SYNCRONISING GENERATOR

SYNCHRONISING(PENYEGERAKAN) JENIS PRIME MOVER EXCITER

 Proses penjana atau janakuasa  Enjin diesel Main exciter iaitu penjana kecil yang
diselarikan dan disegerakan dengan  Turbin wap membekal arus AC ke ujaam DC bagi
busbar.  Turbin gas kegunaan main field rotor. Untuk
 Turbin hydro menghasilkan medan magnet, main
SYARAT SYNCRO  Turbin angin exciter terdiri daripada :
 Persamaan NILAI VOLTAN antara 1. Exciter field coil
janakuasa dan busbar mestilah sama. KAEDAH UNTUK MEMASTIKAN SUDUT 2. Exciter armature coil
 Persamaan FREKUENSI antara FASA SAMA
janakuasa dengan busbar mestilah Pilot exciler membekal arus penguja
sama. Dark Lamp kepada exciter terdiri daripada :
 Persamaan TURUTAN FASA antara Adalah cara yang paling berkesan kerana 1.Carbon brush (AT)
janakuasa dengan busbar mestilah perubahan pada lampu yang ditunjukkan 2.Non carbon brush (AU)
sama. iaitu daripada terang kepada malap atau
 Persamaan SUDUT FASA antara padam akan menunjukkan perbezaan ROTATING DIOD
janakuasa dengan busbar mestilah pada sudut fasa.  Terletak pada aci janakuasa dan
sama. berpusing apabila janakuasa dihidupkan
SYNCHRONSCOPE Sebagai rectifier.
KEPERLUAN UNTUK SYNCRO Digunakan untuk memastikan sudut fasa  Tukar AU exciter armature coil
 KW hampir melebihi dari keupayaan adalah dalam keadaan sama semasa menjadi AT ke main field rotor
janakuasa. penyegerakan dilakukan alternator
 Arus melebihi 75% daripada arus
keupayaan janakuasa. KELAJUAN JARUM JANGKA REVERSE POWER RELAY (RPR)
 Sebelum beban hendak digunakan Frequensi/Ulangan  Mengesan perubahan arah arus dan
melebihi keupayaan pembekal kuasa. kuasa dalam janakuasa segerak.
 Apabila hendak mematikan satu PUSINGAN JARUM JANGKA  Mengesan dan memutuskan
pembekal kuasa dan untuk Sudut Fasa bekalan
menggantikan pembekal kuasa yang  Mengeluarkan janakuasa yang
lain supaya tidak menjejaskan METER POWER FACTOR menjadi motor dari penyegerakan
pengguna. Untuk mengesan jumlah kuasa reaktif  Kejatuhan voltan terminal kerana
yang terdapat pada litar beban kelajuan berkurang atau sistem ujaan
PERALATAN YANG TERDAPAT PADA rosak bertidak menjadi motor dan
PANEL SYNCRO JANAKUASA menerima bekalan daripada
 Mesin yang menukar tenaga janakuasa satu lagi
 Jangka segerak (syncrono scope) mekanikal kepada elektrik.
 Jangka volt  Mempunyai dua bahagian ENJIN DIESEL
 Jangka frekuansi Pengulang Alik (Alternator) dan
 Suis syncro Penggerak Ulama (Prime Mover) KELEBIHAN ENJIN DIESEL
 Lampu penunjuk, sequence and dark BERBANDING PETROL
lamp ROTOR (PEMUTAR)
 Salient pole  Lebih jirmat bahan api
 Cylindercal  Selenggaraan yang mudah
SUIS NEUTRAL
 Jangka hayat lebih lama
 Satu sahaja dibiarkan tutup yang lain  Risiko terhakar lebih rendah kerana
dibuka bagi mengelakkan berlaku arus STATOR
 Dua bahagian utama bingkai dan diesel bukan inflammable
legar.  Tidak memerlukan plug
 Jika suis neutral tidak ditutup semasa pemegun.
syncro PERLINDUNGAN ENJIN DIESEL
1.Motor tidak berpusing(dengung) AUTOMATIC VOLTAGE
REGULATOR(AVR)  Low oil pressure - alarm and trip
2 Lampu terang/malap, mudah terbakar
 Alat kawalan menstabilkan voltan  High water temp - alarm and trip.
3. Acb trip jika amp tinggi
terminal  Fail to start - alarm and trip
 Mengesan kejatuhan voltan teminal  Over speed - trip
CIRCULATING CURRENT
 Menambah arus ujaan  Over crank - trip
 Lilitan alternator menjadi panas  Low fuel lvl 1 - alarm
  Low fuel lvl 2-trip
GOVERNOR FOATING NEUTRAL
 Berfungsi mengawal kuantiti minyak  Titik neutral pada star point beban
yang disalur ke injector tidak lagi berada pada paras voltan
 Berdasarkan perubahan beban
Supaya speed enjin tetap atau berubah
dalam peratusan yang kecil
AMF BOARD
 Digunakan untuk menghidupkan enjin
diesel apabila bekalan TNB
mengalami gangguan
 Melindungi enjin diesel dan janakuasa
BATTERI
 Asid sulfuric
 Air suling
sifar sebab neutral terputus
 Sekiranya beban tidak seimbang,
voltan berlebihan akan wujud pada
beberapa fasa yang bersambung
kepada titik neutral beban.
CARA ELAK FLOATING NEUTRAL
 Pastikan neutral tidak putus atau
longgar
 Beban yg tersambung adalah
seimbang
 Pengalir neutral dibumikan secara
efektif pada setiap tiang

JANAKUASA TUNGGU SEDIA

 Jika beban bertambah tetapi kuasa tida NOTA TAMBAHAN :
bertambah, janakuasa akan menjadi
perlahan

COC
 Menukar bekalan tnb kepada bekalan
genset atau ups, dikendalikan secara
automatik

ATS
 Menukar bekalan utama kepada
bekalan genset atau ups, boleh
dikendalikan secara automatic atau
manual untuk menghidupkan
janakuasa

UVR
Geganti yang mengesan kejatuhan voltan

EMSB
 Papan suis utama penting yang
mengendalikan
 beban penting atau beban emergency
yang
 akan menggunakan bekalan janakuasa
tunggu
 sedia apabila berlaku putus bekalan
TNB

KELEBIHAN SYNCRO
 Mengelakkan pembaziran kuasa yg
dibekalkan
 Jika salah satu janakuasa yg
membekal kuasa rosak, janakuasa lain
dapat berfungsi memberi bekalan
 Kos penyelenggeraan dapat dijimatkan
 Boleh mengawal jumlah kuasa yang
hendak dibekalkan
 UNDERGROUND CABLE
JENIS KABEL JENIS PENGALIR TEMBAGA
 PVC,PVC/PVC  Pengalirannya baik, oleh itu
 PVC/SWA/PVC (PVC Armoured) saiznya lebih kecil untuk
 PILC (Paper Insulated Lead sesuatu kadaran arus
Covered)  Harganya mahal
 XLPE (Cross Link Polyethelene)  Tidak mudah patah
 XLPE Insulated PVC sheated SWG  Mudah lentur
 Submarine Cable  Lebih berat
 Oil Filled Cable
JENIS PENGALIR ALUMINIUM
JENIS SAMBUNGAN KABEL  Pengalirannya kurang baik, oleh
 Sambungan terus itu saiznya lebih besar bagi
 Sambungan Tee sesuatu kadaran arus yang
 Sambungan breecher sama
 Married joint  Harganya murah
 Ringan
SEBAB SEBAB SAMBUNGAN  Mudah patah
 Satu drum tak cukup panjang  Tidak mudah lentur
 Pecahan bekalan kepada
pengguna FEEDER PILLAR
 Membaiki kerosakkan kabel  Menyalurkan bekalan elektrik
 Pencantuman kabel kepada kepada pengguna
perkakas suis  Biasanya mendapat bekalan
daripada alatubah pembahagian
KAEDAH SAMBUNGAN
 Berisi kompaun KELEBIHAN KABEL BAWAH
 Bitumin, exposy, resin TANAH
 Sambungan hangat kecut  Pendawaian tersembunyi
 Keadaan yang kemas
JENIS TAMATAN  Tiada halangan tiang
 Cable gland
 Cable box JENIS KEROSAKKAN KABEL
 Hangat kecut (heat shringkable)  Kerosakkan mekanikan
 Tier box disebabkan sambungan yang
 Kepala gajah/cendawan tidak ketat
 Tindakan kimia terhadap
TEMPATAN DITAMATKAN KABEL plumbum
 Feeder pillar  Kelembapan pada penebat
 Papan suis kabel
 Tier box
 Perkakas suis JENIS UJIAN KABEL
 Punca alatubah  Penebatan
 Cable box  Kelembapan
 Atas tiang talian aerial  Keterusan
 Tekanan (kabel voltan tinggi)
TEMPAT DILARANG SAMBUNGAN  Ujian fasa (untuk multicore kabel
 Tempat tidak rata seperti cerun sahaja)
bukit kecuali disokong secukupnya  Turutan fasa (phase sequence)
 Di selekoh yang agak tajam
 Di dalam G.I duct PUNCA KEROSAKKAN KABEL
 Dibawah tarmac atau kawasan  Kerosakkan mekanikal (kerja
permukaan konkrit pengorekkan tanah)
 Ditempat terdedah kepada  Kecuaian semasa merentang
gegaran yang akan memberi kesan kabel
kepada penyambungan  Kemasukkan lembapan atau air
atau cecair
 keluar daripada roller
 Tanah runtuh atau tanah mendap
 Kegagalan di penyambungan
 Usia kabel terlalu lama
 Perpindahan sebatian
 Di makan anani-anai
 Tegangan berlebihan
KABEL TRENCH
 Kedalaman 750mm (2.5 kaki)
 Lebar 450mm (1.5 kaki)
 Lapisan pasir 75mm diatas trench
BARANG YANG DIGUNAKAN
UNTUK MENANAM KABEL
 Pasir sungai
 Batu-bata
 Glazed earthware duct-melintasi
jalan, longkang dan lain2
 Paip keluli- melintasi jalan raya,
landasan kereta api, sungai
PEMAKUAN KABEL
 Untuk mengenal pasti kabel
 Menggunakan caple spike, rod
bumi, tukul
 Untuk memastikan kabel yang
hendak dibaiki itu telah tiada
bekalan
 Jika kabel masih mempunyai
bekalan akan berlaku letupan dan
alat perlindungan (pemutus litar
atau fius ) akan bertindak
memutuskan bekalan
PERALATAN MERENTANG KABEL
 Cable winch
 Skid piat roller
 Snacth block
 Cable soketing
CABLE WINCH
 Untuk menarik kabel keluar dari
drum
KABEL SOCKETING
 Menyarung hujung kabel untuk
memudahkan cable ditarik keluar
dari drum untuk mengelakkan
cable terluka apabila cable ditarik
SKID PLATE ROLLER
 Digunakan untuk merentang
kabel yang mempunyai sudut
atau lengkung
 Bertujuan untuk menahan kabel
 OVERHEAD LINE
TALIAN VOLTAN RENDAH Sesalur servis
 Talian sesalur utama  3 x 16mm + 25mm (fius 50)
 Talian sesalur servis (arus max 70)
 1 x 16mm + 25mm (fius 50)
PANJANG TIANG (arus max 60)
 Sesalur utama - 9meter (30 kaki)
 Sesalu servis - ( 7.5 meter (25 kaki) BAHAN-BAHAN ABC
 Pengangkok
JENIS TIANG  Penetap tamatan
 Kayu  Penyambong piercing
 Konkrit  Pengikat nylon hitam
 Besi/keluli  Tiub pemati hujung
 Spun konkrit  Penyambung ditengah jarak
 Pencengkam gantungan &
NAMA TIANG perangkai fuseable
 Tiang tamatan
 Tiang terus JENIS TEGANGAN
 Tiang bersudut  Bunuh
 Tiang pembahagian/tampang  Bina
 Tiang terus dengan tee
 Tiang pembahagian 3 dan 4 TEGANGAN BUNUUH
cabang  Dilakukan pada pengalir yang
 Tiang umbang terbang baru dikeluarkan dari drum
 Tiang sokong  3 kali dalam tempoh 1jam
 Tujuan : dawai pengalr dapat
BAHAN PEPASANGAN DI ATAS diluruskan dan lembar pada
TIANG pengalir dapat diperkemaskan
 D bracket
 Penebat belenggu TEGANGAN BINA
 Belenggu U  Dilakukan selapas tegangan
 Shackle bunuh
 Bolt dan nut  Merupakan tegangan selamat
yang mengesahkan pengalir
JENIS PENGALIR tersebut tidak akan rosak atau
 Aluminium putus dengan sendiri walau
 Tembaga cuaca buruk
ALUMINIUM TAK BERSALUT JARAK SPAN & KENDURAN ABC
SAIZ PENGALIR  3x185+16+120 jarak : 35m
 25mm - 3/3.35 kenduran : 1m
 50mm - 7/3.1  3x95+16+70 jarak : 40m
 100mm - 7/4.39 kenduran 1m
 3x16+25 jarak 45m
TEMPAT PENGGUNAAN kenduran : 0.7m
 25mm - Sesalur servis dikawasan  1x16+25 jarak : 50m
luar bandar, pengalir lampu jalan kenduran : 0.7m
 50mm - sesalur utama di kawasan
luar bandar, sesalur servis BILANGAN MAKSIMA LITAR DI
 100mm - sesalur utama TIANG
 Tiang 9m
KABEL BERTEBAT DI UDARA 1.1 litar
SAIZ PENGALIR 3x185mm+16mm+120mm
Sesalur utama dengan 1 litar
 3 x 185mm + 16mm + 120mm (fius  3x95mm+16mm+70mm
200) (arus max 300) 2.3 litar 3x95mm+16mm+70mm
 3 x 95mm + 16mm + 70mm (fius  Tiang 7.5m :
125) (arus max 180) 1.4 litar 3x16mm+25mm
TUJUAN SIMPAI
 Supaya kedudukan pengalir
kemas dan tetap di tiang
 Mengelakkan daripada pengalir
jatuh dari kedudukannya
JENIS SIMPAI
 Simpai terus
 Simpai terus bersudut
 Simpai belenggu U
 Simpai tamatan
KELEGAAN MINIMA PENGALIR
DENGAN TANAH
 Merentangi jalan raya : 5.49m
 Tanah lapang : 5.18m
 Kenderaan tak masuk : 4.57m
PENYAMBUNGAN PENGALIR
 Penyambungan ditengah jarak
 Tap talian aluminium
 Penyambung dua logam
 Tiub aluminium berisi geris
 Tiub tembaga berisi geris
FUNGSI UMBANG
Seimbangkan daya dihasilkan oleh
tegangan dawai pengalir dan tiupan
angin
KOMPONEN UMBANG
 Sepit umbang
 Didal
 Penebat umbang
 Bebusar umbang dan didal
 Rod dan pelit umbang
 Bingkah kayu umbang
 Penyelaras berpusing
JENIS UMBANG
 Umbang biasa
 Umbang terbang
 Umbang penolak luar
 Tiang sokong
SAMBAT PENEBAT
 Sambat didal
 Sambat penebat umbang
 Pencantuman bumi dawai
umbang
JARAK UMBANG
 3 hingga 7.5m
FIUS DI TIANG NOTA TAMBAHAN :
 Fius Yorkshire
 Fius Henly Ironclad
 Fius Suis

ELEMEN FIUS
 Fius berdawai
 Fius katrij (HRC J dan NH)

FIUS YORKSHIRE
 Saiz 50A dan 100A
 Elemen fius berdawai

FIUS HENLEY IRONCLAD

 Saiz 200A
 Elemen fius HRC J -
60,100,125,160A,200A

LAMPU JALAN AWAM

JENIS LAMPU
 Lampu filament
 Lampu wap raksa
 Lampu natrium

TEMPAT PENGGUNAAN
 Lampu filament - jalan dikawasan
luar bandar
 Lampu wap raksa - jalan di
kawasan bandar
 Lampu natrium - jalan di kawasan
pusat bandar, sebagai lampu
standard di simpang jalan, bulatan
dan selekoh

FUNGSI AKSESORI LAMPU

 Ballast - meninggikan voltan
permulaan dan mengurangkan
arus mengalir
 Ignitor - memacu arus untuk
memanaskan gas dalam lampu
untuk mempercepatkan nyalaan
lampu
 Kapasitor - memperbetulkan faktor
kuasa dan mengurangkan
gangguan gelombang
telekomunikasi