อุปกรณ์ไอโอที และแอปพลิเคชันเว็บและมือถือสําหรับติดตามรถตู้โรงเรียนอนุบาล
เพือแจ้งเตือนการลืมเด็กในรถโดยใช้คลาวด์เซอร์วิส
ชานิวฒ
ั น์ แสงไชย1, พิชยั สิวะวัฒน์2, ศุภณัฐ สวนทวี3, อชิรญา ทรงพุฒ4ิ , ธีรพงศ์ ลีลานุภาพ5, อนันตพัฒน์ อนันตชัย6
คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
Emails: {chaniwat.meranote1, pichai.sivawat2, supanut.suantawee3, achiraya.songput4}@gmail.com, {teerapong5, anuntapat6}@it.kmitl.ac.th
บทคัดย่อ
ในประเทศไทย มีการรายงานข่าวบ่อยครังเกียวกับการเสียชีวติ ของเด็กเล็กที
ถูกลืมไว้ในรถตูโ้ รงเรียนอนุบาล อุบตั เิ หตุเหล่านีมักเกิดขึนจากความประมาท
ของคนขับและครูประจํารถในการนับจํานวนเด็กเมือส่งถึงทีโรงเรียนหรือที
บ้าน เพือป้ องกันโศกนาฏกรรมเหล่านี บทความนีนําเสนอการพัฒนาระบบที
สมบูร ณ์ ซึงประกอบด้ว ยอุ ปกรณ์ ไ อโอทีและแอปพลิเ คชัน เว็ บและมือ ถือ
อุปกรณ์ไอโอทีนถูี กพัฒนาเพือติดตามตําแหน่งและสถานะของรถโดยใช้โมดูล
ต่ าง ๆ และแจ้งเตือ นเหตุการณ์ ทีผิดปกติทตรวจวั ี ดได้จากเซ็นเซอร์ เช่น
เซนเซอร์ตรวจจับการเคลือนไหว กล้องวิดโี อสําหรับการตรวจตราทางไกล
ตัวรับสัญญาณจีพเี อส และโมดูล สําหรับการเชือมต่อกับ OBD-II เป็ นต้น เว็บ
มีบทบาทสําหรับจัดการข้อมูล รถตู้และเด็ก ตังสิท ธิของผู้ใช้แ ต่ ละคน เช่น
คนขับ ครูประจํารถ และผูป้ กครอง ซึงสามารถดูขอ้ มูลและรับการแจ้งเตือน
จากรถแต่ละคัน และปรับแต่งระบบ ผูใ้ ช้แต่ละคนสามารถดูขอ้ มูลตําแหน่ ง รถ
รอบการบํารุงรักษารถ และรับการแจ้งเตือนจากแอปพลิเคชันมือถือ
คําสําคัญ-- เด็กทีถูกลืม; รถตูโ้ รงเรียนอนุบาล; อุปกรณ์ไอโอที;
Abstract
In Thailand, there have been many reports about tragic deaths of
toddlers after being left in kindergarten vans. These accidents result
from the carelessness of drivers and on-board teachers, failing to
perform a head count of the children when dropping off them at schools
or their home. To prevent children from the tragedy, this article proposes
the development of a complete system, including an IoT device, and
web and mobile applications. The IoT device is developed with aims to
remotely track the location and many status of vans and to report
abnormal events detected by multiple sensors and modules such as
motion detection, camera for remote video surveillance, GPS receiver,
OBD-II module, and so forth. The web application has a role to manage
van and children information, and to set permissions of user roles (e.g.,
driver and on-board teacher, parent) who can see information and
receive notifications from each van, and to configure the system. Each
user can see the location, the maintenance cycle and receive the
notifications from the mobile application.
Keywords-- Forgotten Children; kindergarten Van; IoT Device;
192
1. บทนํา
จากข่าวพบว่ามีเด็กจํานวนไม่น้อยเสียชีวติ จากการถูกทิงไว้ในรถเนืองจากไม่
สามารถช่วยเหลือตนเองได้ สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการความประมาทของ
คนขับรถและครูประจํารถ ในการตรวจสอบและสํารวจภายในรถว่ายังมีเด็ก
หลงเหลืออยู่ภายในรถหรือไม่
ดังนันเพือป้ องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ขา้ งต้นขึนจึงเกิดเป็ นแนวคิด
ในการพัฒนาระบบการติดตามรถตู้โรงเรียนอนุ บาล เพือทําการแจ้งเตือนไป
ยังผูป้ กครองผ่านทางแอปพลิเคชันบนมือถือ เมือตรวจสอบพบว่ามีเด็กติดอยู่
ภายในรถตู้ โดยมีระบบติดตามตําแหน่ งปั จจุบนั ของรถ ตรวจสอบเส้นทาง
การเดินทาง ความเร็วและสภาพของรถตู้
ภายในรถจะทําการติดตังเซนเซอร์ และอุปกรณ์ ทจํี าเป็ นต่อการ
ตรวจจับการเคลือนไหวของสิงมีชวี ติ กล้องสําหรับการดูภาพวีดโี อภายในรถ
ตู้ อุปกรณ์ สําหรับการระบุ ตําแหน่ งของรถในปั จจุบนั อุปกรณ์สําหรับตรวจ
สภาพรถ และบอร์ดคอมพิวเตอร์ขนาดเล็กสําหรับการประมวลผลเพือทําการ
ส่งข้อมูลไปยังแอปพลิเคชันผ่านคลาวด์เซอร์วสิ โดยการออกแบบตัวอุปกรณ์
จะเน้นไปทีการใช้ต้นทุนทีตํา และต้องมีประสิทธิภาพเพียงพอและเชือถือได้
นอกจากนียังมีเว็บแอปพลิเคชันสําหรับโรงเรียน ใช้ในการจัดการข้อมูลต่าง
ๆ ทังข้อมูลรถตู้ คนขับรถ และนักเรียนและผูป้ กครอง และดูขอ้ มูลสถานะของ
รถตู้ เช่น ตําแหน่ งปั จจุบนั ความเร็ว ปริมาณนํามัน และแอปพลิเคชันมือถือ
สําหรับผูป้ กครองในการดูขอ้ มูลรถตู้ทบุี ตรหลานนัง และได้รบั การแจ้งเตือน
เมือรถตูใ้ กล้ถงึ บ้านและโรงเรียน นอกจากนี ยังสามารถดูวดิ โี อจากภายในรถ
และติดต่อครูประจํารถหรือคนขับรถตูเ้ มือได้รบั การแจ้งเตือนเมือมีเด็กติดอยู่
ในรถ ซึงช่วยเพิมความปลอดภัยของเด็กอนุบาลทีใช้บริการรถโรงเรียน และ
เพิมความไว้วางใจจากผูป้ กครองในการให้บุตรหลานใช้บริการรถโรงเรียน
2. ระบบและเทคโนโลยีทีเกียวข้อง
. . อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ทีเกียวข้อง
. . . อุปกรณ์เซนเซอร์
PIR Motion Sensor
เป็ นเซนเซอร์ทใช้ี ตรวจจับความเคลือนไหวโดยใช้วธิ ตี รวจจับรังสี
อินฟาเรด เมือมีสงมี
ิ ชวี ติ หรือวัตถุ เคลือนไหวผ่านตัวเซนเซอร์ จะทําการส่ง
สัญญาณไฟฟ้ าออกมา
 Ultrasonic Sensor
โมดูลอัลตราโซนิคนีเป็ นอุปกรณ์ใช้วดั ระยะทางโดยไม่ต้องมีการ
สัม ผัส กับ ตํ า แหน่ ง ทีต้ อ งการวัด วัด ได้ต ังแต่ cm ถึง cm โดยส่ ง
สัญญาณอัลตราโซนิคความถี kHz ไปทีวัตถุทต้ี องการวัดและรับสัญญาณ
ทีสะท้อนกลับมา พร้อมทังจับเวลาเพือนํามาใช้ในการคํานวณระยะทาง
. . . บอร์ดคอมพิวเตอร์ขนาดเล็ก
NodeMCU
เป็ น แพลตฟอร์ม (Platform) ทีประกอบไปด้วยตัว อุปกรณ์ ทใช้ ี สําหรับการ
พัฒนา (Development Kit) และเฟริมแวร์ (Firmware) ซึงเป็ น open-source
โดยใช้ภาษา Lua ในการเขียนโปรแกรมควบคุม ใช้งานพร้อมกับโมดูล Wi-Fi
ESP จึงเหมาะสําหรับการพัฒนาโปรเจค Internet of Things (IoT) เนือง
ด้วยจากความพร้อมทางด้านตัวอุปกรณ์และความสะดวกในการใช้งาน และ
ได้มนี ักพัฒนาทีสามารถทําให้ใช้งานร่วมกับ Software ของ Arduino ได้ จึง
ทําให้สามารถใช้ภาษา C/C++ ในการพัฒนาโปรแกรมควบคุมได้ ซึงช่วยเพิม
ความสามารถของตัวอุปกรณ์และการนําไปใช้งานได้หลากหลายมาก
Raspberry Pi
เป็ นคอมพิวเตอร์ฝังตัวขนาดเล็ก ถูกออกแบบมาเพือการศึกษา
ซึงมีราคาตําและใช้พลังงานน้อย เหมาะสําหรับคนทีจะใช้ในการศึกษา พัฒนา
ทักษะการเขียนโปรแกรม และเพิมความเข้าใจเกียวกับฮาร์ดแวร์มากขึน โดย
มีระบบปฏิบตั กิ ารให้เลือกใช้กบั ตัวอุปกรณ์ทหลากหลาย
ี เช่น Raspbian และ
Windows 10 IoT Core เป็ นต้น ตัวอุปกรณ์สามารถใช้เชือมต่อกับอุ ป กรณ์
คอมพิวเตอร์ได้หลากหลายไม่ว่าจะเป็ น จอภาพ, คียบ์ อร์ด, เมาส์, กล้อง หรือ
อุ ปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ต่ าง ๆ เช่น เซนเซอร์ต ัว จับความเคลือนไหว และ
สามารถใช้เชือมต่ อ กับระบบเครือ ข่าย ทําให้เกิดการประยุ กต์ใช้ในหลาย
รูปแบบ
. . . โมดูลเสริมการทํางานเพิมเติม
Camera Module
เป็ นโมดูลกล้องใช้สําหรับการถ่ายภาพวีดโี อ ในบทความนีจะใช้ Raspberry
Pi Camera Module ซึงออกแบบมาสําหรับใช้งานคู่กบั Raspberry Pi เพือใช้
ในการตรวจตราทางไกลแบบเรียลไทม์ (Remote live-streaming video)
3G Module
เป็ นโมดูลโทรศัพท์ซงใช้ึ เทคโนโลยีการสือสารไร้สายแบบ G สามารถใช้ส่ง
ข้อ มูล ด้ว ยความเร็ว สูง ใช้สําหรับการส่ งข้อ มูล ไปยังคลาวด์เซอร์ว ิส โดย
บทความนีจะใช้ชพิ ของ Quectel รุ่น UC รหัส T ซึงเป็ นรุ่นทีใช้สาํ หรับการ
สือสารด้วยคลืนความถีในประเทศไทย ทําให้สามารถใช้งานการสือสารกับ
ผูใ้ ห้บริการโครงข่ายต่าง ๆ ในประเทศได้
GPS Receiver Module
เป็ นโมดูลทีใช้รบั สัญญาณจีพเี อสจากดาวเทียมต่าง ๆ ซึงโคจรอยู่
รอบโลก เพือใช้ในการระบุตําแหน่ ง โดยบทความนีจะใช้ชพิ ของ u-blox รุ่น
NEO-M8N ซึงเหมาะสําหรับการใช้งานกับรถยนต์
193
OBD-II Module
OBD-II เป็ นช่ อ งเชือมต่ อ มาตรฐาน ใช้สํ า หรับ การตรวจสอบ
สถานะปั จจุบนั ของรถ เช่น ความเร็ว ปริมาณนํ ามัน เป็ นต้น ซึงจะเชือมต่อ
ผ่านโมดูลเพือทําการแปลงและนําข้อมูลมาใช้งาน
. . ซอฟต์แวร์และเทคโนโลยีทีเกียวข้อง
2.2.1. NoSQL
เป็ น ฐานข้อ มูล รูป แบบใหม่ซึงจัด เก็บ ข้อ มูล ในรูป แบบทีไม่ใช่ เชิงสัมพัน ธ์
(Relational Database) มีรูป แบบการเก็บ ข้อ มูล หลัก ๆ รูป แบบ ได้แ ก่
Key-value Column-oriented Document-oriented แ ล ะ Graph ข้ อ ดี ข อ ง
ฐานข้อมูลแบบ NoSQL คือสามารถขยายระบบได้ง่าย รองรับข้อมูลทีมีความ
หลากหลายและมีขนาดใหญ่ได้ดี และรองรับการทํางานแบบเรียลไทม์ [3]
2.2.2. Vue.js
เป็ นเฟรมเวิรค์ ภาษาจาวาสคริปต์ทเป็
ี นโอเพนซอร์ส ใช้พฒ ั นาส่วนติดต่อผูใ้ ช้
โดยมุ่งเน้นไปยังความเรียบง่ายในการใช้งานและประสิทธิภาพทีรวดเร็ว โดย
ได้นําข้อดีของเฟรมเวิร์คตัวอืนมาใช้ เช่น การแบ่งส่วนประกอบในหน้าเว็บ
เป็ น Component ย่ อ ย ๆ ของ React.js หรือ การขยายความสามารถของ
Tag HTML (HTML-Centric) ของ Angular.js
2.2.3. Google Firebase
เป็ น แพลตฟอร์ม (Platform) สําหรับนักพัฒนาแอปพลิเคชัน บนมือถือ และ
Web ทีมีบริการต่าง ๆ ให้เลือกใช้งาน เช่น
Authentication ในการจัดการระบบยืนยันตัวบุคคลในเว็บไซต์โดย
มีความสามารถในการรองรับการเข้าสู่ระบบผ่านเครือข่ายสังคม
ออนไลน์ต่าง ๆ ได้ เช่น Google หรือ Facebook
Realtime Database เป็ นระบบฐานข้อมูลแบบเรียลไทม์โดยเป็ น
ฐานข้อมูลแบบ NoSQL
Cloud Messaging เป็ นระบบในการส่งข้อความไปยังผูใ้ ช้จํานวน
มากพร้อม ๆ กัน โดยสามารถเลือกกลุ่มเป้ าหมายทีต้องการส่งได้
2.2.4. Kotlin
เป็ นภาษาโปรแกรมมิงแบบชนิ ด ตัว แปรคงทีที รัน อยู่ บ น Java virtual
machine พัฒ นาขึนโดย JetBrains เพือทดแทนภาษาจาวา ซึงโดยยัง คง
สามารถใช้งานร่วมกับโค้ดภาษา Java ได้อย่างสมบูรณ์
ในงาน Google I/O 2017 กูเกิลได้ประกาศให้การสนับสนุ นภาษา
Kotlin ซึ งทํ า ให้ ส ามารถใช้ ภ าษา Kotlin เพื อพั ฒ นาแอปพลิ เ คชัน บน
ระบบปฏิบตั กิ ารแอนดรอยด์ได้
ภาษา Kotlin ได้มกี ารเพิมความสามารถต่าง ๆ เข้าไปในตัวภาษา
เ ช่ น Nullable-type Named parameters แ ล ะ Default arguments ห รื อ
Extension functions
2.2.5. HTTP Live Streaming อินฟราเรดจากวัตถุ เป็ นต้น ซึงในบทความนีเราได้เลือกใช้วธิ กี ารตรวจจับ
เป็ นโพรโทคอลสําหรับการสตรีมมิงสือบนโพโทคอลเอชทีทพี ที พั
ี ฒนาขึนโดย รังสีอนิ ฟราเรดจากวัตถุ (Passive Infrared หรือ PIR)
บริษทั แอปเปิ ล หลักการทํางานคือเครืองแม่ข่ายจะทําการแบ่งวิดโี อออกไป หลักการทํางานของอุ ปกรณ์ เซนเซอร์จะมีตวั รับทีเรียกว่า Pyro
ส่วนย่อย ๆ และทางฝั งลูกข่ายจะเลือกดาวน์โหลดมาทีละส่วน ทําให้ประหยัด Electric ซึงจะทําการเปลียนพลังงานความร้อ นจากรังสีอินฟราเรดไปเป็ น
ทรัพยากรเป็ นอย่างมาก [4] พลังงานไฟฟ้ า และจะมีอุปกรณ์ช่วยรวมแสง (Fresnel Lens) มายังตัว Pyro
Electric จึงสามารถทําการตรวจจับรังสีได้ โดยทัวไปมนุ ษย์หรือสัตว์จะแพร่
3. แนวทางการดําเนิ นงาน รังสีอิน ฟราเรดออกมา จึงสามารถนํ ามาประยุ กต์ใช้ในการตรวจจับความ
3. . การศึกษาระบบทีคล้ายคลึงกัน เคลือนไหว ซึงเรียกว่า อุปกรณ์ตรวจจับความเคลือนไหวโดยใช้วธิ ตี รวจจับ
นักศึกษาวิทยาลัยเทคนิคลําปางได้นําเสนอเครืองป้ องกันเด็กติดในรถ โดยใช้ รังสีอนิ ฟราเรดจากวัตถุ (PIR Motion Sensor) [1, 2]
อุ ปกรณ์ และเซนเซอร์ต รวจจับความเคลือนไหวของสิงมีช ีว ิต เพือทําการ
ตรวจสอบว่ามีเด็กติดอยู่บนรถตู้โรงเรียนหรือไม่ ซึงติดไว้ทผนั
ี งรถด้านขวา
เหนือเบาะผูน้ งจํ
ั านวน ตัว ครอบคลุมการตรวจจับทุกแถว โดยการทําการ
ของระบบเริมหลัง จากทีรถได้ทํ า การจอดนิ งเป็ นระยะเวลา วิน าที
ตัวเซนเซอร์จะเริมทํางาน ถ้าตรวจพบความเคลือนไหวก็จะทําการเปิ ดเสียง
ไซเรนแจ้งเตือน ซึงติดไว้กบั ตัวรถ เพือส่งเสียงแจ้งเตือนให้แก่ผทู้ อยู
ี ่รอบ ๆ
รถได้ทําการเข้าช่วยเหลือ และหลังจากนันประมาณ วินาทีจะทําการเปิ ด
ประตูรถอัตโนมัตเิ พือทําการให้ความช่วยเหลือแก่เด็กทีติดอยู่บนรถ และทํา
รูปที . การรวมแสงอินฟราเรดไปยังตัว Pyro Electric ทีแพร่ จากสิ งมีชีวติ
การส่งข้อความแจ้งเตือนผ่านทาง SMS ไปยังโทรศัพท์ของผูป้ กครองจํานวน
ท่าน ซึงได้ทําการสมัครการติดตามแจ้งเตือนไว้ ซึงข้อความจะประกอบไป
. . การออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์
ด้วยข้อความขอความช่วยเหลือ และตําแหน่ งพิกดั ของรถ โดยต้นทุนของตัว
ในการออกแบบอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ จะแบ่งออกเป็ น ส่วน ได้แก่ ส่วนโมดูล
ระบบและอุปกรณ์อยู่ที , บาท [5]
เซนเซอร์ ซึงมีหน้าทีในการตรวจจับสิงมีชวี ติ และส่วนโมดูลกลาง
ตารางที . ตารางแสดงผลการเปรียบเทียบการทํางาน ทีจะทําการรับข้อมูลจากส่วนโมดูลเซนเซอร์มาประมวลผล และส่งข้อมูล การ
การทํางาน เครืองป้ องกันเด็ก ระบบทีนําเสนอ ตรวจจับเด็กไปยังระบบการควบคุมและแจ้งเตือนบนแอปพลิเคชัน พร้อมกับ
ติดในรถ ข้อมูลอืน ๆ ทีเกียวข้อง เช่น ตําแหน่งของรถ
การตรวจจับเด็ก เซนเซอร์ ต รวจจับ เซนเซอร์ ต รวจจับ สําหรับส่วนโมดูลเซนเซอร์จะใช้ NodeMCU เป็ นตัวควบคุมและ
ความเคลือนไหว ความเคลื อนไหว, รับข้อมูลจากเซนเซอร์ ซึงในบทความนีจะเลือกใช้เซนเซอร์ ตัวควบคู่กนั
เซนเซอร์ อ ัล ตราโซ ได้แก่ PIR Motion Sensor ใช้ในการตรวจจับความเคลือนไหวของสิงมีชวี ติ
นิค และ Ultrasonic Sensor ใช้ในการวัดระยะห่างจากวัตถุ (ดังรูปที ) และจะทํา
การแจ้ง เตือ นไปยัง สูงสุด 5 คน ไม่จาํ กัด การเชือมต่ อ NodeMCU ไปยัง ส่ ว นโมดู ล กลาง คือ Raspberry Pi ผ่ า น
ผูเ้ กียวข้อง เทคโนโลยี Wi-Fi (ดังรูปที ) โมดูลเซนเซอร์จะเริมทํางานเมือรถโรงเรียนได้
การจัดเก็บข้อมูล ไม่ม ี สถานะของรถ ข้อมูล ทําการจอดรถผ่านไปในระยะเวลาหนึง โดยจะทําการตรวจสอบเป็ นระยะเวลา
ผู้ปกครอง นักเรียน ประมาณ - นาที โดยจะทําการส่งข้อมูลทีได้รบั มาจากเซนเซอร์ไปยังส่วน
คนขับ ครูประจํารถ โมดูลกลางเพือใช้ในการประมวลผล

. . การศึกษาอุปกรณ์เซนเซอร์
สําหรับการตรวจจับสิงมีชวี ติ จะมีด้วยกันหลายวิธี เช่น การตรวจจับความ
เคลือนไหว (Motion detection) หรือ การตรวจจับอุ ณหภูม ิ (Temperature
measurement) เป็ นต้น ซึงในการเลือกใช้จะคํานึงถึงต้นทุน และความแม่นยํา
ในการตรวจจับสิงมีช ีว ิต บนรถตู้ ซึงมีส ภาพแวดล้อ มเป็ น แบบปิ ด โดยใน รูปที . ภาพรวมการเชือม NodeMCU กับเซนเซอร์ทใช้
ี
บทความนีเราจะเน้นไปทีการใช้อุปกรณ์ในการตรวจจับความเคลือนไหว
ในการตรวจจับความเคลือนไหว จะมีอุปกรณ์ดว้ ยกันหลายรูปแบบ สําหรับส่ วนโมดูลกลางจะใช้ Raspberry Pi เป็ น ตัว ควบคุมหลัก
เช่น ใช้กล้องวีดโี อในการตรวจจับความเคลือนไหว, ใช้วธิ กี ารตรวจจับรังสี โดยจะทําหน้าทีในการรับข้อมูลจากส่วนโมดูลเซนเซอร์มาประมวลผลดูว่าใน
แต่ ล ะแถวทีโมดูล เซนเซอร์ไ ด้ทํา การตรวจสอบ มีแ ถวไหนบ้า งทีมีค วาม

194
 ิ องของระยะห่าง และจะทํา
เคลือนไหวของสิงมีชวี ติ หรือมีความผิดปกติในเรื
การส่งข้อมูลทีได้จากการประมวลผล และข้อมูลทีได้รบั จากเซนเซอร์ไปยัง
ฐานข้อมูล เพือทําการจัดเก็บข้อมูลและแจ้งเตือน และนอกจากนีจะทําการส่ง
ข้อมูลของรถ ณ ช่วงเวลานัน ๆ เช่น ตําแหน่ง ความเร็ว เป็ นต้น ซึงได้มาจาก
โมดูล GPS และการเชือมต่อพอร์ต OBD-II ของรถยนต์ โดยจะส่งข้อมูลเป็ น
ช่วง ๆ ในขณะทีทําการส่งเด็ก และจะทําการติดโมดูลกล้องเพือใช้สาํ หรับการ
ตรวจตราทางไกลแบบเรียลไทม์ผ่านแอปพลิเคชัน

รูปที . ER Diagram ของระบบ

. . การออกแบบและพัฒนาระบบควบคุมและแจ้งเตือน
. . . ระบบจัดการผ่านเว็บแอปพลิเคชัน
ผูพ้ ฒ ั นาเลือกใช้ Vue.js ในการพัฒนาส่วนติดต่อผูใ้ ช้เนืองจากมีการแบ่งส่วน
การทํางานเป็ นส่วนประกอบย่อย ๆ ทําให้สามารถนํากลับมาใช้ใหม่ได้และมี
ไลบรารีต่าง ๆ ให้เลือกเป็ นจํานวนมาก โดยใช้บริการต่าง ๆ ของ Firebase
รูปที . ภาพรวมการเชือมส่วนโมดูลกลางกับส่วนโมดูลเซนเซอร์ ในการจัดการระบบ
ในการวางตําแหน่งการติดตังอุปกรณ์ จะทําการติดตังส่วนโมดูล ผู้ใช้งานสามารถเข้าใช้งานเว็บแอปพลิเคชัน โดยแบ่งตามระดับของ
เซนเซอร์หนึงแถวต่อหนึงโมดูล ติดตังไว้ทผนั
ี งของตัวรถในแต่ละแถว ทําการ ผูใ้ ช้งาน เช่น บุคลากร คนขับรถ สามารถจัดการข้อมูลต่าง ๆ ตามประเภท
ติดตังส่วนโมดูลกลางไว้ทด้ี านหน้าของรถ ดังรูปที 4 ของผูใ้ ช้งาน ดังนี
ผูด้ แู ลระบบ
o แก้ไขข้อมูลโรงเรียน
o จัดการข้อมูลของผูด้ แู ลระบบ
o จัดการข้อมูลของผูป้ กครอง
o จัดการข้อมูลของนักเรียน
o จัดการข้อมูลของคนขับรถ
o จัดการข้อมูลของรถ
o จัดการข้อมูลของรถตู้ ตังเวลาทําการของรถตู้ กําหนด
เส้นทางประจํา และติดตามสถานะของรถ
o จัดการข้อมูลของอุปกรณ์ไอโอทีทติี ดทีรถตู้
o ปิ ดการแจ้งเตือนเมือเด็กได้รบั การช่วยเหลือแล้ว
รูปที . ภาพรวมในการติดตังโมดูลกับรถตูโ้ รงเรียน o แสดงสถานะของรถ
คนขับรถ
3.4. การออกแบบฐานข้อมูล
o ดูสถานะรถ
ระบบฐานข้อมูลทีใช้ ผูพ้ ฒ ั นาได้เลือกระบบฐานข้อมูลแบบ NoSQL เนืองจาก
o ดูขอ้ มูลนักเรียนทีโดยสารรถของตนเอง
มีรูปแบบของการจัดเก็บข้อมูลไม่ตายตัวและมีการเข้าถึงข้อมูลเร็วกว่า SQL
โดยผู้ พ ัฒ นาได้ เ ลื อ กใช้ บ ริ ก ารของ Firebase Real-time Database ซึ ง 1. แผนภาพ ER diagram ขนาดใหญ่สามารถโหลดได้ที
ให้บริการแบบคลาวด์เซอร์วสิ โดยมีความสามารถในการทําให้ข ้อมูลในแอป http://www.it.kmitl.ac.th/~teerapong/ncit2017/4-2-1-ER-Diagram.png
พลิเคชันตรงกับข้อมูลในฐานข้อมูลแบบเรียลไทม์ 2. แผนภาพ Use case diagram สามารถโหลดได้ที
http://www.it.kmitl.ac.th/~teerapong/ncit2017/4-2-2-Usecase-App.jpeg

195
 . . . แอปพลิเคชันบนมือถือ ทําการแจ้งเตือนไปยังคนขับ ผูป้ กครอง และโรงเรียน และทําการส่งข้อมูลที
ผูพ้ ฒ
ั นาเลือกพัฒนาแอปพลิเคชันบนมือถือบนระบบปฏิบตั กิ ารแอนดรอยด์ เกียวข้องในระหว่างทําการส่งเด็ก
ในส่วนของผู้ปกครองและคนขับ เนืองจากเป็ นระบบปฏิบตั ิการโอเพนซอร์
สทีมีผใู้ ช้งานเป็ นจํานวนมาก และมีไลบรารี เฟรมเวิร์ค ต่าง ๆ ให้เลือกนํามา
พัฒนาแอปพลิเคชันเป็ นจํานวนมาก
เมือผูใ้ ช้งานติดตังแอปพลิเคชันบนโทรศัพท์มอื ถือแล้ว จะสามารถเข้าสู่
ระบบเพือรับการแจ้งเตือนเมือเด็กถูกลืมไว้ในรถ และดูขอ้ มูลต่าง ๆ จาก
ฐานข้อมูลตามประเภทผูใ้ ช้งาน ดังนี
ครูประจํารถ
o ติดต่อผูเ้ กียวข้อง รู ปที 7. อุปกรณ์ตน้ แบบสําหรับตรวจจับเด็กบนรถตู้
o ดูขอ้ มูลผูป
้ กครอง
4.2. ผลการพัฒนาเว็บแอปพลิ เคชัน
o ดูขอ้ มูลนักเรียน
ผูใ้ ช้งานสามารถเพิมข้อมูลโรงเรียนได้โดยการกรอกข้อมูลโรงเรียนลงไปใน
o ได้รบั แจ้งเตือนเด็กถูกลืมไว้ในรถตู้
ช่องต่าง ๆ สามารถกดปุ่ ม Choose File เพือเพิมรูปภาพโรงเรียน แล้วเลือก
o ดูขอ้ มูลคนขับ
ทําตําแหน่งของโรงเรียนจากแผนทีโดยการคลิกเพือกําหนดตําแหน่งทีอยู่ของ
o ปิ ดการแจ้งเตือนเมือเด็กได้รบั การช่วยเหลือแล้ว
โรงเรียนเมือกรอกข้อมูลครบถ้วนแล้วกดปุ่ม Done เพือบันทึก และสามารถดู
คนขับรถ
รายชือของโรงเรียนโดยรายชือจะเรียงตามลําดับการสร้าง เราสามารถทีหัว
o ดูสถานะรถ
ตารางเพือทําการเรียงลําดับของโรงเรียนได้ เช่น กดที English Name จะ
o ปิ ดการแจ้งเตือนเมือเด็กได้รบั การช่วยเหลือแล้ว
เรียงลําดับข้อมูลตามชือภาษาอังกฤษของโรงเรียน สามารถเข้าไปดูขอ้ มูล
ผูป้ กครอง
ของโรงเรียนได้โดยการกดปุ่ ม View สามารถเพิมข้อมูลโรงเรียนได้ดว้ ยการ
o ดูตําแหน่ งปั จจุบนั ของรถ
กดปุ่ม Create สามารถแก้ไขข้อมูลโรงเรียนได้ดว้ ยการกดปุ่ ม Edit สามารถ
o ได้รบั แจ้งเตือนรถใกล้มารับ
ลบข้อมูลโรงเรียนได้ดว้ ยการกดปุ่ ม Delete
o ได้รบั แจ้งเตือนรถใกล้มาส่ง
o ได้รบั แจ้งเตือนรถออกจากโรงเรียน
o ได้รบั แจ้งเตือนรถถึงโรงเรียน
o ปิ ดการแจ้งเตือนเมือเด็กได้รบั การช่วยเหลือแล้ว
o หลังจากได้รบั การแจ้งเตือนสามารถดูวดิ โี อทีส่งมาจาก
ภายในรถ

รู ปที . ภาพรวมในการเชือมต่อระหว่างอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์กบั แอปพลิเคชัน

4. ผลการดําเนิ นงาน
4.1. ผลการพัฒนาอุปกรณ์ไอโอที
จากการพัฒนาตัวอุปกรณ์ สามารถใช้งานการตรวจจับเด็กบนรถตูไ้ ด้ดี โดยมี
การตรวจจับสองระดับคือ ตรวจจับการเคลือนไหว และตรวจจับความผิดปกติ
ของระยะห่างในแต่ละแถวจากฝั งรถหนึงไปยังอีกฝั ง โดยเมือตรวจพบความ
ผิด ปกติจ ะทํา การส่ ง ข้อ มูล ขึนไปยัง ระบบการติด ตามและแจ้ง เตือ นเพือ

3. แผนภาพ Use case diagram สามารถโหลดได้ที รูปที . หน้าเว็บแอปพลิเคชัน

http://www.it.kmitl.ac.th/~teerapong/ncit2017/5-1-3-Usecase-Web.jpeg

196
4.3. ผลการพัฒนาแอปพลิ เคชันบนมือถือ
ผู้ใช้งานสามารถเข้าไปดูร ายชือของนักเรีย นอนุ บาลทีโดยสารรถตู้ไ ด้ ซึง
สามารถกดเข้าไปดูของนักเรียนแต่ละคนได้ ดังรูปที 9 ซึงข้อมูลทีแสดงจะ
แตกต่างไปตามระดับของผูใ้ ช้ เช่นถ้าเป็ นคนขับรถข้อมูลทีแสดงประกอบด้วย
ชือของนักเรียน ชัน อายุ ทีอยู่ และประวัตกิ ารรับส่ง ซึงถ้าเป็ นทีระดับตํากว่า
เช่น ผูป้ กครองดูขอ้ มูลนักเรียนทีไม่ใช่บุตรหลานของตัวเองก็จะแสดงข้อมูล
น้อยกว่านี และสามารถดูขอ้ มูลของรถได้ โดยจะมีคะแนนของสภาพรถทีถูก
คํานวณจากข้อมูลต่าง ๆ ทีถูกส่งมาจากรถ เช่น ระดับนํ ามัน อุณหภูมขิ อง
เครืองยนต์ เป็ นต้น ดังรูปที
จากรู ป ที 10-11 ผู้ป กครองสามารถติ ด ตามรถตู้ ทีบุ ต รหลาน
โดยสารอยู่ได้ โดยจะแสดงตําแหน่งปั จจุบนั พร้อมทังเส้นทางประจําทีรถตูว้ งิ
ผ่าน และมีการบอกเวลาเมือรถตู้ไปถึงหรือออกจากโรงเรียน และเมือมีเด็ก
ติด อยู่ใ นรถ ระบบจะส่ ง การแจ้ง เตือ นไปยัง ผู้ทีเกียวข้อ ง และผู้ป กครอง
สามารถกดเข้าไปดูภาพทีถ่ายทอดสดจากภายในรถตู้ และยังสามารถติดต่อ
คนขับรถและครูประจํารถได้ผ่านทางเบอร์โทรศัพ ท์และการสนทนาภายใน
แอปพลิเคชัน
รู ปที . แสดงข้อมูลนักเรียนในรถ
รู ปที . แสดงข้อมูลสภาพรถ ตําแหน่งปั จจุบนั ของรถ และเส้นทางประจํา
197
รูปที . แสดงการแจ้งเตือนเมือมีเด็กติดในรถและวิดโี อถ่ายทอดสด
. บทสรุป
ในบทความนีจัดทําขึนเพือลดจํานวนอุบตั เิ หตุของเด็กทีถูกลืมไว้ในรถด้วย
อุปกรณ์ไอโอทีและคลาวด์เซอร์วสิ สามารถใช้งานในการติดตาม ตรวจสอบ
รถ และแจ้งเตือนผ่านแอปพลิเคชันได้จริง ทําให้เพิมความปลอดภัยและความ
น่ า เชือถือ ของรถตู้ร ับ -ส่ ง เด็ก อนุ บ าล ผู้ป กครอง โรงเรีย น หรือ บุ ค คลที
เกียวข้องก็สามารถไว้วางใจได้มากขึน ความเสียงทีเด็กจะเสียชีวติ ก็มนี ้อยลง
ตามไปด้วย
สําหรับแนวทางในการนํ าไปพัฒนาต่อยอด สามารถนํ าส่วนของ
กล้องไปพัฒนาในตรวจจับคนโดยใช้การประมลผลจากภาพ ในส่วนของการ
ติดตามรถสามารถทําไปพัฒนาการติดตามการเดินทางของรถว่าออกนอก
เส้นทางปกติในการรับส่งนักเรียนหรือไม่ และใช้โมดูล OBD-II สําหรับการ
ตรวจสอบสภาพรถเพิมเติมว่าเหมาะสําหรับการใช้งานต่อหรือไม่
เอกสารอ้างอิ ง
[1] PIR Motion Sensor Getting Started. (อ อ น ไ ล น์ ) , แ ห ล่ ง ที ม า
http://www.thaieasyelec.com/article-wiki/review-product-article/pir-
motion-sensor-gettin5g-started.html, 10 กันยายน 2560.
[2] Dejan Nedelkovski. “How PIR Sensors Work and How To Use
It with Arduino”, (ออนไลน์). แหล่งทีมา
http://howtomechatronics.com/tutorials/arduino/how-pir-sensor-works-
and-how-to-use-it-with-arduino/, 10 กันยายน 2560.
[3] Michael Stonebraker, “SQL databases v. NoSQL databases”,
Magazine Communications of the ACM, Volume 53 Issue 4, pp 10-11,
Apr. 2010.
[4] R. Pantos, Ed, W. May. “HTTP Live Streaming”, RFC 8216, DOI
10.17487/RFC8216, August 2017, <http://www.rfc-
editor.org/info/rfc8216>.
[5] ข่าวสด, “เทคนิคลําปางเจ๋ง คิดค้นอุปกรณ์ป้องกันเด็กติดในรถ”, 27 May
2016. (ออนไลน์), แหล่งทีมา
https://khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=1464354236, 10
กันยายน 2560.