CHƯƠNG 2

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA

GIAI CẤP CÔNG NHÂN
MỤC TIÊU

 Về kiến thức: Người học nắm vững quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê nin về:
Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Nội dung, biểu hiện và ý nghĩa của sứ mệnh đó trong bối cảnh hiện nay
Về kỹ năng:
Biết vận dụng phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu vào việc phân tích sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân trong giai đoạn hiện nay
Về tư tưởng: Góp phần xây dựng và củng cố niềm tin khoa học, lập trường giai cấp công
nhân đối với sự nghiệp xây dựng CNXH
 NỘI DUNG

1. Quan niệm của CN 3. Sứ mệnh lịch sử

Mác – Lênin về giai 2. Giai cấp Công của giai cấp công
cấp công nhân và sứ nhân Việt Nam
mệnh lịch sử của giai nhân và thực hiện
cấp công nhân sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công
nhân trong thời
đại ngày nay
 1. Quan niệm của CN Mác – Lênin về giai cấp công nhân
và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

1.3. Điều kiện khách

1.1. Khái niệm và quan và nhân tố chủ
1.2. Nội dung và đặc điểm
đặc điểm của giai quan quy định sứ
sứ mệnh lịch sử của giai mệnh lịch sử của
cấp công nhân
cấp công nhân giai cấp công nhân

Trên Trên Nội dung Đặc điểm Điều

phương diện phương diện kiện Nhân tố
kinh tế chính trị xã hội khách chủ quan
xã hội quan
 1.1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân

GIAI CẤP CÔNG NHÂN

Phương diện kinh tế - xã hội Phương diện chính trị - xã hội

PTSX TBCN
CNTB
XHCN GCTS GCVS
LLSX QHSX (thống trị) (Bị thống trị)

TLSX NLĐ QHSH QHQL QHPP

SLĐ XH
GCCN SLĐ SLĐ TiềnTiền
lương
+TLSX lương + lợi ích + phúc lợi xã hội

GCTS TLSX Vốn Lợi nhuận

  Đặc điểm của GCCN
 Giai cấp Sử dụng công cụ sản xuất hiện đại => năng suất lao động cao.
Quá trình lao động mang tính chất xã hội hóa

 Là sản phẩm của nền sản xuất đại công nghiệp => đại biểu cho llsx tiên
tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại

 Giai cấp có tính cách mạng triệt để nhất

 Giai cấp có ý thức tổ chức kỉ luật cao nhất
 Giai cấp có bản chất quốc tế
Công nhân xưa và nay
 Lợi ích cơ bản thống nhất với nhân dân lao động
KHÁI NIỆM
 Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và
phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại;
 là giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến;
 là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản
lên chủ nghĩa xã hội;
 ở các nước TBCN, giai cấp công nhân là những người không có hoặc
về cơ bản không có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản
và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư;
 ở các nước XHCN, giai cấp công nhân cùng nhân dân lao động làm
chủ tư liệu sản xuất chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích
chung của toàn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của mình
 1.2. Nội dung và đặc điểm sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân
Đặc điểm Gccn thống
Nội dung trị XH là
tiền đề để
Xuất cải tạo toàn
phát từ Thực hiện sứ
mệnh lịch sử Xóa diện, sâu sắc
những và triệt để
là sự nghiệp bỏ
Nội Nội tiền đề và xây dựng
cách mạng triệt
Nội dung dung kinh tế xã hội mới
của gccn và để chế
dung chính văn xã hội với mục tiêu
quần chúng độ tư
kinh tế trị - xã hóa tư của sx cao nhất là
nhân dân, hữu về
hội tưởng mang giải phóng
mang lại lợi TLSX
tính xã con người
hội hóa ích cho đa số
1.2.1. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Nội dung kinh tế Đóng vai trò

nòng cốt trong
GCCN là đại biểu cho quá trình giải
QHSX mới phóng LLSX

Tạo tiền đề vật chất – kỹ thuật

cho xã hội mới Là lực lượng đi
đầu thực hiện
Đại biểu cho lợi ích chung của CNH, HĐH
xã hội
1.2.1. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Lật đổ chế độ cũ,

Nội dung Chính trị -
xây dựng Nhà
xã hội
nước kiểu mới,
quyền lực thuộc về
tay đa số người dân

Dân chủ
Theo lý
Sử dụng NN như một công cụ Công bằng tưởng và
để thực hiện: mục tiêu
bình đẳng và tiến bộ CNXH
xã hội
1.2.1. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Nội dung văn hóa - tư tưởng

Xây dựng và củng
Xây dựng hệ giá Thực hiện cuộc cách mạng cố ý thức hệ tiên
trị mới: lao động, văn hóa, tư tưởng; bao gồm tiến của giai cấp
công bằng, dân cả tạo cái cũ lỗi thời lạc hâu, công nhân, đó là
chủ, bình đẳng và xây dựng cái mới tiến bộ CN Mác - Lênin
tự do trong lĩnh vực ý thức
tư tưởng
Phát triển văn hóa, Xây dựng đạo
xây dựng con đức và lối sống
người người mới mới xã hội chủ
XHCN nghĩa
 1.2.2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của GCCN
Đặc điểm 1:Sứ mệnh lịch sử của GCCN xuất phát từ những tiền đề kinh tế xã hội của sản
xuất mang tính xã hội hóa với hai biểu hiện nổi bật là:

Thứ nhất, về nội dung kinh tế - vật chất:

tính chất tính chất
Xuất hiện những tiền đề xã hội chiếm hữu tư
Xã hội
vật chất thúc đẩy sự phát hóa của nhân TBCN
hóa SX
triển của xã hội LLSX về TLSX

Thứ hai, về nội dung chính trị:

Lợi ích
Lợi ích của đấu tranh
GCCN của
GCTS
Quy định khách quan Nỗ lực chủ quan của chủ thể
về sứ mệnh lịch sử thực hiện sứ mệnh lịch sử

•Đấu tranh chính trị

•(trình độ đấu tranh cao
nhất)

• Đấu tranh
kinh tế
• (tự phát)
1.2.2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của GCCN

 Đặc điểm 2: thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp
cách mạng của bản thân giai cấp công nhân cùng với đông đảo quần chúng
và mang lại lợi ích cho đa số

 Đặc điểm 3: Sứ mệnh lịch sử của GCCN là xóa bỏ triệt để chế độ tư hữu về
tư liệu sản xuất

 Đặc điểm 4: Việc GCCN giành lấy quyền lực thống trị xã hội là tiền đề để
cải tạo, toàn diện, sâu sắc và triệt để xã hội cũ và xây dựng thành công xã
hội mới vớ mục tiêu cao nhất là giải phóng con người
1.3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân
Điều kiện khách quan Điều kiện chủ quan

Sự phát
GCCN có
triển của CCCN
Địa vị Địa vị có ĐCS sự liên minh
bản thân
kinh tế chính trị lãnh đạo với các giai
GCCN về số
xã hội cấp, tầng
lượng và
lớp khác
chất lượng

Đây là yếu tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN

thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình
  Điều kiện khách quan qui định sứ mệnh lịch sử của GCCN
 Địa vị KT – XH của GCCN trong xã hội TBCN

Về địa vị kinh tế
LLSX tiên tiến nhất  quyết định phá vỡ QHSX TBCN.
Không có TLSX chủ yếu
Lợi ích của GCCN >< lợi ích của GCTS  CMXH  xây dựng XH
mới không có áp bức, bóc lột

Về địa vị xã hội
Bán sức lao động, bị bóc lột m
Lợi ích cơ bản thống nhất với nhân dân lao động
Giai cấp duy nhất có khả năng lãnh đạo cách mạng  giải phóng
mình và toàn XH
 2. Giai cấp Công nhân và việc thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay
Điểm tương đồng với giai cấp công
2.1. Giai cấp công nhân nhân thế kỷ XIX
hiện nay
Điểm khác biệt với giai cấp công
nhân thế kỷ XIX

Về nội dung kinh tế xã hội

2.2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử

của giai cấp công nhân trên Về nội dung chính trị xã hội
thế giới hiện nay
Về nội dung văn hóa tư tưởng
Điểm tương đồng giữa GCCN hiện nay với GCCN truyền thống

 GCCN vẫn là lực lượng sản xuất hàng đầu của xã hội hiện đại

 CNH vẫn là cơ sở khách quan để GCCN hiện đại phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và
chất lượng

 GCCN bị bóc lột về giá trị thặng dư => Xung đột lợi ích giữa GCCN với GCTS

 Phong trào cộng sản và công nhân ở nhiều nước vẫn luôn là lực lượng đi
đầu trong các cuộc đấu tranh vì hòa bình, hợp tác và phát triển, vì dân sinh,
dân chủ, tiến bộ xã hội và CNXH
 Những biến đổi và khác biệt
giữa GCCN hiện nay với GCCN truyền thống

GCCN truyền
GCCN hiện nay
thống
Xu hướng lao động trí óc nhiều hơn, trí thức hóa,
Lao động chân tay
Toàn cầu hóa, chuỗi giá trị toàn cầu

Xuất hiện mô hình và “kiểu lao động mới:

GCCN giữa các nước ít liên kết
với nhau
Với các nước XHCN, GCCN trở thành giai cấp lãnh đạo
 SX với công nghệ hiện đại, năng
suất, chất lượng cao, đảm bảo cho
Về nội dung
sự phát triển bền vững
kinh tế xã hội
Xây dựng một trật tự xã hội mới
công bằng và bình đẳng
2.2. Thực hiện sứ
mệnh lịch sử của Về nội dung Chống bất công và
giai cấp công chính trị xã hội Bất bình đẳng xã hội
nhân trên thế giới
hiện nay Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng
của Đảng Cộng Sản
Về nội dung văn
Nhận thức và củng cố niềm tin khoa
hóa tư tưởng
học đối với lý tưởng, mục tiêu của
CNXH

Chủ nghĩa quốc tế chân chính trên cơ sở chủ nghĩa

yêu nước và tinh thần dân tộc chân chính
2.3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam

2.3.2. Sứ mệnh lịch sử của giai 2.3.3. Định hướng

2.3.1. Đặc điểm của giai cấp cấp công nhân Việt Nam trong
công nhân Việt Nam xây dựng GCCN
các thời kỳ cách mạng Việt Nam hiện nay

Đặc Đặc
Phương
điểm từ điểm
hướng
lịch sử GCCN Về văn
hình VN Về Về chính trị - Một số
hóa tư
thành thời kỳ kinh tế xã hội giải pháp
tưởng
GCCN đổi chủ yếu
VN mới