‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻓﺼﻞ‬

‫ﻧﻘﺎط ﻣﺘﺴﺎوياﻟﻔﺎﺻﻠﻪ از ﺧﻂ و ﻧﻘﻄﻪ‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻳﻚ زاوﻳﻪ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬ ‫‪ .1‬ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ واﺳﺘﺪﻻل‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻳﻚ زاوﻳﻪ‬

‫درسﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻧﻘﺎط ﻣﺘﺴﺎوياﻟﻔﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‪:‬‬
‫‪A‬‬
‫‪R‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از ﻧﻘﻄﺔ ﺛﺎﺑﺖ ‪ O‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺛﺎﺑﺖ ‪ R‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬روي داﻳﺮهاي ﺑـﻪ ﻣﺮﻛـﺰ ‪ O‬و ﺑـﻪ‬
‫‪O‬‬ ‫ﺷﻌﺎع ‪ R‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻧﻘﻄﺔ ‪ A‬روي داﻳﺮه ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ ‪ OA  R‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺎط ﻣﺘﺴﺎوياﻟﻔﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﺧﻂ‪:‬‬

‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از ﻳﻜﻲ از ﺧﻄﻮط ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ ،‬دو ﺧـﻂ‬
‫ﻣﻮازي ﺑﺎ آن ﺧﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻃﺮﻓﻴﻦ آن ﺧﻂ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از ﺧﻂ ‪ L‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻣﻌﻠﻮم ‪ h‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬دو ﺧﻂ ‪ d‬و ‪ d‬در‬
‫ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺧﻂ ‪ L‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻳﻚ زاوﻳﻪ‪:‬‬

‫ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ روي ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻳﻚ زاوﻳﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از دو ﺿﻠﻊ آن زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‬
‫و ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ از دو ﺿﻠﻊ ﻳﻚ زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز آن زاوﻳﻪ ﻗﺮار دارد‪ .‬در ﺷﻜﻞ‬
‫‪9‬‬ ‫‪ˆ O‬‬
‫ﻣﻘﺎﺑــﻞ اﮔــﺮ ˆ‬
‫‪ O‬ﺑﺎﺷــﺪ‪ ،‬آنﮔــﺎه ‪ MH  MH‬اﺳــﺖ و در ﺻــﻮرﺗﻲﻛــﻪ‬‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ˆ O‬‬
‫‪ O‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ MH  MH‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ˆ‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪d2‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از دو ﺧﻂ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ‪ L‬و ‪ L‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪،‬‬
‫‪L‬‬ ‫ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻫﺮ ﻳﻚ از زاوﻳﻪﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ دو ﻧﻴﻤﺴﺎز در ﻧﻘﻄﺔ‬
‫ﺗﻘﺎﻃﻊ دو ﺧﻂ‪ ،‬ﺑﺮﻫﻢ ﻋﻤﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪d1‬‬

‫´‪L‬‬
‫وﻳﮋﮔﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻳﻚ ﭘﺎرهﺧﻂ‪:‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻳﻚ ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از دو ﺳﺮ آن ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‬
‫و ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ از دو ﺳﺮ ﻳﻚ ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ آن ﭘﺎرهﺧﻂ ﻗﺮار‬
‫دارد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﻘﻄﺔ ‪ M‬روي ﺧﻂ ‪) d‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ ( AB‬ﻗﺮار‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ‪ MA  MB‬اﺳﺖ و درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ‪ MA  MB‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔـﺎه‬
‫ﻧﻘﻄﺔ ‪ M‬روي ﺧﻂ ‪) d‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ ( AB‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻛﺰ داﻳﺮهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از دو ﻧﻘﻄﺔ ‪ A‬و ‪ B‬ﻋﺒـﻮر ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ‬

‫ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ‪ O1‬و ‪ O2‬ﻣﺮﻛﺰ دو داﻳﺮهاي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﻧﻘﺎط‬
‫‪ A‬و ‪ B‬ﻋﺒﻮر ﻛﺮدهاﻧﺪ و ‪ d‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮمﺑﻮدن ﻃﻮل ﺳﻪ ﺿﻠﻊ آن ﻗﺎﺑﻞرﺳﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﻢ اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﭼﻨﺪ ﻛﻤﺎن ﺑﺎﻳﺪ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫‪.1‬‬

‫)ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪ 1‬و ‪ 2‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 11‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪2‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 4‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ از ﻧﻘﻄﻪي ‪ B‬ﻗﺮار دارد‪ .‬در ﺻﻔﺤﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ‪ A‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 7‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ و از‬ ‫‪.2‬‬

‫)ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪ 3‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 11‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ B‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 3‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ؟‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻌﺪاد ﺟﻮابﻫﺎي ﻣﺴﺄﻟﻪي زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪.3‬‬

‫»دو ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ x‬از ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ‪ A‬ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ y‬و از ‪ B‬ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ z‬ﺑﺎﺷﺪ؟«‬
‫)ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪ 3‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 11‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫دو‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪي ‪ B ، A‬و ‪ C‬ﻣﻔﺮوضاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ در ﺻﻔﺤﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ‪ B ، A‬و ‪ C‬ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 3 ،4‬و ‪ 2‬ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫‪.4‬‬

‫)ﻛﺎر در ﻛﻼس ﺻﻔﺤﻪي ‪ 11‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪2‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬دو رأس ‪ A‬و ‪ B‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻃﻮل ارﺗﻔﺎع وارد ﺑﺮ ‪ ، AB‬رأس ‪ C‬ﻫﻤﻮاره روي ﻛﺪام ﻗﺮار دارد؟‬ ‫‪.5‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 23‬ﻣﻬﺮ‪(95 -‬‬

‫دو ﺧﻂ ﻣﻮازي ‪AB‬‬ ‫ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﻮازي ‪AB‬‬ ‫داﻳﺮهاي ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪AB‬‬ ‫ﻧﻴﻢداﻳﺮهاي ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪AB‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎﻃﻲ در ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از ﺧﻂ ‪ d‬و ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 8‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫‪.6‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 10‬و ‪ 15‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 7‬آﺑﺎن‪(95 -‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫زاوﻳﻪي ‪ˆ  600‬‬
‫‪ xOy‬را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ‪ ، O‬ﻛﻤﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﻌﺎع دو واﺣﺪ رﺳﻢ ﻛﺮدهاﻳﻢ ﺗﺎ ‪ Ox‬و ‪ Oy‬را در ‪ P‬و ‪ Q‬ﻗﻄﻊ‬ ‫‪.7‬‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آنﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻧﻴﻤﺴﺎز ˆ‬
‫‪ xOy‬را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻌﺎع ﻛﻤﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ‪ P‬و ‪ Q‬رﺳﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬
‫)ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫‪0/5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺧﻂ ﻣﻮرﺑﻲ دو ﺧﻂ ﻣﻮازي ‪ d‬و ‪ d‬را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻧﻘﺎط ‪ B‬و ‪ C‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬از ﻫﺮ ﺳﻪ ﺧﻂ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪،‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪10‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(86 -‬‬ ‫زاوﻳﻪي ‪ BOC‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ اﺳﺖ؟‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪75‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪95‬‬ ‫‪105‬‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ،ABC‬ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳﻪي داﺧﻠﻲ ‪ ،A‬ﺿﻠﻊ ‪ BC‬را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬از ﻧﻘﻄـﻪي ‪ D‬ﻋﻤﻮدﻫـﺎي ‪ DE‬و ‪ DF‬را ﺑـﻪ‬ ‫‪.9‬‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮ اﺿﻼع ‪ AB‬و ‪ AC‬رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻃﻮلﻫﺎي ﻛﺪام دو ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﺎوي اﺳﺖ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(88 -‬‬
‫‪ AF‬و ‪BE‬‬ ‫‪ AF‬و ‪AE‬‬ ‫‪ AE‬و ‪CF‬‬ ‫‪ CF‬و ‪BE‬‬
‫‪ .10‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﻧﻘﺎط ‪ D‬و ‪ E‬را ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ روي اﺿﻼع ‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ‪ AD  AE‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ‪D‬‬
‫ﻋﻤﻮدي ﺑﺮ ‪ AB‬و از ‪ E‬ﻋﻤﻮدي ﺑﺮ ‪ AC‬رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬ﻫﻤﻮاره ﺑﺮ ﻛﺪامﻳﻚ‬
‫‪5142‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 23‬ﻣﻬﺮ‪(95 -‬‬ ‫از ﺧﻄﻮط زﻳﺮ واﻗﻊ اﺳﺖ؟‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿﻠﻊ ‪BC‬‬ ‫ارﺗﻔﺎع ﻧﻈﻴﺮ رأس ‪A‬‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﻪي ﻧﻈﻴﺮ رأس ‪A‬‬ ‫ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪A‬‬
‫‪ .11‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ ABC‬دارﻳﻢ ‪ AB  AC‬و ‪ . Â  80‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﺳﺎقﻫـﺎ ﻫـﻢدﻳﮕـﺮ را در ﻧﻘﻄـﻪي ‪ O‬ﻗﻄـﻊ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(93 -‬‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ زاوﻳﻪي ﻣﺜﻠﺚ ‪ OBC‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ اﺳﺖ؟‬
‫‪25‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪ .12‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻃﻮلﻫﺎي دو ﺿﻠﻊ ‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 4‬و ‪ 6‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ و ﻣﻘﺪار ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 10‬ﺳـﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ ̂‪ ، A‬ﺿﻠﻊ ‪ BC‬را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﻗﻄﻊ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬از ﺿﻠﻊ ‪ AB‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(93 -‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫‪ .13‬دو ﺧﻂ ‪ d‬و ‪ d‬ﺑﺮﻫﻢ ﻋﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻂ ‪ ، L‬اﻳﻦ دو ﺧﻂ را در ﻧﻘﺎط ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ‪ A‬و ‪ B‬ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ روي ﺧﻂ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 23‬ﻣﻬﺮ ‪(95 -‬‬ ‫‪ L‬ﻣﻲﺗﻮان ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ از ‪ d‬و ‪ d‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻫﻴﭻ‬
‫‪ .14‬دو ﺧﻂ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ‪ d1‬و ‪ d2‬و ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﻣﻔﺮوضاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ در ﺻﻔﺤﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ دو ﺧﻂ ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑﺎﺷـﺪ و از‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 10‬و ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 5‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ .15‬روي اﺿﻼع ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ‪ ABCD‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﻗﻄﺮﻫﺎي آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .16‬از ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع زﻳﺮ‪ ،‬ﻟﺰوﻣﺎً ﻛﺪام ﺷﻜﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 14‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 23‬ﻣﻬﺮ ‪(95 -‬‬
‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ‬
‫ﻣﺮﺑﻊ‬
‫ﻟﻮزي‬
‫ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪ .17‬ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﻢ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ اﻳﻦ ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬ﺑﻪﻛﻤﻚ ﺧﻂﻛﺶ و ﭘﺮﮔﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﻛﻤﺎن رﺳﻢ ﻛﺮد؟‬
‫)ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 14‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ .18‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ OAB‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂﻫﺎي ‪ OA‬و ‪ OB‬را رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در ﻧﻘﻄـﻪي ‪ T‬ﻗﻄـﻊ ﻛﻨﻨـﺪ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 21‬آﺑﺎن‪(95 -‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ T‬ﻟﺰوﻣﺎً …‬
‫روي ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫روي ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪ AOB‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪11‬‬ ‫درون ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 7‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬ ‫‪ .19‬در ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫‪ O‬روي ﻧﻴﻢﺳﺎز ˆ‬
‫‪ ABC‬واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ B‬روي ﻧﻴﻢﺳﺎز ˆ‬
‫‪ AOC‬واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ O‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AC‬واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ B‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AC‬واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .20‬در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ABCD‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻫﻤﻮاره ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 7‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬
‫اﻟﻒ( ﻗﻄﺮ ‪ AC‬ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪ C‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﻗﻄﺮ ‪ BD‬ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪ B‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫پ( ﻗﻄﺮ ‪ AC‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻗﻄﺮ ‪ BD‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت( ﻗﻄﺮ ‪ BD‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻗﻄﺮ ‪ AC‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .21‬از ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﺿﻠﻊ ‪ BC‬و ﻧﻘﻄﻪي ‪ H‬ﭘﺎي ارﺗﻔﺎع وارد ﺑﺮ ﺿﻠﻊ ‪ BC‬ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬در ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬وﺳﻂ ﺿـﻠﻊ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 21‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬ ‫‪ AB‬ﺑﺮ روي ﻛﺪامﻳﻚ از ﺧﻄﻮط زﻳﺮ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﻲﺷﻮد؟‬
‫ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪AHB‬‬ ‫ﺧﻄﻲ ﻣﻮازي ‪BC‬‬ ‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪BC‬‬ ‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ‪BH .‬‬
‫‪.22‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻛﻤﺎن ‪ AB‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻳﻚ داﻳﺮه ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 3‬و ﺧﻂ ‪ d‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧـﻂ ‪ AB‬اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ‪ AM  2‬ﺑﺎﺷـﺪ‪،‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 21‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮه ﺗﺎ وﺳﻂ ‪ AM‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫‪d‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2 2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ .23‬دو ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬و ‪ B‬و ﺧﻂ ‪ d‬داده ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻨﻲ رﺳﻢ ﻛﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ رأﺳـﺶ روي ‪ d‬و ﻗﺎﻋـﺪهي آن‬
‫ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع ‪ B ، A‬و ‪ ، d‬ﺗﻌﺪاد ﺟﻮابﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺮاي رﺳﻢ ﻣﺜﻠﺚ ﻛﺪام ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 21‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر ﺟﻮاب‬ ‫ﻫﻴﭻ ﺟﻮاب‬ ‫دو ﺟﻮاب‬ ‫ﻳﻚ ﺟﻮاب‬
‫‪ .24‬در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ B̂  90 ، ABCD‬و رأس ‪ C‬ﻣﺤﻞ ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي داﺧﻠﻲ ‪ A‬و ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ ﺿـﻠﻊ ‪ AD‬اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫‪ AB  4‬و ﻣﺴﺎﺣﺖ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ 18‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ ‪ ABCD‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 21‬آﺑﺎن ‪(95 -‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪16‬‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﻧﻘﻄﻪي ‪) H‬ﭘﺎي ارﺗﻔﺎع ‪ ( AH‬از اﺿﻼع ‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻟﺰوﻣﺎً ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.25‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬و ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 19‬آذر ‪(95 -‬‬
‫ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬ ‫ﻣﺘﺴﺎوياﻻﺿﻼع‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬
‫ﻧﻘﺎط ‪ B ، A‬و ‪ C‬روي ﻳﻚ ﺧﻂ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ در ﺻﻔﺤﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫‪.26‬‬

‫)ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 13‬و ‪ 14‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬

‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .27‬در ﻳﻚ ذوزﻧﻘﻪ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪاي از دو ﺳﺮ ﻗﺎﻋﺪهي ‪ CD‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ از ﻗﺎﻋﺪهي ‪ CD‬و ﺳﺎق ‪ AD‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳـﺖ‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 11‬ﺗﺎ ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن– ‪ 23‬ﻣﻬﺮ ‪(95 -‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫ﻧﻴﻢﺳﺎزﻫﺎي ̂‪ C‬و ̂‪D‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي دو ﺳﺎق‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ CD‬و ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪D‬‬
‫دو داﻳﺮه ﺑﺎ ﺷﻌﺎع ﻳﻜﺴﺎن و ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ اوﺳﺎط ﻗﺎﻋﺪهﻫﺎ‬ ‫‪12‬‬
‫‪‬‬
‫‪ .28‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ ،ABC‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺳﺎق ‪ AB‬ﺑﺎ ﺳﺎق ‪ AC‬در ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬ﻣﺘﻘـﺎﻃﻊ اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ‪ ، MBC  57‬آﻧﮕـﺎه‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(92 -‬‬ ‫زاوﻳﻪي ﺣﺎدهي ‪ A‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ اﺳﺖ؟ )‪ˆ  90‬‬
‫‪(A‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪21‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .29‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ PMN  3 PNM ، MNP‬و ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿﻠﻊ ‪ ،MN‬ﺿﻠﻊ ‪ PN‬را در ﻧﻘﻄـﻪي ‪ T‬ﻗﻄـﻊ ﻛـﺮده اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ‪PM  6‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(88 -‬‬ ‫و ‪ ، PN  10‬آﻧﮕﺎه ﻃﻮل ‪ MT‬ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬
‫‪8‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪5142‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3 /5‬‬
‫‪ .30‬ﻧﻘﺎط ‪ A‬و ‪ B‬در ﺻﻔﺤﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻘﻄﻪي ‪ C‬ﻃﻮري در ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ ˆ‬
‫‪ˆ  2BAC‬‬
‫‪ . ABC‬وﻗﺘـﻲ ‪ C‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻘﺎﻃﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳﻪي ˆ‬
‫‪ ABC‬ﺑﺎ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AC‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 8‬ﺑﻬﻤﻦ ‪(95 -‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪AB‬‬ ‫ﺧﻄﻲ ﻣﻮازي ﺑﺎ ‪AB‬‬ ‫ﻳﻚ داﻳﺮه‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪ (A‬ﻧﻘﻄﻪاي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از رأسﻫﺎي ‪ B‬و ‪ C‬ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 5‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘـﺮ و از رأس‬‫روي ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ‪ˆ  900 ) ABC‬‬ ‫‪.31‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ A‬ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 3‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻧﺪازهي وﺗﺮ اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫‪5 20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪4 5‬‬ ‫‪3 20‬‬
 ‫‪ .32‬در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ،ABCD‬اﮔﺮ ‪ AB=AD‬و ‪ ،CB=CD‬آنﮔﺎه روي ﻗﻄﺮ ‪ AC‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از دو رأس ‪ B‬و ‪ D‬ﺑﻪ ﻳﻚ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(92 -‬‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ˆ  4B‬‬
‫‪ A‬اﺳــﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒ اﺿــﻼع ‪ AB‬و ‪ ، AC‬ﺿــﻠﻊ ‪ BC‬را ﺑــﻪ ﺗﺮﺗﻴــﺐ در‬ ‫‪ .33‬در ﻣﺜﻠــﺚ ﻣﺘﺴــﺎوياﻟﺴــﺎﻗﻴﻦ ‪ˆ (AB  AC) ، ABC‬‬
‫ﻧﻘﺎط ‪ M‬و ‪ N‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ‪ BC  24‬ﺑﺎﺷﺪ آﻧﮕﺎه ﻃﻮل ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ BN‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(88 -‬‬
‫‪18‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪ .34‬ﻗﻄﺮ ‪ AB‬در داﻳﺮهاي ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬داﻳﺮه را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ C‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻫﻤﻮاره ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺜﻠﺜـﻲ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 7‬آﺑﺎن‪(95 -‬‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﺘﺴﺎوياﻻﺿﻼع‬ ‫ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﻏﻴﺮﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬
‫ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬ ‫ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ﻏﻴﺮﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬
‫‪ .35‬در ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻛﻪ زاوﻳﻪﻫﺎي آن ﺣﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي دو ﺿﻠﻊ ‪ AC‬و‪ AB‬ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه زاوﻳﻪي‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(90 -‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ BOC‬ﻫﻤﻮاره ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫ˆ ˆ ‪1‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪1‬‬
‫̂‪2 A‬‬ ‫)‪(B  C‬‬ ‫‪B̂  C‬‬ ‫̂‪90  A‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪ .36‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬دارﻳﻢ ‪ AB  AC‬و ‪ ، Â  80‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي دو ﺳﺎق ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻗﺎﻋﺪهي ‪ BC‬را در ‪ M‬و ‪ N‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨـﺪ‪.‬‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي ﺗﺠﺮﺑﻲ‪(92 -‬‬ ‫ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ زاوﻳﻪي ﻣﺜﻠﺚ ‪ AMN‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ اﺳﺖ؟‬
‫‪30‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪ .37‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ ، (AB  AC) ABC‬ﺑﻪ ﻃﻮل ﺳﺎق ‪ 5‬و ﻗﺎﻋﺪهي ‪ ،6‬ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳـﻪي ‪ ،B‬ﺿـﻠﻊ ‪ AC‬را در ﻧﻘﻄـﻪي ‪D‬‬
‫‪1‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 12‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(94 -‬‬ ‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬از ﺿﻠﻊ ‪ AB‬ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫‪11‬‬
‫‪23‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪24‬‬
‫‪13‬‬
‫‪ .38‬در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺧﻂﻛﺶ و ﭘﺮﮔﺎر‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬را ﭼﻨﺎن ﭘﻴﺪا ﻛﺮدهاﻳﻢ ﻛﻪ از ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮده و ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ O‬از ﺧﻂ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 13‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(95 -‬‬ ‫‪ L‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 8‬اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮل ‪ OA‬ﻛﺪام ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫‪2 3‬‬
‫‪3 2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4 2‬‬
‫‪ .39‬ﭼﻨﺪ ﻟﻮزي ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﺎ ﻗﻄﺮﻫﺎي ﺑﻪﻃﻮل ‪ 12‬و ‪ 16‬و ﻃﻮل ﺿﻠﻊ ‪ 9‬ﻣﻲﺗﻮان رﺳﻢ ﻛﺮد؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 3‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 16‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .40‬ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮدن ﻃﻮل دو ﻗﻄﺮ و زاوﻳﻪي ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮان رﺳﻢ ﻛﺮد؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 15‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر‬ ‫ﺻﻔﺮ‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ .41‬ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 6‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬را رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از ﻧﻘﻄـﻪي ‪ A‬داﻳـﺮهاي ﺑـﻪ ﺷـﻌﺎع ‪ 5‬رﺳـﻢ ﻛـﺮده ﺗـﺎ‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬را در ﻧﻘﺎط ‪ C‬و ‪ D‬ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ACBD‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 3‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 16‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﻟﻮزي ﺑﻪ ﻗﻄﺮﻫﺎي ‪ 6‬و ‪8‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺑﻪ اﺿﻼع ‪ 5‬و ‪6‬‬ ‫ﻟﻮزي ﺑﻪ ﻗﻄﺮﻫﺎي ‪ 5‬و ‪6‬‬ ‫ﻣﺮﺑﻊ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪6‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .42‬در ﻛﺪامﻳﻚ از ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي زﻳﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮد؟‬
‫رﺳﻢ ﻳﻚ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮمﺑﻮدن ﻳﻚ ﻗﻄﺮ و ﻳﻚ ﺿﻠﻊ‬ ‫رﺳﻢ ﻳﻚ ﻟﻮزي ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮمﺑﻮدن دو ﻗﻄﺮ‬
‫رﺳﻢ ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮمﺑﻮدن ﻳﻚ ﻗﻄﺮ و ﻳﻚ ﺿﻠﻊ‬ ‫رﺳﻢ ﻳﻚ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮمﺑﻮدن ﻗﻄﺮ‬
‫)ﻣﻜﻤﻞ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 15‬و ‪ 16‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .43‬در ﻛﺪام ﻣﻮرد زﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت داده ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﺮﺑﻌﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻗﻄﺮ ‪6‬‬ ‫ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼﻋﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻗﻄﺮ ‪ 2‬و ‪7‬‬
‫داﻳﺮهاي ﺑﺎ ﻳﻚ وﺗﺮ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 2‬ﻛﻪ آن وﺗﺮ ﻗﻄﺮ داﻳﺮه ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻮزي ﺑﺎ ﻃﻮل ﺿﻠﻊ ‪5‬‬
 ‫‪ .44‬اﮔﺮ ﻃﻮل ﺿﻠﻊ ﻳﻚ ﻟﻮزي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 10‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﺣﺪاﻗﻞ ﻃﻮل ﻗﻄﺮ ﺑﺰرگ آن‪ ،‬ﭼﻪﻗﺪر ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻟﻮزي ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ ﮔﺮدد؟‬
‫)ﻣﻜﻤﻞ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎي ‪ 2‬و ‪ 3‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 16‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 7‬آﺑﺎن – ‪(95‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪10 3‬‬ ‫‪10 2‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪ .45‬ﻛﺪام ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ را ﻧﻤﻲﺗﻮان رﺳﻢ ﻛﺮد؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎي ‪ 2‬و‪ 4‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 16‬و ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 21‬آﺑﺎن – ‪(95‬‬
‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻳﻚ ﺿﻠﻊ آن ‪ 4‬و ﻃﻮل ﻗﻄﺮ آن ‪ 10‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼﻋﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﺿﻠﻊﻫﺎﻳﺶ ‪ 3‬و ‪ 5‬و ﻃﻮل ﻳﻚ ﻗﻄﺮ آن ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻗﻄﺮ آن ‪ 10‬و زاوﻳﻪي ﺑﻴﻦ دو ﻗﻄﺮ ‪ 60‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻟﻮزي ﻛﻪ ﻃﻮل ﺿﻠﻊ آن ‪ 5‬و ﻃﻮل ﻳﻚ ﻗﻄﺮ آن ‪ 12‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺮﺳﻲ اﺟﺰاي ﻓﺮﻋﻲ ﻣﺜﻠﺚ‬ ‫‪ .2‬اﺳﺘﺪﻻل‬ ‫‪ .1‬ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ واﺳﺘﺪﻻل‬

‫درسﻧﺎﻣﻪ‬
‫‪Ic‬‬
‫ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺳﻪ ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي داﺧﻠﻲ‪ ،‬از ﻫـﺮ ﺳـﻪ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﻮاره داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻫﺮ دو ﻧﻴﻤﺴﺎز‬
‫‪I‬‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎ ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ﺳﻮم ﻫﻤﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ از ﻳﻚ ﺿﻠﻊ‬
‫و اﻣﺘﺪاد دو ﺿﻠﻊ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ در ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪Ib‬‬ ‫‪ : I‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻛﻪ از ﻫﺮ ﺳﻪ ﺿـﻠﻊ ‪ AC ،AB‬و ‪Ia‬‬
‫‪C‬‬
‫‪ BC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ B‬و ‪‬‬
‫‪ C‬ﻛﻪ از ﺿﻠﻊ ‪ BC‬و اﻣﺘﺪاد ‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ A‬و ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ‪‬‬
‫‪ : I‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪ A‬و ‪‬‬
‫‪ C‬ﻛﻪ از ﺿﻠﻊ ‪ AC‬و اﻣﺘﺪاد ‪ AB‬و ‪ BC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ B‬و ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ‪‬‬
‫‪ : I‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪‬‬
‫‪b‬‬
‫‪ A‬و ‪‬‬
‫‪ B‬ﻛﻪ از ﺿﻠﻊ ‪ AB‬و اﻣﺘﺪاد ‪ AC‬و ‪ BC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ : I‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪‬‬
‫‪ C‬و ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ‪‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪c‬‬

‫ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي ‪ Ib ، Ia ، I‬و ‪ Ic‬از اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻳﺎ اﻣﺘﺪاد آنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﺿﻠﻊ ﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺣﺎده اﻟﺰاوﻳﻪ‪ ،‬ﻗﺎﺋﻢ اﻟﺰاوﻳﻪ و ﻳﺎ ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ اﻟﺰاوﻳﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬وﺳﻂ وﺗﺮ و ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬

‫‪δ3‬‬ ‫‪δ2‬‬
‫‪5142‬‬

‫‪O‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪δ3‬‬ ‫‪δ2‬‬ ‫‪δ3‬‬
‫‪δ2 δ‬‬ ‫‪δ1‬‬
‫‪δ1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬از ﺳﻪ رأس آن ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪R‬‬

‫‪R‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪R‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬
 ‫ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻗﻀﻴﻪ‪ :‬اﮔﺮ از رﺋﻮس ﻣﺜﻠﺚ ‪ ،ABC‬ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻮازات اﺿﻼع آن رﺳﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺜﻠـﺚ ‪ PQR‬ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻳـﺪ‪ ،‬آنﮔـﺎه ارﺗﻔـﺎعﻫـﺎي ﻣﺜﻠـﺚ ‪، ABC‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ PQR‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪R‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪Q‬‬
‫‪L‬‬ ‫‪K‬‬

‫‪H‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪J‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪P‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ آن ﻣﺜﻠﺚ ﺣﺎده اﻟﺰاوﻳﻪ‪ ،‬ﻗﺎﺋﻢ اﻟﺰاوﻳﻪ و ﻳﺎ ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ اﻟﺰاوﻳﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬رأس ﻗﺎﺋﻤﻪ و‬
‫ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪A‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪K‬‬
‫‪B‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪L‬‬ ‫‪K‬‬
‫‪H‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪J‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪J‬‬

‫‪L‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪A H‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪J‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪H‬‬

‫‪ .46‬ﺑﺮاي ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ (AB  AC) ABC‬ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪهي ‪ 6‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻧﻘﻄﻪاي وﺟﻮد دارد ﻛـﻪ از ﻫـﺮ رأس آن ﺑـﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪي ‪5‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 18‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﺎﺣﺖ اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬
‫‪30‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪ .47‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ BC  8 ، (AB  AC)ABC‬و ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع از ﻗﺎﻋﺪهي ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫‪ 3‬اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮل ﺳﺎق ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺷﺮط آن ﻛﻪ از ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺰرگﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(80 -‬‬
‫‪4 5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪3 5‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪ .48‬ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي ‪ C ، B ، A‬و ‪ D‬در ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ در اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪1‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻛﻪ ‪ B̂  600‬و ‪ ، Ĉ  500‬اﮔﺮ ‪ O‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه اﻧﺪازهي زاوﻳﻪي ‪ BOC‬ﭼﻨﺪ‬ ‫‪.49‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫درﺟﻪ اﺳﺖ؟‬
‫‪140‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪130‬‬ ‫‪110‬‬
‫‪ .50‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻛﻪ در آن ‪ Â  40‬و ‪ B̂  60‬و ‪ H‬ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع اﺳﺖ‪ .‬زاوﻳﻪي ‪ AHC‬ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ زاوﻳﻪي ‪BHC‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ ‪(88‬‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬
 ‫در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬دارﻳﻢ ‪ Â  40‬و ‪ ، B̂  60‬اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع ‪ H‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زاوﻳﻪي ‪ CHA‬ﭼﻨﺪ درﺟﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.51‬‬
‫)ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ – ‪(90‬‬
‫‪80‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪100‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(92 -‬‬ ‫‪ .52‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ‪ x‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫‪37‬‬
‫‪53‬‬
‫‪36‬‬
‫‪23‬‬
‫‪ .53‬ﻣﺜﻠﺚ دﻟﺨﻮاه ‪ ABC‬را در ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ‪ .‬از رﺋﻮس ‪ B ، A‬و ‪ C‬ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻮازات اﺿﻼع روﺑﻪروﻳﺸﺎن رﺳـﻢ ﻣـﻲﻛﻨـﻴﻢ ﺗـﺎ اﻳـﻦ‬
‫ﺧﻄﻮط ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬را ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﺮاي ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﭼﻪ ﻧﻘﻄﻪاي اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(92 -‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪﻫﺎ‬
‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎ‬
‫‪ .54‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ .‬وﺳﻂﻫﺎي اﺿﻼع آنرا ‪ N ، M‬و ‪ P‬ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ‪ .‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﻤﻮاره درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ‪ MNP‬از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ‪ MNP‬از ﺳﻪ رأس آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ‪ MNP‬از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ‪ MNP‬از ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .55‬اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬زاوﻳﻪي ‪ ، Â  92‬ﻛﺪامﻳﻚ از ﮔﺰارهﻫﺎي زﻳﺮ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد ﭘﺰﺷﻜﻲ‪(79 -‬‬ ‫‪16‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻧﻴﻢﺳﺎز ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع روي ﺿﻠﻊ ‪ BC‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪ .56‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻏﻴﺮﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ‪ ، ABC‬اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬ﺑﺮاي ﻣﺜﻠﺚ ‪ OBC‬ﭼﻪ ﻧﻘﻄﻪاي اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(91 -‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع‬
‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎ‬
‫‪ .57‬اﮔﺮ ̂‪ B̂ ، A‬و ̂‪ C‬زاوﻳﻪﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ اﻋﺪاد ‪ 2 ، 1‬و‪ 3‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻧﻴﻢﺳﺎزﻫﺎي داﺧﻠﻲ در ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ‪(76 -‬‬ ‫زاوﻳﻪي ˆ‬
‫‪ ADC‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫‪140‬‬ ‫‪95‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪145‬‬ ‫‪5142‬‬
‫‪ .58‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻛﻪ زاوﻳﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 3 ، 2‬و ‪ 7‬اﺳﺖ‪ ،‬زاوﻳﻪي ﺑﺰرگﺗﺮ ‪ A‬ﺑـﻮده و ‪ D‬ﻣﺤـﻞ ﺗﻼﻗـﻲ ﺳـﻪ ﻧـﻴﻢﺳـﺎز اﺳـﺖ‪ .‬ﺣﺎﺻـﻞ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ– ‪(87‬‬ ‫‪ ADB‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬ ‫‪ˆ  ADC‬‬‫‪ˆ  BDC‬‬‫ˆ‬

‫‪90‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪105‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ‪(66 -‬‬ ‫ﻛﺪامﻳﻚ از ﻧﻘﺎط زﻳﺮ از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.59‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻧﻴﻢﺳﺎز‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒ‬
‫در ﺻﻔﺤﻪي ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ آن ﻣﺜﻠﺚ ﻳﺎ اﻣﺘﺪاد آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬ ‫‪.60‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي ﺗﺠﺮﺑﻲ – ‪(80‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
 ‫‪‬‬
‫از ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ PQR‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳـﻲ ﻧﻴﻤﺴـﺎزﻫﺎي داﺧﻠـﻲ ‪ ، ABC‬ﺑـﺮاي‬ ‫‪.61‬‬
‫‪‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ PQR‬ﭼﻪ ﻧﻘﻄﻪاي اﺳﺖ؟‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي داﺧﻠﻲ‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻘﺎﻃﻊ ارﺗﻔﺎعﻫﺎ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻣﻴﺎﻧﻪﻫﺎ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺜﺎل ﺻﻔﺤﻪي ‪ 19‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .62‬ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از ﮔﺰارهﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﻤﻮاره ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ آن ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زاوﻳﻪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ از ﺳﻪ رأس آن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج( ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﻮاره ﻳﺎ داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻫﻴﭻ‬

‫ﻧﺎﻣﺴﺎويﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‬ ‫‪ .2‬اﺳﺘﺪﻻل‬ ‫‪ .1‬ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ واﺳﺘﺪﻻل‬

‫درسﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪A‬‬ ‫ﻧﺎﻣﺴﺎويﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ‪:‬‬

‫ﻗﻀﻴﺔ ﺿﻠﻊ ﺑﺮﺗﺮ‪:‬‬
‫اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺜﻲ دو ﺿﻠﻊ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه زاوﻳﺔ روﺑﻪرو ﺑﻪ ﺿﻠﻊ ﺑﺰرگﺗﺮ‪ ،‬از زاوﻳﺔ روﺑﻪرو ﺑﻪ‬
‫ﺿﻠﻊ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬اﮔﺮ ‪ ، AC  AB‬آنﮔﺎه ˆ‬
‫‪. B̂  C‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬
‫ﻗﻀﻴﺔ زاوﻳﺔ ﺑﺮﺗﺮ‪:‬‬
‫اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺜﻲ دو زاوﻳﻪ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﺿﻠﻊ روﺑﻪرو ﺑﻪ زاوﻳﺔ ﺑﺰرگﺗﺮ‪ ،‬از ﺿﻠﻊ روﺑﻪرو ﺑﻪ زاوﻳﺔ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺜﻠـﺚ ‪، ABC‬‬
‫اﮔﺮ ˆ‬
‫‪ ، B̂  C‬آنﮔﺎه ‪. AC  AB‬‬
‫‪17‬‬
‫ﻗﻀﻴﺔ ﻧﺎﻣﺴﺎوي ﻣﺜﻠﺚ‪:‬‬
‫در ﻫــﺮ ﻣﺜﻠــﺚ‪ ،‬ﻣﺠﻤــﻮع ﻃــﻮل ﻫــﺮ دو ﺿــﻠﻊ‪ ،‬از ﻃــﻮل ﺿــﻠﻊ ﺳــﻮم ﺑــﺰرگﺗــﺮ اﺳــﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨــﻲ در ﻣﺜﻠــﺚ ‪ ABC‬دارﻳــﻢ‪، AB  AC  BC :‬‬
‫‪ AB  BC  AC‬و ‪AC  BC  AB‬‬
‫اﮔﺮ ‪ b ، a‬و ‪ ، c‬ﻃﻮل اﺿﻼع ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ‪ . b  c  a  b  c‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻃﻮل ﻫﺮ ﺿﻠﻊ از ﻣﺠﻤﻮع دو‬
‫‪A‬‬
‫ﺿﻠﻊ دﻳﮕﺮ ﻛﻢﺗﺮ و از ﻗﺪرﻣﻄﻠﻖ ﺗﻔﺎﺿﻞ دو ﺿﻠﻊ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪P‬‬ ‫اﮔﺮ از ﻧﻘﻄﺔ دﻟﺨﻮاه ‪ P‬درون ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﺑﻪ دو رأس ‪ B‬و ‪ C‬وﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫آنﮔﺎه ˆ‬
‫‪ P̂  A‬و ‪. PB  PC  AB  AC‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ﻓﻮاﺻﻞ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﺔ دﻟﺨﻮاه داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ از ﺳـﻪ رأس آن‪ ،‬از ﻣﺤـﻴﻂ ﻣﺜﻠـﺚ ﻛﻮﭼـﻚﺗـﺮ و از ﻧﺼـﻒ ﻣﺤـﻴﻂ ﻣﺜﻠـﺚ ﺑـﺰرگﺗـﺮ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫‪AB  AC  BC‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ OA  OB  OC  AB  AC  BC‬‬
‫‪2‬‬

‫‪O‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪ .63‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬اﮔﺮ ‪ AB  AC  2BC‬و ‪ ، AB  AC‬آنﮔﺎه در ﻣﻮرد زاوﻳﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻗﻀﻴﻪ ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 21‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(92 -‬‬
‫‪ˆ A‬‬
‫‪B̂  C‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫‪A‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ˆ C‬‬ ‫‪ˆ A‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫ˆ‬ ‫‪ˆ A‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫ˆ‬

‫‪ .64‬اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺚ ‪ Â  520 ، ABC‬آنﮔﺎه ﻛﺪامﻳﻚ از ﮔﺰارهﻫﺎي زﻳﺮ ﻟﺰوﻣﺎً درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪي ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 22‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﺿﻠﻊ ‪ BC‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺿﻠﻊ ‪ BC‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺿﻠﻊ ‪ BC‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺿﻠﻊ ‪ BC‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ .65‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻧﻴﻢﺳﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪ A‬ﺿﻠﻊ ‪ BC‬را در ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺪام ﻧﺎﻣﺴﺎوي ﻫﻤﻮاره ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫)ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي رﻳﺎﺿﻲ‪(80 -‬‬
‫‪DB  DA‬‬ ‫‪AB  AD‬‬ ‫‪DA  DB‬‬ ‫‪BA  BD‬‬
‫‪ .66‬در ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ‪ ، ABC‬ﻛﻪ ‪ Â  900‬و ‪ AB  AC‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي آن اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪي ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 22‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫‪AC  CO‬‬ ‫‪CO  BO‬‬ ‫‪AO  CO‬‬ ‫‪AO  BO‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪي ‪1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 22‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .67‬در ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ . AD  AC‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬
‫‪A‬‬
‫‪BC  AB‬‬
‫‪BD  AD‬‬
‫‪AB  AD‬‬
‫‪B‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪BC  AD‬‬
‫‪ .68‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﺿﻠﻊ ‪ AC‬از ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬را ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺿﻠﻊ ‪ AB‬اداﻣﻪ دادهاﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً ﺻـﺤﻴﺢ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪي ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 22‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫‪D‬‬
‫‪AC  AB‬‬
‫‪A‬‬
‫‪BC  AC‬‬
‫‪BC  AB‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪DC  BC‬‬
‫در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ABCD‬ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ AB ،‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ و ‪ DC‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊاﻧﺪ‪ .‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.69‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻗﻀﻴﻪي ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 21‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪ˆ D‬‬
‫ˆ‬
‫‪B‬‬
‫‪ˆ C‬‬
‫‪A‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪18‬‬
‫ˆ‬
‫‪B̂  C‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬ ‫ˆ‬
‫‪B̂  C‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻗﻀﻴﻪي ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 21‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫در ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ‪ ABCD‬ﻛﻪ ‪ AB  AD‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.70‬‬
‫‪ˆ  ADB‬‬
‫‪BDC‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪ˆ  BAC‬‬
‫‪DAC‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ˆ  ABC‬‬
‫‪DAB‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪ˆ  ABC‬‬
‫‪DAB‬‬ ‫ˆ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ‪(73 -‬‬ ‫‪ .71‬ﺑﺎ ﻛﺪام ﺳﻪ ﻃﻮل داده ﺷﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺜﻠﺚ ﺳﺎﺧﺖ؟ )‪(a,b,c  0‬‬
‫‪a  b , b 1 , a 1‬‬ ‫‪a  b 1 , b , a‬‬
‫‪3a , 2a , a  2‬‬ ‫‪2a2  3a  1 , (a  1)2 , a2‬‬
‫‪ .72‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ‪ 0  a  b  c‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي آنﻛﻪ ‪ a‬و ‪ b‬و ‪ c‬اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم و ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪:‬‬ ‫‪5142‬‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي رﻳﺎﺿﻲ‪(49 -‬‬
‫‪c2  a2  b2‬‬ ‫‪bac‬‬ ‫‪abc‬‬ ‫‪c  ab‬‬
‫‪ .73‬ﻛﺪام دﺳﺘﻪ از اﻋﺪاد زﻳﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد رﻳﺎﺿﻲ‪(75 -‬‬
‫‪1‬و‪3‬و‪4‬‬ ‫‪1‬و‪2‬و‪3‬‬ ‫‪ 2‬و ‪ 3‬و‪6‬‬ ‫‪3‬و‪5‬و‪7‬‬
‫‪ .74‬اﮔﺮ ‪ b ،a‬و ‪ c‬ﻃﻮل اﺿﻼع ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻟﺰوﻣﺎً درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزاد ‪(77 -‬‬
‫‪ ab ، a2‬و ‪ ac‬ﻃﻮل ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ 2b ، 2a‬و ‪ 2c‬ﻃﻮل ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪c b a‬‬
‫‪ b  4 ، a  2‬و ‪ c  7‬ﻃﻮل ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ ،‬و ﻃﻮل ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪2 2 2‬‬
 ‫‪ .75‬ﺳﻪ ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﻪ ﻃﻮلﻫﺎي ‪ 4 x  4‬و ‪ x  7‬و ‪ 6 x‬اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ x‬ﺑﻪ ﻛﺪام ﺻﻮرت اﺳﺖ؟‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي رﻳﺎﺿﻲ‪(82 -‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪x4‬‬ ‫‪2x3‬‬ ‫‪x3‬‬ ‫‪x3‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪ B‬و ‪ AB  CD‬اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪام ﻳﻚ از ﻧﺎﻣﺴﺎويﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﻤﻮاره درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬‫‪ˆ D‬‬ ‫‪ .76‬در ﭼﻬﺎر ﺿﻠﻌﻲ ‪ˆ  90 ، ABCD‬‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(85 -‬‬
‫‪B‬‬
‫‪BC  AD‬‬
‫‪BD  AC‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪AB  AD‬‬
‫‪CD  BC‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪MB  MC‬‬
‫‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪ .77‬در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز ﺧﺎرﺟﻲ زاوﻳﻪي ‪ A‬اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ‬
‫‪AB  AC‬‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر رﻳﺎﺿﻲ ‪(94 -‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪1‬‬
‫‪M‬‬
‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪1‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ‪1‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫ﻏﻴﺮﻣﺸﺨﺺ‬

‫‪ .78‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ‪ 2P‬ﻣﻔﺮوض اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ‪ M‬ﻧﻘﻄﻪاي در درون اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ و ﻣﺠﻤﻮع ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎي ‪ M‬از ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠـﺚ ﺑﺮاﺑـﺮ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي ﺗﺠﺮﺑﻲ‪(57 -‬‬ ‫‪ L‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪LP‬‬ ‫‪LP‬‬ ‫‪LP‬‬ ‫‪L  2P‬‬
‫‪ .79‬در ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل اﺿﻼع ‪ 3  2 ،3‬و ‪ 2  2‬واﺣﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻛﺪام ﻋﺪد ﺑﺮاي ﻣﺠﻤﻮع ﻓﻮاﺻـﻞ‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬از ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل اﺳﺖ؟‬
‫‪19‬‬ ‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر رﻳﺎﺿﻲ ‪(88-‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪4 2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5 2‬‬
‫‪ .80‬از ﻧﻘﻄﻪي دﻟﺨﻮاه ‪ O‬در داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﻪ ﺳﻪ رأس آن وﺻﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺠﻤﻮع ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻪ ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 8‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ‬
‫ﻣﺜﻠﺚ در ﻛﺪام ﺑﺎزهي زﻳﺮ ﻗﺮار دارد؟ )‪ P‬ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬اﺳﺖ‪(.‬‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(85 -‬‬
‫‪8  P  16‬‬ ‫‪P  17‬‬ ‫‪P  16‬‬ ‫‪16  P  24‬‬
‫‪ .81‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼﻋﻲ ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮدن ﻃﻮل ﺿﻠﻊﻫﺎي آن ‪ 4‬و ‪ 6‬و ﻃﻮل ﻗﻄـﺮ ‪ x‬ﻗﺎﺑـﻞ رﺳـﻢ اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ‪ x‬ﻋـﺪدي ﺻـﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﭼﻨـﺪ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﻣﻲﺗﻮان رﺳﻢ ﻛﺮد؟‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬
‫)ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 6‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 27‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .82‬اﮔﺮ ذوزﻧﻘﻪ زﻳﺮ ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻣﺤﺪودهي ‪ a‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫‪5  a  15‬‬ ‫‪5  a  25‬‬
‫‪10  a  25‬‬ ‫‪5  a  10‬‬

‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﺳﺘﺪﻻل‬ ‫‪ .2‬اﺳﺘﺪﻻل‬ ‫‪ .1‬ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ واﺳﺘﺪﻻل‬

‫درسﻧﺎﻣﻪ‬
‫اﺳﺘﺪﻻل‪:‬‬
‫ﻗﻀﻴﻪ‪:‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻬﻢ و ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻨﺘﺎﺟﻲ ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ ،‬ﻗﻀﻴﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪ‪:‬‬
‫اﮔﺮ در ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪ‪ ،‬ﺟﺎي ﻓﺮض و ﺣﻜﻢ را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ آن ﭼﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد »ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪ« ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻋﻜﺲ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ درﺳﺖ ﻳﺎ‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﻗﻀﻴﺔ دو ﺷﺮﻃﻲ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻋﻜﺲ ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي ﺷﺮﻃﻲ‪ ،‬ﺧﻮد ﻳﻚ ﻗﻀﻴﺔ ﺷﺮﻃﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه اﻳﻦ دو ﻗﻀﻴﺔ ﺷﺮﻃﻲ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻀـﻴﻪاي‪،‬‬
‫ﻗﻀﻴﺔ دوﺷﺮﻃﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﻀﻴﻪﻫﺎي دوﺷﺮﻃﻲ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﻧﻤﺎد ‪) ‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ( ﺑﻴﺎن ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﮔﺰاره‪:‬‬
‫ﮔﺰاره ﻳﻚ ﺟﻤﻠﻪي ﺧﺒﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ دﻗﻴﻘﺎً درﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ درﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﻮدن آن ﺑﺮ ﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮔﺰاره ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ‬
‫ﺧﺒﺮ را اﻋﻼم ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﮔﺰارهي ﺳﺎده ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﺧﺒﺮ را اﻋﻼم ﻛﻨﺪ و ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﭼﻨﺪ ﮔﺰارهي ﺳﺎده ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ آن‬
‫ﮔﺰارهي ﻣﺮﻛﺐ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻴﺾ ﻳﻚ ﮔﺰاره‪ :‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ‪ ،‬ارزش ﻳﻚ ﮔﺰاره ﻳﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﻴﺾ ﻳﻚ ﮔﺰاره‪ ،‬ارزﺷﻲ دﻗﻴﻘﺎً ﻣﺨﺎﻟﻒ ارزش ﺧﻮد‬
‫ﮔﺰاره دارد‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﻛﻠﻲ ﻳﺎ ﺣﺪس ﻛﻠﻲ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﺣﻜﻢ ﻛﻠﻲ »ﻫﻤﺔ اﻋﺪاد اول‪،‬‬
‫ﻓﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ «.‬ﻣﻲﺗﻮان ﻋﺪد ‪ 2‬را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ اراﺋﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻋﺪد اول اﺳﺖ وﻟﻲ ﻓﺮد ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ‪:‬‬
‫ﻧﻮﻋﻲ از اﺳﺘﺪﻻل ﻛﻪ در ﻣﺴﺎﺋﻞ رﻳﺎﺿﻲ و ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪ ،‬ﺑﺮﻫﺎن ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﺑﻪﺟﺎي آنﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫از ﻓﺮض ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﺣﻜﻢ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻓﺮض ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺣﻜﻢ ﻏﻠﻂ ﺑﺎﺷﺪ )ﻧﻘﻴﺾ ﺣﻜﻢ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ( و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻨـﺎﻗﺾ ﺑـﺎ ﻓـﺮض ﻳـﺎ ﻳـﻚ اﻣـﺮ‬
‫ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲرﺳﻴﻢ‪.‬‬

‫‪ .83‬ﻋﻜﺲ ﻛﺪام ﻳﻚ از ﻗﻀﺎﻳﺎي ﺷﺮﻃﻲ زﻳﺮ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي ﺷﺮﻃﻲ ﻧﻴﺴﺖ؟‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 22‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن ‪(91 -‬‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖﻫﺎي ﻫﺮ دو ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﻨﻬﺸﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪60‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻫﺮ زاوﻳﻪي آن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻛﻪ دو زاوﻳﻪي ﺑﺮاﺑﺮ دارد‪ ،‬داراي دو ﺿﻠﻊ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪20‬‬
‫در ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻊ وﺗﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺮﺑﻊﻫﺎي دو ﺿﻠﻊ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 24‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪» .84‬ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ« ﻧﻮﻋﻲ ‪ . . .‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫ﮔﺰارهي ﺷﺮﻃﻲ‬ ‫اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻨﺘﺎﺟﻲ‬ ‫اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻘﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ‬
‫‪ .85‬در اﺛﺒﺎت ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ روش اﺛﺒﺎت ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ از ﻛﺪام اﺻﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 24‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬
‫ﻓﺮض را درﺳﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻪ ﺣﻜﻢ درﺳﺖ دﺳﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺮض را ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻲرﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻢ را ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ و ﺑﺎ ﻓﺮض ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻢ را درﺳﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻪ ﻓﺮض درﺳﺖ ﻣﻲرﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ .86‬در اﺛﺒﺎت ﺣﻜﻢ »ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻫﺮ ﭘﺎرهﺧﻂ ﻳﻜﺘﺎﺳﺖ‪ «.‬ﺑﻪ روش ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ‪ ،‬ﺗﻨﺎﻗﺾ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬ ‫‪5142‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 24‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر– ‪(95‬‬

‫از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺎرج ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬دو ﺧﻂ ﺑﻪ ﻣﻮازات آن ﺧﻂ رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺎرج ﻳﻚ ﺧﻂ‪ ،‬دو ﺧﻂ ﺑﺮ آن ﺧﻂ ﻋﻤﻮد رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع زواﻳﺎي ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻴﺶﺗﺮ از ‪ 180‬رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫دو ﺧﻂ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‪ ،‬ﻣﻮازي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )ﺳﺮاﺳﺮي رﻳﺎﺿﻲ‪(78 -‬‬ ‫‪ .87‬ﻛﺪام ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دو ﺷﺮﻃﻲ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮد؟‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ارﺗﻔﺎع و ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﺿﻠﻊ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖاﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ اﺿﻼع ﺑﺮ روي وﺗﺮ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊاﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻴﺎﻧﻪﻫﺎ ﻧﺼﻒ وﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﺿﻠﻊ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ زاوﻳﻪي ‪ 90‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ .88‬ﻛﺪامﻳﻚ از ﻗﻀﻴﻪﻫﺎي زﻳﺮ را ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي دوﺷﺮﻃﻲ ﻧﻮﺷﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬
‫‪ˆ B‬‬
‫‪ C‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺚ ‪ AB  AC ، ABC‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ˆ‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻟﻮزي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻗﻄﺮﻫﺎﻳﺶ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دو ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻢﻧﻬﺸﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻫﻢﻣﺴﺎﺣﺖاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دو داﻳﺮه ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﺑﺮاﺑﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺮاﺑﺮ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺪامﻳﻚ از اﺣﻜﺎم زﻳﺮ را ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي دوﺷﺮﻃﻲ ﻧﻮﺷﺖ؟‬ ‫‪.89‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع زواﻳﺎي داﺧﻠﻲ ﻫﺮ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻣﺤﺪب‪ 360 ،‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬از ﺳﻪ رأس آن ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻀﻴﻪي ﻓﻴﺜﺎﻏﻮرس‬
‫ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻧﻈﻴﺮ اﺿﻼع ﻣﺴﺎوي در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﺑﺎﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي دوﺷﺮﻃﻲ ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫‪.90‬‬
‫ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼﻋﻲ ﻛﻪ دو ﺿﻠﻊ ﻣﺠﺎورش ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻟﻮزي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫ﻣﺮﺑﻊ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻄﻴﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﻮل اﻗﻄﺎرش ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ذوزﻧﻘﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دو ﻗﻄﺮ آن ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻳﻚ زاوﻳﻪي آن‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻪي ﺿﻠﻊ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ آن زاوﻳﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺪامﻳﻚ از ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎي زﻳﺮ ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﻋﺒﺎرت ‪»:‬در ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻛﻪ اﺿﻼع ﻧﺎﻣﺴﺎوي دارد‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺿﻠﻊ روﺑﻪرو ﺑﻪ زاوﻳﻪي ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ اﺳﺖ«‬ ‫‪.91‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺨﺘﻠﻒاﻻﺿﻼع‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻻﺿﻼع‬
‫‪21‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻘﺮاﻳﻲ ﺣﺪس ﻣﻲزﻧﻴﻢ ﻛﻪ »در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع در داﺧﻞ ﻳﺎ در ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ‬ ‫‪.92‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫واﻗﻊ اﺳﺖ‪ «.‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﻛﻠﻲ از اﻳﻦ ﺣﺪس ﺑﺎ ﻛﺪام روش رد ﻣﻲﺷﻮد؟‬
‫اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻘﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ‬ ‫اﺛﺒﺎت ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬ ‫اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺘﻨﺘﺎﺟﻲ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫‪ .93‬ﺑﺮاي ﻛﺪام ﻳﻚ از ﮔﺰارهﻫﺎي زﻳﺮ‪ ،‬ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ اراﺋﻪ ﻛﺮد؟‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬داﺧﻞ ﻳﺎ ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ زاوﻳﻪي ﺧﺎرﺟﻲ ﻳﻚ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻲ‪ ،‬از ﻫﺮ زاوﻳﻪي داﺧﻠﻲ آن ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زاوﻳﻪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ(‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﺣﺪس ﻛﻠﻲ زﻳﺮ‪ ،‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪.94‬‬
‫»ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻛﻪ دو ﺿﻠﻊ آن ﺑﺮاﺑﺮ و دو ﺿﻠﻊ دﻳﮕﺮ آن ﻣﻮازي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﻟﻮزي‬ ‫ذوزﻧﻘﻪي ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬ ‫ذوزﻧﻘﻪي ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر – ‪(95‬‬ ‫ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ دارد؟‬ ‫‪.95‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﻫﻤﺮﺳﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻳﺎ داﺧﻞ آن اﺳﺖ و ﻳﺎ ﺧﺎرج آن‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪﺿﻠﻌﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي زواﻳﺎي آن ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻫﻢﻣﺴﺎﺣﺖ‪ ،‬ﻫﻢﻧﻬﺸﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺪدي ﮔﻨﮓ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞﺿﺮب ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ در ‪2‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬ ‫ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ دارد؟‬ ‫‪.96‬‬
‫ﻣﺠﺬور ﻫﺮ ﻋﺪد ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ و ﻳﻚ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ از ﺧﻮد ﻋﺪد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ‪ A‬و ‪ B‬دارﻳﻢ ‪ A  B‬ﻳﺎ ‪. B  A‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻢﻧﻬﺸﺖ ﻫﻢ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي زواﻳﺎي آن ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ از ‪ 90‬ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ارﺗﻔﺎعﻫﺎ داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .97‬ﻛﺪام ﻣﻮرد ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ دارد؟‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﺮساﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻛﻪ ﻗﻄﺮﻫﺎﻳﺶ ﻣﻨﺼﻒ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط ﺑﺮﺧﻮرد دو ﺧﻂ ﻣﻮازي ﺑﺎ داﻳﺮه‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺑﻊ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻄﺮﻫﺎﻳﺶ ﻫﻢاﻧﺪازه و ﻋﻤﻮد ﺑﺮﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 23‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .98‬ﻧﻘﻴﺾ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از ﮔﺰارهﻫﺎي زﻳﺮ‪ ،‬درﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( ﮔﺰاره‪ a » :‬ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ b‬اﺳﺖ‪ - «.‬ﻧﻘﻴﺾ ﮔﺰاره‪ b » :‬ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ a‬اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ب( ﮔﺰاره‪» :‬ﻣﺮﺑﻊ ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ - «.‬ﻧﻘﻴﺾ ﮔﺰاره‪» :‬ﻣﺮﺑﻊ ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫پ( ﮔﺰاره‪» :‬ﻣﺤﻞ ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬داﺧﻞ ﻳﺎ ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪ - «.‬ﻧﻘﻴﺾ ﮔﺰاره‪» :‬ﻣﺤﻞ ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي‬
‫ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬روي ﻣﺤﻴﻂ آن ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .99‬ﻧﻘﻴﺾ ﮔﺰارهي »ﻫﻴﭻ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زاوﻳﻪي ﻗﺎﺋﻤﻪ ﻧﺪارد‪ «.‬ﻛﺪام اﺳﺖ؟‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 23‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 5‬آذر – ‪(95‬‬
‫ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زاوﻳﻪي ﻗﺎﺋﻤﻪ دارد‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺜﻲ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زاوﻳﻪي ﻗﺎﺋﻤﻪ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻠﺜﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زاوﻳﻪي ﻗﺎﺋﻤﻪ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻠﺜﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ زاوﻳﻪي ﻗﺎﺋﻤﻪ دارد‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ‪ 25‬و ‪ 26‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .100‬ﻛﺪام ﮔﺰﻳﻨﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫اﮔﺮ در ﻣﻮرد ﻳﻚ ﺣﻜﻢ ﻛﻠﻲ ﻧﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﻣﻮرد درﺳﺘﻲ آن ﻧﺘﻴﺠﻪاي ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻳﻚ ﺣﻜﻢ ﻛﻠﻲ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻧﻮع اﺳﺘﺪﻻل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺣﻜﺎﻣﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي رد آنﻫﺎ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﻧﻘﺾ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 23‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .101‬ﻧﻘﻴﺾ ﻛﺪام ﮔﺰارهي زﻳﺮ ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪي ﺷﺮﻃﻲ درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫ﻳﻚ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻣﺤﺪب وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮع زواﻳﺎي داﺧﻠﻲاش ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 360‬ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ )‪-(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫ﻣﺠﻤﻮع زواﻳﺎي داﺧﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ‪ 180‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻧﻈﻴﺮ دو ﺳﺎق ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬واﻗﻊ ﺑﺮ ﺧﻂ ‪ d‬ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ آن ﺧﻂ رﺳﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .102‬ﻋﻜﺲ ﻛﺪامﻳﻚ از ﻗﻀﻴﻪﻫﺎي ﺷﺮﻃﻲ زﻳﺮ‪ ،‬درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫اﮔﺮ ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ‪ ، ABCD‬ﻟﻮزي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻗﻄﺮﻫﺎي آن ﺑﺮﻫﻢ ﻋﻤﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ‪ ، ABCD‬ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻃﻮل ﻗﻄﺮﻫﺎي آن ﻣﺴﺎوي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻟﻮزي ‪ ، ABCD‬ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه اﺿﻼع ﻣﺠﺎور آن ﺑﺮ ﻫﻢ ﻋﻤﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ذوزﻧﻘﻪي ‪ ، ABCD‬ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔﺎه ﻃﻮل ﻗﻄﺮﻫﺎي آن ﻣﺴﺎوي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪5142‬‬

‫)ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪي ‪ 25‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ( )آزﻣﻮن ﻛﺎﻧﻮن – ‪ 19‬آذر – ‪(95‬‬ ‫‪ .103‬ﻋﻜﺲ ﻛﺪام ﻗﻀﻴﻪي ﺷﺮﻃﻲ زﻳﺮ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫در ﻳﻚ داﻳﺮه اﮔﺮ دو ﻛﻤﺎن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬وﺗﺮﻫﺎي ﻧﻈﻴﺮ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دو زاوﻳﻪ ﻣﺴﺎوي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻜﻤﻞﻫﺎي آنﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺴﺎوياﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﻄﺮﻫﺎي آن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻧﺼﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ در ﻳﻚ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ اﺿﻼع روﺑﻪرو دوﺑﻪدو ﻣﺴﺎوي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آن ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪.10‬‬

‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ در دو ﻣﺜﻠﺚ ‪ AMD‬و ‪ AME‬دارﻳﻢ‪:‬‬

‫‪.14‬‬

‫ﻧﻘــﺎﻃﻲ ﻛــﻪ از دو ﺧــﻂ ﻣﺘﻘــﺎﻃﻊ ‪ d1‬و ‪ d2‬ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﻓﺎﺻــﻠﻪاﻧــﺪ‪،‬‬ ‫‪AM  AM ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫)وﺗﺮ و ﻳﻚ ﺿﻠﻊ ﻗﺎﺋﻤﻪ(‪‬‬
‫ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ دو ﺧﻂ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﻫﻢاﻧﺪ و‬ ‫‪AD  AE   AMD  AME‬‬
‫ﻧﻘﺎﻃﻲ ﻛﻪ از ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ‪ 5‬ﺳـﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮاﻧـﺪ داﻳـﺮهاي ﺑـﻪ‬ ‫‪ˆ E‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪ˆ  90 ‬‬
‫‪‬‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ‪ O‬و ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 5‬اﻧﺪ‪ .‬ﻧﻘﺎط ﺑﺮﺧﻮرد اﻳﻦ دو ﺧﻂ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﻫﻢ و‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬
‫‪A A‬‬‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫داﻳﺮه ﺟﻮاب اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬روي ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪ A‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫‪.11‬‬

‫اﮔﺮ از ‪ O‬ﺑﻪ ‪ A‬وﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ‬

‫آن ﻛﻪ ‪ O‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬واﻗﻊ‬
‫اﺳﺖ ‪ OA  OB‬و از آنﺟﺎ ﻛـﻪ ‪O‬‬
‫روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒ ‪ AC‬واﻗــﻊ اﺳــﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪.15‬‬ ‫‪ ، OA  OC‬ﭘــﺲ ‪ OB  OC‬و‬

‫ﻧﻘﺎﻃﻲ ﻛﻪ از ﻗﻄﺮﻫﺎي ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻧﻘﺎط‬ ‫ﻣﺜﻠـــــﺚﻫـــــﺎي ‪ OAC ، OAB‬و‬
‫روي ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﺧﻂاﻧﺪ ﻛﻪ در ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫‪ OBC‬ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫اﺿﻼع ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﺗﻼﻗﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫̂‪A‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ˆ ‬‬
‫‪ˆ A‬‬
‫‪O A B :B‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 40‬‬
‫‪2‬‬
‫‪O‬‬
‫‪‬‬ ‫‪180  BAC‬‬
‫ˆ‬ ‫‪180  80‬‬
‫‪ˆ ‬‬
‫‪A BC : ABC‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 50‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪93‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪ B2  ABC  B1  50  40  10‬‬
‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬
‫‪.16‬‬
‫‪.12‬‬
‫ﭼــﻮن اﺿــﻼع ﻣﺘــﻮازياﻻﺿــﻼع دوﺑــﻪدو ﺑــﺎﻫﻢ ﻣــﻮازياﻧــﺪ و‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي وارد ﺑﺮ دو ﺿﻠﻊ ﻣﻮازي ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻫﻢ ﻣـﻮازي ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺴﺎﺣﺖﻫﺎي دو ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABD‬و‬
‫ﭘﺲ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞﺷﺪه ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ ACD‬ﺑﺮاﺑــﺮ ﻣﺴــﺎﺣﺖ ﻣﺜﻠــﺚ ‪ABC‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮلﻫﺎي ارﺗﻔﺎع اﻳﻦ دو ﻣﺜﻠـﺚ را‬
‫‪.17‬‬
‫‪ DH‬و ‪ DH‬ﻓﺮض ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼـﻮن‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روش رﺳﻢ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ ﻳـﻚ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻗـﺮار دارد اﻳـﻦ‬
‫ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬ﺑﺮاي رﺳﻢ آن اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ رﺳﻢ دو‬ ‫دو ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫ﻛﻤﺎن دارﻳﻢ‪.‬‬ ‫‪DH  DH  h‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪S(A B C)  AB  DH  AC  DH‬‬
‫‪.18‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫اﮔــﺮ ﻧﻘﻄــﻪاي روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒ ﻳــﻚ‬ ‫‪  4 h   6 h  5h‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﭘﺎرهﺧﻂ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬از دو ﺳـﺮ آن‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺻﻮرت ﺳﺆال ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 10‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪10  5h  h  2‬‬

‫‪.13‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ T‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ OA‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ ‪OT  TA‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ T‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ OB‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ ‪OT  TB‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ ﻛﻪ از دو ﺧﻂ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ‪ d‬و ‪ d‬ﺑﻪ ﻳﻚ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬دو ﺧﻂ ‪ ‬و ‪) ‬ﻧﻴﻢﺳﺎزﻫﺎي زواﻳﺎي ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪ TA  TB‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ d‬و ‪ ( d‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﻂ ‪ L‬ﻳﻌﻨـﻲ ﻧﻘـﺎط‬
‫اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪاي از دو ﺳﺮ ﻳـﻚ ﭘـﺎرهﺧـﻂ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬روي‬
‫‪ C‬و ‪ D‬ﺟﻮاب ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ‪ L‬ﻣﻮازي‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ آن ﭘﺎره ﺧـﻂ ﻗـﺮار دارد‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻧﻘﻄـﻪ ي ‪ T‬روي‬
‫ﻳﻜﻲ از دو ﺧﻂ ‪ ‬و ‪ ‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴـﺄﻟﻪ ﺗﻨﻬـﺎ ﻳـﻚ ﺟـﻮاب دارد‪.‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ AB‬ﻧﻴﺰ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ دو ﺟﻮاب دارد‪.‬‬
 ‫‪.19‬‬

‫ﭼﻮن ‪ OA  OC‬اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ‪ O‬از دو ﺳﺮ ﭘـﺎرهﺧـﻂ ‪ AC‬ﺑـﻪ‬

‫ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ O‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AC‬واﻗﻊ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪.20‬‬

‫و اﮔﺮ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﺑﺎ ﺧﻂ ‪ d‬ﻣﻮازي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺟﻮاب ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫‪ AB  AD‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪) ‬ض ض ض(‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪BC‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪CD‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪BC‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪DC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪‬‬
‫ﻣﺸﺘﺮك ‪ AC‬‬

‫و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﺑﺮ ﺧﻂ ‪ d‬ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻣﺴـﺌﻠﻪ‬

‫‪2‬‬
‫ﺑﻲﺷﻤﺎر ﺟﻮاب دارد‪.‬‬

‫‪.24‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ي ‪ C‬روي ﻧﻴﻢ ﺳﺎز زاوﻳـﻪي ‪A‬‬
‫‪ A‬‬
‫‪ˆ A‬‬ ‫ˆ‬
‫ﻗﺮار دارد‪ .‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫‪ 1‬‬ ‫‪ AC‬ﻧﻴﻢﺳﺎز زواﻳﺎي ̂‪ A‬و ̂‪2  C‬‬

‫‪ BC  CH  x‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪ 1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ AB  AH  4‬‬ ‫‪ A ‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪AB  AD  BD‬‬
‫‪‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ي ‪ C‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿـﻠﻊ‬ ‫‪ C ‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪CB  CD  BD‬‬
‫‪ AD‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫‪ AC‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ BD‬‬
‫‪ AC  CD‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ 2‬ﻣﻮرد ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ AH  HD  4‬‬
‫‪.21‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪S ABCD  SA BC  SAC D‬‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺷﻜﻞ دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABH‬ﻗﺎﺋﻢ اﻟﺰاوﻳﻪ اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ‪ M ) MH‬وﺳـﻂ‬
‫‪4x 8x‬‬ ‫ﺿﻠﻊ ‪ AB‬اﺳﺖ( ﻧﺼﻒ وﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ . MH  BM‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪‬‬ ‫‪ 18  x  3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ M‬ﻛﻪ از دو ﺳﺮ ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ BH‬ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫‪94‬‬
‫‪ AC  CD  32  42  5‬‬ ‫ﻫﻤﻮاره ﺑﺮ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ BH‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪: 4  3  5  8  20‬ﻣﺤﻴﻂ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ)‪ -(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪.25‬‬

‫اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪ اي ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻳﻜﺴﺎن از دو ﺿﻠﻊ ﻳـﻚ زاوﻳـﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬آن‬

‫ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫‪.22‬‬

‫ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮه ﻧﻘﻄﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻧﻘﺎط روي داﻳﺮه از آن ﺑﻪ ﻳﻚ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮﻛـﺰ داﻳـﺮه روي ﺧـﻂ ‪ d‬ﻗـﺮار دارد‪ ،‬ﭼـﻮن ‪d‬‬
‫ﭘﺲ ﻧﻘﻄﻪي ‪ H‬روي ﻧﻴﻤﺴـﺎز زاوﻳـﻪي ˆ‬
‫‪ BAC‬ﻗـﺮار دارد‪ ،‬ﭘـﺲ‬ ‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ وﺗﺮ ‪ AB‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي دﻗﻴـﻖ ﻣﺸـﺨﺺ ﺷـﺪن ﻣﺮﻛـﺰ‬
‫‪ . Aˆ 1  Aˆ 2‬دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫داﻳﺮه‪ ،‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AM‬را رﺳﻢ ﻛﺮده و ﺑﺎ ‪ d‬ﻗﻄﻊ ﻣـﻲدﻫـﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪5142‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪ˆ A‬‬ ‫ˆ‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ‪AO  MO  BO‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ﺣﺎل در ﻣﺜﻠﺚ ‪ AHO‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ˆ‬ ‫‪‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ 1‬‬‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬ ‫‪2  A B H  AC H  AB  AC‬‬
‫‪ AH  AH‬‬
‫‪‬‬
‫‪AO2  AH2  OH2‬‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ OH2  32  12  8  OH  2 2‬‬
‫‪.26‬‬

‫ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ از ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪي ‪، A‬‬

‫‪ B‬و ‪ C‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻫـﺎي‬
‫ﭘــﺎرهﺧــﻂﻫــﺎي ‪ AB‬و ‪BC‬‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن اﻳﻦ دو ﻣﻮازياﻧﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪.23‬‬
‫ﺑﺮاي رﺳﻢ اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ ﭘـﺎره ﺧـﻂ ‪ AB‬را‬
‫رﺳﻢ ﻛﺮده و ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد آن ﺑﺎ ﺧﻂ ‪ d‬را ‪ C‬ﺑﻨـﺎﻣﻴﻢ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫ﺻــﻮرت ﻣﺜﻠــﺚ ‪ ABC‬ﺟــﻮاب ﻣﺴــﺌﻠﻪ اﺳــﺖ‪ .‬در ﺻــﻮرﺗﻲ ﻛــﻪ‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﺧﻂ ‪ d‬را در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻳﻚ‬
‫ﺟﻮاب دارد‪.‬‬
 ‫‪‬‬
‫‪ABC : BC  82  42  4 5‬‬ ‫‪.27‬‬

‫‪.32‬‬ ‫در ذوزﻧﻘــﻪي ‪ ABCD‬ﻣﻄــﺎﺑﻖ ﺷــﻜﻞ‪ O ،‬ﻧﻘﻄــﻪي ﺑﺮﺧــﻮرد‬

‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻗﺎﻋﺪهي ‪ CD‬و ﻧﻴﻢﺳﺎز زاوﻳﻪي ‪ D‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﺮوﺿـﺎت ﺳـﺆال‪ ،‬دو ﻣﺜﻠـﺚ‬
‫‪ ABC‬و ‪ ACD‬ﻃﺒﻖ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺴﺎوي ﺳﻪ‬
‫ﺿﻠﻊ‪ ،‬ﻫﻢﻧﻬﺸـﺖ ﻫﺴـﺘﻨﺪ و ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ دو‬
‫ﻣﺜﻠــﺚ ‪ ABM‬و ‪ AMD‬ﻃﺒــﻖ ﺣﺎﻟــﺖ‬
‫ﺗﺴﺎوي دو ﺿﻠﻊ و زاوﻳـﻪي ﺑـﻴﻦ ﺑـﺎ ﻫـﻢ‬
‫‪.28‬‬
‫ﻫﻢﻧﻬﺸﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫ˆ‪‬‬ ‫‪ˆ M‬‬
‫‪ˆ 180‬‬ ‫اﮔﺮ اﻧﺪازهي ̂‪ A‬را ‪ ‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ M1  M‬‬ ‫‪M‬‬
‫‪ˆ ‬‬ ‫‪ˆ  90‬‬
‫‪ˆ M‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪M‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ˆ  90  ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ BM  MD‬‬ ‫‪B̂  C‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻗﻄﺮ ‪ AC‬ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒ ﻗﻄﺮ ‪ BD‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻲﺷـﻤﺎر‬ ‫‪MA  MB  ABM‬‬ ‫‪ˆ ‬‬
‫‪ˆ A‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪ روي ﺧﻂ ‪ AC‬وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ از ‪ B‬و ‪ D‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪.33‬‬ ‫‪ˆ  MBC‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪ˆ  90    57  ‬‬
‫‪ˆ  ABM‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ˆ B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ  180 , A‬‬
‫‪ˆ C‬‬ ‫‪ˆ  4B,‬‬
‫‪ˆ B‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ˆ C‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪   33    22‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫‪2‬‬
‫‪ˆ  120 , B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ  30‬‬
‫‪ˆ C‬‬
‫‪.29‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻳﻚ ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻘﺎﻃﻲ از ﺻﻔﺤﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ از دو‬
‫‪ T‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿﻠﻊ ‪ MN‬ﻗﺮار‬
‫ﺳﺮ ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫دارد ﭘــﺲ ‪ MT  TN‬و در ﻧﺘﻴﺠــﻪ‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ˆ  30‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ AM  BM  MAB  B‬‬ ‫‪ TMN  PNM‬ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت‬
‫‪‬‬ ‫‪ MAN  60‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫ˆ‬ ‫‪‬‬ ‫دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ AN  CN  NAC  C  30‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪95‬‬ ‫‪ : PTM  PNM  TMN  2 PNM ‬زاوﻳﻪي ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪PMT  PMN  TMN  3 PNM  PNM  2 PNM ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ PTM  PMT  PT  PM  6‬‬
‫‪ MT  TN  PN  PT  10  6  4‬‬
‫ﺑــﻪ راﺣﺘــﻲ )ﺑﻨــﺎ ﺑــﻪ ﺗﻘــﺎرن ﺷــﻜﻞ( ﻣــﻲﺗــﻮان ﻧﺸــﺎن داد ﻛــﻪ‬ ‫‪.30‬‬
‫‪) . BM  AM  AN  NC  MN‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ (.‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫اﮔـــﺮ ‪ˆ  x‬‬
‫‪ BAC‬ﺑﺎﺷـــﺪ‪ ،‬آنﮔـــﺎه‬
‫‪BC‬‬
‫‪BM  MN  NC ‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪ˆ  2x‬‬
‫‪ ABC‬اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺷـﻜﻞ اﮔـﺮ‬
‫‪3‬‬
‫ﻧﻴﻤﺴــﺎز ˆ‬
‫‪ ABC‬را رﺳــﻢ ﻛﻨــﻴﻢ ﺗــﺎ‬
‫‪ BN  BM  MN  16‬‬
‫‪ AC‬را در ﻧﻘﻄﻪ ي ‪ M‬ﻗﻄﻊ ﻛﻨـﺪ‪،‬‬
‫‪.34‬‬
‫آنﮔـــﺎه ﻫﻤـــﻮاره ﻣﺜﻠـــﺚ ‪ABM‬‬
‫ﭼــﻮن ﻧﻘﻄــﻪي ‪ C‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒ ‪ AB‬ﻗــﺮار دارد‪ ،‬ﭘــﺲ‬ ‫ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ BC  AC‬اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫ﭘﺲ ‪ MA  MB‬و ‪ M‬روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪OB  OC  R‬‬
‫‪BOC : ‬‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫‪ BCO‬‬ ‫‪ˆ  45‬‬ ‫‪.31‬‬
‫‪Ô  90‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ از ‪ B‬و ‪ C‬ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬
‫ﺑــﻪ ﻫﻤــﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ‪ Â  45 ،‬ﺑﻨ ـﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ Ĉ  90‬اﺳــﺖ‪ .‬ﭘــﺲ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪BC‬‬
‫‪‬‬
‫‪ A BC‬ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪي ﻣﺘﺴﺎوياﻟﺴﺎﻗﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺮار دارد ﭘﺲ ﻧﻘﻄﻪي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻣﺤﻞ‬
‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿـﻠﻊ ‪ BC‬ﺑـﺎ‬
‫اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻘﻄـﻪي‬
‫ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻫﻤـﺎن ﻧﻘﻄـﻪ ‪ N‬در ﺷـﻜﻞ‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻗﻀﻴﻪي ﻓﻴﺜﺎﻏﻮرس‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ACN : AC  25  9  4‬‬
‫ﺣﺎل ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳﻪي ‪ B‬را رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﻤﺴﺎز‪ ،‬ﺿـﻠﻊ ‪ AC‬را‬ ‫‪.35‬‬
‫در ﻧﻘﻄﻪي ‪ D‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻴﻤﺴﺎز‬
‫ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ ﻳـﻚ‬
‫ﻳـــﻚ زاوﻳـــﻪ‪ ،‬از دو ﺿـــﻠﻊ آن زاوﻳـــﻪ ﺑـــﻪ ﻳـــﻚ ﻓﺎﺻـــﻠﻪ اﺳـــﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ‪ . DH  DH  x‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ دﻳﮕﺮي‬ ‫ﭘﺎرهﺧﻂ از دو ﺳﺮ آن ﭘﺎرهﺧﻂ ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪SA B C  SA B D  SB DC‬‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫‪ d  OA  OB  A‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿﻠﻊ ‪AB‬‬ ‫ˆ‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫)*(‬ ‫‪x5 x6‬‬ ‫‪ˆ C‬‬ ‫ˆ‬
‫‪‬‬
‫‪12 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ d  OA  OC  A‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﺿﻠﻊ ‪AC‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪11x‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‪ ،‬اﻣﺘﺪاد ﭘﺎرهﺧﻂ ‪ ، OA‬ﺿﻠﻊ ‪ BC‬را در ﻧﻘﻄﻪي ‪E‬‬
‫‪ 12 ‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه‪:‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ˆ  BOE‬‬
‫‪BOC‬‬ ‫‪ˆ  COE‬‬‫‪ˆ  (A‬‬
‫‪ˆ B‬‬ ‫‪ˆ C‬‬
‫‪ˆ )  (A‬‬ ‫) ˆ‬
‫‪x‬‬ ‫) (‪ 24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪11‬‬
‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬
‫‪ BOC  2A  2A  2(A  A )  2A‬‬ ‫ˆ‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪.38‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻮن ̂‪ A‬ﺣﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬درون ﻣﺜﻠﺚ ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ‪ O‬از ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ‬
‫اﻣﺎ اﮔﺮ ̂‪ A‬ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬ﺧﺎرج ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺮار دارد ﻛﻪ‬
‫‪ AB‬ﻗﺮار دارد و ﭼﻮن ‪ O‬از ﺧﻂ ‪ L‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ‪ 8‬ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪،‬‬
‫‪‬‬
‫ﭘﺲ روي ﺧﻄﻲ ﻣﻮازي ﺑﺎ ‪ L‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﻮرد اﻳﻦ دو ﺧﻂ ﻫﻤﺎن‬ ‫‪BOC  360  2 A‬‬
‫ˆ‬ ‫در آن ﺻﻮرت دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ O‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪.36‬‬

‫‪AMO : x2  16  OM2‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬
‫‪BNO : x2  9  ON2  9  (7  OM)2 ‬‬
‫‪96‬‬
‫ﺗﻔﺎﺿﻞ‬
‫‪ OM2  (7  OM)2  7  ‬‬
‫‪A‬‬‫‪ˆ  80 , AB  AC  B‬‬ ‫‪ˆ C‬‬‫‪ˆ  180  Â  50‬‬
‫‪ 14OM  42  ‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ)‪ -(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪2‬‬
‫‪ OM  3  OA  OB  x  5‬‬ ‫ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ واﻗﻊ ﺑﺮ ﻋﻤﻮد ﻣﻨﺼﻒ ﻳﻚ ﭘﺎرهﺧﻂ‪ ،‬از دو ﺳﺮ آن ﭘﺎرهﺧﻂ‬
‫‪.39‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬

‫ﻣﻲداﻧﻴﻢ در ﻟﻮزي ﻗﻄﺮﻫﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را‬ ‫‪ M    MA  MB‬‬

‫‪‬‬
‫ﻧﺼﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘـﺲ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫‪ BAM‬‬ ‫‪ˆ B‬‬ ‫‪ˆ  50  AMB‬‬
‫‪ˆ  80‬‬
‫‪‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت داده ﺷﺪه و ﺷﻜﻞ ﻣﻘﺎﺑـﻞ‬ ‫‪ N     NA  NC‬‬
‫ﻃﻮل ﺿﻠﻊﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ OAB‬ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫‪‬‬ ‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫‪‬‬ ‫‪ˆ  80‬‬
‫‪ CAN  C  50  ANC‬‬
‫‪ 6 ،8‬و ‪ 9‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ˆ  180  (AMB‬‬
‫‪ MAN‬‬ ‫)‪ˆ  ANC‬‬
‫ˆ‬ ‫‪ 20‬‬ ‫‪5142‬‬
‫از ﻃﺮﻓﻲ در ﻟﻮزي ﻗﻄﺮﻫﺎ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻋﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺿﻠﻊ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎﻳﺪ در ﻗﻀـﻴﻪ ﻓﻴﺜـﺎﻏﻮرس ﺻـﺪق‬ ‫ﺑﻨــــﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻛــــﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ زاوﻳــــﻪي ﻣﺜﻠــــﺚ ‪ AMN‬زاوﻳــــﻪي‬
‫‪ˆ  20‬‬
‫‪ MAN‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻋـﺪاد ‪ 8 ،6‬و ‪ 9‬ﺻـﺪق ﻧﻤـﻲﻛﻨﻨـﺪ‪(92  62  82 ) .‬‬
‫درﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻮزياي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫‪.37‬‬

‫‪.40‬‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﺎﺑﻞ‬

‫ﻓﺮض ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ‪ ABCD‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿـﻼع‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‪:‬‬
‫ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻠـﺚ ‪ BOC‬ﺑـﺎ ﻣﻌﻠـﻮم‬
‫‪AC‬‬
‫‪ OC ‬و‬ ‫ﺑﻮدن دو ﺿﻠﻊ‬
‫‪2‬‬
‫‪BD‬‬ ‫‪h2  52  32  h2  16  h  4‬‬
‫‪ OB ‬و زاوﻳﻪي ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ) ‪ (‬ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﭘﺲ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺜﻠــﺚ ‪ BOC‬را رﺳــﻢ ﻛــﺮده‪ OB ،‬و ‪ OC‬را از ﻧﻘﻄــﻪي ‪O‬‬
‫‪h  BC 4  6‬‬
‫ﺑﻪ اﻧﺪازه ي ﺧﻮدﺷﺎن اﻣﺘﺪاد ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﻘﺎط ‪ D‬و ‪ A‬ﺑـﻪدﺳـﺖ‬ ‫‪S‬‬ ‫‪‬‬ ‫)*( ‪ 12‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫ﻣﻲآﻳﻨﺪ و ‪ ABCD‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺴـﺌﻠﻪ‬
‫ﻫﻤﻮاره ﻳﻚ ﺟﻮاب دارد‪.‬‬
‫‪.41‬‬
‫‪C‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﭼـﻮن ‪ C‬و ‪ D‬روي‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪4‬‬ ‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘـﺲ‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪.45‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪M‬‬ ‫‪ AC BC  5‬و ‪AD BD  5‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﮔﺰﻳﻨﻪ ي »‪ «1‬ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 2‬ﺻـﻔﺤﻪ ي ‪ 16‬ﻗﺎﺑـﻞ رﺳـﻢ‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪D‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﮔﺰﻳﻨـﻪي »‪ «2‬را ﻣـﻲﺗـﻮان ﻃﺒـﻖ آﻧﭽـﻪ در‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻗﻀـﻴﺔ ﻓﻴﺜـﺎﻏﻮرس در ﻣﺜﻠـﺚ ﻫـﺎي ﻗـﺎﺋﻢ اﻟﺰاوﻳـﻪ‪ ،‬ﻣﻘـﺪار‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ 4‬ﺻﻔﺤﻪي ‪ 16‬آﻣﻮﺧﺘﻪاﻳﺪ رﺳﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﻢ ﻣﺴـﺘﻄﻴﻞ‬
‫‪ MC  MD  4‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻗﻄﺮﻫﺎ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ي »‪ ،«3‬دو ﺧﻂ ﺑﺎ زاوﻳﻪي ‪ 60‬رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬داﻳﺮهﻫـﺎي‬
‫ﭘﺲ ﻳﻚ ﻟﻮزي ﺑﻪ اﻗﻄﺎر ‪ 6‬و ‪ 8‬و ﺿﻠﻊ ‪ 5‬دارﻳﻢ‪.‬‬
‫‪10‬‬
‫رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗـﻲ داﻳـﺮه ﺑـﺎ دو ﺧـﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 5‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪.42‬‬
‫رﺋﻮس ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻟﻮزي ﺑـﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣـﺎت‬
‫ﮔﺰﻳﻨﻪي »‪ «4‬را ﻧﻤﻲﺗﻮان رﺳﻢ ﻛﺮد‪ ،‬زﻳﺮا‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪A B D : 5  5  12‬‬ ‫‪.43‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ‪:‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ :‬در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮع ﻫﺮ دو ﺿﻠﻊ از ﺿﻠﻊ ﺳﻮم ﺑﺰرگﺗـﺮ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ي »‪ :«1‬ﭼﻮن زاوﻳﻪ ي ﺑﻴﻦ دو ﻗﻄﺮ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴـﺖ‪ ،‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﭼﻬﺎر ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻄﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪﺻـﻮرت ﻣﻨﺤﺼـﺮﺑﻪﻓـﺮد‬
‫‪.46‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻟﺬا ﺑﻲﺷﻤﺎر ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ از ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳـﺖ ﻣﺤـﻞ ﻫﻤﺮﺳـﻲ‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪97‬‬ ‫‪BOH : OH  BO2  BH2‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ي »‪ :«3‬ﭼﻮن زاوﻳﻪ ي ﺑﻴﻦ اﺿﻼع ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫‪ OH  4  AH  9‬‬ ‫واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ‪ ‬ﺑﻲﺷﻤﺎر ﻟﻮزي ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪‬‬ ‫‪9 6‬‬

‫‪S(ABC) ‬‬ ‫‪ 27‬‬
‫‪2‬‬
‫‪.47‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪي »‪ :«4‬ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮهاي ﻛﻪ ‪ AB‬وﺗﺮ آن اﺳﺖ روي‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﻧﻘﻄﻪ ي ‪ M‬وﺳـﻂ ﻗﺎﻋـﺪه‬ ‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ‪ AB‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﭼﻮن ﻫـﺮ ﻧﻘﻄـﻪ روي ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ‬
‫‪ BC‬و ﻧﻘﻄـــﻪي ‪ O‬ﻣﺤـــﻞ ﻫﻤﺮﺳـــﻲ‬ ‫‪ AB‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺣﻜﻢ ﻣﺮﻛﺰ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺷـﻜﻞ‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒ ﻫﺎي اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﺑﻲﺷﻤﺎر داﻳﺮه از ‪ AB‬ﻣﻲﮔﺬرد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ ‪ OBM‬دارﻳﻢ‪:‬‬

‫‪BC‬‬
‫‪OM  3 , BM ‬‬ ‫‪ 4  OB  9  16  5‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻪ ي »‪ «2‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺻﻔﺤﻪ ي ‪ 15‬ﻛﺘﺎب درﺳﻲ ﻫﺮ ﻣﺮﺑـﻊ‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻘﻄﻪي ‪) O‬ﻣﺤﻞ ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع( از ﺳﻪ‬ ‫ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻗﻄﺮ آن ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد ﻗﺎﺑﻞ رﺳﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رأس ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‬
‫‪.44‬‬
‫‪. OA  OB  OC  5‬‬
‫اﮔﺮ ‪ AC‬ﻗﻄﺮ ﺑﺰرگ ﻟﻮزي ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آنﮔـﺎه ‪ AC  BD‬و ﺑـﻪﻃـﻮر‬
‫در ﻣﺜﻠﺚ ﻗﺎﺋﻢاﻟﺰاوﻳﻪ ‪ ABM‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ . OA  OB‬در ﻣﺜﻠﺚ ‪ OAB‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪AM  OA  OM  5  3  8 , MB  4‬‬
‫‪OA2  OB2  2OA2  OA2  OB2  2OA2  AB2‬‬
‫‪ AB ‬‬ ‫‪AM2  MB2 ‬‬ ‫‪64  16‬‬ ‫‪AB 10‬‬
‫‪ 2OA2  100  OA2  50  OA  5 2‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 80  4 5‬‬
‫ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣــﺪاﻗﻞ ﻃــﻮل ﻗﻄــﺮ ﺑــﺰرگ ﻟــﻮزي )‪ (AB‬ﺑﺮاﺑــﺮ‬
‫‪ 2  5 2  10 2‬اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪.51‬‬ ‫‪.48‬‬

‫دو ارﺗﻔــــﺎع ‪ AP‬و ‪ CQ‬را رﺳــــﻢ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ از ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪي ‪C ، B ، A‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را در ﻧﻘﻄﻪي ‪H‬‬ ‫و ‪ D‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ اﺳـﺖ‪ ،‬ﻣﺤـﻞ ﺗﻘـﺎﻃﻊ‬
‫ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﭼﻬﺎرﺿـﻠﻌﻲ ‪BPHQ‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒﻫــﺎي اﺿــﻼع ﭼﻬﺎرﺿــﻠﻌﻲ‬
‫ﻣﺠﻤﻮع زاوﻳﻪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ‪ 360‬اﺳﺖ‪،‬‬ ‫‪ ABCD‬اﺳـــــﺖ‪ .‬ﺑﻨـــــﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔـــــﺮ‬
‫ﭘﺲ‪:‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع اﻳﻦ ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ‬
‫‪ˆ  360  PHQ‬‬
‫‪60  90  90  PHQ‬‬ ‫‪ˆ  120‬‬ ‫ﻫﻤﺮس ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬
‫‪ CHA‬ﺑﺎ ˆ‬
‫‪ PHQ‬ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ رأس اﺳﺖ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬ ‫و از آنﺟﺎ ﻛﻪ ˆ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ˆ  PHQ‬‬
‫‪CHA‬‬ ‫‪ˆ  120‬‬ ‫‪.49‬‬

‫‪.52‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي اﺿﻼع ﻣﺜﻠﺚ از ﺳـﻪ رأس ﻣﺜﻠـﺚ‪،‬‬

‫ﭼـــﻮن ‪ D‬ﻧﻘﻄـــﻪ ي ﻫﻤﺮﺳـــﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ )‪. (OA  OB  OC‬‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻫـﺎي ﻣﺜﻠـﺚ ‪ ABC‬اﺳـﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ اﮔﺮ ‪ O‬داﺧﻞ ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻗﻀﻴﻪي زاوﻳﻪي‬
‫ﭘﺲ اﻣﺘﺪاد ‪ CD‬ﺿﻠﻊ ‪ AB‬را ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎرﺟﻲ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫زاوﻳﻪ ي ﻗﺎﺋﻤﻪ ﻗﻄﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪x  90  53  37‬‬
‫‪.53‬‬

‫‪ˆ  2  2  2(   )  2A‬‬

‫‪BOC‬‬ ‫ˆ‬

‫‪ˆ B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ  1800‬‬
‫‪ˆ C‬‬
‫‪ AH  BC‬‬
‫‪ : ‬اﺛﺒﺎت ﻋﻤﻮدﺑﻮدن ‪ AH‬ﺑﺮاي ‪BC‬‬ ‫‪ Â  600  500  1800‬‬
‫‪ BC || BC‬‬ ‫‪98‬‬
‫‪ Â  700‬‬
‫‪ AH  BC‬‬
‫‪ˆ  2A‬‬
‫‪BOC‬‬ ‫‪ˆ  1400‬‬ ‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬
‫‪ BC || BC‬‬

‫ﻫﻨﺪﺳﻪ)‪ -(1‬دﻫﻢ رﻳﺎﺿﻲ‬

‫‪ C : ‬اﺛﺒﺎت ﻣﻨﺼﻒﺑﻮدن ‪AH‬‬
‫‪ AB || AB‬‬ ‫‪.50‬‬
‫)‪ ABCB  AB  BC (1‬ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ ‪‬‬
‫در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ، BHa HHc‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ACBC ،‬ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮازياﻻﺿﻼع اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪AC  BC‬‬ ‫)‪(2‬‬
‫ﭘﺲ از )‪ (1‬و )‪ (2‬دارﻳﻢ‪ ، AB  AC :‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ AH‬ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼـﻒ‬
‫ﺿــﻠﻊ ‪ BC‬اﺳــﺖ و ﺑــﻪ ﻫﻤــﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ‪ BH‬و ‪ CH‬ﻧﻴــﺰ‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼــﻒﻫــﺎي اﺿــﻼع ‪ AC‬و ‪ AB‬از ﻣﺜﻠــﺚ ‪ABC‬‬
‫‪ˆ H‬‬
‫‪ˆ  H HH‬‬
‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫‪‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ي ﺗﻼﻗﻲ ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﻧﻘﻄﻪي‬ ‫‪B‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪c  H c  360‬‬
‫‪5142‬‬
‫ﺗﻼﻗﻲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ 60  90  Ha HH‬‬ ‫‪‬‬
‫‪c  90  360‬‬
‫‪‬‬

‫‪.54‬‬ ‫ˆ‬
‫‪ H a HH‬‬ ‫‪‬‬
‫‪c  120‬‬
‫اﺿــﻼع ﻣﺜﻠــﺚ ‪ MNP‬ﺑــﺎ اﺿــﻼع ﻣﺜﻠــﺚ ‪ ABC‬ﻣــﻮازي اﺳــﺖ‬ ‫و ﭼﻮن اﻳﻦ زاوﻳﻪ ﺑﺎ زاوﻳﻪي ‪ AHC‬ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑـﻪ رأس اﺳـﺖ‪ ،‬ﭘـﺲ‬
‫)‪ (MN || AC , PM || AB , NP || BC‬ﭘﺲ ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎي‬ ‫‪ˆ  120‬‬
‫‪. AHC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫اﺿﻼع ‪ ABC‬ﺑﺮ اﺿﻼع ‪ MNP‬ﻋﻤﻮدﻧﺪ ﭘﺲ ‪ O‬ﻧﻘﻄﻪي ﻫﻤﺮﺳﻲ‬ ‫در ﭼﻬﺎرﺿﻠﻌﻲ ‪ ، AHb HHc‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ارﺗﻔﺎعﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ MNP‬اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻳﻌﻨﻲ ‪ O‬از ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠـﺚ‬ ‫‪ˆ H‬‬
‫‪ˆ  H HH‬‬
‫ˆ‬ ‫ˆ‬ ‫‪‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪c  H c  360 ‬‬
‫‪ ABC‬ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻓﺎﺻـﻠﻪ اﺳـﺖ )ﻃﺒـﻖ ﺧﺎﺻـﻴﺖ ﻧﻘﻄـﻪي ﻫﻤﺮﺳـﻲ‬
‫ˆ‬
‫‪40  90  H b HH‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫ˆ‬ ‫‪‬‬
‫ﻋﻤﻮدﻣﻨﺼﻒﻫﺎ در ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ(‬ ‫‪c  90  360  H b HH c  140‬‬
‫و ﭼﻮن اﻳﻦ زاوﻳﻪ ﺑﺎ زاوﻳﻪي ˆ‬
‫‪ BHC‬ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ رأس اﺳﺖ‪ ،‬ﭘـﺲ‬
‫‪ˆ  140‬‬
‫‪. BHC‬‬
‫ˆ‬
‫‪AHC‬‬ ‫‪120 6‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫ˆ‬
‫‪BHC‬‬ ‫‪140 7‬‬
 ‫ˆ ˆ ˆ‬
‫‪ˆ  ADC‬‬
‫‪ ADB‬‬ ‫) ‪ˆ  90  ( C  B  A‬‬
‫‪ˆ  BDC‬‬ ‫‪.55‬‬
‫‪2‬‬ ‫اﮔﺮ در ﻣﺜﻠﺜﻲ ﻳﻚ زاوﻳﻪ ﻣﻨﻔﺮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ارﺗﻔﺎعﻫﺎي آن در ﺧـﺎرج‬
‫‪‬‬ ‫‪30  45  105‬‬
‫( ‪ 90 ‬‬ ‫‪)  90  15  75‬‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻤﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪.59‬‬ ‫‪.56‬‬
‫در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺘﺪادﻫﺎي ﺳﻪ ارﺗﻔﺎع ﻣﺜﻠﺚ ‪BOC‬‬
‫ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ از دو ﺿﻠﻊ‬
‫ﻳﻚ زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ‬ ‫از ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬ﻣﻲﮔﺬرد‪ .‬ﭘﺲ ﻧﻘﻄﻪي ‪ A‬ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ارﺗﻔﺎعﻫﺎي‬
‫و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ روي ﻧﻴﻤﺴـﺎز آن زاوﻳـﻪ‬ ‫ﻣﺜﻠﺚ ‪ BOC‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫واﻗﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪاي از ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ‬
‫روي ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زاوﻳﻪﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ واﻗﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨـﻲ ﺑﺎﻳـﺪ ﻧﻘﻄـﻪي‬
‫ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻪ ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ‬
‫را دارد ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺳﻪ ﻧﻴﻤﺴﺎز ﻳﻚ ﻣﺜﻠﺚ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.57‬‬
‫‪.60‬‬ ‫ˆ‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ C‬‬
‫‪B‬‬ ‫ˆ‬
‫و در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫‪ ‬‬ ‫ﻃﺒﻖ ﻓﺮض‪،‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‪ ،‬ﻣﺜﻠﺚ ‪ ABC‬را در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ و ﻧﻴﻤﺴـﺎزﻫﺎي‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2 3‬‬
‫زاوﻳﻪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ‪ B‬و ‪ C‬و ﻧﻴﻤﺴﺎزﻫﺎي زاوﻳﻪﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ‪B ، A‬‬ ‫ˆ‪ B̂  2A‬و ˆ‪. Cˆ  3 A‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ و اﺳﺘﺪﻻل‬

‫و ‪ C‬را رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ واﻗﻊ ﺑـﺮ ﻧﻴﻤﺴـﺎز ﻳـﻚ‬
‫زاوﻳﻪ‪ ،‬از دو ﺿﻠﻊ آن زاوﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫‪ˆ B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ C‬‬‫‪ˆ  180  A‬‬‫‪ˆ  2A‬‬
‫‪ˆ  3A‬‬‫‪ˆ  180‬‬
‫‪ˆ  180  A‬‬
‫‪ 6A‬‬ ‫‪ˆ  30  B‬‬‫‪ˆ  2A‬‬‫‪ˆ  60‬‬
‫‪ˆ  3A‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪ˆ  90‬‬
‫ﺣﺎل ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي زاوﻳﻪي ‪ ADC‬ﻣﻲروﻳﻢ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﻳﺎدآوري‪ :‬در ﻫﺮ ﻣﺜﻠـﺚ‪ ،‬زاوﻳـﻪي ﻣﻨﻔﺮﺟـﻪ‬
‫‪99‬‬ ‫ﺑﻴﻦ ﻫﺮ دو ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﺑﺮاﺑـﺮ اﺳـﺖ ﺑـﺎ‬
‫‪D‬‬ ‫‪ 90‬ﺑﻪﻋﻼوه ي ﻧﺼﻒ زاوﻳﻪ ي ﺳﻮم‪ ،‬ﻣـﺜﻼً‬
‫‪α‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫در ﺷﻜﻞ‬
‫̂‪A‬‬
‫‪  90 ‬‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ I‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪ B‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪ˆ  90  B̂  90  60  90  30  120‬‬
‫‪ADC‬‬
‫‪IH1  IH2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ I‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز داﺧﻠﻲ زاوﻳﻪي ‪ C‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪.58‬‬
‫‪IH1  IH 3‬‬
‫در ﻧﺘﻴﺠـــﻪ ‪ ، IH1  IH2  IH 3‬ﻳﻌﻨـــﻲ ﻧﻘﻄـــﻪي ‪ I‬از ﺳـــﻪ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﻓﺮض‪ ،‬زاوﻳﻪﻫﺎي ﻣﺜﻠﺚ ‪ ، ABC‬ﺑﻪ ﻧﺴـﺒﺖ ‪ 3 ،2‬و ‪ 7‬ﻫﺴـﺘﻨﺪ‬
‫ﺿﻠﻊ ‪ BC ، AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴـﺮﻳﻢ ‪ B̂  3k ، Â  7k‬و ‪، Ĉ  2k‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ Ia‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳﻪي ﺧﺎرﺟﻲ ‪ B‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫از آنﺟﺎ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮع زاوﻳﻪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﺜﻠﺚ ‪ 180‬اﺳﺖ‪ ،‬دارﻳﻢ‪:‬‬
‫‪Ia H4  Ia H 6‬‬ ‫‪ˆ B‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪ˆ  180  7k  3k  2k  180‬‬
‫‪ˆ C‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪي ‪ Ia‬روي ﻧﻴﻤﺴﺎز زاوﻳﻪي ﺧﺎرﺟﻲ ‪ C‬ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫‪ Â  105‬‬
‫‪‬‬
‫‪Ia H5  Ia H 6‬‬ ‫‪ˆ  45‬‬
‫‪ 12k  180  k  15   B‬‬
‫در ﻧﺘﻴﺠـــﻪ ‪ ، Ia H4  Ia H5  Ia H 6‬ﻳﻌﻨـــﻲ ﻧﻘﻄـــﻪي ‪ Ia‬از‬ ‫‪‬‬
‫‪Ĉ  30‬‬
‫ﺿﻠﻊ ‪ BC‬و اﻣﺘﺪاد ﺿﻠﻊﻫﺎي ‪ AB‬و ‪ AC‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از آنﺟﺎ ﻛﻪ ‪ BD ، AD‬و ‪ CD‬ﻧﻴﻤﺴـﺎزﻫﺎي زاوﻳـﻪﻫـﺎي ﻣﺜﻠـﺚ‬
‫ﺑﺎ ﻧﻈﻴﺮ اﺳﺘﺪﻻل اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮان ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ‪:‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ از ﺗﺴﺖ ﻗﺒﻞ ﻣﻲداﻧﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ Ib‬از ﺿﻠﻊ ‪ AC‬و اﻣﺘﺪاد ﺿﻠﻊﻫﺎي ‪ AB‬و ‪ BC‬ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬
‫‪‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫̂‪ˆ  90  C‬‬
‫‪ ADB‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ -‬ﻧﻘﻄﻪي ‪ I c‬از ﺿﻠﻊ ‪ AB‬و اﻣﺘﺪاد ﺿﻠﻊﻫﺎي ‪ AC‬و ‪ BC‬ﺑـﻪ ﻳـﻚ‬ ‫‪‬‬
‫‪ˆ  90 ‬‬
‫‪‬‬ ‫̂‪B‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ ADC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫̂‪A‬‬
‫‪ˆ  90 ‬‬
‫‪ BDC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2‬‬