You are on page 1of 121

Deel 1:

grondmechanica &
interpretatie grondonderzoek
Situering: doel van het geotechnisch
onderzoek
 Geotechnische randvoorwaarden van
projecten correct inschatten om te komen
tot een verantwoord ontwerp, met oog voor
duurzaamheid en economie.
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:34
--------------------------------------------
Staal is bv een materiaal die perfect

Grond: eigenschappen elastisch


is zolang we niet aan de vloeigrens komen
2= water
3 bv stappen op zand, zijkanten gaan omhoog
+ je ziet je voetafdruk
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:35
--------------------------------------------
Grond heeft heel veel aspecten waar je rekening mee

Grond: eigenschappen
moet houden bv verschillende pakking of
homogeen etc.
Enkel puntkennis= kennis rond de sondering maar
paar meter verder op kan het anders zijn, drm zijn
het altijd schattingen
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:35
Rekening houden met allemaal om een
correcte schatting te maken  om tot

Grond: eigenschappen een correct verantwoorde ontwerp te


komen zie dia 2
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:35
--------------------------------------------
Ter plaatse kijken, er is info over locatie, in situ

Grond: eigenschappen
onderzoek doen: sonderingen etc
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:35
--------------------------------------------
Broek is oudnederlands woord voor moeras

Visuele inspectie &


omgevingsonderzoek: Plaatsbezoek
 voorkomen aangevulde gronden
 voorkomen oude funderingen
 indicatie straatnamen (Broekstraat,
Meersstraat, Veenputtenstraat ..)
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:36
--------------------------------------------
Checklist plaatsbezoek, visuele elementen
Koppenberg en scheppenberg, hellingen waar

Grond: plaatsbezoek massaglijdingen gebeuren, veel sites in


Vlaamse Ardennen waar er veel
grondschuivingen gebeuren, groot risico
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:36
--------------------------------------------
Zeer algemeen beeld van geologische context

Voorafgaandelijk grondonderzoek krijgen door die sites


We krijgen al een zeer goede beeld als we

grondonderzoek
de
2 laatste goed bestuderen

 Geologische kaarten
 Grondmechanische kaarten
 Databank Ondergrond Vlaanderen
 Historische kaarten
Raadpleging nieuwe geologische
kaarten (1/50.000)
 opeenvolging, dikte en grondsoort van Tertiaire
lagen
 dikte van quartaire lagen
 top van bepaalde tertiaire formaties (bvb.
Boomse klei)
 voorkomen van steenlagen (zandsteenbanken,
kalkzandsteenconcreties, enz.), primaire sokkel
 Eveneens beschikbaar via
www.dov.vlaanderen.be, zie later’
Raadpleging nieuwe geologische
kaarten (1/50.000)
Raadpleging nieuwe geologische
kaarten (1/50.000)
Geologische kaart Gent
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:37
Op kleinere schaal, meer gefocust
op de grondmechanische kaarten

Raadpleging grondmechanische kaarten


(1/5.000 of 1/10.000)
 Eveneens digitaal beschikbaar via
www.dov.vlaanderen.be, met uitzondering van
Brussel
 voor belangrijke agglomeraties zoals Gent,
Antwerpen, Brussel, Luik, Bergen, Charleroi
 gedetailleerde info over geologie, geotechnische
en hydrogeologische gegevens
 voorkomen aanvullingen en oude vestingen
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:37
--------------------------------------------
Je ziet gronden van vroeger bv bastions

Raadpleging grondmechanische kaarten


van vroeger

(1/5.000): vb brussel
Raadpleging grondmechanische kaarten
(1/5.000): vb brussel
Raadpleging grondmechanische kaarten
(1/5.000): vb brussel
• Raadpleging Databank Ondergrond
(DOV) Vlaanderen (m.i.v. Brussel)
 databank met GIS-faciliteiten
 geotechnische, geologische en hydrogeologische
gegevens ondergrond Vlaanderen
 ontwikkeld binnen MVG (GEO/Water/ANRE)

https://www.dov.vlaanderen.be

Daarna: DOV-verkenner
• Raadpleging Databank Ondergrond
(DOV) Vlaanderen (m.i.v. Brussel)
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:39
--------------------------------------------

• Raadpleging Databank Ondergrond


Oranje is sonderingen
Groen is boringen

(DOV) Vlaanderen (m.i.v. Brussel)


Presenter Notes
2023-06-17 13:43:39
--------------------------------------------
Wilt niet zeggen dat het voldoende is om aan
uw ontwerp te werken

• Raadpleging DOV: sondering


Enkel richtinggevend
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:39
--------------------------------------------
Conusweerstand wordt op een hydraulische
manier constant gedaan
Hoe harder de module hoe meer weerstand,
geeft een indicatie van wat de grondsoort
betreft
Puntweerstand in zand neemt steeds meer
toe want steeds meer weerstand van +30 
+23
Daarna is de puntweerstand quasi gelijk w/
dat is een kleilaag (zie boringen) waar je
makkelijk in kunt penetreren zonder meer en
meer kracht in te zetten zoals bij zand bv
Relatie sondering en boring
• Raadpleging DOV: boring
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:40
--------------------------------------------
Formatie van Boom= een 30m kleilaag
die een zeer zeer oude oorsprong

• Raadpleging DOV: boring heeft en zeer constante gesteldheid


kent
Raadpleging historische documenten,
kaarten en gravures

 info over gedempte grachten/waterlopen


 info over oude vestigingsmuren
 info over ligging oude rechtgetrokken dijken,
wielen, dijkdoorbraken ...

 Ferraris: 1777
 Reis in de tijd: GEOPUNT

 MERK OP:SONDERINGEN EN BORINGEN


EVENEENS IN GEOPUNT BESCHIKBAAR SINDS
KORT
Raadpleging reis door de tijd Geopunt

 info over gedempte


 Reis in de tijd
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:41
--------------------------------------------
Voorbeeld specifieke context waar ferraris
kaart

Ferraris: Schellebelle een bepaalde site helpt


Presenter Notes
2023-06-17 13:43:41
--------------------------------------------
Meander wordt rechtgetrokken

2016: Schellebelle
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:41
--------------------------------------------
Ook voor historische kaarten

www.cartesius.be

Popp-kaart
www.cartesius.be
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:43
--------------------------------------------
Het waterweg is gedempt en nu gebouwen erop
geplaatst: BELANGRIJK om te weten waar

www.cartesius.be riolering etc is


www.cartesius.be
Nederland

https://www.dinoloket.nl/ondergrondgegevens

https://www.topotijdreis.nl/
Grond: eigenschappen
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:46
--------------------------------------------
Niet allemaal bespreken

Grondonderzoek ten velde


CPT = belangrijkste
CPT: Cone Penetration Test of de
conventionele “sondering”
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:47
Hvl sonderingen uitvoeren?  euronorm
: ec7

CPT: Aantal uit te voeren sonderingen

 EC7 geen specifieke richtlijnen


 NEN6740:
 afstand tussen ( 2 s o n de r ing en ) CPT ≤ 25 m
 opp. per CPT ≤ 25 m x 25 m
 Dienstorder LI99/28 van Ministerie Vlaamse
Gemeenschap MVG
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:47
A: min 3 om te kunnen extrapoleren tss

CPT: Aantal uit te voeren sonderingen:


die 3 punten  om voldoende juiste
inschatting maken

de praktijk
CPT: Dienstorder LI99/28
 bruggen:
 2 CPT per steunpunt
 min. 4 CPT in totaal
 beweegbare bruggen: boring t.h.v. kelderlandhoofd
 lineaire structuren (kaaimuren, tunnels, …)
 CPT om 25 à 50 m
 boring om 100 à 200 m
 huizen en gebouwen
 1 CPT / 500 m²
 min. 3 CPT
 boringen bij ondergrondse verdiepingen
 wegenaanleg
 sonderingen om 100 m
 boringen om 200 m
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:48
--------------------------------------------
Diepte is ifv soort fundering MAAR we weten

CPT: Dieptebereik sonderingen


twelke fundering we gaan doen totdat we de
n
grond goed kennen DRM grondonderzoek
bij de dov vlaanderen is zeer belangrijk om
al uw funderingssoort te weten ongeveer D=
diepte b= breedte

 strookfundering D ≥ 1 à 3b
funderingselement
 plaatfundering D ≥ 1b funderingsplaat
 paalfundering D ≥ 5 m beneden paalpunt
(dieper indien samendrukbare lagen onder
paalpunt)
 bouwputten D ≥ 2x uitgravingsdiepte

 ! Waarden zijn richtinggevend!


CPT: Onderzoek d.m.v. sonderingen

 lagenopbouw + homogeniteit/heterogeniteit
 lokalisatie discontinuïteiten
 eerste identificatie grondsoort
 indicatieve gegevens over
 schuifweerstandskarakteristieken
 vervormingskarakteristieken
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:48
--------------------------------------------
Conus wordt met een constante snelheid van

CPT: sondering
2cm/s in de grond geduwd
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:48
--------------------------------------------
Hoe groter tegengewicht machine/auto, hoe
harder je kan duwen, hoe dieper je kan gaan,

CPT: sondering hoe meer informatie


Afhankelijk van toegankelijkheid van de
site
Gebruikte sondeerpunten in België
 M1 conus mechanisch discontinu
 M2 conus mechanisch discontinu
 M4 conus mechanisch discontinu
 Elektrische conus
 Piëzoconus
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:49
Grootste verschil M1 en E1= bij M1 M2
M4 intelligentie zit niet in de conus maar

Gebruikte sondeerpunten in België


in de vrachtwagen/ bij E1 zitten er
sensoren in de conus  intelligentie in de
conus  hoger risico want gevoeliger
aan schade door bv rotsen + veel
duurder dan M1
Mechanische M1 conus
--------------------------------------------
Sonderingstang is dubbel uitgevoerd: eerst
hydraulisch op de buitenwand + punt duwen:
kracht hiervan meten = weerstand

Mechanische M1 conus
Vervolgens op binnenste stang duwen: enkel
conusstang  conusweerstand
Goedkoop + gaan bijna nooit kapot
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:50
--------------------------------------------
Gevaar op misinterpretatie

Mechanische M1 en M4 conus: Anomalie


verloop totale wrijving bij overgang weerstand-
biedende naar weinig weerstandbiedende laag

Weerstandsbiedend A
Mechanische M2 conus
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:50
--------------------------------------------
Ongeveer op de zelfde manier als M1 conus

Mechanische M4 conus
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:50
--------------------------------------------
Sensoren in de punt = heel gevoelig

Elektrische conus
Minder robuust
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:51
--------------------------------------------

Interpretatie mechanische sondering


Fs = lokale wrijving

CPTM

 op basis van qc waarden


 op basis oploop totale wrijving Qst
 sterke oploop Qst wijst op tertiaire lagen
 op basis van fs waarden
 op basis kennis geologie
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:51
--------------------------------------------
Vergelijk met beton (40Mpa dacht ik)

Interpretatie mechanische sonderingen


Geen toename van wrijving want zand heeft
geen cohesie, daardoor ga je in een zandlaag
een zekere puntweerstand meten , maar

CPTM: indicatieve waarden


geen wrijving
Terwijl bij klei ga je wel steeds een
toename van wrijving hebben, want je
gaat de cohesie erin herkennen

Aard van de grond Pakkingsdichtheid Conusweerstand Totale wrijving


(Mpa)
Zand Zeer dichtgepakt >22 Sterke toename
Dichtgepakt 14 à 22 Matige toename
Vrij dichtgepakt 9 à 14 Langzame toename
Matig dichtgepakt 4à9 Geringe toename
Vrij losgepakt 2à4 Geen toename
Losgepakt 1à2 Geen toename
Zeer losgepakt <1 Geen toename
Klei Zeer vast >6 Zeer sterk toename
Vast 4à 6 Sterke toename
Vrij vast 2à 4 Vrij sterke toename
Matig vast 1à2 Kleine toename
Vrij slap 0,5 à 1 Gering toename
Slap < 0.5 Geen toename
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:51
--------------------------------------------
Zelf eens bestuderen nt zo belangrijk

Interpretatie M2 sondering
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:51
--------------------------------------------
Verschil lokale wrijving en totale wrijving=

Elektrische conus
totale
wrijving wordt steeds groter (?) Fs = lokale
wrijving
Wrijvingsgetal is zeer belangrijk
Elektrische versus mechanische
sonderingen

Mechanische sondeerpunt Elektrische sondeerpunt

− bovengrondse drukopnemers − meting in sondeerpunt


− discontinu indrukken buizen − continu indrukken buizen en
en sondeerpunt sondeerpunt
− meting bij stilstaand − meting bij bewegend
buizenstelsel buizenstelsel
− meetinterval 10-20 cm − meetinterval 2-5 cm
− geen hellingsmeter − hellingsmeter
− meer operator afhankelijk − minder operator afhankelijk
Elektrische sondering CPTE
 Voordelen:
 grotere meetfrequentie (2-5cm tov 20cm voor
CPTM)
 nauwkeurigere metingen
 geen parasitaire wrijvingseffecten
 hellingscontrole
 nauwkeurigere identificatie grondsoort (veen)
 Mogelijkheid tot toevoeging bijkomende sensoren

 Nadeel:
 kwetsbaarheid (en kostprijs) sondeerpunt
Gemeten grootheden
 M1en M4 sondering : qc en Qst
 M2 sondering : qc en fs (Rf = fs / qc x 100)
 Elektrische sondering : qc en fs(R f = fs / qc x
100)
 Piëzocone sondering : qc , fs en u (Rf = fs /
qc x 100)
Interpretatie elektrische sondering
 op basis van qc waarden
 op basis van Rf (soms ook fs waarden)
 op basis kennis geologie
 gebruik van charts
 opletten voor gebruik bij zeer weinig
weerstandbiedende gronden en specifieke
grondsoorten (bvb. sterk
glauconiethoudende zanden)
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:53
--------------------------------------------

Elektrische sondering CPTE:


Zeer lage puntweerstand en een zeer lage
wrijvingsgetal: indicatie tot veengrond =
slechtste grondsoort voor de bouw

interpretatie
Veen bevat zeer veel organisch materiaal
Kan zorgen voor zettingen

• Rf = fs / qc x 100: wrijvingsgetal
Interpretatie elektrische sondering CPTE
Interpretatie elektrische sondering CPTE
Interpretatie elektrische sondering CPTE
Interpretatie elektrische sondering CPTE
Interpretatie elektrische sondering CPTE

Soil types
• Granular, fine and sensible
• organic soils, peat
• Clay
• Clays ± silty
• Clayey silt to silty clay
• Sandy silt to clayey silt
• Silty sand to sandy silt
• Sand clean, to silty
• Sand
• Sand to gravely sand
• Fine very dense sand (cimented or
overconsolidated)
• Very dens esand to clayey sand
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:55
--------------------------------------------
Risico van als we geen indicatie hebben

M1 (links) versus Elektrische conus van het wrijvingsgetal

Veen Rf > 5 à 6
Hellingsmeting bij schuine CPTE
Dx ( m) H Hcorr Dx
(m) (m) (m)
0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00
0

0 0 0.00
5 5.00 0.00
8.5 8.50 0.03
5
11 11.00 0.10
14 14.00 0.17
15.5 15.50 0.21
10
16 16.00 0.23
18.5 18.50 0.29
23.5 23.49 0.47
15 28.5 28.49 0.64
29 28.99 0.66
29.5 29.49 0.71
30.6 30.58 0.85
20
31.2 31.17 0.94
31.6 31.57 1.00
32.2 32.16 1.11
25
32.7 32.65 1.21
33.25 33.18 1.33
34 33.91 1.51
30 34.3 34.20 1.59
35 34.87 1.79
35.5 35.35 1.95
35
36 35.81 2.13
36.5 36.27 2.32
37 36.73 2.53
37.5 37.17 2.76
40
38 37.61 3.01
Piëzoconus
Piëzoconus: meet eveneens waterdruk;
zie ook piëzometer
Voordelen piëzoconus sonderingen
 onderscheid gedraineerde en niet-
gedraineerde indringing
 verbeterde grondprofilering en identificatie
 bepaling consolidatiekarakteristieken
 bepaling grondwaterpeil a.d.h.v. op die
diepte heersende waterdruk
SONDERING CPT-U
Opdracht STUDIEDAG Proe.i
wdwdn11 04/05/2001 X •= 200160 J6 = 220887 27 z = +25 73 S5
P.pparaat: N -MAN2 Conus: E
Sondeergai di i op: 1,64 rn (peil +24,lilll) _-,e:ao cp04/05120D1 ll:30

1□ 30 40 \l'•Pal
P < l l - - t c---- - -----1 0 0 f -- ---2 J+a -, -- -- , □0 -------------- U( Pa)

.,, t25 ,i'3 !-affl'ilrQS.DEll

t2 5 ,0 D•
I Put

t

-"
-'h 1----.p

-.,r -- ,
.,..,.,,, - , ...... ,
I
--~ f-= ----------
P
-
- -
) .,.-c ;:
-=
i? I.

----- ---- ':,


r
1a '\
+1 5 D• c" 1

/
,/"

",,"':l
'
'
I" .,

-
+1D D•

-- - \
f-- i---

< -c-- - - -
--
-
= e--
- """
2a
$
-cf:,,. - --
/_,,
7;,- \

2"
tO.OD•

UHASSELT
wdwdi11·1
AFDELING GEOTECHNIEK Bijlage:
Vastleggen lagenopbouw uit
sonderingen
 op basis van qc en plaatselijke wrijving fs of
totale wrijving Qst
 laageenheden onderkennen
 laagscheidingen vastleggen
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:57
--------------------------------------------

Bij homogene lagenopbouw: 1


Combineren met boringen

typeprofiel
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:57
----------------------------------
----------

bij heterogene lagenopbouw : meest


Soort snede van
de ondergrond
obv sonderingen

nadelige profiel/zonering verschillende en boringen

profielen
Typische sonderingen 1 - alluvium
Typische sonderingen 2 - geulopvulling
Typische sonderingen 3 - zanden A’pen
Typische sonderingen 4 - zanden v.
Brussel
Typische sonderingen 5 - klei van Boom
Presenter Notes
2023-06-17 13:43:59
--------------------------------------------

Typische sonderingen 5 - klei van


Quasi zelfde gegevens bij mechanische is
Cpt rond de 4, bij elektrische zijn deze lager
(3)

Boom: tertiaire klei


Typische sonderingen 8 -
aanvullingslagen achter kaaimuur
Zandvlietsluis
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:00
--------------------------------------------

Aandachtspunt – aanvullingen en
Linsk = grondmechanische kaart
Bij cpt 1 zie je opvulling van grachten
niet bij cp2 2 wel

vergraven gronden: vb Zwijndrecht


Presenter Notes
2023-06-17 13:44:00
--------------------------------------------
Die tussenstoppen zijn wnnr de
vrachtwagen een nieuwe
Aandachtspunt – terugvallen in qc sonderingsbuis erin stopt, niet van
belang
Aandachtspunt – terugvallen in qc
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:01
--------------------------------------------
Soms wordt steen omver geduwd

Opgelet met sonderingen van


onvoldoende diepte bvb: steen geraakt
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:01
--------------------------------------------
Gat gaat vullen met water en gaat inkalven

Grondwaterpeil uit sondering (1)


Hangt af van grondsoort, klei is veel
fijner en duurt veel langer voordat dat
water langs die wanden het gat
binnengaan

 Peilmeting in sondeergat (ev. sondeergat


dicht)
 enkel indicatief
 te bevestigen door meetgegevens uit
omgeving (DOV)
Grondwaterpeil uit sondering (2)
 Geen waarneming van waterpeil in
verschillende watervoerende lagen
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:02
--------------------------------------------
Via peilbuizen de grondweerstand weten

Piëzometrische hoogte via peilbuis


Presenter Notes
2023-06-17 13:44:02
--------------------------------------------
Bentoniet is een mengsel van kleimineralen

Piëzometrische hoogte via peilbuis


Presenter Notes
2023-06-17 13:44:02
--------------------------------------------
Zeer geschikt voor weinig toegankelijke

Grondonderzoek ten velde plekken


Presenter Notes
2023-06-17 13:44:02
--------------------------------------------
Dynamische sonderingsproef + boring

SPT en slagsondering

De Standard Penetration Test is een proef die veelvuldig wordt toegepast in


Noord- en Zuid-Amerika waarbij een dynamische sondeerproef wordt
uitgevoerd in combinatie met een boring.

Er wordt gemeten hoeveel slagen er nodig zijn om een steekapparaat


onderaan een boorgat 30 cm dieper te slaan.

Er bestaan vele correlaties die toelaten diverse grondmechanische


parameters af te leiden uit de resultaten van de SPT.
SPT en slagsondering
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:03
--------------------------------------------
Hier meten we de dynamische

SPT en slagsondering indringingsweerstand


Presenter Notes
2023-06-17 13:44:03
--------------------------------------------

Slagsondering vanuit kelder: de “Panda”


Wordt in België heel veel gebruikt

 Situering sonderingen binnen geotechnisch


onderzoeksprogramma
 Bepaling lagenopbouw
 Bepaling grondsoort
 Bepaling volumemassa,
schuifweerstandskarakteristieken
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:03
--------------------------------------------
Voor plekken waar sonderingswagens niet

Panda
kunnen komen
Hier kan je geen onderscheid maken
tussen puntweerstand en wrijving
Panda
Interpretatie grondonderzoek

 Situering sonderingen binnen geotechnisch


onderzoeksprogramma
 Bepaling lagenopbouw
 Bepaling grondsoort
 Bepaling volumemassa,
schuifweerstandskarakteristieken
Situering: welke proeven uit te voeren
op het terrein?

 basisonderzoek: sonderingen
 onderkenningsboringen + monsterontname
 specifieke aanvullende proeven:
slagsonderingen (DPT), vinproeven (FVT),
dilatometerproeven (DMT),
pressiometerproeven (PMT), seismische
sonderingen (SCPT)
 geofysische proeven
Situering: welke proeven uit te voeren
in het laboratorium?

 onderkenningsproeven (korrelverdeling,
consistentiegrenzen, humus- en kalkgehalte)
 ρn en w-bepaling
 schuifweerstandsproeven
 samendrukkingsproeven
 doorlatendheidsproeven
 E, G-bepaling
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:05
CPT komen steeds terug  zijn goede

Situering: in welke mate beantwoorden


proeven

de proeven aan de informatienoden?

Informatie In situ proeven Laboproeven


grondlagenopbouw CPTE/CPTU (1) -
CPTM (2)
Boring (2)
DMT (3)
grondsoort Boring (2) onderkennings-
CPTE/CPTU (3) proeven (1)
CPTM (4)
DMT (5)
draagvermogen CPTE/CPTU (1) schuifweer-
CPTM (2) standsproeven (1)
DMT (3)
PMT (3)
FVT* (3)
* voor niet-gedraineerde toestand
Situering: in welke mate beantwoorden
de proeven aan de informatienoden?

Informatie In situ proeven Laboproeven


vervormingen CPTE/CPTU (3) samendrukkings-
CPTM (3) proeven (1)
PMT (3)
grondwaterpeil peilbuis (1) -
boring (2)
CPTE/CPTU (5)
CPTM (5)
schuifweerstand CPTE/CPTU (3) schuifweerstands-
CPTM (3) proeven (1)
DMT (4)
PMT (4)
FVT* (2)
consolidatiekarakteris- CPTU (1) samendrukkings-
tieken dissipatieproef proeven (2)
* voor niet-gedraineerde toestand
Volumemassa bepaald in het
laboratorium
Bepaald met volumering op een ongeroerd
monster

Natuurlijke volumemassa in t/m³ -> kN/m³:


ρn = massa grond / volume van de grond

Droge volumemassa in t/m³ -> kN/m³:


ρd = massa droge grond / volume grond

Bepaald met pyknometer op een geroerd


monster

Korrelvolumemassa in t/m³ -> kN/m³ :


ρs = droge massa korrels / volume korrels
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:06
-----------------------------------
---------

Volumegewicht uit Belgische NAD-tabel


Nationaal Applicatie
Document
FO= freatisch oppervlak =
grondwatertafel
Grondsoort Bijmenging Pakkingsdichtheid/ qc γ boven FO γ beneden FO Boven grondwatertafel zijn
consistentie (MPa) (kN/m³) (kN/m³) de poriën in de grond
gevuld met lucht, eronder
grind - matig 10-20 18 20
is gevuld met water 
dicht > 20 19 21 zwaarder bij grind en zand
leem- of kleihoudend matig 10-20 19 21 Bij leem etc zijn de
dicht > 20 20 22 poriën zo klein zijn dat
zand - los 2-4 16 18 het niet significant is of
matig 4-10 17 19 er water in de poriën is
dicht > 10 18 20 of niet
leem- of kleihoudend los 2-4 16 18
matig 4-10 17 19
dicht > 10 18 20

leem - Weinig vast 0.4-1 17 17


matig vast 1-2 18 18
vrij vast 2-4 19 19
vast >4 20 20

zandhoudend Weinig vast 0.4-1 17 17


matig vast 1-2 18 18
vrij vast 2-4 19 19
vast >4 20 20

klei - Weinig vast 0.4- 1 16 16


matig vast 1-2 17 17
vrij vast 2-4 18 18
vast >4 19 19

zandhoudend Weinig vast 0.4-1 16 16


matig vast 1-2 17 17
vrij vast 2-4 18 18
vast >4 19 19

veen Weinig vast 0.2-0.5 10 10


matig vast 0.5-1 12 12
vast >1 14 14
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:06
--------------------------------------------

Begrippen totaalspanning -
Waterspanning is als ik 1m in de water duw
komt er 1 kubieke meter water eruit
Korrelspanning= een maat van hoe

korrelspanning
gaan de verschillende korreldeeltjes
van de grond met elkaar in verbinding
staan, als die korrelspanning toeneemt
door bv een bijkomende belasting op
mijn fundering, krijg je een nieuwe

 σ = σ’ + u + (σg)
toestand, korrels gaan op elkaar
drukken  zakking ontstaat door
wijzigingen van korrelspanningen !!!

 σ totaalspanning
 σ’ korrelspanning
 u waterspanning
 σg in de gasfase (eventueel)

 bij gelijke totaalspanning zijn σ’ en u


complementair
 wanneer u ↑ dan ↓ σ’ , en omgekeerd
 u = σhydr + ∆u
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:07
--------------------------------------------
Bij zandgronden gaat dat vrij snel gaan, maar

Begrippen totaalspanning -
bij niet of weinig doorlatende gronden gaat
dat heel traag gaan

korrelspanning

 ∆u = poriënwateroverspanning

 wanneer een korrelskelet met water


verzadigd onder een uitwendige belasting
een kleiner volume tracht in te nemen, dan
moet eerst het overtollige poriënwater
worden uitgeperst → consolidatie
Consolidatie van de grond
 wanneer nog geen overspannen poriënwater
is uitgeperst en ∆u maximaal is, dan
verkeert de grond in niet-gedraineerde
(ogenblikkelijke) toestand

 wanneer alle overspannen poriënwater is


uitgeperst en ∆u =0 is, dan verkeert de
grond in gedraineerde (uiteindelijke)
toestand.
Consolidatie van de grond

 bij goed doorlatende zandgronden kan het


overtollige poriënwater nagenoeg
ogenblikkelijk worden weggeperst; er
worden geen wateroverspanningen ∆u
gegenereerd, en de grond gaat onmiddellijk
over van een ogenblikkelijke (niet-
gedraineerde) toestand naar een
uiteindelijke (gedraineerde) toestand.
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:08
--------------------------------------------
Want klei heeft heel fijne proie

Consolidatie van de grond

 Bij weinig doorlatende (klei)gronden kan het


overtollige poriënwater niet onmiddellijk
weggeperst worden; er moet een grotere
weerstand worden overwonnen, en er
worden wel wateroverspanningen ∆u
gegenereerd. Het duurt een zekere tijd eer
de grond overgaat van een ogenblikkelijke
niet-gedraineerde toestand naar een
uiteindelijke gedraineerde toestand, waar al
het overtollige poriënwater is uitgeperst en
geen poriënwateroverspanningen ∆u meer
bestaan.
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:08
--------------------------------------------
Delta p = toename van belastingen op

Stabiliteit van de grond - ophoging op


… porienwater denk ik

weinig doorlatend lagen

 belastingstoename t.g.v. ophoging creëert


wateroverspanning ∆u die onmiddellijk na
het opbrengen van de ophoging gelijk is aan
de belastinstoename : ∆u = ∆p
 de korrelspanning die maat is voor de
stabiliteit van het ophogingsmassief is dan
minimaal : σ + ∆p = σ’ + u + ∆u
Stabiliteit van de grond - ophoging op
weinig doorlatend lagen

 naarmate de tijd vordert dissipeert het


overtollige poriënwater en neemt ∆u af, en
neemt de korrelspanning toe
 de stabiliteit van een ophoging op
weinig doorlatende gronden verbetert
naarmate de tijd vordert; de meest
kritische fase is die ogenblikkelijk na
het aanbrengen van de ophoging (niet-
gedraineerde toestand)
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:09
--------------------------------------------
Grond heef teen zuigende effect

Stabiliteit van de grond - uitgraving in


Uiteindelijk wordt dan de gedraineerde
toestand
minder stabiel dan de niet gedraineerde

weinig doorlatend lagen toestand

 bij de belastingsafname t.g.v. uitgraving


ontstaan negatieve waterspanningen ∆u,
door het feit dat de grond tengevolge de
ontlasting een groter volume wil innemen, en
water wil opnemen
 de korrelspanning die maat is voor de
stabiliteit van het talud van de uitgraving te
verzekeren is dan maximaal door de grote
negatieve (zuig)waterspanning ∆u :
 σ - ∆p = σ’ + u - ∆u
Stabiliteit van de grond - uitgraving in
weinig doorlatend lagen
 naarmate de tijd vordert kan de grond meer
water opnemen en neemt de negatieve
poriënspanning ∆u af (om uiteindelijk nul te
worden), en neemt dus ook de stabiliteit af

 de stabiliteit van een uitgraving in


weinig doorlatende gronden
verslechtert naarmate de tijd vordert;
de meest kritische fase is die lange tijd
na het realiseren van de uitgraving
(bereiken van gedraineerde toestand)
Stabiliteit van de grond -fundering van
constructies op weinig doorlatende
lagen
 constructieperiode is relatief lang zodat voor weinig
doorlatende cohesieve gronden een gedeeltelijke
consolidatie is opgetreden : de maatgevende
toestand bevindt zich ergens tussen niet-
gedraineerd en gedraineerd.
 Optimaal zou rekening dienen te gebeuren met
gedraineerde karakteristieken, met invoering van de
nog heersende poriënwateroverspanning ∆u
 ∆u echter moeilijk te begroten; daarom te rekenen
als niet gedraineerd
Aandachtspunten: relevante informatie

 Veel relevante info wordt vergeten te


raadplegen:
- info komende van de boormeester bij
installatie bemalingfilters
- studie ter plaatse, omgeving,
straatnamen, gemeente raadplegen,
praten met de locale bevolking…
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen

• In België komen veel Tertiaire zandlagen


voor die weinig (20%) tot zeer
glauconiethoudend (> 50%) kunnen zijn
(Fm Diest, Antwerpen, Egem,...)
• Deze zanden gedragen zich in eerste
instantie als zanden maar door
mechanische manipulatie ziet men een
shift in de korrelgrootteverdeling naar de
kleine fractie en gaat het gedrag van het
zand eerder naar een kleimateriaal.
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen
• Het glauconiet is een plat kleimineraal dat
door samensmelting van verschillende
deeltjes een bolvorm aanneemt met een
korrelgrootte gelijk aan dat van fijn zand,
vandaar ook het initiële zandgedrag.
• Door manipulatie vallen de bolvormige
korrels echter uiteen, vandaar de shift in
de korrelgrootteverdeling naar de kleine
fractie en het kleiachtige gedrag.
• Niet te gebruiken als aanvullingen die
verdicht moeten worden.
• Soms moeilijk te bemalen
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen
Presenter Notes
2023-06-17 13:44:11
--------------------------------------------
Kan je niet echt zien in de sonderingen
want gedraagt zich als zand
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen
Aandachtspunten: glauconiethoudende Teriaire
zandlagen
Einde Deel 1 -
grondmechanica &
interpretatie grondonderzoek

You might also like