Magandang araw po sa inyong lahat!

Ako po ay narito upang talakayin ang isang napakahalagang isyu na nakakaapekto sa ating
ekonomiya at sa ating pang-araw-araw na buhay, ang inflation.

Una, ano nga ba ang inflation? Ito ay ang pagtaas ng pangkalahatang antas ng presyo ng mga
kalakal at serbisyo sa isang takdang panahon. Ito ay isang normal at inaasahan na bahagi ng
anumang ekonomiya, subalit ito ay maaaring magdulot ng mga problema kung ito ay labis na
mataas.

Ang inflation ay isang pangkaraniwang konsepto sa ekonomiya. Kapag naririnig natin ang
salitang “inflation,” karaniwang iniisip natin ang pagtaas ng presyo ng mga bilihin. Ngunit ang
totoong kahulugan nito ay mas malalim pa.

May dalawang pangunahing uri ng inflation. Ang demand-pull at cost-push. Ang Demand-Pull
Inflation ito ay nagmumula mula sa mataas na demand para sa mga kalakal at serbisyo. Kapag
marami ang gustong bumili ng isang bagay, nagmamahal ito. Halimbawa, kung ang mga tao ay
biglang nagkagusto sa mga elektronikong gadgets, maaaring tumaas ang presyo ng mga ito.
Samantala ang Cost-Push Inflation ay nagmumula mula sa pagtaas ng gastos sa produksiyon.
Halimbawa, kung biglang tumaas ang presyo ng langis, maaaring tumaas din ang mga presyo ng
mga kalakal at serbisyong umaasa sa langis para sa produksiyon at transportasyon.

Ang inflation ay hindi nagmumula sa wala. Ito ay may mga sanhi, at ilan sa mga ito ay ang
Pagpapalit ng Pera o (Monetary Policy) Kapag maraming pera ang umiikot sa ekonomiya,
maaaring magdulot ito ng presyon sa pagtaas ng mga presyo. Ang Bangko Sentral ng bawat
bansa ay may kontrol sa pagpapalit ng pera, kaya’t maaari nilang kontrolin ang inflation sa
pamamagitan ng pagtataas o pagpapababa ng interest rates at pamamahala sa money supply.
Pagtaas ng Sahod o (Wage Growth) Kung tumaas ang sahod ng mga manggagawa nang mabilis,
maaaring magresulta ito sa pagtaas ng demand para sa mga kalakal at serbisyo, at ito ay maaring
magdulot ng demand-pull inflation at ang Pagbabago sa mga Input Costs ito ay ang pagtaas ng
gastos sa mga raw materials o input sa produksiyon ay maaaring magdulot ng cost-push
inflation. Halimbawa, ang pagtaas ng presyo ng langis ay maaaring mag-angat ng presyo ng mga
produkto na umaasa sa langis para sa produksiyon at transportasyon.

Ang inflation ay may malawakang epekto sa ekonomiya at sa pang-araw-araw na buhay ng mga

mamamayan ito ay ang pamumuhay ng mga Mamamayan ang mataas na inflation ay
nagreresulta sa pagtaas ng presyo ng mga pangunahing kalakal tulad ng pagkain, gasolina, at
kuryente. Ito ay maaaring magdulot ng pagtaas ng gastusin ng mga pamilya, kaya’t mas mahirap
para sa kanila ang makabili ng mga pangangailangan, at isa pa rito ay ang Negosyo at Investment
ang mataas na inflation ay maaaring magdulot ng hindi katiwasayan sa mga negosyo dahil sa
hindi nila matiyak kung gaano tataas ang kanilang mga gastos at kung paano ito makakaapekto
sa kanilang kita.

Sa kabila ng mga hakbang na ito, ang pagkontrol sa inflation ay isang kritikal na gawain. May
mga trade-off ito, tulad ng pag-aalala sa pagtaas ng unemployment habang nilalabanan ang
mataas na inflation. Ito’y nagiging sentro ng mga patakaran at desisyon ng pamahalaan at
Bangko Sentral.

Mahalaga rin ang papel ng mga mamamayan sa pagtugon sa inflation. Maaari tayong magkaroon
ng financial literacy at mag-budget ng maayos para maibsan ang epekto ng mataas na inflation sa
ating buhay.

Sa ating pagtutulungan at malasakit sa isyung ito, maaari nating maipanatili ang kalusugan ng
ating ekonomiya at protektahan ang ating mga pamilya sa mga negatibong epekto ng mataas na
inflation.

Maraming salamat po sa inyong oras. Nawa’y magbigay ito ng mas malalim na pang-unawa
tungkol sa inflation at sa kahalagahan ng pagtutok natin dito.