SCRIPTTT
petsa na nakalagay doon sa dyaryo.
KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO
1. SALIGAN NG BATAS NG BIAK-NA-BATO 1896
*habang siya ay nakatulog, naalimpungatan siya sa mga
ingay sa kaniyang paligid. Napansin niyang nakatulog
pala siya sa mesa sa isang palengke. Habang kinikusot
niya ang kaniyang mga mata, may lumapit sa kaniya ang
ale na naglalako ng kaniyang paninda.
Tindera1: bata, bili ka nitong paninda kong pancit.
Mainit pa’t masarap.
*Hindi niya pinansin ang ale dahil mas pinagtuonan niya
ng pansin ang kaniyang paligid at nagtataka. Nagtataka
siya dahil sa mga kakaibang kasuotan at imprastraktura
na kaniyang nakikita.
Bata: ate, bakit po ganiyan ang suot mo? May shooting
ba? role play?
Tindera 1: anong pinagsasabi mo bata? hindi ko mawari
ang iyong sinasabi ngunit kung sa kasuotan ang iyong
tinutukoy, ganito naman talaga ang ka kasuotan ng mga
tao dito.
Bata: huh? Ganiyan po? Hindi kaya no, ang haba-haba,
hindi ba kayo nag-iinitan? Super init kaya.
Tindera 1: kung hindi ka bibili, mauuna na ako sa iyo.
*sabay lakad ng tindera at iniwan ang bata*
Napakamot nalang ang bata dahil sa kalitohan at
napagpasiyahan na lumakad nalang. Sa kalagitnaan ng
kaniyang paglalakad, napansin niya ang wikang
ginagamit ng mga tao doon, hindi siya sanay na purong
tagalog ang kaniyang naririnig.
Tindera 2: bili na kayo!
Tindera 3: dito kayo, sariwang-sariwa pa ang mga gulay!
Tindera 4: ilan gusto mo? Apat?
Etc..
Sa kaniyang paglalakad, may nakabunggo siyang isang
lalaki dahil sa pagmamadali. Pagkabunggo nila ay
nahulog ang paninda niyang dyaryo. Pinulot nila ito.
Lalaki: Pasensya ka na bata, hindi kita nakita dahil sa
pagmamadali ko.
*Hindi nakasagot agad ang bata dahil napansin niya ang
Bata: Kuya, totoo po ba ito? (sabay turo sa petsa)
Lalaki: tunay iyan bata, bakit mo natanong?
Bata: Weh? 1896? Jino-joke time mo ata ako eh
Lalaki: Ano? hindi kita maintindihan. Ay sya, sayo na
iyang dyaryo, pambawi man lang. Aalis na ako.
Natulala at napa-isip ang bata kung bakit nadatnan niya
ang kaniyang sarili na natutulog. Napaisip siya at
binalikan ang mga pangyayari. Nanlaki ang mata ng bata
Bata: si lolo… kanina lang ay nagpapatulong lang ako sa
aking assignment, may sinasabi siya pero ang
natatandaan ko lang ay naging official language ang
wikang tagalog. 1896… purong tagalog… OMG so totoo
nga? Nandito ako sa panahon ng history ng wika?
Sa kaniyang paglalakad, hindi pa rin siya makapaniwala
hanggang sa mayroon siyang napansing kakaibang
liwanag.
Bata: Ano ‘yon?
pinuntahan niya ito at pumasok sa liwanag.
PHILIPPINE COMMISSION, BATAS 74 NG 1901
*Pagkatapos pumasok, pinansin ang dyaryong bitbit
niya.
Bata: Oh, bakit naging year 1901 na ang sa dyaryo? Na
saan na naman ba ako? Joke time na naman ba ‘to?
Nilibot nya ang kaniyang paningin sa paligid at napansin
nito ang isang silid-aralan na maingay. Pinuntahan niya
ito at sumilip.
Guro: Please read everyone, together go.
Mga bata: A, B, C,D,E,F,G,H….
Guro: Very good! Now, let’s go with numbers, ready
together, go!
Mga bata: 1,2,3,4,5,6…
(pwede ra lahi ang ibutang ani na lesson kuntahay nila)
Bata: ano ba itong napasok ko? Kanina lang pure
tagalog sila magsalita, ngayon English na? Ah, maybe sa
panahong ito, naging opisyal na wikang pambansa ang
Ingles na ginagamit na sa mga schools.
*pagkatapos niyang sumilip sa silid na iyon, ay napansin
niya na may pamilyar na liwanag sa isa sa mga silid-
aralan doon. Pinuntahan niya ito dahil nagbabakasali
siya na makakauwi sa siya kaniyang tahanan at sa
kasalukuyang panahon.

Bata: ano ‘yon? Liwanag? Hala, baka ito na ang daan

pauwi!

PAGGAMIT NG BERNAKULAR NA WIKA SA PAGTUTURO

1931

*Pagkalabas na naman niya sa liwanag na iyon, agad

niyang tiningnan muli ang dyaryo. Nadismaya siya dahil
taong 1931 ang nakalagay. Binalik niya ng tingin sa pinto
na kung saan nandoon ang liwanag ngunit wala na iyon
doon kung kaya’t labis siyang nalungkot.

Lumakad na naman siya ngunit napahinto ito dahil sa

kaniyang nakita

Guro: Palihog ko og basa.

Mga bata: Puwa, kahil, dag, lunhaw, tapul, tabonon,

itom….

(Nagpatuloy ang talakayan)

Bata: ah, maybe ang 1931, this is the year na

ginagamitan na ng mga mother tongue (katutubong
wika) ang pagtuturo lalong-lalo na sa primary schools.

*Kalaunan, nakita na naman niya ang mahiwagang ilaw.