Ang pagkamamamayan ay isang malalim at patuloy na nagbabago na konsepto. Sa kasalukuyang panahon, mayroong mga isyu at hamon na nag-uudyok sa atin na suriin ang mga pagbabago sa pagkamamamayan at ang mga katangian na dapat taglayin ng isang aktibong mamamayan.
Isa sa mga malaking pagbabago sa konsepto ng pagkamamamayan ay ang
paglago ng kamalayan at pagpapahalaga sa partisipasyon at pakikilahok sa lipunan. Dati, ang pagkamamamayan ay kadalasang nauugnay sa mga karapatan at obligasyon ng isang indibidwal bilang miyembro ng isang bansa. Ngunit sa kasalukuyan, ang pagkamamamayan ay higit pa sa pagiging isang pasibo at kwalipikadong mamamayan. Ito ay nagiging aktibo at naghahangad ng tunay na pagbabago sa lipunan. Ang aktibong mamamayan ay hindi lamang nagtutungo sa mga botohan, kundi nagpapahayag din ng kanilang mga saloobin, nakikilahok sa mga kampanya at adbokasiya, at nagpapakita ng pagmamalasakit sa mga isyu at hamon na kinakaharap ng lipunan.
Sa pagiging aktibo bilang mamamayan, may mga katangian na dapat taglayin
ang isang indibidwal. Isa sa mga ito ay ang malasakit sa kapakanan ng iba at ang pakikibahagi sa pangkalahatang interes ng lipunan. Ang aktibong mamamayan ay may pananagutan na ipahayag at ipagtanggol ang mga karapatan at kapakanan ng mga nasa laylayan ng lipunan. Kasama rin dito ang integridad, katalinuhan, at ang kakayahang mag-analisa ng mga isyu at hamon sa pagkamamamayan.
Isa pang katangian ng aktibong mamamayan ay ang pagkakaroon ng malasakit
sa kapaligiran at pagkakaroon ng pag-aalaga sa kalikasan. Ang pangangalaga sa kalikasan ay nagiging bahagi na rin ng pagkamamamayan dahil ito ay may malaking epekto sa kalidad ng buhay ng mga mamamayan.
Sa kabuuan, ang mga isyu at hamon sa pagkamamamayan ay nagdudulot ng
mga pagbabago sa konsepto nito at nag-uudyok sa atin na maging aktibo at may pananagutan sa lipunan. Ang pagiging aktibong mamamayan ay nangangailangan ng malasakit sa kapakanan ng iba, pakikibahagi sa pangkalahatang interes, integridad, katalinuhan, at pag-aalaga sa kalikasan. Sa pamamagitan ng aktibong paglahok at pagtugon sa mga hamon na ito, maaaring makamit natin ang isang lipunang patas, maunlad, at makatarungan para sa lahat.