Professional Documents
Culture Documents
Ap10 Wlas Q4 Week 7 8
Ap10 Wlas Q4 Week 7 8
Araling Panlipunan 10
Ikaapat na Markahan, Ikapitong Linggo
Kasanayang Pagkatuto:
Napapahalagahan ang papel ng mamamayan sa pagkakaroon ng isang mabuting
pamahalaan. (MELC Week 7)
Pangunahing Konsepto/Nilalaman
(Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong Panlipunan, pahina 409-413)
Participatory Governance
1
Dito ay aktibong nakikipag-ugnayan ang mamamayan sa pamahalaan upang bumuo ng mga
karampatang solusyon sa mga hamon ng lipunan.
Sa paraang ito, hindi lamang hinihingi ng pamahalaan ang opinyon ng mamamayan kundi ay
magkatuwang nilang ginagawa ang mga programa nito. Sa kabila nito, maituturing na ang
pinakamataas na paraan ng pakikilahok ng mamamayan sa pamamahala ay kung kasama sila
ng pamahalaan sa mismong pagpapatupad ng mga programa nito (Koryakov & Sisk, 2003).
Punan ang mga patlang ng salita o mga salita na makikita sa tekstong binasa upang
mabuo ang pahayag tungkol sa kahalagahan ng papel ng mamamayan tungo sa pagkakaroon ng
participatory governance ng isang bansa.
2
Layunin: (Ikalawang Araw)
Pangunahing Konsepto/Nilalaman
(Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong Panlipunan, pahina 413-419)
Case Study #1: Porto Alegre, Brazil: Ang Participatory Budgeting Bilang Anyo ng
Participatory Governance (Minos, 2002)
Ang konsepto ng participatory governance ay hindi bago sa ating mga Pilipino. Sa katunayan,
ang Local Government Code of 1991 ay isang testamento sa pagkilala sa papel ng mamamayan
sa pamamahala (Blair, 2012). Kinikilala ng batas na ito ang kahalagahan ng papel ng mga
people’s organization at non-governmental organization sa pamamahala ng mga bayan o
lungsod. Binigyang-diin ng batas na ito na ang papel ng mga Pilipino sa pamamahala ay hindi
limitado tuwing araw lamang ng eleksiyon sa halip ay isang pang-araw-araw na tungkulin ng
bawat isa sa atin. Binigyang-anyo ng LGC ang mekanismo kung paano maaaring maging
aktibong kabahagi ang mamamayan sa pamamahala. Isa sa magandang halimbawa ng
participatory governance sa bansa ay ang Lungsod ng Naga na pinasimulan ng dating alkalde
nito, ang yumaong Kng. Jesse Robredo.
3
Noong 1995, nagpalabas ng isang ordinansa ang lokal na pamahalaan ng Naga na nag-aanyaya
sa lahat ng mga NGO sa bayan na lumahok sa itatatag na Naga City People’s Council (NCPC).
Mula sa mga miyembro ng mga NGO na lumahok sa NCPC ay pipili ang konseho ng mga
magiging miyembro ng iba’t ibang komite ng konsehong panlungsod at labing-apat na espesyal
na kawanihan ng lokal na pamahalaan. Tungkulin ng mga miyembro ng NCPC na makilahok sa
talakayan, bomoto at magpanukala ng mga batas at ordinansa sa mga komite ng konseho (Blair,
2012).
Ang Naga, katulad ng Porto Alegre, ay nagpapatupad din ng participatory budgeting kung saan
ang NCPC naman ang katuwang ng lokal na pamahalaan sa pagpaplano at alokasiyon ng badyet
ng Naga (Blair, 2012). Sa kabuuan, nagdulot ng transparency sa pamahalaan at mutual trust sa
pagitan ng mamamayan at ng mga lokal na opisyal ang sistemang ito ng participatory
governance sa Naga (ANGOC, 2006). Bukod dito, nagpatupad pa ang lokal na pamahalaan ng
mga programang mas nagpalakas sa mekanismo ng participatory governance sa lungsod. Ang
isa rito ay ang productivity improvement programna nag-ayos sa benepisyong nakukuha ng mga
kawani ng lokal na pamahalaan. Nagpatupad din ang lokal na pamahalaan ng private sector
human resource management techniques para sa mga empleyado ng pamahalaang lungsod na
may layuning mas mapaayos ang serbisyong kanilang ibibigay sa mamamayan ng Naga.
Pinatatag niya ang Merit & Promotion Board ng lungsod upang maalis ang patronage system o
ang sistemang padrino. Naging tanyag din ang lungsod dahil sa Naga City Citizens Charter,
isang gabay na aklat na nagbibigay-impormasyon sa mamamayan tungkol sa mga serbisyong
pinagkakaloob ng lokal na pamahalaan at ang kalakip nitong mga proseso (Asian NGO Coalition
for Agrarian Reform and Rural Development (ANGOC), 2006.
Layunin
Paraan ng participatory
Government
4
Layunin: (Ikatlong Araw)
Nakapagpanayam ng isang pangulo o opisyal sa barangay o pangkat o organisasyon kung
paano nagkakaron ng isang mabuting pamahalaan. (BOW No. 3)
Pangunahing Konsepto/Nilalaman
Paano matitiyak ng mamamayan kung nananaig ang good governance sa isang lipunan o
bansa? Matutunghayan sa kasunod na diyagram ang ilan sa mga katangian ng good
governance.
5
Binibigyang-linaw ng kapananagutang taglay na kapangyarihan at katungkulan ng mga pinuno
upang gampanan ang responsibilidad na nakaatang sa kanila. Sa pagkakataong ito, madaling
matukoy kung sino ang responsable at may pananagutan sa komunidad. Ipinahayag din ni
Bulatao na kabilang sa may pananagutang ito ang lahat ng stakeholder tulad ng mga
negosyante at community-based organization ngunit higit ang pananagutan ng mga inihalal at
hinirang na mga opisyal ng pamahalaan.
Ang katapatan naman ay tumutukoy sa malayang daloy ng impormasyon sa lahat ng
transaksiyon, proseso, desisyon, at ulat ng pamahalaan. Sa pagkakaroon ng transparency,
binibigyan ng pagkakataon ang mamamayan na magkaroon ng kamalayan sa nagaganap sa
pamahalaan at makalahok sa mga gawain nito.
Binigyang-diin ang kapanagutan at katapatan ng mga pampublikong opisyal ng
pamahalaan sa Artikulo XI ng Saligang-batas ng 1987 ng Pilipinas na pinamagatang
“Kapanagutan ng mga Pinunong Pambayan.” Nakasaad sa loob ng kahon ang tungkol sa
Seksiyon 1 ng naturang artikulo.
6
Sanggunian:
K-12 Araling Panlipunan 10, Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong
Panlipunan 2017. Ikaapat na Modyul, Week 7. Kagawaran ng Edukasyon.
Ground Floor, Bonifacio Bldg.DepEd Complex. pp. 409-419
Key Answers:
Gawain 22: (Unang Araw) Punan Mo!
1. Nakikipag-ugnayan
2. Pagpapatupad
3. Partisipasyon
4. Consultation
5. Pagbalangkas at Pagpapatupad
Gawain 24: ( Ikatlong Araw ) Tsart ng Mabuting Pamamahala (Magkakaiba ang mga sagot)
7
Tagasuri:
8
WEEKLY LEARNING ACTIVITY SHEETS
Araling Panlipunan 10
Ikaapat na Markahan, Ikawalong Linggo
Pangalan_________________________________ Seksyon:__________________
Kasanayang Pagkatuto:
Napahahalagahan ang papel ng mamamayan sa pagkakaron ng isang mabuting
pamahalaan. (MELCs- Week 7-8)
Pangunahing Konsepto/Nilalaman
Hindi magiging posible ang pagkakaroon ng isang mabuting pamamahala kung walang
kapananagutan at katapatan sa panig ng pamahalaan at mamamayang laging mulat sa mga
gawain ng pamahalaan. Kaya naman mahalagang magsagawa ang mamamayan ng iba’t ibang
paraan ng politikal na pakikilahok: pagboto, pagsali sa civil society, at pakikilahok sa
participatory governance. Kung ang mamamayan ay laging naggigiit sa mga opisyal ng
pamahalaan na magkaroon ng kapananagutan sa kanilang tungkulin at maging bukas sa
pagpapatupad ng mga ito, malaki ang posibilidad na mabawasan kung hindi man tuluyang
mawala ang mga suliranin ng pamahalaan tulad ng katiwalian.
9
Layunin: Ikalawang Araw
Nakapaggagawa ng isang collage tungkol sa isang mabuting mamamayan at pagkaroon
ng isang mabuting pamahalaan. (BOW No.5)
Pangunahing Konsepto/Nilalaman:
K-12 Modyul ng Mag-aaral
Araling Panlipunan 10 (Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong
Panlipunan), 2017
Modyul 4
Pahina 409-411
Pamantayan 10 7 4 1
Nilalaman Ang mensahe ay Di-gaanong Medyo Walang
mabisang naipakita ang magulo ang mensaheng
naipakita. mensahe. mensahe naipakita
Pagkamalikhain Napakaganda at Maganda at Maganda Di maganda at
napakalinaw ng malinaw ang ngunit di malabo ang
pagkakabuo. pagkakabuo. gaanong pagkakabuo.
malinaw ang
pagkakabuo.
Kaugnayan sa May malaking Di-gaanong may Kaunti lang Walang
Paksa kaugnayan sa kaugnayan sa ang kaugnayan sa
paksa ang paksa ang kaugnayan paksa ang collage.
collage. collage. ng collage sa
paksa.
Kalinisan Malinis na Malinis ang Di-gaanong Marumi ang
malinis ang pagkakabuo. malinis ang pagkakabuo
pagkakabuo. pagkakabuo.
10
Layunin: Ikatlong Araw
Pangunahing Konsepto/Nilalaman:
Participatory Governance
11
Gawain 28: Pagsulat ng Repleksyon. Sumulat ng isang repleksyon tungkol sa pagiging mabuting
mamamayan at pagkakaroon ng isang mabuting pamahalaan. Gawing gabay ang pamantayan
sa pagmamarka.
Sanggunian:
K-12 Araling Panlipunan 10, Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong Panlipunan 2017.
Ikaapat na Modyul, Week 1 & 2. Kagawaran ng Edukasyon. Ground Floor, Bonifacio Bldg.,
DepEd Complex. pp. 425-426.
K-12 Araling Panlipunan 10, Mga Kontemporaryong Isyu at Hamong Panlipunan 2017.
Ikaapat na Modyul, Week 7 & 8. Kagawaran ng Edukasyon. Ground Floor, Bonifacio Bldg.,
DepEd Complex. pp. 409-432
Answer Key:
12
Gawain 26: Paggawa ng Collage (Magkakaiba ang mga sagot)
Tagasuri:
1. CATHERINE A. BAYOTAS
MT-II, Social Studies
District Quality Assurance Team
13