Professional Documents
Culture Documents
Fil11 - q1 - CLAS2 - Kaugnayanng-Konseptong-Pangwika - RHEA ANN NAVILLA
Fil11 - q1 - CLAS2 - Kaugnayanng-Konseptong-Pangwika - RHEA ANN NAVILLA
BAITANG/SEKSYON:___________________________
____ 11
KOMUNIKASYON
AT PANANALIKSIK SA WIKA
1
AT KULTURANG PILIPINO
Kwarter I – Linggo 2
Kaugnayan ng Konseptong Pangwika
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda
kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.
Mga Layunin:
1. Naiisa-isa ang kahulugan ng mga konseptong pangwika.
2. Natutukoy ang kaugnayan ng mga konseptong pangwika sa mga napanood
na sitwasyong pangkomunikasyon.
3. Nakasusulat ng mga pananaw tungkol sa pagpapahalaga sa wika.
Subukin Natin
Panuto: Basahin at unawain ang mga katanungan at isulat sa patlang ang titik na
katumbas ng iyong napiling sagot.
1
5. Alin sa sumusunod ang WASTO ukol sa kasalukuyang patakarang pangwika sa
Pilipinas?
A. Monolingguwal dahil mayroon itong Pambansang Wika, ang Filipino.
B. Monolingguwal dahil ito ang nakabubuti sa lahat ng Pilipino saan mang
dako ng Pilipinas.
C. Bilingguwal dahil sa wikang Ingles at Filipino lang ang ginagamit na wikang
panturo sa mga paaralan.
D. Multilingguwal dahil sa ipinatutupad na Multilingual Education sa
kurikulum ng K to 12 at sa 150 na diyalekto rito.
9. Ano ang tawag sa wikang nakagisnan mula sa pagsilang at unang itinuro sa isang
tao?
A. Unang Wika C. Ikatlong Wika
B. Pangalawang Wika D. Wikang Pantahanan
10. Ano ang simbolo ng wikang natutunan ng isang tao habang lumalawak ang
mundong ginagalawan niya upang makasabay sa takbo ng daigdig?
A. L C. L2
B. L1 D. L3
2
Ating Alamin at Tuklasin
Malaki ang pakinabang kapag natutuhan mo ang maraming wika na magbibigay
daan sa maraming oportunidad sa buhay ng bawat indibidwal. Ang paggamit ng
katutubong wika na pinag-ugatan natin, ang wikang pambansa na Filipino na siyang
pagkakakilanlan ng ating lahi at ang Ingles na wika ng daigdig ay mga wikang dapat na
matutuhan at mas maganda kung higit pa rito ang sinasalita mong wika. Sa mga wikang
natutuhan natin ay maaari tayong maging bilingguwal at multilingguwal.
Filipino ang
Binhi wika ng aking mga
Ano ang wika sa magulang. But we
ng
inyong tahanan? also speak English in
Kaalaman
our home.
Multilingguwal – mula
sa salitang Ingles na “multi” Ameng
na ibig sabihin ay marami lemeg muro
at salitang lenggwahe na Cuyonon.
kasingkahulugan ng
salitang “wika.” Sa Palawan
ay maraming sinasalitang
wika at diyalekto tulad ng
Agutaynon, Batak,
Cuyunon, Kagayanen,
Palawano, Molbog, at
Tagbanua.
Ang Unang Wika ay wikang natutuhan ng isang bata mula sa kaniyang pagkasilang,
tinatawag din itong katutubong wika o mother tongue (Language 1 o L1). Isang halimbawa
nito ay ang mga nakatira sa Cuyo kung saan ang unang wika nila ay Cuyunon gayundin
sa Agutaya na Agutaynen ang kanilang unang wika at sa Balabac ay may ilang grupo ng
Muslim na nagsasalita ng Molbog. May mga pagkakataon na ang L1 ng ibang bata ay
wikang Ingles o kaya naman ay wikang Filipino mula sa nakagisnan nilang wika.
Ang Pangalawang Wika ay pagkatapos niyang matutuhan ang unang wika. Dahil
marami na siyang makakahalubilo ay may panibagong wika siyang matutuhan tulad ng
wikang ginagamit sa pagtuturo. Ito ang Language 2 o L2. Kapag bihasa na ang isang bata
sa Cuyunon bilang unang wika niya ay matutuhan niya ang pangalawang wika, ang Filipino
sa paaralan. Sa ibang bata ay nagiging L2 nila ang wikang Ingles pagkatapos nilang
matutuhan ang L1 nila.
Lumalawak ang ginagalawan ng isang tao kaya may panibago naman siyang wikang
matututuhan upang makasabay sa takbo ng daigdig. Ito ay tinatawag na Ikatlong Wika
(language 3 o L3). Ang wikang dapat matutuhan ng isang Pilipino ay ang wikang Ingles
samantala sa iba ay katutubong wika o wikang Filipino. Ang L1, L2, at L3 ng isang tao ay
nakadepende sa wikang nakagisnan nila at ang mga wikang ginagamit sa paligid na
kanilang ginagalawan. Iba-iba man tayo ng wikang ginagamit, mahalaga pa rin ang
pagkakaunawaan at pagkakaisa tungo sa magandang mithiin ng bawat isa.
3
Ang patakarang edukasyong bilingguwal ng DECS Order No. 25, s.1974 ay pinagtibay
ng National Board of Education (NBE) upang maging bihasa sa dalawang wika. Ito ay may
pamagat na Implementing Guidelines for the Policy on Bilingual Education na naglalayong
gamitin ang wikang Filipino at Ingles sa magkahiwalay na paraan at paghusayin ang mga
Pilipino sa dalawang wika.
Likas na sa mga Pilipino ang pagiging multilingguwal dahil mayroon tayong mahigit
na 150 na wika at wikain. Marami sa mga batang Pilipino ay gumagamit ng unang wika
kaya nagkaroon tayo ng multilingguwal na edukasyon. Ito ay naging bahagi ng K to 12
Curriculum na ipinapatupad ng DepEd na ang unang wika ay wikang panturo sa
kindergarten hanggang Baitang 3. Ang patakaran na ito ay nakapaloob sa DO 16, s. 2012
na may pamagat na Guidelines on the Implementation of the Mother Tongue Based-
Multilingual Education (MTB-MLE). Nagsimulang ipatupad ang patakarang ito sa taong
panuruan 2012-2013.
4
Nalaman mo mula kay Pangulong Duterte ang kahalagahan ng wikang Filipino, ngayon
naman ay panoorin mo ang balita na ”Kulturang Palaweño” mula sa TV Patrol Palawan sa
link na https://www.youtube.com/watch?v=KOxgPkyvEF0. Maaari mo rin basahin ang
iskrip ng video kung sakaling hindi mo mabuksan ang link.
“Kulturang Palaweño”
TV Patrol Palawan
5
Tayo’y Magsanay
Panuto: Alamin natin ang wikang sinasalita mo. Sagutin ang mga tanong na nasa tsart
Panuto:
at isulat sa dalawang kahon ang iyong mga sagot.
Panuto: Alamin natin ang wikang sinasalita mo. Sagutin ang mga tanong na nasa
tsart at isulat sa dalawang kahon ang iyong mga sagot.
2. Bakit mahalaga ang wika ayon kay Pangulong Duterte? Paano pauunlarin ang
wikang Filipino?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
6
Ating Pagyamanin
Panuto: Natutuhan mo na marahil ang pakinabang kapag marami kang alam na wika.
Nakikita mo ba ang komiks na nasa ibaba pero walang usapan. Mag-isip ng angkop na
diyalogo sa bawat sitwasyon gamit ang L1, L2 at L3.
Sitwasyon 1: Pagpapaalala ng ina na iwasan muna ang palagiang paglabas ng bahay upang
hindi mahawa ng covid virus gamit ang L1.
7
Panuto: Basahin at unawain ang mga tanong. Isulat ang iyong sagot sa patlang.
8
Ang Aking Natutuhan
Ating Tayahin
Panuto: Basahin at unawain ang mga katanungan at isulat sa patlang ang titik na
katumbas ng iyong napiling sagot.
5. Ano ang simbolo ng wikang natutunan ng isang tao habang lumalawak ang
mundong ginagalawan niya upang makasabay sa takbo ng daigdig?
A. L C. L2
B. L1 D. L3
10
Susi sa Pagwawasto
Tayo’y Magsanay
Subukin Natin
1. B
Gawain 1 (Posibleng sagot)
2. B
1. Pamilyar ako sa apat na wika ang Molbog, Filipino, Ingles at
3. B
Cuyunon. Ang Molbog ay natutuhan ko dahil ito ang wikang
4. C
ginagamit ng aking ina. Ang Filipino ay natutuhan ko sa aking
5. D
mga tiyuhin at tiyahin na nagpaaral sa akin mula elementarya
6. A
hanggang kolehiyo at ito rin ang wikang ginagamit sa paaralan
7. A
sa mga asignaturang Filipino, Araling Panlipunan at Edukasyon
8. A
sa Pagpapakatao. Ang Ingles ay natutuhan ko sa paaralan na
9. A
ginagamit sa mga asignaturang Ingles, Matematika at Agham.
10. D
Gawain 2 (Posibleng sagot)
Ang Aking
1. Natutuwa ako na ang pangulo ang nangunguna sa paggamit
Natutuhan
ng wikang Filipino. Nagpapakita ito ng pagtaguyod sa sariling
1. Mother Tongue
wika natin.
2. Ikalawang
2. Mahalaga ang wika ayon kay Pangulong Duterte dahil
Wika
pinagbubuklod nito ang mga mamamayan. Mapapaunlad ang
3. Ikatlong Wika
wika sa pamamagitan ng sama-samang pagkilos ng mga
4. Bilingguwal
mamamayan na gamitin ito sa iba’t ibang larangan.
5. 150
3. Ginamit ng tagapagbalita ang L2 o wikang Filipino sa
pagbabalita dahil ito ang wikang nauunawaan ng lahat.
Ating Tayahin
Ang mga kinapanayam na sina Bing Peña at Jessa May
1. A 6. B
Tabangay ay multilingguwal dahil gumagamit sila ng Cuyunon,
2. A 7. B
Filipino at Ingles. Karaniwan na sa mga Pilipino ang maging
3. A 8. B
multilingguwal dahil marami tayong diyalekto at ang Filipino at
4. A 9. C
Ingles ay itinuturo sa paaralan.
5. D 10. D
Ating Pagyamanin
Gawain 1: Nakabatay sa sagot ng mag-aaral.
Gawain 2: Nakabatay sa sagot ng mag-aaral.
Sanggunian
Aklat
Jocson, Magdalena O. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Quezon
City: Department of Education-Vibal Group, Inc., 2016.
Website
”Guidelines on the Implementation of the Mother Tongue-Based- Multilingual
Education.” June 7, 2020. https://www.deped.gov.ph.
11
FEEDBACK SLIP
A. PARA SA MAG-AARAL
Wala
PANGALAN NG MAG-AARAL:
Lagda ng Guro:
12