Professional Documents
Culture Documents
Department of Education
Region IV (A) – CALABARZON
City Schools Division Office of Antipolo
District I – A
A. Pamantayang Pangnilalaman:
Nauunawaan ang kalikasan, layunin at paraan ng pagsulat ng iba’t ibang anyo ng sulating
ginagamit sa pag-aaral sa iba’t ibang larangan (Tech-Voc)
B. Pamantayang Pagganap:
C. Pinakamahalagang Kasanayan:
a. layunin
b. gamit
c. katangian
d. anyo
A. Kagamitan
B. Sanggunian: Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)
C. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resource
1
IV: PANIMULA
Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa iyo bilang isang mag-aaral. Ito ay
makatutulong upang matutuhan ang tungkol sa pagbibigay ng kahulugan sa teknikal at bokasyonal
na sulatin. Ang sakop ng modyul ay magamit sa anumang kalagayan ng mag -aaral. Ang mga
salitang ginamit dito ay angkop sa lebel ng pang-unawa mo bilang magaaral na naaayon sa
pamantayan nito.
Alamin
● Mga Paalala at Panuntunan ng guro:
✔ Maging tapat sa pagsagot
✔ Isulat sa kuwaderno/notebook ang inyong kasagutan.
● Kasanayang Pampagkatuto:
Nakikilala ang iba’t ibang teknikal-bokasyonal na sulatin ayon sa :
a. layunin
b. gamit
c. katangian
d. anyo
e. target na gagamit
● Layunin:
Suriin
Gawain 2.1 ( 30 minuto)
A. Pag-aralan ang isang halimbawa ng sulating teknikal bokasyonal pagkatapos ay sagutana
ng mga sumusunod na tanong.
2
B. Panuto: Basahin ang liham. Sagutin ang tanong sa sagutang papel kaugnay nito.
Gabay na Tanong:
1. Sino ang lumiham?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
2. Ano ang nilalaman ng liham? _________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
3. Paano isinulat ang liham? _____________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
4. Ano ang anyo ng pagkakasulat ng liham?
_________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
Subukin
Gawain 2.2 ( 70 minuto)
A. Panuto: Tingnan ang ilustrasyon. Sagutin ang kaugnay na tanong hinggil dito. Piliin at isulat sa
sagutang papel ang titik ng tamang sagot.
3
1. Kalakip ng biniling gadyet o kasangkapan upang maging gabay sa paggamit nito.
A. Flyer C. Manual
B. Leaflet D. Brochure
2. Regular na pangangalaga o pagsasaayos ng mga pangunahing operasyon ang nilalaman nito.
A. Manwal-serbisyo na Operasyon
B. Manwal ng pagbC. Manwal D. Manwal para sa gumagamit
3. Isanasaad sa manwal na ito ang pagsasaayos, pagpapalit ng depektibong bahagi.
A. Manwal-serbisyo C. Manwal na Operasyon
B. Manwal ng pagbuo D. Manwal para sa gumagamit
4. Ispesipikaasyon ng mga bahagi, operasyon, dayagnosis, at pagbuo ng gamit ang nilalaman ng
manwal na ito.
A. Manwal-serbisyo C. Teknikal na Manwal
B. Manwal ng pagbuo D. Manwal para sa gumagamit
5. Katangian ng manwal maliban sa isa.
A. Tiyak kung sino ang gagamit
B. Tinatalakay ang pangunahing paksa
C. Di pormal ang gamit ng wika at maaaring may teknikal na pananalita
D. Payak, maikli at tiyak ang pagkakabuo upang maiwasan ang kalituhan ng
mambabasa
B. Panuto: Punan nang wastong salita ang bawat patlang. Piliin sa talaan ang sagot.
4
11. Anong uri ito ng sulatin?__________________________
12. Ano ang layunin nito?_____________________________
13. Paano ito isinulat?_____________________
14. Sino ang makikinabang nito?________________________
15. Ano ang pangunahing nilalaman nito?________________________
Isa sa makrong kasanayan ay ang pagsulat. Bilang isang mag-aaral sa ika-12 baitang, isang
kahilingan sa iyo ang magkaroon ng kasanayan at kaalaman sa Liham-Pangnegosyo. Sukatin at
subukin natin kung ano ang iyong kaalaman tungkol dito.
D. Panuto: Tukuyin ang inilalarawan ng bawat bilang. Piliin sa talaan ang sagot. Piliin sa talaan
ang sagot. Isulat sa sagutang papel ang sagot.
2. Kapag ang liham ay nasa ganitong anyo, ang lahat ng ay nagsisimula sa kaliwang palugit.
3. Ito ang tampok na bahagi ng liham nanagsasaad ng paksa/mensahe sa sinusulatan.
4. Binubuo ito ng opisyal na pangalan ng tanggapan, adres, telepono, at numero ng fax. Makikita rin
dito ang logo ng tanggapan
5. Ang petsa, bating pangwakas, pangalan, at lagda ay nasa kanang bahagi ng liham.
5
Samantalang ang patunguhan at bating panimula ay nasa gawing kaliwa. Ang simula ng bawat
talata ng katawan ng liham ay nakapasok nang lima hanggangpitong espasyo mula sa
kaliwangpalugit.
E. Panuto: Kilalanin ang inilalahad ng bawat bilang. Piliin ang titin ng sagot. Isulat sa sagutang
papel ang sagot.
6
F. Panuto: Ipabasa sa iyon nanay o kaninoman sa iyong kasama sa bahay ang liham sa ibaba.
Tukuyin kung tama o mali ang timutukoy hinggil dito.
7
_______11. Ito ay isang halimbawa ng liham-kahilingan.
_______12. Bloke ang anyo ng liham na ito.
_______13. Upang maging epektibo ang ganitong uri ng liham, kailangang ilahad ang
mga dahilan upang ito ay maipagkaloob.
_______14. Hindi kinakailangang maging pormal sa pagsulat ng Liham-kahilingan.
_______15. Maaaring lamanin ng liham kahilingan ang pagpapatibay ng
anumang nilalaman ng korespondensiya tungo sa pagsasakatuparan ng
inaasaang bunga.
Gabay na Tanong:
1. Paano isinulat ang liham?
2. Sa lahat ng mga ipinakitang jhalimbawa ng sulating teknikal bokasyunal, paano mo ito
mailalarawan?
8
● Manwal
Ang manwal ay nagtuturo sa isang tao kung paano gagamitin o gagawin ang mga
bagaybagay. Higit na malawak ang saklaw nito kaysa sa instruksyon. Ito ay nagbibigay ng
mga panuto
Liham-Pangnegosyo
Ito ay nagtataglay ng mga impormasyon para sa patutunguhan. Isinusulat ito ng
isang individwal na may nais iparating sa pagpapadalhan ng liham
Nag-iiba ang paraan ng pagkakasulat ng liham batay sa kung ano ang layunin
nito.
Sa Pagsulat ng Liham Pagnenegosyo, mahalagang tiyakin kung ano ang
layunin ng liham
Karaniwang isinusulat ang mga liham-pangnegosyo para sa mga tao sa labas ng organisasyon o
kompanya. May iba’t ibang sinasaklaw ang liham –pangnegosyo:
1. Paghahanap ng trabaho
2. Paghingi ng impormasyon
3. Pagtugon sa mga tanong
4. Promosyon ng mga ibinebenta at/o serbisyo
5. Paglikom ng pondo
6. Pagrehistro ng mga reklamo
7. Pagbibigay ng mga tulong para sa pagsasaayos ng mga patakaran o sitwasyon. Atbp
Mga Katangian ng Liham Pangnegosyo
9
1. Kalinawan. Ang minsang pagbasa ng naunawaan at nagaganap sa
pamamagitan ng pagbigay sa kaliit-liitang mga bagay.
2. Kabuuan. Ang pagbibigay ng mga kaalaman na dapat lamang malaman ng
mga mambabasa.
3. Kaiklian. Ang pagsasaad ng diwa ng pananalita na may nagaganap na
pagkukulang sa kalinawan, kaabuuan at paggalang.
4. Paggalang. May pamitagang pakitunguhan ang sinusulatan. May pagsasaalang
-alang sa kahalagahan.
Mga Bahagi ng Liham Pangnegosyo
1. Ulong – Sulat Matatagpuan dito ang pangalan, lokasyon at impormasyon sa
pagkontak sa ahensiyang pagmumulan ng liham; kalimitan itong nagtataglay ng
logo ng nasabing kompanya o institusyon
2. Petsa - Nagsasaad kung kalian isinulat ang liham
3. Patunguhan - Inilalagay rito ang pangalan at katungkulan ng taong ibig pagbigyan
ng liham; kung sino ang pangunahing ibig patunguhan nito.
4. Bating Pambungad - Maiksing pagbati sa patutunguhan ng liham. Nagtatapos sa
tutuldok (:)
5. Katawan ng Liham - Nagtataglay ng mismong nilalaman ng liham. Unang talata:
malinaw na ipahayag ang punong diwa at ang buod ng nais sabihin.
6. Gitnang bahagi: isalaysay ang mga pangyayari at/o magbigay ng mga katibayan
hinggil sa pangyayari o usapin.
7. Huling bahagi: sinasabi ang aksiyong dapat gawin sa mapitagang pamamaraan.
8. Bating Pangwakas - Maiksing pagbati bago wakasan ang liham. Nagtatapos sa
kuwit
9. Lagda - Pangalan o mismong lagda ng nagpadala ng liham
halaga ng bagay/aytem na nais bilhin, serbisyo (janitorial services, security services, catering
services, venue/function halls, atbp) ng isang tanggapan.
3. Liham pagtatanong
● Liham na nangangailangan ng tuwirang sagot sa nais malaman hinggil sa mga opisyal na
impormasyon o paliwanag.
4. Liham Pasasalamat
10
● Pagpapahayag ng pasasalamat sa mga naihandog na tulong, kasiya-siyang
Pagyamanin
Gawain 2.3 (60 minuto)
Subukin natin ang mga naunawaan mo sa ating aralin. Basahin ang bahagi ng manwal
sa ibaba.
A. Tukuyin kung tama o mali ang inilalarawan ng bawat bilang. Isulat sa sagutang papel
ang sagot.
11
1. Ang handbook ay isa ring manwal.
2. Ang manwal na ito ay isang makapangyarihang batayan para sa isang karapatan.
3. Malalim na mga salita ang dapat gamitin s pagsulat ng isang manwal upang ito ay
maging malinaw.
4. Ang manwal na ito ay kapaki-pakinabang lalo na sa mga may-ari ng negosyo.
5. Naglalaman ng mga batas at regulasyon sa paghahanapbuhay ang halimbawang
manwal na binasa.
6. Simpleng salita ang ginagamit sa pagsulat ng isang manwal.
7. May iisang paksa ang isang manwal.
8. Layunin ng manwal na magbigay ng impormasyon tungkol sa isang bagay, produkto
o gawain.
9. Ginagamit ito upang makapagbigay ng mga impormasyon tungkol sa mga larangan
ng gawain tungkol sa mga dapat at hindi dapat gawin.
10. Pormal ang gamit ng wika at maaaring may teknikal na pananalita
Gabay na Tanong:
B. Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot batay sa bahagi ng manwal sa ibaba
Subukin natin ang mga naunawaan mo sa ating aralin. Palawakin pa natin ang iyong kaalaman.
D. Panuto:Basahing maigi ang liham-pangnegosyo sa ibaba. Sagutin ang tanong batay
rito. Isulat sa sagot sa sagutang papel.
13
____1. Uri ng liham liham-pangnegosyo
A. Liham kahilingan C. Liham aplikasyon
B. Liham pagtatanong D. Liham pasasalamat
____2. Anong bahagi ito?
A. Ulong sulat C. Patunguhan
B. Bating panimula D. Lagda
____3. Anong bahagi ito ng liham pangnegosyo?
A. Ulong sulat C. Patunguhan
B. Bating panimula D. Lagda
____4. Sa bahaging ito inilalahad ng sumulat ang kanyang intensyon sa pagliham.
A. Katawan ng Liham C. Patunguhan
B. Bating panimula D. Lagda
____5. Anong bahagi ito ng liham pangnegosyo?
A. Ulong sulat C. Patunguhan
B. Bating panimula D. Lagda
____6. Ang pangunahing nilalaman ng liham.
A. Pagpapakilala ng may-akda C. Pangungumusta
B. Paghahanap ng trabaho D. Wala sa nabanggit
____7. Posisyong hinihiling ng may-akda ng liham pangegosyong ito.
A. Maging guro C. Maging guro sa Filipino
B. Maging empleyado D. Mapabilang sa paaralan
____8. Patunay ng kahandaan ng may-akda sa kanyang pakay.
A. Pagpapakadalubhasa sa larangan ng Filipino
B. Pagtatapos ng kursong BSE-Filipino
C. Pakikipanayam sa anomang oras
D. Wala sa nabanggit
____9. Pinakamataas na kwalipikasyon ng may-akda ayon sa kanyang liham.
A. Pagpapakadalubhasa sa larangan ng Filipino
B. Pagtatapos ng kursong BSE-Filipino
C. Pakikipanayam sa anomang oras
D. Wala sa nabanggit
____10. Karagdagang impormasyon hinggil sa may-akda.
A. Resume C. Pakikipanayam
B. Sanggunian D. Pamantasang pinagtapusan
____11. Anyo ng liham na ginamit ng may-akda.
A. Block C. Di pormal
B. Pormal D. Semi-block
____12. Tawag sa taong maaaring mapagkunan ng impormasyon hinggil sa katauhan
o kakayahan ng isang naghahanap ng hanapbuhay.
A. Tagasuri C. Tagapagsanay
B. sanggunian D. Tagapamahala
_____13. Uri ng wikang ginamit ng may-akda.
A. Payak C. Lalawiganin
B. Pormal D. pangkaraniwan
_____14. Alin sa sumusunod ang taglay na katangian ng liham?
A. Kaiiklian C. Paggalang
B. Kalinawan D. Lahat ng nabanggit
_____15. Alin sa sumusunod ang katanggap-tanggap na taglay ng liham?
A. Hindi mahaba
B. Ramdam ang paggalang
14
C. Hindi paligoy-ligoy
D. Lahat ng nabanggit
Isagawa
Gawain 2.4 (40 minuto)
Nailatag na sa iyo ang kinakailangan mong malamang hinggil dito. Sa gawaing ito,
ibigay moang iyong nalalaman.
A. Panuto: Isulat ang kahilingan sa bawat bilang.
Isa kang Lider ng inyong barangay. Inatasan ka ng inyong Kapitan na sumulat ng
isang manwal tungkol sa paano mo ito sisimulan?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Nakaisip kang magtayo ng isang negosyo. Anong uri ng manwal ang iyong isusulat?
Bakit?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Sa kasalukuyang panahon ng COVID 19, anong uri ng manwal ang iyong maaaring gawin
upang makatulong ka sa pamayanan? IpalIwanag.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Siguradong marami ka nang nalaman tungkol sa liham pangnegosyo. Iba-iba ang uri
nito ayon sa layunin. Nailatag na sa iyo ang kinakailangan mong malaman
hinggil dito. Sa gawaing ito, ibigay mo ang iyong nalalaman.
B. Panuto: Isulat ang kahilingan sa bawat bilang.
1. Ipagpalagay na nakatapos k na ng ika-12 baitang. Nais mong magtrabaho sa isang fastfood
chain. Hinihingian ka ng isang liham aplikasyon. Paano mo ito isusulat? Isulat mo ito sa isang long
bond paper. Sundan mo ang rubriks sa ibaba sa pagsulat.
Mekaniks
Pakakaugnay-ugnay ng mga pangungusap——————15
Wastong gamit ng mga salita at bantas————————15
Talataan—————————————————————— 15
Anyo
Kaangkupang ng anyong ginamit———————————15
Kabuuan—————————————————————— 100
15
Linangin
Gawain 2.5 ( 20 minuto )
Panuto: Lagyan ng tsek ang katangian ng dalawang sulating teknikal bokasyonal.
Karagdagang Gawain
Gawain 2.6 (20 minuto)
Binabati ka namin dahil natapos mo nang matagumpay ang mga pagsubok sa modyul. Dahil
diyan, gusto naming maging handa ka sa susunod na pagsubok na iyong kahaharapin. Ngayon pa
lamang ay paghandaan mo na kung ano nga ba ang madalas na maririnig na salita sa media
batay sa iba’t ibang sitwasyon.
Patibayin natin ang iyong natutunan sa gawaing ito sa pamamagitana ng pagsagot sa
susunod na gawain.
Panuto: Sumulat ng isang tuntunin o patakaran na maaaring maging bahagi ng isang manwal
hinggil sa tamang pagkilos ngayong panahon ng pandemikong COVID 19.
30________________________________________________________________________________________________
_ ________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
Isaisip
Gawain 2.7 (30 minuto)
Nagagawa mo nang tukuyin ang mga impormasyon at detalye hinggil sa halimbawang
manwal. Upang lubusan mong matandaan, may ilan pang tanong na iyong tutugunan para sa
higit pang kasanayan.
A. Panuto: Sagutan ang mga tanong sa ibaba kaugnay ng mga nabasang bahagi ng manwal
Sa Pagyamanin. Isulat ang sagot sa inilaang papel.
Ayon sa manwal, ano ang benepisyong maaaring matanggap ng isang manggagawa?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Sino ang nagtatalaga ng pasweldo sa mga manggawa? Ano ang batayan nito?
__________________________________________________________________
16
__________________________________________________________________
Gaaano kahalaga ang isang manwal?
__________________________________________________________________
Nagagawa mo nang tukuyin ang mga impormasyon at detalye hinggil sa
halimbawang Liham-pangnegosyo. Upang lubusan mong matandaan, may ilan pang
tanong na iyong tutugunan para sa higit pang kasanayan.
B. Panuto: Sagutan ang mga tanong sa ibaba kaugnay ng mga nabasang halimbawang
liham pangnegosyo sa Pagyamanin. Isulat ang sagot sa inilaang papel.
1.Ano ang nilalaman ng liham pangnegosyong binasa?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
2. Ano-ano ang katangian ng may-akda upang mapagbigyan ang kanyang ninanais sa pagliham?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
3. Paano ginamit ng may-akda ang wika sa kanyang pagliham? Patunayan.
____________________________________________________________
____________________________________________________________
Tayahin
Gawain 2.8 ( 55 minuto)
Mahusay!! Narito ka na sa pagtatapos ng modyul. Sagutan mo ng buong giting ng mga sumusunod
na tanong sa sagutang papel. Basahin maigi ang panuto at magpatuloy ka…
A. Panuto: Kilalanin ang inilalarawan ng bawat bilang. Isulat sa sagutang papel ang letra
ng sagot.
____1. Alin sa mga sumusunod ang nagpapakilala sa manwal?
A. Nagtuturo sa isang tao kung paano gagamitin o gagawin ang mga
bagay-bagay.
B. Tumatalakay sa paraan ng sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari
C. Nagpapaliwanag ng isang pangyayari
D. Naglalarawan sa isang materyal
_____2. Ang sumusunod ay katangian ng manwal maliban sa isa.
A. Payak, maikli at tiyak ang pagkakabuo upang maiwasan ang kalituhan
ng mambabasa
B. Pormal ang gamit ng wika at maaaring may teknikal na pananalita
C. Maraming tinatalakay na paksa
D. Tiyak kung sino ang gagamit
_____3. Alin sa sumusunod ang layunin ng manwal?
A. Layunin ng manwal na magbigay ng impormasyon tungkol sa isang
bagay, produkto o gawain.
B. Ginagawa ito upang makapanghikayat ng mga tao o maging gabay ng
magkaroon ng kaalaman sa mga kalakaran, alituntunin at iba pang mahahalaga sa negosyo o
kumpanya
C. Makapagbigay ng mga impormasyon tungkol sa mga larangan ng
gawain tungkol sa mga dapat at hindi dapat gawin.
D. Lahat ng nabanggit
17
A. Mapa C. babala
B. tsart D. Anunsyo
______6. Ginagamit ito kung hinihingi ng pangangailangan upang maging higit na maliwanag
ang paglalahad ng mga impormasyon.
A. Matalinghagang salita C. Malalim na salita
B. Teknikal na salita D. Payak na salita
_____7. Regular na pangangalaga o pagsasaayos ng mga pangunahing operasyon ang nilalaman
nito.
A. Manwal para sa gumagamit C. Manwal ng pagbuo
B. Teknikal na Manwal D. Manwal-serbisyo
____8. Isanasaad sa manwal na ito ang pagsasaayos, pagpapalit ng depektibong bahagi.
A. Manwal-serbisyo C. Manwal na Operasyon
B. Manwal ng pagbuo D. Manwal para sa gumagamit
_____9. Ispesipikasyon ng mga bahagi, operasyon, dayagnosi, at pagbuo ng gamit ang nilalaman ng
manwal na ito.
A. Manwal para sa gumagamit C. Manwal ng pagbuo
B. Teknikal na Manwal D. Manwal-serbisyo
B. Panuto: Basahin ang bahagi ng manwal. Sagutin ang kaugnay na tanong batay rito
✔ Naunawaan ko na
________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________.
✔ Nabatid ko na
________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.
Prepared by:
19
Checked by:
ZENAIDA P. CRISTOBAL
Academic Coordinator
Noted by:
ROSA T. TAYAMORA
School Head
20