej poszczególnymi elementami lub za nią. Przy budowie obiektu
florystycznego technika nie zawsze jest maskowana. Może być wyeksponowana dla
osiągnięcia określonego wrażenia. Stanowi element całościowej estetyki. Konstruk-
cje to wyraz eksperymentowania.

Do stosowanych technik należy podwiązywanie, drutowanie proste, splatanie dru-


tem na krzyż, mocowanie taśmą i innymi środkami pomocniczymi. Stosujemy także
technikę podpierania, skręcania, wtykania, owijania. Dobrą rolę spełni tutaj drucik

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

33
w papierowym oplocie. Druty możemy zastąpić włóknami roślinnymi. Rośliny mo-
cujemy w dwóch miejscach. Konstruując obiekty, musimy zawsze pamiętać o zaopa-
trzeniu roślin w wodę. Kwiaty można wstawić do wody lub wetknąć do gąbki flory-
stycznej albo do naturalnej podpory dla roślin. Możemy tez wkomponować fiolki na
piku. Piki to 18- lub 30-centymetrowe patyczki. Takie fiolki służą głównie do
umieszczania kwiatów o krótkich łodygach. Łodygi możemy wstawić bez żadnego
mocowania w postaci pęku, wiązki lub podwiązanej kompozycji. Obiektem umiesz-
czonym w wodzie może być każda konstrukcja z roślin żywych.

Zasady pracy przy budowie konstrukcji:

 nakreślamy charakterystyczna formę,


 aby zaopatrzyć rośliny w wodę, mocujemy do niej fiolki,
 mocujemy kwiaty,
 uzupełniamy konstrukcję kwiatami, innym materiałem roślinnym lub deko-
racyjnym.

Podczas wykonywania konstrukcji stosujemy następujące techniki: podwiązywanie,


drutowanie proste, splatanie drutem na krzyż, podwiązywanie, mocowanie taśmą i
innymi środkami pomocniczymi, skręcanie, wtykanie, technikę z zastosowaniem
gąbki florystycznej.

Formy obiektów zależą od kreatywności florysty. Mogą to być:

 Stożek

Obiekt florystyczny typu stożek to bryła składająca się z co najmniej z dwóch pier-
ścieni o zróżnicowanej wielkości i prostych patyczków, połączonych ze sobą drutem
w papierowej otoczce. Im więcej pierścieni i patyczków, tym konstrukcja stabilniej-
sza. Formę wyjściową możemy postawić na podstawie pierścienia, za pomocą pę-
dów rozbudować w formę warkocza lub też, odwracając do góry nogami, wykorzy-
stać lejkowaty kształt. Jeśli chcemy przedłużyć konstrukcję, bądź stworzyć pomost
pomiędzy naczyniem a obiektem floralnym, lejek ustawiamy w naczyniu.

 Piramida

Piramidy w różnych rozmiarach i wykonane z różnych materiałów możemy kupić


gotowe. Mają one wysoką stabilność. Są z reguły dużych rozmiarów, więc nadają się
do aranżacji w większych pomieszczeniach.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

34
 Kosz

Pracę należy zacząć od uformowania i umocowania pierścienia z elastycznego pędu


(wierzby, powojnika), który będzie stanowił górny brzeg kosza. Następnie do pier-
ścienia mocujemy drugi giętki pęd, który łukowato prowadzimy pod spodem i łą-
czymy po przeciwnej stronie pierścienia. Kolejne gałązki, pędy, patyki prowadzimy
w podobny sposób, nie unikając krzyżowania się materiału. Dzięki temu konstrukcja
nabiera stabilności. Kosz może być przezroczysty bądź gęsto przetykany włóknami,
sianem. Taki obiekt stawiamy lub wieszamy.

 Siatka

Możemy ją łatwo sporządzić z prostych gałązek i patyków układanych na krzyż oraz


mocowanych ze sobą rafią czy drutem. Alternatywnym rozwiązaniem jest oklejenie
lub przeplecenie kawałka drucianej siatki źdźbłami traw lub długimi szpilkami.
Siatki są łatwe do wyginania w formy łukowate, w kształcie litery L lub U. Taką kon-
strukcję mocujemy bezpośrednio wewnątrz naczynia, stosując pionowo ustawione
patyki lub zawieszenie.

 Wieniec

Prostym wariantem ciekawej konstrukcji jest wysoko ustawiony wieniec. Wystarczy


do tego wypleciony wianek i proste gałązki lub patyki, na których go osadzimy.

 Ogromne parawany

Są to konstrukcje stabilne, statyczne, o mocnej strukturze. Stosunek ilościowy kon-


strukcji do roślin jest duży. Często wykorzystujemy tu rośliny, takie jak powojnik
włoski (Clematis viticella) czy dereń biały (Cornus alba). Wśród parawanów wyróż-
niamy:

 wachlarze,
 konstrukcje wykonane najczęściej z drutu, przeplatane wijącymi się roślina-
mi,
 kokony w kształcie tornada.

Podstawa konstrukcji jest delikatna, przestrzenna, dynamiczna, o małej ilości mate-


riału roślinnego, a dużej ilości dekoracyjnego.

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

35
 Wiązki

Jest to prosta stabilna konstrukcja ustawiona w płaskim naczyniu. Składają się na


nią kawałki gałązek, patyków lub wąskich szyszek. Kwiaty układamy płasko na
pęczku lub wtykamy pionowo w wolne przestrzenie konstrukcji. Odpowiednie są tu
zwiewne kwiaty letnie o delikatnych łodygach i pędach. Wiązkę możemy nabić na
patyczki i w ten sposób ją podwyższyć. Takie formy przypominające skrzynki można
kupić gotowe.

 Formy naturalne

Naturalne środowisko stanowi tutaj źródło inspiracji. Nie chodzi w kompozycji o


odtwarzanie, ale o luźne skojarzenia. Jeśli chcemy stworzyć oryginalną konstrukcję,
możemy wykorzystać gałązki, patyczki, pędy, które łączymy drutem. Formę i wiel-
kość konstrukcji kształtujemy całkowicie dowolnie, tylko zawsze należy pamiętać o
zasadach statyki i dobrym mocowaniu elementów.

 Obiekty abstrakcyjne, zgeometryzowane

Ich forma zależy tutaj wyłącznie od wyobraźni artysty. Taki obiekt pozbawiony jest
wszelkich cech ilustracyjności, a artysta nie stara się z reguły naśladować natury.

Bazę obiektu możemy stworzyć, wykorzystując techniki nieflorystyczne, np. ze sty-


ropianu, drewna, metalu.

Tabela 8.2. Materiał roślinny przydatny do budowy obiektów florystycznych


Elementy roślinne Nazwa polska Nazwa botaniczna
Jabłoń (różne odmiany) Malus
Dereń biały Cornus alba
Gałązki Leszczyna pospolita Corylus avellana
Śliwa (różne odmiany) Prunus
Śliwa tarnina Prunus spinosa
Miskant chiński Miscanthus sinensis
Rdestowiec ostrokończysty Fallopia japonica
Źdźbła Pałka szerokolistna Typha latifolia
Skrzyp zimowy Equisetum hyemale
Bluszcz pospolity Hedera helix
Pędy Powojnik pnący Clematis vitalba
Wiciokrzew pięciolistkowy Partenocissus quinquefolia
Sosna czarna Pinus nigra
Kora Cynamowiec cejloński Cinnamomum verum
Bukszopan wiecznie zielony Buxus sempervirens
Liście Laurowiśnia wschodnia Prunus laurocerasus

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

36
Elementy roślinne Nazwa polska Nazwa botaniczna
Oliwka europejska Olea europaea
Topola biała Populus alba
Świerk pospolity Pinus abies
Szyszki Sosna zwyczajna Pinus silvestris
Sosna pinia Pinus pinea
Sosna czarna Pinus nigra
Igły Sosna zwyczajna Pinus silvestris
Sosna pinia Pinus pinea
Inne Wilczomlecz kolący Euphrobia spinosa
Źródło: Walther 2010

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

37
Bibliografia

Literatura obowiązkowa
Łukaszewska A., Skutnik E., Przewodnik florysty, Wydawnictwo SGGW, Warszawa
2003.

Nizińska A., ABC florystyki, Hortpress, Warszawa 2008.

Startek L., Mynett K., Rośliny ozdobne, Hortpress, Warszawa 2003.

Walther B., Kompozycje kwiatowe, Weltbild, Warszawa 2010.

Zakrzewska A., Świat florystyki, Helion, Warszawa 2013.

Literatura uzupełniająca
Burki M., Fuchs M., Leksykon roślin doniczkowych i balkonowych, Świat Książki, War-
szawa 2010.

Leksykon roślin pokojowych, Delta, Warszawa 2010.

Lemanowicz A., Szwedkowicz-Kostrzewa M., Kompozycje z kwiatów, Buchmann,


Warszawa 2012.

Miczyńska I., Szarkowska-Hoffmann J., Dekoracje roślinne, PWN, Warszawa 1990.

Miller J.I.M., Stylowe wnętrza, Arkady, Warszawa 2006.

Netografia
http://www.studioavangarda.pl/dekoracje-kosciolow.html

http://www.onemoreflower.pl/oferta/dekoracja-hotelu

http://kwiaty-doniczkowe.wieszjak.pl/ciekawostki/295493,Okno-kwiatowe--
zakladanie-i-prowadzenie.html

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kompozycje i dekoracje roślinne

38

You might also like