ენტონი გიდენსმა, გამოჩენილმა ბრიტანელმა სოციოლოგმა, შეიმუშავა რამდენიმე

გავლენიანი თეორია, რომლებმაც დიდი წვლილი შეიტანა სოციოლოგიის დარგში . მისი

ნაშრომი მოიცავს სოციოლოგიური კვლევის სხვადასხვა სფეროს, მათ შორის სოციალურ
თეორიას, გლობალიზაციას, თანამედროვეობას და სოციალურ ცვლილებებს. ეს ესე
იძლევა ენტონი გიდენსის ზოგიერთი ძირითადი თეორიის მიმოხილვას.

1. სტრუქტურის თეორია:

გიდენსის ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული წვლილი არის სტრუქტურირების თეორია. ის

ამტკიცებს, რომ სოციალური სტრუქტურები არ არის გარეგანი ძალები, რომლებიც
განსაზღვრავენ ინდივიდუალურ ქცევას, არამედ ისინი არიან ინდივიდების ქმედებებისა
და ურთიერთქმედების შედეგი. გიდენსის აზრით, ინდივიდები არიან სოციალური
სტრუქტურების პროდუქტიც და მწარმოებლებიც. სტრუქტურირების თეორია ხაზს უსვამს
სტრუქტურასა და აგენტს შორის ურთიერთკავშირს, ვარაუდობს, რომ ინდივიდები
აქტიურად აყალიბებენ და ამრავლებენ სოციალურ სტრუქტურებს თავიანთი
ყოველდღიური მოქმედებებით.

2. მესამე გზა:

გიდენსი ასევე ცნობილია თავისი გავლენიანი პოლიტიკური თეორიით, რომელიც

ცნობილია როგორც "მესამე გზა". ის ამტკიცებს შუა გზას ტრადიციულ მემარცხენე და
მემარჯვენე პოლიტიკას შორის, მხარს უჭერს სოციალურ დემოკრატიულ მიდგომას,
რომელიც აერთიანებს ეკონომიკურ ეფექტურობას სოციალურ სამართლიანობასთან.
გიდენსი გვთავაზობს, რომ საზოგადოებამ უნდა იბრძოლოს ბალანსისთვის საბაზრო
მექანიზმებსა და სოციალური კეთილდღეობის პოლიტიკას შორის, ხელი შეუწყოს
ინდივიდუალურ თავისუფლებას და ასევე გაუმკლავდეს სოციალურ უთანასწორობას .
მესამე გზის თეორიამ გავლენა მოახდინა პოლიტიკურ დისკურსზე და პოლიტიკურ
დებატებზე მთელ მსოფლიოში.

3. თანამედროვეობა და თვითიდენტობა:

გიდენსის თანამედროვეობის თეორია იკვლევს თანამედროვე სოციალური პირობების

გავლენას ინდივიდუალურ თვითიდენტობაზე. ის ამტკიცებს, რომ თანამედროვეობას
ახასიათებს დროისა და სივრცის აბსტრაქტული სისტემები, რომლებიც აშორებენ
ინდივიდებს ტრადიციული საზოგადოებიდან და აძლევს მათ ახალ შესაძლებლობებსა და
გამოწვევებს. გიდენსი ვარაუდობს, რომ თანამედროვე საზოგადოებებში ინდივიდები
დგანან თავიანთი იდენტობის კონსტრუქციის ამოცანის წინაშე , რადგან ტრადიციული
სოციალური სტრუქტურები და ნორმები კარგავენ თავიანთ ხელმძღვანელ გავლენას. ის
ხაზს უსვამს რეფლექსურობის მნიშვნელობას და თვითიდენტურობის უწყვეტ
მოლაპარაკებას თანამედროვეობის კონტექსტში.
4. თანამედროვეობის შედეგები:

თავის წიგნში „თანამედროვეობის შედეგები“, გიდენსი განიხილავს ღრმა სოციალურ ,

კულტურულ და პოლიტიკურ გარდაქმნებს, რომლებიც მოდერნიზაციამ გამოიწვია . ის ხაზს
უსვამს გლობალიზაციის, დაშლის მექანიზმების და რეფლექსური მოდერნიზაციის
გავლენას საზოგადოების სხვადასხვა ასპექტზე. გიდენსი იკვლევს, თუ როგორ იწვევს
თანამედროვეობას სოციალური ინსტიტუტების, კულტურული პრაქტიკისა და
ინდივიდუალური გამოცდილების ხელახალი კონფიგურაცია. ის ხაზს უსვამს რეფლექსურ
ცნობიერებას და კრიტიკულ ჩართულობას, რომელიც საჭიროა თანამედროვეობის
შედეგების ეფექტურად გადასატანად.

5. რისკის საზოგადოება:

გიდენსის რისკის საზოგადოების თეორია ხაზს უსვამს რისკებისა და გაურკვევლობის

როლს თანამედროვე საზოგადოებებში. ის ამტკიცებს, რომ თანამედროვე საზოგადოებებს
ახასიათებთ გაზრდილი ცნობიერება სხვადასხვა რისკებზე , როგორიცაა
გარემოსდაცვითი, ტექნოლოგიური და ეკონომიკური რისკები. გიდენსი ვარაუდობს, რომ
რისკების მართვა და შერბილება ხდება დაწესებულებებისა და ინდივიდების
ცენტრალური საზრუნავი. ის იკვლევს, თუ როგორ აყალიბებს რისკის საზოგადოება
სოციალურ პრაქტიკას, ინსტიტუციურ გადაწყვეტილებებს და საჯარო პოლიტიკას .

დასკვნა:

ენტონი გიდენსის თეორიებმა მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა სოციოლოგიის

სფეროზე და სოციალური დინამიკის, თანამედროვეობის , გლობალიზაციისა და
პოლიტიკური თეორიის ჩვენს გაგებაზე. მისი კონცეფციები სტრუქტურაზე, მესამე გზაზე ,
რეფლექსურობაზე, რისკის საზოგადოებაზე და თანამედროვეობის შედეგებზე იძლევა
ღირებულ შეხედულებებს თანამედროვე საზოგადოებების სირთულეებზე . გიდენსის
ნამუშევარი ხელს უწყობს კრიტიკულ აზროვნებას, ხაზს უსვამს სტრუქტურასა და
აგენტურობას შორის ურთიერთკავშირს, რეფლექსურობის მნიშვნელობას და
თანამედროვე სოციალური პირობების გამოწვევებს. ენტონი გიდენსის თეორიების
შესწავლით, სოციოლოგები იძენენ ძვირფას ინსტრუმენტებს თანამედროვე სამყაროში
სოციალური ცხოვრების სირთულეების გასაანალიზებლად და ნავიგაციისთვის .