სსიპ. ქ.

ფოთის

IV საჯარო სკოლა
IX კლასი

საგანი -- მუსიკა

კომპლექსური დავალება -- N 2

კომპლექსური დავალება -- გმირი და ანტიგმირი

ხელოვმებაში და მუსიკაში

მოსწავლე -- ალექსანდრე დევდარიანი

მასწავლებელი -- ირმა ჯიჯიეშვილი

თემა: გმირისა და ანტიგმირის ორმაგობის შესწავლა ხელოვნებაში და
ისტორიაში გმირი და ანტიგმირი არის ორი კონტრასტული არქეტიპი,
რომლებიც გაჩნდა ისტორიის განმავლობაში და ხელოვნების სხვადასხვა
ფორმებში, მათ შორის ვიზუალურ ხელოვნებაში, ლიტერატურასა და
მუსიკაში. გმირი ხშირად არის გამოსახული, როგორც მამაცი და
თავდაუზოგავი ფიგურა, რომელიც განასახიერებს ისეთ სათნოებებს,
როგორიცაა გამბედაობა, სამართლიანობა და თავგანწირვა, ხოლო
ანტიგმირი არის ხარვეზიანი და რთული პერსონაჟი, რომელიც ეჭვქვეშ
აყენებს საზოგადოების ნორმებსა და ღირებულებებს. ამ თემაში
შევისწავლით გმირისა და ანტიგმირის წარმოდგენას ხელოვნებაში,
ისტორიასა და მუსიკაში და თითოეულ არქეტიპს შევადარებთ შესაბამის
მუსიკალურ კომპოზიციას. Ხელოვნება ხელოვნების ისტორიის
განმავლობაში გმირი გამოსახული იყო უამრავ ნამუშევარში, ძველი
ბერძნული მითოლოგიიდან თანამედროვე სუპერგმირების
კომიქსებამდე. ერთ-ერთი კლასიკური მაგალითია მიქელანჯელოს
დავითის ქანდაკება, რომელიც ასახავს ბიბლიურ გმირს, როგორც
ახალგაზრდულ, დაკუნთულ ფიგურას, რომელიც მზად არის გიგანტური
გოლიათის მოკვლა. მეორეს მხრივ, ანტიგმირი ასევე განმეორებადი თემა
იყო ხელოვნებაში, განსაკუთრებით რომანტიკულ პერიოდში, როდესაც
მხატვრები ცდილობდნენ ტრადიციული ღირებულებების გამოწვევას და
ინდივიდუალიზმის აღნიშვნას. ფრანსისკო გოიას ნახატზე 1808 წლის
მესამე მაისი ასახავს ანონიმურ ესპანელ მეამბოხეს, რომელიც სროლის
რაზმის წინაშე დგას, რომელიც განასახიერებს მჩაგვრელი რეჟიმების
წინააღმდეგ წინააღმდეგობის სულისკვეთებას. მუსიკალური
კომპოზიცია: გმირისთვის შეიძლება ავირჩიოთ ბეთჰოვენის „ეგმონტის
უვერტიურა“, სიმფონიური ლექსი, რომელიც დაფუძნებულია
ჰოლანდიელი გმირის, ლამორალის, გრაფი ეგმონტის ცხოვრებაზე,
რომელიც ეწინააღმდეგებოდა ესპანურ მმართველობას მე-16 საუკუნეში.
ანტიგმირისთვის შეგვეძლო ავირჩიოთ ჰექტორ ბერლიოზის “Symphonie
Fantastique”, პროგრამული ნაწარმოები, რომელიც მოგვითხრობს
სიყვარულით დაავადებული მხატვრის შესახებ, რომელიც ჩაეფლო
აკვიატებისა და სასოწარკვეთილების კოშმარულ სამყაროში. ისტორია
ისტორიაში მრავალი ფიგურა აღინიშნა როგორც გმირები მათი
მიღწევებისა და საზოგადოებაში შეტანილი წვლილისთვის, როგორებიც
არიან მარტინ ლუთერ კინგი უმცროსი, ჯოან დ არკი და ნელსონ
მანდელა. ეს გმირული ფიგურები ხშირად განიხილება, როგორც
მისაბაძი მაგალითი, რომლებიც შთააგონებენ ადამიანებს უკეთესი
სამყაროსკენ სწრაფვისკენ. მეორეს მხრივ, არსებობენ აგრეთვე
ისტორიული ფიგურები, რომლებიც ანტიგმირებად ითვლებიან, ან მათი
საკამათო ქმედებების ან მათი მეამბოხე ბუნების გამო. მაგალითად,
უკანონო ჯესი ჯეიმსი, რომელიც ძარცვავდა ბანკებს და ხოცავდა ხალხს,
წარმოაჩინეს როგორც დაუნდობელი დამნაშავე და ავტორიტეტის
წინააღმდეგ აჯანყების სიმბოლო. მუსიკალური კომპოზიცია:
გმირისთვის შეგვეძლო ავირჩიოთ აარონ კოპლენდის “Fanfare for the
Common Man”, პატრიოტული ნაწარმოები, რომელიც აღნიშნავს
ჩვეულებრივი ადამიანების გამბედაობასა და გამძლეობას.
ანტიგმირისთვის შეიძლება ავირჩიოთ ბობ დილანის “Like a Rolling
Stone”, საპროტესტო სიმღერა, რომელიც კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს
ტრადიციულ ღირებულების სისტემებს და აღნიშნავს
კონტრკულტურულ მოძრაობას.